BINNENLAND.
WEERBERICHT.
NUMMER 215»
TWEE BLADEN.
MAANDAG
13 SEPTEMBER 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
ZEELAND.
MIDDELBURG.
WALCHEREN.
Burgemeester Van Voorthuysen
overleden.
I WIT BAND EXTRA LICHTc
ZUID-BEVELAND.
twltwial*
ELBURG5CHE COURANT
StagbUci Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen f 2.30, elders 2.50 per
«wartaal Week-abonn in Middelburg en
ces 18 ct. p w. Advertentiën 30 ct. per
'gel. Ingea, mededeelingen 60 et. p. r.
hj cnutr visor .bftde veel lager; tar. op aanvr
sas GOESCHECOUCANT^
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Pubüciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpen.
Familieberichten en dankbetuigingen l—fi
rspb 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regel*,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. m*f
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cow
rant" 10 ct. extra Bewgsnommers 5 can(.
DE KONINGIN TE SOESTDIJK,
H.M. de Koningin is Zaterdag te kwart
voor zeven voor het brengen van een
kort bezoek aan het prinselijk echtpaar
■uit Het Loo ten paleize Soestdijk aan
gekomen.
H.M. DE KONINGIN MET DE
„PIET HEIN" OP HET IJSSELMEER.
Zondagmiddag om half één is het jacht
„Piet Hein" met aan boord Prinses Juli
ana en Prins Bernhard, van Muiden uit
gevaren voor een korten tocht over het
IJsselmeer.
Omstreeks half drie keerde het jacht
naar de haven van Muiden terug. Enkele
minuten later begaf H.M. de Koningin,
die om één uur van Het Loo naar Mui
den was vertrokken, zich aan boord,
waarna de „Piet Hein" tegen drie uur
ten tweeden male uitvoer naar het IJs
selmeer. Om kwart voor acht is de „Piet
Hein" te Muiden teruggekeerd, waarna
de Koninklijke familie zich een kwartier
later van boord begaf. De vorstelijke
personen zijn per auto naar Soestdijk
vertrokken.
Wij vernamen nog, dat de Prins tijdens
den tocht is overgestapt in de raceboot,
waarmede hij een tocht rondom Marken
heeft gemaakt.
DE A.S. BLIJDE GEBEURTENIS IN
HET PRINSELIJK GEZIN.
Een sympathiek plan.
In verband met de aanstaande blijde
gebeurtenis in het prinselijk gezin heeft
zich te 's-Gravenhage een comité ge
vormd, dat bestaat uit de dames, die
indertijd voor het comité tot luisterrijke
viering van het prinselijk huwelijk de
collecte van dit comité hebben geregeld
en uit de echtgenooten van de wethou
ders.
Het heeft dezer dagen zijn eerste ver
gadering gehouden en besloten pogingen
in het werk te stellen om aan zooveel
mogelijk hulpbehoevende gezinnen, die
in hetzelfde tijdvak, waarin er een
Prins of Prinses geboren wordt, door
geboorte worden vermeerderd, een lui-
ermanduitzet uit te reiken.
Het comité heeft gemeend, dat dit
in den geest van het prinselijke paar zou
zijn, dat, naar men heeft gelezen, ver
zocht heeft van persoonlijke geschenken
verschoond te blijven. Het zal van de
geldmiddelen van het comité afhangen
hoeveel gezinnen met een babyuitzet
kunnen worden begiftigd. Het voorne
men is niet een collecte te houden,
maar wèl zal er eerlang op andere wijze
een beroep op de burgerij gedaan wor
den.
Prins Bernhard op de Jaarbeurs.
Nadat Prins Bernhard Zaterdag in de
morgenuren de agrarische afdeeling van
de Jaarbeurs had bezocht, bracht Z.K.H.
in de middaguren een langdurig bezoek
aan het algemeene Jaarbeursgedeelte.
Alle verdiepingen werden bezocht. In
de Oostenrijksche afdeeling was toeval
lig de Oostenrijksche gezant, dr. Ale-
xich, aanwezig. Namens het Landesver-
band gewerblicher Erwerbs- und Wirt-
schaftsg'enossenschaften Niederösterreich,
werd den Prins een fraaie kristallen bo
kaal en voor H.K.H. Prinses Juliana een
gehandwerkt taschje aangeboden.
Tenslotte bracht Z.K.H. nogmaals een
bezoek aan de agrarische afdeeling en
eindigde zijn rondgang met het bezichti
gen van het handwerk van de smeden
patroons.
Tegen kwart voor vier keerde Z.K.H.
naar Soestdijk terug.
