GEMENGD NIEUWS.
KUNST EN WETENSCHAP.
De zeemacht behoeft dringend versterking.
LAATSTE BERICHTEN.
DE ELECTRISCHE CENTRALES VAN
CATALONIE IN HANDEN VAN
FRANCO,
Grootc Chineesche overwinning
in Zuid Sjantoeng.
PALESTINA,
VER. STATEN.
BEURS VAN AMSTERDAM.
BEURSTHERMOMETER VRLJDAG.
Do Spaansche burgeroorlog
De troepen van Franco hebben gisteren
de stad Tremp éii omgéving te N.O. van
Lerida, waar zich de krachtstations en de
electrische centrales bevinden die Barce
lona en het industriegebied van Catalonie
van electrischen stroom voorzien, in bezit
genomen. De rechtsche troepen die eergis
teren de stad Balaguer 25 km ten Noorden
van Lerida hadden genomen rukten giste
ren langs de rivier de Serge in N.O. rich
ting op en kwamen gisteren tegen den mid
dag voor de stad Tremp aan. De recht-
schen maakten zich meester van den stuw
dam, de waterreservoirs en de electrische
centrales, waarop ook spoedig de stad zich
moest overgeven.
In den sector van Tortosa blijven de op
standelingen, zij het langzaam, vooruitko
men. De tegenstand der regeeringstroepen
is hardnekkig.
De terreinwinst der opstandelingen.
Havas meldt uit Saragossa, dat in het
tijdvak tusschen 18 Maart en 6 April de
rechtsche troepen 289 dorpen met 343.000
inwoners en een oppervlakte van 20.000
km hebben veroverd. De republikeinen zijn
nog meester in een Catalaansch gebied van
22.000 vierk. km.
De strijd in het Verre Oosten.
De strjjd in Zuid Sjantoeng duurt nu al
eenige weken, Hardnekkige pogingen der
Japanners om de stad Taiertsjoeang in be
zit te krjjgen om zoodoende een opmarsch
naar Hsoetsjaufoe te beginnen, loopen
steeds op niets uit. De Chineezen verde
digen zich hier niet alleen krachtig, doch
zij doen ook telkenmale tegenaanvallen,
zoodat den Japanners geen oogenblik rust
wordt gelaten.
Volgens gisteren en vandaag uit Hankau
ontvangen berichten zijn de Japansche
troepen in Zuid-Sjantoeng thans tot een
algemeenen terugtocht langs den spoorweg
Taiertsjoeang-Lintsjeng overgegaan. Voort
durend worden zij door de Chineesche troe
pen achtervolgd.
Volgens de officieele Chineesche berich
ten werden de Japansche troepen door een
reusachtig tegenoffensief verslagen. In 24
uur zijn 7000 tot 8000 Japanneezen gesneu
veld. Twee Japansche divisies, aldus wordt
verklaard, bevinden zich in vollen aftocht
en worden stelselmatig vernietigd. Veel
tanks, gepantserde wagens, machinegewe
ren en ander oorlogstuig vielen den Chi
neezen in handen.
Te Hankau heerscht een uitbundige
vreugde.
De Japansche troepensterkte bij Taiertsj-
wang die 20.000 man bedroeg, is vrijwel tot
de helft verminderd. Verscheidene duizen
den Japanneezen zijn omsingeld. Een
klein deel kon naar Sjihsjoejoean ontko
men.
Het Chineesche persbureau meldt, dat
zeventig procent van het in Mantsjoekwo
liggende Japansche Kwantoengleger naar
China gezonden is. Gedurende de laatste
dagen zijn meer dan 3.000 Japansche sol
daten over Tientsin naar Zuid-Sjantoeng
vertrokken om den omsingelden troepen
te hulp te komen. Volgens een officieel
communiqué trekken de Japansche troepen
bij Taiertsjoeang in Noordwestelijke rich
ting terug.
