IN ZEELAND I
MIDDELBURG.
ZEELAND IN 1937.
MIDDELBURGSCHE
Gebr. DE KLERK,
„SNELTAX
DE? 3-L
Tel. 573 Molenberg 17
Fam. M. Kleinepier,
J. DE PAGTER,
j. DE KLERK,
J. van der Hiele
J. de Hamer
Joh. Minèt
ittpnc blad VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN VRUDAG 31 DECEMBER 1937. No. 308.
OUDEJAARSAVOND.
A. J.. B. B.
Na deze minder opgewekte herinne
ringen, willen wij eindigen met de ver
r-COURANT
MIDDELBURGSCHE
COURANT
EXPEDITIE, eng
.MEUBELTRANSPORT
C. DE PAGTER.
p. f. Tel. 355.
B. F. TE ROLLER,
f.
L. LAGAAIJ,
CAFé JULIANA
L. Verhage
M. VerhagePieren,
p, f. Markt 32.
p. f.
R. R. AUGUSTIJN,
JAC. L. A. DE LANGE,
VLEESCHHOUWERIJ
C. J. RIJKE,
p. f. Langeviele
N. VAN DEN DRIEST.
p. f.
FIRMA M. VERBURG ZOON,
p. f.
SIGAREN MAGAZIJN
„CENTRUM"
Hoek Lange BurgMarkt.
FIRMA M. W. VAN AARTSEN,
„HOOGESTEGER"
D. ALEWIJNSE EN ZONEN.
FIRMA J. KONRAAD ZOON,
J. DE KUIJPER.
p. f.
P. BURGS.
L. LEUDESDORFF.
I. J. SCHIEMAN,
VRACHT AUTODIENST
„VOORWAARTS".
Ond. M. A. Barentsen, wenscht
zijn clientèle een gelukkig jaar.
f.
J. C. MOENS
C. SANDERS,
A. P. BOSSCHAART,
P. KIEVIT,
Garage St. Janstraat,
FIRMA A. VAN DER WELLE.
p. f.
TH. J. DE BAKKER
Gortstraat 17 Middelburg
GELUKKIG NIEUWJAAR.
p. f.
J. SCHOOLMEESTER,
Garage „Mona",
St. Janstraat.
Met een verrassende snelheid komt
bet tot ons, het einde van het jaar, van
het Oude Jaar, zooals we ons in de
laatste December-weken gewennen te
zeggen. Dit einde komt in een bepaalde
stemming, voortzetting van die, waar
mede we Kerstmis zagen naderen, maar
zich wijzigend en stiller, ernstiger wor
dend, naarmate Sint Sylvester dichter
bij komt. Het feest van het Licht bevat
naast stille ootmoedige blijdschap der
ziel ook de groote, zich naar buiten
baan brekende vreugde, die op de groo
te belofte vertrouwt, welke zoo beant
woordt aan des menschen diepste wen-
schen: vrede en vreugde over de aarde.
Maar Oudejaarsavond is anders.
Kerstmis is een jong, stralend kind, de
teere handjes gevuld met het gelukkig
makende licht der wereld. Oudêjaars-
avond is een oud, er-varen man, met die
pe rimpels op het voorhoofd, met ge
bogen rug en met oogen, die naar bin
nen kijken, terug naar wat voorbij is,
en op wiens lippen het woord schijnt te
zweven: VoorbijDenkt hij terug aan
het begin en heeft hij toen wellicht het
woord gezegd, dat ieder mensch spreekt
of, wenschende, denkt:
„Welaan, ik zal vroolijk leven en
goede dagen hebben"?
En zal hij, als de Prediker, daar nu
aan moeten toevoegen:
„maar zie, dat was óók ijdel-
heid"....?
Als wij ons zetten aan het schrij-
Ernstige, plechtige Oudejaarsavond,
gij zijt overvol ervaring; gij predikt een
diepe belijdenis, die ons, menschen meer
treft dan de profetie van vervulde be
loften. Want de vergankelijkheid tasten
wij menschen, als het ware, met handen.
