OHicieele oorlogsverklaring der N. S. D. A. P. aan ALLE Christelijke richtingen. BUITENLAND. Geheime circulaire van Alfred Rosenberg thans bekend geworden. BELG1E. FRANKRIJK. DÜHSOÏLAND. Ds. Niemöller opnieuw gearresteerd. ENGELAND. Het bewapeningsprogramma. RUSLAND Het nieuwe monsterproces. MEXICO. VER. STATEN. Door een merkwaardig toeval is de zer dagen een uitermate belangrijk do- oument betreffende den Duitschen kerk strijd in Nederlandsche handen geko men. Een document waaruit duidelijk spreekt, dat de nationaal-socialistische partij zich richt tegen alle kerken en richtingen in het Christendom, niet alleen tegen de Roomsche Kerk en te gen de Belijdenisbeweging, maar ook tegen de „Duitsche Christenen'*, die in politiek opzicht altijd geheel aan den kant van de nationaal-socialisten heb ben gestaan. Een document. w,aaruït dit duidelijk blijkt is nl. een van de wekelijksche geheime circulaires, die uitgaan van „den gevolmachtigde van den Leider voor het toezicht op de ge- heele geestelijke en wereldbeschou-, wings-opvoeding v.an de N.S.D.A.P., Al fred Rosenberg, van ouds de medewer ker van Hitier op het terrein der we reldbeschouwing en schrijver van de „Mythos des XXsten Jahrhundert" en van „Wesen, Griindsatze und Ziele der N.S.D.A.P." Van deze wekelijksche „Mitteilungen zur weltanschaulichen Lage", die vermoedelijk bestemd zijn voor de leiders van het wereldbeschou- wingsonderricht in partij, Arbeidsdienst S.S., S.A., jeugdbeweging, enz. is op 10 December 1937 (no. 47 van de lilde jaargang) een redactioneel artikel ver schenen, getiteld „Wereldbeschouwing en Godsdienst" met als ondertitel „Een woord betreffende de kerkpolitieke si tuatie". Het artikel gaat uit van de rede, die de mühister voor kerkelijke aangele genheden Kerrl, op 24 November in Fulda heeft gehouden en waarin hij weliswaar gezegd heeft, dat er in Duitschland een bovenmatige religieu ze tolerantie heston'd, maar ook dat het niet op den weg van den nationaal- socialistischen staat kon liggen de ker ken te subsidieeren, noch om toe te staan, dat er voor afzonderlijke kerke lijke partijen collecten worden gehou den, waarvan de opbrengst bestemd is voor „staatsvijandige propaganda." Het artikel begint met eenige on vriendelijke opmerkingen aan het adres van de kerkelijke groepen, die nu naast Rosenbergs eigen ,,Protestantische Rompilger" waarover de critiek al af gezaagd begon te worden, eindelijk weer eens iets zouden hebben waar- ov®r zij konden praten. Vervolgens be strijdt Rosenberg het verwijt der ker- aan Kerll, dat hij na eerst ker- kelijke verkiezingen toegezegd te heb ben ter oplossing van de moeilijkheden tusschen kerk en staat en tusschen de kerkelijke tegenstellingen onderling thans de kerken de schuld wil geven van het uitblijven dier verkiezingen. Rosenberg neemt het geheel voor Kerri op, door te zeggen, dat het de schuld van de kerken zelf is, dat niet vast staat, wie moeten kiezen en hoe er ge kozen moet worden. Hiermee verklaart hij de kerkstrijd op het doode punt te zijn gekomen: „Nog slechts degenen, die aan de periferie van het groote, hedendaagsche Duitsche gebeuren le- ven- omdat zij te weinig of niets be merkt hebben van Jen ommekeer van het nationaal-socialistische volk op het gebied der wereldbeschouwing, zullen het kunnen verdragen de zich eeuwig herhalende kerkpolitieke melodieën aan te hooren." Daarna komt in het artikel dan de principiëele aanval op het Christendom als grondslag voor wereld- en levens beschouwing; het staat weliswaar ieder een vrij uitdrukking te geven aan zijn persoonlijke religieiise overtuiging, maar deze overtuiging mag noch als bestrijdingsmiddel, noch zelfs als mid del ter rechtvaardiging of fundeering van de nationaal-socialistische wereld beschouwing