W©d€
MHtENUND.
GEMENGD NIEUWS.
WEERBERICHT.
Het Juiste Gebruik van
ons Volkslied
De P. T. T.-begrooting.
7\atocJthaKaf
past kamt aan.
NUMMER 264.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
töwwciau
9 NOVEMBER 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
ELBUrGSCHE courant
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent-
jcbap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
8ij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
goesche coucamta
PI6I3
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 1 7.
Aangesloten bij het Bureau voor Publieiteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten- en dankbetuigingen I7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou.
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
a
Wij hebben destijds nog al eens aan
dacht besteed .aan ons Nederlandsche
volkslied, d.w.z. dat eene bed, waarin
wij onze gevoelens van nationale een
heid en van aanhankelijkheid aan ons
Vorstenhuis, tot uitdrukking brengen.
Dat eene lied daaromtrent bestaat
thans wel geen misverstand of mee-
ningsverschil meer is het Wilhelmus,
Nu kan het op 'teerste gezicht
vreemd lijken dat men, in beginsel
en in de practijk ook veel voor dit
bijzonder schoone lied gevoelende, niet
temin tegen een te veelvuldig gebruik
van dit Wilhelmus gaat pleiten!
Toch wordt dit, dunkt ons, tijd, in
sommige gevallen zelfs hoogste tijd.
De waarde v,an het Wilhelmus mag,
dunkt ons niet verlaagd wor
den door misbruik ervan. Mis
bruik met de allerbeste bedoelingen,
soms, o zeker, maar desalniettemin ge-
bruik-te-onpas en dus: misbruik.
Het Wilhelmus is een nationaal
lied, het eenige l ed onzer natie. Wij
behooren het slechts toe te zin
gen ,aan onze Koninklijke familie, en
aan geen enkele andere persoon;
wij behooren het slechts g e z a m e n-
1 ij k te zingen (zonder dat zulks
eenen bepaalden persoon geldt) in
oogenblikken van verheffing van ons
nationaal bewustzijn. Wij behooren het
Wilhelmus te zingen, niet alleen
wanneer ons 't hart van vreugde op
springt, of wanneer wij ons gedrongen
gevoelen in den zang uiting te geven
aan vroolijke opgewondenheid of, wat
ook wel voorkomt, opgewonden vroo-
lijkheid.neen, dat is op zichzelf
hiertoe niet voldoende. Daar moe
ten nog bij komen ernst en waar
lijk nationaal besef.
Wil men een voorbeeld?
Toen de K XVIII na een wereldreis
de marinehaven in Soerabaja b'nnen-
kwam, toen klonk het Wilhelmus,
plechtig, statig, diep-ontroerend: op
rechte hulde van de Nederlandsche
natie .aan een deel dezer natie hetwelk
onze nationale eer op onbloedige maar
ook dappere wijze op de wereldzeeën
hoog gehouden had. Dat was een
grootsch en plechtig oogenblik, hetwelk
in 't Wilhelmus zijn ernstige schoone
en zuivere vreugde-uiting vond.
Maar.... wij hebben ons mooie
volkslied óók in syncopen door een
jazzband hooren verkrachten wanneer
de een of andere burgemeester met
een vriendelijk woordje een tentoon
stellinkje, een bazartje, opende; wan
neer er een dilettantentooneelvoorstel-
ling gegeven werd; wanneer het lintje
dat een nieuwe spoorweg-overgang af
sloot, doorgeknipt werd, j,a, wanneer
een sportclubje van een man of wat
harder^ geloopen, getrapt, gefloten, ge
bald of wat dan ook had dan een club
je van naburige dorp of stad. Er wordt
zelfs beweerd dat het Wilhelmus wel
gespeeld is als de een of ander jonge
juffrouw 13/ s secunde eerder 100 me
ter zwom of liep of sprong of hinkte dan
een andere jongemeid uit een ander
land. en destijds verluidde zelfs dat
men.. de negerdanseres met het ba-
nanenschortje Josephine Baker bij
haar aankomst te Amsterdam be-Wil-
helmusd heeft!
Dit ales geeft blijk van een
schromelijk en p ij n 1 ij k
gemis aan zuiver nationaal
e set. Het is mis. Soms een beetje
mis, soms minder juist, soms is het er
erg-naast. in enkele gevallen is
kort en goed schandelijk.