„Niets bestendigs hier beneên", dat
weten we, van jongs af, al willen we er
zoo weinig mogelijk aan denken, en
daarom wijzigt zich de vrome, blijde
Kerstmisstemming in een stemming van
stil overdenken, van ernstig vooruitzien
en van zoeken naar anderer koesteren
de en steunende nabijheid, wanneer het
onbekende de realiteit van het moei
lijke leven zal worden. Wat Adama van
Schelfema zegt van ouden van dagen
zonden we op de menschen van den
Oudejaarsavond willen toepassen:
Gelukkig die, als weinig blijft te zeggen
En 's levens kring stil wordt in d'
[avondschijn
Zijn handen in een andere hand mag
[leggen
Om samen en niet heel alleen te zijn
Naaar zulk een hand zoeken wij, men
schen, die er behoefte aan hebben den
Oudejaarsavond rustig, in ernstig, ge
wijd overdenken te beleven. Wij weten
dat wij het onbekende ingaan en wij
zoeken naar een trouwe hand in de on
ze. Maar wij geven er ons toch reken
schap van, dat alles wisselt, dat niets
bestendig' is, noch ons geluk, noch onze
liefde, noch onze arbeid, en in
die overtuiging maken wij ons
sterk voor de da'gen, waarin het
leven hard voor ons schijnt te zijn,
hard en heel moeilijk. De Oudejaars
avond is het aangewezen uur om, tus-
schen een verleden, dat bijna afgesloten
is, en een toekomst, die bijna aanvangt
ons stilstand, rust én stilte te suggeree-
rem misschien het eenige uur in het
jaar, dat ons doet nadenken en over
peinzen.
En dan, dein brengt ons deze „kasop--
makïng" bij. verrassende posten, onver
wachte incasseeringen yan geluk, onver
moede meevallers voor onze levens
vreugd. Er is niet één leven, dat voort
durend donker overschaduwd is, niet
één bestaan, dat uitsluitend vreugdevol
is: De Groote Hand, die ons leidt, brengt
ons door zonnelicht en duisternis. Veel
hangt er van af, hoe we ons zelf plaat
sen tegenover beide. Meer licht en min
der duisternis is het voorrecht der moe
digen, Zij vormen voor een deel hun le
ven zelf. Bekend is het gedichtje:
wierpen de Zeeuwen flinke dijken op.
Het waren gelukkig zoo goed als ze
ker geen Zeeuwen, die zich aan den tot
heden nog niet geheel opgehelderden
1 moord op het bejaarde echtpaar te Vlis-
ven van een overzicht van wat in Zee- j sjngen jn Maart jl. schuldig maakten, en
ook hij die een familielid te Terneuzèn
van het leven beroofde was een zwer
veling. De Zeeuw, die wel schuldig aan
bloedvergieten te Groede werd geacht,
zag zich juist voor de Kerstdagen op
vrije voeten gesteld.
Terwijl men in Groede een gemeente
huis kreeg, waarmede men over het al
gemeen maar zeer matig is ingenomen,
kreeg Ritthem een brandspuit, waar
voor het aanvankelijk geen onderdak,
had. Dit kwam echter op zijn pootjes te
recht.
Het verkefersvraagstuk zal in Zee
land steeds moeilijk blijven en of andere
veren over de Westerschelde terzake
verbetering kunnen brengen, wordt door
de belanghebbenden met belangstelling
afgewacht, terwijl de bewoners van
Noord-Beveland, nog steeds vragen:
„Zuster Anna ziet gij nog niets komen?"
Zij doelen dan op spoedige uitvoering
van het brugplan, dat hen aan heel het
vaste land van Europa zal verbinden,
en Schouwen en Duiveland tot het eeni
ge Zeeuwsche eiland zou maken dat al
leen door het water of over het water,
i.e. door de lucht, te bereiken is.
De brug zal de Noord-Bevelanders
ook vlugger naar Goes kunnen brengen,
waar zij dan hun zaken en inkoopen
doen.
In Goes, dat ook in het afgeloopen
jaar meer en meer een stad van betee-
kenis werd had als grootste verbetering
te boeken de bestrating van de geheele
Markt, terwijl de verbetering van de
haven ook aan de welvaart ten goede
zal kunnen komen.
Vlissingen, dat in 1936 de lang ver
wachte pier zag openen, heeft door de
gedeeltelijke openstelling van het Nol-
lebosch de aantrekkelijkheid van de
badplaats weer zien toenemen; als in
dustriestad mag het zich verheugen in
meer werk aan „de Schelde" en als ha
venstad in den toenemenden bloei van
de N-V. Haven van Vlissingen.
Wij hielden ditmaal de hoofdstad voor
het laatst omdat wij juist van Middel
burg enkele zaken wat uitvoeriger r<aar
voren wilden brengen.