gebruikt worJen: „Het spreekt vanzelf, dat iemand die zich in godsdienstig opzicht een meening heeft gevormd, deze bij gelegenheid ook openlijk uitspreekt. Een duidelijk voor- eejd daarvan is in de rede van Kerrl !n u^a gegeven, waarin de minister ^!rmaJen uitdrukking gaf aan zijn P® - onlijke godsdienstige overtuiging. mar men m,ag nooit vergeten, dat het novo r gevallen om een volkomen persoonlijke meeningsuiting gaat. Wie nationaal-socialistische wereldbe schouwing aantast en bestrijdt moet e beseffen, dat hij tegenover het scherpste verweer komt te staan. En roeent, dat hij de nationaal- gelookrt -f wereldbeschouwing op recM?f°Jn.den (konfessionell) moet o* róndeeren, zij het ge- hulpverleenW w.ereldbeschouwing deze het echter t!chmn 1°°*? hee?' schuldig aan een I.'3,3eert- maakt zich nationaai-sociaUstisch^^eÏTll-J3^ dC wing." Zoo bezien kome^? j" herhalende kerkpolitTeke Zlch steeds en resoluties in het eenige te staan Hun grondfout "bestaat6 dalr- dprf u* Persoonlijke godsdienstige gedachten (Memungen) en politieke overtuigingen hopeloos door elkaar ge haald worden. Dit geldt van alle kerk politieke groepen." Hier ligt de kern van Rosenbergs be toog; elke Christelijk gefundeerde over tuiging is maar een particuliere mee' ning, die geen enkele aanspraak op al gemeene gelding heeft, maar de natio naal-socialistische wereldbeschouwing is de wereldbeschouwing voor staat en partij en daarom onaantastbaar voor bestrijding of zelfs maar voor onder steuning. Zelfs Kerrl krijgt daarbij een veeg uit de pan, omdat hij in zijn rede nog Christelijke wjereldbeschouwings- elementen heeft gehanteerd. Rosenberg stelt de partijen dus bij voorbaat met ongelijke w,apens tegen over elkaar: wie op de basis van zijn ras- en bodemmythe staat, kam alge meen geldige dingen zeggen voor het openbare leven, wie op Christelijke ba sis staat verkondigt een particuliere meening, die in geen enkel opzicht op algemeene gelding aanspraak mag ma ken. Nadat hij dit standpunt heeft uit gewerkt zoowel tegenover de belijde nisbeweging als tegenover de verschil lende stroomingen der politiek onvoor waardblijk nationaal-socialistisch ge zinde Duitsche Christenen (de volge lingen van Rehm, Weidemann, Wie necke en de Landesgemeinde Tl^ÜTin gen), scherpt hij in het slot van dit op stel zijn standpunt nog eens toe tot een volkomen ontzegging aan het Christen dom, uit tactische overwegingen spreekt hij van: de kerken) van eenige zegging schap over de dingen v,an het leven hier op aarde: „De kerken onverschillig of zij on der katholieke, belijdenis- Christelijke of Duitsch-Christelijke leiding staan, dat geldt hier voor allen gelijkelijk hebben tenslotte, wanneer zij hun re- ligieuse roeping (die hun eenige roeping is) trouw blijven slechts deze eene taak die menschen, die daar gevoelig voor zijn, in kennis te stellen van het ker kelijke geloof aan een andere wereld De aarde, waarop wij leven dus wat in de kerkelijke taal „deze zijde", gaat de kerken eenvoudig niets aan. Voor deze dingen en op dit gebied geeft voor ons .alleen het nationaal-socialisme de toon aan (ist massgebend). Maar he„t gaat de kerken niets aan, wanneer volksgenooten zijin, die zich van het kerkelijk geloof aan een andere we reld niets willen .aantrekken, omdat het hun niets zegt. Wanneer de kerken gelooven, dat zij dergelijke volksgenoo ten tot dwaalleeraren en heidenen mo gen degradeeren, dan moet hun natuur lijk met de noodige hardheid tegemoet- gevoerd worden, dat het niet aangaat, dat de kerken hun religieuse roeping tot zulk een politieke eisch omvormen, indien zij aan de meening voetgeven, dat zij voorschriften hebben voor het geheele volk. De kerken hebben hun gemeenten. Maar het volk als geheel hoort den Leider en zijn beweging