DINER met CONCERT AmbtsgeheimRaads- geheirri j en Persgeheim. n. NIEUWE Kwarfaalabonnees HOTEL NOORDZEEBOULEVARD Vlissingen BINNENLAND. WEERBERICHT. NUMMER 301, TWEE BLADEN. WOENSDAG 22 DECEMBER 1937. EERSTE BLAD. 180e JAARGANG. GRATIS ft De erkenning van het Italiaansche imperium. De invoering van de pachtwet. jhovmcteW MIDDELBURG SCHE COURANT Dagblad Voor Midderaurg, Goes en agent schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per kwartaal Week-abonn. in Middelburg ea Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per regel, lngez. mededeelingen 60 ct. p. r. Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr. =2* GOISCHE COURANT^ Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant": Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg. Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17. Aangesloten bij het Bureau voor Publicitèitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers. Familieberichten en dankbetuigingen 17 regels 2.10, elke r. m. 30 ct. -Rubriek „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels, a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met „Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent. «tij. fSB Na gewezen te hebben op: le het wezenlijke verschd in aard en karakter van het typische ambtsgeheim van notaris, geestelijke, geneesheer e.d. en het geheim eener Raadsvergadering met-gesloten-deuren, en 2e den plicht eener rechte overheid in den democratischen staat, de pub.ieke zaak publiek te behandelen, stelden wij de vraag: en nu de journalist en het „ambts"- geheim des Raadslids? Laat ons echter eerst een nuchter- psycholog'sche opmerking mogen maken Een geheim is tusschen twee men- schen. Wat drie weten, is al geen wezen lijk geheim meer, wat dertien, of 'zeven tien, of, als in Den Haag, vijf-en-veertig wetendat i s eenvoudig géén ge- hem. Er zu len zeker wel overal uiterst consciëntieuze Raadsleden wezen, wier lippen tegenover een ieder omtrent alles wat in geheime Raadsvergaderin gen verhandeld is, met zeven zegelen gesloten zu len zijn; maar even zeker zullen anderen evenmin nalaten het (in meer of minder „diep" of „volstrekt" vertrouwen) aan hun echtgenoot (e), weer anderen aan hun naasten mede werker hun politieke vrienden en geest verwanten, etc., etc., etc. te vertellen. Het vo'sterkte en o.i. ware, typi sche ambtsgeheim des priesters, ge- neesheeren e.d., bestaat in de werke lijkheid dus eenvoudig niet bij gemeen teraden, prov. staten en de Kamers.*) Wïj v e r g o lij k e n dit niet en wii veroordeelen het al evenmin. Wij stellen het slechts nuchter vast, meer niet. Het is een a'om in den lande verbreid feit, een gewoonte. Zoo men wil: een slechte gewoonte maar zij bestaat, of wij het goed vinden, of niet. Dit is evenwel een zaak, die in de eerste plaats den Raadsleden, niel den journalisten aan gaat. Men moet deze twee dingen niet ver warren. De vraag, of een Raadslid eigenmach tig mag besluiten, het wettig opgelegde geheim eener Raadsvergadering te ver breken. 't zij omdat deze werkelijke ver. plichting in wezen, tegenover eigen ge weten, in het algemeen niet erkent, 't zij omdat hij in een bijzonder geval van rordeel is, dat het algemeen belang on danks alles van hem vergt te spreken, is stellig een uiterst gewichtige vraag. maarde vraag is hier niet aan de orde! Ten hoogste misschien zeer zijdelings. ''"PiJjV Hi'er gaat het om deze heel andere vraag: indien een Raadslid aan de peis mededceMngen uit den geheimen Raad doet. hoe moet de pers daar dan tegenover staan? Dat is de quaestie die cns thans bezig houdt. Hoe wordt dan wel de constructie t-a.v het k'appen uit een geheimen Kaad a a n de courant? In de eerste plaats: de behoorlijke jour nalist zal, naar ons gevoelen op geener lei wijze ooit