KERK EN SCHOOL GEMENGD NIEUWS. SPORT. „Zeeuws Volk in Zeeuwse *Dracht'' Raad van Ierseke. BEURS VAN AMSTERDAM. BEURSTHERMOMETER DONDERDAG LEGER EN VLOOT. apan ziet inderdaad af van de Olympische spelen. Handelsavondschool en Middenstandsdiploma. Men schrpft ons: Het programma der Handelsavondschool js uitgebreid, zoodat het thans omvat alles wat noodig is voor het middenstandsdiplo ma; en iemand die deze school doorloopen heeft is direct klaar om deel te nemen aan het examen „Algemeene Handelskennis" dat wordt afgenomen door de midden- Standsorganisaties. Bovendien bestaat de mogelijkheid dat het einddiploma der Handelsavondschool door de Regeering zal worden erkend, zoo dat het niet noodig meer noodig zal zijn nog een afzonderlijk examen af te leggen, doch dat het einddiploma der Handels avondschool vrijstelling geeft voor het on derdeel Algemeene Handelskennis dat de Vestigingswet eischt. Hetgeen voor het Middenstandsdiploma wordt gevraagd zijn slechts minimum eischen, waaraan de toekomstige zaken man moet voldoen. De Handelsavondschool geef hem belangrijk meer, hetgeen hem in zijn later leven zeer van pas kan komen (bijv. vreemde talen). De Handelsavond school blijft daarom de aangewezen weg voor een ieder die zich in de naaste toe komst wil vestigen als zelfstandig onderne mer in ambacht, detailhandel of kleine nijverheid. Ook voor hen die later een betrekking willen zoeken op kantoor, in winkel of ma gazijn, blijft de Handelsavondschool de juiste ontwikkelingsgelegenheid. Al datgene wat zij later moeten kennen wordt hun hier bijgebracht; kennis van boekhouden, be drijfsleer, eigen en vreemde talen, handels gebruiken en wettelijke bepalingen, is practisch onmisbaar voor een ieder. R.H.B.S. te Vlissingen. Toegelaten tot klasse I: Loes Abrahamse, Miesje van den Berge, Johannes Bor, Ton van Boven, Walter le Clercq, Adriaan Dekker, Mariette van Dort, Ben Faas, Annie Gillissen, Kees Har laar, Jan van den Heuvel, Corry Hovijn, Gé Kamermans, Willem Kapsenberg, Kees Kareis, Willy van der Klippe, Gerda Kok, Anton van Leerzem, Henny Lems, Ger Lievense, Izaak le Mahieu, Han de Mol, Marinus Nieuwdorp, Wim van Oeveren, Jan Oorschot, Wim van Poelje, Jan Pron ker, Jan Ripke, Jonni Schinkel, Nelly Schroote, Herman van Dijk Soerewijn, Eli sabeth de Steur, Adriaan Stroo, Adriana de Visser, Carla de Vries en Nico Zandee. Teruggetrokken 1 candidaat, afgewezen 5 candidaten. Bevorderd tot klasse II: Piet Andriessen, Mientje van Beers, Le- vinus Brasser, Wim de Bruine, Wim Dil len, Jac. van Driel, Hans Everaars, Leen Goedbloed, Elsje de Haan, Herman Hop man, Adri Izeboud, Alma van der Linden, Rudi Louwerier, Leunis Louwerse, Jacques Wijffels, Tonny Blanken, Nelly de Gelder, Jo Meerholz, Bastiaan Mulder, Jan Neder- lof, Piet van Rosevelt, Toos van der Slikke, Karei Speckens, Rie van de Velde, Joze- phus Verheul, Kees van Waarde, Kees de Waart, Johan Wijtenburg en Annie Zeijger. Niet bevorderd: 6 leerlingen. Bevorderd tot klasse III: Do Abrahamse, Cor van Beers, Henk Boelhouwers, Julia Brijsse, Marie Castel, Fer Corveleijn, Ludo Dert, Johan Geijsels, Ko Geldof, Maria de Geus, Chris Kamer' mans, Jacques de Leeuw, Laurens Minder - houd,, Jan Slooves, Jan Wirth, Jacques Sips, Pim Harlaar, Tilly Jansen, Nelly Laernoes, Jo Louwerse, Jan Matthijssen Leo van der Molen, Piet de Muijnck, Levien van Oppen, Marius Quist, Theo van der Vies, Annette Vrind, George van Waarde en Frits Weijens. Niet bevorderd: 11 leerlingen. Bevorderd tot klasse IV: Jetty Aspeslagh, Johan Harting, Wim Huijssoon, Annie Mentink, Jan de Ridder Herman Romer, Addie van Rosevelt, Adri Schout, Frans van de Velde, Jan Verkerk, Jo