=2* GOESCHE COURANTE
MIDDELBURGSCHE
COURANT
BINNENLAND.
ZEELAND.
WEERBERICHT.
RECHTSZAKEN.
NUMMER 58.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
10 MAART 1938.
EERSTE BLAD.
181e JAARGANG.
Plaatsnamen- Wee
Het bezoek van Prins Bernhard
aan Londen.
MIDOELBURG.
GOES.
WALCHEREN.
ZUiD-BEVElAHG»
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
VEERE.
c„
itfrcirtaciitU
DDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goea en agent
schap Vlisaingcn 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 et. p. r.
contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Klein* Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
6f
Wij hebben geen verstand van plaats-
naamkunde.
Wij geven ook niet vóór, er verstand
van te hebben.
Wij weten alleen, dat Middelburg
Middelburg heet, en Goes Goes, en Cad
zand Cadzand, en Axel Axel.maar
meer ook niet.
En dat weinige weten is geen ander,
geen dieper gegrondvest weten, dan het
weten van iedereen dat Veere Veere en
Walsoorden Walsoorden is.
Van plaatsnaamkunde en al wal er
voor geleerdheid aan vast en onder ver
borgen zit, hebben wij dus géén ver
stand.
'~mtm
Natuurlijk zijn er lieden in Nederland,
die er wel, en machtig veel, verstand van
hebben. Die welen hoe Axel en Ter-
neuzen en Hoedjeskerke van Adams tijd
tot op heden geheeten hebben, hoe Brig-
damme in het Azleeksch, het Soe-
merisch, het Ma'eisch, Javaansch; Soen-
daneesch, Chineesch, Madoereesch, En-
gelsch, Duitsch, Fransch en Grieksch
oud-en-nieuw uitgesproken, g'espeld, ge
schreven, gedrukt, geschilderd en ge
borduurd werd; dat Axel komt van Hak-
sel, afgeleid van Haakzeil of Haakzijl,
hetwelk Haaksluis beteekent, en dat
Axel dus vroeger aan het Zwin gelegen
heeft en de haak op de deur van Sluis
geweest is waarop een andere nog
geleerder toponymist prompt opstaat en
zegt dat Axel in het Annamietische Uk-
sel is, en dat door de een-of-andere ge
leerde klankverschuiving (die hebben de
H.H. taalgeschiedafleidkundigen a'tijd
ad l:b in voorraad Uksel eigenlijk
van Oksel komt, en dat dus deze plaats
naar den uitvinder van de koortsther-
mometer of de viëto-crême genoemd is,
in den tijd dat de Mooren in Spanje aan
het huishouden waren namelijk.... en-
zoovoort, enzoovoort.
Als gezegd: lieden die serieus ver
stand van deze dingen hebben, naar den
trant zooals wij er hier boven een beetje
den draak mee staken, zijn er in ons
land.
Wij hebben, dit ter voorkoming van
misverstand, allen verschuldigden eer
bied voor hun kemr's!
Nu komen we echter op het terrein
der practische dage'ijksche levensbelan
gen. Daar zijn twee vragen.
Deze zim: 1. is de z'aak met dé hui
dige spelling der plaatsnamen in Ne
derland behoorlijk geregeld, of niet?
2. Zoo niet, hoe moet die zaak dan
geregeld worden?
Wat de eerste vraag betreft: er was,
en is nog, wanorde. Zeker: Groningen is
Gron:ngen en Maastricht is Maastricht;
Middelburg is Midde'burg en Goes is
Goes. Maar: hoe schrijft men Zierikzee,
en Terneuzen? Zijn de laatste drie letr
ters van het eerste woord zee of see,
en is Terneuzen eigenlijk niet Neuzen?
Ziedaar: zoo is er een en ander meer
in onz'e provinrie, en nog veel meer
elders in den lande. Wanorde, onzeker-
he'd. OnvoMoende regeling, waarin te
voorzien ware.
-*
De regeering heeft daartoe eens, meer
j, dan tien jaren geleden al, een inter
departementale commissie ingesteld, die
tot taak had de schrijfwijze van Neder
landsche aardrijkskundige namen op
wetenschappelijken grondslag vast te
stellen In 1928 heeft de regeering deze
commissie weer ontbonden; het Kon.