Laat ons ons leven beteren in dit
opzicht. Laat ons voor zulke gelegen
heden het Wien Neerlandsch Bloed,
Biet Hem, Wij willen Holland Houden,
Lang-zal-ie-leven, Io Vivat, en wat er
nog meer in onze liederenvoorraad aan
geschikts aanwezig is, gebruiken, maar:
te'u Z" ons, eeni§'e nationale
lied. het Wilhelmus!
Het verheugt ons dat wij ons met
deze opvatting klaarblijkelijk in goed
gezelschap bevinden. Want in een druk
bezochte bijeenkomst van oudere leden
van de afdeeling Den Haag van het Na
tionaal Jongeren Verbond heeft de den
uit.-generaal jhr. E. J M. Wittert ad'
Tot°AV b' d' ïa" H' M- d* KÓÏSint
Tra Hit6r Vtt1 ket Genootschap van
Traditie en Uniformkunde, dezer dagen
vXtdnh"VeV ilHet ^ruik St
Aan r ol plecht:ge gelegenheden
Generaal Wittert wees er op,. d,at
men in ieder land gewone volksliederen
heeft, in zwang in het geheele land, of
in onderdeelen daarvan, zoo bv. bij ons
Piet Hein, In naam van Oranje, het
Vlaggelied enz., in Duitschland „Die
wacht am Rhein", in Engeland „Rule
Brittania" enz. Onder Volkslied met
een hoofdletter moet men echter ver
staan het Eed, dat door het geheele
volk gezongen wordt, en waarbij gevoe
lens van saamhoorigheid, gehechtheid
aan Vaderland en Vorstenhuis tot
uiting komen.
Ons Volkslied is het Wilhelmus, maar
een vijftal jaren vroeger was het offi-
cieele Volkslied het Wien Neerlandsch
Bloed! Er was toch geen wet of Kon.
Besluit, waaruit dat officieele karak
ter bleek. De eenige officieele bepalin
gen betreffende het Volkslied beston
den voor leger en vloot; daar toch al
leen had men muziekcorpsen, verder
had met het oog op internationale ge
bruiken, ook Buitenlandsche Zaken er
bemoeiend mede. Volgens de verorde
ningen der marine, bij K. B. vastgesteld,
kende men daar het Volkslied, d.w.z.
het Wien Neerlandsch Bloed en daar
naast het Wilhelmus.
Bij de landmacht werd ,alleen gespro
ken van het Wilhelmus; voor het met
name noemen van het Wien Neer
landsch Bloed was geen reden, daar
men steeds op eigen bodem was, in
tegenstelling met de marine, waar het
spelen v,an het Wien Neerlandsch Bloed
een symbolische beteekenis had (schip
op den oceaan).
In de jaren na het herstel van onze
onafhankelijkheid bestond er eigenlijk
geen VolksLed. Dat dit ook werd inge
zien, blijkt uit het uitschrijven van een
prijsvraag, waarbij het Wien Neer
landsch Bloed den prijs verwierf; dit
kwam dan ook gaandeweg als Volks
lied in zwang, hoewel de begrippen
Vaderland en Vorstenhu s daarin wei
nig tot uiting komen.
Eerst in 1891 kwam hierin verande
ring. Toen in dat jaar keizer Wilhelm II
Amsterdam bezocht, werd bij de be
kende taptoe op den Dam het Wilhel
mus van Valerius ten gehoore gebracht.
Het werd daarna door het ,„a capella
koor" van Daniel de Lange, dat een
rondreis door het land maakte, aan het
publiek aangeboden. Spr. hoorde het
voor het eerst in 1892 te Breda op een
concert, men vond het heel mooi, doch
het is teekenend, dat niemand opstond;
men voelde dit ten gehoore brengen
niet aan als een uiting van nationale
gevoelens, men 'was. gewend daarvoor
het Wien Neerlandsch Bloed te bezi
gen.
Gaandeweg begon het Wilhelmus,
èn door zijn melodie, èn door zijn woor
den, waarin onze geschiedenis, en onze
worstelstrijd met Spanje, den in dien
tijd gesmeeden band tusschen Neder
land en Oranje tot uiting kwamen, een
vooraanstaande plaats in te nemen,
verdween bij leger en vloot het Wilhel-
mus-in-marschtempo, en raakte het
Wien Neerlandsch Bloed op den achter
grond. Toch blijft dit laatste volgens de
Verordeningen der Marine nog steeds
het Volkslied.
