fp fjtanp trittciule
$ecix\u#cb>e P
MIDDELBURGSCHE COURANT
(&GOESCHE COURANT)
Chamberlain naar Berchtesgaden!
n?s<SS rsr
üiEieo iiEisws.
BINNENLAND.
De Engelsche minister-president zal met
Hitier den internationalen toestand bespre*
ken en probeeren een minnelijke schik
king ten aanzien van Tsjechoslovakije te
bewerkstelligen.
De stap van Chamberlain
vindt warmen bijval in
Engeland.
lain' eërwiVS Chronicle" zegt, dat Chamber-
wekkenrte r+moedigste en meest verbazing-
tieke geschipai)Pen in de moderne diploma-
Groote voldoening in
Duitschland.
Het vertrek uit Londen
Nog bloedige incidenten^
erke
s 5
M.,
evel
irse-
;rke
L5 b
b s
10
s 5
10
3
ver-
•uis-
ssin-
Dagblad. Uitg. N.V. De Middelburgsche Crt.
Bureaux: te MIDDELBURG: St. Pieterstr.28,
Telefoon Redactie 269, Administratie 139;
te GOESTurfkade Tel. 17. Postgiro 43255.
Abonnementsprijs voor Middelburg en Goes
f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week
abonnementen in Middelburg en Goes 18 ct.
NUMMER 217. DONDERDAG
15 SEPT. 1938.
181e JAAKO.
Advertentiën 30 ct per regel, ingezonden
mededeelingen 60 ct p. r. Bij contract lager.
Tarief op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum f 2.10. „Kleine
Advertenties", max. 6 regels, 75 cent, bij
vooruitbetaling. vBrieven, of adres bureau
v. d. blad" 10 ct extra. Bewijsnummers 5 ct.
yM
Er is plotseling een nieuw facet aan de
internationale politieke ontwikkeling ver
schenen, maar ditmaal goddank een facet,
waarover men zich. niets dan verheugen
kan. De Engelsche minister-president.
Chamberlain is vanochtend óm negen uur
in een vliegtuig gestapt, dat hem naar
München heeft gebracht. Vandaar is Cham
berlain in den namiddag naar Berchtesga
den gegaan, naar het landgoed van Hitier,
om met den Duitschen Führer den inter
nationalen politieken toestand te bespre
ken en zoo mogelijk tot een regeling te
komen, om den vrede te redden.
Gistermiddag in een kabinetsraad te Lon
den is tot deze sensationeele stap besloten.
Na afloop stuurde Chamberlain het volgen
de telegram aan Hitier:
„Met het oog op den steeds critieker
wordenden toestand stel ik U voor, onmid
dellijk tot U te komen om te trachten een
vreedzame oplossing te vinden. Ik stel voor
per vliegtuig te komen en ben morgen ge
reed om te vertrekken. U gelieve mij het
vroegste tijdstip, waarop en de plaats waar
gij mij kunt ontvangen, mede te deelen. Gij
zoudt mij ten zeerste verplichten met een
zeer spoedig antwoord, w.g. Neville Cham
berlain."
Hitler heeft daarop geantwoord, dat hij
gaarne bereid was den Britschen minister
president heden, Donderdag te ontvangtn.
Dagenlang is er, dunkt ons, niet zulk
goed nieuws geweest als van deze onder
neming. Chamberlain komt voor zijn ini
tiatief niets dan lof en dankbaarheid van
de geheele wereld toe. Het is een zeer on
gewone stap, uniek in de geheele geschie
denis vermoedelijk. Alle overwegingen van
prestige moesten er voor worden op zij
gezet, en gebroken moest worden met een
zekere- diplomatieke etiquette, welke in het
bijzonder voor een Engelschman zwaar
pleegt te wegen. Chamberlain is 70 jaar.
had nog maar een enkele maal in een
vliegtuig gezeten, voor een klein tochtje.
Hij behoort tot een dier deftige Engelsche
families, welke de luidruchtige dictatoren
staatslieden van onzen tijd in haar hart
verachten. Maar de vrede is Chamberlain
meer waard dan prestige, persoonlijke eer
zucht en al dit soort van dingen meer. Als
gezegd: hem komt den dank van de ge
heele wereld toe voor deze ongewone on
derneming.
