GOESCHECOWAMT^ÜU
182 9
BIHNENLAND.
WEERBERICHT.
NUMMER 227.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
27 SEPTEMBER 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
De crisis in de N.S.B.
De omroepvereenigingen moeten
werelduitzendingen verzorgen.
ZEEIA
Zeeuwsche Agrarische Bond.
ÖND. BRANDWAARBORGMIJ.
Dagblad Voor Middelburg, Goes *a agent
schap VUasiDgea 2.30, elders f 2.50 per
kwartaal Week-abonn. ia Middelburg en
Goes 18 et. p. w. Advertenties 30 et. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 et. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
ELBUBGSCHE COURANT
Gitgeefster: Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
TelefoonRedactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandscbe Dagbladpers.
F amiliebe richten ea dankbetuigingen 1—7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extTa Bewijsnommers 5 cent.
DE KONINGIN OP HET PALEIS
SOESTDIJK.
H.M. de Koningin is Zondagnamiddag
kwart over vijf op het paleis Soestdijk
aangekomen.
PRINS BERNHARD, EERE
VOORZITTER VAN DEN A.N.W.B.
Het bestuur van den A.N.W.B. heeft
de mededeeling ontvangen, dat Z.K.H.
Prins Bernhard het eere-voorzitterschap
van den Koninklijken Nederlandschen
Toeristenbond „A.N.W.B." heeft aan
vaard.
Uit de N.S.B. zijn alsnog getreden: de
gepens. luitenant-kolonel van het Kon.
Ned. Indisch leger, J. Hogewind, en mr.
W. A. Ubbens, rechter in de rechtbank
te Alkmaar.
De heer Hogewind was een der oud
ste medewerkers van den heer Mussert
en nam langen tijd een zeer vooraan
staande plaats in de rijen der N.S.B. in.
Zijn uittreden motiveert hij met: „ver
lies van vertrouwen in den leider en
diens naaste medewerkers".
In een onderhoud met een verslagge
ver van de Tel. heeft de heer Mussert
gezegd, dat de N.S.B. voor de verkie
zing 51.000 en thans nog 49,000 leden
telt.
De regeering heeft een commis
sie in het leven geroepen, wel
ke er voor zal zorgen, dat de
Nederlandsche wereldomroep
er komt,
In het gebouw van den Radio-raad te
Den Haag had Zaterdag de installatie
vergadering van de „contact-commissie
voor de werelduitzendingen" plaats.
De voorzitter, prof. mr. P. S. Ger-
brandy, hield bij ontstentenis wegens
ziekte van minister Van Boeyen, een re
de, waaraan wij het volgende ontleenen:
Het moet hier gezegd worden, dat de
Nederlandsche omroepvereenigingen
met uitzondering van den K.R.O. met
hoeveel ijver en toewijding zij haar taak
ten aanzien van de Nederlandsche (bin
nenlandsche) uitzendingen ook verzor
gen, op het gebied van de uitzendingen
naar de overzeesche gebiedsdeelen en
van de werelduitzendingen een zeker
manco aan den dag hebben gelegd. En
het is te betreuren dat bij gebreke van
initiatief op dit terrein van de zijde der
Nederlandsche omroeporganisaties, thans
van overheidswege moet ingegrepen
worden om tot stand te brengen, het
geen reeds s:nds jaren als taak van deze
omroeporganisaties beschouwd moet
worden.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft het in de bespreking, welke aan de
instelling van deze commissie vooraf
ging, zoo kras mogelijk gez'egd: De re
geering kan niet langer dulden, dat Ne
derland welkloos blijft terwijl het buiten
land ten deze groote activiteit aan den
dag legt en zich daarbij somtijds be
dient van onze taal. De kogel moet door
de kerk, de wereldomroep moet er ko
men.
De omroepvereenigingen moeten daar
om goed doordrongen zijn van den ernst
en ook van het verhevene van de taak,
welke ook op het gebied der werelduit
zendingen de overheid in hare handen
wil leggen, Immers zij zijn het aan wie
zal worden opgedragen de verzorging' en
de uitzending van programma's, die over
de geheele wereld de aandacht vestig
den op hetgeen Nederland op cultureel
en economisch gebied beteekent.
De instelling van deze commissie be
teekent ook, dat hetgeen de organisaties
en instanties, die in deze commissie
vertegenwoordigd zijn, aan denkbeelden
en suggesties op dit gebied naar voren
zouden willen brengen, niet zelfstandig'
en eigenmachtig in de pr,actijk ten uit
voer wordt gelegd, doch dat al hetgeen
bij de vertegenwoordigers leeft in den
boezem dezer commissie uitgedragen zal
worden, opdat in gemeen over-
legtoteen besluit gekomen
kan worden, die alle par
tijen b ev re digt envoorhet
uiteind el ij k resultaat d e
*e 's e achten.
