GOESCHE COURANT^»»
BINNENLAND.
WEERBERICHT.
iAmbtsgeheim, Raads-
geheim en Persgeheim.&
HET QUEEN-ANNE MOCCA SET
F a. 6 E B R s. P E E K, M'burg.
OND. BRANDWAARBORGMIJ.
NIEUWE Kwartaalabonnees
GRATIS
WALCHEREN,
NUMMER 300.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
21 DECEMBER 1937. EERSTE BLAD. 180e JAARGANG.
de zeer rechtsgeleerde justitia, met 's ad
vocaten hulp, min of meer op voet van
gelijkheid kome te staan; de arts dient
des privaten menschen vertrouwde ver
trouwensman te zijn opdat de mensch
nooit of te nimmer uit vrees voor poli
tie, justitie of wie dan ook, behoeve na
te laten die hulp voor lichaamslijden, of
zelfs in levensgevaar, te zoeken, welke
de geneesheer zonder aanzien des per-
soons te verstrekken heeft, en waarop
ieder mensch onder alle omstand g-
heden een menschelijk recht kan doen
gelden.
En nu: de gemeenteraad?
De gemeenteraad is n i e t een lichaam
waartoe een particuliere persoon
zich „in vertrouwen" om hulp, raad en
bijstand in particuliere zaken
wendt; de gemeenteraad is een college
van volksvertegenw o o r d i-
g e r s, hetwelk tot aan de door het pu
blieke welzijn en publieke belang en
alléén hierdoor getrokken uiterste
grenzen der toelaatbaarheid in volle
openbaarheid de gemeente b e-
stuurt en wederom in volle
openbaarheid de uitvoering zijner
maatregelen controleert.
Deze volle openbaarheid is eerste
eisch van publiek welzijn. Naar twee
kanten: die der Zaken en die der per
sonen. Der zaken: wat er in den Raad
eener gemeente behandeld wordt, is niet
aangelegenheid van een of meer dozijn
regenten, die onder elkaar wel zullen
bedisselen, wat er gebeuren moet: het
is de zaak der gemeente, van eiken
gemeentenaar, alle gemeentenaren; het
is de publieke zaak. Der personen: alle
gemeentenaren hebben het recht te ver
nemen 't zij uit eigen aanhooren, 't
zij uit de courant wat de door hen
als hun verte genwoo r d i g e rs
in den Raad gezondenen zeggen en doen.
Er is bovendien nog een tweede ken
merkende verschil tusschen het ambts
geheim van geneesheer, geestelijke,
rechtsgeleerde, en dat van gemeente
raadslid: den eerste wordt iets door
iemand anders toevertrouwd, de ge
meenteraad evenwel verklaart vooraf,
dat hij het nu vo'gende deel van zijn pu
blieke werkzaamhe:d in het geheim gaat
verrichten; vervolgens, na afloop dier
geheime behandeling, dat hij het gehe:m
behandelde geheim wenscht gehouden,
dan wel, na eenigen tijd, dat hij zelve,
naar eigen vrije verkiezing, het geheim
opgeheven verklaart.
Nu kunnen zich gevallen voordoen,
waarin het gemeene welzijn waarvoor
de Raadsleden in den Raad zitten
door openbare behandeling van een zaak
of een deel van een zaak, geschaad zou
kunnen worden. Bijvoorbeeld: bij het be
spreken van particuliere aangelegenhe
den van sollicitanten naar een betrek
king; bij het besluiten tot onderhandsche
aankoop van gronden, noodig' voor een
nog niet bekend wegprojekt, en derge
lijke. Dan is een Raadsvergadering met
gesloten deuren geboden.
Maar en nu komen wij aan de kern
der zaak van dit instituut der Raads-
vergadering-met-gesloten-deuren mag
nimmer een te ruim, g'een verkeerd ge
bruik en nog minder misbruik gemaakt
worden.
En nu is het een menschelijke eigen
schap, dat burgemeesters, en soms zelfs
zeer democratische Raadsleden, maar al
te gauw geneigd zijn, een voorstel tot het
sluiten der deuren te doen, dan wel dit
te ondersteunen. Met name is dit het
geval gelijk in Den Haagschen Raad
bij het onderhavige voorval geschiedde
wanneer ervuilewaschtedoen
v a 11. f
Hier nu komt de democratie in het
spel.
