22* GOESCHE COURANT-^
BMENUUO.
Scheepsramp op de
Noordzee.
ZEELAND.
WEERBERICHT.
NUMMER 248.
DRIE BLADER» 'pT DONDERDAG
21 OCTOBER 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
Verkiezing K. v. K.
Twee Duitsche vracht
schepen in botsing tij
dens dikken mist. Ver
moedelijk acht menschen
verdronken.
GOES,
elbubgsche courant
"Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
Jcwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 47,
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou.
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Zooals men dezer dagen in ons blad
beeft kunnen lezen, zai de candidaat-
stelling-verkiez'ng voor de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor -
Zeeuwsche Eilanden (behalve Tholen
en St. Philipsland welteverstaan) plaats
hebben op 3 November aanstaande.
In verband daarmede is het menigeen
misschien n et onwelkom, eens iets
meer van deze zaak te vernemen. En
kele meer algemeene opmerkingen mo
gen daar,aan voorafgaan,
A
Het gebied onzer provincie valt on
der drie verschillende Kamers
van Koophandel: West-Noordbrabant,
Zeeuwsche Eilanden en Zeeuwsch-
Vlaanderen. Het gebied van 'de laatst
genoemde, te Terneuzen gevest'gde,
Kamer is Zeeland bezuiden de Wes-
terschelde; het gebied van de te Mid
delburg gevestigde Kamer omvat Wal
cheren, Zuid- en Noordbeveland en
Schouwenduiveland, en onder de te
Breda gevestigde Kamer voor Weste
lijk Noordbrabant vallen de Zeeuw
sche eilanden Tholen en St. Fil'psland,
Men mag hierin zien een verdeeling,
waarbij naast geografische, ook econo
mische invloeden eenigermate tot gel-
d'ng zijn gebracht; uit dit laatste oog
punt bezien toch zal niemand ontken
nen, dat Zeeuwsch-Vlaanderen ook in
dit opzicht een uiterst merkwaardige
positie in het Nederlandsche staatsver
band inneemt, terwijl ook wel aange
nomen mag worden, dat Tholen en het
kleine St. Filipsland meer op Brabant
dan op Zeeland gericht zullen zijn.
H
De Middelburgsche K. v. K. telt 22
leden, even,als de Bredasche Kamer;
de K, v. K. voor Zeeuwsch-Vlaanderen
telt er slechts 14, het kleinste voor
komende aantal. (Amsterdam heeft met
38 het grootste aantal, dan volgen .Rot
terdam, 34 en 's-Gravenhage en Utrecht
met 30 leden.)
Elke Kamer is verdeeld in een af
deeling grootbedrijf en een afd. klein
bedrijf; als regel zijn deze even groot,
zoodat dus de eene helft der Kamerle
den u t en door de eene, de andere
helft uit en door de andere helft ge
kozen wordt.
Deze verkiezing is nu voor de Ka
mer der Zeeuwsche eilanden aan de
orde. Maar: slechts voor de helft van
elk dezer beide groepen, aangezien om
de twee jaren telkens de helft der zit
ting hebbende leden aftreedt.
Men zal hebben opgemerkt, dat de
aankondi gng, door den voorzitter der
Middelburgsche Kamer in ons blad ge
plaatst, spreekt van verkiezing-c,andi-
daatstelling. Dat lijkt een beetje rare
formuleering, maar zij is toch juist.
Want men weet tevoren namelijk noo t,
of de verkiezing, na afloop, zal blij
ken.... een verkiezing of een c,andi-
daatstelling geweest te zijn! Dat zit
zoo: worden er evenveel af
minder candidaten gesteld dan er
plaatsen te vervullen zijn, dan worden
deze candidaten prompt vooir verko
zen verklaard en de zaak is /afgeloopen:
het hoofdstembureau rolt zijn matten
op en gaat naar huis. Zijn er minder
candidaten dan vacatures, d,an worden
de gestelden verkozen verklaard en de
Kroon vult eigenhandig de rest aan.
