BUITENLAND.
BEURSTHERMOMETER DONDERDAG
TH0LEN.
Om het Oude Veerrecht.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.O.
BELGUL
ITALIË.
IN GEHEIMEN DIENST,
Historische Avonturenroman.
MOflRDRFVFI AHfl I Achterweg te graven, daar toch geconsta-
nUUnUDCfEkRIIU I teerd is door twee deskundigen, dat op die
RAAD VAN KOLIJNSPLAAT. I plaats geen water is te vinden. Er zijn zoo-
KOLIJNSPLAAT. Woensdagmiddag ver-1 doende hooge kosten gemaakt voor niets,
gaderde de Raad voltallig. Ingekomen was I Spr. was ontstemd over het feit, dat de
een adres van het Centraal bestuur der I Raad hierin niet is gekend,
buurtvereenigingen, waarin het een bij-1 Verder is met de werkloozen willekeurig
drage vroeg voor een schoolfeest, van ten-1 gehandeld. Vervolgens meende hij dat de
minste 100. De v o o r z. zeide, dat het I verhouding tusschen polderbestuur en ge-
comité van het vorige feest 10 over had. I meentebestuur niet meer is als voorheen.
Men kan dus niet zeggen dat er toen 100 Hiertegen moet hij met het oog op denl prachtig vertik
te weinig was. Vervolgens vonden B. en W. winter waarschuwen. Op de vergadering vooral toen men elders in den iande veei-
W®. kl~a^om te spreken van „ten min- van ingelanden is besloten de komende ponten zag vervangen door kosteIooze brug-
ste Zy stelden voor een schoolfeest. Nal werken aan te besteden, wat hem zeer zoul gen) kregen zy weidra het gevoel in een
eenige bespreking werd dit voorstel aan-1 spijten. Tenslotte vroeg spr., welke oplos-1 onbillijke uitzonderingspositie te verkeeren. I c Am. Smelt en Ref. 35%34%
welker aanleg de gemeente een 700.0001 BEURS VAN AMSTERDAM.
kostte, werden de veergelden omgezet in I Amsterdam 1936-3% 101%
(aanzienlijk hoogere!) bruggelden. Op To-1 Zeeuws. Hyp. B-3% 100%100%
len was men echter zeer verheugd dat het I Cities Service Cy. P. 1958 5 46%45%
geïsoleerde eiland eindelijk met den vasten I o. Indië 37 1000-3 100%100%
wal verbonden was. J Engeland 1960-90 4 83%—^83
Naarmate de brug ouder werd verdween I A Koloniale Bnk 148150
bij de bruggebruikers het gevoel, dat zi) na I A N.I. Hbk. 600 136137%
het opheffen van het oude veer toch maar I C Ned. H. M. 1000 156155
over een kort, veilig, en in alle opzichten I A v. Berkels Pat. 63%63%
C Calvé-Delft 89—89%
A Amsterd. Bank 147147%
A Ned. Gist- en Spiritusf. 507510
A De Schelde N.B. 46—47
genomen met 6 stemmen voor en 1 tegen,
(tegen de hr. Contant.)
Aan de hr. C. Schrier werd op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend tegen 1 Jan.
1939 als concierge gemeentehuis en agent
der arbeidsbemiddeling, onder dank voor
de aan de gemeente bewezen diensten.
Aan de hr. Huisson werd ontslag ver
leend als onderwijzer aan de o.l. school,
tegen 18 November 1938, wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden leef
tijd. In deze vacature, moet tegen dien da
tum worden voorzien. Daarom stelden B.
en W. voor, het advies van het hoofd der
school, en den inspecteur l.o. te volgen het
welk luidde den hr. J. Rijnberg, wachtgel
der aan deze school te benoemen. Geen der
leden verlangde een voordracht van meer
personen. De hr. Rijnberg werd hierop be-
sing B. en W. willen voor het benoemen I Dit is begrijpelijk. Voor de bewoners van I A Born. Sum. H.M. 178177%
van een gemeentebode, en hoe het staat I het eiland, die geregeld elders moeten zijn,l a Houth. Alberts 9898
met de leerkrachten aan
school.