Het lijkt ons lang niet onwaarschijnlijk
dat hierdoor de vrede gered zal worden.
Een onderhoud van man tot man is altijd
van veel meer beteekenis dan een bespre
king langs de gebruikelijke diplomatieke
banen. Hitier heeft steeds gezegd op open
hartigheid en zakelijkheid prijs te stellen.
Die krijgt hij nu in ruime mate. En daar
enboven "beteekent het bezoek voor hem
een bijna grootsche erkenning van zijn ge
weldige machtspositie.
Het bezoek van Chamberlain aan rijks
kanselier Hitier, werd vanochtend door de
Engelsche bladen met warmen bijval be
groet. Zij brengen alle hulde aan Cham
berlain's moed en staatsmanschap.
De „Times" zegt: Het bericht zal een
gevoel van opluchting en diepe voldoening
brengen bij allen, enkelen uitgezonderd,
wien de ontmoeting met een dictator on
begrijpelijk en verkeerd voorkomt. Het be
zoek beteekent in elk geval het toppunt
van de pogingen van de Britsche regeering
een verzoening te bevorderen en de som
bere ontwikkeling van den toestand tegen
te gaan. Door hare pogingen heeft de
Britsche regeering voor het Britsche rijk
den titel veroverd van „wakkeren schild
wacht voor vrijheid en vrede".
Naar de meening van de „Daily Herald"
heeft Chamberlain niet slechts een moedi
gen, maar ook een bijzonder verstandigen
stap gedaan.
..De „Daily Telegraph" schrijft: Onder
y,Gr oogen, en beiden beseffende de groo
ve belangen welke op het spel staan, kan
zuil niet anders of Chamberlain en Hitier
gen alle misverstanden en tegenstellin-
te vilden weg ruimen om een oplossing
ton to rm, n Chamberlain tezamen zit-
press", kunnenT' SChrijft de "Dai* Ex"
rust blijven. gemobiliseerde legers in
zafvérheïgen aidItZeht'adat/e Wereld Zich
eenkomen, en da?Rieden bij-
het resultaat van SuThL"18? ade™
wachten. besprekingen zal af-
Canberra ?A t r gen- Zo° wordt uit
nisteroresident t g6meld dat de mi~
nisrerpresiuent Lyons, aan Chamberlain
telegrafisch zijn diepe bewondering heeft
uitgesproken en hem verzekerd hof»
den steun der Australische roef, Vaïl
het behoud van den vrede g voor
Wellington (Nw Zeeiand) wordt ge
meld, dat Savage, de minister-presidfnt
van Nieuw Zeeland, heeft verklaard
„Waar Groot-Brittannië is, moeten wii
zijn." b
Mackenzie King, de premier van Canada,
heeft aan Chamberlain het volgende ge
seind: „Met groote voldoening hebben
mijn ambtgenooten en ik kennis genomen
van uw voornemen om Hitier te bezoe
ken."
Ook instemming in de Fran-
sche pers.
De groote meerderheid der Parijsche
bladen verwelkomt de reis van Chamber
lain als een hoopgevenden factor. Zij wijzen
op den moed van den Britschen staatsman
en stellen vertrouwen in zijn vastberaden
heid.
Zoo schrijft Frossard in de „Homme Li
bre": Deze in de geschiedenis ongekende
stap, welke getuigt van den ernst van den
toestand, verzekert den grooten grijsaard
de eerbiedige bewondering van de beschaaf
de wereld. Ik ben er van overtuigd, dat
hiermede een oorlog onmogelijk gemaakt
wordt.
In de „Populaire" schrijft Leon Blum:
Het besluit van Chamberlein beteekent een
edel en stoutmoedig gebaar ter wille van
den vrede. Zulk 'n stoutmoedigheid is noo-
dig, ook al schijnt zjj avontuurlijk en zelfs
vermetel. Van welken kant ik het moedige
besluit van Neville Chamberlain bekijk, ik
zie daarin een kans voor den vrede.
De „Oeuvre" schrijft: Welk een hoop
voor* de wereld, als Chamberlain en Hitier
morgen of overmorgen het eens worden om
drie andere uitnoodigingen te verzenden,
n.l. aan Daladier, Mussolini en Stalin. Zal
men de gelegenheid voorbij laten gaan?