Minister Colijn naar Genève.
Minister-president, dr. H. Colijn is
Zaterdag naar Genève vertrokken ter
hijwoning van de najaarsvergadering
van den Volkenbond, welke heden aan
vangt.
Ned. Herv. Radio Omroep.
Zaterdag j.I. kwam het bestuur van de
Vereeniging tot Oprichting van een Ned.
Herv. Radio-Omroep in vergadering bij-
een. Uit het verslag van den secretaris
bleek dat het ledental gestadig stijgt. In
Augustus (vacantietijd) werd één propa-
gandavergadering gehouden en wel te
Leiden. De opkomst was goed. Deze
maand zullen dergelijke vergaderingen
worden belegd te Amsterdam, Gouda,
Rotterdam en het Westland. Voor al
deze vergaderingen treedt de secretaris,
ds. G. van Yperen te Waterlandkerkje!
als inleider op.
Het bestuur is voornemens een alge
mene ledenvergadering :e houden te
Utrecht, waarvan als voorloopige datum
Uct- werd vastgesteld. Hier zal hot
reglement ter tafel komen en de actie
landelijk worden georganiseerd. (Com
missie van propaganda-organisatie-re-
dactie van het orgaan.)
OPROER IN DE ZUIDER- EN OOSTER
AFDEELING VAN BORNEO,
Drie agenten gedood; een dis
trictshoofd en een comman
dant der veldpolitie zwaar
gewond.
In een kampong in de onderafdeeling
Amonetai, gelegen in de Zuider- en Oos-
ter afdeeling van Borneo, had zich een
honderdtal lieden verzameld met de be
doeling om verzet te plegen. Zij raakten
hier slaags met den controleur van Tand
jong (onderafdeeling Amoentai), den
commandant van de veldpolitie, een dis
trictshoofd, acht man van de veldpolitie
en twee rechercheurs.
Bij het verzet werden drie agenten
van de veldpolitie gedood, het districts
hoofd zwaar gewond, de commandant
van de veldpolitie zwaar gewond en de
controleur licht gewond. Een karabijn en
patronen vielen in handen der verzets
lieden.
De assistent-resident van Kandangan
(Z. en O. afdeeling van Borneo), de ge
westelijk militair commandant en een
commissaris van politie zijn vertrokken
naar de plaats van het verzet. Van
Amoentai uit is veldpolitie gezonden,
van Kandangan één brigade en van Band-
jermasin drie brigades militairen, welke
het verzetsgebied afzetten.
EEN CONFLICT TUSSCHEN DEN
GOUVERNEUR EN DÊ STATEN VAN
SURINAME.
Uit Paramaribo wordt gemeld: De
gouverneur van Suriname heeft op eigen
gezag en verantwoordelijkheid de ver
ordening tot instelling van dorpsgemeen
ten afgekondigd. De Staten van Suri
name, die het recht daartoe aan den gou
verneur betwisten, zullen zich tot de
Kroon richten.
Wij teekenen bij dit bericht aan, dat
anders dan in Nederlandsch-Indië
tot nu toe geen algemeene regeling in
Suriname bestond voor de bestuursor
ganisatie ten plattelande. Onder de dis
trictscommissarissen is er eigenlijk niets
geregeld en zoo ontbraken bijv. locale en
communale organisaties. De tegenwoor
dige gouverneur wil hierin verandering
brengen. Hij ontwierp een verordening,
waarin een regeling werd neergelegd, die
op verschillende punten echter bezwaren
ontmoet heeft in den boezem van de Sta
ten.
Of de verordening afgestemd werd en
dringende omstandigheden een onver
wijlde voorziening eischten, dan wel het
ontwerp niet binnen den door den gou
verneur gestelden termijn afgehandeld
werd, blijkt niet, doch in elk geval heeft
de landvoogd thans gebruik gemaakt van
de hem in art. 101 der nieuwe Surinaam-
sche staatsregeling gegeven bevoegdheid,
om de verordening op eigen gezag vast
te stellen.
DE WERKLOOSHEID.
De directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt mede, dat in de week
23 t/m 28 Augs, 1937 bij gesubsidieerde
vereenigingen met werklooz'enkas waren
aangesloten 466.100 personen; (landar
beidersbonden met 74.300 leden zijn
hierin niet begrepen).
Van deze 466.100 verzekerden was in
genoemde week de geheele week werk
loos 22,4 pet. (in de vorige verslagweek
9 t/m 14 Augs. 1937, was dit percentage
22,6).