de openbare
beteekent het bruggeld een belasting en I
ook op den handel tusschen Tolen en den
Wat de brandput betreft antwoordden B. I vasten wal drukt de tol vrij zwaar,
en W. dat op deze plaats niet door deskun-l Gedurende de 10 jaar, dat de brug overl
digen is onderzocht, wel in de West-Kruis-1 de Eendracht ligt, is het verlangen om de
straat. Verder antwoordde de v o o r z. dat bruggelden kwijt te geraken, althans om
hoewel in de Raad niets speciaals werd be-1 ze aanmerkelijk te verlagen, regelmatig ge
sloten, de vorige gemeentebegrooting dui-1 groeid, en kort geleden ontstond op het
delijk spreekt. Er is toen een post uitge-1 eiland een comité, dat tot doel heeft de
trokken voor het maken van een brandput! brug vrij te maken.
op deze plaats. Wat willekeur bij de te-1 Vooral de Tolenaars, die niet in het
werkstelling van werkloozen betreft, daar
van weet de v o o r z. niets af. De hr.
J a n s e zeide hiervan, dat het onderhavi
ge werk eischt dat het door flinke krachten
geschiedt. Wethouder V a n D i s drukte
nogmaals zijn spijt uit, dat het werk niet
C Union PaPc. Rr. 64%66
C Int. Nickel Cy. 36%
A Pref. Lever-Bros 139%140
Ned. 38 1000-3 102—102
A Philips Gem. B. afg. 247-247-51
C Unilever 155%—155%-56
C Am. Car en Foundry 19%19Ya-s,
C Anaconda Cop. 25%24%-%
C Bethlehem St. 42%—41-%
C Kennec Copper 29%29%-%
C Rep. Steeil 13%—13%-%
C U. States St. C. 43%-^2%-%
noemd met 4 stemmen, 2 blanco en 1 van js gelukt, aangezien sommige plaatsen in
onwaarde. Ingekomen was een schrijven
van de onderwijzersorganisaties inzake ver
laging der leerlingenschaal. De heeren
Van Dis en Contant meenden dat de
Raad niet bevoegd is hierin te speiken. De
voorz. zeide, dat het allerminst ingrijpen
is in hooger gezag. De hr. H a r t o g vond
een adhaesie betuiging plicht. Het voorstel
van B. en W. wel adhaesie te betuigen
werd aangenomen met 52 st. (die van
Van Dis en Contant).
Nadat de hr. Hartog advies had uitge
bracht werd de gemeenterekening 1937
het dorp bij brand moeilijk zijn te berei
ken. Wat betreft de verhouding tusschen
gemeentebestuur en polderbestuur, zeide
de voorz., dat hem niets ergs bekend
is. Er wordt van de zijde van het polderbe
stuur gezegd, dat er door het gemeentebe
stuur woordbreuk is gepleegd. Spr. wilde
echter in deze openbare vergadering wel
eens weten, waar deze aantijging op ge
grond is. De hr. Hartog zeide, dat toch
besloten is, het werk aan den polder geza-
melijk uit te voeren met werkloozen, ook
het werk dat thans heeft plaats gehad aan
voorloopig vastgesteld aldus: Gewone dienst I de glooiing. De wethouders ontkenden dit.
ontvangsten 57108, uitgaven 50524. Ba-1 Tevens is het werk uitgevoerd tijdens het
stadje Tolen wonen, en die dus in geen en
kelen vorm van de opbrengsten der brugj C North Am. Cy. 15%15%
profiteeren, zijn fel gekant tegen de oude I A Kon. Petr. Mpij. 338%338%-37%
erfenis van Philips van Bourgondië, waar-I C Contin. Oil Cy. 23%23%-24
mede zij telkens in aanraking komen. I C Phillips Petr. Comp. 29%30%
Invloed der provincie mogelijk?! C Shell Union O.C. 1211%-%
Het gemeentebestuur van het stadje To-| Water Ass. Oil 10%—-10%-%
len denkt er echter niet over het bruggeld I Scheepv. U. 117 A
te laten vervallen. Tenminste niet zoolang
Rijk en provincie niet bereid zijn gebleken
de gemeente voor derving van de jaarlijk-
sche bron schadeloos te stellen met een be
drag, dat op schrik niet ongeveer 1
millioen gulden wordt geraamd.
