Onrechtmatig bezit AKKERTJES KRONIEK van den DAB. BINNENLAND. ZEELAND. KUNST EN WETENSCHAP. ïrëËDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN VRIJDAG 20 AUGUSTUS 1937. No. 195. Abessinië, Luxemburg en dt mogelijkheid van een heel ge- Ivaarlijk precedent. door DOROTHEA GERARD. Abonnementen en Advertentiën voor dit blad blad worden aangenomen door den Agent: A. CORNELIS, MIDDELBURG. VLISSINGEN. WALCHEREN. ZUID-BEVELAND. AKKER-CACHETS (Wordt vervolgd) '/Zoo 'op' het~êerste" geziclf moet het virband tussohen Abessinië en Luxem burg ver gezocht lijken. Toch dit met zoo! Na afloop van den oorlog tusschen Italië en Abessinië was de grootherto gin van het kleine Luxemburg de eer ste souvereine in Europa die een nieu wen Italiaanschen gezant met geloofs brieven van Z. M. den koning van Italië, tevens keizer van Ethiopië, ontving en het heeft daar nog eenig' hoofdbreken gekost voor men een handige diplo matieke zet bedacht had om deze moei lijkheid het hoofd te bieden. iM'aar er is nu nog een ander, en mogelijk gevaar lijker.0 verband Nu spookt het spoolk van den door 't bruut, rechteloos geweld onttroonden, maar nimmer troonsaf stand gedaan hebbenden, de jure dus nog immer keizer van Etiophië, Leeuw van Juda en wat niet al zijnden, negus van 'Abessinië nog immer te Genève en ook een beetje in 't groothertogdom nabij onze Limburgsche grenzen rond Niet geheel zonder reden zooals zal blijken. Men weet, dat Frankrijk en En geland, gelijk de eischen eener werke lijkheidspolitiek zulks dicteeren, voor nemens zijn den Abessijnschen staats- en volkenrechtelijken knoop door te hakken. Het spook van Abessinië moet ver dwijnen zoo zegt de praktijk. En men wil dit nu aldus doen: door te verkla ren, dat Abessinië, dat wil zeggen: het vrije, onafhankelijke, tot zelfstandig optreden in staat zijnde Abessinië, in feite niet meer bestaat; dat deze niet bestaande zelfstandige staat dus ook niet meer lid van den Volkenbond kan zijn, bijgevolg dit dus niet meer is.... en dat dus de Negus noch zijn mannen meer ter vergadering kunnen verschij nen als vertegenwoordigers van een land, hetwelk zij tot dusverre nog steeds de jure geacht zouden kunnen hebben worden te vertegenwoordigen, maar hetwelk zij de facto reeds na Ita- lië's volkomen overwinning toch niet meer vertegenwoordigden. Het valt te begrijpen, dat Frankrijk en Engeland naar een oplossing in dezen streven, (Al mag de vraag gesteld wor den, of de hierdoor verwachte „verzoe ning" met Italië voor den Volkenbond wel die voordeelen zal opleveren, wel ke men er van verwacht. De kans lijkt toch niet uitgesloten, dat wat Frankrijk en Engeland met bloedend hart en ter- wille van den Europeeschen vrede als offer aan hun internationaal geweten zullen brengen, door Italië slechts als iets, dat van zelf spreekt, aanvaard zal worden!). Maar er zit toch nog een an deren kant aan deze zaak, die men niet te licht moet achten: het precedent. De Luxemburgsche pers onze le zers weten, dat het groothertogdom vol waardig lid van den Volkenbond is vestigt de aandacht op dft gevaarlijke aanzicht der zaak. Als klein landje zal het natuurlijk, zoo min als Nederland trouwens, een stem in het kapittel heb ben voorzoover Frankrijk en Engeland als souvereine machten het Italiaansche imperium in zijn geheel willen erken nen. Maar in den Volkenbond wordt dit anders, en in de Luxemburgsche pers wordt nu de vraag gesteld: moeten wij hier niet, met andere neutrale staten samenwerking zoeken om ons nadruk kelijk verre te houden van dit Engelsch- Fransche plannetje? Want kort en goed, zoo redeneert men daar, komt het hier op neer: als de Vol kenbond de verovering van Abessinië door Italië, zij 