Het werkloosheidspercentage voor
hen, die de geheele week werkloos wa
ren, was in de tweede verslagweek van
de maand Augs. in de laatste jaren a.v.:
1934. 24,1, 1935, 27.7, 1936, 28.8.
Bij de organen der openbare arbeids
bemiddeling stonden op 28 Augs, 1937
in totaal 333.657 werkzoekenden inge
schreven, onder wie 314.142 mannen.
Van deze werkzoekenden waren er
317.137 werkloos, onder wie 303.046
mannen.
Faillissementen,
De arr, rechtbank te Middelburg heeft
heden failliet verklaard: A. Brugge, lood
gieter en fietsenhandelaar te S o u b u r g.
Rechter-commissaris mr. J. A. P. Bloe-
mers. Curator mr. A. v. d. Beke Callen-
fels te Middelburg;
W. J. Groote, molenaar te G o e d e.
Rc?hter-commissaris mr. A. v. d. ,'iop.
C- lor mr. J. Erasmus te Oostburg.
De kinderen moeten niet kunnen be
merken, dat men hen wantrouwt en
hen in 't oog houdt: ze worden dan
moedeloos en morren; zij vatten een
afkeer op tegen hen, die zij moesten
beminnen; zij beginnen dan achter
docht te krijgen op het kwaad, hetgeen
tevoren niet in hunne gedachten op
kwam.
TER BEHOORLIJKE ONTSPANNING
VAN DE JANTJES.
Ds. v, d. Giesen wil een kapi
taal van 200.000 bijeen bren
gen.
In sommige havenplaatsen zijn voor de
matrozen van onze vloot tehuizen inge
richt, alwaar zij gedurende de ligdagen
van hun schip ontspanning kunnen vin
den. In vele andere havenplaatsen ont
breken deze tehuizen echter en oprich
ting moet vaak mede om financieele re
denen uitgesloten worden geacht. Dit
gemis is ook gevoeld door den vlootpre-
dikant, ds. J. van der Giesen te Vlissin-
gen. Voor die matrozen die zich aan zijn
leiding toe wilden vertrouwen, organi
seerde hij tot dusver zelf excursies en
ontspanning in die havenplaatsen waar
geen tehuizen waren, en bekostigde dit
soms uit enkele ontvangen giften, maar
meestentijds met eigen middelen.
Gezien de noodzakelijkheid om voor
dit werk een stevige financieele basis te
hebben heeft hij thans een stichting in
het leven geroepen welke zich ten doel
stelt om een kapitaal van 200.000 bij
een te brengen, teneinde met de interest
hiervan de onkosten te bestrijden.
Voor dit doel houdt hij thans in zoo
veel mogelijk gemeenten spreekbeurten
en het behoeft geen betoog dat bijna
overal voor dit sympathieke doel veel
wordt gevoeld, gezien de soms mooie
giften die hem worden geschonken.
Natuurlijk is een commissie gevormd
waarin financieele deskundigen zitting
hebben, gevormd, voor het beheeren van
het kapitaal.
DE GEDUPEERDE MOSSEL
KWEEKERS.
Weer een actie-vergadering te
Bruinisse.
Men schrijft ons uit Bruinisse:
Zaterdagavond vergaderden in het
Veerhuis alhier weder de mosselkwee
kers onder voorzitterschap van den
heer E. Sterk uit Yerseke. Een deputa
tie van gedupeerde mosselkweekers uit
Zierikzee was mede ter vergadering aan
wezig.
De heer Sterk deelde mede dat na de
vorige vergadering te Bruinisse ook te
Yerseke de gedupeerde kweekers had
den vergaderd.
Hierbij bleek dat men wel met de
voornaamste punten zooals die te Brui
nisse naar voren waren gebracht kon
meegaan, doch van een meng-vergun-
ning om mossels van verschillend visch-
gewicht een andere kwaliteit te geven
absoluut niet wilde weten.
Wel voelde men voor vrijen handel
en afschaffing van de bepaling dat mos
selen waairn zich tien procent afwij
kende kwaliteit bevindt worden afge
keurd. Men wilde daar ook de geheele
bepaling betreffende de tarra van de
baan doen, terwijl men controleurs die
tevens belanghebbenden zijn of bij den
handel zijn betrokken hun congé wilde
geven. Voor het varen naar Philippine
wenschte men vrachtvergoeding. Het
onderhoud dat de heer Sterk had gehad
met den directeur van het C.V.K. te
Bergen op Zoom was voor Bruinisse niet
erg bemoedigend. Alleen mosselen van
eerste kwaliteit kunnen momenteel wor
den geleverd, terwijl men beslist afwij
zend staat tegenover het plan, om
kweekers die niet leveren kunnen finan
cieel te steunen, uit het door henzelf
gevormde fonds. Men achtte het C.V.K.
in geen geval een philanthropische instel
ling. Spreker meende verder te weten,
dat opheffing van het combinatiestelsel
waartegen al zooveel geageerd is aan
staande is, de daarin betrokken belang
hebbenden zullen echter probeeren het
te vervangen door iets wat voor hen nog
voordeeliger baten kan afwerpen. Hier
tegen dient onverwijld stelling te wor
den genomen.