Wel is onlangs het bruggeld voor enkele
categorieën andermaal een weinig verlaagd.
Dit scheelt de gemeente Tolen 9000 maar
het zet voor den bruggebruiker weinig zo
den aan den dijk.
De Provinciale Staten hebben dan ook,
zooals men zich zal herinneren, voor den
- H.VA -
Obl.Markt -
- Philips -
(Wettig
Markt
Amerika
Tabak
Industrie
Unilever
Rubber
gedeponeerd-?.
A H.V. Amsterdam 461%—460%-62
A Java Cult. Mij. 175%—175%
A N.I. Suiker U. 180—180
A Deli Batavia 225%—222%
C Deli Mij. 1000 291%—288%-89%
A Senembah 258255
C Baltimore en Ohio 6%6%
C Southern Pac. Cy. 13%-13%'-%
A Southren Rlw. 98%
A Amst. Rubb. C. 225%—224-25
A Deli-Bat. Rubb. 155154-53%
A Hessa Rubber 129%
A Serbadjadi S.R. 108106%
WISSELKOERSEN.
Heden. Gister.
Londen 8.92 8.93%
Berlijn 73,32% 73.37%
Parijs 4.98% 4.99%
Brussel 30.77 30.80
New-York 1.82% 1.82%
De Spaansche burgeroorlog.
"FJ^oL®584' KaPitaaldienst ontv" en uit"| ylasplukken, terwijl daarvóór groote werk-] ïfméuwft^
gaaf 8221.
Van de hr. P. W. Tazelaar was een klacht
ingekomen over den toestand op de vuilnis
belt. Het is er door de stank onhoudbaar.
Daar dit grootendeels veroorzaakt wordt
door het op deze plaats ledigen der priva
ten meenden B. en W. hierin verandering te
moeten laten aanbrengen. De hr. De Pree
achtte het de beste oplossing, dat voor de
loosheid was. Weth. VanDis zeide, dat I
hij één keer den dijkgraaf heeft gesproken.
Hij heeft hem gevraagd steeds tijdig te be
richten wanneer er werk is, omdat het I
lang duurt eer de gemeente toestemming!
van het Rijk krijgt. Deze heeft toen op een
gegeven oogenblik gezegd, dat het werk I
kon beginnen, waarop weth. Van Dis heeft
gezegd, dat het zoo niet ging. Weth. Dees
faecaliën een gat wordt gegraven, voor aan I zeide, dat hij in den zomer tegen werkver-
de vuilnisbelt. Dit voorstel werd aangeno-1 schaffing is. De hr. D e P r e e meende,
men.
Een en ander zal dan
nen voornemens na die periode een aanmer
kelijke verlaging der tarieven te bewerk
stelligen. Tenminsteals de Provinciale
Staten wettelijke bevoegdheid zuilen blij
ken te hebben om eventueel tegen den zin
van het gemeentebestuur van Tolen in, de
bruggelden te verminderen.
De gemeente Tolen meent, zooals men I
weet dat het Provinciaal college daartoe
niet gerechtigd is. Naar zijn mening toch is
het bruggeld in dit geval niet een heffing
DE GEVECHTEN IN ESTRAMADURA.
Berichten uit Madrid melden, dat aan
het front in Estramadura de rechtschen
een krachtigen druk uitoefenen in den
sector van Gabeza de Buey. De aanvallen
zijn echter afgeslagen. De rechtschen zjjn
er in geslaagd twee kleine hoogten te be
zetten welke de omringende dorpen be-
heerschen.