toe, waardoor het onder de aanspraken van de nationaal-socialistische wereldbe schouwing gesteld is. Kerkelijke leiders die eischen, dat ook zij zich evenals de nationaal-socialistische wereldbe schouwing' wenden mogen tot het ge heele volk, overschrijden hiermee hun zuiver religieusen bevoegdheidskring. Hun verkondiging heeft zich te wenden tot den enkeling, wiens volkomen per soonlijke zaak het is of hij naar het woord van de Kerk wil luisteren .of ni,et luisteren. De nationaal-socialisti sche wereldbeschouwing wendt zich daarentegen als „Völkisch" gefundeerde wereldbeschouwing steeds tot het ge heele volk zonder eenig onderscheid. Dat hoort evenzeer tot haar wezen, als de begrenzing tot de kerkelijke invloedsfeer tot het wezen van de religieuze roeping van de kerk hoort (alleen reeds door het feit van de vele confessies). Daarheen en daar heen alleen wordt zij door staat en partij verwezen. Tot nu toe is de ver kondiging van dit inzicht, noch van de Roomsch-Katholieke, noch van de Evan gelische kerk met al haar richtingen van belijdenis bewegings- of Duitsch-Chris- ftelijke kleur uitgegaan. Of liever de kerken willen dit inzicht niet erken nen. Dat komt door hun heimelijke en bij tijden onheilspellende politieke aan spraken, die nu echter in het Derde Rijk der Duitschers tot een eind zijn gekomen. Daarmee zijn de terreinen van religie en wereldbeschouwing in hun onderlinge verhouding afgebakend en de kerkgeschiedenis in haar tegen- woordigen vorm is daarmee ten einde In haar plaats is de geschiedenis van het Duitsche volk als geheel getreden. In het teeken v,an de nationaal-socia listische wereldbeschouwing, van de wetten van ras en bodem; in één woord in het teeken van de Duitsche mythe heeft zij haar loop begonnen. Het zal te onoverwinfijker zijn, naar mate zij die mededragers zijn aan de verantwoordelijkheid voor de Duitsche geschiedenis^ onafhankelijk of het leiders of volgelingen zijn geloovi- ger zijn." Men ziet het, niet alleen wordt het terrein van de kerk tot „de andere we reld" ingeperkt, maar zelfs op dit ge bied mag zij niets in het algemeen zeg gen, omdat haar doelstelling op de in- dividueele ziel, terwijl die van de na tionaal-socialistische wereldbeschou wing op het geheele volk is gericht en dus wel in het algemeen eischen ,aan het volk mag ^stelbenj Presies als in Rusland wordt dus eerst de godsdienst tot privaatzaak verklaard en als het Christendom daarmee op grond van zijn aard geen genoegen neemt, heeft het bewezen staatsvijandig te zijn. En het nationaal-socialisme is er aan de macht gekomen op zijn „onverander lijk" programpunt no. 24: ,Wij eischen vrijheid voor alle godsdiensten in zoo verre deze het bestaan van den staat niet bedreigen en de zedelijkheidsge- voelens van het Duitsche ras niet aan tasten. De partij staat op het standpunt van een positieven Christelijk en gods dienst, doch behoort tot geen enkele be paalde geloofsbelijdenis." Twee jongemannen met een bootje omgeslagen en verdronken. Te Mferly is een bootje, waarin twee jonge mannen op het kanaal voe ren, omgeslagen, waardoor beide inzit tenden te water raakten. Een Van beiden kon zwemmen, doch de ander klampte zich aan hem vast, zoodat beiden verdronken. Een der beide slachtoffers is een Engelschman, Philip Clarke, de ander is vermoedelijk een Nederlander, Hoff mann, geheeten. MESSTEEK IN HET HART WAS NIET DOODELIJK. Gedurfde operatie van Parij- sche chirurgen. Op 11 Februari j.l. hebben de assisten ten van professor Grégoire in het hospi taal St. Antoine te Parijs met succes een zeer moeilijke operatie verricht aan het hart van een der patiënten, die in dit ziekenhuis was opgenomen. Een man had zich met een mes zoo danig verwond, dat het staal twee cen timeter diep den linker