De heer Bleijenberg uit Zierikzee ging
nog eens na, welke oorzaken tot den
huidigen toestand hebben geleid.
Hij, wilde alle belanghebbenden uit
de besturen weren, terwijl de vracht
vaart naar Antwerpen en andere plaat
sen moest worden toegewezen iian
kweekers die hun e'gen product niet
kunnen verkoopen.
Door den gemonopoliseerden tus-
schenhandel worden zeer groote win
sten gemaakt waardoor de mosselen
voor de consumenten te duur worden.
Bijna alle gelegenheden tot het eten
van patates-frites en mosselen zijn uit
België verdwenen. Een belangrijk con-
sumptiegebied is daarmede verloren ge
gaan.
De heer W. Otte protesteerde tegen
den willekeurigen aftrek voor de zgn. tas-
r,a die thans voornamelijk te Ph lippine
wordt toegepast.
Krachtig zal worden aangedrongen
om gedaan te krijgen dat mosselen van
verschillend viscbgewicht mogen wor
den gemengd, waardoor men het pro
duct krijgt dat thans het meest wordt
gevraagd. Thans komt het voor dat mos
selen worden afgekeurd omdat 't visch-
gewicht te hoog is. Eveneens zal weder
worden gepleit voor het verlagen van
de min mum maat. voor B-mosselen en
het bepalen van het vischgewicht vol
gens een inhoudsmaat.
De heeren Th, Kik en P. de Waal
werden aangewezen om tezamen met
den heer Sterk een en ander nog eens
met den directeur van het Centraai
Verkoopkantoor te Bergen op Zoom te
gaan bespreken terwijl bij den minister
van economische zaken audiënt e zal
worden aangevraagd.
Waterschappen,
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot ge
zworene van den Angelinapolder, A.
Dieleman, te Biervliet tot ge
zworene van den Adriaanpolder, J. A.
van Oeveren, te K o r t g' e n e.
Te vroeg gaan bakken.
De politie heeft hedenmorgen proces
verbaal opgemaakt tegen een bakker,
die de arbeidswet overtrad, door te
vroeg zijn personeel te laten beginnen.
Te Brieg in Zwitserland.
DOMBURG. Zaterdagmiddag om
streeks 4 uur werd alhier telegrafisch
bericht ontvangen van het overlijden
van den burgemeester, den heer L. J.
van Voorthuysen, Het telegram was in
Lausanne aangeboden te ruim 14 uur
Zwitsersche tijd en vermeldde als plaats
van afkomst Brieg. Aldaar is de heer
Van Voorthuysen des morgens gestor
ven na een ziekbed van twee dagen
De burgemeester was begin Sept. afge
reisd. Hij deelde onzen correspondent
mede, dat 't reisdoel was: Zwitserland,
daarna een tentoonstelling bezoeken te
Florence, vervolgens Rome en over
München terug. Op de ontstelde vraag,
of de burgemeester zijn krachten niet
overschatte met zoo'n reis te willen
maken, ontkende hij lachend. Toch
wist elkeen in Domburg, dat het hoofd
der gemeente in een gevaarlijken toe
stand verkeerde en zichtbaar was ver
ouderd en verzwakt.
Leonardus Johannes - (eigenlijk Johan
nes Leonardus) van Voorthuysen werd
25 Februari 1876 te 's-Gravenhage ge
boren. Reeds op jeugd'gen leeftijd
maakte hij groote reizen o.a. naar
Spitsbergen en Turkije, welke hij in een
boekje beschreef. Op 18 December 1901
werd hij burgemeester van Domburg en
in 1907 gekozen tot lid van de Provin
ciale Staten van Zeeland voor de anti-
rev, partij. Bij de periodieke verk ezing
in 1913 werd zijn mandaat niet her
nieuwd.
