COOPVAERT
W.9de
PI dl 3
BMNEHLA10.
ZEELAND,
WEERBERICHT.
NUMMER 255.
DRIE BLADEN.
VRIJDAG
29 OCTOBER 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
MIDDELBURG,
toirtnciaU
ELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissjngen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, lngez. mededeelingen 60 ct. p. r.
:9ij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOISCHE COlffiANT-
Uitgeefster: Naatnlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1-7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou-
raat" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Hr- Ms. „Gelderland naar de West.
Gisteren is Hr. Ms. kruiser „Gelder
land", onder bevel van kapitein-luite
nant ter zee P. B. M. van Straelen, uit
Den Helder naar West-Indië vertrokken
Onthulling gedenksteen
dr. Abraham Kuyper,
In de hall van het gebouw van de
vrije universiteit te Amsterdam is gis
termiddag een gedenksteen ter eere
van dr. Abraham Kuyper door een zoon
van dr, Kuyper, prof. dr. H. H. Kuy
per, onthuld.
Dr. H. Colijn, de president-directeur
van de vrije un'versiteit. heeft in een
woord vooraf aan enkele gedachten
over dit monument uiting gegeven.
Dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk
burgemeester van Haarlem.
Naar de Zwolsche Cour.ant verneemt
is zeer binnenkort de benoeming te
verwachten van dr. J. E. baron de Vos
van Steenwijk, burgemeester van Zwol
le, tot burgemeester van Haarlem, zulks
met -ngang van 15 November. Baron
de Vos v,an Steenwijk is sedert 1 Fe
bruari 1933 burgemeester van Zwolle.
De tweede bestuurder van de „Specht",
Groeneveld, terug in ons land.
Gistermiddag is op Schiphol gearri
veerd het KLM-vliegtuig „Buzerd",
gezagvoerder Q. Tepas, het eerste
vliegtuig van den drie maal wekelijk-
schen dienst in de richting Batavia
Amsterdam, d e enkele weken na de
opening van dezen dienst lin omge
keerde richting is begonnen.
Als passagier had de „Buizerd" o.a.
aan boord het eenig overlevende lid
van de bemanning van het bij Palem-
bang verongelukte vliegtuig „Specht",
den tweeden bestuurder Groeneveld.
Er bestond voor zijn aankomst groote
belangstelling.
N Hoewel als passagier meevliegende,
toonde hij tijdens de reis de natuurlijke
belangstelling van een piloot voor het
vliegen en de n,avigat'e en een groot
gedeelte van den vliegtijd heeft hij dan
ook niet in de cabine maar in de cock
pit doorgebracht, waar hij spoedig
weer als 1 d van de bemanning .achter
het volant hoopt plaats te nemen. Zijn
kwetsuren zijn reeds vrijwel geheel ge
nezen.
WELDADIGHEIDSPOSTZEGELS DIT
JAAR IN 5 SOORTEN.
Tengevolge van de jongste
tariefsverlaging.
In verband met de verlaging van som
mige posttarieven, welke onlangs heeft
plaats gevonden, is besloten dit jaar het
aantal soorten der weldadigheidspost
zegels uit te breiden van vier tot vijf. Zij
zullen worden uitgegeven met een fran-
keerwaarde van 3, 4, 5 en 12% cent
en een verkoopsprijs van resp. 3, 5, 6, 8
en 16 cent.
Nadere bijzonderheden worden zoo
spoedig mogelijk bekend gemaakt.
MOND- EN KLAUWZEER NEEMT
OP DE VELUWE ENORM TOE,
Ook verschillende menschen
aangetast.
Melden eenige plaatsen reeds dat
het mond- en klauwzeer aan het af
nemen is, op de Veluwe is dat nog lang
niet het^ geval en breidt deze gevrees
de veeziekte z;ch nog steeds angstwek
kend uit.
In de gemeente Ede zijn thans 516
veestapels aangetast, een aantal, dat
vee grooter is dan eenige jaren gele-
t°en e.en recordcijfer van drie hon
derd genoteerd werd.
Ook in de gemeente Barneveld is het
ergste leed nog niet geleden. Dagelijks
worden bijna vijftig aangiften gedaan.
Op 350 boerderijen zijn besmett'ngsbil-
jetten aangebracht, welk aantal tijdens
de vorige epidemie echter ruim vijf
honderd was. Daar het aanal aangifen
echter met den dag toeneemt, zal dit
cijfer spoedig bereikt worden."