Gedurende de laatste zes maanden heb
ben de Japansche troepen niet zoo zware
verliezen geleden als thans. In de laatste
week zijn 10.000 Japanneezen bij
Taiertsjoeang gesneuveld.
Terroristen brengen trein tot
ontsporing.
Gewapende terroristen hebben op den
lijn van Palestina naar Egypte een goede
rentrein tot ontsporing gebracht. De loco
motief en drie tankwagens met petroleum
vlogen in brand.
Het treinpersoneel werd beschoten, doch
niet getroffen. Afdeelingen militairen en
politie zijn naar de plaats van het geoeur-
de gezonden. Een aanslag op een perso
nentrein, die op weg was van Jeruzalem
naar Lydda, mislukte. Geen der reizigers
werd door de schoten der terroristen ge
troffen.
HENRY FORD VOORSPELT.
In een interview dat de autokoning
Henry Ford heeft toegestaan, toen hij te
Detroit van een vacantie-reis terugkeerde,
heeft hij-o.m. het volgende verklaard:
„Niets van wat in de laatste paar we
ken gebeurd is, heeft wijziging gebracht in
mijn geloof, dat een tijdperk van voorspoed
voor ons ligt. Het zal komen door een
grooter begrip van het feit, dat alle rijk
dom uit den bodem komt en dat er een uit
gebreidere bodembewerking moet komen".
Ford zeide verder, dat hij nog steeds van
meening was, dat een oorlog nutteloos is.
„Niemand wint een oorlog, behalve de fi-
nancieele belangen, die hem bevorderen en
voorbereidingen daartoe maken". Een com
binatie van jeugdige kracht en rijpe wijs
heid is noodig voor de leiding van de we
reldzaken. „Beroof de wereld van de her
senen van mannen en vrouwen boven de 50
jaar en alles moet gaan stilstaan. Rijpe
leeftijd alleen, noch jeugd alleen kunnen
de zaken der wereld aan den gang houden.
Samenwerking tusschen beide is noodig".
Spionnage.
Men zal zich herinneren, dat 26 Februari
j.l. de Duitsche Johanna Hoffmann, de kap
ster van de „Europa", en twee medeplich
tigen waren gearresteerd in verband met
verdwijnen van geheime stukken betreffen
de de landsverdediging. De contra-spionna-
ge heeft thans drie andere personen van
Duitsche afkomst gearresteerd, die ver
dacht worden eveneens medeplichtig te zijn.
Een vierde is spoorloos verdwenen.
De Amerikaansche contra-spionnage heeft
deze verdachten eerst laten gaan, doch nu
zijn de Vereenigde Staten wilden verlaten,
werden zij uitgenoodigd als getuigen op te
BABY STEELT IN ONWETENDHEID.
Doch moeder maakte er niet mis
bruik van.
Woensdag werd te Den Haag een 25-ja-
rige vrouw aangehouden, die in het bezit
bleek te zqn van een uit een winkel in de
Schoolstraat gestolen bruin lederen dames-
tasch. Deze vrouw had eenige dagen gele
den aan dien winkel een bezoek gebracht
en toen heeft haar baby van achttien
maanden, die zjj in den kinderwagen mee
had genomen, een tasch van de toonbank
genomen en in den wagen verstopt. De
moeder had naar zjj bij de politie be
kende het voorval opgemerkt, doch het
oogluikend toegelaten.
Woensdag zag een winkeljuffrouw de
moeder weer wandelen met de tasch bij
zich. Zij waarschuwde daarop de politie, die
de moeder aanhield.
PAARD OP HOL GESLAGEN.
Voerman omgekomen.
In de buurtschap De Driehoek te De-
demsvaart is gister een ernstig ongeluk ge
beurd. De 17-jarige zoon van den land
bouwer Tiggelaar begaf zich met paard en
driewielige kar huiswaarts, toen plotseling
het paard op hol sloeg.