't Mag waaien wat het wil
En stormen wat het kan,
Geen macht ter wereld houdt mij hier,
'k Vind in dat buldren mijn plezier,
En dwars door 't noodweer stap ik
[door
Wind voor
Mijn werken en gewin
Mijn liefde en mijn zin,
't Is alles rijkdom van den dag,
En "k dank, dat 'k daarvoor strijden
[mag
k Draag blij mijn vaan de stormen
[door -
.Wind voor
Ja, aan de dapperen, aan de moedi
gen is een ruim deel levensgeluk ge
waarborgd. Die dapperheid, die moed,
zit in eiken mensch, doch hij moet zich
die beseffen en er gebruik van maken.
Met die dapperheid en dien moed kan
hij het leven aan; althans trachten het
leven aan te kunnen. Als de man der
oudheid moet hij worstelen met, wat
op zijn weg komt, en het niet laten
gaan, tenzij het hem zegene. Dan komt
de kracht om te dragen en er een zegen
uit te gewinnen.
Oudejaarsavond, het werd reeds ge
zegd, is een oude, ernstige, ervaren
land wel het meest naar voren kwam in
het reeds weer zoo snel naar het einde
spoedende jaar, dan zal het wel niemand
verwonderen, dat wij het eerst denken
aan datgene dat ook nu weer getuigde
van de groote aanhankelijkheid der
Zeeuwen aan ons vorstenhuis. Dit bleek
reeds in Januari, toen in de hoofdstad,
in de andere steden en in schier elk dorp
in onze provincie zoo Volop geideeld
werd in de vreugde van onze Kroonprin
ses, die zich verbond aan den man van
Haar keus. Het bleek ook toen H.K.H.
zelf meedeelde dat men op de geboorte
van een Prins of Prinses kon gaan ho
pen; het bleek eind Augustus, toen de
geruchten liepen, dat Prins Bernhara
een kijkje zou komen nemen bij de ring-
rijderij in de Abdij te Middelburg, wat
echter looze geruchten waren, maar het
kwam wel tot bijzondere uiting, toen op
Maandag 6 September H. M. de Konin
gin naar de Zeeuwsche landouwen
kwam en na een ochtendbezoek aan
Hulst des middags te Middelburg ar
riveerde om daar de ovaties van dui
zenden Zeeuwen uit alle deelen der pro
vincie in ontvangst te nemen en de
plechtige onthulling te verrichten van
het monument ter eere van Hare Ko
ninklijke moeder, wijlen Koningin Em
ma, dat sedert dien op den Dam getuigt
van de liefde, die Zeeland ook deze
Vorstin heeft toegedragen.
Uiteraard ging er een groote schrik
door de geheele Zeeuwsche bevolking,
toen in den morgen van 29 November
de mare van het auto-ongeluk overko
men aan den Prins, zich verspreidde.
Men leefde van uur tot uur mede met
den patiënt en niet minder met Zijn ge
malin en Haar moeder. En thans ver
heugt men zich in Zijn beterschap en
staat men iederen dag gereed om zich
te scharen onder de millioenen Neder
landers hier en in overzeesche gewes
ten, die bij het verwelkomen van de
nieuwe telg van het Huis van Oranje
van hun medeleven zullen getuigen.
Maar omgekeerd geeft het Oranjehuis
steeds blijk geheel met het Zeeuwsche
volk mede te leven; zoo deed onze ge
liefde Vorstin nog kort geleden toen Zij
van haar instemming liet weten in den
strijd voor het behoud van het Zeeuwsch
costuum en toen Zij blijk van belang
stelling gaf in het werk van de Commis
sie voor de Loterij van Vrouwelijke
handwerken te Middelburg.
Een wonderlijk groot aantal Zeeuw
sche burgemeestersmutaties telde dit
jaar. Er ontstonden veertien vacatures,
waarvan twaalf reeds weder vervuld
Jzijn. De oorzaak was meermalen het
met pensioen gaan van de voorgangers,
enkele malen het benoemd worden in
andere gemeenten, slechts éénmaal was
het een ontslag zonder meer, terwijl
Domburg en Grauw en Langendam hun
burgemeesters ter grave zagen dragen.
Een belangrijke kwestie in onze pro
vincie is die der polders en waterschap
pen en daarom mag de strijd, die ge
voerd wordt in Zeeuwsch-Vlaanderen
tegen de plannen om tot één groot wa
terschap te komen, in dit overzicht niet
ontbreken. Het doet tevens de vraag
naar voren komen of ook op het gebied
van samenvoeging van kleine gemeen
ten, zooals met die welke nu Vogel
waarde vormen, nog niet meer is te be
reiken, dat tot bezuiniging kan voeren.