Ned. Aardrijkskundig Genootschan heeft
toen zelf een commissie ingesteld, be
staande uit de H.H. dr. A. A. Beekman,
Ph. G. Rapp en prof. dr. J. W. Muller.
In 1936 heeft deze laatste commissie,
^eun van het ministerie van onder
wijs, kunsten en wetenschappen, een
lijvig boekdeel uitgegeven: „Lijst der
aardrijkskundige namen van Nederland".
Meer dan 40.000 namen waren hierin
systematisch naar bepaalde geschied
kundige en taalkundige regels bewerkt.
Niet meneer Slotemaker de Bruine,
zooals sommigen meenen, maar de ge-
heele Nbderlandsche ministerraad
onder voorzitterschap van dr. Colijn
zelf, heeft toen het naar men meende
te mogen aannemen: weloverwogen j
besluit genomen dat men dit werk van j
eruditie, vlijt en vakkundige toewijding
voortaan ten grondslag zou leggen aan
de schrijfwijze dezer namen.*)
Maar ziet: dit was eens weer buiten
den waard gerekend.
Weer kwam de individualistisch-
conservatieve geest van den braven Ne-
derlender alom in verzet.
Het was eenvoudig een hemeltergend
schandaal om Axel, dat van oudsher
met een x geschreven heette te worden,
voortaan met ks te willen doen schrij
ven (hoe wein'gen weten, dat dit vroe
ger óók al voorkwam!) en als Souburg'
nu nog tot Soeburg zou worden, welaan,
dan ging de heele Nederlandsche cultuur
vast en zeker eraan!
En zoo loeide de storm der veront
waardiging over dit snood bedrijf door
heel Nederland: staatsrechtelijke en cul
tuurhistorische bezwaren streden om
den voorrang, Gedeputeerde Staten, in
onze provincie en elders, zetten den voet
dwars; men bombardeerde de kranten
met verontwaardigde ingezonden stuk
ken en de regeerfng schrok van haar
eigen doortastendheid! Zij verklaarde
ijlings de zaak nog eens weer in beraad
te zullen nemen, en, zooals 't met de ge
wone spelling van onze Nederlandsche
schrijftaal is gegaan, zoo zal het ook
hier, vreezen wij, wel een wanhopig
kwakkelen worden
Maar wij vragen: is dat nu reegeren?
Of: is dat een laveerpolitiek, den naam
regeeren onwaardig?
Kijk eens: ook ons oog wordt aange
namer getroffen door Axel en Souburg
en Cadzand dan door Aksel en Soeburg
en Kadzand.
Waarom? Omdat we het nu eenmaal
zoo gewend zijn.
Maar het om deze redenen daaraan
willen vasthouden en dat, is, ondanks
velerlei geleerde en theoretisch verde
digbaren anderen grond, naar ons ge
voelen in wezenlijkheid toch d e ware
bron van 't verzet dat is conservatis
me, d.i. behoudzucht, dom verzet tegen
het nieuwe en daardoor (even) wat on
gewone.
Zulk conservatisme, op dit terrein, is
naar ons gevoelen zonder voorbehoud te
veroordeelen.
Scherp veroordeelen wij echter de wei
felende houding der regeering in dezen.
Zij heeft klaarblijkelijk uit den door 't
Marchant-Slotemakersche gemodder ont-
stanen baaierd op spellinggebied nog
niets geleerd.
Daar echter had men nog een, zoo
ge wilt twee, ministers die, bij slechts
zeer weinigen geliefd, de een door zijn
piassig en de ander door zijn zelfgenoeg
zaam optreden, een deel van het volk
tegen hen en „hun spelling" hadden in
genomen op een wijze, die bij wijzer be
leid niet had gehoefd.
Hier was nu echter de „veelzijdige
deskundige commissie" waarom men daar
zich de keel schor schreeuwt, aan het
werk geweest; de regeering aanvaardde
dat vakliedenwerk, wilde het invoe
renen zij wordt daarin nu verhin
derd door allerlei, ten deele pietluttig,
verzet.
Alsof er vandaag aan den dag geen
andere, belangrijker, probleemen aan de
Een ministerieele aanschrijving van
Januari jl. te dezer zake luidt woordelijk
als volgt; men ziet er uit dat er, in dat
stadium der zaak althans, van geen wei
feling' sprake is!
