PUROL KUNST EN WETENSCHAP, Er werd een deur gesloopt Begrooting Landbouwcrisisfonds KERK EN SCHOOL sten op de Wester Schelde over 1936 Bootdienst ep ds Ooster-- vast te stellen op 182.507 Alzoo besloten ir Schelde over 1936, Voor den dienst op de Ooster Schelde werd een tekort van f 33 746 cent ter vaststelling aangeboden. Alzoo be- olen. van Zee- Wegencnderhoudsfonds Overeenkomstig het voorstel werd de balans van het Frov. Wegenonderhouds- fonds per 31 December 1936 m activa -TpasSv» vaalgeateld op 316 912 e„ de baten en lasten van dat fonds over 1936 op f 85.290. Begrootingen 1938. Aan de orde kwamen ten slotte de begrootingen 1938 van den bootdienst op de W.-Schelde, van den bootdienst op de Ooster Schelde, van het Wegenfonds en van het wegenonderhoudsfonds en ten slotte van de Provincie zelve. Allereerst kwam de bootdienst op de Wester-Schelde aan de orde en was het de hr. GOOSSENS d e 't over de lijn Ter Neuzen—Vlissingen had en het betreur de, dat men ook daarop niet tariefsver laging' toepaste, hij stelde 'n motie voor om Ged. Staten uit te noodigen ook op die lijn vermindering der tarieven in te voeren. Deze motie was mede ondertee kend door de heeren Vienings, De Mil- liano, Meertens en Erasmus. De heer ERAS'MUS noemde het veer VlissingenBreskens een belangrijke schakel in den Rijksweg. Die moet zoo goedkoop mogelijk zijn en men moet den hinder van taxi-chauffeurs e.d. zooveel mogelijk beperken. De heer DE PAUW bepleitte de be handeling der arbeidsvoorwaarden door het georganiseerd overleg. Spr. gelooft, dat het op de Schelde niet moet ver anderen en zeker moet men geen nieuwe verbindingen verlangen, zooals de heer Bauwens het zou willen. NeuzenElle woutsdijk zal niet gaan om de vaart- moeielijkheden. Een lijn op 't verdronken land van Saeftingen zal alleen nader besproken kunnen worden als het eens wat beter is voorbereid. De lijn Neuzen Vlissingen is niet het troetelkind van Ged. Staten, tariefsverlaging op die lijn noemde zij in de afdeelingen een scha de voor de andere lijnen. Nu de reis over HoedekenskerkeNeuzen goedkoo- per is, gaan velen daar liever mede over, Spr. zal volhouden dat het schip zeker niet meer voldoet op die lijn, totdat de scheepvaartinspectie haar meening er over kenbaar heeft gemaakt. Spr. be pleit meer dekruimte voor de 2e klasse passagiers op de lijn VlissingenBres kens. De beer MOELKER zegt, dat hij den dienst NeuzenVlissingep ook een goed hart toedraagt, maar het geheele ver lies komt ten koste der Provincie en dan is tariefsverlaging gevaarlijk. Spr. wil den dienst voortzetten, alleen zou hij te- geen een nieuwe boot zijn. Men vergete niet, dat het onvoorzien niet zoo groot is. De heer BAUWENS kan niet aanne men, dat men bij Ellewoutsdijk geen ha ven zou kunnen maken, men kan dan veel keer over en dan verder met een bus. Men is dan in eens weer in Middel burg, dat is een voordeel voor Middel burg en Goes. De toestand is te Vlissin gen ook niet ideaal. Spreker heeft er Maandagavond „zijn poot nog ge- stoten". Spr. meent, dat het de weg is in de toekomst. Men legt nu een ton per jaar toe, men moet zakelijker wor den. De Saeftinge-gronden zijn dag en nacht droog en men moet ze indijken en daar kan men altijd over en krijgt men hen, die nu over België gaan. Spr, wijst ook op de moreele gevaren van de reizen over Antwerpen. Spr. is voor een lolletje, maar als men werken moet, moet dit ook geschieden. De heer BOSSELAAR wil zien over wogen om de lijn NeuzenVlissingen op kost f 16000 per jaar. Er blijven toch nog drie gelegenheden om de Schelde over te steken. De heer v. d. FELTZ meent, dat Ged. staten in principe wel voelen voor de opheffing van de lijn VlissingenNeu zen. Aan de hand van vergelijkende cij- ers is spr. ook wel voor opheffing. Maar an moet er een goede busverbinding komen van Hoedekenskerke naar Krtii- rl!Vn van „Hoedekenskerke naar Middelburg en Vlissingen De heer MEERTENS had ook enkele opmerkmgen, die de pers niet kon vïr- heff* rfheCr K?DPE is en blijft voor op- ttr fv Sn .Neuzen-Vlissingen, a is het wellicht met direct. De boot diensten zijn verder toch wel zeker rijks- öpr. is tegen muziek op de booten die hij een verkapte bedelarij acht. De Zon gfie°»tu"b0r^fas k» «P-te „Ti *eneel niet goedkeuren, al is dit ook op aandrang van den minister. Het gaat tegen Gods gebod. 