Tiggelaar viel tegen den grond en kreeg
een der wielen van den wagen over het
lichaam. In ernstigen toestand is de jongen
naar het ziekenhuis te Hardenberg ver
voerd, waar hij in den namiddag is over
leden. Het paard kon spoedig tot staan
worden gebracht.
Kind in teil met chloorwater geraakt er»
omgekomen.
Gistermiddag is het tweejarig dochter
tje van de familie Van Eeden te Amers
foort, ten huize van haar grootmoeder op
een onbewaakt oogenblik in een teil met
chloorwater gevallen.
Men vond haar bewusteloos. Een ge
neesheer heeft nog getracht de levensgees
ten op te wekken, doch dit mocht niet
meer baten.
Kind tusschen vrachtauto en muur
doodgedrukt'.
Gistermiddag om vier uur is het vijfjarig
dochtertje van de familie Mertens te Ble-
rick (Limb.) door een achteruit rijdende
vrachtauto meegesleurd en tusschen een
muur en de auto bekneld geraakt. Het kind
was op slag dood.
Jongen verdronken.
Woensdagmiddag liep de negenjarige jongen
H. D. met eenige kameraadjes op den
Fruitweg te Den Haag. Hij had zich daarbij
onvoorzichtigerwijze dicht bij den walkant
begeven en toen hij op een gegeven mo
ment struikelde, viel hij in het Laakkanaal.
Een vriendje van den jongen bemerkte
in de verte een tweetal agenten van de
motorpolitie, die bij de blussching van een
buitenbrandje assisteerden. En aangezien
er geen andere menschen in de nabijheid
waren, holde hij, zoo hard hij kon, naar de
agenten, om deze te waarschuwen. Direct
begaven de beide politiemannen zich naar
de plaats van het ongeluk, doch van het
jeugdige slachtoffer was intusschen niets
meer te zien. Eerst na eenigen tijd gedregd
te hebben, gelukte het, den jongen uit het
water te halen. De levensgeesten- bleken
toen reeds geweken.
Wielrijder op onbewaakten overweg door
trein gegrepen en omgekomen.
Gisteravond te elf uur keerde de oud-wet
houder van Gouda, en oud-sigarenfabrikant
de heer J. A. Donker, per rijwiel van een
bezoek aan kennissen terug. Toen hij den
onbewaakten overweg aan den Zwarteweg
passeerde is hij door den trein gegrepen
en omgekomen.
Het ongeval is door het treinpersoneel
niet opgemerkt. Ook het stationspersoneel
in Gouda, waar de trein stopte, heeft in
den donkeren avond niets bemerkt. Eerst
bij aankomst in Den Haag ontdekte men
dat er een rijwiel aan de machine hing.
Een direct daarop ingesteld onderzoek had
tot resultaat, dat om half twee vannacht,
op zeventig meter van den overweg het
verminkte lijk van den heer Donker werd
gevonden.
Het slachtoffer was weduwnaar en 74
jaar oud.
DOODENDAGBOEK VAN HET VERKEER
Amsterdam: 1 doode.
In de Jodenbreestraat te Amsterdam is
gistermiddag een driejarig jongetje onder
de oogen van zijn mpeder om het leven
gekomen. Het kind zat achter op de fiets
van de moeder, toen een vrachtauto het
rijwiel van achteren aanreed. Het kind
stortte tegen den grond en kwam onder
een der wielen van het voertuig terecht.
Het knaapje was op slag dood.
Eist: 1 doode.
Gistermiddag is op den rijksweg Arnhem
Nijmegen bij Eist de 75-jarige los-werk-
man P. G. uit Eist, die per rijwiel den
weg wilde oversteken, door een hem ach
teropkomende auto aangereden en op
slag gedood.
Mildam (Fr.): 1 doode.