De correspondent van Havas meldt uit
Saragossa, dat 6000 km2 terrein veroverd
zijn door de rechtschen in Estramadura,
sedert de generaals Queipo de Llano en
Saiiguer de operaties op dit front hebben
dat B. en W. aan het polderbestuur niets afsVdoeld n artikel275dergemeentewet ^ezet De «chtschen hebben besloten
«MI, -n c I 111 WKei Z (O aer gemeentewei, I nnmnrspTi to irertra(r»nL ton einde
Vrijdagsmiddags I hebben meegedeeld. Weth. Dees zeide
maar is het recht om dit geld te heffen ge
worden gedekt. Voor het neerwerpen van hierop, dat dit in geen geval noodig is ook. baseerd het recht V£m z}jnde het
vuil zullen bepaalde uren (Dinsdag 69,1 i1
Vrijdags 611) in acht worden genomen.
Met alg. st. werd besloten, aan den Mi
nister van Waterstaat, het volgende tele
gram te zenden:
„De Raad der gemeente Kolijnsplaat, van I plaats van mej. De Later die ook nog I
oordeel, dat de overbrugging van de Zand- I steeds ziek is. is de hr. Rijnberg reeds tij-
Wat betreft de leerkrachten aan de o.l.
school diendè de voorz. de hr. Hartog
van antwoord, door te zeggen, dat 23 Aug.
een tijdelijk onderwijzeres aanwezig is, we
gens ziekte van het hoofd der school. In
kreek in een noodzakelijke behoefte zou
voorzien, verzoekt Uwe Excelentie beleef
delijk, wel te willen bevorderen, dat de be- I
staande plannen spoedig ten uitvoer wor-1
den gebracht".
De heer De Pree vroeg, of er reeds I
van de hrn. Van der Weele antwoord is
delijk aangesteld. Na de vacantie is alles
weer in orde.
Bij de behandeling der begrooting 1939
zal worden overgegaan tot benoeming van
een concierge. Een gemeentebode wordt
benoemd door B. en W.
De hr. J a n s e vroeg hoe het staat met
uitsluitend recht om binnen de grenzen van
het veerrecht personen en goederen van de
eene zijde van de rivier naar de andere
over te brengen. Dit recht is, zoo meent men,
een zakelijk recht, dat een vermogensbe
standdeel van de gemeente uitmaakt en
men huldigt in Tolen de opvatting, dat de
provincie de gemeente niet kan dwingen
te gaan beneden het oude veertarief, voor
zoover het voor bepaalde categorieën een
bedrag voor het veerrecht bepaalt.
Hiertegenover kan -evenwel worden aan- I
gevoerd, dat de mening, dat de gerechtigde
tot een veer dit eigenmachtig kan omzetten
hun opmarsch te vertragen^ te(n einde
zorgvuldig het in de laatste dagen ver
overde terrein te zuiveren.
Het antwoord van Franco op de
Britsche nota.
Reuter verneemt, dat de algemeene toon
van Franco's antwoord op het Britsche
vrijwilligersplan hoopgevend mag worden
geacht. Het document bevat zekere voor
stellen of voorwaarden voor de toepas
sing van het plan.
De strijd in het Verre Oosten.
ontvangen, inzake de grensscheiding bij de de verstrekking van goedkoope boter voorl in de heffing van een brugrecht, niet al
begraafplaats. De v o o r z. antwoordde be-1 werkloozen. De secretaris antwoordde hier- j gerneen erkend wordt en dat dé Hooge den Zuidelijken oever van de Jangtse, ten
"U ^4- nnV,v>!hmvi TTrtnn I r!nt niot tYioon r\ Irrinfrnr» ïo I I trr.-itz' .1.:J
VERGEEFSCHE JAPANSCHE
AANVALLEN.
Do Japanneezen hebben gisteren we
derom gepoogd de Chineesche ilinies aan
vestigend en las het schrijven voor. Weth. op, dat die niet meer te krijgen is.
Van Dis zeide nogmaals, dat hij had ge
constateerd dat er aan de grens is getornd.
De hr. D e P r e e daarentegen zeide, dat
hij gezien had dat de scheiding in orde was,
doch dat ook van de begraafplaats vuil in
de sloot was geworpen. Aan de andere zij
de is ook een sloot geweest. Deze is op last
Men schrijft ons:
Raad deze vraag tot nu toe nooit beant-1
woord heeft.