Bij een goede samenwerking twijfel ik
er niet aan, dat als vrucht van het ge
meen overleg binnen afzienbaren tijd
een hoog'staande Nederlandsche wereld-
otnroep tegenover het buitenland zal ge-
tuigen van hetgeen ons land in cultureel
en economisch opzicht beteekent.
A
Spr. verklaarde tenslotte namens den
minister van binnenlandsche zaken de
contact-commissie voor de werelduitzen
dingen voor geïnstalleerd.
PHILIPS KEERT 18 K pCt. UIT.
Op de gewone aandeelen.
In de Zaterdag gehouden vergadering
van commissarissen der N.V. Philips
Gloeilampen-fabrieken te Eindhoven,
werd besloten aan de jaarlijksche alge-
meene vergadering van aandeelhouders
voor te stellen het dividend over het
boekjaar 1936/'37 te bepalen op 18}^
pet. voor de gewone aandeelen en 8%
pet. voor de preferente aandeelen.
VERDEELING OPBRENGST
POSTZEGELS EN BRIEFKAARTEN
VOOR HET KIND.
De nieuwe serie verschijnt 1
December a.s.
Na verkregen goedkeuring van den
minister van binnenlandsche zaken
wordt dezer dagen aan pl.m. 350 vereeni-
gingen van kinderbescherming het haar
toekomende aandeel uitbetaald.
Te zamen wordt uitgekeerd 163.456
(v.j. 139.775).
De kosten van propaganda en admini
stratie bedroegen ongeveer 6% pet, van
de ontvangsten.
Beslist is dat de eerstvolgende serie
postzegels „Voor het Kind" zal bestaan
uit 5 zegels (tot dusver 4), welke aan
sluiten aan de laatste tariefsverlaging.
RICHTPRIJS VOOR TARWE IN 1938.
Men meldt ons uit Den Haag:
Door de wijze van berekening van
den tarweprijs voor de oogsten 1936 en
1937 dreigt eenig misverstand te ont
staan onder de landbouwers, bij de ver
gelijking dezer prijzen met die van vo
rige oogsten. Ten einde nu te voorko
men, dat dit misverstand ook ten aan
zien van den oogst 1938 zou bestaan,
heeft de minister van economische za
ken besloten, den tarweprijs weer vast
te stellen op ongeveer dezelfde wijze als
dit geschiedde in de jaren 1931 t/m 1935
De tarweprijs voor gemiddelde kwali
teit tarwe, geleverd ter plaatse va:i nor
male aflevering op omstreeks 1 Febru
ari is door den minister voor den oogst
1938 vastgesteld op 10 per 100 kg.
De prijs der tarwe was in 1931 12.50,
in 1932 en 1033 12, in 1934 11, en
1935 10, in 1936 9 en in 1937 9.25.
Hierbij dient in aanmerking te worden
genomen, dat de richtprijzen voor 1936
en 1937 practisch 0.60 a 0,65 hooger
waren door een voor bewaarloon over
de periode 1 September1 Februari
toegevoegde vergoeding. De richtprijzen
1936 en 1937 bedragen dus practisch
9.60 a 9.65, resp. 9.85 a 9.90 in
dien de tarwe ingeleverd is omstreeks 1
Februari.
Door een afronding tot 10 is voor
het jaar 1938 weder het systeem her
steld om den richtprijs betrekking te
doen hebben op een gemiddelden inle
veringsdatum van omstreeks 1 Februari.
MOORD OP OUDE VROUW
OPGEHELDERD.
Naar wij vernemen hebben de beide
mannen, die er van werden verdacht nu
bijna een jaar geleden een oude vrouw
te hebben vermoord in haar woning in
de Groote Bickerstraat te Amsterdam,
een volledige bekentenis afgelegd tegen
over den subst. officier van justitie mr.
H. A. Wassenbergh.
Zij hebben uitvoerig medegedeeld hoe
zij hun misdrijf hebben gepleegd en welk
aandeel ieder er in gehad heeft.
Het is nu bijna een jaar geleden, dat
buren de politie er van in kennis stel
den, dat de bejaarde mej. Teeseling in
dagen niet gezien was. Toen men 'n on
derzoek in de woning instelde, vond men
het lijk van de oude vrouw op een bed
in de achterkamer liggende, bedolven
onder huisraad en beddegoed. Het bleek
dat de vrouw vermoord was en dat roof
de bedoeling der daders was geweest.