Verlinde en Jopie de Visser, die plaats nemen in de A-afdeelihg; Henk Antonisse, Piet Daamen, Piet de Haan, Jan Kareis, Henk Laernoes, Wim Lems, Annie van der Leyé, Tonny Bisschop, Wim de Nie, Henk Rodenhuis, Frans Schmidt, Bertie Sorge- drager, Chiel Sorgedrager en Alida Wild schut, die "plaats nemen in de B-af deeling; Klaas Ree, Adri Snoodijk, Jan Stroo, Ge rard Vrind en Dina Woltering, die de school verlaten. Niet bevorderd: 12 leerlingen. Bevorderd tot A V: Mies But, Aart Fastenau, Netty Geel hoed, Jan van der Hoek, Johanna Huser, Teun Kamermans, Jan Priem, Adry Schrier, Lucy Schütz, Simon Stolp, Dirk Toussaint, Jan van de Velde en Ina Wie- gand. Niet bevorderd: 5 leerlingen. Bevorderd tot B V: Johan de Beer, Nico Bek, Piet Castel, Bram Jasperse, Paul Klap, Mary van Leeuwen, Mies Linse, Jan van Loo, Kees Pouwer, Eddy Priester, Johan van Rose velt, Jaap Schaap, Jan van der Slikke en Tilly van der Slikke. Niet bevorderd: 3 leerlingen. Geslaagd voor het machinisten diplo ma C theoretisch gedeelte de heer B. D. de Jager, leerling van de de Ruijterschool te Vlissingen. Aan de school der Geref. Gem. te Bar- neveld is tot tijdelijk onderwijzer benoemd de heer Ch. J. Weststrate te Waarde. Te 's Gravenhage slaagde voor het staatsexamen voor muziek M.O. le deel, de heer P. H. Broerse Jr. te Seraos- kerke. Twee Spanjaarden uit IJmuiden gevlucht. Twee in ons land geïnterneerden Span jaarden, de 35-jarige Joaquin Castillo en de 34-jarige José Maria Conteno, zijn uit IJmuiden ontvlucht. Het zijn matrozen, die ongeveer een jaar geleden deel uitmaakten van de bemanning van de „Maria Elvira", een Spaansch ertsschip. Zij weigerden des tijds naar Spanje terug te keeren en ver klaarden zich voor aanhangers van Franco. Zij mochten Nederland niet verlaten en kregen verblijfplaats in het R.-K. Zeemans huis. Zij moesten zich geregeld bij de plaat selijke politie melden, doch zijn Zaterdag voor het eerst weggebleven. DOODELIJK ONGELUK OP ONBEWAAKTEN OVERWEG. Vrachtauto door trein gegrepen en medegesleurd. Op den onbewaakten overweg tusschen Haarsteeg en Nieuwkuyk in het gehucht Onsenoort (N. Brabant), is gistermiddag omstreeks vier uur de vrachtauto van den heer T. van S. uit Drunen door een trein uit 's Hertogenbosch gegrepen en 150 me ter medegesleurd. De naast den heer Van S. gezeten 38-jarige groentenhandelaar M. van B. werd uit den wagen geslingerd. Hij was op slag dood. De bestuurder van de auto kon zich aan de locomotief vastklemmen. Later bleek hij een rib te hebben gebroken. De man is naar zijn woning vervoerd. De omgekomen groentenhandelaar laat een vrouw en vier kinderen achter. EEN DOODELIJKE MISSTAP. De 52-jarige veehouder G. Eemstra uit de Kallencoterallee te S t e e n w ij k klom gisteravond op een langzaam rij dende vrachtauto, geladen met turf. Hij stapte mis en kwam met een zijner voe ten onder het voorwiel van de treiler. Tengevolge hiervan sloeg hij achterover met het hoofd op den grond. Het slacht' offer is kort daarop aan inwendige .ver bloeding overleden. Het stoffelijk overschot is naar de woning overgebracht. Afschuwelijk arbeidsongeval. Gistermiddag is op de houtzagerij van Groot Bramel te Vorden een ernstig onge luk gebeurd. De ongeveer 40-jarige H. Sessink was bezig met het smeren van een zaagmachine. Eenige arbeiders hoorden hem plotseling gillen en toen zij te hulp snelden, vonden zij S. in stervenden toe stand onder het zaagraam liggen. Vermoe delijk is het zaagraam met de zich daarin bevindende zagen in den nek van het slachtoffer gevallen. S. laat een vrouw en drie kinderen achter. DOODENDAGBOEK VAN HET VERKEER Nieuw-Amsterdam1 doode De postbode J. Mulder, is