8 "f"*"»» ""ter ■"de Sfo id«;SS.nee"- C° d"'- gen. m de tarieven te verla gen eeneriij^DopAs^fp waars^huwt te- NeuzenVlissinge^, aïïeeD p gen, als er eon alleen te verdedi- reg-Breslens tZZ de^h :TBÏÏMCUS Bauwens gewoon maar praten en speciaal inzake een veer op Saeftinge zou spr. een serieus onderzoek willen zien instellen. De heer DE FEIJTER is voor verla ging der tarieven op de lijn Neuzen Vlissingen. De heer BAUWENS verdedigt zijn standpunt nogmaals als het meest econo misch, en het is beter, dan de reuze te korten van elk jaar. Deskundigen achten het land van Saeftingen geschikt voor bebouwing. Er is groote belangstelling voor de plannen van spreker vooral ook bij den handel. De heer DE MILL1ANO zegt, dat men in ieder geval moet komen tot bezuini- De heer DEKKER wil ook gaarne een ernstig onderzoek in den geest van den heer Bauwens. Hij dankt voor de verbe- ging op het gebied van de bootdiensten, tering in de détacheeringsgelden. Spr, d ent een motie in om het steeds vrij reizen der Statenleden op te heffen. De heer VIENINGS bestrijdt het op treden der N, S, B., die niet in de open bare colleges zijn gaan zitten, om die te verbeteren, maar om die te ondermij nen. Zij komen slechts met paradepaard- jes. (De Voorzitter tikt af), Spr. zal tegen de motie stemmen, er is niets op tegen, dat de Statenleden gratis op de booten reizen. De heer SONKE is wel tegen de vrij kaarten, maar niet met de toelichting van den heer Dekker. De heer DEKKER zeide, dat als men de booten vrij geeft, dit ook met electri- citeit, gas, water enz. kan volgen. De heer VAN BOMMEL VAN VLO TEN achtte namens Ged. Staten hand having van de lijn NeuzenVlissingen alleen mogelijk als men de tarieven zoo laat als zij zijn. Bij verlaging acht spr. geen compensatie door meer reizigers- vervoer te verwachten. De lijn moet dan ook gehandhaafd worden tot een nieuw schip noodig zal zijn. De heer VAN ROMPU waarschuwt te gen inkrimping van het aantal dientsen op de lijn VlissingenBreskens. Het groot aantal vaarten heeft het vervoer doen toenemen. Ellewoutsdijk is niet geschikt voor een haven voor een pro vincialen dienst. (Het verder betoog van den nestor was niet te volgen aan de perstafel, even min als van verschillende andere leden). Ten derde male verdedigt de heer BAUWENS zijn ideeën, en belichaamt die in een motie, waar Ged. Staten ver zocht worden een onderzoek in te stel len naar de mogelijkheid van betere bootverbindingen over de Wester-Schel de. De motie-Goossens, tariefsverlaging op de lijn NeuzenVlissingen wordt aange nomen met 20 tegen 11 stemmen. (Enkele leden hadden de vergadering reeds verlaten). Het voorstel-Dekker, afschaffing vrij kaarten, werd verworpen met 21 tegen 10 stemmen. De motie-Bauwens werd aangenomen met 19 tegen 12 stemmen. Hierna werd de begrooting van de bootdiensten op de Wester-Schelde goed gekeurd en de vergadering te kwart over zes verdaagd tot Woensdagmorgen 10 uur. Winterhanden Wintervoeten Winterteenen. Doos 30 cènt. Bij Apoth. en Drogist (Ingez. Med. men gewoon maar laat Bij het sloopen van den voor gevel van Middelburg's Gast huis. Er werd een deur gesloopt, die vele lange jaren Een toegang is geweest voor hen, die hopend waren, Verbeidend het herstel van zwakke lichaamskracht, Die