Doch ook al staan de Staten op het stand- I
punt, dat de rechten terzake van het ver
keer over de brug door de verenwet be-
heerscht worden, dan nog geldt, dat het ta- I
rief voor het Toolsche veer reeds in 1838
Tr - In de laatste vergadering van Prov. Sta-1 werd vastgesteld, en dat het niet in alle
van Weth. Van Dis dicht gemaakt en er is I ten van Zeeland is er nog al wat te doen I gevallen voorziet. En op dit punt kunnen 1
Spr-:Ff® V®fFneI f geweest over den grondslag van het recht de Staten de tarieven ingevolge de veren- Jap^schen aanval hebben a gesla
Westen van Kioekiang te doorbreken.
Twaalf Japansche oorlogsschepen heb
ben zwaar de Chineesche verdedigingsstel
lingen ten Noorden van Joeitsjang gebom
bardeerd, terwijl de Japansche troepen,
volgens berichten uit Hankau, zonder suc
ces, trachtten vasten voet te krijgen aan
den oever.
Voorts verklaren de Chineezen, dat zij
adres, waarin uitkomt dat bij rioleering de
gebr. Van der Weele gaarne in de kosten
willen deelen. Weth. Van Dis hield vol, dat
er een grens moet blijven, en niemand
eigenhandig mag optreden. De hr. H a r-
t o g zeide het met weth. Van Dis eens te
zijn. Het is hier niet particulier, doch eigen
dom van de gemeente. De hr. J a n s e
had geconstateerd, dat de sloot vol rommel
ligt. Het is den eigenaars niet kwalijk te
van tolheffing op de Toolsche brug, het
welk der gemeente Tolen in het jaar 19371
bijkans 70.000 opbracht.
De grondslag van dit veerrecht berust
op het Toolsche gemeentehuis. Het is een I
vergeeld document, met een mooi lakzegel,
waarin de afdruk van een forschen duim.
Dit, in oud-Fransch gestelde contract, en l
deze duimafdruk, brengen ieder jaar veel
geld in het Toolsche laatje! Want zij vor-
nemen dat zij trachten het vuil van hun m0n tQt Qp den huidigen dag het bewijé. i woraen ae rente en aiscnrijvmg var
ÜF Ü°Jé e^£er ni IF dat Philips van Bourgondië in 1466, nadat de brug gestoken kapitaal voldaan,
wet dan vermoedelijk aanvullen zonder aan
eenige overeenstemming met het gemeen
tebestuur gebonden te zijn.
Er gaan wel eens stemmen op tégen de
hooge winsten, die de brug voor Tolen af
werpt, doch dit zal toch niet het uitgangs
punt voor aanzienlijke verlaging der brug
gelden kunnen zijn. Want de gemeente ont
vangt van deze gelden niet meer dan
7000 per jaar. Uit het resteerend bedrag
worden de rente en afschrijving van het in
gen op den Noordelijken oever te Hoeang-
mei, waar het geheele land, volgens de
berichten, Zuidelijk tot aan de Jangtse
zoozeer overstroomd isj, dat het water
een man tot het middel reikt.
Volgens een Reuter bericht uit Sjanghai
schijnt het, dat 'de Japanneezen thans wil
len trachten een nieuw offensief langs de
gele rivier in Sjansi in te zetten om zich
manier geen waterleiding zijn. De hr.
Hartog stelde daarop voor een flinke
sloot te graven, wat werd verworpen met
61 stem. Weth. Dees stelde daarop
voor te rioleeren, wat werd aangenomen
met 52 st. Tegen de heeren Van Dis en
Hartog.