Wat voor den particulier geldt, ge'dt
hier voor de overheid, voor de het volk
in den democratischen staat vertegen-
woord:gende lichamen, juist niet. II
faut laver son linge sale en familie, zegt"
het Fransche spreekwoord, maar de vui
le wasch der overheid mag niet achter
gesloten deuren behandeld worden. Zij
moet ju:st, naar den eisch der democra
tie, in het licht der felle open-
naarheid gewass c h e n wor
den.
Welke gevolgtrekEingein zijn nu uit
voorgaande uiteenzetting' voor den jour
nal's! te maken?
Daarover in een volgend artikel.
Een merkwaardige bevestiging
daarvan v nde men in het Raadsvers^ag
van K a t s in ons nr. van heden: de bur
gemeester, door beide wethouders naar-
stig gesteund, wilde daar Zulk een bij 1 democratie kunnen beteekenen.
TE*
Fouten zijn lessen, door de wijsheid
gegeven.
NED, HERVORMDE RADIO-OMROEP
De omroep-vereenigingen wei
geren hun medewerking.
Zaterdag heeft in het Ned. Hervormd
Wijkgebouw Rehoboth te Le den, de
tweede algemeene ledenvergadering van
den Ned. Herv. Radio-omroep plaats ge
vonden.
De voorzitter, ds. A. J. van Rennes,
Ned. Hervormd predikant te Strijen,
deelde mede, dat de navolgende per
sonen hun benoeming tot lid van hoofd
bestuur hebben aangenomen: A. Bon
man te Leiden (secretaris); ds. Joh. W.
Groot Enzerink te Leiden ,(2e voorz t
ter); dr. W. Jansen te Goes (penning
meester); mr. J. J. J, van Kluyve te
Meppel; ds. D. Louwerse te Wisseker
ke; P. van Ooyen te Middelburg (2'de
penningmeester); ds. A. J. van Ren
nes te Strijen (voorzitter); F. J, G
Schouten te Amstelveen (2de secreta
ris); Aug. C. v. d. Walle te Haarlem;
drs. J. J. v, d, Warf te Groningen (as
sessor); ds. G. van IJperen te Water
landkerkje (assessor).
H erna worden de door de Gommis
sie van redactie herziene statuten be
handeld .alsmede het huishoudelijk re
glement, die goedgekeurd worden.
Met leedwezen werd kennis genomen
van de mededeeling van den voorzitter
dat van het Centraal bureau voor den
omroep, de organisatie van de AVRO
KRO, NCRV en VARA ber'cht is in
gekomen, dat het niet genegen is. /on
der opgaaf van reden, medewerking aan
den Ned. Hervormde Radio-Omroep te
verleenen dat deze laatste de binnen-
en buitenlandsche radiop ragr&mma s in
luier blad mag apnemen-
Deze houding tvpeart de onvrijhe d
in ons land op radiogebied wel sterk
aldus de meening der vergadering.
Bij de rondvraag, waaraan verschil
lende afgevaardigden u t alle deelen
des lands deelnemen, komt tot uitdruk
king, naast veel dat blij stemt, de dik
wijls verbijsterende manier van bestrij
ding zelfs soms van de zijde der eigen
predikanten. Zoo wordt o,a. vermeld
dat ds. De Voogd in de Delftscbs Kerk
bode schrijft: „laten wij met die gek
he'd niet beginnen"; verder heeft men
met droefenis kennis genomen v.an de
wijze waarop ds. D. A. v. d. Bosch in
Den Haag de vereeniging bestrijdt.
Eenstemmig zegt men niet te beseffen
hoe hervormde predikanten dit streven
kunnen bemoeilijken.
Na een gean meerde discussie werd
de vergadering op verzoek van den
voorzitter, door ds. Joh. W. Groot En
zerink, van Leiden, gesloten.
RADIO-OMROEP-CONTROLEUR
BREEKT V ARA-PROGRAMMA AF.
Niet gerechtvaardigd?
De algemeen programma-commissie
deelt ons het volgende mede:
Gisteravond is de uitzending, welke
de Vara binnen het kader van hei al
gemeen programma verzorgde door den
r.adio-omroep-controleur verbroken.
Op dat oogenblik werden onder den
titel „Kris kras door Nederland" amu-
sementsflitsen uit de grootje steden uit
gezonden.
Tegen uitzending van eenige woor
den van een der liedjes had de alge
meen-programma-commissie bezwaar ge"
m,aakt, daar deze als reclame voor be
paalde producten opgevat zouden kun
nen worden.
