BUITENLAND.
SPORT.
Britsch plan tot neutralisatie
van Sjanghai.
SPANJE.
De strijd in Sjanghai.
DUÏTSCHIAND,
PORTUGAL
ITALïë
VER. STATEN.
WQPNSDAG.
Amerika
PERSKRONIEK.
js^gfSRi*a5r;>::
J-:'; ijg '-3Ü bi-jh
Het conflict in het Verre Oosten.
Japan en China gevoelen er
niet veel voor.
troepen van de 30e divisie dep,ct%aië 'thafélië ËetrgkÉnèeri té Wegbreken. "3 BEURS VAN AMSTERDAM**?
rp«5<>f>rind' irati Panfir»rtf/-»« al i i
regeering' van Paotingfoe oprukken in
de richting van Peiping,
De evacuatie der buitenlanders.
De evacuatie door de Japanneezen
wordt onverminderd voortgezet. Uit
Kanton zijn alle Japansche ingezetenen
reeds vertrokken, terwijl uit Foetsjau
de Japansche bewoners naar het va-
De Britsche ambassadeurs te Tokio en derland zijn teruggekeerd.
Nanking hebben van hun regeering in- Woensdag heeft 'n Italiaansch stoom-
structie gekreg'en, stappen te doen bij schip Sjanghai verlaten met 460 Itali-
de Japansche en Chineesche regeering aansche, Duitsche, Belgische, Fransche
om te komen tot een neutralisatie van en Engelsche vluchtelingen aan boord,
het gebied van Sjanghai, Het Britsche Dienizelfden dag zijn zes honderd Ameri-
plan stelt voor, dat Japan en China hun kaansche vrouwen en kinderen in vei-
land- en vlootstrijdkrachten uit dit ge- ligheid gebracht aan boord van het s.s.
bied zullen terugtrekken. In ruil daar-JM'ac Kinley". De beide laatste dagen
voor zal Groot-Brittanje zich belasten hebben niet minder dan vijfduizend Ja-
met de verantwoordelijkheid voor de be- pansche vrouwen en kinderen Sjanghai
scherming der Japansche ingezetenen, aan boord van Japansche schepen ver-
op voorwaarde, dat de andere mogend
heden, d.w.z. Frankrijk en de Vereenig-
de Staten, daarbij behulpzaam zijn. De
afbakening van de te neutraliseeren
streek zou het voorwerp vormen van
een plaatselijke bespreking.
laten,
HET OFFENSIEF DER
OPSTANDELINGEN IN HET
NOORDEN.
Het offensief, dat de rechtsche troe-
van slagen heeft, aangezien er een ver
drag tusschen Japan en China op den
zelfden voet bestaat en omdat in het
voorstel aan China gevraagd wordt zijn
troepen terug te trekken uit een gebied
dat deel uitmaakt van zijn territorium.
Men acht het ook onwaarschijnlijk, dat
de Japanneezen er in zouden toestem
men zich uit Hon Kioe terug te trekken,
dat zij versterkt hebben als militaire
basis. Ofschoon men verwacht, dat de
beide regeeringen het voorstel behoor
lijk zullen bestudeeren, is het uiterst
onwaarschijnlijk, dat het eenigerle iprac-
tisch gevolg heeft.
Te Tokio heeft men reeds te kennen
gegeven, dat de ervaring geleerd heeft,
dat de beloften van de Chineesche au
toriteiten onbetrouwbaar z'ijn; Een even-
tueele belofte om de neutraliteit in acht
te nemen kan, volgens de Japansche
meening, dan ook niet ernstig geno
men worden.
Ook te Sjanghai voelt men niets voor
het Engelsche voorstel. Men vraagt zich
af wat de Amerikaansch-Britsche auto
riteiten zouden doen, wanneer de be
palingen van de neutraliteit niet door
de Japanners in acht werden genomen.