Gisteravond is het vijfjarig dochtertje
van den heer Hylkema te Mildam (Fr.),
-dat op den weg liep, door een vrachtauto
aangereden. Met een schedelbasisfractuur
werd het kindje naar de ouderlijke woning
gebracht waar het eenigen tijd later over
leed.
treden in de zaak-Hoffmann. De zaak van
de valsche paspoorten van Adolf Rubens, die
op het oogenblik in Moskou gevangen zit,
schijnt eveneens hiermede in verband te
staan.
Wervelstorm teistert Alabama.
De staat Alabama is. gisteren wederom
door een wervelstorm geteisterd. Door het
instorten van woonhuizen zijn alleen reeds
te Allveville tien menschen gedood en on
geveer zestig gewond. Ook in talrijke plaat
sen werden velen gewond. Aanhoudende
sneeuwstormen en regen- en hagelbuien in
twaalf bondsstaten van Texas tot Nieuw-
Engeland en strenge vorst hebben reusach
tige schade aangericht. De fruitkweekerijen
in Illinois hebben alleen reeds een schade
van meer dan een millioen dollar geleden.
OOSTENRIJK OP DE ZWARTE LIJST.
Reuter meldt uit Washington:
President Roosevelt heeft Oostenrijk van
de lijst der landen, die op het gebied der
invoerrechten meestbegunstiging genieten,
geschrapt. Duitschland en Oostenrijk zijn
de eenige landen, die op deze lijst voorko
men.
SCHOUWEN EN DUIVELAND IN DEN
PATRIOTTENTIJD.
Mr. P. Dieleman in het Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen.
In de Algemeene Vergadering van het
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
heeft mr. P. Dieleman een voordracht ge
houden over: Schouwen en Duiveland in
den Patriottentijd.
De Patriottentijd aldus de spreker
lijkt langer geleden te zijn dan werkelijk
het geval is. Enorme veranderingen heb
ben sindsdien plaats gegrepen, o.a. door de
toeneming van het verkeer. De periode
11131795 wordt wel het rentenierstijdvak
genoemd. De Gouden Eeuw was voorbij. De
Zeeuwsche staatsdienst leed aldoor onder
geldgebrek. Holand had den handel en de
nijverheid grootendeels tot zich getrokken
maar verzette zich hardnekkig tegen ver
laging der quote in de Generaliteitsonkos-
ten voor Zeeland. Het fonds, door Pieter
Mogge in 1743 bestemd voor de stichting
van een hoogeschool te Zieriksee, welk plan
nimmer tot uitvoering kwam, werd ge
bruikt tot steun van de visseherij. Jan Ma-
cquet, geboren te Brouwershaven in 1731,
heelt veel geschreven over de maatschappe
lijke toestanden op Schouwen en Duiveland
van zijn tijd. Landbouw en visseherij, daar
nevens eenige industrie, waren de voor
naamste bronnen van inkomsten. De mee
krapteelt wordt een goudmijn van het land
genoemd. Aardappelen kweekte men op
Schouwen voor het eerst in 1740. In Ma-
cquet's tijd waren zij reeds een algemeen
en onmisbaar volksvoedsel geworden. De
vierde Engelsche zeeoorlog bracht aan vis
seherij en koopvaardij onberekenbare scha
de toe, maar de landbouw bleef bloeien. Tal
rijke buitenplaatsen sierden het land.
De stad Zieriksee bezat grooten invloed,
ook op Duiveland, waar zij reeds in 1566 de
Vier-bannen had gekocht. De contracten
van harmonie, grondslag van de regenten
oligarchie, waren in 1751 weliswaar door de
Staten van Zeeland verboden maar toch
keurde de Gouvernante in 1757 weder een
reglement goed, dat tot 1795 bleef gelden.
Groot was ook de macht van de kerk,
welke belangrijke inkomsten trok o.a. uit
de begraafrechten en het ophangen van wa
penborden in de kerk.