De communistische „Humanité" zegt den
man te prijzen, die „den vernederenden pel
grimstocht aanvaardt".
Naar de meening van de „Ordre" heeft
Chamberlain geen enkelen kans van sla
gen, tenzij hij de psychologie van het na-
tionaal-socialisme niet miskent, en vast be
sloten is, zich niet voor Hitier te vertoonen
als een „bedelmonnik".
De Duitsche minister van buitenlandsche
zaken, Von Ribbentrop, heeft gisteravond
tegenover den correspondent van de „Daily
Mail", Ward Prince, de volgende verklaring
afgelegd:
„Als rijksminister van buitenlandsche za
ken kan ik U verzekeren, dat het besluit
van Neville Chamberlain, den Führer te
bezoeken, mij met oprechte bevrediging
vervuld heeft. Ik ben ervan overtuigd, dat
een persoonlijke gedachtenwisseling tus-
schen beide regeeringsleiders, zoowel voor
het vinden van een oplossing der Sudeten-
Duitsche kwestie, als voor de ontwikkeling
der betrekkingen tusschen onze beide lan
den van beteekenis kan zijn. Het is steeds
mijn wensch geweest, dat de Führer en de
leider der Britsche regeering elkander zou
den ontmoeten en het verheugt mij, dat
deze wensch thans door den heer Neville
Chamberlain verwezenlijkt wordt, wiens
open oog voor de vraagstukken ik tijdens
mijn aanwezigheid in Londen als Duitsche
ambassadeur heb leeren kennen, en van
wiens persoonlijken goeden wil ik ten stel
ligste overtuigd ben".
De woordvoerder van het Duitsche mi
nisterie van buitenlandsche zaken te Ber
lijn heeft tegenover den correspondent van
Reuter verklaard: „Wij verwachten zeer
veel van het bezoek van Chamberlain in
het belang van den vrede in Europa. Zijn
aanbod is hier aanvaard in denzelfden geest
als waarin het werd gedaan. Het is een on
gebruikelijke stap van een Britschen pre
mier en dit is wat hier juist zoo gewaar
deerd wordt. Er blijkt uit, dat ook Enge
land een open oog heeft voor den ernst van
den toestand, die in een stadium gekomen
is, dat een snelle oplossing gebiedend nood
zakelijk maakt.
Ook de Duitsche pers uit zich in warme
woorden over Chamberlain's initiatief.
Om tien minuten over achten is Cham
berlain vanochtend uit zijn woning Dow-
ningstreet te Londen vertrokken. Een ge
weldige menigte juichte hem toe. Cham
berlain was vergezeld van sir Horace Wil
son en Strang, den directeur der afdeeling
Midden-Europa van het ministerie van bui
tenlandsche zaken.
Aangezien Chamberlain geen Duitsch
verstaat en Hitier geen Engelsch kent, zal
Strang aan Britsche zijde als tolk optre
den.
Een verklaring van Cham
berlain.
Lord Halifax, sir Alexander Cadogan,
lord Brocket, lord Londonderry en verte
genwoordigers der Duitsche ambassade te
Londen waren aanwezig bij het vertrek van
Chamberlain van het vliegveld te Heston.
Voor zijn vertrek verklaarde Chamber
lain:
Ik vertrek om den Duitschen rijkskanse
lier te ontmoeten, daar de toestand mij zoo
danig voorkomt, dat persoonlijke bespre
kingen tusschen hem en mij nuttige resul
taten kunnen hebben. Mijn politiek is steeds
geweest te probeeren den vrede te verze
keren en de gereede aanvaarding door een
Führer van mijn voorstel moedigt mij aan
te hopen, dat mijn bezoek aan hem niet
zonder resultaat zal zijn. De Duitsche zaak
gelastigde wenschte Chamberlain geluk
met zijn grootmoedig initiatief.
Laten wij menschen zijn, die zelf
durven denken, en die gedachten en
gevoelens ook durven zegen, al is nie
mand het met ons eens en al worden
wij er om veroordeeld.
Hoe lang zullen de besprekingen
duren?