Intusschen wordt de strijd in Sjang
hai in alle hevigheid voortgezet. De Chi
neesche artillerie opende het vuur op
Poetoeng. Hier werden juist ongeveer
4000 Japansche vluchtelingen inge
scheept aan boord van de „Sjanghai
Maru" en de „Nagasaki Maru". Er moet
een groot aantal Japansche vluchte
lingen gedood zijn.
De Japansche oorlogsschepen beant
woordden het vuur. Zij bombardeerden
de Chineesche wijk ten zuiden van de
Fransche concessie.
De Chineesche luchtmacht ver
toonde zich gisteren niet.
Geen enkel Chineesch vliegtuig is gis
teren boven Sjanghai verschenen, de
eerste maal sedert 14 Augustus. Een
desbetreffend telegram uit Sjanghai, dat
het communiqué aanhaalt van het
hoofdkwartier der Japansche landings
troepen, meldt verder, dat de lucht
strijdkrachten der Japansche marine op
17 en :18 Augustus voortgegaan zijn met
het bombardeeren van de Chineesche
vliegvelden in en rondom Sjanghai. Gis
termiddag werd de luchthaven Loengt-
sjau met bommen bestookt.
Voorts wordt uit Sjanghai gemeld, dat
Japansche bombardements-vliegtuigen
de brug in den spoorweg van Sjanghai
naar Hangtsjau gelegen nabij Soengki-
ang op ongeveer 40 k.m. ten Zuid-Wes
ten van Sjanghai hebben vernield. De
Japansche luchtmacht gaat door met
het bombardeeren van verscheidene
punten ten Zuiden van Sjanghai.
Japansche versterkingen.
Eiken dag komen japansche troepen
versterkingen te Sjanghai en in Noord-
China aan. Vernomen wordt, dat in de
Jangste, ter hoogte van Ljoeho, zestien
transporten Japansche infanterie met
tanks zijn aangekomen, tezamen met 't
Japansche vliegtuigmoederschip „Kga"
dat 80 vliegtuigen aan boord heeft. Drie
Japansche divisies zouden op weg zijn
naar den mond va nde Jangste,
Japan en de Chineesche vloot
De Japansche marine hecht veel be
lang aan den torpedo, die klaarblijkelijk
door een Chineesche torpedoboot in den
avond van 16 Augustus is afgevuurd op
een Japanschen kruiser. De torpedo mis
te zijn doel echter. Met het oog op de
omstandigheid, dat de Chineesche ma.
rine zich afzijdig heeft gehouden tijdens
het incident te Sjanghai in 1932, dacht
de Japansceh marine, dat een gelijke
voorzichtige houding ;gehandhaa'fd zou
voorden door de Chineesche marine tij
dens het tegenwoordige incident te
Sjanghai. De Japansche marine zegt
thans vastbesloten te zijn de Chinee
sche vloot te verpletteren, wanneer die
een vijandige actie onderneemt. De Chi
neesche vloot omvat in het geheel 111
schepen met een algeheele tonnage van
70.000.
Chineesche successen in het
Noorden,
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de
Chineezen in Noord-Tsiahar in Ooste
lijke richting blijven oprukken. Zij zou
den daar Sanghai op 5 km ten Oosten
van Sjangtse hebben bezet. Verder heb
ben de Chineesche troepen de belang
rijke stad Tsjangpe bezet.
Uit Tientsin wordt vernomen, dat de
zijn, met als doel Santander, schijnt voor
Franco tot nu toe gunstig te verloopen.
De aanval wordt niet van het Oosten
uit, doch uit Zuidelijke richting onder
nomen. Dit geeft voor de opstandelingen
het voordeel, dat zij het zware en moei
lijke bergterrein ten Oosten van Santan
der kunnen vermijden.
Volgens m'ededeelingen van het
rechtsche hoofdkwartier te Salamanca
geschiedt de opmarsch langs den straat
weg van Burgos naar Santander zonder
grooten tegenstand van den vijand, Rei-
nosa is ingenomen en Corconte is in
handen der opstandelingen gevallen. Gis
teren werd zelfs medegedeeld, dat de
rechtsche troepen Barena, een plaatsje,
dat op 18 km ten Noorden van Reinosa
en op 4 km van Santander ligt bezet
hebben.
