B1NHE9LAND.
ZEELAND.
WEERBERICHT,
NUMMER 210,
TWEE BLADEN.
DINSDAG
7 SEPTEMBER 1937.
EERSTE BLAD,
180e JAARGANG.
De 37e jaarbeurs te Utrecht.
MIDDELBURG.
GOES.
twiortttl*
ELBURGSCHE COURANT
ijJagblnd -Voor Middelburg, Goes en agent
schap Viissingen 2.30, elders 2.50 per
^.wartaal Week-abonn. in Middelburg en
e! 18 ct. p w. Advertentiën 30 ct. per
-egel, ingez. mededeeHngen 60 ct. p, r.
contr voor beide vee] lager: tar. op aanvr.
GOESCHE courant^
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middetburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Ttirfkade, telefoon 17,
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitowaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
„PIET HEIN" KALENDER 1938.
Sympathieke gedachte' ran
Pnns Bernhard.
Wij' vernemen, dat een fraaie „Piet
Hein"-kalender voor 1938 zal verschij
nen, bevattende twaalf artistieke foto's
van het uit- en inwendige van het Prin-
selijk jacht, met een schutblad :n kleu
ren.
Z.K.H. Prins Bernhard, die zich heeft
vereenigd met dit plan en tevens met
de wijze van uitvoering van dezen
wandkalender, heeft als voorwaarde
voor zijn medewerking den eisch ge
steld, dat de netto-opbrengst ten goe
de zal komen aan een weldadig doel,
met napie aan de Noord- en Zuid-Hol-
landsche Redding-maatsch,appij te Am
sterdam en aan de Züid-Hollandsche
Maatschappij tot Redding van Schip
breukelingen te Rotterdam.
Minister Van Boeijen weer in het
ziekenhuis opgenomen.
Naar wij vernemen zal de minister
van binnenl. zaken, de hr Van Boeijen,
die eenige weken geleden in 't diacones-
senhuis „Bronovo" te 's Gravenhage werd
opgenomen en die dit na enkele dagen
observatie weder verliet om een paar
weken fhu's rust te houdenv morgen
opnieuw naar Bronovo gaan. In 's minis
ters gezondheidstoestand was namelijk
geen verbetering gekomen en thans
achtte de geneesheer een operatie on
vermijdelijk. Deze zal zeer waarschijn
lijk in de loopende week geschieden.
WERKGROEP „DE LIBERALE
VERGADERING".
Zaterdagmiddag is in hotel „Terminus"
te Den Haag de constitueerende verga
dering gehouden van de werkgroep „De
Liberale Vergadering", strekkende tot
voorbereiding der eerste algemeene ver
gadering der werkgroep, welke Zaterdag
18 September a.s., te Utrecht zal worden
gehouden.
De goedbezochte eerste vergadering
bestond uit liberalen, voor het overgroo-
te deel leden van de liberale staatspar
tij „De Vrijheidsbond", uit alle deelen
des lands, tezamen gekomen in deze
werkgroep, teneinde de groeiende op
positie tegen de leiding van den Vrij
heidsbond gecoördineerd tot uitdrukking
te brengen en verder al die maatregelen
te bestudeeren, voor te bereiden en zoo
mogelijk ten uitvoer te leggen, welke
kunnen en zullen leiden tot het, door een
toekomstige organisatie van liberale Ne
derlanders, voeren eener warm levende,
nationale en democratische, vrijzinnige
en sociale liberale politiek.
Na een levendige bespreking omtrent
den grondslag en den organisatievorm
der oppositie is, wat dit eerste punt be
treft, besloten aan de den 18en te hou
den algemeene vergadering te advisee-
ren, ten aanzien van samenwerking of
samensmelting met den vrijzinnig-demo-
cratischen bond een voorzichtig-afwach-
tende houding aan te nemen, en voors
hands eerder binnen eigen kring alle
kracht op radicale vernieuwing en her
vorming te richten.