De heer Hartog stelde vervolgens
de volgende vragen aan het adres van B.
en W.:
Ten eerste: hoe B. en W. er toe konden
0en een ber a.s. Een speciaal daarvoor bestemd
Tolen door een zwaren brand geteisterd 01]k® reserve gevormd voor verbete- I bjaadje ZEd ;n deze en omliggende gemeen-
was, aan de stad eenige van zijn rechten, rin£ van de toegangswegen tot de brug, en
w.o. het veerrecht, ten eeuwige dage, te-1 voor onderhoud en vernieuwing,
gen een billijke erfpacht, heeft afgestaan.
AARDENBURG. In een vergadering,
waaraan bijna alle winkeliers van Aarden
burg deelnamen, in een zaal van het café
schonken recht op veer kunnen handhaven,! van de wed. Pieren, werd besloten tot het I ven, welke kans geeft om een der uitge-
Toen in 1928 de veerpont over de Een-1 organiseeren van een winkelweek. Deze loofde prijzen te krijgen. Op iedere 200
De Markiezen van Bergen op Zoom heb
ben wel eens getracht aan de erfenis van
Tolen te tornen, maar deze Zeeuwsche stad
heeft door de eeuwen heen het haar ge
ten huis aan huis worden verspreid om
meer bekendheid aan deze winkelweek te
geven,
Aan de winkelweek zullen verschillende
attracties worden verbonden; o.a. zal voor
iedere 50 cent die in de deelnemende win
kels besteed wordt een bon worden gege-
overgaan, een brandput in den Westelijken dracht werd vervangen door de vaste brug, I zal gehouden worden van 3 tot 11 Septem-1 bonnen zal 1 prijs zijn.
van het Noorden uit een weg naar Han
kau te banen,.
De bombardementen op Hankau.
Naar het Chineesche Prsbureau meldt,
zijn bij de Japansche aanvallen op Woet-
sjang en Hankau Dinsdag driehonderd
burgers gedood of gewond.
De Chineesche guerilla.
Gisteren is een Japansche karavaan
van zestig vrachtauto's met wapens en
munitie, die naar Tsjensjan reed, in een
Chineesche hinderlaag gevallen. Van alle
zijden werden de Japanneezen aangeval
len. Meer dan veertig wagens werden ver
nield, de lading werd buitgemaakt. Onge
veer tezelfdertijd is een karavaan van hon
derd vrachtwagens door de Chineezen aan
gevallen in een dorp bij1 Tsjensjan. Meer
dan zestig wagens werden, hier veroverd,
terwijl een honderdtal Japanneezen sneu
velde. De meeste andere wagens werden
vernield, zoodat slechts enkele konden
ontsnappen.
Een vrouw als bataljonscomman
dant.
Uit Kanton wordt gemeld, dat de be
koorlijke 20-jarige Mai-Tjeh-hoea, dochter
van een rijk koopman uit Kwangsi, schou
der aan schouder met de mannen aan het
Noordelijke front strijdt aan het hoofd
van vijfhonderd vrouwelijke soldaten uit
Kwangsi. Mai-Tjeh-hoea heeft onmiddel
lijk bij het uitbreken der vijandelijkheden
dienst genomen en bijt de verdediging van
Hsoetsjau werd zij tot kapitein bevorderd.
In den strijd om Tantsjeng bij Hsoetsjau
toonde zij een grooten moed, zoodat zij tot
bataljonscommandant benoemd werd. Zij
nam deel aan alle gevechten langs het
Oostelijk deel van den Loénhaispoorweg
als commandant van het' eerste vrouwe
lijke bataljon, dat China kent.
FRANSCHE VLAGGEN TE SPA.
De „Standaard" meldt, dat het gemeen
tebestuur van Spa, waar de koning Maan
dag a.s. de troepen, die aan de manoeuvres
in de Ardennen deelnemen, zal schouwen,
op verschillende plaatsen Fransche vlag
gen naast de Belgische heeft doen hijschen.
Zoo zijn vóór de tribune, waar de koning
zal plaats nemen, masten opgericht, die
afwisselend met Belgische en Fransche
vlaggen getooid zijn. (Men zie in dit ver
band de Kroniek v. d. Dag).
HET WASSENDE ANTI SEMITISME.