gisteravond te Nieuw-Amsterdam door een auto aangere den en ernstig gewond. Enkele uren na het ongeluk is hij in het ziekenhuis te Emmen overleden. Staphorst: 1 doode, Gisteravond om zeven uur is de landbou wer Tien, die op zijn rijwiel gezeten, zonder richting aan te geven, plotseling naar links den weg te Staphorst overstak, door een hem achterop rijdende personenauto van den heer C. A. W. uit Deventer aangereden De landbouwer werd tegen den grond gesmakt en was op slag dood. i) De heer C. van Liere, schoon dan leeraar aan de burgerschool te Zaltbommel, is niet alleen van geboorte een goede Zeeuw, maar hij gevoelt zich nog, tot in het diepst van zijn ziel sterk verbonden met ons Zeeuwsche land en met het volk der Zeeu wen. Het is ons bekend, dat hij van zijn ge zindheid op dit punt, van zijn belangsteling voor Zeeland en het Zeeuwsche volks eigene, herhaaldelijk ondubbelzinnig heeft blijk gegeven. Thans treffen wij van zijn hand een merkwaardig artikel aan in „Eigen Volk", een tweemaandelijksch tijd schrift voor de volkskunde van Groot-Ne derland, tevens officieel orgaan van de volkskunde-commissie der Kon. Nederland- sche Academie van Wetenschappen. De aan leiding tot het schrijven van dit artikel blijkt geweest te zijn een critisch-deskun- dige beschouwing van het boekje van den heer D. J. van der Ven: „Zeeuwsch Volk in Zeeuwsche Dracht" (Bosch en Keuning, Baarn), waarover de heer Van Liere, van wege de oppervlakkigheid en klaarblijke lijke onvoldoende deskundigheid, al zeer slecht te spreken schijnt te zijn. Maar bo ven deze critische studie uit is zijn artikel geworden tot een zoo uitstekende positieve stellingname, een zoo voortreffelijke en diep-gaande fundeering van het hui dige en o.i. goede streven naar behoud van het Zeeuwsche volks-eigene, ook in de Zeeuwsche dracht, dat wij niet mogen na IERSEKE. Woensdag vergaderde de Raad onder voorzitterschap van burgemees ter Gunning. Afwezig de heer G. de Jager. De v o o r z. deelde mede dat: het raadslid J. C. Cornelisse aan het college van B. en W. d.d. 13 Juni 1938 had ge vraagd of het hun bekend is dat sedert de nieuwe dienstregeling op diverse treinen er geen autobusverbinding meer is, of zij het niet gewenscht achtten hierin verandering te brengen en zoo ja of zij bereid waren in verband met de verleende subsidie uitbrei ding van den dienst te bevorderen, waarop B. en W. d.d. 23 Juni 1938 hebben geant woord dat de genoemde feiten hun bekend zjjn, dat zij het noodzakelijk achten dat hierin verandering wordt gebracht, dat de ze zaak reeds in behandeling is en dat het niet is uitgesloten dat te zijner tijd deze kwestie in den Raad zal moeten worden behandeld; B. en W. hebben aan de bewoners der Kaaistraat, die weigerden hun medewer king te verleenen aan de verbreeding dier straat, een officieel schrijven gericht, waar in hun voor 15 Juli a.s. een laatste kans wordt gegeven tot medewerking, waarna eventueel aan den Raad een voorstel tot onteigening zal worden ingediend. (Intus- schen is van alle betrokken personen reeds goed bericht ingekomen). De gemeentebegrooting werd gewijzigd om bij het 40-jarig jubileum van H. M. de Koningin voor de werkloozen en de school kinderen iets te doen. Doel is voor de werk loozen 200 voor de schoolkinderen 200 en voor versieringen 100 uit te geven. Bij de vaststelling bijzondere voorgevel rooilijn inzake den bouw van het electri- sche gemaal aan den Kanaaldijk, vroeg de heer J. C. Cornelisse inlichtingen. De voorzitter zeide, dat het ge wenscht is dat in den vervolge een bouwer eerst kennis neemt van de bouwveror dening en daarna de ontwerpen klaar maakt. (Dat is dus hier niet geschied.) Verder