met een traan in 't oog daarbinnen zijn gebracht. Daar werd een deur gesloopt, er viel een poort in scherven, Een wijde toegang soms voor hen, die gingen sterven, Voor wie de Gasthuisdeur de laatste doortocht was, Die eens zijn heengegaan, vergaan tot stof en asch. Een deur van stille hoop, een vreezend hart ontsproten, Een deur, die fluisterzacht den zieken werd ontsloten. Er werd een deur gesloopt die velen weer het leven, Een held're dageraad, gezondheid heeft gegeven. Een deur naar nieuwe vreugd en nieuwe zonneschijn, Een poort naar 't levenslicht, waar vrij- en blijheid zijn. Er werd een deur gesloopt, die velen br,acht naar buiten Een deur, die men zoo vaak met 'n glimlach kon ontsluiten. Daar werd een deur gesloopt, die dikwijls openging. Ze ligt nu in het stof en werd herinnering. Lange Jan. NATUURKUNDIG GEZELSCHAP TE MIDDELBURG. Lezing van Prof. dr. M. Min- naert, Bilthoven. „De na tuurkunde van de zon." De studie van de zon is, door de ont dekking van het atoommodel als ini- niatuurzonnesfelsel met een positieven xern omgeven door electronen banen, in onze eeuw bijzonder vruchtbaar gewor den. Terwijl de fraunhofersche lijnen oorspronkelijk slechts de aanwezigheid van de elementen verkondigen, kunnen ze, nu wij in de laboratoria de spectra van elementen als moleculen, als ato men en als ionen hebben bestudeerd, ook aangeven in welke van die 3 toe standen de elementen op de zon voor komen. De microfotometer geeft een nauw keurig beeld van de sterkteverdeeling der lijnen in het spectrum en dus van de quantitatieve verhouding der stoffen. De samenstelling van de zonmaterie blijkt gelijk te zijn aan die van onze aar de, alleen is het lichtste element, de waterstof, in verhouding minder op aar de dan op de zon aanwezig, wat toege schreven wordt aan het verdwijnen in de omgevende ruimte in den loop der eeuwen. De temperatuur van de zon wordt bepaald uit de totale straling, die even redig is met de 4de macht van de abso lute temperatuur en uit de intensiteits- verdeeling der kleuren over het spec trum. Hoe verder de kleur met de ma ximumintensiteit naar het violette einde van het spectrum ligt, des te hooger is de temperatuur. De intensiteitsver- deeling van de zonnestraling wijst op een gemiddelde temperatuur van 6000° Dit is de gemiddelde temperatuur van de oppervlaktelagen, die deel hebben aan de straling en dus varieeren van 4000° tot 8000°. De intensiteits kromme valt dien ten gevolge niet precies samen met die van de straling van een stof van juist 6000° Ook de totale straling geeft een tem peratuur van 6000°. De aswenteling van 26 dagen is het snelst aan den evenaar en neemt naar de polen af; dit wijst er °P> dat de zon een gasbol is. De zonnevlekken heb ben dit aan het licht gebracht. Foto's van de zonneoppervlakte, bij tusschenpoozen van enkele minuten ge nomen, doen zien, dat deze oppervlakte in beweging is. De zonnevlekken zijn uitbarstingen van gloeiende gasmassa, die bij opstij gen in temperatuur zijn gedaald en daar door donkerder .schijnen dan de omge ving. De stralirigmëting heeft uitge maakt, dat ze van 4200° zijn. Deze vlekken komen voor in twee gordels ter weerszijden van den zonsequator. Zij zijn de bronnen van de reusachtige pro- tuberanzen, die bij zonsverduisteringen aan den rand van de zwarte maanschijf te zien zijn, maar thans ook door foto grafeeren in éénkleurig licht over de geheele zonneschijf waargenomen kun nen worden In de vlekken hebben wervelbewe gingen plaats, die als bewegingen van electrisch geladen deeltjes een magnetisch veld veroorzaken, dat zicht baar wordt in het ziemaneffect, n.l. de verdubbeling der spectraallijnen, die dan tevens de richting (rechts- of links draaiend) van de wervels verraden. Het spectrum der protuberanzen wijst uit, dat