Dat het streven naar samenwerking,
ook zonder samenvoeging, een der pun
ten van het overheidsbeleid tegenwoor
dig vormt, bewijzen wel semi-overheids-
bedrijven als de Z.E.G.A.M., de water
leiding Maatschappij Midden Zeeland
enz., die als wij het goed zien nog in de
kinderjaren zijn en nog wel kinderziek
ten zullen moeten doormaken alvorens
gelijk gestejd te kunnen, worden met de
oudere zuster, de P.Z.E.M..
Maar nog even keeren wij terug naai
de polders en denken dan aan den strijd
tegen het water, dat nu hier door alle
eeuwen is gevoerd en waarvan wat het
buitenwater betreft speciaal Zuid-Be
veland dit jaar de ernst weer heeft ge
voeld; terwijl Walcheren den strijd te
gen het binnenwater met kracht blijft
doorzetten en na het gereed komen van
een gemaal bij Veere aan beide zijden
van het kanaal zal kunnen worden
droog gehouden, d.w.z. dat het water
op het juiste peil is te brengen.
Zeeland stond niettegenstaande een
haast komische mass'a'aetooging vian
andere zijde, pal voor ons huidig staats
bestel. Ook voor het behoud der de
mocratie in haar uitgebreidsten
zin
man. Het kan geen kwaad hem toe te
laten in onzen huiselijken kring, wan
neer een der tijdgedeelten, waarin wij
gewoon-zijn den tijd, den eeuwigen tijd,
te splitsen, oo het~punt staat gesloten
te worden. Hij zal ons tot inkeer bren
gen en rust geven. Van zijn oude lippen
zullen we dan wellicht beter begrijpen,
wat ons zoo dikwijls gezegd werd:
Open uw hart voor het leven; aan
vaard het met een glimlach; doe uw
>est en laat de rest over aan God.
Van Vlissingen spraken wij van meer
werk aan „de Schelde" en dat doel ons
wat Middelburg betreft denken aan de
meer-werkactie; die in het begin van
het jaar werd ondernomen en die met
het „twee of een stelsel" samen wel
goede resjrltateti 'hééft afgeworpen.
Wel niet direct daar onder vallende,
doch ook aap verschillende handen
werk gevende, is de restauratie van den
Langen Jan, waaraan gedurende een
maand of negen is voortgewerkt, wat
zeker het steenen onderdeel reeds heel
wat verstevigd zal hebben. In 1938
hoopt men de werkzaamheden te her
vatten.
Niet aan bouwers, maar wel aan
sloopers gaf het verdwijnen van het n
1864 gebouwde Gasthuis heel wat werk.
Dat er een nieuw reeds ten deele gereed
is en verder wordt afgewerkt, zorg't, dat
ook de bouwers hier niet vergeten zijn.
Dat* zijn ze ook niet bij de groote ver
anderingen, die de Bleek onderging en
nog zal ondergaan en zullen zij ook niet
worden als men in de Abdij het voor
malige Venduhuis gaat doen aansluiten
bij de gebouwen van de Provinciale
Griffie. De 16 woningen van „Volksbe
lang" zullen werk geven, evenals enkele
onderhanden zijnde verbouwingen.
Ook de verbouwing en daarmede ver
betering aan de Leeszaal bracht werk
met zich.
Dat men volop bezig is met verbete
ring van den Kanaalweg kan slechts
worden toegejuicht en doet nog meer
dan anders den wensch naar een spoedi
ge electrificatie van de Stationsbrug
naar voren komen.
Het is bij het intense verkeer ter
plaatse, een groote behoefte. Wij zijn
zoo bij het verkeer terecht gekomen en
denken dan aan het op heden voor het
laatst gereden hebben van de tram
naar Domburg, wie na nog geen 32 jaar
de dienst is opgezegd.
Betreffende het verkeer nog een en
kel woord over het éénrichtingsverkeer,
dat o.i. in bijna ieder opzicht een groote
verbetering is geweest al blijven er nog
enkele punten in de stad, die nog drin
gend op een oplossing in het belang der
veiligheid vragen. Wij erkennen echter,
dat ook in deze niets volmaakt is en
nooit worden zal als het publiek zelf
niet mede werkt.
Ten slotte nog enkele woorden, die
meer bepaalde personen betreffen en
dan wel het eerst de herinnering aan
een tweetal personen, die slachtoffer
zijn tfeworden van het snelverkeer, na
melijk de heeren H. C. Wielandt te Mid
delburg en H. J. Weijkman te Breskens,
heide personen, die in het vereenigings-
leven, laatstgenoemde ook meer in het
openbaar leven zich in dienst van hel
algemeen belang stelden.
