DE TROONREDE. IN MANTEL- EN JAPON- STOFFEN S. WIENER i CO Kantfee keningen NOUVEAUTÉS BINNENLAND. NUMMER 222. TWEE BLADEN. DINSDAG 21 SEPTEMBER 1937. EERSTE BLAD. 180e JAARGANG. MIDDELBURG Ds. Van Duyl uit de N.S.B. getreden. Ook mr. D. F. Pont ver laat de N.S.B. PRINS BERNHARD BIJ DE OEFENIN GEN DER LICHTE BRIGADE. lp IIDDELBURGSCHE COURANT Jagblad Voor Middelburg, Goea en ageflt- «chap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per kwartaal Week-abonn. in Middelburg en Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr. Het is ditm,aal een getemperd opti misme, wat als melod sch motie! in de Koninklijke rede, waarmee H, M. he den de nieuwe zitting der Staten-Gc- neraal opende, doorklinkt. Getemperd: want hoezeer de economische opleving hier te lande zoowel als in de geb eds- deelen buiten Europa tot dankbaarheid en hoop aanleiding geeft, de openbare financiën zuulen voorloopig nog zor genkind blijven. De opleving heeft de pos tie van het budget niet reeds zoo veel vermogen te verbeteren, dat za ken als de verbetering van het onder wijs eindelijk weer eens ter hand zouden kunnen worden genomen. Voor velen zal deze mededeeling een lee- lijke teleurstelling beteekenen. De toestanden op onderwijsgebied zijn al lerbedroevendst. Jaren aaneen is ten deze een politiek toegepast, welke tenslotte veel op een afbraak is gaan lijken. De- mededeeling, d,at er nu ver moedelijk nog geen beg n met eenigen heropbouw kan worden gemaakt, heeft ons in deze Troonrede, wat haar nega tieven zin aangaat, het meest getrof fen. En de vraag werpt zich op, of indien aan het hoofd van het departe ment van O., K. en W. een krachtiger bewindsman stond deze teleurstel lende mededeeling ook zou zijn gedaan, De regeering geeft met eenigen na druk blijk van haar kerkelijk kar.akter: haar hele d zal doelbewust streven naar .beveiliging en versteviging van de positief christelijke grondslagen on zer samenleving". Dat is ota zichzefx ook voor den vrijz nnigen Nederlander een verheugende belofte. Onze sa menleving heeft vermoedelijk nergens zoozeer behoefte aan dan aan het be wustzijn, dat ze inderdaad wortelt m christelijke grondslagen. Maar toch wachten wij ten deze met eenige scep sis de daden der regeering ,af. Hei vage program, dat ze ter toelichting van haar christelijk kenmerk ontvouwt: ,werkdadige zorg voor een gezonde ont- ploo ïng van het huwelijks- en gezins leven, bescherming van de publieke eerbaarheid, onthouding door de over heid v,an aanmoediging van alles wat tot ontheiliging van den wekelijkschen rustdag aanleiding geeft", klinkt ons nu niet bepaald als geestdriftig bazuin geschal in de ooren. Als het alleen in dergelijke, natuurlijk op z'chzelf wel belangrijke, doch geenszins voor het onderhavige vraagstuk: merkwaardige aangelegenheden gezocht moet worden, kan men zich moeilijk veel van de praktijk voorstellen. De wel heel glib berige "redactie van de zinsnede inza ke de „ontheiliging van den wekelijk schen rustdag" verraadt trouwens, hoe zeer ook nu weer het k e r k e 1 ij k element de christelijke goede bedoelin gen der regeeringen parten speelt. De roomsch-katholieken hebben nu een maal een veel ruimer opvatting van de Zondagviering dan de gereformeerden. Van meer dan een „onthouding" kon op dit punt 'n de Troonrede dienten gevolge geen sprake zijn. Als 't voor 't^ overige nu in de praktijk ook maar niet op allerhande onthoudingen gaal neerkomen. Er is ten deze eenige er varing met de kerkelijke coalitie- regeeringen. Categor sch in deze Troonrede klinkt de zinsnede inzake de weermacht. „Belangrijke voorstellen tot versterking der weermacht zullen onverwijld ,aanhangig worden gemaakt". Op enkele pacifistische geesten na, die de barsche werkelijkheid der inter nationale samenleving op hun wijze onder de oog'en zien (of niet zien) zal het geheele Nederiandsche volk .deze zinsnede ongetwijfeld met instemming begroeten. Ook ial dient er zooals verderop blijkt voor geleend te wor den. Zoo althans vertolken wij de me dedeeling, dat de verhoog ng der de fensie-uitgaven „enkele bijzonderefi- nancieele voorzieningen" noodig zal maken. Gelegen in een niet bepaald ongevaarlijken hoek van een wereld deel, d,at trilt van de politieke span ningen, is een betere militaire uitrusting voor ons land gebiedende eisch. Het heeft niet den minsten zin de eventu aliteit van een nieuwen oorlog te ne- geeren. Hoe vlugger en hoe energieker de regeering deze zaak aanpakt, hoe beter. En wat voor Nederland geldt, geldt in dezelfde mate voor ons Indië. De huidige gebeurtenissen in China houden, wat dit betreft, een geduchte waarschuwing in. Er mag in deze zaak niet te veel op de kosten gelet worden. Schrielheid zou ons in vervolg van tijd 22* GOESCHE COURANTE Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg. Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17. Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederiandsche Dagbladpers. Familieberichten en dankbetuigingen I7 regels f 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels, a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met „Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent. H.M. de Koningin heeft hedenmiddag de nieuwe zitting der Staten-Generaal geopend met het uitspreken van de vol gende Troonrede: Leden der Staten-Generaal, Mij wederom in Uw midden bevin dend, gevoel Ik allereerst behoefte uiting te geven aan Mijne gevoelens van dankbaarheid voor de tot dusver voortschrijdende verbetering in het economische leven hier te lande. Deze verbetering in belangrijke deelen van het bedrijfsleven verlevendigt de hoop, dat de nog steeds omvangrijke werk loosheid geleidelijk verder zal kunnen worden ingeperkt. Alle maatregelen, die der Regeering doelmatig voorkomen om het proces van herstel uit de langdurige depres sie te bevorderen, zullen harerzijds worden genomen of aan Uwe goedkeu ring onderworpen. De ontwikkeling van den economi- schen toestand in Nederlandsch-Indië geeft reden tot voldoening; in het gun stig verloop van de opbrengst .der landsmiddelen weerspiegelt zich de allerwegen ingetreden opleving in landbouw, handel, nijverheid en scheepvaart, waartoe mede bijdroegen de over het algemeen bevredigende oogsten van de voedselgewassen der inheemsche bevolking. Het stemt Mij tot verheugenis, dat als gevolg daarvan thans weder een stijging valt waar te nemen van het welvaartspeil der bevolking van Ne derlandsch-Indië en dat een begin kon worden gemaakt met de verlaging van de op haar rustende lasten. De rui mer vloeiende middelen geven gele genheid in meerdere mate dan de laat ste jaren het geval kon zijn, gelden beschikbaar te stellen voor de bevor dering van de geestelijke en stoffelijke belangen der bevolking. Door toepassing van daartoe ge- eigende middelen zal ernstig worden gestreefd naar verbreeding en verster king van de economische basis-, ten einde die voor de toekomst beter be stand te doen zijn tegen schokken, als welke in de laatste jaren werden on dervonden. Hoewel in Suriname een lichte ver betering, zoowel bij den in- en uitvoer als bij de voornaamste cultures viel op te merken, bleef de economische en financieele toestand van dat ge west nog weinig bevredigend, in te genstelling met dien van Cura9ao, aan welk gebiedsdeel die wereldcrisis schier ongemerkt is voorbij gegaan. Te midden van de geestelijke ver warring in de wereld, waaraan ook ons volk niet geheel ontkomt, is steeds dringender de eisch, dat in wetgeving en bestuur vóór alles Gods wet tot opperste richtsnoer worde genomen. In zijn algemeen karakter zal het re- geeringsbeleid het kenmerk dragen van een doelbewust streven naar be veiliging en versteviging van de posi tief christelijke grondslagen onzer sa menleving. Aldus zal een beleid kun nen worden gevoerd, dat met ver mijding van toespitsing van tegenstel lingen ook door zijn innerlijke re delijkheid instemming vordert. Het karakter van dit beleid zal tot uifmg komen met name in werkdadige zorg voor een gezonde ontplooiing van het huwelijks- en gezinsleven, be scherming van de publieke eerbaar heid, onthouding door de overheid van aanmoediging van alles wat tot ont heiliging van den wekelijkschen rust dag aanleiding geeft, en krachtige handhaving van het gezag. Eerbiedi ging van de vrijheid van godsdienst en van geweten, en handhaving van den rechtmatigen volksinvloed op het landsbestuur blijven hechte pijlers