't langs een omweg, de jure erkent, dan is het gedaan met de bestaanszekerheid van alle weerstands looze kleine staten. En zooals men weet heeft het onafhankelijke groothertog dom, tusschen Duitschland, Frankrijk en België gelegen, g'een eigen leger en geen militaire bondgenootschappen noch af spraken met deze of gene mogelijke par tij, zoodat zijn bestaansveiligheid alleen op het internationale recht en den Vol kenbond berust! Daarom is men, niet zonder reden, in Luxemburg beducht voor de ratificeé- ring door den Volkenbond van de ver overing van Abessinië door Italië. Het zou een uiterst gevaarlijk precedent kunnen scheppen: hodi tibi, eras mihi. wat heden hem passeert, kan morgen onszelven overkomen 44). ,Ik ben nooit n Oostenrijk geweest, genadige heer.." "Zo°AA.heeft. ZÜ u dus" niet medegeno men Misschien was u wel te bang om mee n,aar het buitenland te gaan?" „Ik zou nooit bang zijn om met Panna Katya ergens heen te gaan, maar zij heeft het mij nooit gevraagd", „Maar waarom w,as dan het paspoort noodig?" „Welk paspoort, genadige heer?" Klob'nski striemde ongeduldig zijn kaplaars met zijn wandelstok. Was het meisje wel goed wijs' „Nu, dat paspoort, d,at Panna Mal- koff mij voor u vroeg, natuurlijk.'. „Ik wist niet, dat zij er voor mij een had aangevraagd, genadige heer". „En toch moet u haar uwe papieren hebben gegeven. Probeer eens het u weer te binnen te brengen". „Ja, ik heb de genadige juffrouw op een dag in het voorjaar mijn papieren gegeven, toen zij er om gevraagd had". „Waarvoor had zij die dan nood g?" Nationka haalde de schouders op. „Weet ik dat? Ligt het op mijn weg om aan mijn genadige meesteres te vra gen, waarvoor zij mijn papieren noodig heeft?" „Maar toen zij ze u teruggaf, heeft ze toen geen verklaring gegeven?" HET VLAAMSCH-NATIONALE ZANGFEEST TE BRUSSEL, Antwoord aan mr. Rost van Tonningen. Op de vragen van het Tweede Kamer lid den heer Rost van Tonningen betref fende het verhinderen van het deelne men van den dirigent Jos. Vrancken Jr. aan het Vlaamsch-nationale zangfeest van 25 Juli 1937 te Brussel, heeft de mi nister van buitenlandsche zaken a.i., dr. Colijn, geantwoord, dat de regeering be vordering van alle gepaste uitingen van het Nederlandsche kunst- en geestesle ven in het buitenland als een voorwerp harer aanhoudende belangstelling be schouwt. In haar streven ten deze neemt, naast Z.-Afrika, België en in België, Vlaanderen uiteraard een bijzondere plaats in. Als een gepaste uiting van Ne- derlandsch kunst- en geestesleven be schouwt de regeering echter niet het gebruik van het Wilhelmus, zooals op 25 Juli j.l. te Brussel voorzien, nJ. als symbool in een aangelegenheid van Bel gische binnenlandsche politiek. Immers met die duidelijke strekking zou het op een Vlaamsch-nationaal zangfeest ten ge- hoore worden gebracht. Een zoodanig gebruik van het Wilhelmus wordt door de regeering misbruik geacht en mits dien deelt zij het door Hr. Ms. gezant te Brussel ingenomen standpunt, dat een Nederlander aan een zoodanig misbruik geen medewerking behoort te verleenen, DE TOESTAND IN HET SLAGERSBEDRIJF. Nader kan worden medegedeeld, dat de beschikking van den minister van economische zaken, waarbij is bepaald, dat voorloopig zonder zijn vergunning geen inrichting zal kunnen worden ge vestigd waarin het slagersbedrijf wordt uitgeoefend, reeds gisteren in werking is getreden. Voorts zal de verlaging van de crisis heffing op vleesch van 10 op 5 met ingang van heden, Vrijdag 20 Augustus, in werking treden. De tekst van de ministerieele beschik king luidt als volgt: 1. Het is verboden, een inrichting, waarin het slagersbedrijf al dan niet uit sluitend zal worden uitgeoefend, voor