Van de zijde der regeeringstroepen
kwam gitser echter 't bericht, dat de
linksche troepen nabij de grens der pro
vincies Santander en Palencia den op
standelingen een nederlaag hebben toe
gebracht en twee dorpen veroverden.
Dat de toestand te Santander niette
min ernstig is blijkt wel hieruit, dat de
Fransche consulaire agent met de
leden der Fransche en Belgische kolonie
benevens leden van het internationale
Roode Kruis, aan boord van den treiler
„Louisette" scheep is gegaan naar Bay-
onne.
De Jorpedeering van de „Condo
dea Basolo".
De kapitein van de „Condo dea Baso
lo", het Spaansche tankschip, dat met
een lading olie op weg naar Barcelona,
eenige dagen geleden in den grond is
geboord, heeft aan het ministerie van
nationale verdediging te Valencia een
rapport gezonden. Daarin zegt de ka
pitein, dat in den loop van den 12en
Aug, twee Italiaansche watervliegtui
gen van het Savoia-type over het schip
vlogen. Den volgenden dag bevonden
zich zes Italiaansche oot'liogsscjhepen
ter hoogte van Kaap Bon in dezelfde
wateren als het Spaansche vaartuig.
Kort daarna naderden twee, eveneens
Italiaansche, sleepbooten de „Condo dea
Bassolo" ter verkenning.
Bij het vallen van de duisternis be
gaf zich een oorlogschip naar het Spaan
sche schip en schoot er een torpedo op
af. De „Condo dea Basolo" zonk. De
Italiaansche aanvaller was een torpe
doboot van zeer nieuw type met twee
schoorsteenen en twee dekken.
De Times-correspondent moet het
land veriaten.
Het Duitsche Nieuwsbureau verneemt
dat aan den hoofdcorrespondent van
de „Times", Norman Ebbutt, heden is
medegedeeld, dat hij vóór den aange-
kondigden termijn, dus vóór Zondag 22
Augustus, 24 uur, het Duitsche rijksge
bied moet ver],aten.
PORTUGAL VERBREEKT
DIPLOMATIEKE BETREKKINGEN
MET TSJECHO-SLOWAKIJE.
Ontstemming over weigering
van wapenlevering.
Het ministèr e van buitenlandsche za
ken te Lissabon heeft Woensdagavond
laat een nota gepubliceerd, waarin
wordt medegedeeld, dat de Portugee-
sche regeering iedere diplomatieke be
trekking met Tsjecho-Slowakije staakt.
De Portugeesche gezant te Praag is
g steravond n,aar Weenen vertrokken
De gezant van Tsjecho-Slowakije te Lis
sabon werd er van in kennis gesteld, dat
hem nog gedurende den tijd, welke noo-
dig is voor de voorbereiding van zijn
vertrek, diplomatieke onschendbaarheid
z,al worden toegestaan om te voldoen
aan de internat onale regelen van hof
felijkheid.
De Portugeesche regeering deelt in
een communiqué mede, dat het afbre
ken der d plomatieke betrekkingen zijn
grond vindt in de weigering der wapen
fabrieken Cesko Slovenska Zebrokjov
ka, de groote bestelling machinegewe
ren uit te voeren, nad,at de regeering
van Tsjecho Slowakije zich in de zaak
gemengd had
Na de w sseling van verscheiden no
ta's, waarbij Tsjecho Slowakije een on
gerechtvaardigde houding aannam, al
dus het communiqué, heeft Portugal, be
grijpende, dat de ware bedoeling van
de houding van Tsjecho Slowakije voort
spruit uit de inmenging en de pressie
van een derde partij, besloten de diplo-
Het gez,antschapspersóneel te Praag
heeft opdracht ontvangen de stad te
verlaten. De Italiaansche gezant zal
de Portugeesche belangen behartigen,
Mussolini verklaart dat Madrid nog
niet ernstig werd aangevallen.