van ons volksbestaan. De regeering overweegt een nadere regeling van het vereenigingsrecht, ter bevordering van een meer werkdadig repressief toezicht, naar de reeds thans in de wet neergelegde normen van openbare orde en goede zeden. Hoewel de internationale omstan digheden veelszins aanleiding geven tot bezorgdheid, bleef het vriend schappelijk karakter, hetwelk onze verhouding tot andere mogendheden pleegt te dragen, ongerept bewaard. Niettemin zal, gelet op de spanningen in de verhouding tusschen de volken en het daarmee saamhangende gevaar van internationale verwikkelingen, zoowel hier te lande als in Indië, moe ten worden voortgegaan met de ver sterking van onze weermacht. Belang rijke voorstellen daartoe zullen onver wijld aanhangig worden gemaakt. De regeering zal zich beijveren de samenwerking in onderneming en be drijf ten bate van de geheele volks huishouding te bevorderen. Met handhaving van krachtige me dewerking aan de bevordering van op wederkeerigheid gegrond internati onaal ruilverkeer, is noodig verster king van onze handelspolitieke weer baarheid, ter beveiliging van den bui- tenlandschen en binnenlandschen af zet van onze producten, met inacht neming van nauwe samenwerking tus schen Nederland en de deelen van het koninkrijk buiten Europa. De landbouwcrisismaatregelen zul len, met handhaving van den voor den landbouw nog noodzakelijken prijs steun, zooveel mogelijk beëindigd wor den. Daarnaast zal bevorderd worden, dat nuttige regelingen door de be drijf sgenooten zelf zullen worden overgenomen en voortgezet of opge bouwd. Verschillende wettelijke maatrege len tot verhooging van het peil van den SCf landbouw zullen worden voorgesteld. In voorbereiding zijn wettelijke re gelingen tot beperking van den arbeid der gehuwde vrouw en tot het reke ning houden met gezinslasten bij het arbeidsinkomen. Ten aanzien van de landarbeiders zal de practische uitvoerbaarheid van een wettelijke regeling van den ar beidstijd, voor zoover misstanden niet door onderling overleg van de georga niseerde belanghebbenden uit den weg worden geruimd, worden onderzocht. Het temperen van de gevolgen der werkloosheid voor hen, die daarvan slachtoffer blijven, beschouwt de re geering als een harer voornaamste plichten. Wettelijke regelingen betref fende werkloosheidsverzekering en steunverleening zullen worden voor bereid. Voortgegaan zal worden met de uitvoering van openbare werken als middel tot werkverruiming, met de werkverschaffing en met het cultu- reele werk voor de werkloozen. Ondanks de ingetreden verbetering in den economischen toestand en de daarmede samenhangende stijging van de opbrengst der middelen, blijven, na de diepe depressie der laatste jaren, de openbare financiën nog in bijzon dere mate zorg vereischen. Buiten hetgeen op economisch-sociaal terrein en op het gebied der defensie onver mijdelijk is tot behoud en versterking van de Nederiandsche volkskracht, zullen vele op zichzelf gewenschte of nuttige maatregelen, waaronder die op het gebied van het onderwijs, dan ook eerst ter hand genomen kun nen worden, wanneer de inwendige positie van het budget voldoende zal zijn versterkt. De verhooging der defensie-uitga ven zal enkele bijzondere financieele voorzieningen noodig maken. Naast de reeds genoemde voorzie ningen stelt de regeering zich voor een regeling tot coördinatie van het goe derenverkeer te land en te water tot stand te brengen, terwijl een herzie ning van de woningwet in voorberei ding is en een wettelijke regeling van de opleiding der onderwijzers zal wor den aanhangig gemaakt. De toewijding, waarmee Leger en Vloot, zoomede de ambtenaren in bur gerlijken dienst in het geheele Ko ninkrijk, hun taak vervullen, stemt Mij tot erkentelijkheid. In het komende zittingjaar zal weer veel arbeid en toewijding in hartelijke samenwerking van Regeering en Sta ten-Generaal worden gevraagd. Met de innige bede, dat ons allen door den Almachtigen God de kracht en de wijsheid geschonken worden, die Hij alleen geven kan, verklaar Ik de ge wone zitting der Staten-Generaal ge opend. heel duur te staan kunnen komen. Een interessante al'nea in de Troon rede schijnt verder die, waarin v,an een „nadere