vicTona
BINNENLAND.
Gevaarlijk spel.
ZEELAND.
WALCHEREN.
iLit. un
.U wwuuu ut, jUtSLHt OPT) VAN ZATERDAG 30 OCTOBER 1937. No. 256.
PRINSELIJK PAAR WEER IN PALEIS
SOESTDUK.
Na een afwezigheid van ongeveer 4
weken zijn H. K. H. Prinses Juliana en
Z. K. H. Prins Bemhard gisteravond te
7 uur weder in het paleis te Soestdijk
teruggekeerd.
Het prinselijk paar was gezeten in ue
Maybach. De Prins zat aan het stuur
De hofhouding volgde in een tweede
auto.
Op het bordes van het paleis was de
intendant van het domein jhr. J. A. de
Jonge van Zwijnsbergen ter begroeting
aanwezig.
HET HUWELIJKSGESCHENK VAN
DE KONINKLIJKE LANDMACHT
AAN HET PRINSELIJK PAAR.
Het huwelijksgeschenk, dat door de
koninklijke landmacht aan het prinse
lijk paar zal worden aangeboden, n.l.
een zeer fraai bewerkt kamerscherm,
js thans gereed gekomen. Zooals bekend
werd het ontwerp voor dit scherm sa
mengesteld door den architect A. J
Kropholler uit Wassenaar en vervaar
digd in de afdeeling houtbewerking van
het luchtvaartbedrijf te Soesterberg.
Het is van eikenhout met coromandel
paneelen, en bestaat uit vijf deelen, n.l.
een groot middenpaneel met aan weers
zijden twee kleinere paneelen. De schar
nieren en de voeten, waarop het scherm
rust, zijn vervaardigd door de artillerie-
inrichtingen aan de Hembrug uit oude
bronzen kanonnen. Het middenstuk van
het scherm bevat een schilderstuk van
den schilder D. Nijland, voorstellende
het paleis Noordeinde, waarvoor een
enthousiaste menigte het op het balcon
staande Prinselijk paar toejuicht. Voorts
zijn op het scherm de symbolen van de
verschillende afdeelingen jvan de ko
ninklijke landmacht gebeeldhouwd. Dit
beeldhouwwerk is vervaardigd door den
heer Tjipke Visser uit Amsterdam.
DE TWEEDE KAMER EN DE
UITBREIDING VAN DE
WEERMACHT.
Er zijn nogal wat bezwaren te
gen het drastische voorstel der
regeering.
Verschenen is het voorloopig verslag
der Tweede Kamer inzake het wetsont
werp tot wijziging der dienstplichtwet
(verhooging van het jaarlijksche contin
gent tot 32.000 man, afschaffing van de
loting en van den broederdienst, ver
lenging eersten oefeningstijd tot elf
maanden).
Wij ontleenen daaraan:
Vrij algemeen erkende men, dat de
huidige internationale omstandigheden
en verhoudingen er toe leiden, dat ook
het Nederlandsche volk zwaardere las
ten moet dragen ten behoeve van de
personeelsvoorziening van de weer
macht. Verscheidene leden merkten
evenwel op, dat de onderhavige voor
stellen technisch onuitvoerbaar zouden
zijn, aangezien zij worden gedaan in een
tijd, waarin een zeer groot tekort is aan
kader. Deze leden betreurden, dat de
militaire overheid in gebreke is geble
ven om maatregelen te treffen ter aan
vulling van het beroepskader.
Enkele leden achtten het ontworpen
stelsel niet doelmatig. Zonder loting,
zonder vrijstelling wegens broeder-
dienst. zonder wettelijke regeling van
de overige aanspraken op vrijstelling
komt men tot willekeur.
Sommige leden verklaarden zich niet
te willen verzetten tegen het opleggen
van personeele en financieel» offers
welke in het licht der huidige omstan
digheden onvermijdelijk zijn. Wel rezen
bij hen bezwaren tegen de voorstellen
van de regeering, die verder gaan dan
strikt noodzakelijk is en niet te bekos
tigen zijn, tenzij te kort werd gedaan
Uit het Engelach van
PAUL TRENT.
24).
„Die behoorden mij niet toe", zei Guy.
.Houdt je mond, ezel", bromde Sir
Oeorge.