trachten, langs welke we gen en door we'ke middelen ook. een Raacfs'id te bewegen of over te halen tot het mededeelen van feiten uit een geheime Raadsvergadering. Zulke mededeelingen moeten hem spontaan, meestal ongevraagd en in elk geval onuitgelokt ba- reiken, of ze bereiken hem niet. Vervolgens zal een behoor'ijke journa list, ook al bereiken hem spontaan zoo danige mededee'intfen, doch k'aarblijke- lijk met mala fide bedoelingen, daar van in zijn courant nimmer gebruik ma ken: wij zijn geen nieuwtïesjagers en geen sensatiezoekers, nog minder handlangers van corrupte geesten. Maar wanneer een gemeenteraadslid, uiteraard op z ij n verantwoording, meent J Schrijver dezer regelen heeft des tijds als gemeenteraadsverslaggever in en Ge'derschen Achterhoek herhaalde- journalisten, wanneer er he? p O" de tribune was, g e- wnnrüif n Raadsvergaderingen bijg'e- rni e ^^ter-burgemeester zei 'x ee" ach naar de perstafel: maar ht"f? eime vergadering heeren. nen van'? maa,ï z''«en".... de man- vtilnpn e Ders h'eten dan zoplantf hun hun m r"s. en zwetfen nahiur'ük in tirant over het aldus verhandelde! (subjectief) gerechtigd te zijn enkele zeer algemeene (gelijk in het onderhavige Haagsche geval) dan wel meer verbijzon derde mededeelingen uit een geheime Raadsvergadering aan een journalist te doen, met de bedoeing (en dus met het, al dan niet, uitgesproken, verlof) deze mededeelingen in het publiek be lang bekend te maken, mits die jour nalist (wat overigens voor ons vanzelf spreekt) zijn zegsman niet verrade. dan rust, naar ons, gevoelen, op dén journa list, mits ook hij bij zelfstandige overwe ging' zoodanige pub icatie in het algemeen belang acht, de journalistieke plicht tot deze publicatie over te gaan. Der halve heeft hij, naar ons gevoelen, van wege dien plicht, ook het zedelijke en journalistieke recht tot d'e publi catie te besluiten. En wanneer de justitie dan, gelijk in het^ g'eval-Hansen wil trachten via de gij zeling den journalist te dwingen dengene die hem in het publiek belang (hetwelk ook dit Raadslid-volksverte genwoordiger mede opgedragen is te be waken) een mededeel ng deed, te verra den, dan rust op den journalist bovendien de plicht de dure, voor collega Hansen, met de Kerstdagen in zicht, zelfs onmen- schelijke harde plicht, te z w ij g e n. Om dat de rechter hem nog niet toekent het verschooningsrecht. ervan mr. J. H. W. Q. ter Spill 'bekende, aan dit onderwerp géWijde juristenvergadering te Haarlem zeide:Erkent men dit onbeperkte erschooningsrecht niet, dan zet men voor alle inquisitie van staatswege de deur open". Het verschooningsrecht, hetwelk, naar 't ons voorkomt, geen wetswijziging vergt, maar dat reeds in de bekende ar tikelen 218 Sv. en zoo men de zaak uit mr. Schuurmans Stekhovens standpunt wil bezien, 219 Sv., vervat ligt, doch op zijn erkenning nog slechts wacht. Dat dit niet een eenlhigs-meening is mog'e blijken uit den tekst der volgende motie, op het internationale perscongres te Rome kort voor den oorlog aangeno men: „De uitgever, de directeur, de re dacteur, evenals alle andere personen, welke hebben deelgenomen aan het ma ken en het verspreiden van openbaarma kingen, hebben den plicht te wei geren te getuigen over den oorsprong der artikelen, welke de openbaarmaking bevatten", Na het vorenstaande mag duidelijk zijn, wat de bron is waaraan het recht bet zedelijke recht welteverstaan tot pubkcatie van zelfs geheime en vertrouwelijke stukken kan ontspruiten. Het recht, dikwerf de plicht ook.f) Veile sensatiezucht noch concurrentie- vrees of drang mogen hier een rol spe len. Bij het langs normale wegen erlan gen van „primeurs" omfrent niet-g'ehei- me of niet-meer-geheime of, niet waar lijk vertrouwelijke berichten (een stem peltje alleen is hier niet