Het bestuur der werkgroep is voorloo-
pig samengesteld als volgt: A. C. Visser,
Bussum, voorzitter; mr. G. L. Emmens
Fiers Smeding, Prins Hendrikstraat 1,
Assen, secretaris; B. Moolenburgh,
Oegstgeest, penningmeester; mevrouw
H. de Groot-Keijzer, Assen, en dr. S. S.
Smeding, Middelburg, leden.
PRINCIPIEELE DIENSTWEIGERAARS
NAAR ROZENBURG?
Vragen van het Tweede Ka-
merlid Albarda.
De heer Albarda heeft tot den minis-
ter van defensie de volgende vragen ge
richt:
1. Is de minister bereid mede te dee
len of het waar is, dat de regeering het
voornemen heeft, dienstweigeraars, wier
gewetensbezwaren zijn erkend volgens
de wet van 13 Juli 1923, S 35.7, onder te
brengen in een kamp op het eiland Ro
zenburg, hen daar te stellen onder be
waking van militaire politie en hen ar
beid te doen verrichten bij de verster
king van dijken en bij het gereedmaken
van terreinen voor het plaatsen van ge
schut? s
2. Is de minister van oordeel, dat het
in de eerste vraag bedoelde voornemen
indien het bestaat kan worden
uitgevoerd, zonder dat een wijziging van
de wet van 13 Juli 1923, S. 357 is voor
afgegaan, en laat dan die wet, zooals zij
thans luidt, naar het oordeel van den
minister toe, den erkenden dienstwei
geraars hun vrijheid te ontnemen, wat
toch in zulk een kamp het geval zal zijn,
,en hen te verplichten tot arbeid bij het
in gereedheid brengen van standplaat
sen voor geschut, welke arbeid toch be
schouwd kan worden als te zijn gericht
op strijd met de wapenen?
3. Indien de minister voornemens is
een plan, als het in de eerste vraag be
doelde, zonder wetswijziging uit te voe
ren, zullen dan niet in de ontwerp-rijks-
begrooting de daarvoor noodige credie-
ten worden gevraagd?
Heden is te Utrecht de 37e jaarbeurs
geopend. Zooals gebruikelijk, vond gis
teren een voorbezoek van de pers plaats,
waarbij de heer W. Graadt van Roggen,
de secretaris-generaal, weer een over
zicht van den stand van zaken gaf.
De moeilijke crisisjaren hebben het
Nederlandsche Jaarbeursinstituut vast
in het Nederlandsche bedrijfsleven ver
ankerd. Het economisch nut voor de bin-
nenlandsche markt wordt in bijna alle
takken van het bedrijfsleven erkend en
waar het jaar beur sintermediair nog niet
werd aanvaard, doen zich teekenen voor,
dat ook daar weldra de bemiddeling van
het Nederlandsche jaarbeursinstituut zal
worden ingeschakeld. Van de ontwikke
ling van het internationale handelsver
keer echter is nog een aanzienlijke stij
ging van de waarde van het jaarbeurs-
intermediair voor de zakenwereld te ver
wachten. Bij het stimuleeren van den
Nederlandschen export en het consoli-
deeren van eenmaal gemaakte verove
ringen op economisch gebied kan het Ne
derlandsche jaarbeursinstituut goede
diensten bewijzen.
Indien de verbetering der wereldcon
junctuur zich weder zal «voortzetten, zal
de eigenlijke strijd op en om de inter
nationale markt in de wereld nog eerst
moeten beginnen. In vele opzichten
neemt Nederland internationaal reeds
een voorkeurspositie in. Deze voor
keurspositie zal ook benut moeten wor
den; Nederland moet de kansen grijpen
en ze niet laten ontsnappen. In het mo
derne handelsverkeer spelen de bekend
making en het bekend-houden, een voor
name rol,
Nederland als industrieland mist nog
die algemeene internationale bekend
heid, waarop het om zijn qualitatief en
quantitatief vermogen, recht heeft. De
Nederlandsche Jaarbeurs heeft, om in
deze leemte te voorzien, een belangrijke
taak te vervullen. En wel: overeenkom
stig de richting, waarin het internationa
le jaarbeurswezen in Europa door het
practische zakenleven is gestuwd. Ge
bleken is n.l., dat naarmate de handel
zich verruimt, de door den langen duur
der crisis internationaal geheel gedésori-
enteerde koopman een modern middel
noodig heeft om zich snel op de hoogte
te kunnen stellen, wat er in de wereld
voor hem „te koop" is. Dit middel vindt
hij, voor elk land, dat hem zakelijk in
teresseert, in de jaarbeurs van dat land.
