GOESCHE COUBANT -
W9dc
5>IÖI3
BINNENLAND,
S£i& 'n„ Tflynfiahdtjé'
WEERBERICHT.
De Spellingsklok
Terugzetten
NUMMER 265.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
10 NOVEMBER 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
ZEELAND.
Binnen enkele jaren inpoldering
van het Sloe.
MIDDELBURG.
De Hamito 1937.
MIJNHARDTJES'
Hebt U de Tentoonstel
ling voor Luchtbescher
ming reeds bezocht
LBUQGSCH
dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Góes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GORS: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I
regels f 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling sAdv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer con«
rant" 10 ct. extra Bewijsnummers 5 cant.
Men wil 't wel eens doen voorkomen
en 't lukt ook soms dien indruk te
•vestigen alsof de voorstanders van de
spelling-1934 zouden wezen wat men
dan noemt spellingmaniakken.
Het tegendeel is echter waar. Deze
lieden, waaronder ook wij ons scharen,
zijn de doodnuchtere voorstanders van
orde en eenheid, op de basis van den
eenvoud, die immers het kenmerk van
het ware is. Zij hebben bovendien de
redelijkheid aan hun kant, en, al wordt
dat tegenwoordig maar licht, al te licht,
geteld, de taalwetenschap óók nog.
Maar die noemen we nu maar met voor
bedachten rade, het allerlaatst.
De voorstanders dezer modernisee
ring onzer spelling zijn grootendeels
rustige lieden. Zij vechten niet voor
méér, niet voor voldoening aan, redelijk
zeer wel te verdedigen, vérder gaande
vereenvoudigingen. Zij verklaarden zich
zelfs destijds bereid hun vereeniging, die
al zoowat een halve eeuw tot een wet
telijke en wetenschappelijke vereenvou
diging onzer schrijftaal wilde komen, te
ontbinden, als de speiling-1934 in
gevoerd zou zijn! Loyaler van medewer
king kan het toch wel niet.
De herrieschoppers in den spelling
strijd zijn dan ook, naar onsu gevoelen,
niet de voorstanders van orde en een
heid op den nieuwen grondslag: het zijn
eerder de opposante conservatieven, die
maar. geen afstand kunnen en willen
doen van het woordbeeld, zoo als het
(voor hun] „altijd" geweest is, d.w.z.:
zooals zij dit het grootste deel van hun
leven gewend waren. Dit diep-ingevre-
ten conservatisme, en niets anders, heeft
den werkelijken spelling s t r ij d ontke
tend, en het voedt dien nog.
Wij schrijven sinds lang liever niet
meer eigener beweging over deze din
gen. Het is zoo wanhopig met je hoofd
tegen den muur te loopen, jaren aaneen
tegen de bierkaai te moeten vechten.
Wij wachten maar af.
Maar als er gekke, heel gekke dingen
dreigen te gebeuren, dan is het toch
plicht het stilzwijgen te verbreken.
Welnu, wij ontleenen aan een hoofd
artikel in „De Arbeiderspers" van gis
teren het volgende:
De „Groene Amsterdammer" weet
thans te melden, dat reeds een
spellingwijziging in de
maak zou z ij n, die niet
veel met die van De Vries
en Te Winkel zal Verschil-
1 e n. Indien deze tijding als voorbarig
mocht worden terug gewezen, dan blijft
er alle grond bestaan om aan zulk een
tegenspraak slechts formele waarde toe
te kennen. Immers het feit, dat men
van regeringswege aan de Nederlandse
Uitgeversbond heeft verzocht een on
derzoek in te stellen naar de schade,
die uitgevers en boekhandelaren zouden
lijden, indien tot de oude spelling zou
worden teruggekeerd, vormt een duide
lijke aanwijzing omtrent de oogmerken,
die men in het schild voert.
Voor allerlei noodzakelijke uitgaven
is er geen geld beschikbaar, doch, om
een gewaande paradijstoestand op spel-
linggebied te herwinnen, wil men zich
blijkbaar een uitgave getroosten, waar
van de optimisten denken, dat zij tot een
paar tons gouds zou kunnen beperkt blij
ven, terwijl anderen denken, dat een
eventueel toe tekennen schadeloosstel
ling tot in de millioenen zal lopen.