De diplomatieke correspondent van de
„Press Association" schrijft: Men kan on
mogelijk vooruit den duur der besprekin
gen tusschen Hitler en Chamberlain schat
ten. In Londen rekent men er echter al
gemeen op, dat zij minstens tot Zaterdag
zullen duren. Zouden zij verscheidene da
gen duren, dan is het waarschijnlijk, dat be
halve het Tsjechische vraagstuk ook andere
kwesties ter sprake zullen komen, welke
reeds sinds lang op opheldering wachten. In
sommige kringen heeft men zelfs den in
druk, dat in aansluiting op de besprekingen
te Berchtesgaden 'n nieuw tijdperk van be
grip en goeden wil in de Duitsch-Engelsche
betrekkingen zou kunnen ontstaan.
In tegenstelling met wat gistermiddag uit
Praag werd gemeld, blijkt thans, dat zich
ook gisteren op enkele plaatsen, in Tsjecho
slovakije nog ernstige incidenten hebben
voorgedaan. In totaal zijn hierbij 20
menschen om het leven gekomen.
Het ergst is het toegegaan te Eger, waar
de Tsjechische politie in een hotel wilde
zoeken naar wapenen. Hier ontstond een
vuurgevecht tusschen de politie en Sude-
ten-Duitschers. Zes menschen kwamen om
het leven.
Bij een benzinepomp vond men de lijken
van een agent van politie en een spoorweg
beambte, beide Tsjechen, alsmede de chef
van het pompstation, van Duitsche nationa
liteit en de chauffeur van de „Egerer Zei-
tung". Alle lijken hadden het gelaat ge
keerd naar het hotel en waren blijkbaar
getroffen door kogels uit het hotel. Onder
een trap werden voorts de lijken van een
man en vrouw gevonden, die blijkbaar
eveneens door uit het hotel komende ko
gels gedood waren. Hun identiteit is tot
dusver nog niet vastgesteld. De politie
heeft het hotel, waar buiten het personeel
niemand werd aangetroffen, thans bezet.
Heet moet het ook toegegaan zijn te Ha-
bersbirk bij Falkenau, hoewel de lezingen
over de incidenten aldaar nogal uiteenloo-
pen. Volgens een publicatie van de Sude-
ten-Duitsche partij zou het volgende ge
beurd zijn:
Ten gevolge van uitdagingen van de zijde
van communisten aan het adres der Sude-
ten-Duitsche bevolking kwam het tot een
gevecht tusschen beide partijen. De gen
darmerie kwam tusschenbeide, maar trok
zich wat later in haar gebouw terug zon
der gebruik van de vuurwapenen te hebben
gemaakt. De menigte achtervolgde haar tot
bij het gebouw, waaruit plotseling een
schot werd gelost. Even later werd een ge
heel salvo uit het gebouw gelost. Daarop
viel de menigte het huis aan. De gendarmes
trachtten door den achteruitgang te ont
vluchten, doch werden allen neergeslagen.
Uit verklaringen van een gewonden gen
darme kan worden opgemaakt, dat het eer
ste schot niet gericht was op de menigte,
maar door een gendarme op zijn chef, een
Slowaak, die geweigerd had bevel tot schie
ten te geven, gelost was. De Slowaak werd
door het schot gedood. Na den aanval op
het gebouw maakte de menigte zich mees
ter van wapenen en veertig kisten munitie,
verder handgranaten en twee machinege
weren.
Een derde ernstig incident speelde zich af
te Schwadenbach in het uiterste Westen
van Bohemen, waar een opstandige bende
Sudeten-Duitschers een wachtpost der poli
tie bezette. Ze was ruim voorzien van ma
chinegeweren. Men vreesde hier een soort
veldslag, te gevaarlijker nademaal Schwa
denbach precies op de Duitsche grens ligt.
Gelukkig is het zoover echter niet gekomen.
De opstandelingen zijn er tenslotte over de
Duitsche grens vandoor gegaan.
MAN VAN 2000 BEROOFD.
Twee vrouwen en een man aange
houden.
Gistermiddag kwam een man, die met een
welvoorziene portefeuille eenige uren in 't
hoofdstedelijk centrum van vermaak had
zoek gebracht, bij de politie van het bureau
Singel te Amsterdam aangifte doen, dat hij
was beroofd van tweeduizend gulden.