Bij het knekelhuis te Calatafimi (prov.
Trapani) heeft Mussol ni de generaals, 1
hoofdofficieren en een delegatie van
subalterne en onderofficieren veree-
nigd, die hebben deelgenomen aan de
groote manoeuvres van het Italiaansche
leger.
De duce maakte eerst opmerkingen
van technischen aard en verklaarde ver
volgens, dat de manoeuvres bewezen,
dat een inval op Sicilië onmogelijk is.
Mussolini gelooft niet aan het statio
naire karakter van den oorlog en ver
klaarde in dit verband b.v., dat indien"
Madrid nog- niet bezet is, dat komt om
dat deze stad nog niet ernstig werd aan
gevallen.
Gayda over Mussolini's bezoek aan
Sicilië.
In een art'kel in de „Giorn,ale d'Ita-
lia", dat wellicht beschouwd kan wor
den als het uitgangspunt voor de rede,
die Mussolini Vrijdag a.s. zal houden,
acht Gayda het een verheugend tee-
ken, dat de aandacht, die men in het
buitenland aan de reis van Mussolin'
naar Sicilië heeft gewijd, niet „vervormd
werd door den waanzin van ongewettig
de bezorgheid". Dit, aldus Gayda, :s
juist de atmosfeer, die voor de Itali
aansche strijdkrachten past: aandacht
en eerbied, doch geen onzinnige be
zorgdheid. De Italiaansche strijdmacht
moet vooral beschouwd worden in ver
band met de d'ensten, die zij kan be
wijzen aan de zaak van den vrede en
het evenwicht in Europa en de geheele
wereld, en in verband met de diensten,
die zij ,aan haar groote en kleine vrien
den kan bewijzen.
Italië, meer dan ooit zeker van zijn
kracht, wenscht den Italiaanschen vrede,
een vrede die n'et gemaskeerd wordt
door utopieën en gemaakte phrazen, en
evenmin gebukt gaat onder den druk
van overwichts-aspiraties.
292 millfoen dollar tekort na zes weken.
Het departement van financiën
maakt bekend, dat het op 1 Juli be
gonnen begroot'ngsj,aar op 15 Augustus
een deficit heeft opgeleverd van 292
millioen dollar tegenover een deficit van
221 mill oen op 15 Augustus 1936.
Ontploffing aan boord van een
torpedojager.
Bij een ontploffing van de stoompijp op
den Amerikaanschen torpedojager „Cas-
sin" zijn zeven matrozen om het le
ven gekomen. Zeven anderen werden
levensgevaarlijk gewond. Het oorlogs
schip, dat eerst in October van het vo
rig jaar in dienst werd gesteld, meet
1500 ton.
Het schip lag voor reparatie in het
dok te Philadelphia.
Twee dooden bij vliegongeluk.
Te Goochland in Virginia is een mili
tair vliegtuig, dat zich op weg bevond
naar Atlanta in Georgia, brandende
neergestort. De beide inzittenden, kolo
nel M. C. C. Hord en sergeant O'Con-
nell kwamen om het leven.
DE NEDERLANDSCHE
RONDVLUCHT 1937.
Circa 75 vliegtuigen nemen
er aan deeL
De Nederlandsche rondvlucht 1937,
[niet te verwarren met de uitgestelde
Scheldevlucht, die overmorgen plaats
vindt. Red.] welke is vastgesteld op
Zaterdag 28 Augustus a.s., belooft een
voor de Nederlandsche luchtvaart bij
zondere en interessante gebeurtenis te
worden. De commissie voor luchttoe-
risme van de Kon. Ned, Ver. voor lucht
vaart, die deze aviatische onderneming
elk jaar organiseert en dit thans voor
de vijfde maal doet het vorige jaar
ging de vlucht wegens bijzondere om
standigheden niet door ontving uit
het buitenland circa 30 inschrijvingen.
Voeg hierbij een 20-tal Nederlandsche
sporttoestellen, 5 machines van de na
tionale luchtvaartschool, 14 militaire
toestellen en tenslotte nog 4 groote K.