Het heeft vrij lang geduurd, voor het
volk in staat was het Wilhelmus te
zingen; het einde was niet zoo gemak
kelijk. Langzamerhand kwam dit ech
ter tot stand. Toch hoorde men nog
vaak het Wien Neerlandsch Bloed met
het gevolg, dat ook in het buitenland
en bij sportfeesten met internationaal
karakter twijfel begon te heerschen,
wat nu eigenlijk het Volkslied was. Om
aan d en toestand een einde te maken,
bepaalde in 1932 de Mi.nisterraad dat
officieel Volkslied zou zijn het Wilhel
mus, toonzetting Valerius.
Jhr. Röell heeft als commandant veld
leger verboden, dat mTitaire muziek
corpsen het Wilhelmus spelen anders
dan als plechtige hulde
a a n H. M. de Koningin en
nimmer, wanneer hetzou
kunnenworden beschouwd
a ls. een eerbewijs aan
civiele en militaire au
toriteiten. Bij de Nederland
sche Marine geldt' tegenwoordig, dat
bij het hijschen der vlag enz. het Wil
helmus wordt gespeeld, doch dat .auto
riteiten het Wien Neerlandsch Bloed
ontvangen. Ook bij de landmacht krijgt
de opperofficier na zijn roffels de eer
ste maten van het Wien Neerlandsch
Bloed.
In Nederland was het gebruik gewor
den ook ministers, commissarissen der
Koningin, enz. met het Wilhelmus te be
groeten. Spr. acht dit een misbruiken,
een naar beneden halen van het Wilhel
mus.
Als de vraag zou moeten worden
beantwoord, wat gespeeld moet worden
bij ontvangst van civiele autoriteiten
bij plechtigheden (als bv. opening land-
bouwtentoonsteli ng), dan acht spr. het
logisch, dat men het voorbeeld volgt,
van leger en vloot, en dtas het Wien
Neerlandsch Bloed doet
spelen. Gaandeweg zou dit navolging
vinden. Dat rhen, toen het gold den
voorrang bij de keuze tusschen Wilhel
mus en Wien Neerlandsch Bloed, dit
laatste zooveel mogelijk afbrak, was
op zichzelf overdreven.
Spr. citeerde in dit verband het oor
deel van Wagënaar en Voormolen. Bo
vendien zijn de woorden gewijzigd en
heeft het een zeker historisch bestaans
recht verworven.
Spr. haalde een groot aantal voor
beelden aan, waarbij het Wilhelmus ten
onrechte werd gespeeld.
Het is voor spr. nog een open vraag,
of men in Nederland, waar men in het
algemeen wars is van te veel „Maszre-
geln", langs wettelijken weg het mis
bruiken moet tegengaan. Wellicht is
het beter zich te beperken tot het ge
ven van het goede voorbeeld door b.v.
bij plechtigheden het program van tevo
ren eens na te gaan en dan corngeerend
op te treden. Telkenmale ga men dit
zorgvuldig na, dan zal men, met behoud
van grensgevallen, op den duur toch tot
een goede richtlijn geraken."
Tot zoover deze bij uitstek deskun
dige spr. Mogen zij, die ook in onze
provincie met deze dingen van doen
hebben, leering uit gener.aal W tterts
woorden trekken. Ce beperking
in het gebruik van ons Wilhelmus zal
zijn kracht en beteekenis slechts kun
nen vergrooten en verdiepen.
Critiek van Tweede-Kamerle
den op de arbeidsvoorwaaren
etc, bij P.T.T.
Blijkens het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over de begrooting der
Posterijen, Telegrafie en telefonie voor
1938 spraken vele leden er hun waar
deering over uit, dat het P.T.T.-bedrijf
ook in de huidige omstandigheden zich
zoo uitermate gunstig ontwikkelt. Dat
de bedrijfsleiding zoo soepel en actief
haar politiek van tariefsverlaging door
zet, is ongetwijfeld zeer toe te juichen.
Gevraagd werd of het in de bedoeling
van den minister ligt tot verdere verla
ging van de tarieven over te gaan en,
zoo ja, tot welke.
Door vele leden werd geklaagd over
de slechte verzorging van het platte
land.
In aansluiting op het financieel zoo
gunstig beeld van het bedrijf werd van
verschillende zijden aangedrongen op
het in het oog houden van de perso
neelsbelangen.