zoover die uitoefening betreft, te ves tigen zonder vergunning van den minis ter van economische zaken; 2. onder de uitoefening van het sla gersbedrijf wordt voor de toepassing van deze beschikking verstaan het in voor raad hebben, het voor aflevering aan het publiek geschikt maken, of het aan het publiek verkoopen van versch of be vroren vleesch van runderen, varkens, schapen of paarden. BIERVLIET. „Ze heeft ze niet teruggegeven. Eerst zei ze, dat zij ze enkel voor een paar dagen noodig had. Maar later vroeg zij, of ik er op tegen had dat zij ze mee nam". „En heeft zij dat gedaan'" „Ja,^ ik weet toch, dat zij bij mijtn genad|ige meesteres in goede handen zijn." Klobinski bleef een oogenblik zwij gend staan, terwijl zijn oogen strak ge richt waren op zijn laarzen en de kleine rimpeltjes op zijn lederachtig gelaat on beweeglijk bleven onder zijn diep na denken. „En u is er wel zeer zeker van, d,at er nooit sprake van is geweest, dat u haar zou vergezellen?" „Ja, volkomen zeker, genadige heer. Mag ik nu verder gaan'" „Ja, u m,ag gaanvoor mijn part naar den duivel", zei Klobinski volko men verstaanbaar. Terwijl de beduusde Nationka haastig haar weg vervolgde, stapte hij weer in gedachten verdiept n zijn rijtuig. Hij scheen een draad in handen te hebben, welke hem tot de oplossing van een raadsel zoo kunnen voeren, maar welk raadsel? Dat Katya drie paspoorten had aangevraagd!, terwijl zij er maar twee noodig had, w,as nu wel bewezen; maar wat zat daar achter? Er was iets in de zaak, dat hem ontsn,apte, maar hij was vastbesloten dat uit te vis- schen. Hij stelde veel te veel belang in Katya, dat zelfs haar geringste daad hem onverschillig zou laten, Het derde paspoort, wat was de be- SUBSIDIEERING BEWAARSCHOOLONDERWIJS. De motie-Weijl heeft succes. Bij de behandeling van de gemeente- begrooting 1937 in de Raadsvergadering van 18 December 1936 is een motie van mevrouw Weijl aangenomen inzake de subsidieering van het bewaarschool on derwijs. Burg. en Weth. hebben zich naar aanleiding en onder overlegging van die motie ter zake verstaan met Ged. Sta ten. Op 12 Februari had een bespreking plaats met een commissie uit dat col lege. Op 6 Augustus ontvingen Burg. en Weth. de mededeeling, dat de Rijks commissie van Overleg inzake gemeen- tebegrootingen mede op grond van een advies van het Departement van O., K. en W. geen bezwaar zou maken tegen een verhooging van het subsidie voor 1937 tot 15 per leerling, tot een maxi mum van 1500 per school, onder me dedeeling tevens dat voor 1938 moet worden volstaan met 10 per leerling en een maximum van 1000 per school. Op grond hiervan stellen Burg. en Weth. voor, het subsidie voor 1937 als nog te bepalen op 15 per leerling met een maximum van 1500 per school. Weer een drukke Donderdag. Er waren gisteren weer enkele duizen den vreemdelingen binnen onze bolwer ken, en het cosmopolitische karakter strekte zich uit tot Engelsch-Indië, waar van een echtpaar, de vrouwelijke helft in nationale kleedij, over Middelburgs straten flaneerde. Er waren momenten, dat de verkeers agent op den hoek LangedelftBurg Markt groote moeite had om het gewir war van snelverkeer door de honderden menschen heen te voeren. Het aantal op de Groenmarkt parkee- rende personenauto's was bijzonder groot; mooi staan ze ook daar niet voor kerk en Statenzaal, doch de vraag waar moet men er dan mede naar toe, is bijna onoplosbaar. Trouwens in nagenoeg iedere stad is het parkeervraagstuk zeer lastig. Beslag gelegd op een Engelsch schip. Op het Engelsche stoomschip „Dyna mo", van de Ellerman Wilson Line Ltd. te Hull, komende van Antwerpen en be stemd voor Londen, is, in verband met een aanvaring, welke een der schepen van deze lijn heeft gehad, beslag gelegd ter reede van Vlissingen. Het schip is in de haven alhier bin nengebracht. Vreemdelingen bezoek. Ook Donderdag brachten weer heel wat gasten van cle Belgische badplaat sen een bezoek aan Walcheren. De pro vinciale boot van Breskens vervoerde n.l. 3700 passagiers, terwijl 195 auto's werden ovegezet. Vorig jaar waren deze cijfers respectievelijk. 