Elke internationale jaarbeurs ontleent
haar intrensieke waarde voor de interna
tionale zakenwereld aan de eigen na
tionale industrie, het eigen binnenland-
sche bedrijfsleven, dat aan die jaarbeurs
deelneemt.
De bezetting.
De bezetting der jaarbeurs toont aan,
dat ook zonder speculatie op toenemen
de deelneming de uitbreiding van expo
sitie-gelegenheid voor de Nederlandsche
Jaarbeurs urgent is geworden. De ko
mende najaarsbeurs met haar 16.000 m2
bezette oppervlakte expositieruimte (vo
rig jaar 14.500 m2) overtreft zelfs den
omvang der laatste voorjaarsbeurs, waar
bij echter wel rekening gehouden dient
te worden met het feit, dat aan de na
jaarsbeurzen een agrarische jaarbeurs
verbonden is (die de belangrijke groep
Bouwmaterialen der voorjaarsbeurzen
compenseert) en bovendien aan de na-
j aarsbeurzen de meubelindustrie als
^r.?,ep.jn ëroot formaat deelneemt, ter
wijl tijdens de voorjaarsbeurzen slechts
enkele meubelfirma's individueel deel
nemen.
Agrarische beurs.
Het jaarbeursbestuur heeft van zijn,
het vorig jaar genomen besluit, om het
jaarbeursintermediair ook in dienst van
agrarische handelsbelangen te stellen,
geen spijt gehad. De eerste agrarische
jaarbeurs was een proefneming, onder
niet al te gunstige tijdsomstandigheden
en met een korten tijd van voorbereiding
tot stand gebracht. Toch is aan deze
eerste beurs in kringen van belangheb
benden een vriendelijke ontvangst ten
deel gevallen.
De tweede agrarische jaarbeurs is van
veel onjuistheden, welke de eerste beurs
aankleefden, gezuiverd. Het tentoon
stellingskarakter kon meer naar den
Familieberichten en dankbetuigingen K
ra gak 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer com*
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Als gij het licht hebt gekend, het
eenige onuitbluschbare Licht, dan kan
de avond dalen en duisternis komen,
maar dan zal datzelfde Licht uw be
vrijder zijn.
achtergrond, het zakelijke element meer
naar voren worden gebracht. Zoo staat,
nu de handelsbelangen van den Land
bouw op steeds dringender wijze de aan
dacht gaan vragen, het Nederlandsche
jaarbeursinstituut gereed om zijn bemid
deling te kunnen verleenen.
De tweede Agrarische Jaarbeurs heeft
een flinken stap in de zakelijke richting
gedaan. Een voorbeeld hiervan levert
bijv. de inzending zuivelproducten waar
nu, naast den demonstratiestand van het
Zuivelbureau, ook kaashandelaren, on
der leiding van de kaascontrölestations
Zuid-Holland en Utrecht, deelnemen. Op
de tweede Agrarische Jaarbeurs zijn
vrijwel alle afdeelingen van het vorig
jaar weder teruggekomen, vele er van
grooter van omvang en beter van gehal
te. De groep zuivelwerktuigen handhaaft
haar oude renommée; het veevoeder, de
kunstmeststoffen, de zaden, het fruit, de
J! vleeschproducten en de wol, het in-
landsch hout en de boomkweekerij, de
besproeiingsmiddelen met de landbouw
machines en landbouwwerktuigen, de
eieren, met als kern van deze groep een
in werking zijnd bedrijf op het gebied
der eierensorteering, het merken, schou
wen en expedieeren der eieren, het is
alles weer aanwezig evenals de Rijks
voorlichtingsdiensten uit Wageningen en
Maastricht, Voorts de stal met levend
stamboekvee van het Nederlandsch
Rundvee Stamboek, die nu een pendant
gekregen heeft in den paardenstal met
trek- en tuigpaarden, door het Stamboek
van het Nederlandsche Trekpaard en de
Vereeniging tot Bevordering van de
Paardenfokkerij in Nederland, bijeenge
bracht. En last not least de zeer vergroo-
te inzending van levend pluimvee. In de
tweede jaarbeursweek wordt in Utrecht
een nationale vee- en paardententoon-
stelling gehouden, welke ongetwijfeld
mede de waarde van Utrecht als agra
risch centrum tijdens de najaarsbeurzen
zal verhoogen.