Naar de meening van verscheidene
leden zijn de arbeidsvoorwaarden zeer
slecht. Stelselmatig wordt het loon
meer gedrukt dan bij een zoo winstge
vend bedrijf te verantwoorden lijkt. We
derom werd de verkorting van den ar
beidsduur ter sprake gebracht. De ar
beidsduur is in vele gevallen, bij het
lagere personeel aanmerkelijk langer
dan 814 uur per dag. Men drong nog
maals aan op invoering van de 48-urige
werkweek.
De aandacht werd nog gevestigd op
de aanmerkelijke verzwaring van den
werktijd ten gevolge van het postver
voer met de nachtposttreinen. Hierdoor
wordt het werk der expeditie verplaatst
naar den avond, gedeeltelijk zelfs naar
den nacht en naar vroege morgenuren.
Dat zulks aan het gezinsleven van de
betrokken ambtenaren groote schade
aanbrengt, is zonder meer duidelijk. Ge
vraagd werd maatregelen te nemen,
waardoor aan deze bezwaren wordt te
gemoetgekomen. Opnieuw drongen vele
leden aan op vermindering van het aan
tal arbeidscontractanten.
Geklaagd werd over het feit, dat de
bevordering van adspirant-bestellers en
jongelingen reeds jarenlang vrijwel ge
heel stilstaat, ofschoon bij aanstelling
de verwachting gerechtvaardigd was,
dat bij het bereiken van den 20-, 21- of
22-jarigen leeftijd een benoeming tot
besteller zou volgen. De loonen van de
ze personen zijn veel te laag en de ar
beid, die zij moeten verrichten, is de
zelfde als die van de bestellers. Men
achtte dezen toestand onhoudbaar.
Wederom wezen enkele leden op de
weinig vruchtdragende wijze, waarop j
het centraal overleg bij het bedrijf van
de P.T.T. wordt gevoerd. Meermalen
komt het voor, dat de directie niet mo
tiveert, waarom de bemoeiingen van het
overleg haar niet hebben kunnen over
tuigen. Gevraagd werd of de minister
bereid is om bij de directie aan te drin
gen op 'n wat soepeler en voaral ver
trouwelijker samenwerking, waarbij zou
kunnen worden verwezen naar den gang
van zaken op dit stuk bij de Nederland
sche spoorwegen, die tot voldoening en
tevredenheid stemt.
Radio.
Vele leden betuigden hun ingenomen
heid met het beleid, dat ten aanzien van
de radio-afdeeling van het P.T.T.-be-
drijf werd gevoerd. De rustige maar ge
stage ontwikkeling van dezen dienst
verdient allen lof.
Verschillende leden zouden gaarne
van den minister vernemen, hoe deze
zich voorstelt de moeilijkheden op te
lossen, welke zijn gerezen tusschen de
omroepvereenigingen en den Bond van
exploitanten van Radiocentrales. Deze
moeilijkheden betreffen niet alleen de
te betalen vergoeding maar ook het stre
ven der centrales om den eigen plaatse
lijken uitzendtijd geleidelijk aan uit te
breiden. De oorspronkelijke bedoeling
van het radiodistributiebedrijf komt
daardoor in gevaar, wijl de radio-cen
trales niet meer distribuanten blijven
maar geleidelijk het zwaartepunt wordt
verlegd naar de eigen programmaver
zorging. Dit moet zooveel mogelijk wor
den vermeden.
De vraag werd gesteld of de Radio-
raad in zijn huidigen vorm nog wel be
antwoordt aan de aanvankelijke bedoe
ling van uitsluitend adviseerend orgaan
voor de regeering te zijn. Ligt in de ont
wikkeling van het overigens zeer te
waardeeren werk van den radioraad
niet een aanwijzing, dat ook de omroep
vereenigingen een nuttige plaats in dien
raad zouden kunnen bezetten?
AFSCHEID VAN PROF. AALBERSE
ALS VOORZITTER DER TWEEDE
KAMER.
In de hedenmiddag gehouden vergade
ring van de Tweede Kamer heeft prof.
Aalberse afscheid genomen als voorzit
ter dier Kamer. Prof. Aalberse heeft
sinds 1903, met een onderbreking van
negen jaar, zitting in de Tweede Kamer
gehad. Zeven van deze negen jaren was
hij minister. Prof. Aalberse heeft met 'n
rede afscheid van de Kamer genomen.
Als oudste lid der Kamer heeft de heer
Duymaer van Twist den heer Aalberse
toegesproken.
Namens de regeering' heeft dr. H.
Colijn het woord gevoerd.
KNAAPJE SCHIET ZIJN BROERTJE
DOOD.