Reeds spoedig werden twee jonge
mannen gearresteerd, die ondanks het
vele bewijsmateriaal bleven ontkennen.
Thans hebben zij dus na maanden een
bekentenis afgelegd. Zij hadden relatie
gezocht met de vrouw omdat zij meen
den dat er veel geld in huis was. Tijdens
het laatste bezoek hadden zij de vrouw
neergeslagen, waarna het huis werd
doorzocht. Tal van gouden sieraden
werd buit gemaakt en op de markt ver
kocht. Vóór zij het huis verlieten, heb
ben de jongemannen het lijk van de
vrouw op het bed gesmeten en het met
huisraad en beddegoed bedekt.
De waarheid wordt zelden kalm ge-
zegd; nog zeldzamer wordt zij echter
kalm aangehoord.
L. en M. en de cultuur,
De „Zeeuwsche Agrarische Bond"
hield Zaterdagmiddag een algemeene
vergadering in de „Prins van Oranje" te
Goes.
De voorz. de heer J a c. W e 1 1 e -
m a n te Krabbendijke, opende de ver
gadering met een woord van welkom tot
de vele aanwezigen en speciaal tot de
beide sprekers, enkele aanwezige pre
dikanten, de vrouwen, die achter den
strijd der mannen dienen te staan, en
de jeugdclub te Borsselen. Spr. vestigde
voorts de aandacht op het verschil tus
schen de meer technische organisaties
en „Landbouw en Maatschappij", van
welken nationalen bond de Z.A.B. een
afdeeling is. Spr. schetste den boeren
stand als het fundament van de natie en
de landbouw als het fundament van de
maatschappij.
Hierna sprak ds. W. E. M. Eggink
Ned. Herv, predikant te Zuiderwoude,
over „Landbouw en Maatschappij en de
cultuur". Spr. wees er op dat z.i.
„Landbouw en Maatschappij" allereerst
zal moeten werken aan een nieuwe
plattelands-cultuur. Deze cultuur
maakt een crisis door, is losgeslagen.
Spr. zette uiteen, dat cultuur bereikt
wordt, door doelbewusten arbeid, die
daarbij gericht is op het nut van het al
gemeen. Om zulks volkomen te kunnen
beoordeelen is echter een allesomvat
tend begrip noodig en dit wordt alleen
bij God gevonden. Wat heeft God voor
met de wereld? We zullen moeten vra
gen naar zijn wil. En om zulks te kunnen
beantwoorden is geloof noodig, gods
dienst, de grondslag der zedelijkheid.
Spr. wees dan op de ontkerstening der
achterliggende 3040 jaren. In het be
gin dezer eeuw ging men zijn weg zon
der te vragen: mag dat? En men dient
daarnaast ook te vragen: kan dat?
Daartoe dienen we levenswijsheid te be
zitten. We verkrijgen die echter niet al
leen door studie, maar vooral ook door
levenservaringen. Helaas ontbreekt zoo
vaak, naast godskennis, inzicht in het
volkskarakter, de volkscultuur. Voor de
vragen: wat kan en wat mag is de toe
stand op het platteland echter bijzonder
gunstig. De boer is in wezen godsdien
stig en heeft in het algemeen een goe
den blik op de praktische mogelijkhe
den. De brutale stadscultuur heeft de
plattelandscultuur echter verdrongen,
door de snellere communicatie. Spr.
noemt de stadscultuur „brutaal" omdat
zij niet zoo als het platteland rekening
behoeft te houden met vragen: wat kan
en mag. En hierin schuilt het gevaar van
onevenwichtigheid. Het platteland is er
door overstroomd. De rationaliseering
deed haar intrede. Er kwam overpro
ductie, werkloosheid. Het platteland
heeft er geen rekening mede gehouden,
dat wat kan en mag voor den één, niet
altijd kan en mag voor den ander. Spr.
schetste hoe, door dat men dit over het
hoofd zag wantoestanden ontstonden
op het gebied van kleeding, meubilair,
huishouding. L. en M. dient het platte
land weder bewust te maken van zijn
eigen cultuur, zijn eigen waarden. Daar
toe dient de plattelander zich te ontwik
kelen en in deze kunnen ook de jeugd
clubs nuttig werk doen. Die moeten er
meer komen. Spr. wil niet terug naar
de oude plattelandscultuur. Dat gaat
nooit. Men moet voorwaarts, naar een
eigen, nieuwe plattelandscultuur. In de
ze heeft L. en M. een groote taak, en L.
en M. roept allen op, aan die taak mede
te werken.
Ons politiek-economisch stand
punt.