DE NIEUWE KERK TE DELFT
GERESTAUREERD.
Aan het schoone kerkgebouw,
de laatste rustplaats der Oran
jevorsten, is zijn ouden luister
hergeven.
De Nieuwe Kerk aan de Markt te
Delft, het fraaie kerkgebouw, in welks
koor zich de koninklijke grafkelder be
vindt, is thans geheel gerestaureerd en
zal morgen, Woensdagmiddag, op plech
tige wijze aan de kerkvoogdij der Ned.
Herv. gemeente te Delft worden overge
dragen en in gebruik worden gesteld.
Het is bijna vijftien jaren geleden, dat
met de restauratie een aanvang werd
gemaakt en wel voor wat betreft het
koor. Op 20 Januari 1923 werd de op
dracht daartoe gegeven.
Nadat tusschen 1925 en 1931 een pe
riode van rust was ingetreden, werd op
27 Januari 1931 de restauratie van het
transept opgedragen. Tijdens deze res
tauratie werd een grondig onderzoek
ingesteld naar den toestand van het schip
en de zijbeuken, waarbij kwam vast te
staan, dat deze ook zeer slecht was.
Kerkvoogden namen dan ook het besluit
de restauratie van het dwarsschip te ver
binden met die van het overige gedeelte
van de kerk. Op 8 September 1932, toen
de herstelling van het dwarsschip vol
tooid was, moesten de werkzaamheden
echter tijdelijk worden gestaakt in af
wachting van een regeling voor de ge-
heele restauratie.
Toen in September 1932 een stuk
steen uit een van de hooge ramen van
het schip viel, werden dwarsschip en
koor als hulpkerk ingericht en werd een
krachtige actie ingeluid om de benoo-
digde gelden voor de restauratie van het
schip bijeen te brengen. Na onderling
overleg werd besloten, dat het rijk 57
pct„ de provincie 23% pet., de gemeente
Delft 5 pet. en de kerkelijke gemeente
14% pet. zou bijdragen. De kerkvoogdij
vond grooten financieelen steun bij ver
schillende instanties, zooals jongelings-
en meisjesvereenigingen, de synode, de
vereeniging voor kerkvoogdijen, afgestu
deerde Delftsehe ingenieurs en boven
dien door een grooten bazar, welke op
initiatief van ds. A. de Voogd werd ge
organiseerd en door „de klok van ds. De
Voogd".
Dank zij de financieele regeling, kon
op 23 Juni 1933 de restauratie worden
hervat, en sedert dien datum regelmatig
voortgang vinden.
INSTALLATIE VAN DE COMMISSIE
VERSCHUUR.
De minister van economische zaken,
mr. L. P. M. Steenberghe, heeft heden
geïnstalleerd de commissie bedoeld in
artikel 12 van de wet op het algemeen
verbindend en onverbindend verklaren
van ondernemersovereenkomsten, welke
commissie toezicht moet houden op de
naleving van een verbindend en onver-
bindendverklaring, en onder voorzitter
schap staat van oud-minister Verschuur.
STEUN AAN DEN TUINBOUW.
De minister van economische zaken
heeft besloten u't het landbouw-crisis-
fonds aan hen, die als teler van gewas
sen van den tuinbouw zijn aangesloten
bij de stichting Nederlandsche groen-
ten- en fruitcentrale, en op den dag
der uitkeering geacht kunnen worden
hun bedrijf alsnog uit te oefenen, steun
te verleenen tot ten hoogste f 1,300,000.