De politie stelde onmiddellijk een onder
zoek in, met het gevolg dat een uur later
twee vrouwen en een man, als verdachten
van deze berooving, werden aangehouden.
Messensteker aangehouden.
Zooals gemeld, heeft een onbekende man,
die Maandagnacht bij 'n vrouw in een per
ceel aan den Amstel te Amsterdam op be
zoek was, haar na een oneenigheid met een
mesin de zijde gestoken. De vrouw moest
in het Binnengasthuis worden opgenomen.
De man wist in het duister te ontkomen.
Gisteren reeds heeft de politie de hand op
den dader, een twintigjarig jongmensch,
kunnen leggen.
Van een hangstelling gevallen en
omgekomen.
De veertigjarige bikker M. Leenderts te
Rotterdam, is gistermiddag toen hij bezig
was met het verrichten van werkzaamhe
den langszij het motorschip „Damsterdijk",
dat bij de Rotterdamsche Droogdok Maat
schappij in reparatie ligt, van een hang
stelling gevallen, te water geraakt en ver
dronken.
H. M. DE KONINGIN IN HET
VONDELPARK.
Vanmorgen heeft H. M. de Koningin van
het mooie najaarsweer geprofiteerd en een
wandeling gemaakt in het Vondelpark te
Amsterdam, waarheen zij zich, vergezeld
van een hofdame, per auto begaf.
REGEERINGSDINER IN DE
RIDDERZAAL.
Aangeboden aan de Indische lands-
grooten.
De Nederlandsche regeering heeft gister
avond in de Ridderzaal te Den Haag een
diner aangeboden aan de Indische lands-
grooten, die hier te lande de viering vein
het veertigjarig regeeringsjubileum van
H. M. de Koningin hebben bijgewoond.
Aan dezen maaltijd hebben ruim 135 per
sonen deelgenomen, o.w. alle ministers, de
vice-president van den Raad van State, de
voorzitters van de Eerste en de Tweede
Kamer, de Commissaris der Koningin in
de provincie Zuid-Holland, de oud-gouver
neurs-generaal Fock en De Jonge, eenige
oud-ministers, de burgemeesters van Am
sterdam en 's-Gravenhage, de chefs van
den generalen staf en den marinestaf, de
commandant van het veldleger, tevens
gouverneur der residentie, de voorzitter
van de alg. rekenkamer, de president van
de Nederlandsche Bank en eenige andere
civiele of militaire autoriteiten, velen met
hunne dames.
VOOR ONZE DEFENSIE.
Volgens de lijst van verantwoording van
de vrijwillige bijdragen voor de versterking
van de defensie, werd tot op heden ontvan
gen 132.389.
COMMUNISTEN EEREN DE KONINGIN.
Extra-uitkeering aan de armlasti
gen van Finsterwolde.
Het in meerderheid uit communistisch
gezinde personen bestaande Burg. Armbe
stuur der gemeente Finsterwolde heeft in
het feit der 40-jarige herdenking van het
regeeringsjubileum van H.M. de Koningin
aanleiding gevonden aan de regelmatig
ondersteunde armlastigen a.s. Vrijdag een
extra-uitkeering van 2 te doen.
Bijzondere frankeerzegels in verband met
tien jaar geregelde luchtvaart in Ned.-Indië.
Ter herdenking van het tienjarig bestaan
van een geregelde luchtvaart in Neder-
landsch-Indië, welke 1 November 1928 aan
ving, zullen daar te lande twee bijzondere
frankeerzegels worden uitgegeven, in de
waarden 17% cent en 20 cent. Deze fran
keerzegels worden verkocht met een toeslag
van 5 cent, waarvan de netto-opbrengst zal
worden uitgekeerd aan de Koninklijk Ne-
derlandsch-Indische Vereeniging voor lucht
vaart ten behoeve van het Nederlandsch-
Indisch luchtvaartfonds.
De zegels worden verkrijgbaar gesteld
van 15 t.m. 31 October 1938.
P.T.T. MAAKTE IN 1937 8% millioen
WINST.
Verkeer niet onaanzienlijk toege
nomen.
P.T.T. heeft in 1937 aldus het jaarver
slag aan de schatkist uitgekeerd
8.500.197 winst.