De bedoeling van de Vara nu was,
één der verboden woorden ,uit te fa-
den", om daarna de coupletten van het
betrokken liedje zoo om te wisselen,
dat de verdere woorden, tegen uitzen
ding w,aarvan bezwaar was gemaakt,
zonder afbreuk te doen aan het geheel,
zouden kunnen vervallen.
Hierdoor werd bij den radio-omroep-
controleur den indruk gewekt als zou
van den uitgezonden tekst afgeweken
worden, terwijl bovendien door een
fout van den Vara-technicus de beoog
de „uitfading" niet plaats vond.
Dit was voor den betrokken radio-
omroep-controleur aanleiding, de uit
zending te verbreken.
Door een samenloop van omstandig-
uitstek publieke zaak maar weer eens
achter gesloten deuren behandelen! Elke
goede democraat moet zich daartegen
met hand en tand verzetten: het door
vreten van dit stelsel zou het einde der
uit het Winternummer
„DE VROUW EN HAAR HUIS"
is geëtaleerd bij
(lngez. Med.)
heden duurde het geruimen tiid, voor
dat de uitzending hervat kon worden.
Omtrent de vraag, of in dit geval de
verbreking van de uitzending gerecht
vaardigd was, wordt een onderzoek in
gesteld. Naar de voorhanden gegevens
was zulks naar alle waarschijnlijkheid
niet het geval. Uiteraard zal ten deze
eerst het volledig r,apport van den be
trokken radio-omroep-controleur afge
wacht dienen te worden,
DÉ TWEE TON-ACTIE VOOR
HET KIND.
Vele inzendingen op de puzzle.
De centrale commissie voor den ver
koop der weldadigheidspostzegel in Ne
derland deelt ons mede. dat op dé puz.;
le voor het misdeelde kind, welke om
streeks 11 December in zeer vele dag
bladen en periodieken is verschenen,
reeds vele oplossingen zijn binnengeko
men, In verband met terzake gestelde
vragen, wordt er de aandacht op ge
vestigd, dat het geoorloofd is, meer dan
een oplossing in te zenden: elke oplos
sing, op een briefkaart geschreven moet
voorzien zijn van twee kinderpostze
gels van 5 cent (kostprijs 8 cent per
stuk). De termijn van inzending blijft
bestaan tot 25 December, deze wordt
niet verlengd.
De commissie verwacht, dat iedereen
zal willen helpen om een opbrengst
van twee ton voor de misdeelde jeugd
te krijgen en dat men daartoe kinder
zegels zal koopen. Inzendingen ,aan het
adres: Nicolaïstraat 17, Den Haag.
De prijzen zullen voor 31 dezer wor
den verzonden, de toewijzing gé schier''
ten overstaan van den notaris mr. S.
K. D, M. van Lier te 's-Gravenhage.
Afschaffing bodtekosten voor telegram
men en opheffing locaal telegramtarief.
Met ingang van 1 Januari 1938 zul
len de bodekosten vallende op de be
zorging van telegrammen in Nederland
buiten den kosteloozen bestelkring der
telegraafkantoren en -stations bij wij c
van proef geheel voor rijksrekening
worden genomen.
Eveneens is dit het geval met de
exlrakosten voor bezorging van een
telefoonoproepbericht buiten den kos
teloozen bestelkring.
Met ingang van denzelfden datum zai
eveneens bij wijze van proef het ver
laagde tarief voor loc.aaltelegrammen
worden afgeschaft. Voor deze telegram
men wordt alsdan derhalve het gewone
tarief voor een binnenlandsch telegram
berekend.
EVENREDIGE VRACHTVERDEELING
IN DE BINNENSCHEEPVAART.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot wijziging van de
wet van 5 Mei 1933 houdende tijdelij
ke maatregelen ter bevordering van
een zooveel mogelijk evenredige vracht-
verdeeling in de binnenscheepvaart.
In de memorie van toelichting zegt
de minister, dat artikel 13 van de we!
op de zooveel mogelijk evenredige
vrachtverdeel'ng voorschrijft, dat vóór
1 Januari 1938 aan de Staten-generaai
een voorstel van wet zal worden ge
daan, waarbij intrekking van deze wet,
zoomede de overgang tot den normalen
toestand, zal worden geregeld.