3800 en 190. Zeebaden. In de week van Vrijdag 13 tot en met Donderdag 19 Augustus werden 3163 zeebaden genomen, n.l. 2146 n het ge mengde en 1017 in het volksbad. Oude man door de tram aangereden. O. EN W. SOUBURG. Donderdagmid dag is de ruim 80-jarige O,, wonende al hier, bij het verlaten van het tegeltrot toir bij de tramhalte-Souburg, door een juist aankomende tram aangereden. De m,an, die de tram niet had opgemerkt, bekwam een bloedende hoofdwonde en 's op advies van een inmiddels ontboden geneesheer naar een ziekenhuis te Vlis singen vervoerd. HANSWEERT. De ijscoventer A. had gisternamiddag zoo een haast om bij zijn klanten te komen, dat hij zijn kar met ijsco voor de sluis in het kanaal reed. Met vereende krachten werd de kar, die aanzienlijk beschadigd was, weer op het droge gebracht. Het Duitsche sleepschip „Rosen- hügel" is op de Oosterschelde aan den grond gevaren en het achter hem slee- pende schip kwam met hem in aanva ring, Het schip kreeg belangrijke schade aan het achterschip, doch kon de reis voortzetten Het motorschip „Lahn", geladen met stukgoed van Duitschland naar Ant werpen kreeg machineschade en werd door de sleepboot „Scaldis" naar Ant werpen gesleept. Het motorschip „Pieternella", gela den met aardappelen, van Axel naar Antwerpen, kreeg machineschade en werd door de sleepboot „Zoom" naar Antwerpen gesleept doeling geweest met dat derde paspoort? Dat was de kern van de kwestie. Was die oude schu'noogige Cerberus ook in het complot? Als dit het geval was, zou er in Rusland geen goud genoeg zijn om hem tot praten te brengen. Klobinski moest dat toegeven met die waardeering voor trouw, welke men zelfs bij onbe trouwbare menschen aantreft. Boven dien had hij dat goud niet in zijn be z t. Zou iemand anders door haar in vertrouwen zijn genomen, natuurlijk ie mand die te bereiken was' Niet waar schijnlijk, daar zij geen vrienden had, en amper enkele kennissen. Maar toch, hoe stond het ook met die schooljuffrouw, die zij in den winter wel eens had be zocht? Hij her'nnerde zich met een soort van wrok, hoe zij op een winterdag, voor zijn oogen in het schoolgebouw was verdwenen. En later had hij er haar weer binnen zien gaap. Toen had hij zich verwonderd over haar keuze van kennissen, welke misschien daaruit was te verklaren dat zij1 vrijwel geen keüze had. Als iemand :ngewijd was in de plannen van Katya, d,an moest het wel Panna Rudkowska zijn. De eerste stap, dien hij had te doen, w,as dus haar aan te klampen. En hij moest daarbij' geen dag wachten, zelfs geen uur, daar de school juist uit was. Omtrent de wijze waarop hij haar kon naderen, bestond bij hem, gegeven hun beider leeftijd en verschil van geslacht geen oogenblik twijfel. De Pool had voldoende aanpas singsvermogen om in minder dan geen tijd bereid te zijn een rol te spelen, waarvoor het lot hem geschikt .achtte, VIJFTIG JAAR CONCERTGEBOUW, Sympathiek gebaar van een gemeentebestuur. Naar wij vernemen, heeft het gemeen tebestuur van 's-Hertogenbosch aan het aldaar gevormde comité, tot voorberei ding van het jubileumconcert van het Concertgebouworkest, onder leiding van prof. dr. Willem Mengelberg op 13 Oc tober a.s., een subsidie verleend van 500, onder voorwaarde, dat het be drag van de subsidie de totaal voor deze