voldoende!) mag deze, ietwat sma'end „nieuwtjesjagerij" genoemde zucht misschien wel eens me dewerken. Te wiens of te wier behoeve geschiedt dit overigens? Van ditzelfde publiek hetwe'k de krant leest en daarin veel nieuw nieuws eischt, maar boven dien den te zijnen behoeve dit nieuws in het zweet huns aanschijns garenden tot dank dan „persmusk:et", „sensatie zoeker" of „nieuwtjesjager" scheldt! Maar bij de, soms na veel wikken en wegen en ernstig gewetensonderzoek, geschiede openbaarmaking van mede- f) De Nieuwe Rotterdamsche Courant egen wier opvattingen te dezer zake wij ons op onderdeelen onlangs richtten, s aa op dit punt principieel volkomen aan onze zijde; ook zij erkent in haar oo artikel, aan deze zaak gewijd, het journalistieke recht en den plicht tot pub icatie „nrts een evident alge meen be ang dit eischt". Alleen bestaat in het geval-Hansen verschil van mee ning over de vraag, óf zulk een evident algemeen belang' hier de publicatie vereischte. Maar dat doet van het be ginsel niets af. Zij, die' zich met inoang van 1 Januari a s. op ons blad abonnee- ren, ontvangen de tot dien datum verschijnende' nummers Die haastig is tot toorn,, zal dwaas heid doen. deelingen als die, waarvoor thans onze beroepsbroeder in het gevang zit, moet deze sensatiezucht, zoo zij ai mede aan wezig moge zijn, in elk geval een zeer ondergeschikte rol spelen. Hoofdbeweegreden moet in dit ge val**) zijn het publieke wel- z' ij n, hetwelk in een democratischen staat gediend wordt door het oude, maar thans langzamerhand weer in gevaar ge rakende pers-adagium: de publieke zaakmoet publiek behan deld worde nj Zou in alle vertegenwoordigende li chamen steeds tot het uiterste naar de zen gulden regel gehandeld worden,, zou men nimmer de deuren sluiten behal ve wanneer het, uit dezen gezichtshoek bezien, volstrekt noodzake- 1 ij k is, zóo noodzakelijk dat iedere be hoorlijke journalist, mocht hij kennis krijgen van het in conclave behandelde, er als fatsoenlijk man tóch geen letter van zou publiceeren.dan zouden conflicten als het thans bestaande niet meer kunnen voorkomen. Maar zoolang dit niet het geval is; zoolang er nog geheime vergaderingen van volksvertegenwoordigende lichamen gehouden worden over zaken die, een enkele maal zelfs in strijd met de letter der gemeentewet, meermalen in strijd met den geest ervan en nog vaker strij dig met de e'schen van een zuiver en sterk democratisch staatsbestel, niet ge heim zouden behooren te zijn, zoo lang zalde journalist die, onuitgelokt, mededeelingen hieromtrent ontvangt welke hij in het publieke welzijn meent te moeten afdrukken, daartoe moeten over gaan. De kans op gijzeling en strafrechte lijke vervolging zal hij daarbij dragen, in het bewustzijn, zijn journalistieken be- roepsp.icht en zijn democratischen ge meenschapsplicht gedaan te hebben. In dit geval: het is een misver stand dat de taak eens nieuwsblads uitsluitend zou zijn opvoed en d het algemeen belang te dienen! De meeste abonnees zouden na drie dagen bedanken. Terecht: hoofd functie van de courant is: nieuws mededeelen. Vandaar den naam: Nieuwsblad. Zij doet dit niet onge limiteerd: er zijn wettelijke en zedelijke, geschreven en ongeschreven regelen die ook daarbij aan de „sensatiezucht" en „nieuwtjesjagerij" wettelijk of in eigen behoorlijkheidsbesef paal en perk stel len! LEGER EN VLOOT. Bij Kon. Besluit zijn met ingang van 1 Januari 1938, benoemd en aangesteld, bij het reserve-personeel der landmacht: bij het wapen der infanterie: Tot reserve-eerste-lu.tenant, bij hun tegenwoordig regiment of korps, de re- serve-tweede-luitenants L. A. J. Bakx en F. Hausel beiden van het 3e regiment infanterie; W. P. C. van der Welle, J. H. Ligteringer, H. van der Schuur, C. J. Kooman, R. Mulder, D. J, van