En waarom dit alles? zoo vervolgt
de A. P. Wij willen volstrekt niet zeg
gen, dat de heer Marchant in 1934 de
steen der wijzen op spellinggebied heeft
ontdekt. Maar hij maakte een einde
aan wetenschappelijk onhoudbaar ge
bleken voorschriften van De Vries en
Te Winkel, die het schrijven nodeloos
emoeiliïkten. Natuurlijk heerste er on
er e deskundigen geen volstrekte een
stemmigheid over de getroffen maatre
gel. Daarop te willen wachten zou ech
ter gelijk staan met het toekennen van
eeuwigheidswaarde aan de oude spel
ling. Hoofdzaak is, dat de mannen van
het yak m overwegende mate vóór de
spelling 1934 zijn geporteerd, d a t n u
r e e d s t w e e m i 1 1 i 0 e n jon-
Vi n d 6 r s [uitsluitend
- Red. M. C.l d e n i e u w e s p e 1-
b e n beleerd, dat zij
ondanks de officieele tegenwerking
meer en meer tot het openbare le
ven doordringt en dat de geuite be
zwaren voor een groot deel op niet" an
ders dan op conservatisme, om niet te
spreken van snobisme berusten.
Nu zou het niet de eerste maal zijn,
dat, dwars tegen alle redelijkheid in, de
klok werd terug gezet. Maar dat minis
ter Slotemaker ons zo'n koopje ook op
spellinggebied zou leveren, moeten wij
toch nog zien gebeuren. Terugkeer tot
de contreien van De Vries en Te Winkel
zal, zowel in de onderwijswereld als in
andere vertakkingen van het openbare
leven, een verzet wekken, waarvan de
minister nog zal opkijken.
Zulk een stap zou ons van de spelling-
chaos naar de spellingoorlog voeren!"
Wij deelen het voorzichtige optimis
me van de A. P. ten opzichte van minis
ter Slotemaker de Bruine niet. Wie, als
wij, het allermerkwaardigste optreden
van dezen bewindsman in de Oost-
burgsche kweekschoolquaestie van
nabij heeft meegemaakt, weet wel heel
zeker dat deze minister van een ijs
koude doordrijvende eigenzinnigheid is,
die eenvoudig nergens voor staat. Trou
wens, dat is ook wel gebleken bij de
grappige uiteenzettingen, die deze mi
nister en professor der theologie gaf bij
de invoering van z ij n wijziging op het
door z'n voorganger uitgelokte desbe
treffende Koninklijk Besluit. De volko
men minachting voor wat de taalgeleer
den over de spelling wel zegden, de zelf
verzekerdheid waarmede daartegenover
deze onderwijs minister met een
koud k u n s t j e in plaats van met w e-
tenschap het spellingprobleem nu
maar eens eventjes in een handomdraai
zou oplossen.het een was al humo
ristischer dan het ander.
Wij lazen dezer dagen eens ergens,
dat minister Slotemaker zijn naam, door
hem, in navolging van Marchant, ook
aan een spellingsstelseltje te verbinden,
onsterflijk wilde maken.
Wij vreezen erg, dat dit dan.... on
sterflijk belachelijk zal wezen.
Maar in allen ernst: moeten we nu
zoo bokkespringend doorgaan? Moet nu
voortaan elk diertje z'n pleziertje, elk
ministertje z'n eigen spellinkje hebben?
Toe, heer Colijn, gij sterke man: ga
Gij nu eens praten met de voormanen
der christelijke onderwijzersbonden;
laat mr. Goseling dan eens gaan praten
met de voormannen der roomsche on
derwijsbeweging (en met pater prof.
Gerlach Royenj; hoor daarna nog eens
wat Theo Thijssen u vertellen kan,
en.... hak dan toch in (spelling-) vre
desnaam den knoop goed door!
Gift van de Prinses.
H. K. H. Prinses Juliana heeft van
haar belangstelling bij de Vondelherden
king te Amsterdam doen blijken door
het schenken van een gift aan het Am-
sterdamsche comité voor deze herden
king.
Hr. Ms, „Hertog Hendrik".
Hr. Ms. pantserschip „Hertog Hen
drik", onder bevel van kapitein-luite
nant ter zee L. F, Klaassen, is 9 Novem
ber van Tanger vertrokken.
BELASTING VAN BESLOTEN
VENNOOTSCHAPPEN.
Een nieuw wetsontwerp in de
maak.
In de memorie van antwoord inzake
de begroot ng van financiën heeft mi
nister De Wilde o.m, meegedeeld, dat
spoedig een nieuw1 wetsontwerp tot hef
fing van belasting van besloten ven
nootschappen enz. zal worden inge
diend.
DE N.Z.H.R.M. EN DE FISCUS,
Morgen, Donderdag 11 November,
viert de Noord- en Zuid Hollandsche
Reddingmaatschappij haar 113e verjaar
dag Het A.N.P. heeft naar aanleiding
van dezen reddingbootdag een gesprek
gehad met den secretaris dezer redding
maatschappij, den heer H. Th, de Booy.