De posterijen leverden een winstsaldo op
van 5.427.265, de telegrafiedraad een na-
deelig van 588.493, de telegrafieradio een
winstsaldo van J 380.707, de telefonie een
winstsaldo van 6.418.215, de telefonie-
radio een winstsaldo van 52.108, de post-
chèque- en girodienst een winstsaldo van
5.086.946. Uit andere onderwerpen werden
baten verkregen van 929.498 en lasten van
9.206.048. De totale uitkomst was derhal
ve '8% millioen gulden.
Het aantal gewisselde stukken en pakket
ten bedroeg 1.201.000.000, 90 millioen meer
dan verleden jaar. Het telegraafverkeer
steeg met 330.000 telegrammen. Ook het
radiotelegraafverkeer steeg. Er kwamen
bijna 12.000 nieuwe telefoonaansluitingen
tot stand. Per week werden gemiddeld
154.000 interloeale telefoongesprekken af
gewikkeld.
DE „KARIMATA" VAN TERSCHELLING
VERTROKKEN.
Hedenmorgen omstreeks elf uur is de
„Karimata" van Terschelling vertrokken.
De baggermolen wordt gesleept door de
sleepbooten „Indus", „Schelde" en „Donau"
van de Smit en Co.'s internationale sleep
diensten. Het weer is gunstig en de zee
kalm.
VACATURE VOORZITTERSCHAP
LIBERALE STAATSPARTIJ.
In de vergadering van de afd. Amster
dam van de liberale sta'atspartij is voor het
voorzitterschap der partij gecandideerd
prof. dr. B. M. Telders te Leiden.
HET ZINKEN VAN DE „NIPPON".
Er zullen bergingspogingen ge
daan worden.
Omtrent het gisternacht nabij het licht
schip Wandelaar gezonken Zweedsche mo
torschip „Nippon", vernemen wij, dat er
nog eenige hoop bestaat tot het geheel of
gedeeltelijk bergen van schip en lading,
welke uit ongeveer 9000 ton stukgoed be
staat. De bergingspogingen zullen worden
gedaan door de firma L. Smit Co., in
samenwerking met de Union de Remor-
quage et de Sauvetage te Antwerpen.
De bergingssleepbooten „Zwarte Zee" en
„Goliath" zijn gistermiddag wederom vas
Vlissingen naar het gezonken schip uitge
varen. De geredde bemanning van de „Nip
pon" zal waarschijnlijk vandaag van Vlis
singen naar Rotterdam vertrekken.
Bij het keeren van het getij heeft de
„Nippon" zich iets opgericht, waardoor het
bovenschip vlakker is komen te liggen. De
bovendekken waren bij laag water zicht
baar.
WEERBERICHT.
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: Meest matige N.O. tot N. of
N.W. wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of
geen regen, koude nacht, weinig verande
ring in temperatuur overdag.
Vr. 16 Sept. Zon op: 6 h 36; onder: 19
h 13. Licht op: 19 h 43- Maan op: 22 h 45;
onder: 14 h 10. L.K.: 17 September.
Hoog- en Laagwater te VUssingecs
September.
Hoogwater. Laagwaf.t»
Donderdag 15 5.24 17.41 11.50 24.22
Vrijdag 16 6.09 18.29 12.35
Zaterdag 17 7.01 19.26 1.08 13.26
Zondag 18 8.06 20.52 2.03 14.41
Westkapelle is 28 min. en Domburg 23
min. vroeger; Veere 38 min. later. (S
springtij.)
Hoog- en Laagwater te Wemeidlnge:
September.
Hoogwater. Laagwater
Donderdag 15 7.15 19.29 12.55
Vrijdag 16 7.56 20.13 1.21 13.41
Zaterdag 17 8.45 21.04 2.09 14.31
Zondag 18 9.45 22.24 3.05 15.41
DE KINDERVERLAMMING.
Vandaag zijn te Rotterdam weet twee ge
vallen van kinderverlamming aangegeven.
Deze betreffen een kind van een jaar, wo
nende aan den Linker Maasoever, en een
kind van drie jaar, wonende aan den rech
ter Maasoever.
DE JEUGDWERKLOOSHEID.
Droeve ervaringen te Onstwedde.
