Tandarts PIET BLAAUW
Apricot Brandy Bols
VOGELUDEN
MODERNE [COMFORTABELE TOURINGCARS
GELD
DENEVERSFRÈRES
J. J. WORRELL ZOON
LAATSTE BERICHTEN.
GEEN SPREEKUUR
VAN SLUIJS Co.
«DEROODE TOREN»
C. HUYSER
Gebrs. VAN FRAASSEN 'Tel. 355, Vllssingen.
Wat ruikt 't hier heerlijk!
HONINGKOEK
De Nederlandse Volkskarakters.
ADVERTENTfEN.
MAANDAG
N.V. Nationale Volksbank
Geldschietbank,
UITVOERING
„WANTROUWEN"
DE NIEUWE FIJNE
BOLS LIKEUR
Middelburg.
WIST U DAT?
Belangrijke Verknoping
in het Notarishuis,
PRIMA HEEREN- en
KINDERKLEEDING.
SCHOUWING
zal worden gehouden op het
schoonmaken en delven der water
leidingen binnen den Polder.
kunt U voordeelig huren
bi)]?
SCHILDERS EN BEHANGERS, KORTE BURG 13, M'BURG
D~A N K B E T U I G I fa!
Onder redactie van P. J. Meertens en
Anne de Vries. Uitgeg. d. J. H. Kok N.V.
te Kampen, 1938.
(n.s.). Indien de titel van dit lijvige boek
was geweest „Hett Nederlandse Volkska
rakter", dan zouden de bezwaren, welke
men ook bij deze pluralis onwillekeurig
even voelt opkomen ongetwijfeld veel gro
ter zijn geweest. Immers, binnen de staat
kundige grenzen van ons land vindt men
een zo grote verscheidenheid van bewo
ners, dat hierbij niet meer van een be
paald volkskarakter sprake kan zijn. Wan
neer men dit bedenkt is de naam voor het
hier aangekondigde boek dus gelukkig ge
kozen. Als men het daarna nog steeds
met enige bedenkingen openslaat en de
inhoudsopgave doorziet treft het U direct
dat een andere fout is vermeden, nl. de be
schrijving volgens de elf provincies. Er zijn
nl. 31 medewerkers door de beide redac
teuren uitgekozen, zodat voor de provincie
Noord-Holland de bewoners van het Gooi
en de „eigenlijke" Noord-Hollanders elk
een apart hoofdstuk hebben gekregen, ter
wijl bijv. de provincie Gelderland door drie
schrijvers wordt verzorgd: de Veluwenaars
de Achterhoekers en de Betuwnaars krijgen
elk 10 a 20 bladzijden toegemeten.
Een ander belangrijk punt in de princi
piële opzet is het Leitmotiv van de Groot-
Nederlandse gedachte, zodat 180 van de
ruim 500 pagina's aan de bewoners van
Vlaanderen en Belgisch Brabant en Lim
burg worden gewijd. Historisch, d.w.z. cul
tuur-historisch is dit natuurlijk volkomen
verantwoord, ja, men kan gerust zeggen
dat de staatkundige scheiding die men
daarom even goed aanvaarden kan ons
wel eens heeft doen vergeten hoezeer onze
hele cultuur vooral in de middeleeuwen en
de zestiende eeuw met die van Zuid-Neder
land vergroeid was. De laatste tijd echter
gaat men dat. in Noord-Nederland weer
meer beseffen en een historicus als de
Utrechtse hoogleraar Geyl heeft deze cul
turele eenheid dan ook als uitgangspunt
genomen voor zijn „Geschiedenis van de
Nederlandsche stam".
De bedenkingen verdwijnen dus geleide
lijk maar niet helemaal. Zij keren weer
even terug bij de lectuur van het eerste
artikel van dr. Th. van Schelven: „de Ne
derlanders", dat de toets van een weten
schappelijke kritiek m.i. onmogelijk zou
kunnen doorstaan. De schrijver wil ons na
tionale karakter van onze vrijheidsoorlog
laten dateren: „sindsdien welft zich boven
deze locale verscheidenheid de eenheid van
de Nederlandse volksgeest". Het heeft te
veel het karakter van een nationaal gele
genheidsartikel en die Nederlandse volks
geest wordt er een beetje kunstmatig in
gecreëerd: dat Willem van Oranje deze zou
hebben geschapen door op het Nederlandse
volkskarakter zijn stempel te drukken is
toch wel onhoudbaar! Ook al geeft men
wat ieder verstandig mens nu toch wel zal
doen volmondig toe dat onze vrijheids
oorlog zonder Willem de Zwijger niet
denkbaar is en ook al erkent men volledig
de staatkundige en zedelijke grootheid van
onze eerste Oranje-prins.