de Wetering, B. M. van Griethuijsen, T. Snaauw, C. A. van der Eyk C. J. Kip allen van het. 14e reg. infanterie, Bij Kon. Besluit is, op het daartoe door hem g'edaan verzoek, eervol ont slag verleend uit den mi itairen dienst aan den reserve-eerste-luitenant mr. F. L. S. F. baron van Tuyll van Seroosker- ken, van het le regiment veldartillerie. VAN ONZE ADVERTEERDERS, In het pand Korte Delft 25 te Middelburg waar reeds enkele jaren artikelen werden verkocht voor gebruik ter plaatse of elders, die tot de délicatessen op het gebied van voeding mogen worden gerekend, open de heden de heer J. Wolfs de salon „Croquant", met de bedoeling om onder dezen naam, doch in denzelfden geest, de zaak te hervatten. Wij namen een kijkje in winkel en salon en dit alles zag er frisch en netjes uit, terwijl ook de bereide artikelen er smakelijk uitzagen. Het is voor onze hoofdstraat ge'ukkig, dat hier slechts een korte stagnatie heeft plaats gehad. t 0 w RESERVEERT UW^ TAFEL .TIJDENS DE FEESTDAGEN (BY CANDLELIGHT) COUVERT f 3.50 MENU OP AANVRAAG CONCERT OOK DES MIDDAGS VAN 5—7 UUR (lngez. Med.) HOFBERICHT. In verband met 'de omstandigheden van de Prinses moeten H. M. de Koningin en H. K. H. de Prinses op geneeskundig advies ter voorkoming van elk mogelijk infectiegevaar het deelnemen aan groo- tere openbare bijeenkomsten voorloopig zooveel mogelijk vermijden. Jhr. mr, dr. N, C. de Gijselaar overleden. Te Wassenaar is gisteravond in den ouderdom van 72 jaar overleden jhr. mr. N. C. de Gijselaar, oud-lid van de Eer ste Kamer (voor de Chr. Hist. Unie), oud- president-curator der Leidsche univer siteit en oud-burgemeester van Leiden. Viering van „de blijde gebeurtenis" te Gent, Het comité „huwelijk H. K. H. Prin ses Juliana", te Gent (België) dat de zoo schitterend geslaagde feesten, ter gele genheid van het huwelijk van Prinses Juliana en Prins Bernhard, te Gent or ganiseerde, neemt ook thans alle maat regelen om ter gelegenheid van de te verwachten blijde gebeurtenis in het prinselijk gezin, voor de meer dan twee duizend te Gent woonachtige Nederlan ders feestelijkheden in te richten. Er zal een speciale kerkdienst wor den gehouden. Verder zal een feestavond worden georganiseerd en zal een revue worden opgevoerd. De revue krijgt tot titel „In Holland staat een wieg". De „Vereeniging van Nederlanders' die tevens haar 15-jarig bestaan her denkt, zorgt voor een nachtfeest, dat na afloop van het officieele feest zal aan vangen. Een voorstel der Nederlandsche regeering. Het A.N.P. meldt uit Oslo: In een interview met het Noorsche telegraaf-agentschap, naar aanleiding van een bericht, dat de Nederlandsche regeering den anderen „Oslo-staten" heeft verzocht, zich aan te sluiten bij een stap met het doel, den grooten West-Europeeschen mogendheden te verzoeken, de Italiaansche souvereini- teit over Abessynië te erkennen, heeft de minister van buitenlanckche zaken, Koht, verklaard, dat Nederland eenigen tijd geleden een gezamenlijken stap heeft voorgesteld. De Noorsche regeering heeft geant woord, dat Noorwegen op het oogenblik niet voor een dergelijke demarche in de West-Europeesche hoofdsteden is. Zij stelt zich op h'it standpunt, dat deze kwestie door de groote mogendheden dient te worden geregeld. Phohi zendt volledigen Kerstdienst naar Indië u?t. Voor het eerst in de geschiedenis van den Nederlandschen kdrtegolf-omroep zal met Kerstmis een volledige kerk- d'enst naar Indië worden uitgezonden De Pbohi zal namelijk op verzoek van de stichting radio-comité Amsterdam- Zuid den dienst ter inwijding van het kerstfeest u:tzenden. die Vrijdag avond a.s. wordt gehouden in de Park- kerk te Amsterdam-Zuid (geref. kerk in hersteld verband). Als voorgangers zul len optreden de predikanten prof. dr. P. Stgenga Azn, en