In overspannen toes'cand ver
dwenen,
In Zondereggen onder de gemeente
B a a r 1 e-H e r t o g (N. Br.) heeft een
droevig ongeluk plaats gehad, waarbij
een 12-jarige jongen het leven liet.
Een zoon van den landbouwer B. ver
maakte zich met een geweer door op
vogels te schieten. Juist toen hij aanleg
de op een ekster en aftrok, kwam zijn
broertje voor het geweer langs geloo
pen, met het gevolg, dat de knaap dood
bleef.
De oudere jong'en geraakte geheel
overstuur en is na zijn vader te hebben
gewaarschuwd verdwenen. Tot nu toe is
hij nog niet gevonden.
Dienstmeisje wegens brandstichting
aangehouden.
In verband met een feilen brand, wel
ke Zaterdagavond heeft gewoed in de
kapitale boerderij van den landbouwer
N. Bouman te Wagenborgen (gem. Ter-
munten) heeft de Groningsche recher
che, na een uitgebreid onderzoek, als
verdacht van brandstichting, aangehou
den de 21-iarige dienstbode A. B., die
bij de familie Bouman in betrekking
was'.
Na een langdurig verhoor heeft zij ten
slofte bekend den brand te hebben ge
sticht.
De vermissingsepidemie te Rotterdam.
Sedert 26 Oct. wordt uit zijn woning
aan de Eerste Wandeloordstraat te Rot
terdam vermist de 53-jarige schoenma
ker J. Heemskerk, die den laatsten tijd
nog al zwaarmoedig was, waarom men
veronderstelt dat hem een ongeulk is
overkomen.
Wat gaat dat hardWel
tO K.M. per iK*r. Hildebrand
leunt uit het raampje, zicht
baar genietend van zijn echte
Oud-Hollandsche pijptabak.
Een heerlijke mélange.
Zoo moet U ze ook rooken-
En dat kan. Vraag eens
Oud-Hollandsche van Douwe
Egberts.
iiüÉ Oub-fiollanösche
Pijptabak
1753
SCHOUT 15ct. COOPVAERT 10ct, p.7» ons
(Ingez. Med.).
Verwachting tot morgenavond;
DE BILT: Matige, tijdelijk krachtige
N. W. tot N. O. wind, zwaar bewolkt tot
betrokken met waarschijnlijk nog eenige
regen, kouder.
UKKEL: Matige tot vrij sterke Noor
den wind, zwaar bewolkte tot betrokken
hemel, bij tusschenpoozen regen ol mot
regen, vooral in Oost-België, gedurende
den nacht opklaringen, daling der tem
peratuur met een nachtelijk minimum
tusschen 5 en 0 graden, plaatselijk nacht
vorst.
Wo. 10 Nov. Zon op: 7 h 13; onder;
16 h 14. Licht op: 16 'n 44. Maan op;
24 h 36; onder: 22 h 28. E.K.: 11 Nov.
Hoog- en
Di. 9
Wo. 10
Do. 11
Hoog- en
Di. 9
Wo. 10
Do. 11
Laagwater te Vlissingen
October.
Hoogwater. Laagwater
4.33 16.58 10.58 23.09
5.14 17.45 11.38 23.53
6.02 18.46 12.28
Laagwater te Wemeldinge;
October,
Hoogwater.
6.24 18.40
7.00 19.23
7.44 20.16
Laagwater.
12.03
0.18 12.40
1.01 13.28
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
DOODENDAGBOEK VAN
HET VERKEER.
Laren (G.): 1 doode, 2 ern
stig gewonden.
Vanmorgen is op den weg naar Lo-
chem, nabij het dorp Laren (Geld.) een
personenauto, door een defect aan de
stuurinrichting, in volle vaart op een
uit de tegenovergestelde richting ko
mende vrachtauto van de Geldersch-
Overijselsche Tramweg Maatschappij
gereden.
In de personenauto zaten de 76-jarige
landbouwer A. Zomer uit Nettelhorst
en een huishoudster. Een 35-jarige zoon
van den landbouwer, de heer H Zomer,
bestuurde den wagen. De heer A. Zo
mer werd op slag gedood. De heer H.
Zomer en de huishoudster werden zeer
ernstig gewond.
AFLOOP VERKOOPING.
Ten overstaan van notaris Mijs,
werden verkocht een huis en stal te
Aardenburg, groot 3 a 26 ca be
woond door mej. de wed. De Bruyckère-
de Pauw. Kooper V. J. van Leeuwe al
daar voor f 1610.