In de buurtschap Terschuur is thans
een landbouwer door het klauwzeer van
de koeien aangetast. Zijn handen zijn
overdekt met wonden en alle verschijn
selen zijn overeenkomend met d e bij
het vee. Vermoedelijk is dit geval te
wijten aan slordigheid bij de behande
ling van .aangetaste dieren.
Ook in de gemeente Putten zijn zes
personen aangetast door het mondzeer,
evenals in de gemeente Renswoude,
waar een aantal kinderen aan deze
ziekte lijdende :'s.
Het aantal besmette veestapels be
draagt in laatstgenoemde gemeente
thans 75,
Tegenover de enorme toeneming
staan slechts enkele verklaringen van
genezingen. Hoewel er nog vrij weinig
dieren aan mond- en kleuwzeer ster
ven, komt het veelvuldig voor. dat
genezen verklaarde dieren volkomen on
geschikt geworden zijn als melkkoe.
Er wordt dus wel groote schade aan
gericht.
OPRICHTING FRAUDERISICO-
ONDERLINGE VAN GEMEENTEN
(F. O. G.)
Woensdag is te Den Haag een ver
gadering gehouden van vertegenwoor
digers van gemeenten, waarin is opge
richt een vereeniging tot het onderling
dragen van het ris co, verbonden aan
het geldelijk beheer van gemeenten
en andere publiekrechtelijke lichamen.
Het initiatief daartoe is genomen door
de vereeniging van Nederlandsche ge
meenten.
Bij de laatste wijziging van de ge
meentewet is aan de gemeenten de
verplichting opgelegd de gemeentegel
den te verzekeren tegen benadeeling
door hare eigen ambtenaren en door
anderen. Gemeend is, dat de gemeenten
aan deze verplichting op de meest doel
treffende- en minst kostbare wijze zou
den voldoen, wanneer zij een onderlinge
opr chten, waarin de gemeenten geza
menlijk de risico's als fraude, diefstal,
berooving, welke aan het geldelijk be
heer van hare diensten en bedrijven
verbonden zijn, zouden dragen.
Reeds hebben 686 gemeenten hare
medewerking toegezegd. De nieuwe
vereeniging zal den naam dragen van
frauderis co-onderlinge van gemeenten
(F.O.G.)
DE HEFFINGEN OP BOTER EN
MARGARINE.
Een adres van den centrale»
bond van Nederlandsche ver
bruikscoöperaties.
De centrale bond van Nederlandsche
verbruikscoöperaties heeft een adres
aan den m nister van economische za
ken gezonden betreffende de heffingen
op boter en margarine.
D,aarin wordt betoogd, dat door de
maatregelen van 29 Augustus en 19
September jl. de toestand zoo is gewor
den, dat de heffing op boter f 0,45 per
kg bedraagt en die op margarine
f 0.524. De heffing op boter is met 10
cent per kg verlaagd, terwijl de mar-
garineprijs slechts 4 cent per kg ver
laagd kon worden.
In 1929 kostte de margar'ne ongeveer
de helft van wat voor boter betaald
moest worden. Thans bedraagt de mar
garine-prijs 70 pet. van den boterprijs.
Hierdoor drukken deze landbouw
crisismaatregelen het zwaarst op de
economische zwakkeren. Het bestuur
van den centralen bond acht dit niet
alleen in strijd met de rechtvaardigheid
maar ook soc aal economisch gezien
niet verkieselijk. De groepen der be
volking, die in de eerste plaats marga
rine gebruiken, kunnen in het alge
meen weinig of n et sparen.
In het adres wordt berekend, dat bij
een normaal margarine-verbruik (K
kg per week en per persoon) een be
drag van f 13,62 aan crisis-lasten per
jaar moet worden betaald door een ge
zin v.an vier personen. Het gaat hier
dus niet om een te verwaarloozen be-
drag.
Naar aanle'ding hiervan wordt den
minister verzocht het vraagstuk der
heffingen op boter en margarine op
nieuw in overweging te nemen en dus
danige wijziging'en aan te brengen, dat
de vroegere verhoud'ng tusschen de
kleinhandelsprijzen van boter en mar
garine hersteld wordt,
GEEN ONDERSTEUNING VAN
BOEREN WIER VEE DOOR MOND
EN KLAUWZEER IS AANGETAST.
De minister antwoordt op vra
gen van den heer Wijnkoop.
