60ES03E COyiMIT^ü
ZEELAND.
WEERBERICHT.
eraum
De Volkenbondsvergadering veroordeelt den Japanschen
inval in China.
NUMMER 236.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
7 OCTOBER 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
De ramp met de „Specht".
De bij het negen-mogendheden-verdrag aange
sloten landen zullen worden bijeengeroepen.
Doortastende medewerking van de Ver.
Staten verwacht.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen f 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten ea dankbetuigingen I7
regels f 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou«
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Gift van Prinses en Prins voor getroffen
pluimveehouders.
Het bestuur van „Avi Corni", de ver
eeniging, welke gelden inzamelt ten be
hoeve van de getroffen pluimveefokkers
te Landsmeer, mocht gisteren belang
rijke giften ontvangen van Prinses Juli
ana en Prins Bernhard.
Prins Bernhard eere-lid van de Witte.
Naar wij vernemen is aan Prins Bern
hard het eere-l|idmaatschap van de
Witte Sociëteit te 's-Gravenhage aan
geboden. Prins Bernhard heeft in een
brjef ,uan de commissarissen van de
societe't medegedeeld, dat hij dit eere
lidmaatschap gaarne aanvaardt.
Uit de nadere mededeelingen, welke
uit Palembang omtrent het verongeluk
ken van het K.L.M. Indië vliegtuig, de
Douglas Dc 3 „Specht" zijn ontvangen,
blijkt, dat ook heden nog geen zeker
heid over de oorzaak van deze ramp
bestaat. De commissie heeft gisteren
geen der overlevenden een verhoor
kunnen afnemen, daar dezen op advies
van de geneesheeren eerst eenigen tijd
rust moeten nemen.
Uit het voorloopig onderzoek door den
heer Versteegh van de K.N.I.L.M. inge
steld, schijnt de „Specht" normaal van
het vliegveld te zijn opgestegen en daar
na op normale wijze in de linkerbocht
gegaan te zijn. Hierna moet het toestel
zijn gedaald en met den linkervleugel
den grond hebben geraakt, waarbij het
.150 graden omzwaaide.
De stuurhut is bij de aanraking met
den grond geheel vernield en de drie
leden van de bemanning, welke zich
hierin bevonden, zijn op slag gedood.
Het verongelukte toestel leverde een
droevigen aanblik op temidden van de
groene velden bij het vliegveld. De lin
kervleugel was ten deele versplinterd
en de motorkop was geheel van het
toestel afgeslagen, zoodat het interieur
daarvan als een groote holte zichtbaar
is. Het vliegtuig kan als geheel verloren
worden beschouwd. Het is onherstel
baar vernield.
Een ooggetuige verklaarde, dat het
toestel bij de eerste bocht zijn even
wicht scheen te verliezen, geheel van
richting veranderde en neersloeg. Aan
genomen wordt dat het nemen van een
bocht een der motoren is afgeslagen,
waardoor het toestel afgleed.
De zwaarte aan den kop was de oor
zaak, dat het toestel zoodanig neer
kwam, dat juist de bemanning in de
cockpit er het ernstigst aan toe was,
evenals de passagiers die vooraan ge
zeten waren.
Het is een gelukkige omstandigheid,
dat er geen brand is uitgebroken.
Slechts bij de afgerukte motoren werd
een begin van brand ontdekt, hetwelk
schade heeft veroorzaakt aan een post
zak.
Gelijk gemeld, is de passagier Vein Steen
bergen in het ziekenhuis overleden. Van
de zes overige passagiers hebben jkvr,
Smissaert en de heer Schoch hoofdwon
den bekomen. De anderen, o.a. de
violist Hubermann, zijn ongedeerd, doch
wel geschokt.
„Ik zal nooit meer kunnen spelen",
riep de violist Hubermann uit, toen de
hulp arriveerde, kort nadat de „Specht"
tegen den grond was geslagen, doch
voorzoover het zich laat aanzien, kan
deze uitlating geheel op rekening van
de nervositeit van den heer Hubermann
gesteld worden, aangezien de violist
slechts geringe, onbeduidende schram
metjes vertoonde De behandelende ge
neesheer constateerde voorloopig
slechts een lichte blessure aan Huber-
mann's linkerhand, waarvan geen blij
vend nadeel kan worden verwacht. De
hand zal echter nog met röntgen-stralen
doorlicht worden.