Voorts was de overledene lid 'van
het moderamen van „Vrederust" en
diende die instelling als penn'ngmees-
ter; vanaf de oprichting, nu ruim 30
jaar geleden voorzitter van „Nehalen-
nia"; bestuurslid van de Chr, school al
hier; voorzitter van de anti-rev. kies-
vereeniging en tot voor kort voorzitter
van de vereeniging voor Chr, Mtujkver-
pleg'ng Walcheren Noordwestelijk deel
bestuurslid van het Groene Kruis en
van het „Herstellingsoord Westhove",
De heer Van Voorthuysen was voorts
beschermheer van de muziekvereeni^irig
„Apollo" en van de zangvereenigin^
„Volharding leidt tot het Doel". Hij
was ridder in de Orde van Oranje-Nas-
sau en gerechtigd tot het dragen van
het Ridderkruis met kroon der orde
van den Griffioen van Mecklenburg
Schwerin en van het Ridderkruis
der Hertogelijke SaksenErnestinische
huisorde.
BLAUW BAND=VOL AROMA
(Ingez. Med.)
Verwachting tot morgenavond:
DE BILTZwakke tot matige Z.W. tot
N.W. wind, zwaar bewolkt tot betrok
ken met waarschijnlijk regen, weinig ver
andering in temperatuur,
UKKEL: Matige tot vrij sterke wind,
vooral uit Z.W. richtingen, bewolkte tot
betrokken hemel, bij tusschenpoozen re
gen, vooral West-België, matige tempe
ratuur met een nachtelijk minimum van
ongeveer 7 graden.
Ma. 13 Sept. Zon op: 6 h 32; onder:
19 h 20. Licht op: J.9 h 50. Maan op:
15 h 32; onder: 23 h 34. V.M. 20 Sept.
September.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 13 7.27 20.02 1.18 13.43
Di. 14 8.38 21.26 2.21 14.58
Wo. 15 10.01 22.46 3.42 16.25
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge;
September.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 13 9.02 21.29 2.22 14.47
Di. 14 10.07 22.49 3.26 15.58
Wo. 15 11.31 24.14 4.44 17.22
De naam van den gestorvene zal
verbonden blijven aan het hem bij zijn
25-jarig jubileum aangeboden plantsoen,
dat sindsdien Van Voorthuysenplant-
soen heet.
De burgemeester was in gemeente
politiek vooru'tstrevend; hij verdedig
de steeds de voorstellen, die den bloei
van Domburg beoogden, zelfs al werden
ze door zijn partijgenooten bestreden.
Ten opzichte van het plaatselijk onder
wijs w.as hij zeer onpartijdig en vaak
bezocht hij belangstellend de openbare
school en de ouderavonden in die
school.
In 1934 heeft de overledene behoort
tot de Nederlanders, die voorzitter van
een stembureau waren bij de 'n hcc
Saargebisd gehouden volksstemming.
De begrafenis zal te Domburg plaats
hebben.
EEN RECORD.
Domburg had dit jaar meer bad
gasten dan ooit.
DOMBURG. „Domburgsch Badnieuws"
is wederom voor dit jaar voor het laatst
verschenen. In dit laatste nummer kunnen
we lezen dat 1937 wat het vreemdelin
gen bezoek betreft uitsteekt boven al
haar voorgangsters. Het aantal bezoe
kers toch was 4433 (v.j. 3683).
In het afgeloopen seizoen werden
21817 baden gebruikt (waarvan 9046 op
het Westerstrand) tegen 18736 in 1936.
BAARLAND. Aan den besteller bij
den P.T.T.-dienst J. J, Hoogvliet alhier
is met ingang van 1 Oct. 1937 eervol
ontslag verleend, zulks wegens verande
ring in de inrichting van het dienstvak,
waarbij hij werkzaam is.
HEINKENSZAND. De door de bloe-
menvereeniging „Vergeet mij niet", al
hier gehouden tentoonstelling mag in
alle opzichten geslaag'd heeten. Een
schat van bloemen en planten en een
druk bezoek. Het bestuur der vereeni
ging heeft de vele inzendingen goed be
loond. want niet minder dan 54 prijzen
waren gesteld. Door de kinderen der
verschillende scholen waren vele pot
planten ingezonden. Alle waren dit
voorjaar door het bestuur der vereeni
ging gratis aan de kinderen beschikbaar
gesteld. De eesrte prijswinners der
schoolkinderen waren P. v. Iwaarden,
P. Nijsse J. de Wilde, K. van den Dries
en J, Nijsse. Voor de overige groepen
verkregen prijzen: Afd, dahlia's le pr
mej, Joz. Lokerse, 2e A. Karelse, 3e J
A. v. Liere, groep 3; dahlias le pr. J,
