GOESCHECOUBANT4
W.9de
PI6I3
BINNENLAND.
ZEELAND.
WEERBERICHT.
m
NUMMER 288.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
7 DECEMBER 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
De toestand van Prins Bernhard.
De overgebleven Spanjaarden in
bewaring gesteld.
MIDDELBURG.
GOES.
PIRITUS THEELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
WALGHEREN.
ZUID-BEVELAND.
ELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes ea agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg ea
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. jnededeelingen 60 ct. p. r.
By contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 -:Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon I 7.
Aangeslotea bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandscbe Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
De particuliere secretaris van Z. K.
H. Prins Bernhard, jhr. mr. C. Dedel,
verstrekte hedehochtfefid te 11 uur het
'volgende communiqué:
„De hoofdpijn, die gisteren wat he
viger opkwam, is heden na eten rusti-
gen nacht, bijna geweken. Pr'ns Bern-
hard blijft niettemin al dien tijd opge
wekt en belangstellend voor zoover
hem dat vergunt is.
De toestand van den hofjager Spek
Hijft normaal."
De Koningin uit Den Haag
terug.
De Koningin, die g'stermorgen haar
verblijf in het burgerziekenhuis te Am
sterdam heeft onderbroken om een
bezoek aan Den Haag te brengen, is
des avonds te ruim half zeven uit 's-
Gravenhage te Amsterdam terugge
keerd, waar zij wederom haar intrek
in het burgerziekenhuis heeft genomen.
De regeeringspersdienst meldt ten
vervolge op de mededeeling van gis
teren betreffende de ontvluchting van
een aantal hier te lande geïnterneerde
Spanjaarden, d,at, met 't oog op de on
zekerheid, die mede daardoor aan den
dag is getreden ten aanzien van de
overgebleven Spanjaarden, de regeering
besloten heeft, eze in verzekerde be
waring te houden tot van het bewind
van generaal Franco bevestiging zal zijn
ontvangen, dat de gevluchte Spanjaar
den, die hun aan de Ned. regeering ge
geven woord hebben gebrokfën, bij aan
komst in het onder dat bewind staande
deel van Spanje naar Nederland zullen
worden teruggezonden.
De betrokken Spanjaarden zijn in
de plaats waar zij vertoefden in poïi-
tiebewaring gesteld in afwachting van
overbrenging naar een gezamenlijke
verblijfplaats.
Ook Spanjaarden uit Den Haag
ontvlucht.
Niet ai een uit Eindhoven en Zeist,
maar ook uit de residientie blijken
Spanjaarden, d'e hun eerewoord aan
de Nederlandsche regeering hadden
gegeven om hier te blijven, te zijn ver
dwenen, zoo meldt het Vaderland. Uit
het Kolping-huis, aan den Z.O. Buiten
singel, waar twintig Spanjaarden, d'e
de partij van Franco gunstig ge
zind waren, sinds ruim een half jaar
vertoeven, zijn er sinds jl. Donderdag
dr'e spoorloos verdwenen. Het is vrij
wel zeker, dat dit drietal tez,amen'met
twee anderen, die bij particulieren in
Den Haag vertoefden, de wijk naar
Spanje heeft genomen.
Nader wordt uit Den Haag gemeld:
Vanochtend te negen uur verschenen
aan het Kolping-huis, acht rechercheurs
van den vreemdel'ngendi.enst der Haag-
sche politie. De twintig Spanjaarden,
die overgebleven waren, nadat de po
litie de verdwijning van vijf hunner
lotgenooten had moeten constateeren,
zijn de dupe geworden van de woord
breuk der ontsnapten. Zij zijn door de
polit e beambten in verzekerde bewa-
gesteld en met twee gesloten po
litieauto s naar het huis van bewaring
in Den Haag overgebracht.
De Spanjaarden naar fort Hons-
wijk?
Op het oogenblik zijn er na de ont
snapping van v er personen uit Eind
hoven zes uit Zeist en vijf uit Den Haag,
nog 53 Spanjaarden in ons land aanwe
zig, die allen gisteravond 0f heden
ochtend door de hoofden van oolite
aanfhVT dC ^^P^tsen zijn
aangehouden en in verzekerde bewa
iïly <geSttld- D!i Eindhovensdfe
groep is tusschen reeds naar 's Herto
genbosch gedirigeerd. Omtrent de do"
finitieve verblijfplaats der Spanjaarden
is niets beslist, doch zeer vermoedelijk
zal fort Honswijk de plaats zijn, waar
de vreemdelingen met heel wat minder
beweg ngsvrijheid doch tevens met heel
wat meer waarborgen tegen hun ont
snapping' de komende maanden zullen
slijten.