vroeg de heer Cornelisse waarom de woning voor het gemaal zelf uitsteekt. De v o o r z. merkte op, dat de minister en waterstaat dit hebben goedge keurd. De heer G. D a a n e vroeg hoe het toch komt, dat deze kwestie nu nog wordt behandeld. Spr. kon zich niet begrijpen, dat het aan de aandacht van den gezworene uit het 8ste kwartier der B.B. Ierseke is ontsnapt. De voorz. zeide dat het juist aan diens actief optreden is te danken. Waarom is nu gewenscht, vraagt de heer Bom, dat we ontheffing moeten verleenen, Dit komt, aldus de voorz., dat het ge wenscht is, de persbuis waardoor het water uit de moer in het kanaal wordt geperst, zoo kort mogelijk te maken. De buis zelf zou zooveel niet kosten, maar de machine, die dat water weg moet persen, zou anders onnoodig zwaarder moeten worden. Aan genomen met 9 stemmen, tegen de heer J. C. Cornelisse. Voor aankoop van grond aan de Dam straat werd 1526 uitgetrokken; idem ver breeding Kaaistraat 140. B. en W. stelden voor om toe te treden tot het destructiebedrijf N.V. Gekro te Overschie. Het zal 160 per jaar kosten. Aangenomen met alg. stemmen. Aan de orde vervolgens de gemeenschappe lijke regeling inzake bouw- en woningtoe zicht met Krabbendijke, Kruiningen, Waar de, Kapelle en Schore. De opzichter zal geen particulier werk mogen doen en den kelijk wel diploma's moeten hebben. Ierseke zal zetelgemeente worden. De bouwkundig opzichter zal zijn kantoor dus hier moeten inrichten, welk lokaal door de gemeente zal worden verstrekt. De commissie van toezicht zal bestaan uit de burgemeesters van Kapelle, Krabbendijke, Kruiningen, Schore, Waarde en Ierseke, ambtshalve is de secretaris der gemeente Ierseke secre taris. De kosten van dit gezamentlijke bouw- en woningtoezicht zullen bestaan uit 10 ct. per inwoner van elke aangesloten ge meente per jaar. De gemeenten Rilland- Bath en Wemeldinge zullen binnen drie ja ren (uiterlijk 1 Jan. 1942) toetreden. De heer Bom had financieele bezwaren, maar zal er toch zijn stem niet tegen uitbrengen, Aangenomen met alg. stemmen. De heer H i r d e s informeerde naar het schoonmaken van de haven. Het ge beurt meermalen dat de booten in de ha ven met laag water plotseling gaan glij den. Daar kunnen ongelukken van ko men. De Voorz. antwoordde, dat par ticulieren gevraagd hebben naar grond uit de haven. Ze zijn voornemens om voor Amsterdam 1936-3% 100%101% Zeeuws. Hyp. B-3% 100%100% Cities Service Cy. P. 1958 5 47%—47% A Amsterd. Bank 150151 A Ned. Gist- en Spiritusfabr. 535530 A De Schelde N.B. 46%46%' C Am. Smelt Ref. 35%—35 A Born. Sum. H.M. 183%—178 ex. div. A Houth. Alberts 97—97 C Union Pac. Rr. 6160% C Int. Nickel Cy. 37%—36% A Pref. Lever-Bros 141%141% Ned. 38 1000-3 102%—102 O. Indie 37 1000-3 101—100% Engeland 1960-90 4 84%—84% A Koloniale Bnk. 156—157% A N.I. Hbk. 600 137—139% C Ned. H. M. 1000 159%—159% A v. Berkels Pat. 6566 C Calvé-Delft 98%—93-% A Philips Gem. B. afg. 260%253-51 C Unilever 156%—156%-% C Am. Car Foundry 19%19-18% C Anaconda Cop. 25%24%-25 C Bethlehem St. 44%—42%-3% C Kennec Copper 30%29%-30 C Rep. Steel 14%—14%-% C U. States St. C. 44%—41%-2%" C North Am. Cy. 17%—16% A Kon. Petr. Mpij. 345—343%-45 C Contin. Oil Cy. 24%—25-4% C Phillips Petr. Comp. 31%—30% C Shell Union O.C. 13-12%-% C Tide Water Ass. Oil 11%—11% A Ned. Scheepv. U. 123%—121% A H.V. Amsterdam 469%—467%-72% A Java Cult. Mij. 183%—183 A N.I. Suiker U. 184—185 A Deli Batavia 236231 C Deli Mij. 1000 298%—298 laten dit gedegen vertoog van dezen Zeeuwschen schrijver ter kennis van onze in deze stof belangstellende lezers te bren gen. Hier volgt het [In de spelling-1934, waarin het geschreven werd.] .Red.] „In Augustus 1937 woonde ik zoo vangt de heer Van Liere aan op een der binnendorpen van Walcheren een gods dienstoefening bij. 