Maar: als er méér candidaten gesteld
zijn dan er plaatsen openvielen, dan
wordt er niemand verkozen verklaard,
doch dan vindt er een echte stemming
plaats, waarbij ,alle ingeschrevenen in
het Handelsregister opgeroepen wor
den om hun stem u't te brengen. De
toewijzing der zetels geschiedt dan min
of meer zoo als dit bij de verkiezing
van leden voor de Eerste Kamer ge
schiedt;, maar ingewikkelder en, vol
gens kiesrechtdeskund gen, minder juist
ook nog, aangezien er bij de nauwge
zetste toepassing der wet ,altijd een
element van willekeur over blijft.
Boven en behalve deze verkiezing
kent de wet ook nog de mogelijkheid
van een soort corporatieve verkiezing
d.m.v. vei<een*gingskiesrecht; voorzoo
ver bekend wordt daarvan echter in
geheel Nederland geen gebruik ge
maakt.
Hoe de candidaatstelling pl/aats vindt?
Daarvoor haalt men formulieren op 't
Oost-Indisch Huis of ter gemeente-se
cretarie, en i(voor elke candidaat één)
levert deze, door een k'ezer zelf, weer
h1 bij den secretaris der K, v. K., on
derteekend door 15 in de betrokken af
deeling kiesgerechtigden. Dezelfde 15
man kunnen (op telkens een nieuw for
mulier) zooveel candidaten stellen als
ze willen.
De Kamer voor de Zeeuwsche e'lanr
den is 1 April 1932 in haar nieuwen
vorm opgericht; voordien waren er in
maar niet vóór heur gebied
slechts plaatselijke Kamers in M'ddel-
burg en Vlissingen. (Terneuzen had
voor '22 óók al een K. v. K.)
In de tegenwoordige Middelburgsche
Kamer hebben zitting de HH, W, Ber
denis v.an Berlekom, Middelburg, (voor
zitter; W. Bosman, M'ddelburg; ir. H.
C. Ghijsen, Middelburg; W, Kakebee-
ke, Goes; J. C, E. Massee, Kloetinge;
D. L. H. van Raalte, Vlissingen; J.
Enzlin, Zierikzee; A. Jeronimus, Mid
delburg; L. J.. Mes, M'ddelburg; H. C,
Wesselfng, Vlissingen en, nu wijlen,
de heer M. Laernoes te Vlissingen, al
len voor de afdeeling grootbe-
d r ij f vervolgens: W. van den
Berg Dz., Bruinisse; A. J. J. Klijberg,
Breda; J. P. A. Machgeels, Middelburg;
L. A. Stofkoper, Middelburg; M. Vde-
n's, Goes; P. I. Hamming, Vlissingen;
W. Anker, Vlissingen; P. A. A, Klok,
Zierikzee; D, W, Lindenberg, 's-Heer
Arendskerke; A. Menheere, 's-Heeren-
hoek; J. Olthoff, Middelburg, allen voor
de afdeeling kleinbedrijf.
Wij hebben vorenstaande namen
ditmaal zoo gerangschikt, dat van elke
afdeel'ng de laatste vijf namen die der
,aftredenden zijn.
Vermelden we tenslotte nog, dat de
heer M. Laernoes tot kort geleden
onder-voorzitter van de afd, grootbe
drijf is geweest, onlangs echter opge
volgd werd door den heer J. C. E,
Massee; van de afd. kleinbedrijf is de
heer L, A. Stofkoper onder-voorzitter.
Veel verandering in de samenstelling
dezer twee economische fracties v,alt
er n'et waar te nemen. Sinds 1922, dus
nu 15 jaar, hebben 5 van de 11 oor
spronkelijke leden-grootbedrijf nog zit
ting; voor de afd. kleinbedrijf zelfs nog
8 van de 11, Eenerzijds mag men hier
in misschien een blijk van vertrouwen
zien, het stelsel van de candidaatstel-
ling-verk:ezing zonder d,at alle kiesge
rechtigden uitspraak behoeven te doen,
werkt zonder twijfel ook een zekere
mate van vastroesting mede in de
hand.