deze vooral uit ionen bestaan, een gevolg van de groote ijlheid (ver be neden de grootste ijlheid die men in on ze laboratoria kan te voorschijn roe pen!), waardoor de verbinding van ionen met electronen tot atomen minder waar schijnlijk wordt. De groote snelheid waarmee protu beranzen worden uitgestooten moet worden toegeschreven aan de bekende stralingsdruk van het licht, die ook de kometen staarten van de zon afkeert. Merkwaardig waren de eenkleurige fo to's door spreker op het doek vertoond, van protuberanzen op afstanden van de zon grooter dan de straal van de zon. Zij vormen een „zonnedamp", die in de wereldruimte geslingerd wordt en het bestanddeel wordt van de merk waardige „Corona", die vooral in de equatorale richting zich om de zon uit spreidt en eveneens, door fotografeeren woidt waargenomen. Deze Corona geeft drie verschillende spectra: le dicht bij de zon een continu- spectrum, waarschijnlijk een terugge kaatst zonnespectrum, dat echter ten gevolge van de groote snelheid der te rugkaatsende electronen op ionen welke snelheid vergelijkbaar wordt met de lichtsnelheid uit over elkaar ge schoven spectra gevormd wordt waar door de fraunhofersche lijnen verdwe nen zijn. 2e een lijnenspectrum van on bekende afkomst, waarschijnlijk van ele menten, wier atomen zich in een toestand bevinden, die in onze labora toria niet te bereiken is. 3e op groeten afstand van de zon een gewoon zonne spectrum tengevolge van de terugkaat sing van de zonnestralen tegen de kos mische stofdeeltjes, die zich daar be vinden. De temperatuur binnen de zon is 14 miljoen graden en heeft aldaar een in tensieve straling tengevolge van atoom kernprocessen, welke straling echtei slechts voor minder dan 1 uit het op pervlak van de zon te voorschijn komt. Dé» elfjarige periode der zonnevlekkei heeft op de gewone zonnestraling vai licht eri warmte geen invloed. Wel ech ter op de declinatie en intensiteit vai het aardmagnetisme, die volkomen pa rallel loopen met de protuberanzen d.i. zonnevlekkenwerking. Zelfs in de variatie der jaarringendik te bij Californische boomen van 303. jaren, heeft men die periode ontdek! Misschien is hier een invloed op neer slag of andere voor den plantengroe belangrijke verschijnselen werkzaam. In de radio zending op korte goivcr merkt men soms een plotselinge storin; d e moet worden toegeschreven aan eei krachtige protuberans die de ionisatii in de bovenste luchtlagen beïnvloedt. De studie van de zon is van zeei groot belang ook voor de kennis van d; vaste sterren, die voor waarnemingen zooals wij die van de zon kunnen be werkstëlligen, veel >te ver verwijderd zijn. De bizonder heldere en boeiende rede oogstte een welverdienden bijval. Memorie van Antwoord. Verschenen is de memorie van ant woord der regeering op het voorloopig verslag der Tweede Kamer over de be grooting 1938 van het landbouwcrisis fonds. Wij ontleenen daaraan: De minister is voornemens aan het grondbeginsel der tot heden gevoerde politiek vast te houden. Of het huidige samenstel van economische maatrege len daartoe gehandhaafd moet worden, hangt af van het verloop van het prijspeil van ieder product afzonderlijk. Daar de directe financieele steun maatregelen wellicht meer en meer door prijsregelingen zullen kunnen worden vervangen de minister heeft met de gewijzigde regeling voor de boter den eersten stap in deze richting gedaan zullen indirect prijsregelende maatrege len voorloopig zeker nog niet kunnen worden gemist. Voor de bepaling der richtprijzen van de opbrengst der landbouwproducten wordt de huidige kostprijs in acht geno men. Met stijging van bedrijfsonkosten is dan ook reeds meermalen rekening gehouden. Het standpunt van den minister brengt mede, dat hoewel de prijssteunende maatregelen ook er toe zullen moeten medewerken