„Ingevolge besluit van den Raad
vanMinisters zal de schrijfwijze der
aardrijkskundige namen van Nederland,
aangegeven in de „Lijst der aardrijks
kundige namen van Nederland" uit
gegeven door het Koninklijk Neder-
landsch Aardrijkskundig Genootschap
door de Regeering in de onder haar ge
zag staande organen, instellingen en
diensten worden gevolgd.
Hierbij zal in acht moeten worden ge
nomen, dat het gaan volgen van deze
schrijfwijze geen aanleiding mag geven
tot het doen van nieuwe uitgaven. De
stand van 's Lands financien en die van
andere openbare lichamen laat op het
oogenblik niet toe, voor dit doel nieuwe
kosten te maken. Onder dit voorbehoud
dient de toepassing van de nieuwe
schrijfwijze zooveel mogellk te worden
bevorderd".
Vergeet mij niet, gedenk mij al aw
ldagen
Denk aan mij met een liefde en
[toegenegenheid,
Gelijk gij mij altoos hebt
[toegedragen,
Totdat mij 't laatste rustbed was
[gespreid.
orde zijn dan de vraag, of men Colijns-
plaat of Kolijnsplaat zal schrijven!
Wat er nu dan wel gebeuren moet?
Dit: de regeering moet toonen, dat wij
het in Nederland zónder een Mussolini
en een Hitier af kunnen.
Dat is van belang.
Zij moet ook toonen, dat al dat verzet
en geprotesteer over zulke kleinigheden
nu maar eens uit moet zijn.
Zij moet derhalve, als de staatsrechte
lijke bezwaren inderdaad houdbaar zijn,
met den meesten spoed een wetsont-
werpje van een regel of tien in een dag
of tien door den wetgevenden molen
sturen, behelzende dat binnen twee we
ken de spelling dezer semi-officieele lijst
de eenig juiste is.
En dan den protesteerenden Gedepu
teerden, etc. etc. vertellen: ziedaar het
voorschrift, waaraan ge U te houden
hebt. Uit.
Dat dunkt ons nu de eenige weg.
Anders gaan de burgemeesters straks
protesteeren als Gedeputeerden eens be
keerd mochten zijn, en dan de veldwach
ters als de burgemeesters zich overwon
nen verklaren
Het ware ons wel geweest, als men de
zaak blauw-blauw had gelaten. Maar
als men het aanpakt: dat er dan gere
geerd worde.
Ook in op zichzelf onbelangrijke za
ken als deze.
Want het gaat niet om Axel of Aksel,
Zutphen of Zutfen, maar om het aanzien
der democratie!
Alle Engelsche avondbladen besteden
veel aandacht aan het bezoek van Z. K.
H. Prins Bernhard der Nederlanden en
Prins Aschwin. In de bladen staan de
foto's van hun vertrek van Buckingham
Palace en van hun wandelingen in de
stad.
De bezoekers zijn afgestapt op Eton-
square, de woning van den vroegeren ge
zant der Nederlanden, jhr. De Marees
van Swinderen, die Zaterdag voor zijn
jaarlijksch bezoek naar de Ver. Sta
ten is vertrokken.
De dochter van Jhr. Van Swinderen,
mevrouw Hoyer Miller en haar echtge
noot traden als gastvrouw en gastheer
op.
Naar schatting bevonden zich gister
ochtend duizend personen bij het station
Liverpoolstreet, toen de beide prinsen
er aankwamen. De beide broeders wer
den hartelijk toegejuicht door de me
nigte.
Met de „Zeeland" terug.
Prins Bernhard en zijn broer Prins
Aschwin hebben gisteravond te Londen
met vrienden gedineerd. Zij zullen Vrij
dagochtend vertrekken. Volgens het
„Handelsblad" keeren de Prinsen per
mailboot van de „Zeeland" naar Neder
land terug.
STIJGENDE OPBRENGSTEN DER
P.T.T.
De opbrengsten van de verschillende
diensten der P.T.T. bedroegen: Januari
1938 in totaal 5.765.111. Dit is 67.156
meer dan in de overeenkomstige maand
van 1937.
Hendrik van Loon geïnterviewd door
den Phohi-omroeper Edward Startz.