Dan komen echter de afzonderlijke volks
groepen, waarbij men dus meer kans heeft
op een genuanceerde en gedetailleerde be
schouwing. Maar ook onder deze kleinere
groepen vindt men natuurlijk zoveel nuan
ces, dat generaliseren altijd gevaarlijk
blijft. Voor de behandeling van deze volks
groepen heeft men schrijvers gekozen die
uit die groepen zelf voortkomen, hetgeen
een voor- en een nadeel heeft. Immers,
volkomen objectiviteit is ook al hebben
de redacteuren verzocht „zonder enig voor
oordeel of vooropgezette sympathie" hun
mening te geven'dan toch wel uitgeslo
ten, daar men dan in zekere zin ook over
zichzelf (en zijn verwanten en vrienden)
schrijft. Aan de andere kant zal een
„vreemdeling" een volk of volksgroep nooit
„van binnenuit" kunnen begrijpen, zodat
het voordeel, vooral als men zo eerlijk mo
gelijk tracht te zijn, wel groter dan het
nadeel moet worden geacht.
De beschrijver' van de Friezen, de heer
J. P. Wiersma, lijkt me hierin wel het minst
geslaagd. De Friezen hebben zich altijd een
apart en feitelijk enigszins uitverkoren volk
gevoeld; in Holland of liever in het overige
Nederland gelden zij echter voor koppig,
maar deze befaamde koppigheid wordt door
den heer Wiersma vrijwel geheel afgewe
zen. Al het minder gunstige wordt wel ge
zegd, maar slechts terloops en het gaat per
slot om de toon en de proportie. De schrij
ver gelooft nog in de grote intellectuele
kwaliteiten van de Friezen, maar bij een
nuchtere enquête, die enige jaren geleden
onder alle Nederlandse jonge mannen, wel
ke zich voor de militaire dienst moesten la
ten keuren, werd ingesteld, veroverden de
Friezen allerminst de eerste plaats; in de
rij van de elf provinciën kwamen zij zo on
geveer in het midden.
Geslaagder lijkt mij de schets van de Gro
ningers door oud-burgemeester K. ter
Laan. Hij spaart hen niet: hun geldtrots,
hun materialisme, hun fantasieloosheid, hun
gebrek aan initiatie.f, alles krijgt er een
beurt. [Schrijver dezes, die zijn hele jeugd
in Groningen heeft doorgebracht, zou daar
nog een schepje op kunnen doen: het geld
bepaalt er soms nog meer dan de huwe
lijksproblemen, want er ging een verhaal
door Groningen hoe de boeren, die hun ar
beiders in de wintermaanden nauwelijks
nodig hadden, deze alleen maar als hinder
lijk-doorlevende en geld-kostende objecten
beschouwden: „arbaiders mos-je swinters in
koeln kenn"! (d.w.z.: men moet de arbei
ders des winters kunnen inkuilen! - Red.)].
Als men echter ziet dat de heer Ter
Laan zijn Groningers niet ontziet, zal men
ook zijn waardering voor hun goede eigen
schappen gaarne aanvaarden: hun flink
heid en volharding, hun trouw, hun „mied-
soamhaid" (d.w.z. het vermijden van het
kwetsen van anderen) en hun gevoel voor
humor. En hier moet me één ding van
het hart: Ter Laan is de enige dje uit
voerig over de humor spreekt, maar deze
eigenschap is toch wel een heel belangrijk
deel van het karakter! Aan zijn humor
kent men een mens voor een belangrijk
deel omdat de humor de omkering van
zjjn hele filosofie is en van de wijze, waar
op hij op het leven is ingesteld.
Ten slotte is er in Groningen een be
langrijke historische tegenstelling tussen
Stad en Land, die ook nog thans nawerkt
in de tegenstelling tussen stedeling en boer.