De heer de Booy vertelde dat het afge-
loopen jaar rustig was geweest en tot
tevredenheid stemde. Minder was hij
echter te spreken over het feit, dat door
het dep. van financiën nog steeds de
reddingmaatschappijen voor de betaling
van belasting, die wordt geheven van in
stellingen van de doode hand, worden
aangeslagen.
Zesduizend schipbreukelingen zijn in
het 113-jarig bestaan van de N.Z.H.R.M1.
door haar van een wissen dood gered,
geen cent subsidie ontvangt zij van de
overheid, zij wordt in stand gehouden
Zij is de bekoorlijkheid die al de
bekoorlijkheden der jeugd grooter
maakt.
door particuliere bijdragen. Edoch
belasting moet worden betaald door de
ze bij uitstek menschlievende instelling'.
Van haar budget moet de N.Z.H.R.M.
ieder jaar f 2700 in de schatkist storten.
Gelukkig is de publieke belangstelling
voor het prachtige werk van de 113-ja-
rige steeds groeiende. Het aantal contri
buanten nadert de tienduizend. „We zijn
dankbaar, doch niet voldaan", zeide de
secretaris, 'n zeevarend land met 'n roem
rijk maritiem verleden en 'n even groote
toekomst op zeevaartgebied moet toch
minstens 20.0^0 contribuanten hebben.
Want er is voor ons werk nu eenmaal
veel geld noodig. Niet alleen voor het
materieel. Wij verzorgen ook onze oud
redders en eventueel de nagelaten be
trekkingen. Ecu bedrag van f 30.000 per
jaar is daarmede gemoeid.
De toestand van de N.Z.H.R.M. baart
in deze moeiii, te tijden geen' zorg', moge
vele Nederlar-. ers aldus besloot de
heer de Booy onze maatschappij op
haar verjaardag gedenken
iggenmerken.
Het aantal aangebrachte biggenmerken
in de week vai 25 October tot 30 Octo
ber bedroeg: 43083, tegenover 53096 in
de overeenkomstige week van het vori
ge jaar.
Van de toekenning 1937 zijn van 1
Januari tot 30 October in totaal aange
bracht 1.509.729 merken, tegenover
1.772.748 merken in de overeenkomstige
periode van 1916.
In het verdronken land van
Saaftingen is 36 pet. rijp voor
bedijking.
Aan de memorie van antwoord inza
ke de begrooting van fin.inciën ontlee
nen wij het volgende:
Een onderzoek naar de rijpheid voor
inpoldering van gronden in het Sloe en
in het verdronken land van Saaftingen
is nog korten tijd geleden ingesteld.
In het Sloe is de aanslibbing in die
mate gevorderd, dat naar alle w.aar
schijnlijkheid binnen enkele jaren inpol
dering zal kunnen plaats vinden.
Volgens de laatste opmetingen zijn
van de gronden in het verdronken land j
v,an Saaft ngen ongeveer 36 pet. rijp j
voor bedijking. Hiervan behoort hoc j
grootste gedeelte aan anderen dan aan
den staat,
WEGENAANLEG EN
-VERBETERING.
Naar de K.N.A.C. meldt, is op de Ver-
keersfondsbegrooting 1938 voor verbe
tering, aanleg en onderhoud van Rijks
wegen in onze provincie op den gewo
nen dienst 310.000 en op den kapitaal-
dienst 690.000, alzoo in totaal
l.OOO.ÓOO uitgetrokken.
Een specificatie der verschillende
posten is de navolgende:
10.000 voor verbetering wegvak op
den Slaakdam van den weg Oud Gastel-
St. PhilipslandZierikzee.
100.000 voor verbetering wegvak op
den Scheldedam.
8.000 voor verbetering wegvak i
KloetingeGoes.
27.000 voor aanleg van vrijliggende
rijwielpaden wegvak GoesSloedam. j
10.000 voor verbetering wegvak
SloedamNieuwland, alle b'ehoorende
tot den weg Bergen op ZoomGoes
Vlissingen.
20.000 voor verbetering van den
weg NieuwlandMiddelburg.
45.000 voor' verbetering Kruisweg
Tivoli van den weg WalsoordenHolst
54.000 voor aanleg van een nieuwen
weg op St. Philipsland behoorende tot
den onder 1 genoemden weg.
39.000 voor aanleg nieuw wegvak
KruiningenKloetinge in den onder 2
genoemden weg.