De grootste zorg van Hubermann was
zijn viool, die echter in goede handen
was terechtgekomen en later aan zijn
secretaresse, mej. Ibeken, ter hand werd
gesteld.
Wat van de Specht-post ver
brand is.
De posterijen hebben medegedeeld,
dat van de met de „Specht" meegezon
den poststukken een zakje uit Batavia-
centrum, bestemd voor Nijmegen, we
gende 1,75 kg is verbrand. Bovendien
zijn enkele brieven uit de zak uit Se-
marang, bestemd voor Den Haag ver
brand.
DE A.S. VEILIGHEIDSWEEK DER
K. N. A. C.
De veiligheidsweek voor .automobie
len welke telkenjare door de K. N, A.
C. wordt georganiseerd zal ook dezen
herfst weer worden gehouden. Dit jaar
zal het zijn van 22 tot en met 27 No
vember a.s.
Een der hoogtepunten zal worden
gevormd door den zg. wegverkeersdag,
waaraan reeds t,al van vooraanstaan
de personen op verkeersgebied hun
medewerking hebben toegezegd.
Als datum voor dezen derden K. N.
A. C. wegverkeersdag, welke in Den
Haag wordt gehouden, is Vrijdag 26
November a.s. gekozen.
JAPANSCH VISSCHERSV A ARTUIG
IN INDIë AANGEHOUDEN.
Uit Batavia wordt gemeld; Het Ja
pansche visschersvaartuig „Hyoshi
Maru 11", is de vorige week eveneens
door Hr. Ms. „Flores" in de Riouw-
archipel aangehouden. De papieren van
dit schip, en ook die van twee volg-
booten, werden in orde bevonden, doch
de papieren van twee andere volgboo-
ten ontbraken, waarop aan de „Hyoshi
Maru 11" toegestaan werd zich naar
Priok te begeven voor het afhalen
van de papieren, die naar Bat.avia zijn
opgezonden.
Het schip zou D'nsdagavond naar
Tandjong Pandan vertrekken, doch in
verb.and met het breken van een on
derdeel van den motor is dit vertrek
twee a drie dagen uitgesteld.
De eigenaar van het schip vertrok
gisteren met de „Generaal Michiels"
naar Tandjong Pandan.
HET ONTBINDINGSPROCES DER
N. S. B.
Van de kopstukken der Nat. Soc. Be
weging heeft thans weer het zooveelste
verdienstelijke lid, de heer A. P. van
Hoey Smith, te Rotterdam zijn functies
neergelegd en als lid der N.S.B. bedankt.
BOETEN TUCHTRECHTSPRAAK.
Naar wij vernemen, komt het den laat-
sten tijd wel voor, dat een boete, opge
legd door den crisistuchtrechter, niet
wordt betaald, aangezien de veroordeel
de blijkbaar meent, dat de landbouwcri
sismaatregelen binnenkort zullen wor
den ingetrokken en hij dan niet meer tot
betaling verplicht zal zijn.
Er is echter, zooals ons van bevoegde
zijde wordt medegedeeld, geen sprake
van, dat bij eventueele afschaffing der
landbouwcrisismaatregelen de nog ver
schuldigde boeten niet zouden worden
ingevoerd.
In het belang der veroordeelden zelf
verdient het dan ook aanbeveling, de
opgelegde boeten tijdig te voldoen, daar,
Ongeduldigeontevreden menschen
kweeken hun ellende als kasplanten
en wieden met eigen hand uit wat hun
rust en genot kan geven.
zooals reeds eenige malen met spreken
de voorbeelden, werd bekend gemaakt,
zij anders voor aanzienlijke kosten zul
len komen te staan.
DE OORLOG STAAK VAN HET
ROODE KRUIS.
Oefeningen op 16 October in
Brabant en Zeeland.
De jaarlijks door het hoofdbestuur
van het Nederlandsche Roode Kruis te
houden groote oefening zal dit jaar
plaats hebben op 16 October a.s. De al
gemeene leiding 's opgedragen aan den
legercommissaris, kolonel b. d. W. J
Lucardie, aan wien is toegevoegd de mi
litaire commissaris luitenant-kolonel b.d.
J. de Waal.
Was tot nog toe de onderstelling
meestal gebaseerd op natuurrampen,
zeer ernstige groote ongelukken ea,
zoo zal dit jaar-'n deel van de oorlogs-
taak van het Roode Kruis als grondslag
van de oefening worden genomen.