't Was een stralende zo mermorgen in het begin van de oogst. Op de uitgestrekte tarwevelden waarlangs mijn weg ging, had de sikkel zijn werk reeds half gedaan. Waar nog het koren rechtop stond, hoorde men het knappen en knisteren der aren in de sterker wordende morgenzon. Het kerkje was geheel gevuld. Gebronsde mannen in Zeeuwse dracht, wier koppen aan Toorop herinnerden, vulden de zijbanken; in het middenperk zaten de vrouwen en meisjes. Met hun smetteloos wit hoofdomhulsel, hun gouden krullen en hangers, hun bloedkoralen, hun kostelijke, kleurige kleding, leken het prinsessen en vorstinnen uit een ver land. Wonderwel paste daarbij de donkere kleur van haar en ogen, de koperkleurige hals en nek, de sta- tieuze fiere lichaamshouding. Toen de zon boven de bomen om het kerkje uitrees en de pareltjes en de gitten in haar stralen deed fonkelen en glanzen, bood het kerkje een aanblik van ongelooflijke wijding en schoonheid. En er welt een gevoel van die pe dankbaarheid op in den ontvankeljjken vreemdeling, die te midden van een grau we alledaagsheid en gelijkvormigheid van kleding en cultuur hier het wonder mag aanschouwen van het landseigene, het „bo- denstandige", dat zich in onbewuste van- zelfsheid heeft ontwikkeld en zich tot op heden heeft gehandhaafd. H.V.A. Konlnkl. Aku Unilever Amerika Rubber Tabak Markt Obl.Markt (Wettig Suiker Olie Industrie Philips Schepen —3 gedeponeerd^ A Senembah 256252 -1 C Baltimore en Ohio 7%6%-7 C Southern Pac. Cy. 1312%-% A Southern Rlw. 9%9% A Amst. Rubb. C. 230225-26% A Deli-Bat. Rubb. 163%—161-60 A Hessa Rubber 139%139% A Serbadjadi S.R. 119%119 WISSELKOERSEN. Heden Gister, Londen 8.96% 8.95% Berlijn 73.00 73.00 Parijs 5.02% 5.02%' Brussel 30.77 30.75 New-Yirk 1.81% 1.81%' aan te leggen pannensteigers 400 m3 grond uit de haven te halen. Verder klaagde de heer H i r d e s er over dat de menschen die voor den sten aan den havenafrit werken, zoo bit ter weinig verdienen. De Voorz. was dit met den heer Hirdes eens en zal het nader trachten te regelen. Ook de heeren Kooman, Ver boom en Bom hadden dergelijke klachten (speciaal de werkverschaffing van de Breede Bewatering). Daar wordt veel te weinig verdiend. De Voorz. zou gaarne daarin ver betering aanbrengen, maar de regeling van overheidswege schrijft de loonen ge biedend voor. De heer Bom klaagde over ver schillende plaatsen die verbetering behoe ven bv. op de oesterlaadplaats aan de haven, die veel te smal is. De Voorz. zou gaarne daarin ver betering aanbrengen, maar de financieele kans is overwegend. En dan moeten we wachten op verbetering van de geldelijke middelen. Den heer Cornelisse, die ge klaagd heeft over den autobusdienst op het spoor, werd uiteengezet dat de on derneemster op de 8 belangrijkste treinen verbinding onderhoudt. Dit was vroeger ook het geval. Verandering zou voor de onderneemster schadelijk zijn. Voortaan zal nauwer contact tusschen het gemeen tebestuur (dat subsidie geeft) en de on derneemster plaats vinden. Verder merkte de heer Cornelisse op dat bij de behandeling van het incident der voor gaande raadsvergadering spreker verwe ten is, dat hij ten onrechte heeft gezegd, dat de sollicitatiestukken bij de stukken van de raadsleden ontbraken. Dat was wel degelijk waar. Bij onderzoek is geble ken, zegt de Voorz. dat de heer Cornelisse gelijk had. De heer Kooman uitte zijn be zorgdheid dat de mosselhandel stil ligt. Dit is een ramp voor onze gemeente en de heer Kooman drukte B. en W. op 't hart toch eens bij den minister aan te dringen op spoedige