uitvoering te ontvangen vermake lijkheidsbelasting niet zal overschrijden. Gezien echter de groote belangstelling, welke te 's-Hertogenbosch voor dit feest-concert blijkt te bestaan, zal het door particulieren gevormde garantie fonds zelfs worden overschreden en het financieel bezwaar voor de gemeente dus niet gelden. Kosmos-Eerstelingen-prij's, De jury voor dezen letterkundigen prijs heeft indertijd bericht, dat haar uit spraak voor den K. E, P. 1937 vóór 15 Augustus zou worden bekend gemaakt. Naar wij vernemen, maakt het zeer groo te aantal ingekomen manuscripten (niet minder dan 159) het echter onmogelijk dezen datum aan te houden. Het zal dan ook wel begin September zijn, vóórdat de jury uitspraak kan doen. 50 JAAR ESPERANTO. Men schrijft ons In den zomer van 1887 verscheen te Warschau, in de Russische taal, een eenvoudige brochure van 40 bladzijden, die zich schuchter aandiende onder het opschrift „Internationale taal" en waar van de schrijver z'ch noemde: Dr, Espe ranto, Dit was het begin van een wereld beweging, die vooral de laatsten tijd sterk de aandacht vraagt. De samensteller van het merkwaardi ge boekje, dat in allen eenvoud de gehee- le grammatika en woordenlijst bevatte van de door hem ontworpen internatio nale taal, was een 28-jarige geneesheer, Dr. Zamenhof genaamd. Deze Zamenhof, een ideal'st en menschenvriend, be treurde het zeer, dat in zijn vaderland drie talen gebruikt werden, n.l, Poolsch, Russisch en Duitsch en dat dit taalver schil steeds oneenigheid onder de men schen tengevolge had. Daarom leefde hij in zijn studentenjaren zeer terugge trokken en werkte met grooten ijver en .volh.ard'ng aan zijn ideaal, de internati onale taai. Hoewel men steeds van mee- Lang voor hij zijn woning had be reikt, stond zijn plan al vast. Na het rijtuig te hebben weggestuurd, ging hij eerst haastig naar boven om een nieuwe dosis parfum op zijn zakdoek te gieten, zijn haar nog eens een extra streek met den borstel te geven. Toen ging hij weer de deur uit, zijn gelaat gekeerd naar de straat waarin het schoolgebouw stond, grenzend aan een tuintje rijk ,aan on kruid, In dat verwaarloosde tuintje stond een waggelig tuinhuisje, blijbaar opge trokken van uit hun kracht gegroeide tandenstokers, d e een schraal groeien de wilde wingerd bij' elkaar hield, en terwijl Klobinski nader kwam, zag hij daar de schooljuffrouw, van haar vrij heid genietend, zitten. Wel zonderling, haar gedachten waren met hetzlfde on derwerp vervuld als hem bezig hield. Ook zij h,ad zelf reden om Katya met smart te m:ssen, De bezoeken van de eigenares van Lubynia waren in de win termaanden de schoonste oogenblikken in haar eentoonig bestaan geweest. Haar licht ontvlambare verbeelding had haar een heelen roman voorgespiegeld en haar onbeduidendheid gevoel, zich ge vleid bij de gedachte, dat zij een daad werkelijke rol zou kunnen spelen in een gebeurtenis, die werkelük van maatschappelijke beteekenis zou kun nen zijn. Door Katya's vertrek scheen de draad verbroken, totdat zij die in een anderen vorm en langs een anderen weg weer in handen kreeg. Einde Mei ontv'ng zij een brief van Kazimira Swi- gello te Zalkiew, waarin zij sprak over 'n Beel j e hoofdpijn, 'n beet je kou gevat, heelemaal zoo onprettig doordat Ge het eigenlijk veel te druk hebt gehad en te wei nig geslapen. Neem vanavond een of twee "AKKERTJES" en Nêderiandsch ga, vroeg naar bed. Morgen- Product ochtend staat Ge als een an der mensch op, vol energie en roemt dit kostelijke middel. Per 12 stuks slechts 52 cent. Volgens recept van Apotheker Dumont Trw (Ingez. Med.) ning was geweest, dat zulk een taal een onmogelijkheid was, slaagde Zamenhof volkomen. Hij maakte geen „kunsttaal" doch stelde op verbluffend eenvoudige en logische wijze zijn g'eheele taal sa men uit onderdeeelen van de bestaan de talen, daarbij weglatend alles wat moeilijk en overbodig was. Zoo kreeg hij een welluidend geheel, dat reeds overvloedig bewezen heeft in alle op zichten te voldoen en door alle men schen geleerd kan worden. De taalge leerden noemen Zamenhofs taal een meesterwerk. Het Esperanto heeft z ch, speciaal in de laatste jaren, een vaste plaats in de samenleving veroverd. De Esperantis ten gebruiken hun taal met veel suc ces en voldoening. Alleen de Esperan tist kan in het moderne wereldverkeer overal medemenschen vinden waarmee hij behoorlijk van gedachten kan wisse len. De radio kan alleen door Esperan to volledig aan haar doel beantwoorden en maakt dan ook geregeld meer van deze taal gebru'k. Handelsfirma's leg gen er zich op toe om Esperanto-corres- pondentie te kunnen voeren. Duizen den verschillende boekwerken ver schijnen in Esperanto. Groote interna tionale Esperanto-congressen worden gehouden: men spreekt daar slechts één taal en verstaat elkander alsof allen landgenooten waren. In Nederland wor den jaarlijks meer dan duizend Esperan- todiploma's uitgereikt en steeds meer z et men het Esperanto-insigne, de groe ne ster, dragen. De meester, Dr, Zamenhof, heeft dit alles niet mogen beleven. WeL had hij reeds in vele landen medewerkers ge vonden en op 1 Augustus 1914 zouden ze wederom te Parijs in congres bij eenkomen. Er hadden zich toen 5000 deelnemers aangemeld. De groote oor log trad echter op als spelbreker en op 14 April 1917 stierf Dr. Zamenhof te Warschau, op 57-jarigen leeftijd. Na den oorlog leefde de beweging weer snel op en hopenlijk zal nimmer weer een nieuwe oorlog het deaal der Esperantisten tegenhouden. De Esperantisten willen, dat tegen over landgenooten ieder zijn eerste taal, de moedertaal, mondeling en schriftelijk blijft toepassen, doch dat tegen mede menschen van andere nationaliteit, de tweede taal voor alle menschen, het Es peranto kan worden gebruikt. De ta,al- verwarr ng zal dan uit de wereld ver dwenen zijn, ifVerder staat.het natuur lijk iedereen vrij vreemde talen te lee- ren en te gebruiken zooveel hij wenscht)' Nederland neemt in de Esperanto-be- weging een goede plaats in. haar nieuwe kennis, Panna Sagorska, een allerliefst Poolsch meisje uit Kow- no, dat zeer goed bekend was met Lu bynia, Daarop volgde een opgewonden beschrijving van haar persoon, en een grappige van de wonderlijke oude da me, die haar vergezelde. In stomme ver- baz'ng las Panna Rudkowska verder. Panna Malkoff en hare gezelschapsda me! Er viel niet aan te twijfelen. Én zij noemde zich Sagorska! Wat beteekende dat alles? Na eenigen tijd over de zaak te hebben nagedacht, gevoelde de schooljuffrouw zich zoo opgewonden, dat zij naar het open raam ging, zich koelte toewuiyend met het schoolschrift dat zij bezig was geweest te corrigeeren, toen de postbeambte b'nnenkwam. Zij had zich een mogelijkheid voor oogen gesteld, welke in haar geest al ras het karakter van een waarschijnijlkheid kreeg. De gesprekken, in den winter met haar gehouden, Katya's aangekon digd besluit, haar blijkbare ergernis over de verwerping door de Sw'gello's van haar denkbeeld, haar koppigheid, waarvan de bewijzen niet ontbreken, dat alles passeerde de revue bij haar. Als zij eens besloten had de gebroeders Swi- gello te slim af te zijn! Het was juist iets voor Panna Rudowski om dit van haar te onderstellen. Dank zij hare vrouwe lijk intuïtie was zij! er intusschen in ge slaagd, door conclusies te trekken ach ter de waarheid te komen.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1937 | | pagina 5