om de verhoogde produo tiekosten te dekken, teneinde de bedrij ven en daardoor de geheele landbouwen de bevolking in stand te houden, opzet en doel der landbouw-crisiswet 1933 hem niet de vrijheid verleenen om maatre gelen te treffen, welke er doelbewust op gericht zijn den landbouwer in een toe neming van de algemeene welvaart door een ruimere opbrengst voor zijn product te doen deelen. Dat intusschen de landbouw van de opleving nog geenerlei profijt zou heb ben getrokken, kan de minister niet er kennen. Het door enkele leden tot de regee- ring gerichte verwijt, als zou de verla ging van de uitgaven van het landbouw crisisfonds van 177 millioen tot 132 mil lioen ten koste van de boeren gegaan zijn, moet de minister met nadruk van de hand wijzen. Bij de begrooting der uit gaven is rekening gehouden met alle berekenbare factoren, welke den kost prijs beïnvloeden, derhalve ook met de door de devaluatie en algemeene prijs- verhooging veroorzaakte stijging daar van. De minister meent, ook al kunnen te gen het huidige systeem bezwaren wor den aangevoerd, met kracht aan de fi nanciering der landbouwcrisismaatrege len door middel van een apart fonds te moeten vasthouden, daar een betere re geling tot dekking van de uitgaven ten behoeve van den landbouw niet kan worden aangewezen. Waar het de taak van de regeering is, de belangen van alle onderdeelen van het economisch leven in Nederland in juiste harmonie te behartigen, kan een systeem van hooge invoerrechten aan de grens op landbouwproducten de instem ming van den minister niet hebben. Gaarne voldoet de minister aan het algemeen tot hem gericht verzoek om eenige nadere toelichting te geven op de mededeelingen in de troonrede, dat het overnemen, voortzetten of opbouwen van nuttige regelingen door de bedrijfs- genooten van regeeringswege zal wor den bevorderd. Naast de maatregelen van zuiver eco- nomischen aard, zullen andere maatrege len genomen dienen te worden, welke de agrarische positie van ons land kunnen versterken. De minister denkt hierbij in het bijzonder aan de maatregelen tot verbetering van de qualiteit der produc ten. Al deze maatregelen ziet de minis ter als „nuttige regelingen", als waarvan in de Troonrede sprake was. Dat daar bij in uitzicht is gesteld, dat het overne men, voortzetten of opbouwen van die regelingen door de bedrijfsgenooten zelf van regeeringswege zal worden bevor derd, vindt zijn grondslag in de overwe ging, dat het systeem van totstandko ming en uitvoering van maatregelen, zoo als dat bij de huidige landbouw-crisis- maatregelen wordt toegepast slechts als crisismaatregel is te verdedigen en op den duur niet kan worden gehandhaafd. De minister wenscht te bevorderen, dat, waar mogelijk, de nog voor den eco- WSSSÊBBSSSfSBSSBSiSBBBBSaBSSaammsS, nomischen toestand van den landboum tnoodige maatregelen door de betrokken bedrijfsgenooten zelf worden overgeno men en voortgezet, terwijl andere nutti ge maatregelen door deze zelf kunnen worden opgebouwd. Voorloopig zal zulks nog als overgangsmaatregel kunnen ge schieden op grond van de landbouw-cri siswet 1933. Aan de hand van de erva ringen, welke daarbij zullen worden op gedaan, kan dan worden overwogen welke nieuwe wettelijke basis voer den verderen opbouw de meest juiste moet worden geacht. Liet Kleine Tuinders- vraagstuk heeft zijn bijzondere zijden, waardoor het treffen van een regeling zeer moeilijk is. De minister hoopt er in te kunnen slagen, om reeds spoed g nadere mededeelingen te doen, omtrent bijzondere maatregelen voor deze qategorie. Met zijn ambtgenoot van het departe ment van sociale zaken zal de minister overleggen, in hoever de kleine grond gebruikers meer nog dan door deze re geling geschiedt, uit de werkverschaf- f'ng gebracht zouden kunnen worden. De