„Hier zijn copieën van de documen
ten zei de admiraal kalm.
Hallam zag terstond de ernst van zijn
toestand in, want de papieren bevatten
onder anderen een lijst vragen over ma
rinezaken, waarop antwoord werd ver
zocht.
„U zult bemerken, dat alle vragen
Aandelen over zaken, waarvan u spe
ciaal op de hoogte is. U zult ook zien,
dat er een paar regels zijn, waarin wordt
bedankt voor het „draadloos rapport"..
,.IL heb deze papieren nooit eerder ge
zien".
„Wij hebben ook ontdekt, dat u kort
geleden in financieele moeilijkheden
verkeerde. Eenige dagen geleden ont
ving' u de som van 150 pond in bank
noten. Deze banknoten zijn uit uw kamer
meegenomen. Vanmorgen is vastgesteld,
dat de nummers overeen komen met de
nummers van zekere banknoten, die
oor baron Branden bij zijn bankiers
zijn opgenomen".
G°1s.teunde Guy, en er was
geen oneerlijkheid in zijn toon.
aan de sociale en cultureele behoeften
van ons volk.
Zeer vele leden verklaarden zich met
een eersten oefeningstijd van 11 maan
den voor de onberedenen niet te kun
nen vereenigen. Hierbij ging men er van
uit, dat een langer verblijf in de kazerne
dan noodig is voor eigen opleiding en
oefening het gehalte en den geest van
den troep bederft en de geoefendheid
doet afnemen.
Bij de behandeling van dit onderwerp
lieten de hier aan het woord zijnde le
den zich leiden door drie overwegin-
gen:
a. een lange oefeningstijd is schadelijk
voor den geest en de tucht,
b. de wintermaanden zijn ongunstig
voor de oefening,
c. de eerste opleiding moet haar be
kroning en einde vinden in de groote
manoeuvres, bij een daarna voortgezet
te opleiding gaat de belangstelling er bij
het kader en de dienstplichtigen uit.
Voorshands waren deze van oordeel,
dat de eerste oefeningstijd tot ten hoog
ste 7 maanden zou kunnen worden ver
lengd
Tegenover de verschillende groepen
van leden, die alle een eersten oefe
ningstijd van 11 maanden voor de onbe
redenen te lang achtten, stonden vele
leden, die of dit voorstel van de regee
ring goedkeurden, of zich hun oordeel
voorbehielden, omdat de regeering niet
voldoende toelicht, waarom de huidige
diensttijd van 5 Y juist met 100 pet.
moet worden verlengd.
Met een aanzienlijke verhooging van
het contingent kon men zich algemeen
vereenigingen. Tegen de voorgestelde
verhooging tot 32.000 man rezen echter
van verschillende zijden bezwaren.
Vele leden betoogden, dat het uiterst
moeilijk te beoordeelen is of de voorge
stelde uitbreiding in haar vollen om
vang noodzakelijk is. Zij zouden het op
prijs stellen, indien de regeering nader
wil motiveeren, waarom de lichting aan
stonds 32.000 man sterk moet zijn, hoe
wel toch vaststaat, dat de bewapening
nog niet voldoende is en het aantal be
roepsofficieren en onderofficieren ook
te gering is.
Verscheidene leden verklaarden te
gen de voorgestelde uitbreiding van het
contingent geen bezwaar te hebben.
Algemeen erkende men, dat bij een
zeer sterke vergrooting van het contin
gent de loting behoort te vervallen en
de bestaande regeling van de vrijstelling
wegens broederdienst niet ongewijzigd
kan worden gehandhaafd. Zeer vele le
den meenden evenwel, dat de wijze,
waarop het overschot aan gewone
dienstplichtigen wordt weggewerkt, in
de wet moet zijn geregeld.
Vele leden vonden de kostenbere
kening weinig overzichtelijk opgesteld.
De Kamer is niet in staat zich een juist
beeld te vormen van de uitgaven, die
van de aanneming van dit wetsontwerp
het gevolg zullen zijn.