Morgen (Vrijdag) avond om 20.05 Ned.
tijd zal uit Amerika via den kortegolf-
zender W3XAL (golflengte 16.87 m) een
interview worden uitgezonden tusschen
den Amerikaanschen Nederlander Hen
drik van Loon en den Phohi-omroeper
Edward Startz, die op het oogenblik tij
delijk in de Vereenigde Staten verblijft.
Dit tweegesprek, dat zal handelen
over „het dagelijksch leven van den pre
sident" zal in de Nederlandsche taal
plaats vinden.
Wij vestigen de aandacht op onze ad
vertentie in dit blad, waarin wij bekend
maken, dat op Zaterdag 12 en Maandag
14 Maart a.s. in onze magazijnen een
speciale Expositie gehouden zal wor
den van: Stoffen, Zijde, Garneering en
Mode-Artikelen.
De onmogelijkheid om in onze etalages
een beeld te geven van ons uitgebreid
sortiment, hebben ons er toe gebracht
de geheele Stoffen-afdeeling als expo
sitie-ruimte in te richten.
Belangstellenden hebben, zonder eeni
ge verplichting tot koopen, vrijen toe
gang. Voor iedere bezoeker zal er bo
vendien een aardige verrassing zijn.
M. H. Boasson Zonen, M'burg.
(Ingez. Med.).
FAILLISSEMENTEN.
Het faillissement van L, C. Loof, win
kelierster te Terneuzen, is geëin
digd wegens het verbindend worden der
eenige uitdeelingslijst met een uitkeering
van 1.94 aan concurrente schuld-
eischers.
Curator mr. G. Tichelman, advocaat
te Terneuzen.
Het faillissement van W. van Eijze-
ren, landbouwer, vroeger te Aagtekerke
thans te Koudekerk e, is geëindigd
wegens het verbindend worden der
eenige uitdeelingslijst met eene uitkee
ring van 6,95 pet. aan concurrente
schuldeischers.
Curator mr. F. W. Adriaanse, advo
caat te Middelburg.
Het bedreigde hotel „De Abdij".
Gisteren is het request, dat in het ho
tel „De Abdij" ter teekening heeft gele
gen en dat bedoelt te trachten de ont
eigening te voorkomen, voorzien van 317
handteekeningen aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken en in afschrift aan
den Minister van Financiën toegezonden
IT ALIë-AVOND
Gisteravond was in Schuttershof een
Italië-avond georganiseerd door de afd-
Walcheren van de Ned. Reis Vereeni
ging.
De voorzitter, de hr. C. Mantz, open
de den goedbezochten avond met een
woord van welkom, in het bijzonder tot
den heer A. Pieters, directeur van het
Centraal-Bureau. Voorts deelde spr.
mede, dat zoowel de vice-consul van
Italië, als de burgemeester van Goes
bericht van verhindering hadden gezon
den. Spr. wees er verder op, hoe de N.
R. V. aan duizenden het genot van rei
zen leerde en de N. R. V. de grootste
en schoonste reizen tot hen brengt, voor
wie vroeger deze reizen te kostbaar wa
ren. Zoo kan men voor 1495 naar In-
sulinde, voor 35 naar Luxembourg,
voor 60 naar Zwitserland en voor
106 voor 12 dagen naar Italië.
De hr. Pieters zette uiteen, dat dit
jaar de Centrale-reis gaat naar Italië
en er reeds twee treinen met 400 per
sonen volgeboekt zijn. Spr. schetste tal
van eigenaardigheden, die voor den rei
ziger door Italië van belang zijn en toon
de daarna een aantal lichtbeelden, die
een duidelijk beeld gaven van de schoon
heid van natuur, kunst, ruïnes, welke in
Italië zoo rijk aangetroffen worden. Spr.
vertelde daarbij vele boeiende bijzon
derheden.
Verder werd de avond gevuld met aar
dige znag van het echtpaar Ballester
Suretha. Ook dit nummer was een groot
succes en het echtpaar, in Napolitaan-
sche kleederdracht, moest verscheidene
toegiften geven.
Tenslotte was er nog een kleine ten
toonstelling waarop specifieke Italiaan-
sche dingen te bewonderen waren.
Als geheel een interessante avond,
die ongetwijfeld zoowel voor Italië als
de N. R. V. een groot propaganda was.