dr. J. G. Geel kerken. terwijl medewerking wordt ver leend door het Parkkerk Koor. De uitzending naar Indië vindt plaats 25 dezer van 15 40 tot 16 40 Neder landsche tijd op golflengte 16.88 m. Sieun pluimveehouderij in 1938 De minister van economische zaken heeft, naar wij van bevoegde zijde vernemen, besloten ook in 1938 aan pluimveefok kers en houders Van vermeerderings- bedrijven steun te verleenen. Behoudens enkele kle:ne wijzigingen is deze regeltné geUik aan die, weTke in 1937 heeft ge golden. Slechts is het steunbedrag voor kuikens door fokkers aan houders van Verwachting tot morgenavond! DE BILT; Zwakke tot matige wind uit Z. richtingen, nevelig tot zwaar be wolkt, weinig oi geen neerslag, tempera tuur om het vriespunt, in het Noordoos ten, overigens dooi. UKKEL: matige Z. tot Z.W. wind, be trokken en nevelig, tijdelijk regen of mot regen, stijging ,der temperatuur, alge- meenen dooi. Nachtelijk temperatuur- minimum van 1 tot 5 graden. Do 23 Dec. Zón op: 8 h 10; onder 15 h 47. Licht op: 16 h 17. Maan op: 23 h 38; onder: 10 h 58. L.K.: 24 Dec. o Koog- en Laagwater te VHssisgeni December. Laagwater. 10.10 22.19 11.03 23.07 11.54 23.55 Wemeldiagei Laagwater. 11.09 23.27 12.02 0.17 12.53 en Domburg 38 min. later Di. Wo. Do. Hoog- 21 22 23 Hoogwater. 3.19 15.54 4.11 16.46 5.05 17.40 en Laagwater te December. Hoogwater. Di. 21 5.24 17.51 Wo. 22 6.11 18.36 Do. 23 6.59 19.25 Westkapeile is 28 min. 23 min. vroeger; Veere (S springtij). vermeerderingsbedrijven afgeleverd, ver. laagd van f 0.15 tot f 0.12 per kippen- kuiken en van 0.36 tot 0.15 per vrou welijk eendenkuiken. De regeeringspersdienst meldt: De voorbereidende werkzaamheden tot invoering van de pachtwet zijn op het departement van justitie en econo mische zaken in vollen gang. De colle ges van Gedeputeerde Staten zullen één dezer dagen het verzoek ontvangen, om van advies te dienen over de samenstel ling van de pachtkamers. Ook ten aanzien van de pachtbureaux zijn de beslissingen in voorbereiding. Het ligt in het voornemen, per provincie slechts één pachtbureau te erkennen. De mogelijkheid tot afwijking van de provinciale grenzen wordt echter open gelaten. De beoogde territoriale indeeling der pachtbureaux brengt mede, dat de tot standkoming ervan niet aan het toeval kan worden overgelaten. Intusschen zal de regeering zich daarbij zooveel moge lijk op den achtergrond houden. De bu reaux hebben immers de bestemming de maatschappelijke organisaties, welke daarvoor in aanmerking komen, in de gelegenheid te stellen, zelfstandig aan de uitvoering van de pachtwet mede te werken. De regeering wenscht, dat dit beginsel reeds bij de oprichting der pachtbureaux tot uitdrukking komt. Zij heeft dientengevolge de drie centrale landbouworganisaties verzocht de orga nisatie van de pachtbureaux ter hand te nemen. Aan dit verzoek verbond zij den wensch, om bij de oprichting dezer bu reaux ook de organisaties, die de alge meene belangen van den gronde'gendom bevorderen, in het overleg te betrekken. Hieraan is gevolg gegeven en met de voorbereidende werkzaamheden werd een aanvang gemaakt. De keuze is op de centrale landbouw organisaties gevallen, omdat deze de beroepsbelangen van den landgeburiker als zoodanig behartigen, onverschillig hi welke betrekking hij tot den door hem bewerkten bodem staat. Verwacht mag worden, dat zij er in zuilen slagen het maatschappelijk element bij de uit voering van de pachtwet tot gezonde ontwikkeling te brengen. De aan de pachtbureaux toekomende zelfstandigheid zal niet onbegrensd kun nen zijn. De regeering zal er door het houden van toezicht voor waken, dat het doel en de grondslag van de pacht bureaux ongerept blijven en misbruiken

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1937 | | pagina 1