Hierboven herinnerden wij reeds aar
t«et overlijden van de burgemeesters van
Domburg en van Graauw en Lan
gendam. Eerstbedoelde, de heer L.
J. van Voorthuysen was se
dert 1901 fai functie, laatstgenoemde,
de heer F. J, van Campen sedert 1924.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor de Zeeuwsche eilanden zag zijn
oud-vice-voorzitter, den heer M. Laer-
noes, heengaan. Wijlen de heer Laer-
noes heeft op velerlei gebied, o.a. als
wethouder, ook heel veel gedaan voor
zijn geboorteplaats Vlissingen.
Middelburg verloor nog twee bekende
stadgenooten. In de eerste plaats den
heer W. P. Calliber, de man, die tot op
zeer hoogen leeftijd zijn taak als gods
dienstonderwijzer en als vertrooster der
zieken bleef waarnemen en ten tweede
den hr, A. H. Munnik, die eerst als con
troleur van de gemeentebelastingen,
maar sedert 1922 nog meer als gemeen
te-ontvanger zorgde voor een juist be
heer der gemeentegelden.
tolking van de dankbaarheid, die zeker
in veler harten leeft met de beterschap,
die is ingetreden in de ongesteldheid van
den heer J. Onderdijk, den in breede
kringen hooggeachten wethouder van
Middelburg, die sedert eind November
gedwongen is rust te houden. Moge hij
spoedig het werk, dat hem zoo lief is,
althans weer ten deele kunnen voort
zetten.
De Bezorgers van de
wenschen hun geachte abonnees 'n
Gelukkig Nieuwjaar.
p.f.
t Zand
p. f.
Rund-, Kalfs- en Varkensslagerij
p f. 't Zand.
Handel in Brandstoffen.
Wal 29—31
in Fijne Vleeschwaren.
Gravenstraat.
Sociëteit
„De Vergenoeging".
Grossier en Winkelier.
Pottenmarkt 12.
Rund-, kalfs- en varkensslagerij,
p. f. Langeviele 43.
p. f.
Langeviele 34,
in Zuivelproducten enz.
p. f.
Handel in Melk, Boter en Eieren
Langeviele 66,
Kaas-, Visch- en Klompenhandel,
Gravenstraat.
p. f.
Insta'latie-Bursau.
p. f. Gravenstraat 29.
Wijnhandel Gedistilleerd,
wenscht hare geachte clientèle een
gelukkig Nieuwjaar,
Lunchroom
Markt Tel. 418
p.f. Middelburg
Granen en Meel.
Langeviele 79 Middelburg.
P- f-
Ondergeteekende wenscht zijn
geachte clientèle, zoowel binnen
als buiten de stad, een voorspoedig
en gelukkig jaar.
Sleeper W. THEUNE, Telef. 9.
Magazijn van Ijzerwaren en
Huishoudelijke Artikelen.
Domb. Schuitvlot 2325.
p. f.
Steenhouwer.
Schoorsteen vegerssingel,
wenscht zijn geachte clientèle een
gelukkig jaar toe.
Handel in Brandstoffen.
Schoorsteenvegerssingel 64
Firma S. VAN OS - Markt 6
Hofleverancier.
p. f.
Ged. Hoefsmid, Teerpakhuizenstr..
wenscht vrienden en bekenden een
Gelukkig Nieuwjaar.
Rund- en Varkenslagerij
Vlissingsche straat 24.
Familie, Begunstigers, Vrienden en
bekenden een voorspoedig 1938.
P. HUIJSSOON en Echtgenoote.
Café „De Eendracht",
Varkensmarkt, Middelburg.
in Tabak, Sigaren, Koffie, Thee
en Chocolade,
p f- Varkensmarkt.
Luxe Brood-, Beschuit- en Dessert-
Bakkerij.
Varkensmarkt.
P- t
Ondergeteekende wenscht zijn ge
achte cliëntèle een voorsooedig
jaar toe. J. W. MINDERHOUT.
Mr. Smid, Varkensmarkt 1-3-5.
Ondergeteekenden wenschen hun
familie, vrienden en begunstigers
een gelukkig Nieuwjaar toe.
FAM. KOEMAN.
Wagenplein 8 Middelburg
Goud- en Zilversmid.
St. Janstraat.
VV
wenscht zijn geachte cliëntèle een
gelukkig Nieuwjaar.
T«l OO P/a Garage 't Gilde
iei. JV7 st janstraat.
wenscht zijn cliëntèle, vrienden en
bekenden een gelukkig jaar.
Handel in Brandstoffen.
Lange Geere.