Bij deze aan de crisispachtwet ont
leende bepaling is men destijds blijk
baar uitgegaan van de gedachte, dat de
buitengewone omstandigheden, die aan
leiding gaven tot het indienen van het
wetsontwerp vóór of op 1 Januari 1933,
zouden hebben opgehouden te bestaan,
althans dermate in kracht zouden zijn
verminderd, dat een overgang naar den
normalen toestand waarbij men af
schaffing van de evenredige vrachtver-
deeling zonder meer op het oog had
kon worden voorbereid.
Dit uitgangspunt is door den gang
van zaken niet houdbaar gebleken. De
toestand van de binnenscheepvaart is
nog niet bevredigend geworden. In ver
band hiermede en tevens met den
steeds dringender wordenden eisch van
een algemeene vervoerscoördinatie kan
thans met de intrekking van voornoem
de wet niet gepaard gaan een regeling
tot overgang naar den „normalen toe
stand" in den zin van vrij vervoer, maai
zal de overgang geregeld worden naar
den toestand van vervoerscoördinatie.
Een desbetreffend wetsontwerp, waar
bij tevens er naar gestreefd is om aan
VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
te
MIDDELBURG
(lngez. Med.)
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: Matige, meest Z.O. wind,
nevelig tot zwaar bewolkt of betrokken,
weinig of geen neerslag, lichte vorst.
UKKEL: Matige tot vrij sterke wind
uit Z, tot Z.O. richtingen, over het alge
meen schoon weer, toenemende bewol'
king met aan de kust gevolgd door mo
gelijk sneeuw en later regen, plaatselijk
nachtvorst. Morgen hoogere temperatuur
en dooi.
Wo. 22 Dec, Zon op: 8 h 10; onder:
15 h 47. Licht op: 16 h 17. Maan op:
22 h 24; onder: 10 h 37. L.K. 24 Dec.
Hoog- en Laag water te Vlisslngeni
December.
Hoogwater. Laagwatei
Di. 21 3.19 15.54 10.10 22.19
Wo. 22 4.11 16.46 11.03 23.07
Do. 23 5.05 17.40 11.54 23.55
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge'
December.
Hoogwater, Laagwater.
Di. 21 5.24 17.51 11.09 23.27
Wo. 22 6.11 18.36 12.02
Do. 23 6.59 19.25 0.17 12.53
Weslkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
Zij, die zich met incangrvan" 1
januari a.s. op ons blad abonnee-
ree, ontvangende tot dien datum
verschijnende" nummers
de bezwaren tegen de huidige regeling
zooveel mogelijk tegemoet te komen,
is in vergevorderden staat van voor
bereiding. Daar echter de indiening
niet voor 1 Januari a.s. kan geschieden,
strekt het bijgaand wetsvoorstel tot
verlenging van den in artikel 13 v,an de
wet van 5 Mei 1933 gestelden termijn
tot 1 Juli 1938 en tevens tot het doen
vervallen van den eisch, dat bij de
intrekking dier wet de overgang gere
geld wordt naar den normalen toestand
Centrale hengstenkeuring.
Naar wij vernemen zal de Centrale
hengstenkeuring wederom worden ge
houden te Goes op Donderdag 17 Febr.
RAAD VAN ARNEMUIDEN.
ARNEMUIDEN. Maandag vergaderde
de Raad, onder voorzitterschap van bur
gemeester H. G. Horninge, voltallig.
Medegedeeld werd dat door Ged. Sta
ten de beslissing over het raadsbesluit
van 18 October 1937 inzake handhaving
der Openbare school te Kleversuerke
werd verdaagd.
Het aandeel der gemeente in de kos
ten van het streekplan Walcheren be
draagt voor 1937 f 1.88 en voor 1938
31.25.
De resultaten van de voorbereidende
werkzaamheden inzake den Van Cit-
tersweg met steenslag door middel van
invoering eener baatbelasting zijn van
dien aard dat door de eigenaren van 48
ha van de plm. 55 ha welke belasting
plichtig zullen zijn, schriftelijk instem
ming met de voorgenomen verharding is
betuigd; de kosten worden per ha op
plm. 5.50 geraamd welk bedrag wel
niet overtroffen zal worden. Thans zal
aan Gedep. Staten vergunning worden
gevraagd om genoemden weg met steen
slag te verharden.
Stemmen Gedep, Staten hiermede in
i.
Gisteren drukten wij te dezer plaatse
af den tekst van een brief, ons door een
Zeeuwsch gemeenteraadslid geschreven
naar aanleiding van hetgeen elders, en
in ons blad, over het persgeheim en het
ambtsgehe m van het gemeenteraadslid
geschreven was.