°P vragen van den heer Wijnkoop,
eire! lende ondersteuning van boeren,
wier vee door mond- en klauwzeer is
aangetast heeft de minister van econo
mische zaken geantwoord;
Het is der regeering bekend, dat se
dert Augustus ,1. het mond- en klauw
zeer m Nederland, evenals zulks het
tfeval 's in andere landen van West-
Europa, epiz'ootisch is opgetreden.
Eveneens is het haar bekend, dat hier
door financieele schade aan de veehou
ders wordt toegebracht.
De regeering is van oordeel, dat er
geen «aanleid'ng bestaat tot het toeken
nen van buitengewone geldelijke toe
lagen over te gaan, daar de gevolgen
van optreden van veeziekten, ook van
besmettelijke, tot het risico van het
veehoudersbedrijf moeten worden ge-
rekend.
Volgens art. 44 der veewet kan
slechts geheele of gedeeltelijke vergoe-
De meeste menschen zouden in klei
ne dingen slagen, wanneer ze niet ge
kweld werden door groote ambities.
ding uit 's rijks kas v,an schade, ver
oorzaakt door de toepassing van maat
regelen ter bestrijding der ziekte, wor
den verleend.
Hoewel door den veeartsenijkund'gen
dienst is getracht de laatstbedoelde
schade, die zeer afhankelijk is v,an den
aard van het bedrijf, tot een minimum
te beperken, zal nader worden over
wogen, of er aanleiding bestaat in bij
zondere gevallen een tegemoetkoming
n de geleden schade te verleenen.
Verhoogmg maat op aal of paling."
Naar wij van bevoegde zijde verne
men, zal dezer dagen in het staats
blad verschijnen het Kon. besluit tot
wijziging der verschillende visscherij
reglementen, waarbij met ngang v.an
15 November 1937 de minimum-maat
op aal of paling wordt verhoogd tot 28
cm, en die opgerookte aal of paling tot
26 centimeter.
Het zal dus met ingang van genoem
den datum verboden zijn, aal of paling
v,an kleinere afmeting dan de boven
vermelde maten voorhanden te heb
ben in verschen of gerookten staat.
Deze maatregel werd getroffen na
dat gebleken was, dat de groote meer
derheid van belanghebbenden vóór
maatverhooging' was, omdat de klei
nere aal of paling slechts geringe markt
waarde bezit en van de maatverhoo
ging in de toekomst groote opbrengst
voor de visschers werd verwacht.
DE VERLICHTING VAN RIJWIELEN
EN MOTORRIJTUIGEN.
Het komende nieuwe jaar zal voor
vele weggebruikers nieuwe verplichtin
gen brengen.
Te hunnen bate worden hieronder
de voornaamste nieuwe voorschriften
opgesomd,
Rijwielen.
1. Met ingang van 1 Januari 1933
moet elk rijwiel bij duister een rood
achterlicht voeren, dat tevens als reflec
tor is ingericht, tot een goedgekeurde
soort behoort en ten bewijze "daarvan
van het rijksmerk'voorzien is. Bij aan
koop van een achterl cht lette men er
dus op, dat daarop het rijksmerk (be
staande uit het woord „rijkskleur" en
een serienummer) is aangebracht. Zon
der dit kenteeken voldoet een achter
licht niet aan de wettelijke voorschrif
ten.
Het achterlicht moet op het witte ge
deelte van het achterspatbord, en niet
hooger dan 60 cm boven het wegdek
zijn aangebracht,
2. Rijw elen mogen geen verblinden
de verlichting' voeren, Er dient dus
voor gezorgd te worden dat de licht
bundel van de voorl.antaarn schuin
naar beneden gericht is.
Automobielen en motorrijtuigen.
1. Bij ontmoet ngen met tegenliggers
mag een motorrijtuig geen verblinden
de verlichting voeren. Er dient gedimd
te worden zoodra de tegenligger zich
binnen de gerichte stralenbundels van
de lantaarns bev'ndt.
2. de koplantaarn(s) moet(en) zooda
nig zijn ingericht en aangebracht, dat de
gerichte stralenbundel een beneden-
waartsche helling vertoont: bij meting
met behulp van de grijze schijf, op 10 m
afstand vóór de lantaarn, moet de bo
venkant van den bundel tenminste 10
cm lager zijn dan het midden van het
lantaarnglas.