L. M.-vogels, dan komen we tot het res
pectabele aantal v,an circa 75 vliegtui
gen, welke machines Zaterdag 28 Au
gustus langs een bepaalde route over
een gedeelte van ons land zullen vlie-
gen.
Voor deze luchtvloot is de volgende
route vastgesteld: Schiphol, Ypenburg,
Rotterdam, Dordrecht, Moerdijk, Til
burg, Eindhoven, Den Bosch, Nijmegen,
Teuge, Apeldoorn, Amersfoort, Loenen
Gouda, Ypenburg, Schiphol.
Landingen worden gemaakt op Ypen
burg, op het vliegterrein Welschap bij
Eindhoven en na Teuge weer een lan
ding op Ypenburg en Schiphol.
Evenals in 1935 is aan de rondvlucht
een kruisenwedstrijd verbonden. Zooals
men weet bestaat deze hierin, dat op
bepaalde plaatsen langs de geheele rou
te van wit doek vervaardigde kruisen
zijn uitgelegd, welke de deelnemers
moeten trachten waar te nemen en dan
zoo nauwkeurig mogelijk moeten intee-
kenen op de kaart, die zij bij zich heb
ben.
Ten aanzien van de buitenlandsche
deelneming kan nog worden medege
deeld, dat inschrijvingen zijn ontvangen
Eerste noteering is vórige köers(en);
daarachter officieeie noteering van he
den; beteekent geen noteering
ontvangen.
Denemarken Oblig. 1926-5 104%—104%
Amsterdam 1934-4 100%
Zeeuws. Hyp, B-4 100
Cities Service Cy P. 1958 5 52%,52%
A Amsterd. Bank 158157
A Pref. Jurgens A 135%—135%
A Ned. Gist- en Spiritusfabr. 510
A De Schelde N.B. 53%—52%
C Am. Smelt Ref. 70%69%
A Born, Sum, H.M. 211%
A Houth, Alberts 113%
C Union Pac. Rr. 93%—(91,%
C Int. Nickel Cy 47%47%
Ned. 1000-4 100%—100%
O. Inde 34 1000-4 100%—100%
Engeland 1960-90 4 82%—82%
A Koloniale Bnk 168171
A N.I, Hbk 1000 170%-h170.
C Ned. H. M. 1000 194—19-2
A v. Berkels Pat. 63%63%
C Galvé-Delft 92%—93
A Philips Gem. B. afg. 379381-78
C Unilever 165%464% -65%
C Am. Car en Foundry 37%37%-%
C Anaconda Cop,, 44%43%-%
C Bethelehem St. 72%—72%-%
C Kennec Copper 45%45%-%
C U. States St. C. 86%—86%-86
C North Am. Cy. 2019%
A Kon. Petr. M'pij. 426%—428%
<C Contin, Oil Cy. 34—33%-34
C Philips Petr, Comp. 44%43%
C Shell Union O.Q, 19%19%-%
C Tide Water Ass. il 1615%-%
A Ned. Scheepvaart U. 154%156-60
A H.V. Amsterdam 553%—555-53
A Java Cult. Mij. 246240.
A N.I. Suier U. 177%—175%
IA Deli Batavia 266%261-65
C Deli Mij. 1000 341%—341%-37
A Senembah 337337-36
i bibbllov'
- Koninkl. -
-ObLMark t -
- Untlevei -
Rabbet
Tabak
Wettig'.
firn sS iesV
-tebloe .a:Y,
Schepen
Philips
Markt
Gedeponesf"-
C Baltimoer en Ohio 2119%
C Southern Pac, Cy„ 35%—34%
A Southern Rlw. 22%21%
A Amst. Rubb. C. 296295-94
A Deli-Bat. Rubb. 250%—249%
A Hessa Rubber 252%256
A Serbadjadi S.R. 177%—179%
WISSELKOERSEN.
Heden. Gister.