Deze missen wij te veel in de overigens
voortreffelijke schets van den heer Ter
Laan; het is echter mogelijk dar dit bijv.
weer een subjectieve oorzaak heeft, door
dat hij zelf van het land komt.
Het is ondoenlijk alle schetsen in dit
korte bestek te bespreken. Er zijn echter
nog drie dingen, die ik gaarne even naar
voren wilde halen: de artikelen der beide
redacteuren en de foto's.
Anne de Vries, de schrijver van „Bar-
tje", heeft natuurlijk de Drenten voor zijn
rekening genomen. Als men de Drenten
oppervlakkig heeft gekend en moet toege
ven dat men hen nooit goed heeft be
grepen en eigenlijk gezegd ook niet erg
heeft gewaardeerd, maar door zijn analyse
een heel andere kijk op de bewoners van
deze altijd als een stiefkind behandelde
provincie heeft gekregen dan is dat
wel het meest waarderende en prijzende-
dat men zou kunnen zeggen. Ik zou ieder
een die geroepen is om als burgemeester
of als dokter of dominee onder de Dren
ten te gaan leven, willen aanraden dit ar
tikel van Anne de Vries te gaan lezen:
het zal hem misschien veel ergernis en
vele onnodige conflicten besparen.
De heer P. J. Meertens heeft voor zijn
beschouwing over de Zeeuwen het gods
dienstige als uitgangspunt genomen. Deze
analyse van het godsdienstige leven is op-
zichzelf voortreffelijk: indringend en goed
geschreven. Maar toch lijkt dit mij iets te
subjectief en te lyrisch: op blz. 254 staat
dat het geestelijke bij de Zeeuwen wel
eens in het gedrang komt. Hoe is het
voorafgaande daarmee en met de grote
nuchterheid, die hij voorts constateert, te
rijmen? En de huwelijksgewoonten (de
„Zeugungsfahigkeit") gelden wel voor alle
boeren, zodat dit niet als iets specifiek
Zeeuws vermeld hoefde te worden.
Voor een onbevangen buitenstaander, die
de Zeeuwen slechts heel oppervlakkig
kent, komt er na de mooie beschouwing
over het godsdienstige van hen enigszins
een breuk in het artikel, of liever iets on
bevredigends: de incongruentie van het
sociale wezen hiermee is niet voldoende
als een breuk voorgesteld: het lijkt mij
dat deze tegenstelling tot hypocrisie moet
leiden als het godsdienstige element inder
daad prijpair zo sterk is. Die eventuële hy-
procrisie en de invloed daarvan op de le
venshouding had nagegaan moeten wor
den, te meer daar de toon overigens van
een zeer te waarderen en sympathieke
eerlijkheid is: ook de heer Meertens, die
toch van zijn Zeeuwen blijkt te houden,
spaart hen niet. Ook hier zocht ik echter
weer tevergeefs naar één woord over de
humor hebben de Zeeuwen soms geen
humor?
Ten slotte de foto's. Deze zijn alle van
den heer Willem van Malsen, die telkens
achter zijn camera een scherp-ziend en
raak-treffend oog heeft gehouden. Dat men
ook hier bezwaren kan hebben, ligt dus
niet aan hem. Men vraagt zich af: be
staan er inderdaad uiterlijk onderscheiden
volksgroepen, waarvan men dus een ty
pische vertegenwoordiger kan geven? Ont
doe u eens van alle 'suggestie, neemt u
bijv. eens het „meisje uit Hierden" be
legt u dan met een zakdoek alles van het
costuum zodat er niets van de „aankle
ding" overblijft. Er zou dan onder kunnen
staan: de bekende Franse zangeres Ir éne...
geeft morgen een liederenavond in de
kleine zaal enz. En de tramconducteur uit
Utrecht? Het zou een treinconducteur uit
Wenen of Keulen kunnen zijn. En de boe
renarbeider uit ten Post? Slechts een kam,
een scheermes en een boord-met-das zou
den hem transformeren in iemand als de
vorige Koning van Engeland. Het zoeken
van „typen" ook al heeft de voortref
felijke fotograaf hier telkens kostelijkë
„typen" gevonden gaat uit van prae-
missen, die niet houdbaar zullen blijken.