Het doel der oefening is n.l. het oefe
nen van een gedeelte van den dienst op
een afvoerstation en in een afvoerhaven,
alsmede het inrichten v,an een hulpzie-
keninrichting tegelijk' met het verlee-
nen van eerste hulp en het inrichten
van spoorwagens en vrachtauto's voor
het vervoer van zieken en gewonden
met voorbereid en geïmproviseerd ma
teriaal.
Daarvoor dient de volgende onder
stelling;
Blauwe en roode troepen zijn n een
hevig gevecht gewikkeld ten Oosten
v,an Breda,
Op den 16en October zijn tusschen 8
en 11 uur aan de af deeling „vervoer'
van het afvoerstation Etten-Leur van
een der hoofdveribandplaatsen 50 ge
wonden aangekomen, die door den zorg
van het Nederlandsche Roode Kruis per
trein en auto-vaartuig moetén worden
vervoerd naar de evacuatieplaats Zee
land (Goes) en naar de afvoerhaven
Bergen op Zoom.
Daar de oefening te Etten-Leur be
gint, moeten de gewonden, die in wer
kelijkheid geheel verbonden aldaar zou
den aankomen, nu nog eerst van ver
banden worden voorzien, terwijl ook de
spoorwagens en vrachtauto's gereed
moeten worden gemaakt voor het ver
voer van zieken en gewonden.
Nadat dit is geschied, worden de zie
ken en gewonden ingeladen en begint
De achttiende Volkenbondsvergade
ring heeft gisteren met algemeene stem
men (alleen onthielden zich S am en
Polen) de resoluties van de commissie
van 23 aangenomen inzake den Japan
schen inval in Chin,a. Zooals in ons vo-
r;g nummer gemeld, worden in deze
resoluties het Japansche optreden te
gen China beslist veroordeeld en aan
China de zedelijke ondersteuning van
den Volkenbond verzekerd; terwijl de
Volkenbondsstaten worden uitgenoo-
digd niets te doen dat de weerstands
kracht v,an China zou kunnen verzwak
ken en de mogelijkheid van een meer
a° j!ej L-te overwegen; tenslotte
wordt de bijeenroeping van de staten
die partij zijn in het Negen mogendhe-
denverdrag van Washington bepleit.
Gelijk ook reeds uiteengezet is de
aanneming dezer resoluties een stap,
welke de verwachtingen, d'e men om
trent de bijeenkomst der Volkenbonds
vergadering koesterde, verre overtreft.
Niemand had durven voorspellen, dat
de Assemblee zoo onomwonden haar
meening zou zeggen en Japan moreel
veroordeelen. Het besluit tot bijeen
roeping van de landen, die aangeslo
ten zijn bij het negen-mogendheden-
verdrag, kan daarenboven nog tot prac-
tische resultaten leiden, zeer ten na-
deele van Japan. Zulks vooral, nu de
president der Ver. Staten, de heer
Roosevelt, eergsteren te kennen heeft
gegeven, dat de Amerikaansche regee
ring eigenlijk wel iets zou willen on
dernemen. Hierop komen we aanstonds
nog even terug. Tot goed begrip van
den stand van zaken, dient eerst een
beknopt overzicht van de totstandko
ming en den inhoud van het negen-mo
gendheden-verdrag te worden gegeven.
Het negen-mogendheden-ver
drag.
Het is in 1922 te Washington geslo
ten, De bedoeling er van was een ge-
organiseerden toestand in het Verre
Oosten te scheppen; zoodanig, dat de
mogendheden vooral ten opzichte van
Clrina zich zouden onthouden van een
politiek, welke dat land en derden na
deel kon berokkenen. De deelnemers
waren: de Ver. Staten, Engeland,
Frankrijk, Italië, Japan, China, N e-
d e r 1 a n d, België en Portugal. La
ter i(1925'1927) zijn nog vijf landen
toegetreden: Noorwegen, Zweden, De
nemarken, Mexico en Bolivia, zoodat
men nu eigenlijk van een veertien-mo-
gendheden-verdrag zou moeten spre
ken.
Het verdrag heeft tot 1931 goed ge
werkt: aan de wederzijdsche belofte,
dat men elkaar geen vl'egen af zou
vangen en de souvereiniteit van Chi
na zou eerbiedigen (dat arme China,
dat toen ter tijd veel te zwak was, om
welken aanvaller ook te weerstaan)
werd tot dat jaar de hand gehouden.