Het tooneel stond op een laag peil, even
als het lagere onderwijs. De Latijnsche
school te Zieriksee daarentegen had een
goeden naam.
De Oranje-revolutie van 1747 bracht de
door velen verlangde verandering niet. Een
deel der regenten voelde patriotsch maar
zag niet in, dat de consequentie van hun
streven zich tegen henzelf zou keeren. De
Prins van Oranje kon in dien tijd niet op
Zeeland rekenen, maar hij vond belang
rijken steun bij L. Pr van de Spiegel, die in
1782 Raadpensionaris van Zeeland werd.
Van de Spiegel bestreed de alliantie, in 1781
met Frankrijk gesloten, en later heeft de
Engelsche invloed het pleit gewonnen. In
1787 verschenen de Pruisische troepen, te
hulp geroepen door de Stadhouderlijke fa-
Denemarken Oblig. 1926-5 101
Amsterdam 1936-3% 101—100%
Zeeuws. Hyp. B-4 100%
Cities Service Cy. P. 1958 5 38—37%
A Amster. Bank 148%149
A Pref. Jurgens A 137%137%
A Ned. Gist- en Spiritusfabr. 527—527
A De Schelde N.B. 43%43%
C Am. Smelt Ref. 29%—30%
A Born. Sum. H.M. 171—172
A Houth. Alberts 9697
C Union Pac. Rr. 47%47
C Int. Nickel Cy. 31%—31%
Ned. 38 1000-3 100%—100%
O. Indië 37 1000-3 99%—99%|i
Engeland 1960-90 4 82%—83%
A Koloniale Bnk. 102102%
A N.I. Hbk. 1000 120—120
C Ned. H. M. 1000 152—152
A v. Berkels Pat. 5252%
C Calvê-Delft 79—81%
A Philips Gem. B. afg. 261-261-63%
C Unilever 142%—144-45
C Am. Car en Foundry 1212%-13
C Anaconda Cop. 18%18%-%
C Bethlehem St. 32%32%-31%
C Kennec Copper 22%22 -23
C U. States St. C. 3114-31%-%
C North Am. Cy. 1211%
A Kon. Petr. Mpij. 309309-12
C Contin. Oil Cy. 17%—17%-%
C Philips Petr. Comp. 22%22%
C Shell Union O.C. 8%—8%-9
C Tide Water Ass. Oil 98%-9
A Ned. Scheepv. U. 105104-05
A H.V. Amsterdam 402%398-402%
A Java Cult. Mij. 126129%
A N.I. Suiker U. 135—135
A Deli Batavia 230%221-25
C Deli Mij. 1000 272%—267-70
Philips
Amerika
Markt
Suiker
(Wettig
Unilever
Obl.Markt
KoninkL
Tabak
Schepen
gedeponeerd.)]
A Senembah 246%—240%-44
C Baltimore Ohio 4%4%
C Southern Pac. Cy. 8%8%
A Southern Rlw. 5%—5%
A Amst. Rubb. C. 176-178-81%
A Deli-Bat. Rubb. 104-104-06
A Hessa Rubber 97%96-98
A Serbadjadi S.R. 75%—74%-76%
WISSELKOERSEN.
Heden gister
Londen 8.96% 8.96%:
- Berlijn 72.48 72.48
Parijs 5.52% 5.55
Brussel 30.41% 30.42
New-York 1.80% 1.8
milie. Wel werd de Prins in zijn ambten
hersteld, maar niettemin nam de roerigheid
der Patriotten toe. Van de Spiegel wist niet
den Prins maar wel de Prinses ervan te
overtuigen, dat onderlinge aaneensluiting
van de Oranjegezinden noodzakelijk was.
De representant van den Eerste Edele,
Van Lijnden van Blitterswijk, was aanvan
kelijk niet volkomen prinsgezind, later wel.
Toen Zieriksee in 1786 een adres aan de
Staten van Zeeland richtte, waarin de Stad
houder scherp werd aangevallen, nam Van
Lijnden van Blitterswijk het voor den
Prins op.