3. met ingang van 1 Januari 1939
moet(en):
a. de koplantaarn(s) hetzij tot een
goedgekeurde soort behooren en ten be
wijze daarvan van het rijksmerk zijn
voorzien, hetzij afzonderlijk zijn goed
gekeurd;
b. in de koplantaarn(s) (een) gloei
lampen) (wit of geel) zijn aangebracht,
behoorende tot een goedgekeurde soort,
en ten bewijze daarvan van het rijks
merk voorzien;
het onder aen b. bedoelde rijksmerk
bestaat uit het woord „rijkskeur" en
een serie-nummer.
4. Ook goedgekeurde koplantaarns,
waarin goedgekeurde gloeilampen zijn
aangebracht, kunnen in gedimden toe
stand nog verblinden, indien zij niet op
de juiste wijze aan het motorrijtuig zijn
aangebracht. Blijken zij, bij controle op
den weg, niet aan den in punt 2 ge
noemden eisch te voldoen, dan is men in
overtreding, ook indien koplantaarn en
gloeilamp tot een goedgekeurde soort
behooren.
HEr REGEERINGSJUBILEUM VAN
H.M. DE KONINGIN.
In verband met de publicatie van het
voorloopig feestprogramma voor dé her
denking van de 40-jarige regeering van
H.M. de Koningin kunnen reeds eenige
nieoec'eelingen geschieden over een der
in September 1938 in het Stedelijk Mu
seum te Amsterdam te organiseeren ten
toonstellingen.
De hier bedoelde tentoonstelling zal
worden gehouden onder de auspiciën van
de huldigingscommissie 1938 en zal den
naam dragen van: „Jubileumtentoon
stelling 1898-1938 „uit de schatkamers
der oudheid" voorwerpen uit openbaar
en particulier bezit.
Deze tentoonstelling zal trachten een
overzicht te geven van de meest be
langrijke antieke voorwerpen, warmede
ons land gedurende de 40-jarige regee
ring van H.M. de Koningin verrijkt is,
welke afkomstig zijn uit Nederland, Indië,
China, Egypte, Griekenland, Mesopo-
tamië, Palestina, Rome.
Tevens wil men op deze tentoonstel
ling een overzicht geven van alle we
tenschappelijke werken op oudheid
kundig gebied door landgenooten in deze
regeeringsperiode van H.M. de Koningin
gepubliceerd.
Aangezien het de bedoeling is, zoo
wel inzendingen van musea als van par
ticulieren tentoon te stellen, verz'oekt
het werkcomité een ieder die voorwerpen
heeft die, eventueel hiervoor in aanmer
king komen, met opgave daarvan, liefst
met uitvoerige beschrijving.
Het uitvoerend comité bestaat uit de
heeren Mr. L. J. A. Trip, voorzitter, C.
G. Vattier Kraane, vice-voorzitter. W.
A. van Leer, secretaris, Prof. Dr. F. M.
Th. Böhl, dr. F. D, K. Bosch, Prof. Dr.
D. Cohen, Dr. J. H. Holwerda, Jhr. D. C.
Röell, Prof. Dr. G. A. S. Snijder, H. F.
E. Visser, Mr H, K. Westendorp en Dr.
W. D. van Wijngaarden.
Het adres van het secretariat dezer
de heeren C. G. Vattier Kraane, voor
zitter, W. A. van Leer, secretaris en H.
F. E. Visser.
Het ades van het secretariaat dezer
tentoonstelling is Apollolaan 117, Am
sterdam-Zuid.
ÖQ\j\NF. FfVRx OTrJ
Besmettelijke ziekten.
.In de week van 17 tot en met 23 Octo
ber kwam in onze provincie één geval
van Febris typhoïdea voor n.l, te Sas van
Gent.
(Ingez, Med.)
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT. Matige tot zwakke O, tot Z,
wind, toenemende bewolking, aanvan
kelijk weinig of geen regen, later toene
mende regenkans, aanvankelijk weinig
verandering in temperatuur, later koe
ler.
UKKEL: Bewolkte hemel en schoon
weer bi; lichte tot matige Z.W. wind, op
verschillende plaatsen ochtendmist.
Vr. 29 Oct, Zon op: 6 h 51; onder; 16
h 36. Licht op: 17 h 06. Maan op: 5 h
36; onder: 14 h 28. N.M. 3 Nov.
Hoog- en Laagwater te Vlissingeni
October.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 29 9.42 22.25 3.40 16.22
Za. 30 10.40 23.16 4.49 17.22
Zo. 31 11.29 23.56 5.34 18.07
Hoog-
en
Laagwater te Wemeldinge:
October.