EEN ENGELSCH OORDEEL OVER
ONZE MIJNINDUSTRIE.
Tijdens besprekingen in het Engelsche
Lagerhuis heeft de Labour-afgevaardig-
de Jenkins ten aanzien van een regee-
ringsontwerp voor de steenkolen-nijver
heid waarbij de instelling van een com
missie wordt bepleit, gezegd, dat Ne
erland een der best beheerde kolenin-
ustrieën van Europa is. Daarenboven
omen in Nederland minder ongelukken
voor. Er is een werkdag van 7% uur,
waarbij als werktijd wordt gerekend de
tijd, dien de arbeiders in de mijn ver
blijven, terwijl in Groot-Brittannïë een
werktijd van 7uur per dag bestaat.
De loonen der Nederlandsche mijn
werkers zijn volgens spreker in verhou
ding tot die in de kolenindustrie van
welke ander land op het vasteland
gunstig en ook de huisvesting der mijn
werkers is in Nederland goed. De Ne
derlandsche mijnwerkers hebben mooie
moderne woningen. Dit alles is mogelijk
door het feit, dat de staat de controle
op de industrie heeft.
DE NATURALISATIE.
De minister van justitie deelt in zijn
memorie van antwoord aan de Twee
de Kamer inzake eenige naturalisat e-
ontwerpen betreffende een groot aantal
personen mede, dat versterking' van de
departementale bezetting gereede :#ï-
doening van een belangrijk aantal na
turalisatie-aanvragen in de hand ge
werkt heeft. Er zijn thans betrekkelijk
weinig onafgedane zaken uit oudere
perioden aanhangig.
Ruw geschat zullen er nog wel een
paar duizend verzoekschriften uit de
laatste jaren in behandel ng zijn.
De mogelijkheid schijnt niet geheel
uitgesloten, dat het staatsblad van 1937
de namen van om en bij de achttien
honderd genaturaliseerden zal vermel
den.
Bij de beoordefeiing van de vraag,
of een bepaalde naturalisatie met het
oog op den toestand der arbeidsmarkt
wel gewenscht s, wordt geval voor ge
val bezien, terwijl de duur van het
verblijf in Nederland daarbij mede in
aanmerking wordt genomen.
Onderscheid naar ras of godsdienst
ktent de Nederlandsche wetgeving niet.
Reeds daarom is er geen aanleid ng bij
het verleenen van hek Nederlander
schap de Jood.sche bevolkingsgroep af
zonderlijk te classificeeren.
De werkloosheid van het onderwij
zend personeel zal door naturalisatie
van de voorgedragen personen, die al
len of nagenoeg allen reeds bij het on
derwijs werkzaam zijn, wein g of niet
worden geïnfluenceerd, lnfusschen ont
moet het geen bezwaar, ofschoon zulks
tot dusver niet gebruikelijk is geweest,
voortaan nopens ter naturalisatie voor
te dragen onderwijzend personeel ook
de meening van den minister van so
ciale zaken te vragen, 'ndien omstan
digheden hiertoe aanleiding mochten
geven.
De opmerking van verscheidene le
den betreffende het door een aantal
verzoekers bekleeden van functies bij
Nederlandsche burgerwachten is ter
kennis van den minister van binnen-
landsche zaken gebracht. Naar in ant
woord hierop werd medegedeeld, maakt
de aangelegenheid voor genoemden be-
w ndsman een punt van overweging uit
bij de voorbereiding van de voor
schriften ter uitvoering van de wet op
de weerkorpsen.
De minister wil naar aanleiding
van ;n dit verband gemaakte opmer
kingen wel mededeelen, dat deel
neming van vreemdelingen aan politie
ke activiteit ontoelaatbaar moet wor
den geacht. Strenge handhaving van
dit standpunt acht hij zoozeer geboden,
dat ;n het vervolg, wellicht nog scher
per dan in het verleden, ook uit be
schikkingen op aanvragen tot naturar-
lisatie zal blijken, dat zoodanige vóór-
tijdige belangstelling niet wordt aange
merkt als een goede voorbereiding
voor het Nederlandsche staatsburger
schap.
Het teekenonderwijs op de H.B.S.
De wijziging in het leerplan van de
H.B.S. B, waarbij het vak hand teekenen
in de 3e en 4e klasse van 2 uur tot 1 uur
is teruggebracht, heeft in de vereenigin-
gen van de teekenleeraren heel wat kri
tiek gevonden.