De nieuwere Fransche denkbeelden wer
den gepropageerd in sociëteiten, ook te
Zieriksee. Op initiatief van den Engelschen
gezant werden ook Oranje-sociëteiten op
gericht, maar te Zieriksee had dit geen suc
ces. Verder richtten de gezeten burgers ex
ercitiegenootschappen op tegen de Oranje
gezinde schutterijen. Ook te Zieriksee be
stond een patriotsch vrijcorps. Het regende
schotschriften, o.a. tegen den patriotschen
regent Samuel Boeije, die ervan beschuldigd
.werd, dat hij de harmonie tusschen de
standen had verbroken, tegen welke aantij
ging de aangevallene zich echter krachtig
verdedigde. Ook bladen als „De politieke
kruier" en „De Post van den Nederrhijn"
werden veel gelezen.
Hoogst merkwaardig is de ommekeer van
1787. De „Middelburgsche Courant" b.v. had
in het begin van het jaar nog sterk patriot-
sche neigingen, maar als op den 8 Maart
1788 de waardigheid van Eerste Edele door
de Zeeuwsche Staten erfelijk wordt ver
klaard, schrijft de „Middelburgsche Cou
rant" plotseling zeer Oranjegezind. Het blad
De idee van een vlootleening.
De Koninklijke Nederlandsche Vereeni-
ging „Onze Vloot" schrijft:
De onmiddellijke beveiliging van het
grondgebied tegen aanslagen van buiten,
zooals die geschiedt door de landmacht en
door de maritieme middelen der kustver
dediging, is van weinig of geen nut, zoo er
geen zorg gedragen wordt voor de beveili
ging van de voedsel- en grondstoffenvoor-
ziening, alsook van het welvaartspeil van
de bevolking, die dat grondgebied be
woont. Nederland's ligging in de wereld is
nu eenmaal zoo, dat het belangrijkste deel
van de voedsel- en grondstoffenvoorziening
is gebaseerd op het handelsverkeer met
landen van over z e e en dat het hooge Ne
derlandsche welvaartspeil (in vergelijking
met vele andere landen) staat of valt met
het bezit van een eilandenrijk: Neder-
landsch-Indië.
In een modern Europeesch of wereldcon
flict zal een van de doeltreffendste mid
delen om den tegenstander op de knieën te
brengen toepassing vinden in de afsnoering
van het zee verkeer, dat zijn bevolking
van het noodige moet voorzien. Dit ge
schiedt door middel van de zeemacht.
Vandaar ook de geweldige vlootbouwpro-
gramma's, die door verschillende mogend
heden ten uitvoer worden gebracht en
waaraan na de weigering van Japan tot
opheffing van den sluier van geheimzin
nigheid, die zijn vlootbouw omgeeft, nog
belangrijke uitbreiding zal worden gegeven.
Wanneer deze vlootbouwprogramma's over
vier jaren voltooid zijn, mogen de levens
belangen van de bijna 75 millioen zielen
tellende bevolking van alle Nederlandsche
gewesten te zamen niet zoodanig in het
gedrang komen tusschen eventueele strij
dende partijen, dat men in Neder
land verhongert en de Indiën uit
het rijk worden losgescheurd.
Van het gebrek aan voedsel, tengevolge
van de ernstig gestoorde zeeverbindingen,
heeft men tusschen 1914 en 1918 reeds de
kwade gevolgen kunnen ondervinden.
Het is niet te verwachten, dat de histo
rie ons nog eens zulk een waarschuwende
leering zal toedienen. Thans is het nog de
tijd om onze zeemacht zoodanig te verster
ken, dat wij over vier jaren als de groote
mogendheden maritiem herbewapend zul
len zijn, op redelijke wijze het hoofd kun
nen bieden aan de bedreiging van
de materieele levensbelan gen
van ons volk en de volken die onder
onze leiding staan, alsook aan de bedrei
ging van de geestelijk-
cultureele taak tegenover Oost
en West-Indië, die ons in de historie
is opgelegd.