Hoogwater. Laagwater
Vr. 29 11.14 23.52 4.43 17.16
Za. 30 12.20 5.54 18.17
Zo. 31 0.53 13.14 6.43 19.04
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
i
VONDEL-HERDENKING.
Op initiatief van het bestuur der afd.
Middelburg en omstreken van het Alge
meen Nederlandsch Verbond wordt
hier ter stede een Vondel-herdenking
georganiseerd.
Zij bestaat uit een voordraag-wed-
strijd, op Zaterdag 13 November, en een
herdenkingsavond op Vrijdag 19 Nov.
Als spreker zal dien Vrijdag optreden
de literator Dirk Coster. Boven
dien organiseert de fa. Van Benthem en
Jutting te dezer stede, mede op initi
atief van de afd, van het A.N.V., die da-
gen een Vondel-tentoonstelling.
De voordraag-wedstrijd wordt gehou
den onder de leerlingen der hoogste
klassen van de instellingen voor middel
baar en voorbereidend hooger onder
wijs, de kweekscholen en de meisjes
school hier ter stede. De voorkeur zal
op de scholen zelf door de leeraren
plaats vinden, zoodat in de eigenlijke
prijskamp voor elke klasse een meisje
en een jongen zullen uitkomen. Er zal
vrije keuze zijn wat het aan Vondel te
ontleenen stuk betreft; de duur is ten
hoogste vijf minuten. Naar wij vernemen
ligt het in de bedoeling dat de prijswin
naars op den herdenkingsavond hun
winnende voordracht herhalen.
Er heeft zich tot de herdenking een
eere-comité gevormd, onder voorzitter
schap van burgemeester M. Fernhout.
Leden van dat comité zijn verder de da
mes: mevr. C. Beelaerts van Blokland
Besier, mej. J. G. G, de Cleijn Brem,
mej, dr. H. C, M. Ghijsen, mej. dr. D. A.
Felix, mevr. M. PelFeddema en me-
vr. V. SchlüterDe Nys en de heeren:
G. Berghuys, dr. L. J. A. Burgersdijk, ir.
J. Ph. van Dalsum, K. Dekker, ds. M. v.
Empel, dr. K. Huizenga, mr. P. C. de
Jonge, mr. A. Meerkamp van Embden,
dr. W. F. Stutterheim en dr. W. S. Un- j
ger.
GROOT SUCCES DER POPPEN-
TENTOONSTELLING.
Het is ook Donderdagmiddag en avond
zeer druk geweest in de zaken van St.
Joris en voor deze keer beginnen wij dan
met die in de dépendance, waar men
bijna doorloopende bezoeksters en be
zoekers aantrof die bezig waren appa
raten te probeeren en bijna steeds met
succes en het resultaat dat tot nemen
op proef of directe aanschaffing over te
gaan en zich daarmede terecht weer een
belangrijken stap nader bij het volle le
ven te brengen.
De vertegenwoordigster van het Cen
trale Magazijn verzekerde ons zeer te
vreden te zijn over de resultaten.
In de zalen met de poppen enz. was
het steeds een gaan en komen van groo-
tendeels dames en kinderen, maar toch
ook veie leden van het sterke geslacht
wandelden er rond en genoten niet min
der van alles wat hier werd geboden.
Toen de klok steeds dichter bij het
slot van den avond kwam, waren het
juist de heeren in het gezelschap, die
zich als uitstekende bedienaars van het
rad van avontuur lieten kennen en zoo
is nog menige pop en menig ander ar
tikel tegen een behoorlijke opbrengst
aan den man gebracht.
Het was de presidente, mevrouw Troll
die allen, die zich beijverden om net
groote succes te bereiken daarvoor in
het publiek hartelijk dank bracht, zich
onthoudende van het noemen van na
men. Te begrijpen, want er hebben vele
rappe handen reeds maanden lang, an
dere weder weken lang, weer andere
dagen lang gereed gestaan.
Mevrouw Troll heeft ook bekend ge
maakt aan wie der inzenders of inzend
sters de jury prijzen heeft toegekend en
wij besluiten ons bericht met de vermel
ding daarvan.
Origineelste pop: 1. mej. S. Geervliet,
2. Zuster ten Klooster, 3. mej. Bok, 4.
de meisjes van de Huishoudschool
Poppenhuizen: 1. de heer de Bruijne,
2. mej. W, van Meerendonck,