De „Tevere" publiceerde gisteren een
lijst met namen van in de laatste jaren naar
Rome gekomen buitenlandsche Joodsche
artsen. Het blad werpt daarbij de vraag op,
of het geen tijd is, dat de Italiaansche or
ganisatie van medici deze zaak ter hand
neemt, te meer, daar de ongeveer 40 Jood
sche artsen, wier namen tot dusverre ge
publiceerd zijn, alleen in Rome wonen en
in geheel Italië rekening gehouden kan
worden met een veel grooter aantal buiten
landsche, Joodsche artsen.
De officieele statistiek over de immigra-
Door G. P. BAKKER.
62).
De man van Werben keek naar den mar
kies. Deze knikte.
„Dr. Praxiteles en ik als de secretaris
zullen don Felipe volgen tot men het ons
verhindert. Edzke en Van Finkeborg stij
gen honderd vademen eerder af. Overigens
kunnen we de beste maatregelen beter ter
plaatse nemen".
„Wachtmeester Sievers. Een enkel woord
Ofschoon ik den jongen baron volkomen
vertrouw zou ik toch graag willen, dat je
er voor zorgt, dat hij niet vertrekt voor we
terug zijn. Houdt hem aangenaam bezig".
„Begrepen mijnheer".
„En nu heeren voorwaarts. De duisternis
begint te vallen".
Toen ze uit het bosch kwamen was het
donker, maar boven de zwarte toppen der
boomen in het Westen was de hemel helder
als van het zuiverste aquamarijn, dat ge
leidelijk overging in het donkerste blauw.
In gestrekten draf vervolgden ze hun
tocht en vrij spoedig waren ze aan de af
gebrande voorstad. In de verte zagen ze
rosse vlammen flakkeren in de lucht.
Edzke en v. Finkeborg stegen af en in de
schaduw aan den kant van den weg bon
den ze hun paarden aan een boom, zoch
ten een schuilplaats, opdat niemand onge
merkt zou kunnen passseeren en hielden
de wacht, het pistool in de hand.
Longuenez bond zijn paard ook vast en
verdween in de duisternis.
De drie anderen reden door de hoofd
straat en bij het vage licht der afnemende
maan zagen ze niets dan zwartgebrande
brokken muur, waarover hier en daar ver
koolde balken lagen.
„Halt", klonk eensklaps het bevel. Een]
officier trad naar voren met een soldaat,
die een groote lantaarn droeg. „Afstijgen".
De man van Werben en Praxiteles
sprongen van hun paarden, doch don Fe
lipe steeg niet af.
De man van Werben sprak
„Mijn naam is Gaspar. Ik ben de secre
taris van don Felipe del Torez, gezant van
Zijne Majesteit den koning van Spanje.
Mijn meester wenscht een onderhoud met
Zijne Excellentie den veldmaarschalk graaf
Tilly. Waar is zijn hoofdkwartier? Hier is
het vrijgeleide, door den veldmaarschalk
zelf geteekend".
„Ik zal een wachtmeester zenden om te
vragen of Zijne Excellentie u kan ontvan
gen. Het is geen tweehonderd pas van hier.
Het hoofdkwartier", lachte de officier.
„Uwe Excellentie moet weten, dat de veld
maarschalk woont in het huis van een
doodgraver bij het kerkhof, het eenige huis
dat bewaard is gebleven, maar morgen zal
hij den Pleissenburg wel betrekken.".
„In elk geval beter", meende don Felipe,
„dan in een tochtige veldtent. De veld
maarschalk is niet jong meer".
„Zeker niet, Excellentie, negenenzestig,
een heele leeftijd voor een krijgsman. Als
ik zoo oud ben, hoop ik in een leunstoel bij
den haard te zitten met mijn vrouw en de
kleinkinderen op bezoek. Het krijgsmansle
ven is goed zoolang je jong bent, maar la
ter".
De wachtmeester kwam terug met het
bericht, dat de veldmaarschalk Zijne Ex
cellentie met genoegen zou ontvangen.
Don Felipe zei tegen zijn beide vrienden: I
„Je kunt me hier wachten. Wachtmeester,
wees zoo goed mijn paard bij den teugel te
nemen".