Het laatste nummer van het orgaan
van de Nederlandsche vereeniging voor
teekenonderwijs zegt er o.a. van:
i.In de diepste stilzwijgendheid is dit
Potje in het onderwijslaboratorium op
het vuur gezet. Het gerecht smaakt bit
ter, Noch het bestuur van de vakvereeni-
ging Nederlandsche vereeniging voor
teekenonderwijs, noch eenige andere
deskundige is in deze zaak om advies
gevraagd. Geen overleg dus, maar on
herroepelijk voorschrift van bovenaf".
Het bestuur van de Nederlandsche
vereeniging voor teekenonderwijs ver
klaart in een voorrede in dit zelfde laat
ste nummer, dat het zijn beste krachten
zal geven om terug te winnen, wat thans
verloren is gegaan.
Het laat daarop volgen 'n reeks van uit-
Voor elkander iets te zijn, oefent
een wederkeerigen, verheffenden en
heiligen invloed uit.
spraken van directeuren van H.B.S.en,
rectoren van lycea, hoogleeralen, van
curatoren o.a. van de Technische
hoog'eschool, van de Kon. Mil. Academie
van den dir.-gen. der P.T.T., van den
hoogieeraar-directeur der Academie te
A'dam, van schilderkundige en bouw
kundige genootschappen, die alle óf
adheasie betuigen, met het standpunt
van de vereeniging, óf zich met zulk een
adhaesie-betuiging' aan het betreffende
adres der Vereeniging tot den minister
van onderwijs hebben gewend.
Engelsche schoolkinderen vliegen
met vacant ie naar Indië.
Met het Indië-vlietuig „Valk" van
de K.L.M. vertrokken hedenmorgen
vifer Engelsche schoolkinderen naar
ïndië.
Daar deze jongelui n Engeland op
„college" zijn, omdat hun ouders in
Britsch-Indië wonen, waren zij nog nim
mer in de gelegenheid hun groote va
canties in het Oosten door te brengen
en verscheiden van hen hebben liun
naaste ram lie dan ook in geen jaren
gezien.
De drie maal weeksche dienst van
de K. L. M. biedt evenwel te dezen
aanzien vele mogelijkheden. De kinde
ren hebben vijf weken Kerstvacantie
en slechts vijf dagen voordat zij weei
in de schoolbanken moeten zijn, b'e-
hoeven zij eerst uit Indië te vertrek
ken. In nog geen vier dagen brengt het
Indiëvliegtuig van de K, L, M. hen
naar Karach:, terwijl de bootreis of een
gecombineerde reis te land en ter zee
ongeveer drie weken zou duren. Nu
houden de jongelui bijna een volle
maand over voor hun va cautie thuis.
Staking van personeel der
Rijnsleepbooten te Rotterdam.
De federatie van transportarbeiders
heeft gistermorgen de staking gepro
clameerd voor het personeel der Rijn-
sleepbooten der N.V, Sleep- en Drink-
Waterdienst v.h. Ruttens te Amster
dam.
Aanleiding hiertoe 's een looncon-
flict. Op 9 November 11. w,as door de
federatie een schrijven aan de onderne
ming gericht inhoudende verschillende
wenschen van het personeel tot verbe
tering van de loonen. Op dit schrijven
waarin de federatie zich bereid verklaar
de verdere onderhandelingen te voeren
werd geen antwoord ontvangen, even
min als op een herinneringsschrijven, dat
24 November gezonden werd.
In overleg met het personeel is daar
op gisterochtend de staking geprocla
meerd.
SEIZOENSVERWACHTING VOOR
DEN WINTER,
Het Ned. Met. Inst, in De Bilt deelt
mede:
Zooals men weet, is de regenverwach
ting voor den herfst niet vervuld. Naar
het landgemiddelde gerekend, was alleen
September boven normaal, plm. 31 pct„
October was veel te droog, plm. 75 pet-,
November nog merkbaar te droog, plm.
20 pet., zoodat het geheele seizoen aan
den drogen kant is geweest.
Bij deze „teleurstelling" zijn intus-
schen twee feiten te vermelden, die het
vertrouwen in de seizoensverwachting in
het algemeen verhoogen. Berekent men
den verwachten neerslag voor de afzon
derlijke maanden, dan is de uitkomst:
September belangrijk boven normaal,
October slechts zeer weinig, November
iets meer.
De gang is dus geheel overeenkomstig
deze berekening geweest, doch alle
maanden hadden daarnaast een tekort,
dat niet met de berekening stemt. Het
tweede feit is, dat zeer dicht in onze na
bijheid, in Frankrijk en op de Britsche
eilanden, veel meer regen is gevallen,
zoodat daar de herfst zeker boven nor
maal is geweest.
Er is dus een zekere verschuiving op
getreden, die bij dergelijke verwachtin
gen wel meer optreedt.