Of dit wenschelijk is, staat nog te
bezien: de bestaande wettelijke instel
lingen d'enen zooveel mogelijk uitge
baat te worden, zoo sterk mogelijk ver
ankerd te wezen in het volksbewustzijn:
dat is eisch van goede democratie.
Er is nu echter eenige kans, mag men
zekere geruchten in den lande gelooven,
dat het ditmaal gelijk trouwens al
eens eerder niet zonder verk'ezin-
gen zal afloopen.
Is dat zoo, dan zullen de 362 kiezers
van het grootbedrijf en de ongeveer
3000 van het kleinbedrijf ter stembus
geroepen worden om, elk voor hun af
deeling, hun vertrouwensmannen te
verkiezen.
De kracht, de waarde van een Staat
is ten slotte geheel afhankelijk van die
zijner burgers.
DE MAATSCHAPPIJ VOOR
DIERGENEESKUNDE JUBILEERT.
Men meldt ons uit Utrecht: De Maat
schappij voor Diergeneeskunde bestaat
deze week 75 jaar en heden is de her
denking, welke tot en met Zaterdag zal
duren, begonnen. Behalve een besloten
vergadering, zooals telken jare wordt
gehouden, hebben ook eenige openbare
bijeenkomsten plaats. Heden werd een
intieme bijeenkomst gehouden. Vandaag
had tevens de herdenking -plaats van
het eerste lustrum van den diergenees
kundigen studentenkring, dat met het
jubileum der maatschappij samenvalt
Deze herdenking geschiedde onder
groote belangstelling in een der zalen
van het universiteitsgebouw.
DOODENDAGBOEK VAN
HET VERKEER.
Groningen: 1 doode.
Gistermiddag is de 28-jarige schipper
E. Venema, wonende te Onderdendam,
die zich per fiets naar Groningen be
gaf door een auto gegrepen en omge
komen. Het ongeluk geschiedde op het
oogenblik, dat de auto een voor hem
rijdenden bietenwagen passeerde.
Ridderkerk 1 doode.
Gistermiddag is op den nieuwen rijks
weg RotterdamDordrecht, ter hoogte
van de grens RidderkerkHendrik Ido
Ambacht een ernstig ongeluk voorgeval
len. De ongeveer 60-jarige Monshouwer
uit Rotterdam, die bij de wegverbree-
ding werkzaam was, stak zonder op te
letten met zijn rijwiel den weg over,
juist op het oogenblik, dat uit de rich
ting Rotterdam een personen-auto na
derde. Een botsing kon de bestuurder
niet meer vermijden. M. kreeg zulk een
hevigen klap, dat hij 25 meter werd weg
geslingerd. Hij was op slag dood.
Woensdagavond om kwart voor elf
heeft zich voor de Nederlandsche kust,
op vijftien mijlen afstand van IJmuiden,
een ernstige scheepsramp voorgedaan.
Tijdens den dikken mist zijn twee Duit
sche vrachtschepen, .de „Westphalia",
welke van Rotterdam op weg was naar
Kolberg (Duitschland-Pommeren), en de
„Schwalbe", dat van Riga kwam, met
bestemming Rotterdam, via Antwerpen,
met elkander in botsing gekomen.
De „Westphalia" is h i e r b ij ge
zonken. Van de veertien of vijftien
opvarenden konden slechts zeven man
aan boord van de „Schwalbe" worden
genomen. Omtrent het lot der overigen
was in het begin van den nacht nog
niets bekend. De motor-reddingboot van
IJmuiden is onmiddellijk naar de plaats
van de ramp uitgevaren.
De „Schwalbe" kreeg averij boven de
waterlijn en kon de reis voortzetten.
