KRONIEK van den DAG. Onrechtmatig bezit Deze Courant DE TELEX TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCME HDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1937. No. 184. BOND. IPEN» IN T KIELZOG VAN DE WEEK. Eenige verbetering in Frankrijk. rolfilms bij Leo Idelburg. kkingen, ialatum, bn. Vak- jan vraag, Haring- 1261. lof duin? |en door len vei- daarom |m, M.K, M'burg, te Mid- Potten- |Heeren- autocar len per laandag ler per- nmarkt, rking igefc nffrouW, Kade irg. kb en onge- water f 4,50. IG. lands. 3anen. u V.V Palestina. Te Zurich in Zwitserland is deze week het groote Zionistische Congres begonnen, dat zich zal uitspreken over de Palestijnsche kwestie; nauwkeuriger over het befaamde door de Britsche ko ninklijke commissie ontworpen verdee- lingsplan. Zooals te verwachten viel, is het Con' gres niet bepaald ingenomen met het denkbeeld, Palestina in drie stukken te snijden, waarvan het grootste (maar niet vruchtbaarste) deel met Transjor- danië een onafhankelijken Arabischen staat zou komen te vormen; een hee klein deel (heilige en strategische een -tra) onder Britsch mandaat zou blijven en de rest het Nationaal Tehuis voor de Joden worden. Men weet, dat ook de Arabieren de oplossing geenszins toe juichen. De onverzoenlijken aan beide kanten stellen zich op het standpunt, dat van geen enkele verdeeling ooit sprake kan zijn; de onverzoenlijke Arabieren willen geheel Palestina als Arabisch ge bied behouden; de onverzoenlijke Joden geheel Palestina voor het Joodsche Nationale Tehuis bestemmen. De laat- sten houden daarbij vast aan de be kende verklaring van den Engelschen minister Balfour in 1917, waarbij den Joden geheel Palestina als Nationaa Tehuis in uitzicht werd gesteld. Nu de eerste storm ov,er het ver- deelingsplan wat is geluwd, blijkt dat er aan beide kanten echter ook andere dan onverzoenlijke stroomingen be staan, en dat er in elk geval vermoe delijk verder over de zaak te praten za zijn. Op het Congres te Ztirich is dat be reids duidelijk gebleken. Volgens een bericht van United Press aan de ,,Tel." zouden de leiders der meeste groepen -zelfs vooraf te kennen hebben gegeven, dat zij op het congres vóór onderhande lingen over de verdeeling van Palestina zullen stemmen. Professojr dr. Chaim Weizmann, hun voorman, plaatste zich aan 't hoofd van deze beweging, die wel is waar het bestaande verdeelings- plan niet wenscht te aanvaarden, doch wil trachten door onderhandelingen te geraken tot een plan, dat voor de Jo den gunstiger is. Nog andere bekende Zionistische lei ders hebben hun stem verheven tegen een botte afwijzing van het ontwerp der Britsche koninklijke commissie, en zij hebben aangedrongen op onderhandelin gen, waarbij dan als basis zou worden genomen: een beëindiging van het Brit sche mandaat en het toekennen van een eigen souvereinen Staat aan de Joden. Het ziet er volgens United Press, naar uit, dat deze leiders er in zullen slagen een meerderheid te vinden voor hun zienswijze en wanneer dit inderdaad mogelijk blijkt, zal de Zionistische exe cutieve besprekingen voeren met de Engelschen, de Arabieren en de manda ten-commissie van den Volkenbond, ten einde in staat te zijn, op een buiten gewoon Zionistencongres rapport uit te brengen. Dit congres zou men dan in het begin van het volgend jaar tegemoet kunnen zien. De reden der toenemende beteekenis van de groep, die tot onderhandelen ge neigd is, moet gezocht worden in de for- meele mededeeling van het Britsche de partement van Koloniën, dat Engeland niet star blijft vasthouden aan de voor waarden van het bestaande verdeelings- plan, maar bereid is over eventueele wijzigingen te discussieeren, zoolang aan het principe van een verdeeling wordt vastgehouden. De meerderheid staat volgens United Press optimistisch tegenover de hinder palen, die zij niet onoverkomelijk acht. Zij gelooft in de mogelijkheid, wijzigin- gen te verkrijgen in het verdeelingsplan zoodat althans een gedeelte van Jeru zalem onder Joodsch bewind komt, be nevens een deel van een belangrijk landbouwgebied. Men is van oordeel dat de tijd rijp is voor onderhandelingen, De openbare meening in Engeland is op het oogenblik den Joden niet ongunstig gezind, maar nieuwe ordeverstoringen in Palestina, onverschillig wie daarvoor aansprakelijk moet worden geacht, zou den die sympathie in de waagschaa stellen. In dit verband moge