Bij beschikking van den minister
van defensie zijn de volgende plaatsin
gen gelast: de officier van den marine
stoomvaartdienst le klasse A. J. Romijn
a/b Hr. Ms. wachtschip te Willemsoord;
de officier van den marinestoomvaart
dienst le klasse H. W. Poldermans a/b
Hr. Ms. wachtschip te Willemsoord; de
kapitein-luitenant ter zee H. C. Nieu-
wenhuisen eervol ontheven van het be
vel over Hr. Ms. „Brinio" en geplaatst
te Willemsoord.
Bij beschikking van den minister
van defensie is de officier van den ma
rinestoomvaartdienst 2e kl. H. van der
Houwen, geplaatst te Friedrichshafen,
den 1 Oen November 1937 ter beschikking
gesteld; is de kapitein-luitenant ter zee
D. de Josselin de Jong, dienende te Wil
lemsoord, den 27en October ter beschik
king gesteld.
„Wij hebben geen verdere bewijzen
tegen u, maar u zult moeten toegeven
dat het tamelijk overtuigend is",
„De jongen had al het geld kunnen
krijgen wat hij noodig heeft, als hij het
mij maar gevraagd had", zei sir George.
„Wanneer wist hij dat?" vroeg de ad
miraal, maar hij kreeg geen antwoord op
die vraag,
„Nu ben ik bereid om te luisteren naar
elke uitlegging, die u van deze zaak
kunt geven. Onze meening nu is, dat u
is bezweken voor een plotselinge ver
leiding. Wij gelooven niet, dat u van huis
uit een verrader is".
„Ik dank u zeer voor uwe goede opi-
Dle H ZCJ Guy bitter.
„Houdt je kalm, jongen. Niet op die
fn"10^ ons nu gauw wat jij te
A1™ eë°n sir George.
„Allereerst wil ik je zeggen dat ik je
absoluut vertrouw, als je dat misschien
zou kunnen troosten",
„Dank u", antwoordde Guy dankbaar
zweeg toen weer om zich te kunnen be-
heerschen. „Ik ontmoette baron Bran
den twee avonden geleden. Ik was toen
juist verloofd. Het is waar dat mijn va
der financieele vérliezen had geleden.
Ik was wanhopig."
„Voorzichtig", waarschuwde sir
George.
„Ik zal alles ronduit vertellen. De ba
ron zei, dat hij agent was van een van
de Zuid-Amerikaansche republieken. Hij
vroeg me of ik geen zin had bij de ma
De vrije Zondagen der loodsen.
Blijkens het voorloopig verslag der
Tweede Kamer inzake de defensie-be-
groo'ting hebben enkele leden aange
drongen op verbetering van de regeling
van de vrije Zondagen der uitbreng- en
binnenloodsen <-in het district Viissin-
gen.
Streekplan-commissie Walcheren,
In de een dezer dagen in het gebouw
van het Provinciaal bestuur van Zeeland
gehouden algemeene vergadering der
„Streekplancommissie Walcheren is tot
voorzitter dier commissie benoemd mr,
dr. R. W. Graaf van Lynden te Koude-
kerke;
tot secretaris ir. A. Rothuizen en tot
penningmeester mr. J. M. Pilaar, beiden
te Middelburg;
tot plaatsverv, voorzitter de heer C.
A. van Woelderen te Vlissingen en tot
plaatsverv, secretaris-penningmeester
de heer J. W. van 't Hoff te St. Laurens.
Ü10DËLBURG.
HET FINANCIEEL RESULTAAT VAN
DE POPPENTENTOONSTELLING.
Naar wij vernemen was het totaal
aantal bezoekers gedurende de drie da
gen der poppententoonstelüng ongeveer
2500.
De bruto-opbrengst van entrees, ver
koop van poppen enz. verschillende ver
makelijkheden, buffet enz. bedroeg
f 1917.80. Voor zeker een mooie som.
SCHOOLGELDVERORDENING
GYMNASIUM.
De verordeningen op de heffing en op
de invordering van schoolgelden op het
Gymnasium zijn goedgekeurd tot 1 Sep
tember j.l. Sindsdien is door bemiddeling
van Ged. Staten aan B. en W. kenbaar
gemaakt, dat het, in de thans weder
nieuw vast te stellen heffingsverorde
ning, opnemen van eene bepaling, over
eenkomende met art. 10 van de school
geldregeling voor de R.H.B.S., als eisch
voor goedkeuring zal worden gesteld.