De „Westphalia", een dubbelschroef-
schip, was het eigendom van een Keul-
sche reederij, had een inhoud van 945
bruto en 513 netto ton, en werd in 1911
te Rostock gebouwd.
Nader wordt gemeld, dat gered zijn
de eerste-officier, de eerste-machinist,
wtee matrozen, een lichtmatroos, een
stoker en de bootsjongen.
Volgens een mededeeling van den ka
pitein van de „Schwalbe" zouden acht
opvarenden van de „Westphalia" zoek
zijn. De „Schwalbe" heeft geruimen tijd
de omgeving afgezocht, doch men heeft
niets kunnen ontdekken.
De „Neeltje Jacoba" van de Noord
en Zuid-Holiandsche reddingmaatschap
pij spoedde zich ook naar de plaats van
het onheil, doch de reddingspogingen
werden door den dikken mist uitermate
bemoeilijkt.
Hedenmorgen te negen uur heeft de
plaatselijke commissie van de Noord- en
Zuid-Hollandsche redding-maatschappij
van den schipper van de „Neeltje Jaco
ba" draadloosrtelefonisch bericht ont
vangen, dat, hoewel men sinds vanoch
tend omstreeks half vier op de plaats
van de ramp naar drenkelingen
had gezocht, geen spoor van overleven
den werd gevonden. De „Neeltje Jaco
ba" bleef nog eenigen tijd op zee om
naar drenkelingen te zoeken.
De „Schwalbe" te Vlissingen,
Hedenmorgen te 10 voor elf kwam de
„Schwalbe" op de reede van Vlissingen
,aan onder weg naar Antwerpen.
Aan bakboord was van den Boule
vard af duidelijk het gevolg van de
aanvaring te z'en. Aan boord bevonden
zich de 7 geredden van het veronge
lukte schip. De bemanning van de
„Schwalbe" zelf bleef bij het gebeurde
ongedeerd.
De zeeloods werd van boord gehaald,
doch de „Schwalbe" moest in afwach
ting van een rivierloods op de reede
voor anker komen. Daar lagen verschil
lende booten, die of ook op een loods
wachtten of wel op het optrekken van
de op dat oogenbl'k nog vrij dikken
mist.
DE ONGESCHIKTE HOOFD
INSPECTEUR VAN POLITIE.
De centrale Raad van beroep te
Utrecht heeft heden bevestigd de uit
spraak van het ambtenarengerecht te
Rotterdam van 21 Juni j.l., waarbij werd
gehandhaafd het op 10 Dec. 1936 aan
den heer E. N. H. Dasoul verleende eer
volle ontslag als hoofdinspecteur van
politie te Schiedam.
Het ontslag was verleend, omdat hij
in den loop van zijn diensttijd heeft blijk
gegeven, niet over voldoende kennis op
het gebied der politie, meer in het bij
zonder voor de door hem beEleede be
trekking, te beschikken en voorts be
hept te zijn met zoodanige mentaliteit,'
eigenschappen van karakter, geest en
gemoed, dat hij in den politiedienst te
Schiedam niet te handhaven was,
HET Z.G. BOEKENONDERZOEK
BIJ DE N.S.B.
Op de laatste door de N.S.B. te Lun-
teren gehouden bijeenkomst heeft de
heer Mussert, naar aanleiding van ver
onderstellingen, als zouden de uitgaven
der N.S.B. niet bekostigd kunnen wor
den uit de bijdragen der leden alleen,
volgens de dagblad verslagen opgemerkt,
dat „de accountantsdienst der regeering
een week op het hoofdkwartier heeft
doorgebracht, om alle boeken na te zien"
en daaraan toegevoegd „dat niets te
constateeren viel dan de groote offer
vaardigheid"'. Is met deze woorden de
bedoeling van den heer Mussert juist
weergegeven, dan moet zoo verne
men wij van gezaghebbende zijde wor
den geconstateerd, dat er nimmer een
justitieel onderzoek in de boeken van
de N.S.B. is ingesteld en dat, zoo er mo
gelijk een onderzoek door een andere
overheidsinstantie heeft plaats gehad,
dit dan van zuiver fiscalen aard moet
zijn geweest.