hartboezem was binnengedrongen. De geneesheeren be sloten toen het uiterste te wagen en de hartwonde te hechten. De operatie duurde een uur lang; viermaal hield het hart op te werken. Ten slotte werd een bloedtransfusie toegepast en eenige uren later kreeg de patiënt het bewust zijn terug. Thans zijn er 20 dagen ver streken en men beschouwt den man thans als volkomen buiten gevaar. Uit Berlijn: Onmiddellijk na het ver laten van het gerechtsgebouw gister middag werd ds. Niemöller opnieuw door de gestapo gearresteerd en naar het hoofdbureau van politie gebracht. Men veronderstelt, dat deze maatregel werd genomen om te voorkomen, dat te Dahlhem, waar men met spanning wacht te op den terugkeer van den predikant, een betooging zou worden gehouden. Het gerucht ging dat ds. Niemöller te middernacht zou worden vrijgelaten. Het vonnis is nog niet te Berlijn ge publiceerd. In gewoonlijk goed ingelich te kringen is men van meening, dat het als volgt luidt: lo de rechtbank heeft zich niet uit te spreken over zaken, welke den gods dienst betreffen; 2o na diepgaand onderzoek is de rechtbank tot de overtuiging gekomen dat beklaagde handelde uit ernstige overtuiging; 3o beklaagde had zich evenwel be wust moeten zijn, dat onder zijn gehoor zich ook lieden bevonden, die niet door godsdienszin naar de kerk werden ge dreven, doch door vijandschap tegen den staat. „HIER WONEN JODEN". Aan verscheidene huizen in Dresden werden, blijkbaar met toestemming van de overheid, het opschrift „Hier wonen Joden", aangebracht. Deze maatregel heeft ten doel Saksen te zuiveren van Joodsche elementen. DE SPROOKJES ZIJN DE WERELD NOG NIET UIT. De rijke edelman en het arme bloemenmeisje. Zooals alle schoone sprookjes, begint ook het verhaal van het huwelijk tus schen Lord Jersey en Virginia Cherril met de woorden: „Er was eens. Lord Jersey was een vrijgezel, ge sproten uit een adellijk geslacht, waar van de oorsprong tot in de eerste jaren van Engeland's geschiedenis terug loopt. Hij was landheer, mateloos rijk, doch voelde zich toch wat eenzaam in het le ven. Hij kon nl. de vrouw van zijn hart niet vinden Lord Jersey zag indertijd, zooals bijna alle menschen op de aardbol, Chaplin's ontroerende flim: „Stadslichten". Men kent nog het gegeven: een arm, blind maar zeer schoon meisje, dat bloemen aan den ingang van een cabaret ver kocht en door de liefde van den vage bond het gezicht weer terug kreeg. Toen Lord Jersey de film gezien had, ging hij hevig bewogen de bioscoop uit. Hij over legde wat hem te doen stond en besloot dan maar de heldin van de film, Virginia Cherrill, telegrafisch mededeeling te doen van zijn matelooze verliefdheid. In het telegram bood hij, haar zijn hart. zijn hand en zijn fortuin aan. Waarschijnlijk nog onder den indruk van de rol, die zij vervuld had, en zeker beinvloed door het stoute optreden van den Lord, seinde Virginia het jawoord terug. Zij hadden elkaar nog nimmer ontmoet En thans is het paar van de huwe lijksreis teruggekeerd. Het neemt zijn intrek in de bezitting van Lord Jersey: Middleton Park, in het graafschap Ox ford. Een kasteel met vijftig kaimers, twaalf badkamers belegd met marmer en goud. Een kasteel van een sprook jesprins Kapster gearresteerd als verdacht van spionnage. Een vrouw, waarvan gezegd wordt, dat zij te Dundee een kapsalon bestuurt, is gearresteerd. Zij wordt er van be schuldigd geheimen, betrekking hebben de op de landsverdiging, te hebben uit geleverd. Het verluidt, dat de politie in den win kel een aantal documenten heeft in be slag genomen. Voor 1938 in een totale uitgave van 343 millioen pond sterling voorzien. Gisteravond is te Londen het aange kondigde witboek over de defensie ge publiceerd, waarin melding wordt ge maakt van de vorderingen in het verde