Vervolgens was het woord aan den
heer G. J. de Ruiter, te Knijpe, over
„Ons politiek economisch standpunt".
Spr. wees er op, dat in velerlei opzicht
de toestand van den plattelander pre
cair is. Talloozen moeten naar B. A. of
stempellokaal en zelfs de toestand van
middenstander en boer op het platte
land is armoedig. Spr. haalde in deze
voorbeelden en uitspraken aan en be
toogde, dat L, en M. ten deze verbetering,
tot doel heeft. Ook in vele andere lan
den is de toestand der plattelanders zeer
moeilijk en zien zij toch ten achter ge
steld bij de stedelijke bevolking. De
oorzaak dezer miskenning ligt aan het
feit, dat men de beteekenis en waarde
van het pletteland niet erkende. De
stedeling de industrie-arbeider, wist
door middel van zijn organisatie een be
paald loonpeil te bedingen. Spr. wees
er hier op, hoe een hooger loonpeil van
den landarbeider ook in het belang is
van den industriearbeider daar de eer
ste de productie van den laatste af moet
kunnen nemen. Een welvarende bcje-
renstand is van het grootste belang voor
het geheel. De taak van L, en M. is dit
te doen begrijpen. De werkzaamheid
van de overheid dient gelijk gericht te
zijn op landbouw, handel en industrie,
en dient daarbij in het oog te houden,
dat de landbouw het fundament is van
de maatschappij.
Spr. wees op de groote moeilijkheid
in verband met de natuurlijke om
standigheden en de internationale pro
ductie om bepaalde prijzen voor de
landbouwproducten en in verband daar
mede behoorlijke loonen vast te stellen.
Spr. noemde enkele der laatste jaren
getroffen maatregelen en de moeilijkhe
den die daarbij reeds werden ondervon
den van de zijde der industrieelen, der
steden. L. en M. wien in deze een beter
inzicht scheppen, omdat die tegenstand
veelal is een gevolg, niet van onwil,
maar van onkunde. En door opvoeding
van eigen leden, vooral van de jeugd,
dient L. en M. den plattelander van
eigen cultureele waarde te overtuigen.
Hoe krachtiger L. en M. is, hoe krachti
ger de invloed in deze, en ook die op de
politieke partijen en de regeering kan
zijn.
Spr. zette dan uiteen, dat deze taak
niet verricht kan worden door de ande
re landbouworganisaties, mede omdat
zij dan verdeeld zouden worden door po
litieke strijdvragen, terwijl zij ook geen
beduidende cultureelen arbeid kunnen
verrichten. De Boerenstand heeft tal
van organisaties die zijn producten, ook
in het buitenland, een goeden naam ge
ven, maar hij miste er één, en wel die,
welke den boerenstand zou doen profi-
teeren van het werken der andere orga
nisaties. Deze organisatie wil L. en M.
zijn. L. en M. wil geen dure ambtenarij,
maar zoo vrij mogelijk zijn en daarbij
maatregelen aan de grens die den boer
een behoorlijken prijs voor zijn produc
ten waarborgen. L. en M. jaagt daarme
de geen hersenschim na, want wat L. en
M. wil wordt in diverse andere landen
reeds met succes toegepast. Er is een
kleine kans, dat men ook in Nederland
dezen kant op zal gaan. Men staat niet
meer tegenover het standpunt van L.
en M„ maar gaat geleidelijk over naar
wat L. en M. steeds voorstaat, gelijk
spr. met eenige voorbeelden aantoonde.
Spr. besloot met een betoog, om L. en
M. steeds krachtiger te maken en voor
al de jeugd er aan te verbinden.
Nadat de voorzitter beide sprekers
dank gebracht had voor hun belangwek
kende rede en een korte pauze gehou
den was, werd door de jeugdclub uit
Borsselen het tooneelspel „De Droom
ster" opgevoerd. Dit tooneelspel, dat
een blik werpt op heden en verleden
van den boerenstand, doet in zijn zins
bouw, en ook wat de wijze betreft
waarop de stof verwerkt is, aan de too-
neelspelen van Multatuli denken. De
stof is op pittige en aantrekkelijke wijze
behandeld en er komen treffende ta-
freelen in voor. Het werd geschreven
door den heer Jac. Welleman en opge
dragen aan den voorz. van L. en M. in
houd zoowel als spel verwierven een
welverdienden bijval.
Met een slotwoord van den voorz.
werd deze welgeslaagde bijeenkomst ge
sloten.
DE GEDUPEERDE MOSSEL
KWEEKERS.