(Tenzij een kenner inderdaad diverse fo-
tos van mensen uit het hele land, zonder
„aankleding" en vermengd met foto's van
Engelsen, Duitsers, Fransen etc. onfeil
baar-juist zou weten te schiften en daarna
te localiseren. Indien een dergelijke proef
mocht slagen, zou ik mij op dit punt ge
wonnen willen geven).
Dit zijn echter slechts bezwaren. Bezwa
ren, die voor het merendeel bij deze op
zet niet te ondervangen waren. Er zou te
spreken zijn over een ander wetenschappe
lijk uitgangspunt, met meer objectieve nor
men. Maar dan had men misschien weer
gemist wat dit boek zijn grote aantrekking
geeft: het menselijk-warme, de uitgewerk
te en volledige beelden, de grote rijkdom
aan materiaal en de schildering van bin
nen uit.
Amsterdam, Maart 1938.
H. J. Smeding.
LITAIJEN AANVAARDT POOLSCHE
EISCHEN.
Officieel wordt uit Warschau gemeld, dat
Litauen het Poolsche ultimatum heeft aan
vaard.
MARKTBERICHTEN.
Goes, 18 Maart. Veilingsvereeniging
„Zuid-Beveland". Groenten: Snijsla 1215,
Spruiten 1215, idem (stek) 67, Witlof
812, idem (stek) 57, Andijvie 18, Uien
610, idem (stek) 1, Prei 2—7, Gele savoye
kool 4, Witte kool 1.50, per 100 kg, Bloem
kool 810, Kropsla 7.40, Knolselderij 2
3.30, per 100 stuks, Selderij 0.902.70, Ra
dijs 2.703.10, Rabarber 6, per 100 bos.
Diversen: Tulpen 13, Narcissen 25, per
100 bos. Azalia's 2829, per 100 pot, Pri-
mulaplanten 2, Madeliefplanten 1.401.50,
Violenplanten 1.40, per 100 stuks, Honing
0,35 per flacon, Kippeneieren 2.30 per 100
stuks.
K a p e 11 e, 18 Maart. Veilingsvereeni
ging „Kapelle-Biezelinge en Omgeving".
Kleine veiling. Groenten: Spinazie 10
17, Snijsla 1011, Prei 34, alles per kg,
Radijs 3.103.30, Bosselderij 0.601.50 bei
den per 100 bos.
Voor de betoonde deelneming,
ontvangen bij het overlijden van
onzen besten Man, Vader, Behuwd-
en Grootvader, den Heer
FRANS DE KLERK,
betuigen wij onzen hartelijken
dank.
Wed. C. M. DE KLERK—
MOELIKER
en Familie.
Middelburg, 19 Maart 1938.
Ondergeteekende zegt allen har
telijk dank voor de vele vriende
lijke bewijzen van belangstelling,
op 15 Maart ondervonden.
J. C. JULIANUS,
Koningstraat 4 Middelburg.
Middelburg.
Ambtenaren tot Maandinkomen
zonder borg. Wettelijk tarief.
Inlichtingen (postz. v. antw.) en
afwikkeling schriftelijk.
MAURITSWEG 3, ROTTERDAM.
N.V. HET ZONNEHUIS
tot Exploitatie en Administratie
van Onroerende Goederen,
gevestigd te Middelburg.
JAARVERGADERING
op 31 Maart 1938, des namiddags
te 4 uur, ten kantore, Korendijk 50
te Middelburg.
De Directie.
ORKEST- EN TOONEEL VER.
„KUNSTVRIENDEN" TE GOES.
OP DINSDAG 22 MAART A.S.,
's avonds 8.15 uur, in „De Prins
van Oranje". Opvoering van:
Tooneelspel in 3 bedrijven.
Entrée 50 ct. en bel. Na afl, BAL.
Bij beschikking van den E.A.
Heer Rechter-Commissaris is in
het faillissement van J. DINGE-
MANSE, timmerman en aannemer
te Middelburg, bepaald:
1. dat de schuldvorderingen bij
den Curator moeten zijn inge
diend vóór 20 April 1938;
2. dat de verificatie-vergadering
zal plaats hebben op Zaterdag
14 Mei 1938, des v.m. te 10 uur,
in het Gerechtsgebouw aan het
Hofplein te Middelburg.
De Curator:
Mr. A. H. KUIPERS,
Kantoor Singelstraat 15.