Steun veldboonen oogst 1937,
De minister van economische zaken
heeft besloten, uit het landbouwcrisis
fonds ten behoeve van telers van veld
boonen steun te verleenen, onder voor
waarde, dat de voor steun aangeboden
veldboonen zijn gedenatureerd. Deze
steun zal een door den regeeringscom-
missar's vast te stellen bedrag niet mo
gen overschrijden. De steun wordt vast
gesteld aan de hand van de waarde
der veldboonen en van een richtprijs
van f 9,25 per 100 kg.
DE AFZET DER ZEEUWSCHE
MOSSELEN.
Een.kweeker uit Bruinisse mag
te Dordrecht venten.
Door het Centraal Verkoopkantoor
voor mosselen te Bergen op Zoom is aan
een kweeker uit Bruinisse vergunning
verleend, tot het venten met mosselen
te Dordrecht. Dit feit zou op zichzelf
niet vermeldenswaard zijn, indien ver
koop van Zeeuwsche mosselen naar af
nemers boven den Moerdijk enkele ja
ren geleden niet verboden was gewoi-
den, waarop toen ook verdeeling van
het andere afzetgebied in rayons en aan
verschillende combinaties is gevolgd,
Zooals bekend, wordt thans heftig tegen
het bestaan van dit combinatiestelsel
geageerd en wordt wederinvoering van
vrijen handel bijna algemeen bepleit.
Moge het bovenvermelde een eerste
stap beteekenen om weer tot vrijen han
del te komen.
Tariefsverlaging op de binnenlandsche
Luchtlijnen.
Men schrijft ons:
Het binnenlandsch luchtverkeer heeft
thans met onderbrekingen gedurende
den winter, een ongeveer zesjarige ont
wikkeling achter zich in welken tijd
ruim 80.000 personen vervoerd werden.
Het is bij wijze van proef begonnen ais
een seizoenbedrijf, doch zoodra het niet
alleen in een touristische, doch ook in
een zakelijke behoefte bleek te voor
zien, heeft de K.L.M. naar uitbreiding
van de exploitatieperiode en van het
aantal diensten gestreefd.
Oorspronkelijk begonnen met een
eenvoudigen dienst op Maandag en Za
terdag tusschen Rotterdam en Haam
stede omvat het binnenlandsch net
thans de volgende lijnen: Amsterdam
RotterdamHaamstedeViissingen
Knok-keZoute v.v, (3 maal per dag),
AmsterdamGroningen v.v. (2 maal per
dag), AmsterdamTwente v.v. (2 maal
per dag), AmsterdamEindhoven v.v.
(2 maal per dag), Amsterdam—Texel
v.v. (3 maal per dag). Het was niet al
tijd gemakkelijk aan de uiteenloopende
verlangens van handel, industrie en tou
risme tegemoet te komen. Vrij spoedig
is de K.L.M. er echter in geslaagd de
frequentie op te voeren, de meest doel
treffende vertrek- en aankomsturen
vast te stellen en buitenlandsche aan
sluitingen te verzekeren. Wat dit laat
ste punt betreft, vervullen de binnen
landsche diensten een rol van toenemen
de beteekenis als toevoer- en afvoer-
lijnen voor het internationale verkeer.
Er is echter één wensch waaraan de
K.L.M. slechts zeer geleidelijk gehoor
kon geven en dat is de verlaging der
tarieven, Uit den aard der zaak houdt
dit vraagstuk nauw verband met facto
ren van vraag en aanbod alsmede met
de geheele verkeersontwikkeling. Wel-
MEDEDEELING
aan onze abonnees te
ARNEMUIDEN DOMBURG
OOSTKAPELLE.
Onze abonnees zij hierbij medege
deeld, dat ons blad gisteren op tijd door
ons aan de bestelhuizen te Middelburg is
afgeleverd, maar door omstandigheden
buiten onze macht zeer tot ons leed
wezen niet 's avonds meer bij de abon
nees bezorgd is geworden.