Thans zal ook ten opzichte van de zee
macht een daad moeten worden gesteld!
Mede in verband met de talrijke bewijzen
van instemming die wij van zeer verschil
lende zijden mochten ontvangen met de in
het Maart-nummer van ons orgaan geop
perde idee van een door de regeering
uitteschrijven vlootleening
van 250 millioen gulden,
om daarmede de zeemacht in eenige jaren
op peil te brengen, hebben wij gemeend
aan deze idee meerdere bekendheid te moe
ten geven, opdat vele Nederlanders in de
gelegenheid zijn mede daaraan hun adhae-
sie te betuigen. Men zende daartoe zijn of
haar kaartje (of handteekening met naam
en adres) aan de redactie van „Onze Vloot",
Surinamestraat 15 te 's-Gravenhage.
Deze leening zou tegen een lagere rente
uitgegeven moeten worden dan het thans
gangbare percentage, ten einde haar alzoo
het karakter van een offer te geven, ter
wijl zij overigens deel uit zou kunnen ma
ken van een defensieleening voor alle
weermachtsdeelen van b.v. het dubbele
bedrag (reeds werd in enkele dagbladen
gesproken over een defensieleening van een
miliard gulden).
Omtrent de mogelijkheid van slagen van
zulk een leening behoeft niet de minste
twijfel te bestaan, hetgeen ons van zeer ge
zaghebbende financieele zijden werd verze
kerd. Immers, op de banken is op dit mo
ment niet minder dan 700 a 800 millioen
gulden gedeponeerd, welk bedrag vrijwel
renteloos ligt, omdat er geen belegging
voor te vinden is. Het zou waarlijk een al
te wonderlijke figuur zijn, dat een klein
land als Zwitserland met nog geen 4%
millioen inwoners, een oppervlakte van
41.000 km2, zonder maritieme belangen,
zonder rijke koloniale hulpbronnen en om
geven door een natuurlijken verdedigings
gordel van bergen, het noodig acht en in
staat is door middel van leeningen, die
thans reeds een bedrag van 635 mililoen
Zw. fr. 300 mililoen gulden) beloopen,
zijn defensie op peil te brengen, terwijl het
Nederlandsche rijk met zijn bijna 75 milli
oen inwoners, meer dan 2 millioen km2
grondgebied, met zijn net van maritieme
belangen om den aardbol, zijn geweldige
koloniale hulpbronnen en zijn gevaarlijke
en blootgestelde ligging, het niet noodig
zou achten en zich zelve niet in staat zou
achten door middel van een leening van
250 millioen gulden voor de vloot en het
dubbele voor de geheele weermacht, de de
fensie op peil te brengen.
Daarom, Nederlanders van allerlei rich
ting, betuigt uw instemming met dit denk
beeld, hetwelk bedoelt door een daad uw
toekomst of die van uw kinderen veilig te
stellen: Tua res agitur!
Uw persoonlijk belang staat op 't spel!
vloeit dan over van loftuitingen op den
Prins en zijn geslacht. Er was overal feest,
maar niet te Zieriksee.
Mr. Dieleman sprak de hoop uit later
eens een bijzondere voordracht te kunnen
wijden aan de Oranjebeweging te Zieriksee
in 1787, welke hoop werd gedeeld door den
voorzitter van het Genootschap, jhr. mr. J.
W. Quarles van Ufford, die den spreker
hartelijk dankte voor zijn belangwekkende
mededeelingen.
DE KONINGIN TE ROTTERDAM.
H. M. de Koningin heeft vanmiddag een
bezoek gebracht aan Rotterdam.