De fijnste Likeur per flesch 4.60
K flesch 2,95
Zie verder onze Bols-etalage van
APRICOT-BRANDY.
WIJNHANDELAREN
LANGE DELFT MIDDELBURG.
Degene, die in 't bezit is van een
BEIGE VOSBONT, welke is ver
loren na afloop van de uitvoering
„De Wijze Kater", wordt verzocht
deze te doen bezorgen Lunchroom
Hoogesteger, Markt, Middelburg.
Ondergeteekende waarschuwt de
genen, die geruchten verspreiden
dat hij zou knoeien met zijn meel,
daar hij anders genoodzaakt zal
zijn hen wegens laster aan te kla
gen.
Door deskundig onderzoek te
Wageningen is gebleken dat het
meel aan alle eischen voldoet. Het
schriftelijk rapport ligt desge-
wenscht voor een ieder ter inzage.
J. GROENENBERG,
Molenaar Koudekerke.
Corsets
Hofleverancier.
Gevestigd sedert 1826,
Rotterdam 61 Noordblaak.
Woensdag 23 Maart vanaf 1
uur, Donderdag 24 Maart den
geheelen dag, zullen wij te
Middelburg zijn in het Hotel
„De Abdij", voor het passen
van
CORSETS,
BUSTEHOUDERS,
BUIKGORDELS.
Gaarne zullen wij Uw bezoek
tegemoet zien, om U, geheel
vrijblijvend, de nieuwste mo
dellen in zeer aantrekkelijke
prijzen, te toonen.
BIJ DE TRIO TAX OP DE BREE,
Middelburg, leert U in een mini
mum van tijd met een maximum
van snelheid, practisch en theore
tisch goed onderlegd
AUTORIJDEN!
Een zeer tevreden cursist.
De Notaris E. C. VAN DISSEL
te Goes, zal op
ZATERDAG 26 MAART 1938,
des nam. 3 uur te Kamperland, in
het café „Nimrod", voor de Erven
Mevr. de Wed. P. de Koster
Zaaijer,
publiek verkoopen:
onder Wissenkerke, in den
Jacobapolder:
2.92.70 H.A. (7 Gem, 8 Roeden)
BOUWLAND.
In pacht bij C. Filius Az, tof' 1
November 1939.
Koepoortstraat, Middelburg,
van zeer groote partij
tegen belachelijk lage prijzen.
Bijv,: Costume, Regenjas of Regen
mantel 6.50, 8.50, 10.—,
/#12.50, 17.50, 22.50, 27.50,
32.50.
Kinder Costumes vanaf 4,
Manufacturen, Vitrages, enz.
Prachtige Stoffen voor Damesman
tels en Japonnen, Werkmansklee-
ding, Manchester Jassen en nog
een partijtje Wintergoederen haast
voor niets!!
Verkoop heeft plaats: Dinsdag
22 Maart 28 uur, Woensdag 23
Maart, Donderdag 24 Maart, Vrij
dag 25 Maart en Zaterdag 26 Maart
98 uur.
Dagelijks gesloten 12 uur.
Betaaldag 24 Juni 1938.
Contante koopers geen opgeld.
CRISISBEKENDMAKING.
DEN ATURATIEVERG OEDEVG
ERWTEN EN VELDBOONEN
OOGST 1937.
t_=1e Nederlandsche Akkerbouween-
bekend, dat de denatura-
1937 wPe1vmg-V00r erwten van °°gst
Sak v^ ^denatureerd in het
2S iof8 14f *faart tot en 19
Maart 1938, 1.35 10Q
bedragen voor groene erwten doS
handelaren gedenatureerd en vol
doende aan het standaardmonster van
kwaliteitsklasse C, en 0.85 per'100
kg voor voedererwten, door telers ee-
denatureerd.
De steunvergoeding voor veldboo-
nen van den oogst 1937, welke aan de
daartoe gestelde eischen voldoen en
door telers of handelaren zjjn gede
natureerd in genoemd tijdvak zal
1 2A0 Per 100 kg bedragen.
Goed rendeerende GROENTEN-
en FRUITZAAK met aanverw. ar
tikelen, annex brandstoffen, met
straatnering te Rotterdam, ter
OVERNAME wegens familie-om
standigheden. Jaarontv. 17.000.