regeling van het conflict. De heer Schouwenb urg zag gaarne ook het Kerkplein met nieuwe steenen geplaveid. Wat misschien nog wel komen zal, zeide de Voorz. Kolonel C. J. O. Dorren gaat heen. Kolonel C. J. O. Dorren, chef van het corps mariniers te Rotterdam, heeft met ingang van 1 September a.s. aan H. M. de Koningin ontslag gevraagd.. Naar het Japansehe agentschap „Domei" meldt, heeft de Japansehe minister van eerediensten Kido thans het besluit van de regeering bekend gemaakt, dat de voor 1940 in Tokio voorgenomen Olympische spelen niet zullen plaats hebben. Volgens een ander bericht zal het offi- cieele besluit der regeering, om af te zien van de organisatie der Olympische Spelen in Japan voor het jaar 1940 mor gen na goedkeuring door den ministerraad officieel worden gepubliceerd. VOETBAL. MiddelburgRCS 60. De return-wedstrijd MiddelburgRCS, welke gisteravond op het terrein achter de Meelfabriek te Middelburg is gespeeld, is door Middelburg wederom gewonnen en' wel met niet minder dan 60, terwijl de rust stand van 10 aangaf. KORFBAL. De wedstrijd op Zaterdag 16 Juli V.K.V. -Domburg is thans vastgesteld op 4 uur, was eerst op 7 uur. De wedstrijd op Dinsdag 19 Juli van V.K. V.Swift 4, is veranderd in Woensdag 20 Juli. De wedstrijd op Dinsdag 19 Juli Togo Volharding is uitgesteld. V.K.V.E.D.O. 7—0. In den Woensdagavond te Vere ge"-A speelden vriendschappelijken wedstrijd tus schen VKV en EDO hebben de gastheeren met een 70 zege het veld verlaten. Reeds kort na den aanvang wist R. Geldof het eerste punt te maken, waar na de dames overheerschend waren. Voor de rust wisten achtereenvolgens de dames J. Verstraate en E. Schippers, de laatste tot tweemaal toe, te scoren. Na de rust zette mej. L. van den Broeke de score met twee achtereevnolgende punten voort, terwijl mej, J. Verstraate het zevende punt maakte. Niettegenstaande haar nederlaag heeft EDO zich, vooral voor de rust geducht ge weerd. ATHLETIEK. De avondwedstrijden te Berlijn. Op 19 Juli a.s. worden te Berlijn avond- athletiekwedstrijden gehouden, voor welke onze landgenooten Bouman (800 m.) en de Ruyter (1500 m) reeds waren uitgenoodigd. Naar wij vernemen zullen voorts nog op de 100 m. Osendarp en Van Beveren uitkomen, terwijl op de 4 x 100 m. een Nederlandsche estafetteploeg zal starten, bestaande uit Boersma Van Beveren, Van Geenhuizen en Osendarp. Een wonder inderdaad! Maar niet alleen een wonder van schoonheid voor den vreemdeling. Groter ontroering dan alleen de aesthetische ondergaat de geboren Zeeuw, die na jaren van afwezigheid zich weer diep bewust wordt van zijn saamho righeid met de bevolking van dit gewest, zich weer diep daaraan gebonden weet door gemeenschappelijke afkomst en gemeen schappelijke geschiedenis, door geheimzin nige banden van oerverwantschap, door alles wat in het on- en onderbewuste heeft gewerkt om een eigen cultuur te scheppen, een eigen karakter en levenshouding, een eigen dialect, een eigen klederdracht, eigen zeden en gewoonten. Het ene is niet te scheiden van het andere, het is alles teza men in de loop der eeuwen gegroeid uit éénzelfde ondergrond en heeft zich ontwik keld onder de fhvloed van gemeenschappe lijke levensvoorwaarden en gemeenschap pelijke geestelijke beïnvloeding. Hier is geen ontwortelde, kleurloos-grijze massa, beroofd van alle binding en geestelijke fundering, hier is een volk, hier is Zeeuws yolk, dat binnen de grenzen van zijn gebon denheid ruimte genoeg heeft gevonden om op eigen wijze zijn leven en uitingen te vor men en uit te leven. Hier is een natuur lijke eenheid, maar tegelijkertijd een even natuurlijke schakering tot in het extreme toe. Geen twee dorpen