VOORSCHOTTEN AAN
MOSSELKWEEKERS,
De regeeringspersdienst meldt:
Het centraal verkoopkantoor van
mosselen te Bergen op Zoom heeft over
wogen maatregelen te nemen ten be
hoeve van de mosselkweekers, die in
dit seizoen nog weinig of geen mosselen
hebben kunnen leveren, daar de mos
selen op hun perceelen niet aan de
vastgestelde kwal teitseischen voldoen.
Gelijk reeds vroeger werd medege
deeld, is de kwaliteit der mosselen dit
jaar aanzienlijk minder goed dan ande
re jaren. Om den afzet, die stijgende is,
te handhaven is vasthouden aan de
kwaliteitseischen noodzakelijk. Daar
naast heeft het centraal verkoopkan
toor echter gemeend den kweekers, die
nog weinig of niet hebben kunnen leve
ren, eenigszins tegemoet te moeten ko
men. Dit zal op deze wijze geschieden,
dat .aan kweekers, die in het tijdvak
van 1 Mei tot 1 October 1937 door bij
zondere omstandigheden minder dan 17
pet. van hun basisleveringscijfer hebben
geleverd, een voorschot kan worden
gegeven van f 0.50 per ton (100 kg)
mosselen, welke zij minder hebben ge
leverd dan 17 pet, van hun bas sleve-
ringscijfer bedraagt. Dit voorschot z,al
uit de latere leveranties van deze kwee
kers moeten worden afgelost.
Kweekers, die voor zulk een voor
schot in aanmerking willen komen,
moeten daartoe ten spoedigste een aan
vraag indienen bij het centraal ver
koopkantoor v,an mosselen, Engelsche-
straat 33, Bergen op Zoom.
De installatie van burgemeester Koster
te Heerde,
In de openbare vergadering van den
Raad van Heerde op morgen Vrijdag des
nam. om 2% uur, zal mr. J. D. Koster,
uit Kortgene als burgemeester der ge
meente Heerde geïnstalleerd worden.
Bij Kon. besluit is de heer Gonzalo
de A. Fernandez erkend en toegelaten
als consul van Mexico te Rotterdam,
voor de provinciën Noord-Brabant, Gel
derland voor het gedeelte bezuiden
den Rijn, Zuid-Holland met uitzondering
van de stad 's Gravenhage Limburg
en. Zeeland.
Onder een auto.
Hedenmorgen kwam een jeugdige
wielrijdster uit 's Heer Arendskerke, op
den hoek Kreukelmarkt-Rijffelstraat, in
botsing met een auto van Van Houten's
Cacaofabrieken. Het rijwiel werd van
achteren geheel vernield. De wielrijdster
bekwam een pijnlijk been, doch bleef
verder ongedeerd. Hoewel de schuld
waarschijnlijk bij het meisje ligt, toonde
de automobilist zich bereid de schade
te vergoeden.
Autobotsing.
Gistermiddag werd de bestelauto
van de fa. De Gruyter, alhier, die stil
stond in de Wilhelminastraat, aangere
den door 'n bestelauto van den Papier
handel Spruyt en Co. te Zutphen. Beide
auto's liepen schade op. Die van de fa.
Spruyt was het ergst gehavend en moest
naar een garage gesleept worden. Per
soonlijke ongevallen kwamen niet voor.
De schuld ligt vermoedelijk bij den Zut-
phenschen chauffeur, die waarschijnlijk
tusschen de stilstaande auto en een an-.
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: Zwakke tot matige wind
uit Z, richtingen, nevelig tot licht of half
bewolkt, weinig of geen regen, weinig
verandering in temperatuur.
UKKEL; Vrij schoon en zacht weer;
plaatselijk mist en nevel, vooral gedu
rende het tweede gedeelte van den
nacht.