Het „Nieuwsblad v. h. Noorden" schrijft:
In een artikel hebben wij onlangs nog
eens gewezen op de noodzakelijkheid, dat
er voor de jeugdige werkloozen meer ge
daan wordt dan tot dusver, maar bovenal,
dat de thans tot lediggang gedoemde jonge
menschen verplicht worden tot den arbeid,
welke hun moet worden gegeven. Wij heb
ben in dat artikel betoogd hoe het als een
betreurenswaardig feit moet worden aan
genomen, dat de werklust bij een groot deel
der jeugdige werkloozen ontbreekt en dat
dit door de omstandigheden verklaarbare
gebrek met alle middelen moet worden be
streden.
In het laatst verschenen nummer van
Steunverleening en Werkverschaffing wordt
op schrijnende wijze bevestigd hoe treurig
het met een deel der jeugd is gesteld. In
het eerste jaarverslag der Arbeidsbeurs van
de groote gemeente Onstwedde wordt ge
constateerd, dat de belangstelling onder de
jeugdige werkloozen voor cultureel werk
niet groot is en dat dit niet door hen en
evenmin door hun ouders wordt gewaar
deerd. Het blad vervolgt dan:
„Medewerking van ouders en jeugdigen
is hiervoor echter noodig. Maar 't schijnt
wel, dat onze jonge werkloozen hun le
diggang in den grond van hun hart nog
niet zoo bedenkelijk vinden; slenteren
langs de straat schijnt hun meer te be
koren dan het deelnemen aan één der
cursussen, waar zij eenige uren per dag
prettig en leerzaam bezig kunnen zijn.
De groote werkloosheid in deze gemeente
is erg, maar erger is de lamlendige hou
ding, die door de werklooze jeugd tegen
over de sociale maatregelen te hunnen
behoeve door de overheid uitgedacht,
wordt aangenomen, en het allerergste, ja
onverantwoordelijk is de houding van de
ouders dezer jeugdigen tegenover dit
werk. De belangen, die hier op het spel
staan, schijnt men niet te willen begrij
pen. Als bezwaar wordt wel eens aange
voerd, dat men van de cursussen „niets
beters kan worden", maar toen het aan
het gemeentebestuur gelukt was van den
minister toestemming te verkrijgen, tot
het doen uitvoeren der verbetering van
een speelveld achter de Chr. H.B.S. door
jeugdige werkloozen, bleek voor dit werk
één, zegge één, gegadigde te bestaan.
Aan dit object was een vergoeding van
1.50 tot 2.50 per week voor de deelne
mers verbonden, maar de jongelui zijn
eenvoudig te slap en te veel ontgroeid aan
geregelden arbeid om deze werkgelegen
heid nog aan te grijpen.
De leuze „Jong Holland snakt naar
werk" is voor de gemeente Onstwedde
onwaar gebleken; jong Holland snakt
naar geld; en werk wordt pas aangeno
men, wanneer daarmede een slordige duit
te verdienen valt".
De verslagever, die hier aan het woord
is, is kennelijk diep gegriefd en dit is be
grijpelijk, daar het streven om iets voor an
deren te bereiken zoo weinig is gewaar
deerd. Maar men kan dit den betrokkenen
niet in de eerste plaats kwalijk nemen.
Werkloosheid werkt demoraliseerend niet
alleen op ouderen, maar ook, en wellicht
nog meer, op jongeren. De prikkel tot het
zoeken naar werk is bij velen niet meer aan
wezig, bij sommigen misschien nooit aanwe
zig geweest. Er rust op de overheid den
plicht om hier op de juiste wijze zorg te
dragen voor het opgroeiend geslacht, niet
alleen door het werk te geven maar ook
door het tot werken te brengen.
KERK EN SCHOOL.
Ds. G. Westmijse, voorganger der Vrij
zinnige Hervormden te Rotterdam is beroe
pen te Deventer in de vacature dr. H. W.
ter Haar.
De heer A. A. J. de Boo te Kwaden-
d a m m e is benoemd tot onderwijzer aan
de R.K. Jongensschool in deze gemeente.
De heer H. Koster te IJzendijke is be
noemd tot tijdelijk onderwijzer aan de O.L.
school A te Biervliet.