hebben precies het zelfde karakter, geen twee individuen zijn aan elkaar gelijk; wonderlijk paart zich soms steile leerstelligheid aan een ondoor grondelijke mystiek, even wonderlijk is soms een uiterlijke zin voor het praktische verbonden met een diep gevoel voor het on eindige; stugge onbeholpenheid verbergt vaak de teerste gemoedsaandoening, maar boven al die verscheidenheid uit is er een ondefinieerbare eenheid: het is alles Zeeuws volk, Zeeuws volk in Zeeuwse dracht. Is het een verdwijnend volk, een stervend volk? Zijn de rationalistische tendenzen van aanpassing en gelijkschakeling aan de kleine burgerstand sterker dan de bindim gen aan wat door eeuwenoude traditie is overgeleverd en waardoor de bevolking tot een volk is bijeengegroeid? Heeft het le vensgevoel zich gewijzigd? Het schijnt zo. Het is ruim een halve eeuw geleden al begonnen met het oude huisraad. Eerst zijn de oude meubelen, ka binetten, bureaux, klokken, kannen en ke- tels samen met de tegels van de open haard naar den antiquair verhuisd. Het platte land werd door de stad leeggehaald en daarna volgestopt met allerlei ordinair fa' briekswerk, waaraan de plattelander, trots op zijn vooruitgang dankbaar een plaats in ruimde. Toen kwam de 19e eeuwse huizen- en huisjesbouw, ellendig om aan te zien in ztfn volledige karakterloosheid. Toen gingen ook met toenemende snelheid oude zeden en gewoonten verdwijnen, oude instellingen en karakteristieke vermakelijkheden raak ten in onbruik: het platteland gaf zich re deloos, reddeloos en kritiekloos over aan de stadscultuur. Merkwaardig genoeg voltrok zich gelei delijk na 1900 in de stad een proces in om gekeerde richting. Eerst 'in culturele krin gen, daarna onder het gros der bevolking ontdekte men het platteland, waarvoor men tot nu toe niet veel meer dan een zelfbewuste, souvereine minachting had ge koesterd en waarmee elk geestelijk contact was verloren. Bij den cultuurmens maakte de nivelleringstendenz plaats voor een toe nemende belangstelling in het eigene, het „Einmalige", het historisch gewordene en daarmee ook in de resten van een voorbij gaande of voorbijgegane cultuur. Gedreven door veelszins andere beweegredenen volg de de rest der stadsbevolking de weg naar het platteland: de jaarlijkse, zomerse exo dus nam een aanvang. Ondernemende lie den, deels geleid door idealistische, deels door zeer materialistische motieven, kwa men aan die drang naar buiten tegemoet, richtten overal Verenigingen op voor vreemdelingenverkeer, zetten huisjes neer en gaven boekjes uit, waarin de attractie van hun streek of gewest naar de eis des tijds werd beschreven. En bij duizenden en tienduizenden kwamen de stedelingen kij ken, aangelokt door het voor hen uitgestal de moois. De verbaasde toerist kreeg veel te aanschouwen en te genieten. In de eerste plaats de natuur: mooi, maar op den duur vervelend, weshalve men voor alle veilig heid zijn gramofoonkoffertje meenam naar het duin, en verder: de bevolking, alles te zamen vormende een te zijnen behoeve on derhouden openluchtmuseum, een kijkspul, objecten om te kieken bij 't uitgaan van de kerk of op marktdag. Allemaa, leuke „maasies", net zo als de prentjes van zijn boekje. Met diepe verontwaardiging moest hij vaak constateren, dat men daar van niet gediend was, maar met even dieoe afschuw zag hij soms een groepje, dat'voor dat kieken geld verlangde. Men vond dit uitbuiting van vreemdelingen en het vermoeden werd tot zekerheid, dat de hele bevolking zich opzettelijk m dienst stelde van de exploitatie van vreem delingen: 't was alles maskerade. (Wordt vervolgd.»

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1938 | | pagina 2