Genoemd art. behelst een schoolgeld-
verhooging met betrekking tot niet-be-
vorderde leerlingen.
Alhoewel B. en W. het zich tot een
plicht rekenen mede te deelen, dat zij
eene dergelijke verhooging niet billijk
en verdedigbaar achten tegenover de
schoolgeldplichtigen, zien zij zich in de
gegeven omstandigheden niettemin ge
noopt haar ter bekrachtiging aan den
Raad voor te leggen.
In art. 9 der heffingsverordening wordt
nu volgens het ontwerp van B. en W. ge
lezen, dat voor leerlingen na 1 Septem
ber 1937 toegelaten, die, na reeds een
maal in een school voor voorbereidend
hooger en/of middelbaar onderwijs niet
tot een hoogere klasse te zijn bevorderd,
op het Gymnasium andermaal niet tot
een hoogere klasse worden bevorderd,
of. voor de tweede maal het onderwijs in
de zesde klasse volgen, anderhalf maal
het schoolgeld verschuldigd is.
RAAD VAN SOUBURG.
Plannen voor een nieuw ge
meentehuis.
O. EN W. SOUBURG. De Raad de
zer gemeente kwam gistermiddag in
openbare vergadering bijeen, onder
voorzitterschap v.an wethouder J. Suur-
mond. Afwezig de heer N. Cijsouw,
wegens droeve familieomstandigheden.
De V o o r z. sprak de oprechte
deelneming u t met het verlies, dat
wethouder Cijsouw door het overlijden
van zijn echtgenoote heeft geleden. Op
voorstel van den V o o r z. werd
aan den nieuw benoemden burgemees
ter, den heer A. H. S. Stemerding, een
telegram gezonden, waarin hem de ge-
lukwenschen met rijn benoeming door
den Raad worden aangeboden.
Naar aanleiding van eenige opmerk n-
rine van die republiek te dienen".
„Welke repufrliek was dat vroeg
de admiraal.
„Dat wilde hij me niet vertellen, nog
niet tenminste. Ik geef toe, dat dit voor
stel me in verzoeking bracht. Ik sprak
met hem af, met hem te dineeren gis
terenavond en dat we een afspraak had
den gemaakt. Hij beloofde me vandaag
bericht te sturen. Dit is alles, wat ik
weet",
„En de papieren?" vroeg de admiraal
kalm,
„Die moet iewand in mijn zak hebben
gestoken. Misschien de baron".
„Waarom zou hij dat doen? Dat zou
geen zin hebben.
„Dat weet ik niet. Ik zweer u dat ik
ze voor het eerst zag, toen Sylvester ze
uit mijn jas nam".
Terwijl hij sprak ontmoette hij den
blik van den admiraal rank en open. Zijn
stem was vast en had een overtuigenden
klank.
„En het geld" vroeg de admiraal.
„Ik dacht, dat het van mijn vader was.
Ik heb den brief, die er bij was, bij me".
De admiraal las de weinige woorden.
„Is dit het schrift van uw vader?"
„Ik dacht het eerst, maar nu ik het
nauwkeuriger bestudeerd jheb, 'zie ik
het verschil".
„Ronduit gezegd, mijnheer Hallem,
uw verhaal is wel wat eigenaardig".
„Ik zweer u dat ik de waarheid heb
gesproken. Mijn eerewoord als officier".
gen in de vorige vergadering gemaakt,
deelde de V o o r z. o.a. mede, dat
de Zuidbeeksche weg in werkverschaf
fing zal kunnen worden verbeterd.
Ingekomen was een schrijven v,an G.
S. bevattende de goedkeuring van de
begroot ng 1937 en van de bedrijfsbe-
grootingen.
Voorts was ingekomen een schrij
ven van Ged. Staten waarin voor 2
jaar vrijstelling werd verleend voor het
geven van gymnastiekoefeningen op de
openbare school.
De pas opgerichte vereeniging de
„Kleine Zangers" heeft gevraagd van
het leegstaand lokaal der openbare
school, 1 Yi uur per week gebru'k te
mogen maken. B. en W. stelden voor
dit goed te keuren.
De hr Van Soelen vroeg of
in het schoollokaal nog levensmiddelen
"zijn opgeslagen.
De V o o r z.: voor een deel wel.