Do. 21 Oct, Zon op: 6 h 36; onder:
16 h 52. Licht op: 17 h 22. Maan op:
17 h 33; onder: 8 h 42. L.K. 26 Oct.
li
Hoog- en Laagwater te Vlissingen;
October.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 21 1.37 13.49 8.01 20.34
Vr. 22 S 2.20 14.35 8.44 21.16
Za. 23 3.04 15.23 9.37 22.01
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge;
October.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 21 3.42 15.55 9.01 21.23
Vr. 22 S 4.25 16.39 9.46 22.10
Za. 23 5.08 17.22 10.40 23.04
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Vee re 38 min. later
(S springtij).
dere, die hem tegemoet kwam, wilde
passeeren.
ZU3D-BEVELAND.
Schip omhoog gevaren.
Hedenmorgen omstreeks 11 uur liep
het sleepschip „Hanau" uit Rotterdam,
gesleept door de sleepboot Beca uit Dor
drecht op den strekdam bij de haven
van Hoedekenskerke. Het schip was ge
laden met steenkolen onder weg van
Rotterdam naar Terneuzen. Het sleep
schip van Wijs Muller:, genaamdBetsy,
uit Terneuzen, verleende assistentie en
mocht er in slagen de Hanau vlot te krij
gen. Dit schip bleek slechts weinig ave
rij te hebben bekomen en alles kon naar
Terneuzen opvaren.
HEINKENSZAND. Verplaatst met
ingang van 1 Maart 1938 de assistent
dgi. der directe belastingen enz', J. A.
van Liere van Heinkenszand naar Wol-
phaartsdijk.
ZEEUWSGH-VLAAKDEBEM W.tr.
RAAD VAN BRESKENS.
BRESKENS, Woensdagavond verga
derde de gemeenteraad voltallig onder
voorzitterschap van den burgemeester
mr. J. P. Dros t.
Direct na de opening deelt de voor
zitter het a.s. vertrek van den gemeen
te-secretaris mee, in verband met diens
benoeming tot econoom bij den techni-
schen dienst te Rotterdam. Burgemees
ter Drost wenscht dr, Ramaker van har
te geluk met zijn eervolle promotie.
Een. schrijven is bij B. en W. binnen
gekomen van oud-burgemeester Van
Zuijen waarin dezen zijn hartelijken dank
uitspreekt over het feit dat de zij
straat der Dorpsstraat naar hem ge
noemd is. Daar in de gemeente geen ge
schikte woning gevonden kan worden
die als burgemeesterswoning kan vol
doen, heeft burgemeester Drost zich tot
H. M. de Koningin gewend met een ver
zoek van ontheffing van artikel 81 der
Gemeentewet. Ingevolge de wet moet
de Raad hieromtrent gehoord worden en
B. en W. stellen voor dat de Raad zich
in gunstigen zin uitspreekt over het feit
dat de burgemeester 100 meter over de
gemeentegrens gaat wonen in de ge
meente Groede, met de opmerking, dat
de burgemeester als regel dagelijks ge
durende de secretarieuren ten gemeen
tehuize te spreken is. Niemand verlangt
hierover het woord.
Van Esperantistenzijde verzocht men
een cursus in te richten en daarbij een
lokaal beschikbaar te stellen. Daar B.
en W. gebleken is dat ter plaatse geen
docent is en zij twijfelen aan de belang
stelling voor een dergelijken cursus
wordt besloten het verzoek niet in te
willigen.
Vermoedelijk zal met Januari 1938
een wetswijziging van kracht worden in
gevolge dewelke 'gemeenten verplicht
worden een fraudeverzekering te slui
ten. De vereeniging van Ned. Gemeen
ten richt een „Fraude onderling van ge
meenten" op. Besloten wordt zich bij
deze vereeniging aan te sluiten.
Punt 6 der agenda is de begrooting
1938. De heer Carels merkt, op dat hij
reeds herhaaldelijk gevraagd heeft, de
raadstukken wat eerder toe te zenden