minister z,al gaarne gevolg geven aan het door vele leden tot hem ge richte verzoek mede zijn aandacht te schenken aan de behartiging van de belangen der landarbeiders. De minister is bereid na te g,aan, of voor 1938 een'ge verbetering ten aan zien van de peulvruchten, met name der groene erwten, kan worden bevor derd. De minister kan zich niet vereenigen met de meening van sommige leden, dat de teelt van suikerbieten :n ons land economisch niet verantwoord zou zijn. De leden, die aldus oordeelen, plaatsen zich op een te eng standpunt en vergeten de groote economische be langen, die aan den verbouw van sui kerbieten zijn verbonden. De m nister kan niet onderschrijven, dat de tegenwoordige tarweprijs en die, welke voor het j.aar 1938 in uitzicht is gesteld, onvoldoende zou zijn. Ook de minister is van oordeel, dat de beperking van de varkensteelt :n stand gehouden moet worden, doch hij deelt niet de meening, dat de "biggen- teeltregeling zou kunnen worden ver vangen door een regeling betreffende het houden van varkens. Bij het door vele leden uitgesproken oordeel, dat er aanleiding bestaat de kalverbeperk:ng te doen vervallen, kan de minister zich niet aansluiten, Dat door verscheiden leden is be toogd, dat in Nederland de boter bij de margarine zou zijn achtergesteld, is den m'nister niet duidelijk. Toen de boter- prijzen zeer sterk daalden en de boter- producenten dientengevolge in zeer groote moeilijkheden verkeerden, heeft de' Nederlandsche regeering niet Êe" aarzeld om de boter te beschermen. Tot het nemen van bijzondere maat regelen ten opzichte van de margarine, zooals in bet verslag wordt voorgesteld, kan de minister zijn medewerk ng niet verleenen. Hij is v,an meening, dat de thans getroffen maatregelen, ter be scherming van de boter voldoende zijn, daar de beoogde prijs- en consumptie verhoudingen van boter, margarine en andere spijsvetten door middel van de heffingen en de productiebeperking van de margarine op genoegzame wj^e worden bereikt. Uit het vorenstaande blijkt, dat het niet de bedoeling van den minister is, belangrijke wijzigingen aan te brengen en dat hij'geen behoefte gevoelt om maatregelen te treffen, die, vergeleken met nu, de positie van de margarine ernstig zouden verzwakken. De vraag van een mengverbod van boter en margarine is in onderzoek. Zoolang de export van boter nog in voor onze verhoud 'ngen onbeperkte hoeveelheden mogelijk is, al moge den te bedingen prijs dan nog geen reden tot tevredenheid geven is er voor den minister geen aanleiding om in deze exportpolit:ek wijziging te bren gen. Naar aanleiding van de in het verslag gestelde vraag, moge de minister me- dedeelen, dat er zich thans ongeveer 14 millioen gulden in den zuivelpot be vindt. Aan de universiteit te Leiden slaagde voor het candidaatsexamen wis- en natuurkunde letter L, mej, D. J. Naezer te Middelburg. Aan de R.K, Universiteit te Nij megen slaagde voor het diploma theo logisch maatschappelijke afdeeling mej. J. H. N. Wïlking (cum laude) te Hulst, De heeren P. Keukelaar en P. den Hamer wilden niet meer 'n aanmerking bomer voor diaken en ouderling der Ned, Herv. Kerk te B i e r v 1 i e t. In hun plaats werden de heeren J. F. Dekker en A. Vermeulen gekozen. In de vacature, J, Boeije werd de heer A. Leenhouts als diaken gekozen, die in middels bedankte. Herkozen tot kerkvoogden bij de Ned. Herv. Gemeente te Schoon- d ij k 'e, de heeren W. F. Versprille en J. de Hulster en gekozen* de heer T M. Risseeuw. in de vacature I. H. 'Zonnevijlle, die bedankt heeft. Bij de Maand,ag te Breskens eb oud en stemming voor notabele der Ned. Herv, Kerk zijn herkozen de hee ren J. Flikweert, Joh. Jacobsde Kos ter, A. J. Leenhouts—de Kolc en G, PleijteSeen,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1937 | | pagina 7