Boeken ter inzage. Overname-prijs
inventaris, paard en wagen, goede
renvoorraad etc. incl, vereischte
vergunning 5000. uitsluitend con
tant. 14 dagen inwerken.
Br. aan Accountantskantoor J.
W. van Dongen, Ungerplein 10a te
Rotterdam.
Het Dagelijksch Bestuur van den
POLDER WALCHEREN maakt
bekend, dat met aanvang van 1
Mei 1938
Middelburg, 17 Maart 1938.
Het Dagelijksch Bestuur
voornoemd,
H. F. LANTSHEER, Voorzitter.
R. W. VAN LYNDEN, Griffier.
Burgemeester en Wethouders
van Borssele maken bekend, dat
zij op
MAANDAG 4 APRIL 1938,
des namiddags 2 uur, in het ge
meentehuis, in het openbaar zullen
trachten
AAN TE BESTEDEN!
De uitvoering van buiten-:
gewone herstelwerken aan
de haven te Borssele.
De aanwijzing van uit te voeren
werken vindt plaats op Maandag
28 Maart 1938, des namiddags 2
uur, op de haven.
Bestekken zijn vanaf heden ver
krijgbaar ter gemeente-secretarie a
1.50.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
G. A. BAX, Burgemeester.
BOOGERT, Secretaris.
BEKENDMAKING.
ONTHEFFING
WINKELSLUITINGSWET.
Burgemeester en Wethouders van
Middelburg brengen ter openbare
kennis:
dat zq, ten behoeve van een onver
wacht en georganiseerd bezoek van
een gezelschap vreemdelingen, beslo
ten hebben ontheffing te verleenen
van de bepalingen der Winkelslui
tingswet op Zondag 20 Maart 1938,
zulks met dien verstande, dat het aan
houders van winkels, gelegen aan de
Markt, Lange Delft, Korte Delft, Lan
ge Burg en Lange Noordstraat, waar
in uitsluitend of in hoofdzaak een of
meer der navolgende waren: prent
briefkaarten, souvenirs, goud- en zil
verwerken, byouterieën en foto-arti
kelen ten verkoop in voorraad zijn,
geoorloofd zal zijn hun winkels van
1 tot 3 uur des namiddags voor het
publiek geopend te hebben, doch uit
sluitend voor den verkoop van de
hiervoren genoemde waren.
Middelburg, den 18 Maart 1938.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
M. FERNHOUT, Voorzitter.
M. VAN DER VEUR, Secretaris.
ts
LAAT UW SCHILDERIJEN REPAREEREN, SCHOONMAKEN EN
VERNISSEN, TEGEN VOORDEELIGEN PRIJS, BIJ'.
UW ADRES VOOR RUIME KEUZE BEHANGSELPAPIEREN
L.S.!
Getroffen door de buitengewone coulante uitkeering wegens
het overlijden door een auto-ongeval van wijlen mijn man, den Heer
A, STROOSNIJDER, gevoel ik mij verplicht langs dezen weg open
lijk dank te betuigen aan de DIRECTIE DER LEVENSVERZEKE
RING MIJ. „OUDE HAAGSCHE VAN 1836" en de N.V. VER
ZEKERINGSBANK DER „OUDE HAAGSCHE VAN 1836", geves
tigd te Den Haag, Laan van Meerdervoort 68-72 met bijkantoren te
Amsterdam, Utrecht en Breda, Wilhelminastraat 29.
WED. A. STROOSNIJDER—VAN AALST.
Ossenhoofdstraat 29, Goes.
Wanneer iemand onze koekfabriek
binnenkomt, is in negen van de tien
gevallen het eerste woord: „Hè, wat
ruikt 't hier heerlijk"! - Het is de
geur van de honing, die in Verkade's
koek wordt verwerkt en waarvan
de heele fabriek vervuld is. Die zelf
de heerlijke honinggeur komt U te
gemoet, zoodra U thuis de verpak
king van een Verkade's Prima Ont
bijtkoek van 30 cent openmaakt.
Iedere Verkade's koek is bereid
met véél honing van de lekkerste
en geurigste soorten.
Prima Honingkoek (geel carton) 18 en 30 ct.
Honingkoek (groen carton)27'/2
Snijkoek 25 ct Ruyterkoek 10, 16 en 20 ct
sfl"
ÉÊM