Voor den winter geven de berekenin
gen uitkomsten, die voor de temperatuur
niet veel van de normale afwijken, maar
voor den neerslag wijzen op een teveel.
Er bestaat geen aanleiding, om een
strengen, maar evenmin om een zeer
zachten winter te verwachten. De uit
komsten voor de afzonderlijke maanden
loopen, wat de temperatuur betreft, niet
veel uiteen, maar maken het waarschijn
lijk, dat het teveel aan neerslag in Fe
bruari zou zijn te verwachten.
Stoomschip vraagt sleepbootassistentie.
Een onbekend stoomschip heeft van
morgen ter hoogte van den Braakman
sleepboothulp gevraagd. Een tweetal te
Terneuzen gestationneerd liggende
sleepbooten zijn derwaarts gevaren.
Schuld aan een aanrijding.
Gisteren heeft op den hoek van de
Nieuwstraat en de kade een aanrijding
plaats gehad tusschen twee vrachtauto's.
Die, bestuurd door D., kwam uit de
Nieuwstraat, die, bestuurd door G., reed
van de Londensche kade naar de Bier
kade. Laatstgenoemde bestuurder reed
vlak bij de plaats waar de wegen samen
komen een rijdende handkar voorbij en
kwam daarbij op het linkerwegdeel. Dit
is verboden bij art. 3 derde lid van het
motor- en rijwielreglement en deswege
zal proces-verbaal tegen G., worden op
gemaakt. De auto van D. kreeg' een de
fect aan de stuurinrichting en beide wa
gens bekwamen schade resp aan het
rechter en bet linker spatbord.
Op de tentoonstelling van konij
nen enz, te Ede. behaalde de heer P.
J. den Hollander, lid van Nut en Sport
met zijn jonge Ned. Havan's 3 etere-
prijzen; te Diepenveen-Dventer behaal
de dezelfde inzender met oude en jon
ge dieren eveneens 3 eereprijzen,
„The Lucky Stars."
De band „The Lucky Stars" trad gis
teravond op iti het gymn,astiek-gebouw
der ver. Kinderzorg. Terwijl daar een
huiselijk feest gevierd werd, verleende
bovengenoemde band belangeloos zijne
medewerking. Door het spelen van di
verse muzieknummers en het ten ge-
hoore brengen van vaderlaüdsche en
andere populaire liederen, welke door
allen uit volle borsl werden meegezon
gen, werd de feestvreugde van den
avond niet weinig verhoogd. Een her
haald en krachtig applaus bewees, hoe
een en ander zeer in den smaak viel.
Verdeeling salarissen over rekeningen
bedrijven.
Sedert 1 Januari 1921 werden ver
schillende uitgaven van de drie bedrij
ven (gas-, waterleiding- en electrici-
teitsbedrijf) over die bedrijven verdeeld
in een verhouding van 2: 1 2, voor
wat betreft salarissen, pensioenpremie,
en pensioenverhaal voor de ambtenaren
en voor diverse onkosten, en in een ver
houding van 2 1 over het gas- en wa
terleidingbedrijf voor wat betreft sa
laris c.a. voor den opzichter van deze
bedrijven en van de pensioensbijdragen
voor de fitters. Aangezien het aantal
aansluitingen (geplaatste meters) sedert
dien sterk is gewijzigd op 1 Januari
1921 was dit in Bovenaangegeven volg
orde 3653, 3404 en 913 en op i Januari
1937 3607, 5096 en 4877 en de be
drijven sterk zijn gegroeid is een her
ziening van de geschetste kostenverdee-
ling zeker gewettigd. Op grond van een
door den directeur ingesteld onderzoek
komt deze na terzake gepleegd over
leg met het verificatiebureau der- Ver.
van Ned. Gemeenten tot het volgen
de voorstel. De salarissen, pensioensbij
dragen en het pensioenverhaal voor de
ambtenaren bij de 3 bedrijven alsmede
diverse onkosten worden verdeeld in de
verhouding 3:2:4, het salaris, de pen
sioensbijdragen en het pensioenverhaal
betreffende den technisch ambtenaar bij
gas- en waterleiding bedrijf verdeeld in
de verhouding 1 1 en betreffende de
fitters in verhouding van de werkelijk
verloonde bedragen. Gevolg van een en
ander zal zijn een voordeel voor het
Gasbedrijf van 2830, en nadeel voor
de beide andere bedrijven van resp.
1350 en 1480. B. en W. stellen voor
deze gewijzigde verdeeling ingaande 1
Januari 1938 in te voeren.
Sint-Nicolaas bij de oude vrouwtjes.