Men schrijft ons uit Bruinisse:
Zaterdagavond vergaderden in het
Veerhuis alhier weder de gedupeerde
mosselkweekers onder voorzitterschap
van den heer Sterk uit Yerseke. Na een
welkomstwoord aan de heeren Van
Vessem en van Oeveren leden van den
Gemeenteraad deelde de heer Sterk
mede dat Woensdag 29 September een
conferentie zal plaats hebben met den
directeur van het C.V.K. De minister
van Economische zaken is tot 15 Octo
ber afwezig, doch daarna zal audiëntie
worden verleend.
Daarna werden nogmaals een 7 tal
punten voorgelezen en aan de goedkeu
ring van de leden onderworpen, waar
voor de actie gevoerd wordt en die
reeds meermalen zijn medegedeeld. Een
dezer punten was het vragen van
VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
VAN
(Ingez. Med.)
MIDDELBURG
Verwachting tot morgenavond;
DE BILT: Zwakke tot matige Z.O.
wind, nevelig tot licht of half bewolkt,
weinig of geen neerslag, weinig veran
dering in temperatuur.
UKKEL: Lichte of matige wind uit
Z.O. richtingen, schoon en zacht weer,
nachtelijk temperatuursminimum onge
veer 8 gr.
Ma. 27 Sept. Zon op: 6 h 55; onder:
18 h 47. Licht op: 19 h 17. Maan op:
23 h 42; onder: 15 h 06, L.K. 27 Sept.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
September.
Hoogwater. Laagwater,
Ma. 27 6.50 19.20 13.22
Di. 28 7.59 20.50 1.58 14.37
Wo. 29 9.36 22.26 3.22 16.16
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
September.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 27 8.41 21.03 2.00 14.28
Di. 28 9.42 22.24 3.01 15.38
Wo. 29 11.11 23.54 4.25 17.14
Westkapelie is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
vrachtvergoeding voor het varen naar
Philippine. Besloten werd 40 cent per
ton te vragen. Wat betreft het punt
steunverleening aan de ergst gedupeer
den meende de heer Sterk dat hiervoor
volgens de opvattingen der betrokken
instanties in Den Haag, een stichting
van een apart fonds noodzakelijk zou
zijn.
De 7 punten, waarin de actie is vast
gelegd, zullen aan den Gemeenteraad
en aan B. en W. worden overgelegd met
het verzoek daaraan adhaesie te betui
gen.
Voorgelezen werd daarop een artikel
in de Middelburgsche Courant van 24
September, geschreven uit Yerseke over
de thans hier gevoerde actie.
- Naar aanleiding daarvan werd op
eenige tegenstrijdigheden gewezen, ter
wijl werd opgemerkt dat duidelijk blijkt
hoe bang men elders is voor de concur
rentie van Bruinisse. Vroeger waren 80
pet. der naar Parijs verzonden mosselen
afkomstig van de Grevelingen. Door
combinatie en trustvorming onder be
scherming van het C.V.K., is dat ver
anderd. De heer Vijverberg meende met
zekerheid te kunnen zeggen, dat bij vrij
en handel dit weer zoo zou zijn. Thans
wordt echter op sommige andere vis-
schersplaatsen ronduit uitgesproken,
dat men het er op aan legt Bruinisse
kapot te maken; men heeft dan een con
current minder. Voorgesteld werd de
beide bestaande visscherijvereenigingen
Algemeen Schippers- en Visschersbe-
lang en de afdeeling Bruinisse van den
Bond van Mosselkweekers te doen sa
mensmelten tot één vereeniging. Men
staat dan eendrachtiger en uit de bezit
tingen der beide vereenigingen kunnen
dan de te maken onkosten worden be
streden. Een lijst om de afdeeling Brui
nisse daartoe te laten vergaderen, werd
daarop ter teekening gelegd en door alle
aanwezige leden geteekend. Men zal nog
later overwegen of men een advocaat
zal nemen om de actie mede te helpen
voeren.
De heeren Th. Kik en M. de Koning
werden aangewezen om Woensdag a.s.
met den heer Sterk, met den heer di
recteur van het C.V.K. te gaan confe-
reeren.
DE SMOKKELARIJ.
Sedert een week is langs de Belgische
grens een smokkelhandel ontstaan van
boter uit ons land naar België, waar de
boterprijzen thans van 5 tot 10 procent
hooger zijn, dan hier te lande. Eveneens
is zulks het geval met kaas en koffie.
Alle genoemde producten mogen aan
Nederlandsche zijde vrij worden opge
slagen. Het zijn nu veelal de Belgen, die
de waren in ons land komen halen en ze
dan tersluiks naar eigen land pogen te