regeling van het vereenigings recht" wordt gesproken. De regeerinp. overweegt deze nadere regeling, „ter bevordering van een meer werkdadig repressief toezicht, naar de reeds thans in de wet neergelegde normen van openbare orde en goede zeden." Dat klinkt eenxgszins raadselachtig. Op wat voor corporaties wordt hier in het bij zonder gedoeld? In elk geval zal het be duiden, dat de regeering op dit gebied meer dan tot dusver aan banden wil leggen. Missch en is daar wel wat voor te zeggen. Maar waakzaamheid lijkt hier geboden. Van belang zijn tenslotte enkele me dedeelingen v,an socialen aard. De ar beid der gehuwde vrouw zal worden beperkt en een wettelijke regeling is in de maak „tot het rekening houden met gezinslasten bij het arbe:dsinko- men." Dit laatste zal we! beteekenen: een klein kluifje voor de groote ge zinnen; uit de katholieke hand van den minister v.an sociale zaken, prof. Romme. En dan wil de regeer'ng on Jer oogen zien, of het mogelijk ;is, ook/ voor de landarbeiders een wettelijke regeling van den arbeidstijd in te voe ren. Naar all'e waarschijnlijkheid zai het onderzoek daarnaar, geruimen tijd duren. De aard van het boerenbedrijf maakt een dergelijke regeling heel m je lijk. Trouwens de regeering zou veel liever zien, dat ten deze de belang hebbenden zelf orde schiepen: „Voor zoover misstanden niet door overleg uit den weg worden geruimd," zegt ze bij wijze van .aanmoediging aan boeren en landarbeiders, om zel'f opnieuw de hand aan den soc alen ploeg, te slaan. DE LAATSTE STALEN OP AANVRAAG (Ingez. Med.) Oxe „persoonlijke redenen." Het N.ationale dagblad bevatte giste ren het volgende bericht: Men deelt om mede, dat ds. G. van Duyl de volgende brief heeft g^r cht aan den leider van de Nationaal-socia- listische beweging: „Hiermede verklaar ik, dat ik mij tot mijn leedwezen genoodzaakt zie mij terug te trekken uit de nationaal-soci- alistische beweging, hoezeer .ik haar beginselen, haar strijd en haar leider ben toegedaan. De redenen van dit terugtrekken zijn .van volstrekt persoonlijken aard en staan met de beweging in geen en kel verband. Ik verzoek U dus hierbij ontslag uit mijne funct es en tevens als lid der be weging." Tevens werd ons medegedeeld dat ds. Van Duyl den voorzitter van het centraal stembureau heeft medegedeeld dat hij zijn benoeming tot lid van de Eerste Kamer niet .nanneemt. Naar men ons van bevoegde zijde mededeelde ligt de reden van dit uittreden zooals uit het bovenstaande reeds bleek 'n zuiver particuliere aangelegenheden van as. Van Duyl; Wij hebben dus hieraan dan ook verder niets toe te voegen". Het Nationale Dagblad meldt verder: Tot opvolger van ds. Van Duyl in de Eerste Kamer is aangewezen mr, W. de Rijke uit Haarlem. Mr. D. F. Pont, lid der Eerste Kamer, verzocht ons mede te deelen, dat hij he den het volgende telegram heeft ver zonden aan ir. A. A. Mussert, leider der nationaal socialistische beweging in Nederland: „Kan wegens geschokt vertrouwen in uw leiding niet langer deel uitmaken der N.S.B; Stel mijn Kamerzetel ter be schikking". Wij herinneren er aan, dat mr Pont eenige maanden geleden ontslagen werd als burgemeester van de gemeente Hille- gom, wegens zijn toetreding tot de N.S.B. Het is wel heel teekenend, dat nu ook deze functionaris, wien eenigs- zins het aureool van martelaar ten deel viel, de beweging verlaat. Voor ingewijden schijnt het ontslag van ds. Van Duyl en mr. Pont intusschen geenszins onverwachts te zijn gekomen. Sedert de verkiezingen rommelde het voortdurend in de leidende kringen der N.S.B. Prins Bernhard heeft ook gisteren de oefeningen der lichte brigade in den Achterhoek bijgewoond. De prins was al om half tien te paard gestegen en van Diepenheim uit in de richting, ingeslagen door het 2e regiment huzaren, weggegaloppeerd. Aan de oe feningen nam Z.KH. ditmaal niet daad werkelijk deel, hetgeen o.a. bleek uit de veldmuts, die de Prins bij zijn veldtenue van ritmeester droeg. Om twaalf uur was de prins bij de z.g. hooge brug over de Schipbeek, Hij on derhield zich met verschillende officie ren, o.a. met kolonel van Voorst tot Voorst, die den prins op de stafkaart

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1937 | | pagina 1