507.000 voor aanleg veerhavens in
den Perkpolder en nabij Kruiningen.
90.000 voor aanleg van een n.euwen
weg van de Veerhaven in den Perkpol
der tot den weg WalsoordenHulst,
welke werden verband houden met ver
betering van den onder 4 genoemden
weg.
Vluchtheuvelwee.
In het ingezonden stuk onder dit op
schrift in ons nummer van gisteren zat
een verschrijving. In de op een na
laatste al nea (laatste regel daarvan)
leze men „verlichtings-vraagstuk" i.p.v.
„richtings-vraagstuk".
De Zaterdag jl, alhier gehouden
geldinzameling ten behoeve van het klee
ding-, schoeisel- en dekking-fonds van
werkioozen heeft netto opgebracht
3?5.43 Yi
Zij, die door afwezigheid alsr anders
zins nog geen bijdrage konden geven,
worden verzocht haar vóór 14 November
a.s. te gireeren op postrekening' 62648
van de gemeente.
Hedenmiddag had in St. Joris de
opening plaats van de tentoonstelling,
die aldaar gedurende eenige dagan on
der den naam Hamito wordt gehouden
en die in feite uit twee deelen bestaat,
namelijk in de benedenzalen een ten
toonstelling van stands op verschillend
gebied, op de bovenvoorzaal die speci
aal georganiseerd is door de Nederland
sche Vereeniging voor Luchtbescher
ming.
Voor heden willen wij ons bepalen
tot een algemeen overzicht, om als daar
toe aanleiding is op bepaalde onderdee-
len, en zulks met name op hetgeen bo
ven te zien is, nog nader terug te ko
men.
In de benedenachterzaal willen wij in
de eerste plaats noemen den ruimen
stand van het P.T.T. bedrijf, waar dui
delijk wordt aangetoond hoe de ver
schillende onderdeden, van dezen tak
van staatsdienst alles doen om het pu
bliek zooveel mogelijk en dat ook tegen
billijke tarieven te bedienen. De bezoe
kers kunnen ook kennis maken met zoo
als men in het Nederlandsch aankondiga
„de Verschrijver", dus de Telex, zooals
die ook in ons bedrijf werkt. Men ziet
hoe de berichten op den rol kornen al
moeten wij hen, die denken, daar de
courant al vast te komen lezen, teleur
stellen, want het zijn hier maar namaak-
berichten. De ware staan onder bescher
ming van de auteurswet. De berichten,
die men in St. Joris leest vallen dus niet
onder de waarschuwing „Publicatie van
deze berichten in welken vorm ook is
verboden".
Als wij bij binnenkomst langs den lin
kerzijwand wandelen maken wij eerst
kenn s met een stand van den heer R.
Jobse uit Vlissingen, die daar o.a. Ca-
ruma, dat zijn canvas rubber matten en
ook andere artikelen als bijv. Kollopat,
een verzilverings preparaat etaleert.
Daarnaast komen de N.V. Koninklijke
Fabrieken der firma Jacob Duyvis te
Koog aan de Zaan met de bekende Ur-
lings Patentstijfsel.
De N.V. „Wennex" te Oosterbeek ex
poseert haar Wennex Bleekpoeder en
Wennexogeen een zelfwerkend wasch-
middel.
Wij naderen nu de raamzijde van de
zaal en zijn daar wel bij een heel andere
branche terecht gekomen, nml. den
stand van de firma Daniël Visser en Zo
nen, distilleerderij en likeurstokerij „De
Graauwe Hengst" uit Schiedam, die
daar reeds ruim 200 jaar werkt en nu
haar verschillende artikelen nog weer
eens onder de aandacht wil brengen.
Naast dezen stand is die der P. T. T.
gevestigd en komen wij dus weder aan
een anderen wand, waar wij het eerst
kennis maken met den drank, die geheel
uit Westlandsche vruchten is gemaakt,
met de Vruchtenwijn van den Wijnhan
del Varossio, die vertegenwoordigd
wordt door den heer W. A. Rijks te Mid
delburg.
De heer C. Luyendijk etaleert namens
het Nederlandsch Instituut voor hoogfre-
quentie, verschillende medische appara
ten als hoogtezon e.d. De stofzuigerfa-
briek der firma M. Ritsema uit Hilver
sum, die ook te Middelburg een filiaal
heeft, komt met de nieuwste modellen
van haar apparaten, die gaarne worden
gedemonstreerd.