De hr V ,a n Soelen was dan
tegen het voorstel.
De hr De Priester wees er
op, dat toch ook een esperanto-cursus
gehouden wordt in dit lokaal. Spr. had
geen behoefte het verzoek nu te wei
geren.
De V o o r z. zeide dat uit hygi-
ën'sch oogpunt het verzoek niet ge
weigerd behoord te worden, want alle
levensmiddelen zijn in bussen enz. ver
pakt En het toezicht op de kleine zan
gertjes zal wel voldoende zijn. Het
verzoek der vereeniging werd z.h.s.
toegestaan.
De hr De Priester kw,am
nog terug op de vrijstelling van gymna-
stiekoefen'ngen op de openbare school.
Spr. vroeg hoe of het staat met de
vrije orde-oefeningen. Deze worden
niet gegeven en we zijn dus in strijd
met de bepalingen van de vrijstellingen
aldus spr.
De V o o r z. betoogde, dat alles
wel in orde zal komen.
F rauderisico-onderlinge.
Voorgesteld werd toe te treden tot
cc frauder sico-onderlinge van gemeen
ten, op te richten door de Ver van
Ned. gemeenten met ingang van 1 Ja
nuari a.s.
Daartoe werd zonder debat en zon
der stemming besloten.
De waterleiding.
Bij de aanbieding van de bedvijfsbe-
grootingen wees de hr De Pries
ter op het .abnormale hooge water-
verl'es, dat een catastrophe zal gaan
worden voor het waterleidingbedrijf.
De V o o r z. zeide, dat men heel
naarstig zoekt naar het hooge abnorma
le verlies van water.
Een afgewezen verzoek.
De hr Jac. Verhage, wonende te
Abeele, heeft verzocht om voor zijn
Kind, overeenkomstig de L.O.-wet 1920
vergoeding uit de gemeentekas tc mo
gen ontvangen voor de kosten verbon
den aan het bezoeken van genoemd
kind van de meer dan 4 km het n
de wet voorgeschreven limiet van
zijn woning verwijderde bijzondere
school voor gewoon lager onderwijs ,aan
dc Verwerijstraat tc Middelburg. B. en
W. stelden voor afwijzend te beschik
ken op grond van het feit, dat., na me
ting door den gemeente-opzichter, de
afstand van de woning naar de school
të M'ddelburg slechts 3988 m bedraagt.
De hr Janssen vroeg of B. en
W, wel de overtuiging hebben dat de
afstand gemeten is zooals dat behoort.
Het aantal- meters verschil is zoo ge
ring.
De V o o r z. antwoordde, dat
men op de secretarie aan de band van
de kaarten tot het aantal van 3988
meters kwam. Bij de meting met de
ketting kwam men eveneens tot het
zelfde resultaat.
Het voorstel van B. en W. werd aan
genomen.
Aanbieding begroetingen
De bedrijfsbegrootingen en de ge-
meentebegrooting voor 1938 werden
„U veronderstelt, dat er een complot
is gesmeed om u ten onder te brengen.
Weet u niemand, die daar voordeel van
zou hebben?"
„Niemand", antwoordde Guy.
„U zult moeten toegeven, dat de schijn
sterk tegen u is",
„Ja".
„Als u in mijn plaats was, wat zou
dan uw meening zijn", ging de admiraal
rustig' verder,
„Dat is geen eerlijke vraag", viel sir
George scherp in de rede.
„Misschien heeft u gelijk.... Mijn
heer Hallam, ik wil persoonlijk met u
praten, niet als officieel persoon. Ik
voor mij geloof, dat u onschuldig is, of
schoon de schijn_ tegen u is",
„Dank u, mijnheer",
„Maar toch kan ik de zaak niet af
doen zooals ik zou willen. U staat on
der verdenking en moet daaronder blij
ven tot het mysterie is opgelost. Na
tuurlijk heeft u het recht u tot den
krijgsraad te wenden".
„Wanneer ik er in toestem onder ver
denking te blijven, is het mij dan toe
gestaan naar mijn schip terug te kee-
ren?"
„Ik geloof niet, dat dat mogelijk zou
zijn. In de allereerste plaats zou dat niet
eerlijk tegenover uzelf zijn".