Londen 9.04% 9.04%
Berlijn 72.92% 72.95
Parijs 6.80% 6.80%
Brussel 30.55 30.55
New-York 1.81% 1.81%
Dagelijksch indexcijfer, medegedeeld
door het centraal bureau voor de sta
tistiek, 18 Augustus. Aandeelenkoers
116,6; goederen groothandelsprijzen
98,1.
van 12 Belgen, zeven Engelschen, zes
Duitschers, een Zweed, een Zwitser, een
Franschman en een Pool, tezamen dus
een buitenlandsch cont'ngent van 29 toe
stellen vormende, een aantal dat bij
geen der vorige rondvluchten werd be
reikt. Onder deze buitenlandsche sport
vliegers zijn zeer bekende namen.
Duitschland en Oostenrijk'
De hoofdredacteur van de (lib.) „Zut-
phensche Courant" is met vacantie ge
weest, naar Duitschland en naar Oosten
rijk. Hij schrijft hierover als volgt in zijn
blad: „Natuurlijk Zullen wij niet pro-
beeren, na een vacantiereis van een paar
weken door Duitschland en Oostenrijk,
over den aard der beide volken ons een
deskundig oordeel aan te matigen dat op
nauwgezette studie van historie en ja
renlange waarneming zou moeten berus
ten. Maar toch willen wij pogen, een
indruk te geven van hetgeen ons trof,
bij verschillende ontmoetingen en bij
oog'enschijnlijk onbeduidende voorval
len. Want telkens weer werd onze mee
ning bewaarheid, dat Duitschers en Oos
tenrijkers mijlen ver van elkaar af staan,
al lijkt hun taal ook gemeenschappelijk
en al hebben ze ook trouw samenge
werkt in den grooten oorlog. Trouwens,
de historie der vele oorlogen, welke zij
in den loop der eeuwen met elkaar heb
ben gevoerd, wijst al op een duidelijke
scheidingslijn, welke hen ver van elkaar-
verwijderd houdt.
Dat is geen wonder. Hun aard is zoo
gansch anders. Zoo stram en streng als
de Duitscher, zoo vriendelijk en gemoe
delijk is de Oostenrijker. Klinkt het niet
veel tegemoetkomender en hartelijker
om verwelkomd te worden door 't zan
gerige „grüss Gott!" dat de eenvoudige
dorpeling u toeroept, dan telkens te
hooren het „Heil Hitier!" Dat laatste
klinkt als een strijdkreet, een voortdu
rende herinnering aan het bestaan van
een „Führer" die door strijd aan de
macht is gekomen, wiens naam een zin
nebeeld is, wien te verheerlijken aller
Duitschers plicht is. Het lamme-handjes
gebaar, dat dezen Duitschen groet ver
gezelt, is ook al een gewoonte geworden
die iedereen zich heeft eigen gemaakt.
En die Hitlergroet heeft blijkbaar ook
de beteekenis van een introductie aan
hem, die ahh's begroet wordt, eer tee-
fcen dat men wel degelijk „zuiver op
de graat" is.
Daarmee houdt een Oostenrijker zich
niet op. Hij hoopt dat God u behoeden
zal. Kan men iemand iets beters toe-
wenschen? En spreekt er niet een voel
bare vriendelijke gezindheid uit, welke
ons aanstonds voor dit volk inneemt?
Trouwens niet overal hoort men den
Hitlergroet in Duitschand zoo algemeen
als weleer het geval was. Al wat maar
een onderdeel van de overheid is, van
de douane-beambte en den veldwachter
tot den hooggeplaatsten ambtenaar en
militair bezigt die twee woorden her
haaldelijk, te pas en te onpas. „Danke
bestens, wiedersehn, Heil Hitier" krijgt
den klant vaak van den winkelier te
hooren. Of dat nu altijd van harte ge
meend was, laten we in 't midden. Want
een enkele maal hoorden wij 'n heel stel
knapen van een jaar of tien, die zich ver
heugden in hun vacantie-genot, achter
elkaar maar luid schreeuwen: „Heil Hit-
Ier!"