Nadien is Japan echter de overeen
komst met voeten gaan treden. Dwars
het vervoer per extra-trein en auto. De
trein gaat dadelijk door naar Goes, de
auto's gaan naar Bergen op Zoom, wsar
intusschen een schip gereed is gemaakt
om de gewonden verder te vervoeren
naar Wemeldinge, vanwaar zij per auto
naar Goes worden gedirigeerd.
Met de leiding der werzaamheden te
Etten-Leur is belast de militaire com
missaris majoor b. d. J. M. van der Hey-
de, met de leiding te Bergen op Zoom
de militaire commissaris kolonel b. d.
J. van Arkel, terwijl als chef van de
hulpziekeninrichting te Goes zal optre
den dr. Verspyck Mijnssen.
DE A.R. GEMEENTE-BESTUURDERS
BIJEEN.
Te Zierikzee werd de najaarsverga
dering gehouden van de Zeeuwsche Ver
eeniging van A. R. gemeente-bestuur
ders.
Mr. J. W. Goedbloed, uit Middelburg
sprak een kort woord van welkom.
In zijn openingsrede memoreerde mr.
Goedbloed dat het 29 October a.s. 100
jaar geleden zal zijn dat dr. A. Kuyper
te Maassluis het levenslicht aanschouw
de.
Spr. schetste den invloed van het Cal
vinisme, dat dr. Kuyper zoo enorm heeft
gestimuleerd. Bij de laatste Kamerver
kiezingen zijn ook daarvan weer vruch
ten geplukt.
Vervolgens werden twee referaten
geleverd over het onderwerp: „anne
xatie van gemeenten".
Het „pro" werd ingeleid door mr. A.
J. v. d. Hoeven, burgemeester van Tho-
len en het „contra" door G. O. Veenen-
daal, gemeente-secretaris van Ierseke.
De heer Van der Hoeven
kwam tot de navolgende conclusies.
1. Tegen annexatie en samenvoeging
van gemeenten bestaat noch staatsrech
telijk, noch historisch, principieel be
zwaar.
2. Er is geen reden om van annexatie
of samenvoeging een systeem te maken.
3. Annexatie en samenvoeging van ge
meenten zijn vraagstukken van practi-
schen aard, zoodat voor elk concreet
geval de voor- en nadeelen tegen elkan
der moeten worden afgeworpen. Het
vaststellen van een algemeene gedrags
lijn is niet mogelijk.
4. Annexatie en samenvoeging bieden
inderdaad dikwijls belangrijke voordee-
len.
De heer Veenendaal werkte de
navolgende stellingen uit:
In het algemeen zal annexatie van ge
meenten zijn:
Verwachting tot morgenavond:
DE BILDT: matige, in het Noorden
tijdelijk nog krachtige Oostelijke wind,
toenemende bewolking, met kans op re
gen, vooral in het Zuiden, weinig veran
dering in temperatuur.
UNKKEL: matige Oostenwind, vrij
schoon weer, tijdelijk echter bewolkt,
mist en regen in Zuid België, matige
temperatuur met een nachtelijk mini
mum van ongeveer 7 gr.
Do 7 Oct.: Zon op: 6 h 12; onder 17 h
23. Licht op: 17 h 53. Maan op: 9 h 37;
onder: 18 h 16. E.K.: 12 Oct.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
October.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 7 2.40 14.53 8.58 21.27
Vr. 8 3.15 15.28 9.33 21.58
Za. 9 3.47 16.05 10.07 22.28
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
October.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 7 4.38 16.50 10.03 22.24
Vr. 8 5.11 17.20 10.39 22.59
Za. 9 5.43 17.55 11.13 23.34
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
II 'i J—>0 VHtCv>
1. Aantasting van het historisch ge
groeide en strijdig met de materieele
rechtsnormen en de Christelijke levens-
en wereldbeschouwing.
2. Vernietiging van gemeentelijke
autonomie, één der grondzuilen van ons
gedecentraliseerd bestuur.
3. Opheffing van plaatsjelijk zelfbe
stuur, waarborg voor de uitvoering van
hoogere regelingen in den geest der in
gezetenen.
4. Miskenning van het feit, dat door
gemeenschappelijke samenwerking, het
zij vrijwillig, hetzij gedwongen, de mo
tieven tot annexatie doorgaans geheel
of gedeeltelijk kunnen vervallen.