De admiraal hield op en keek Guy
scherp aan, „U moet weten, dat alle na
ties een uitgebreiden geheimen dienst
hebben. Duitschers munten in dat werk
den Raad aangeboden, zonder dat cij
fers genoemd werden.
De hr Janssen meende, dat
de cijfers genoemd moeten worden.
Zij werden daarop medegedeeld,
waarbij bleek, dat het woningbedrijf
een totaal aan baten heeft v,an f 14673
en aan lasten f 25136, een nadeelig
slot derhalve van f 10463; waterleiding
bedrijf: baten f 13640; lasten f 14140,
een nadeelig slot dus van f 500. De ge-
meentebegrooting sluit met een totaal
aan inkomsten en uitgaven van
f 228,679, terwijl de kapitaaldienst aan
inkomsten vertoond f 13,733 en aan uit
gaven f 8946, een batig saldo derhalve
van f 4787.
Spaarregeling voor B-steun,
B. en W. stelden voor haar te mach
tigen deel te nemen aan de spaarrege
ling voor B-steun en aan de regeling
tot steunverleening aan kie ne boeren.
Voor de spaarregeling gaven zich reeds
49 g.-.zumen op 15 pot. der kosten komt
ten laste der gemeente.
De hr De Priester wees er
op, dat men voor 1937 nog niet is
kunnen komen tot een normale uitkee-
ring van den B-steun. De circulaire
van den minister komt dus volgens spr.
wel in een bedroevend licht te staan.
Spr. had verschillende bezwaren te
gen de spaarregeling. Spr. kon in de
spaarregeling niets anders zien dan
een dwingend voorschrift om de werk-
loczen te doen sparen. Weet men ver
der niet hoeveel kleine boeren in aan
merking komen voor de steunverlee
ning? Spr. meende, dat zulks wel mo
gelijk geweest zou zijn en dat dar een
bedrag genoemd had kunnen worden.
De hr Van Soelen sprak
waardeer ng uit voor de getroffen re
gelingen. Spr. betreurde, dat gezin
nen 7 onder kinderen of met één kind
buiten de spaarregeling vallen.
De hr v. d. Putte sloot zich ten
deele:>bij den hr Van Soelen aan, Spr.
vroeg of door B. en W. wel in het oog
gehouden zal worden, dat het hier een
extra steun betreft en dat de normale
steun er niet onder lijden zal. Spr. z,ag
n de spaarregeling een opvoedend ka
rakter van groote waarde.
De V oor z. merkte cp, dat de
steunregeling die nu gegeven wordt,
niet in gevaar zal komen. Men moet
niet het verschillend karakter van den
steun uit het oog verliezen. De ont-
A 'l '-A
--
•'/A. - M'
DORDRECHT
(Ingez. Med.)
uit. Ik heb idéé dat de baron zal trach
ten u te pakken te krijgen. Hij zal den
ken, dat u uit den dienst, ontslagen zult
worden; dat is te zeggen als wij aanne
men dat hij die papieren in uw zak liet
stoppen. In uw woede, dat u valsch be
schuldigd werd, zoudt u geneigd kunnen
zijn hen te helpen",
„Ik geloof, dat u het bij het rechte
eind heeft", zei sir George triomfantelijk.
„Zoudt u bereid zijn met den baron
te onderhandelen. Hem te laten geloo
ven, dat u gene'gd is voor hem te wer
ken? Zou u die rol kunnen speien?"
„Ik gevoel er niet veel voor", ant
woordde Guy.
„Het is ook niet prettig, maar het zal
u een kans geven uw onschuld te be
wijzen. Tegelijkertijd zult u uw land een
dienst bewijzen. Ik mag wel zeggen dat
er mogelijk spoedig een crisis tusschen
Engeland en Duitschland zal ontstaan.
Wanneer u het vertrouwen van den ba
ron kunt winnen, zult u misschien in
staat zijn waardeVoIle inlichtingen voor
ons te verkrijgen. Ik ben alleen maar
bevreesd dat u die rol niet zult kunnen
spelen."
„U vraagt me dus om een spion te
worden?" vroeg Guy driftig.
„Niet precies. Maar ik wil u niet dwin
gen".
„En anders?"
Heeft Z.M. uw dienst verder niet noo
dig". (Wordt vervolgd).