DE DIRECTIE.
Verwachting tot morgenavond;
DE BILT: matige tot zwakke W. tot
Z, W. wind, gedeeltelijk bewolkt, wei
nig of geen regen, iets warmer.
UKKEL: Matige tot vrij sterke wind
uit Z, W. richtingen, schoon tot bewolkt,
plaatselijk regen of motregen, matige
temperatuur, met een nachtelijk mini
mum van ongeveer 10 graden,
Di. 7 Sept. Zon op: 6 h 22; onder: 19
h 34. Licht op: 20 h 04. Maan op: 9 h 28;
onder: 19 h 55, E.K.: 12 Sept.
September.
Hoogwater. Laagwater.
Di. 7 3.35 15.43 9.49 22.20
Wo. 8 S 4.09 16.20 10.23 22.54
Do. 9 4.42 16.57 10.58 23.29
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
September.
Hoogwater. Laagwater.
Di. 7 5.31 17.45 10.54 23.13
Wo. 8 6.05 18.19 11.28 23.50
Do. 9 6.37 18.50 12.06 24.29
is waar was het mogelijk bij toenemend
gebruik tot verlaging der tarieven ove
te gaan, doch bij vergelijking met ande
re middelen van vervoer lagen de lucht
vaarttarieven in het algemeen nog al
tijd hooger. Met ingang van heden Dins
dag 7 September heeft de K.L.M.
evenwel ook dezen laatsten wensch in
vervulling kunnen brengen door de in
voering van nieuwe prijzen voor enkele
reisbiljetten en dagretours. De hiermede
gepaard gaande verlagingen bewegen
zich tusschen plm. 10 en 25 Het
streven van de K. L. M. is thans verder
gericht op uitbreiding van het aantal
diensten en handhaving van het verkeer
gedurende den winter waaraan reeds
dit jaar gedeeltelijk uitvoering zal wor
den gegeven.
Bij beschikk ng v,an den minister
van waterstaat is tot lid van de com
missie voor het onderzoek der verbe
tering van het verkeer tusschen de
Zeeuwsche eilanden, Zuid-Hol
land en Noord-Brabant benoemd de
heer P. de Bruin, lid van Ged. Staten
van Zuid-Holland te Schiedam.
„Excelsior" concerteert op de Markt.
De laatste weken kenmerken zich
door een schier onafgebroken reeks van
concerten op de Markl. „Excelsior" zet
deze reeks Woensdagavond te 8.15 uur
voort met een programma dat er mag
zijn. Daar de tent spoedig wordt afge
broken, zal dit concert vermoedelijk
wel het laatste zijn dat dit jaar op de
Markt gegeven wordt.
Het programma luidt: Pan-Europa,
Marsch, Alph. Dreissen; Orpheus in de
onderwereld, Ouverture, Jac. Offen
bach; Versmade Liefde, Wals, Paul
Lincke; Groote fantasie uit de operette
„Een walsdroom Oscar Strauss; Groot
fantasie uit de operette „Gravin Marit-
za" E. Kalman; Cavatine uit de opera
„De barbier van Sévilla" G. Rossini. So
lo voor sopraan-saxophone, uit te voe
ren door den heer J. J, Laroes; „Wiener
Extrablatter", Potpourri, Hans Kliment;
Finale.
Redden van drenkelingen.
Bij het te Viissingen gehouden exa
men van den Nederl. Bond tot het red
den van Drenkelingen slaagden alsnog
voor het diploma A mej. L. H. Flipse en
S. Wolf, beiden leden van de Midael-
burgsche Reddingsbrigade.
Vliegerwedstrijd,
Zaterdagmiddag werd op het sport
terrein de op 31 Aug. 11, uitgestelden
vliegerwedstrijd gehouden. Er waren zeer
aardige vliegers bij en ook bij het op-
laten bleek dat de ééne jongen heel wat
meer „techniek" onder de knie had
dan de andere.
De uitslag luidde: le prijs Cor van