Het bezoek gold de bloemententoonstel
ling „Primavera" in de Nenijtohal en het
nieuwe vlaggeschip der Nederlandsche
koopvaardij, de „Nieuw-Amsterdam".
Ongeveer om half twee ariveerde H. M.
bij den buitentuin, welke voor de Nenijto
hal ligt. Bij den ingang van het tentoon
stellingsterrein stond het bestuur der „Pri
mavera" gereed om H. M. te ontvangen.
Op het moment dat de Koningin de Ne-
nijto-terreinen betrad, ging van het gebouw
de koninklijke standaard omhoog en zette
de muziek het „Wilhelmus" in, dat door
luidsprekers over het geheele terrein hoor
baar was. Een dochter van een der be
stuursleden bood aan H. M. een ruiker or
chideeën aan. Het publiek, dat bij den in
gang samenstroomde, werd op een eerbie
digen afstand gehouden door politie-agen-
ten, zoodat de hooge bezoekster ongehin
derd de bloemen en planten op de tentoon
stelling kon bezichtigen.
Bij haar binnentreden was de Koningin
zichtbaar verrast door den eersten indruk,
welke de kleuren- en geurenpracht in de
reusachtige Nenijto-hal op haar maakte.
De entrée, recht tegenover de waterpartij
met geurende rozen, was dan ook een fleu
rig contrast met de wintersche luchten,
welke H. M. nog eenige seconden tevoren
buiten het gebouw had aanschouwd.
De Koningin maakte van het bezoek
geenszins een haastige rondwandeling, doch
genoot van elke partij en van elk verras
send hoekje. Met groote belangstelling in
formeerde H. M. naar bijzonderheden over
planten welke haar aandacht trokken en
meermalen gaf zij uiting aan haar bewon
dering voor hetgeen hier aan lenteweelde
en bloemenpracht tentoongesteld was. De
rondgang op de expositie duurde ongeveer
drie kwartier.
UITSPRAAK IN GOUDCLAUSULE-
PROCES.
Eisch tot betaling in goudwaarde
afgewezen.
De Tweede Kamer der Arr. rechtbank te
Amsterdam deed vandaag uitspraak in het
bekende goudclausule-proces door „het co
mité dollarleemngen" te 's-Gravenhage
aanhangig gemaakt tegen de Shell als ga
rant voor de obligatieleening 1927 van de
4% pCt. van de Bataafsche Petroleum Mij.
De eischer vorderde betaling van de
hoofdsom van een per 1 Juli 1936 aflosbaar
gestelde obligatie van 500 dollar op goud
basis.
Naai men weet is vroeger een soortge
lijk proces gevoerd tegen de Bataafsche
zelf, dat ten voordeele van deze maat
schappij is beslist, zoo n.l. dat de uitbeta
ling van de obligaties slechts in gedepreci-
eerde dollars behoefde te geschieden.
Thans heeft genoemd comité de borg tot
betaling aangesproken, van meening dat in
elk geval op diens betalingsplicht het Ame-
rikaansch recht, dat de goudclausules van
geen waarde verklaart, niet van toepassing
is.
De rechtbank heeft echter deze opvat
ting verworpen. Zij acht de z.g. jointreso-
lution van 1933, waarbij goudclausules bui
ten werking worden gesteld, ook op, de
verplichting van de borg de Shell
toepasselijk en zij wees derhalve den eisch
van het comité tot betaling van een obli
gatie in gouddollars af.
BRAND IN EEN ARSENAAL.
Tien do oden.
Bij werkzaamheden met een kruitiading
voor een zware kustbatterij is hedenmor
gen in het arsenaal van de marineartille
rie te Pillau (Duitschl.) brand ontstaan.
Voor zoover tot dusverre kon woiden vast
gesteld zijn daarbij tien personen om het
leven gekomen, terwijl vier arbeiders ge
wond werden. Buiten het rechtstreeks be
trokken gebouw is geen materieele schade
van beteekenis aangericht.