De collecte voor het Fonds voor
Bijzondere Nooden heeft deze week
f 48 opgebracht.
VEERE. Bij de uitgravingen voor de
in aanleg zijnde rioleering heeft men op
het plein voor den Campveerschen to
ren een grooten ronden kogel opgegra
ven. Het voorwerp, dat zijn bestemming
wel in het stadhuismuseum zal krijgen,
heeft een dikken wand en een middel
lijn van 32 cm zoodat men gevoeglijk
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: Zwakke tot matige W. tot
Z.W. wind, nevelig o! betrokken tot
zwaar bewolkt met weinig verandering
in temperatuur, weinig of geen regen.
UKKEL: Matige wind uit Z.W. tot W.
richtingen, bewolkt tot betrokken, plaat
selijk een weinig regen of motregen, tij
delijk helder, aanhoudend matige tempe
ratuur met een nachtelijk minimum van
0 tot 5 graden.
Vr. 11 Maart. Zon op: 6 h 26; onder:
17 h 55. Licht op: 18 h 25. Maan op: 12
h 25; onder: 3 h 29. V.M.: 16 Maart.
Hoog- en Laagwater te Vlissingem
Maart.
Hoogwater. Laagwmtar.
Do. 10 7.07 19.48 0.55 13.32
Vr. 11 8.40 21.25 2.15 15.09
Za. 12 10.11 22.47 4.00 16.46
Hoog- en Laagwater te Wemeldingei
Maart.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 10 8.44 21.28 1.56 14.33
Vr. 11 10.12 23.02 3.11 16.06
Za. 12 11.45 4.53 17.43
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij.)
kan aamiemen, dat het destijds gegoten
is voor een mortier. De ijzeren kogel,
die een respectabele zwaarte had, was
in twee helften. Zooals begrijpelijk is,
komen bovendien ook overal Zeeuwsche
moppen te voorschijn.
VEERE. Vrijdagmorgen te 11 uur ver
gadert de Raad dezer gemeente in ge
wone zitting ter afwikkeling van de
kwestie omtrent de uit te betalen pre
mie aan den melder van den brand in
het stadhuis, een puni waarvoor de ver
gadering van Dinsdag 1.1. speciaal was
belegd, doch dat niet opgelost werd
door staking van stemmen. Indien het
raadslid J. Leer alsdan aanwezig is, kan
men gevoeglijk aannemen, dat deze
brandende kwestie, die de gemoederen
reeds wekenlang heeft "Beziggehouden,
thans opgelost zal worden.
KLOETINGE. De collecte gehouden
voor Hulpbehoevende blinden, Plantage
Middenlaan heeft opgebracht f 42.
AARDENBURG. De heer W. Speijer,
marechaussee, is met ingang van 8 Maart
j.l. overgeplaatst van Westkapelle naar
de brigade te Aardenburg.
IJZENDIJKE. De Vereeniging „Ge
meentebelang" hield haar jaarvergade
ring. De rekening over het afgeloopen
jaar vertoonde een goed slot van ruim
7. De aftredende bestuursleden P. van
Tiggelen en J. Willemsen werden her
kozen terwijl in de vacature ontstaan
door het bedanken van den heer H.
Carpreau werd gekozen de heer A.
Bruijnooge. Het aantal leden bedraagt
op het oogenblik 88.
Beroep in cassatie,
J'. J. D., 55 j., slager te Oost en
West Souburg, heeft beroep in
cassatie ingesteld tegen het vonnis op
4 Maart 11. in hooger beroep door de arr.
rechtbank te Middelburg gewezen, waar
bij hij, wegens „overtreding der Jacht
wet" is veroordeeld tot eene geldboete
van f 5 of 5 dagen hechtenis, met ver
beurd verklaring van het niet in beslag
genomen geweer.
Onderwijzer wegens mishandeling
veroordeeld.
De rechtbank te Amsterdam heeft het
hoofd van de openbare school te Zuider-
woude (gemeente Broek in Waterland)
wegens mishandeling van een zijner leer
lingen tot f 10 boete veroordeeld.
De officier van justitie had f 25 boete
gevorderd.
Abonnementen en Advertentiën voor
dit blad worden aangenomen door
den Agent C. DE JONGE,
Wijngaardstraat 75,