Oostenrijkers en Duitschers mogen
elkaar niet lijden. Althans dien indruk
kregen wij uit enkele teekenende ge
vallen.
Aan alle groote verkeerswegen in
Oostenrijk wordt nu hard gewerkt voor
onderhoud, verbetering en verbreeding.
En zoo is menige weg halverwege ver
sperd. Dan moet het opgaande verkeer
wachten tot de weg vrij is. In elk geval
heeft een post-auto den voorrang. En
zoo waren wij er bij, dat een Oosten-
rijksche post-auto voor Zoo'n versper
ring een paar minuten stoppen moest.
Van de tegenovergestelde richting na
dert een reeks auto's. De voorste, door
een dame bestuurd, rijdt echter telkens
weer een paar meter op: de chauffeu-
se meende zeker dat zij voorrang had
iM'aar zij moest terug. Tergend langzaam
deed zij dat, telkens +er lengte van een
meter. Eindelijk 'kon de post-auto ver
der; een der inzittende Oostenrijksche
dames keek naar letter en nummer van
de auto van de weerbarstige chauffeu-
se en toen zei ze: „Eine Teutsche. Dach-
te wohl!"
Opvallend waren niet zoozeer de
woorden, als wel de toon van minach
ting welke sprak uit haar opmerking,
minachting voor menschen die altijd
ha.antje-de-voorste willen wezen
Want daar zijn Duitschers bijzonder
op gesteld. „Snijden" doen zij graag
met hun „Kraftwagen"! En nijdig, steeds
nijdiger en veelvuldiger hoort men ach
ter izich het getoeter van den Duitscher,
die met alle geweld passeeren wil, al is
de weg ook nog zoo smal en het ver
keer nog' zoo druk.
Een andermaal waren wij ingedeeld
bij een groot gezelschap vreemdelingen
ter bezichtiging van het fraaie slot te
Innsbruck herinnerend aan Maria The-
resia, een Oostenrijksche keizerin die
door het grondvesten van den Oosten-
rijkschen eenheidsstaat haar stempel op
de historie heeft gedrukt. Onze gids, 'n
vriendelijk en keurig man, vroeg eerst
wie Duitsch, wie Engelsch en wie alleen
Fransch kende. De laatste twee catego-
riën waren slechts matig vertegenwoor
digd. Zoo gaf de gids eerst zijn uitleg
ging in het Duitsch, dan kort in de twee
andere talen. IM'aar in de derde der rij
van prachtige zalen, vol schitterende
schilderstukken en gobelins, maakte een
Duitscher de opmerking: „Endlich
Deutsch! Habe noch kein Wort Deutsch
gehort!" Dat was niet alleen onvriende
lijk, maar ook onjuist. En nu was het
merkwaardig om de verbeten woede te
hooren van den gids, die niettemin vol
komen hoffelijk bleef toen hij dit ver
wijt afwees, zeggende dat hij steeds eerst
Duitsch en dan pas Engelsch en Fransch
had gesproken. Wij zijn Oostenrijkers,
zei hij nog, en wij zijn er trotsch op dat
wij niet alleen Duitsch maar ook die
twee andere talen spreken kunnen. En
alweer: het was de opvallende toon van
ergernis, de uiting van minachting'we ke
spraken uit deze volkomen gerechtvaar
digde zelfverdediging tegen een onver
diende aantijging. Maar de Duitscher be
grijpt dat niet: hij meent altijd en over
al recht te hebben om beschouwd te
worden als de eerstaanwezende.
„Denn uns gehort die Welt!"
Dat is ook alweer zoo'n strijdlied, dat
men telkens zingen hoort. Niet alleen
door de jongelui van de Hitler-jugena
van soldaten op marsch, van mannnen
van den werkdienst met de schop over
den schouder en ransels op den rug,
maar ook reeds van nog heel jeugdige
knapen. Wij zag'en zoo'n vijftig jongens
een groot plein van een Duitsch stadie
opmarcheeren, in hun bruinzwarte uni
formen. naar de touringcar waarmee ze
vertrekken zouden. Een der knapen