Bij het kerkhof stond weer een wacht.
Een officier salueerde met de sabel. Een
andere wachtmeester nam den teugel over.
Teertonnen op hooge drievoeten van
zware balken verlichtten den omtrek met
roode en gele walmende vlammen en be
schenen fantastisch het zwartgebrande ver
treden gras, brokken van een ouden kerk
hofmuur, gescheurde, gebroken en omver
geworpen grafsteenen.
Aan den kant van het smalle pad, waar
op hjj reed, zag don Felipe een afgeknot
Christuskruis liggen. De wachtmeester be
merkte, dat hij met een ruk het hoofd af
wendde.
De markies speelde zijn rol goed.
Bij een steenen huis, vrij groot, maar laag
van verdieping, stonden vier hellebaardiers
op wacht. Don Felipe sprong van zijn paard.
Een officier opende de deur. Een ander
liet het licht van een lantaarn op het ge
zicht van den bezoeker vallen.
„Ja, ja, senor el capitan. Ik ben het", zei
don Felipe, maar het heeft een haartje ge
scheeld. Hier is mijn vrijgeleide".
De kapitein gaf het document terug zon
der het te openen, ging naar een deur,
wierp die open en kondigde aan:
„Zijne Excellentie, don Felipe del Torez".
HOOFDSTUK XXXVI.
Langzaam en waardig trad don Felipe
binnen. Tilly kwam hem met uitgestoken
hand tegemoet. De groote kamer was door
drie lantarens verlicht, terwijl brandende
fakkels aan elk der vier wanden een flak
kerend rood licht door het vertrek wierpen.
Aan de muren hingen doodskoppen en
schilderijen van witte geraamten tegen een
zwarten achtergrond, die het geheel iets
lugubers gaven. De voortbrengselen van
een half gek geworden doodgraver, flitste
door het brein van don Felipe.
Hij reikte Tilly de hand, liet zich op een
knie doorzakken volgens Spaansch gebruik,
en zei:
„Aangenaam Uwe Excellentie gezond
weer te zien. Een vroolijk verblijf heeft u
niet uitgezocht".
„Ik ben zeer verheugd u te zien", ant
woordde Tilly in het Spaansch. „Wat het
verblijf betreft, ik had geen groote keuze.
Heeft u belangrijk nieuws?"
„Zooals men u zeker medegedeeld heeft,
heb ik getracht u in Halle een bezoek te
brengen, maar had niet het geluk u per
soonlijk te treffen. Ik twijfel echter niet
of men heeft u mijn berichten overge
bracht" antwoordde don Felipe in dezelfde
taal.
Tilly knikte.
Het viel den markies op, hoe oud en be
zorgd Tilly er uitzag in zijn wijden rok.
„Is dat nu de man, die zooveel menschen
moedwillig laat vermoorden?" vroeg hij
zich af.
„Mijn mannen hebben hedenmorgen een
Zweedschen ritmeester gevangen genomen
in een gevecht twee mijlen van hier. Hij
deelde ons mede, dat er een verbond ge
sloten was tusschen den Zweed en den
keurvorst. Dat was trouwens te verwach-
ten".
„En het is juist. De Zweden zijn te
Wittenburg, de Saksers in Torgau. De bei
de legers zullen zich zeker spoedig ver
eenigen".
„Weet u iets van de sterkte
Ongeveer. De Zweden onder den ko-
ning ongeveer 30.000 man. Dan zijn de
generaals Horn en Tott onderweg en Ha
milton met 6000 Engelschen. Het zal ech
ter de vraag zijn of ze spoedig kunnen aan
komen. De Saksische troepen schat men op
18.000 onder den keurvorst en Van Arn-
heim".
„Dank u. Maar wat is het plan van de
Zweden? Leipzig te ontzetten of een be-
slissenden slag te wagen".
„Volgens mijn berichten, en die zijn ge
woonlijk te vertrouwen, loopen de mee
ningen van den koning en den keurvorst
uiteen".
(Wordt vervolgd).