digingsprogramma. Er hebben zich, aldus het witboek .moeilijkheden voorgedaan die echter overwonnen zijn. De defensie ramingen voor het loopende financieele jaar voorzagen in uitgaven door de drie defensie-departementen tot een bedrag van 278.250.000 pond sterling, waarvan 80 millioen gevonden moest worden uit het „consolidated fund". Verder was een bedrag van 5.250.000 uitgetrokken voor de luchtbeschermingsplannen. Voor het jaar 1938 zijn voorzieningen getroffen voor een totale uitgave van 343.250.000 pond sterling, waarvan men zich voor stelt een bedrag van 90 millioen in het consolidated fund te vinden. Verder wordt bijna 814 millioen voor den lucht beschermingsdienst uitgetrokken. Het laat zich aanzien, dat de bestaan de defensie-programma's in 1939 meer zullen kosten dan in 1938. Hoe het in de volgende jaren met de uitgaven zal gaan, kan op het oogenblik nog niet voorzien worden, omdat het van de omstandig heden afhangt, en in het bijzonder van de mate van succes, die de pogingen der Britsche regeering tot het tot stanc brengen van een ontspanning in de inter nationale betrekkingen zullen hebben Onder de bestaande internationale om standigheden moet verwacht worden, zelfs wanneer men aanneemt, dat 1939 het topjaar der defensie-uitgaven zal zijn dat de defensiekosten over de vijf finan cieele jaren 1937—1941 meer dan 1500 millioen pond sterling zullen bedragen. De vlootuitbreiding. De groei van de vloot blijkt hieruit, dat op 1 Januari 1935 tot een tonnage van 139.345 ton in aanbouw waren, op 1 Januari 1936 281,925 ton, op 1 Januari 1937 375.740 ton, op 1 Januari 1938 547.014 ton. Gedurende het op 1 April beginnende financieele jaar zullen, naar men verwacht, ongeveer 60 eenheden van alle klassen in dienst gesteld wor den, zij hebben tezamen een tonnage van meer dan 130.000 ton. In 1938 zullen on der meer op stapel worden gezet: twee slagschepen, een vliegkampschip, vier zware kruisers, drie lichte kruisers en drie duikbooten. Het witboek geeft een overzicht van de vorderingen gemaakt bij de ten uit voerlegging van het defensieprogramma en zegt onder meer, dat over vijf jaar het vlootpersoneel met -ongeveer 25 procent zal zijn uitgebreid. Sinds April 1935 zijn 4500 personen toegelaten tot de oplei ding voor vliegtuigbestuurder. Sedert April 1937 zijn meer dan 1000 personen in de reserve der luchtmacht opgenomen. Een der beklaagden herroept zijn bekentenissen. Gistermiddag om 12 uur is te Mos kou het nieuwe monsterproces begon nen. Ruim 20 beklaagden staan terecht, o.w. Jagoda, de vroegere chef der Gpeoe en enkele artsen, die aan Jagoda vergif zouden hebben verstrekt, om di verse vooraanstaande figuren (zoo den bekenden schrijver Marxim Gorki) uit den weg te ruimen. Deze vergiftigingen zijn iets nieuws in de acte van beschuldiging. Voor 't oye- rige is het weer het oude liedje: de be klaagden zouden verleid door Trotzki samengezworen hebben, om het ré gime van Stalin ten val te brengen. Doortoe spanden ze samen met Duitsch- land en Japan en werd ook spionnage ten gunste van Engeland bedreven. Aan al deze drie landen zouden ze belang rijke stukken der Sovjet-Unie hebben be loofd, indien het complot zou slagen. Zooals steeds legden ook ditmaal de meeste beklaagden „volledige beken tenissen" af. De beklaagde Rykow b.v. zei: „Ik ben een misdadiger, ik heb op misdadige wijze beloofd Wit-Rusland af te snijden van de Sowjet-Unie om er met hulp van buitenlandsche wapenen een bufferstaat van te maken. Ik nam (Ingez. Med.) op misdadige wijze deel aan voorberei ding van opstand' in het Roode Leger om de Sowjet-regeering met geweld om ver te werpen. Ik organiseerde daden van terreur met de bedoeling de leiders van de Sowjet-Unie te vernietigen en ik had het voornamelijk gericht