Als regel komt Sint voornamelijk daar,
waar vele kinderen te samen zijn, maar
dit jaar heeft hij wat langer te Middel
burg vertoefd en vond hij gisterenavond
gelegenheid om met Zwarte Piet een be
zoek te brengen aan het gesticht op de
Heerengracht en dat in het bijzonder
aan de vrouwenzaal. Het was voor de
daar aanwezige oudjes een ouderwetsche
Sint-Nicolaasavond, die allen aan de
jeugd deed terug denken.
Zaterdag is op een vergadering van
Besturen van Chr. Scholen de Vereeni-
j ging voor Chr. Buitengewoon Lager On-
(Ingez. Med.)
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: Zwakke tot matige wind uit
Oostelijke richtingen, nevelig tot zwaar
bewolkt, nog kans op regen of sneeuw,
lichte vorst des nachts, overdag tempe
ratuur om het vriespunt. Gewaarschuwd
wordt tegen het gevaar van gladde we
gen door ijsafzetting.
UKKEL. Matige wind uit Z. tot W.
richtingen, bewolkte hemel met opkla
ringen, later opnieuw betrokken, met
regen- en sneeuwbuien.
Wo. 8 Dec. Zon op: 7 h 57; onder: 15
h 46. Licht op: 16 h 16. Maan op: 11 h
03; onder: 21 h 25. E.K.: 11 December.
ÊH;
Hoog- en Laagwaier te Vlissingen.'
December.
Hoogwater. Laagwater,
Di. 7 3.29 15.54 10.07 22.11
Wo. 8 4.06 16.34 10.44 "22.47
Do. 9 4.45 17.14 11.25 23.24
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
December.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 7 5.26 17.43 11.08 23.22
Wo. 8 5.59 18.18 11.45 23.57
Do. 9 6.35 18.56 12.23
Wesikapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
derwijs in Zuid-Beveland opgericht.
Aan het voorloopig comité, bestaande
uit de heeren W. 't klooft te Goes; W.
A. v. Wijck te Wolphaartsdijk; W. Hon-
ders te Ierseke en J. Hommes te Nieuw-
dorp werd opgedragen een ontwerp sta
tuten en reglement ter tafel te brengen
op de eerstvolgende vergadering, die
gehouden zal worden op 22 Jan. e.k. te
Goes.
Besloten werd voor deze vergadering
alle besturen van Chr. Prot. Scholen in
Zuid-Beveland nogmaals op te roepen.
HET AUTO-ONGELUK TE
ST. LAURENS.
Het jongetje overleden.
Betreffende de ernstige aanrijding
te St. Laurens, meldt men ons nog dal
door den burgemeester d e spoedig
ter plaatse verscheen, de personenauto
di'e, teneinde het jongetje mis te rijden
een zwenking had gemaakt en tegen
een boom reed, inbeslag is genomen.
In den loop van den namiddag ver
scheen de justitie uit M'ddelburg, ten
einde een plaatselijk onderzoek in te
stellen. Het bleek dat B., den bestuurder
van den auto geen schuld treft.
Wij vernemen verder, dat het jon
getje, dat vijf jaar oud was, nog in dea
loop van gisternamiddag aan de op-
geloopen verwondingen is bezweken.
ARNEMUIDEN. Bij verhindering van
den voorzitter werd door den 2den
voorzitter, den heer J. de Nooijer, Za
terdagavond de vergadering geleid van
de plaatselijke afdeeling van den B.V.L.
Besloten werd, dat op 14 Januari a.s. de
jaarvergadering zal gehouden worden
waar waarschijnlijk de Commandant en
de secretaris van het gewest Zeeland
aanwezig zullen zijn, en vermoedelijk
een projectielantaarn met toebehooren
zullen medebrengen. Door de leden zal
getracht worden deze vergadering ge
zellig te doen maken. Getracht zal wor
den machtiging te krijgen tot aankoop
van prijzen, welke anders van het ge
westelijk Landstormkorps werden ont
vangen. Het vaandel zal eenige verbe
tering ondergaan, terwijl gepoogd zal
worden door het bestuur om ook met
scherp te mogen schieten.
NIEUW- EN ST, JOOSLAND. Op de
weegbrug alhier zijn 4,627,215 kg sui
kerbieten gewogen en 270,380 kg pulp.
VEERE. Voor de betrekking van
tweeden ambtenaar ter secretarie te
dezer plaatse hebben zich 21 sollicitan
ten aangemeld.
BIEZELINGE. Toen de auto-onderne
mer J. v, d, V, te Biezelinge in België
uit zijn vrachtauto stapte brak hij zijn