Aan de nog niet genoemde zijde der
zaal heeft een groote stand van den
heer P. Bikker met E.R.U. smeerkaas
een plaats gevonden en kan men zich
daar overtuigen van de kwaliteit van dit
artikel.
Thans gaan wij een kijkje nemen bij
de stadgenooten, die midden in de zaal
etaleeren. En dan wel het eerst bij den
heer J. W. Machgeels, die in een keuri-
gen stand doet zien hoeveel nieuws er
ook is in het artikel „Pyrex", het reeds
Een ..Mijnhardtje" werkt krachtig en veel
zijdig. waardoor pijnen bijzonder snel ver
dreven worden. Na gebruik valt de pijn
als het ware van U af zonder dat eenig
gevoel van zwaarheid of moeheid achter
blijft- u zult dan ook verheugd en ver
baasd zijn zooals „Mijnhardtjes" helpen
bijHoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijnen, Spit,
Spierpijn, Rheumatische pijnen, Migraine,
Periodieke pijnen. Kou, griep en moeheid.
Bereid volgens recept.
Apotheker Mijnhardt.
Koker 12 st. 50 ct. Proefverpakklng
2 st. 10 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
1 - (Ingez. Med.)
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: Meest matige, tijdelijk wel
licht krachtige N. tot W. wind, zwaar
bewolkt met tijdelijke opklaringen,
waarschijnlijk nog regen- of hagelbuien,
weinig verandering in temperatuur.
UKKEL: Matige tot vrij sterke wind
uit N.W. tot N.O., afwisselend zwaar be
wolkte en heldere hemel, regenbuien, en
zelfs sneeuw in Oost-België, daling der
temperatuur, met een nachtelijk mini
mum van 0 tot 5 graden,
Do. 11 Nov. Zon op: 7 h 15; onder;
16 h 13. Licht op: 16 h 43. Maan op: 24
h 58; onder: 23 h 38. E.K.: 11 Nov.
Laagwater.
11.38 23.53
12.28
0.51 13.38
Wemeldinge:
Laagwater
0.18 12.40
1.01 13.28
1.58 14.34
en Domburg
38 min. later
Kocg-
en
Laagwater
October.
Hoogwater.
Wo.
10
5.14 17.45
Do.
11
6.02 18.46
Vr.
12
7.07 19.56
Hoog-
en
Laagwater te
October.
Hoogwater.
Wo.
10
7.00 19.23
Do.
11
7.44 20.16
Vr.
12
8.43 21.24
Westkapelle is
23 min. vroeger;
(S springtij).
28 min,
Veere
(Ingez. Med.)
alom bekende vuurvast glaswerk. Een
nieuw procédé maakt het zelfs mogelijk
dit artikel direct op den vlam te zetten
zonder gevaar voor springen.
De heer L. B. van Houte brengt naast
eenige mooie schoenen, in het bijzonder
zijn nieuw artikel, namelijk damestas-
schen op den voorgrond. Het is een keu
rige verzameling in groote verscheiden
heid en de bezoeksters zullen dezen
stand zeker niet overslaan.
De heer L. J. van 't Westende brengt
de Easy.-waschmachines, zulks in samen
werking met de fabrikante van Rinso
e.d. Men kan hier leeren hoe men vlug
en makkelijk en schoon zelf den wasch
kan behandelen.
De heer B. Legemate brengt de be
kende Van Vollenhoven's bieren enz. in
een pakkende etalage naar voren.
In de aangrenzende buffetzaal willen
wij eerst eens een kijkje nemen bij de
Cream Kubus Works, de bereiding van
verschillende lekkernijen van room en
vruchtensappen. Het grootste deel van
deze zaal staat feitelijk in het teeken
van „Indië dichter bij Holland".
De Toko „Indromas" uit Middelburg
is hier aanwezig met tal van artikelen,
afkomstig uit onzen Oost. Wij denken
aan de sarongs enz., die langs den muur
gedrapeerd aller belangstelling ten volle
waard zijn, maar niet minder aan den
stand, die de eigenares van de Toko
naar voren brengt in samenwerking met
de handelsonderneming „Conimex" te
Baarn, die rijst en allerlei specerijen uit
Indië invoert en zulks bereid voor Euro-
peesche consumptie, mede om te doen
begrijpen, dat men dergelijke artikelen
uit ons eigen Insulinde kan betrekken en
niet nog verder moet gaan, met name
naar Japan.
„Indromas" geeft in het hier gevormde
Indische restaurant ook gelegenheid tot
gebruik van verschillende soorten Indi
sche rijsttafel en wel speciaaol op Vrij
dagavond.,
Op hetgeen de afdeeling luchtbescher-