op Sta lin, Molotof, Kaganowitsj en Worosjilof. Jagoda bekende verschillende moor den en plannen tot moord met het doel carrière te maken en politieke vijanden uit den weg te ruimen. Volgens zijn ver klaringen zou hij telkens vergif hebben gebruikt. Voor de revolutie was hij as sistent van een apotheker in Nisjni- j Nowgorod, maar om zijn vijanden te ver giftigen zou hij de hulp ingeroepen heb ben van de terechtstaande doktoren, Jagoda zou ook erkend hebben den moord op Kirow in 1934 te hebben voorbereid. Hij zou een boodschap heb ben gezonden aan zijn ondergeschikten te Leningrad om den menschen, die den moord op Kirow voorbereidden, niet te storen. Jagoda was een vriend en protégé van Maxim Gorki. Toen hij besloot om den ouden man te vermoor den gaf hij diens twee secretarissen be vel er voor te zorgen:, dat Gorki kou vatte, de doktoren zouden dan de rest wel doen. Jagoda zou tenslotte bekend hebben gestreefd het hebben naar den dood van Jezjow, zijn opvolger en tegenwoordi ge chef van de G.P.Oe. Er was al ver gif voor Jezjow gereed gemaakt, maar men slaagde er niet in hem dat toe te dienen. Sommige van de moorden, waarvan de verdachten worden beschuldigd, zijn twintig jaar geleden gepleegd. Sensatie. Een beklaagde heeft tot groote con sternatie van het gerechtshof zijn be kentenissen afgelegd tijdens het voor» onderzoek (waarschijnlijk onder den druk van martelingen) meenen te moe ten herroepen. Dit was Krestinski, de vroegere onder-commissaris van bui tenlandsche zaken die plotseling op sprong en krachtig riep: neen, ik ben geen Trotskist, ik 'ben geen spion, ik heb geen besprekingen met Sedow, Trotski's zoon, gevoerd! De president onderbrak Krestinski en herinnerde hem aan zijn bekentenissen tijdens het voor- loopige onderzoek. Nogmaals herhaal de Krestinski: neen, ik ben onschuldig. Hierna werd de zitting onderbroken. Bandieten, „Ultimas Noticias" meldt uit Mexi- co-stad dat de beruchte bendeleider El Tallarin, die eenige jaren geleden de staten Morelos en Puebla teisterde, weer van zich heeft doen spreken. Gis teren overviel zijn bende het dorp Cu- antitl,a in den staat Puebla, nam den dorpsschoolmeester en vier gemeente raadsleden gevangen en hing ze op. Daarna staken de bandieten de school en verschillende andere huizen in brand. NOODWEER IN CALIFORNIA Reeds 16 dooden. Gedurende vier dagen wordt Zuid Californië geteisterd door noodweer. Hevige regens veroorzaken overstroo mingen. Reeds zijn 16 personen om het leven gekomen, terwijl verscheidene menschen worden vermist. V ele hui zen liggen geheel geïsoleerd. De mate- rieele schade is enorm. Het spoorweg verkeer in de buurt van Los Angeles moest worden gestaakt. Twee treinen van de Southern Pacific zijn ingeslo ten in de pas van Santo Susanna. Een andere trein, waarin zich 250 reizigers bevinden, is te Indio ingesloten. De overstroomingen breiden zich uit ten Noorden en N.W. van Los Angeles en het overstroomende gebied heeft thans reeds een oppervlakte van 10,000 vierkante meter bereikt. De overstroo mingen hebben Hollywood en de ge heele filmkolonie practisch van de bui tenwereld afgesloten. Alle luchtdiens- ten op Los Angeles zijn gestaakt, ter wijl ieder autoverkeer onmogelijk is. Voorts zijn de telefoonleidingen ver nield. MAZELENEPIDEMIE. Volgens een mededeeling van het openbaar gezondheidsbureau te Was hington worden de Vereenigde Staten op het oogenblik geteisterd door een zware mazelenepidemie. Het is de ern stigste ziektegolf van de laatste tien jaar Meer dan tien millioen werkloozen. Volgens de schattingen van den na- tionalen Raad voor de industrie heeft het aantal werkloozen in de Vereenig de Staten in Januari 10 342,000 bedra gen.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1938 | | pagina 7