Thans rust dus op ons de 't zij er
kend: op het eerste gezicht niet zoo heel
gemakke ijke taak, de stelling te ver
dedigen, dat in het onderhavige geval,
naar ons gevoelen, de dagbladschrijver
Hansen niet alleen het recht en den
plicht tot zwijgen heeft, maar dat
hij bovendien, van journalistiek stand
punt bezien, zijn journalistieken plicht
deed door in zijn blad te schrijven wat,
en gelijk, hij deed.
Inderdaad hebben wij, 't spreekt van
zelf, de bescKouw'ngen van prof. Van
Oven en mr. dr. Schuurmans Stekhoven
over het persgeheim en verschoonings-
recht gelezen; de eerste met meer ge
noegen dan de tweede overigens, 't Is
een genot prof. Van Ovens klare stijl en
heldere begripsontleding te volgen; de
wel wat erg formalistische verhandeling
van mr. Schuurmans Stekhoven, die wa
rempel via een aanzienlijk verhoogd
misdadigheidspercenfage van den jour
nalist onverwachts nog, juist uit hoofde
van die ergere misdadigheid, een zwijg
recht tevoorschijn toovert, kan, hoe knap
wellicht, dan bewonen burger toch iet
wat minder bekoren.
(Maar beide verhandelingen toonen
wel aan, dat het zaak wordt het andere
aanzicht van de zaak nu eens te belich
ten, en., met de zwaarte van het aan dien
anderen kant opgestelde geschut, te be
letten. dat deze zaak in haar tweezijdig
heid buiten beschouwing blijvende,
slechts van den formeel-juridischen, en
dan nog hoofdzakelijk van den criminee-
ken, kant beschouwd zou worden. Want
dat is hier nu juist, dunkt ons, eens
niet de hoofdzaak!
Het verheugt ons achteraf evenwel dat
wij, in ons eerste artikel over deze zaak,
dien formeel-juridischen kant reeds vol
ledig en scherp gesteld hebben. Men kan
dus niet gelijk „De Nederlander" ten
onrechte doet ons ervan betichten,
dit aanzicht van 't geval als weinig ter
zake dienende beschouwd te hebben.
Maar nu, er dieper op in g'aande,
moet nog een en ander meer over het
Raadsgeheim, d't „ambtsgeheim" van ge
meenteraadsleden, te berde gebracht
worden.
Waarbij dan al dra zal blijken, dat dit
ambtsgeheim toch in elk geval van ge
heel anderen aard is dan de typische
wij zouden b ij n a zeggen: „echte"!
ambtsgeheimen!
Anders gezegd: de dokter, de geeste
lijke, de advocaat, hééft van zelf, een'
ambts- of beroepsgeheim, voor het ge-
meenteraadshd-in-geheime-vergader'ng
moest het geheim echter eerst in alge-
meenen zin aanwezig verklaard worden
te zijn, en daarna moet men het als
„ambtsgeheim" construeeren via
een wetsbepaling, waarbij dit Raadslid
tot ambtsdrager in dezen zin overigens
terecht natuurlijk wordt verklaard.
Bii eenig nadenken blijkt nu toch wel,
dat het karakter van het ambt, waaraan
het Iaat ons zeggen: „typische", ambts
geheim verbonden is. op velerlei punten
aanmerkelijk verschilt van het gemeen-
teraadslidmaafschap-„ambt". Niet alleen
dat ook hij laatstgenoemden prof. Van
Ovens selectie, waaraan deze, bij "t be
schouwen van het v r ij e beroep des
jouma'isten tegenover de door den waar
borg der se'ectie omgeven beroepen van
notaris e d„ klaarblijkelijk nog al eenige
waarde hecht, vrijwel, althans dikwerf
ontbreekt, maar ook de functie van
den een is toch wel een geheel andere
dan van den ander.
De notaris is des private
vertrouwensman voor particu
liere aangelegenheden; de domi
néé, pastoor of ra b b i k. des
p r v aten menschen vertrouwens
man voor vaak nóg meer particuliere
ziels-aange'egenheden; de advocaat
moet krachtens wet en roeoing dengene,
die zich tegen de wrekende gerechtig
heid teweer moet stellen, bijstaan ondat
de niet-rechtsgeleerde burger tegenover
Dagblad Voor Midderourg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50' per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 et. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, lngez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contf. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant'; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon; Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandscbe Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