5. Ontneming, tegen hun zin, van de
gemeentelijke zelfstandigheid aan de
betrokken ingezetenen.
6. Bevordering van te ver doorgevoer
de overheidsbemoeiing en socialisatie
over steeds grooter gebied, terwijl thans
op den voorgrond moet staan beperking
van overheidsbemoeiing en bevordering
van vrijheid en particulier initiatief.
7. Verzwaring van financieele lasten
voor de betrokkenen, terwijl juist een
sober gemeentelijk beheer en, zoo mo
gelijk, verlaging van lasten primair zijn.
Aan de discussie werd deelgenomen
door de heeren den Hollander (Middel
burg), Van Eeten (Nieuwerkerk), Van
tegen alle mooie beloften 'n, zag het
er zelfs niet tegen op, om een groot
deel van het Chineesché rijk (Mants-
joerije) binnen te rukken en tot een
„onafhankelijken" staat te maken. De
eerbiediging van andermans belangen
lapten de Japanners aan hun laars; ze
zijn 't tenslotte openlijk gaan toegeven:
dat ze de opperheerschappij in het Ver
re Oosten verlangen en de Europee-
sche en Amerikaansche mogendheden
zich maar moeten terugtrekken.
We beleven thans een n'euwe f,ase
van dit Japansche streven naar de op
perheerschappij. De bedoeling van To
kio is vermoedelijk China geheel aan
zijn wil te onderwerpen en dan de bui-
tenlandsche belangen aldaar eenvoudig
te liquideeren.
De rede van Roosevelt,
De resoluties, welke de Volken
bondsvergadering nu gist,eren heeft
aangenomen zouden practisch weinig
kunnen uitwerken, indien de Ver. Sta
ten zich als tot dusverre onzijdig h'el-
den. Een actie tegen Japan zonder
Amerikaansche deelneming is vrijwel
uitgesloten. De groote Amerikaansche
republiek is de mogendhe:d, die een
dergelijke actie kracht kan bij zetten:
omdat het het dichtst bij 't vuur zit en
verweg de meeste middelen (vloot en
luchtmacht) kan vrijmaken voor opera
ties in de Japansche en Chineesche
buurt.
Tot voor kort leek het onmogelijk,
dat de Vér. Staten in afzienbaren tijd
voor eenigerlei onderneming te vinden
zouden zijn. Het Amerikaansche volk
was volkomen wars niet alleen van
een oorlog, maar v,an elke actie met-
oorlogsrisico. Het schijnt echter, dat
daar.'n verandering komt: zulks als een
gevolg van de gruwelijke bombarde
menten der Japanners op open steden.
Deze gruwelen hebben zooveel ver
ontwaardiging bij de openbare meening
in Amerika gewekt, dat ze haar paci
fisme er door vergeet.
In dit licht moet men de rede van
Roosevelt bezien. De president heeft
een steekproef genomen. Wat hij\zeide
te Chicago was geenszins een aankon
diging van frontverandering. Zijn woor
den lieten alleen de mogelijkheid open
van zulk een frontverandering. Roose
velt nu wenschte te weten, hoe de
openbare meening daarop zou reagee-
ren.
Deze openbare meening wordt dooi
de pers vertolkt: en de Amerikaan
sche pers is den president ,als een
man bijgevallen. Uit haar commentaar
op de rede valt af te leiden, dat er
inderdaad een omslag plaats grijpt; e n
dat de Amerikaansche
regeering, zou zij aan
een actie tegen Japan
(voorloopig n.atuurlijk
nog geen mi litaire ac
tie) willen deelnemen,
naar alle waarschnlijk-
heidnietmet een beweging
uit het volk daartegen
te kampen krijgt. Dat is
heel belangrijk. De regeering te Was
hington hoeft zich nu niet langer de
handen volstrekt gebonden te achten.
Ze heeft eenige vrijheid
van beweging gekregen.
Hiermee is uiteraard heelemaal niet
gezegd, dat er nu werkelijk binnen
kort iets ondernomen zal worden. Het
een ge, wat vrijwel vast staat is, dat
de mogendheden^ die deelnemen ,aan
het verdrag van Washington waar
schijnlijk zoo spoedig mogelijk bijeen
zullen komen; onder hen ook de Ver.
Staten. De tijd moet leeren, of die
conferentie practische resultaten zal
afwerpen.