tevens nog eens verwezen worden naar het artikel van mr. Nico Blok, dat onlangs in ons blac werd opgenomen, en waarin werd ge constateerd, dat het verzet tegen een verdeeling inderdaad lang niet overal onvoorwaardelijk is. Hij gaf de hier en daar heerschende stemming aldus weer Deze verdeeling niet, een andere, die wat meer grond-reserves biedt, mischien wèl. Tegenover de „opportunisten"', als we 't zoo mogen uitdrukken, zullen de be ginselvasten, de mannen van het „alles of niets" die van geen transigeeren wil len weten, zich zonder twijfel op het congres te Zurich geducht roeren. De congres-voorzitter, dr. Ussischkin ver zekerde reeds, dat er geen plaats is voor een compromis, want dat de Jo den recht hebben op geheel Palestina. „Het Joodsche volk zal nooit de hoop opgeven, nóch afstand doen van de rechten, welke voortvloeien uit het mandaat, en indien het moet strijden, zal het strijden en overwinnen. Het zal zich niet laten intimideeren door een bedreiging met vermindering van de im migratie of het verbod grond te ver koopen. Het zal zich in beginsel ver zetten tegen het stichten van een Jood- schen staat in slechts een deel des lands". Dr. Ussischhin beseft drommels goed, dat deze woorden, al mogen ze velen congressisten als forsche muziek in de ooren geklonken hebben, lang geen on verdeelde weerklank in de besprekin gen te Zurich zullen vinden. Integen deel: het ziet er naar uit dat de discus sies een uitermate heftig karakter zul len aannemen. Met het oog daarop heeft men dan Donderdag ook maar besloten, de beraadsslagingen achter gesloten deu ren te houden. De meerderheid van het Congres vreest blijkbaar, dat er dingen gezegd zullen worden, waarvan men de openbaarheid maar het beste kan voor komen. AFLOOP VERKOOPINGEN EN AANBESTEDINGEN. Notaris E. C. van Dissel te Goes, heeft gister ten verzoeke van den heer Jan van 't Westeinde te Kwadendamme, diens woonhuis en erf waarin gevestigd café gelegen aldaar, verkocht. Kooper: Johannes Martens, koopman te 's Hee- renhoek, voor 835. krijgt dag en nacht uit alle oorden der wereld het nieuws toegezonden per vol-automatische] verreschrijfmachine': Abonneert U op de courant, die U het wereldnieuws snel en accuraat in uw huis brengt. Yells schalden over de lage lan den aan de zee, en Jamboree was troef. De jeugdige kruisvaarders voor ver broedering en wereldvrede hebben geen reden tot klagen. Pluvius, de on berekenbare was hen zeer genadig; vor sten van den bloede schreden langs hun tenten; jamboree-end Nederland boog zich geinteresseerd over hun prutte lende potten. Bezoekers keken hen aan. Bewondering oogstten zij van de woe lige welpen, door zorgzame Akeela's in hun midden geweid, medeleven en zelfs .adviezen van in degelijke Nederlandsche keukens getrainde huismoeders, pluimen van de groote planten aan den padvin- dershemel, teedere belangstelling van gansch journalistiek Nederland, dat zich in de dorre Augustusnyaand rijke lijk heeft gelaafd aan de welgevulde bronnen van Vogelenzang. De kruisvaders mogen tevreden zijn, zoowel die van eigen als van vreemden bodem. De laatsten temeer omdat de handel in klompen ter Jamboree-beurze zoo willig was. Maar laten zij straks aan hun haardsteden, ,als dank voor het verpoozen, geen uitbreiding geven aan de taaie sproke: „Holland.Klompen- land...." Tot de hooge gasten, die in de koele schaduwen der tentenstad ver toefden, behoorde de prins-gemaal. Na tuurlijk de prins-gemaal. Want zijn in nemende persoonlijkheid ontbreekt te genwoordig bij welhaast geen gebeurte nis van beteekenis, en de samenleving had tot haar groote vreugde reeds ge legenheid op te merken, dat de jonge vorst zijn voornemen om in den kortst mogelijken tijd zoo diep mogelijk in de Nederlandsche psyche door te dringen, met de voortvarendheid hem eigen, ten uitvoer brengt. Nagenoeg geen dag gaat voorbij of de prins verkeert in het openbaar. De berichten en plaatjes in de krant geven een indruk van zijn omvangrijk werk program, en van het tempo, dat zijn niet lichte représentatieve taak regelt. Maar tevens weerspiegelen zij den warmen glimlach waarmede telkens andere groe pen der Nederlandsche bevolking den prins-gemaal gereede toegang verlee- nen tot het beperkte, gereserveerde do mein hunner sympathie Degenen, die tot ons komen met goede bedoelingen plegen wij met wel willendheid tegemoet te treden,. Alleen in Staphorst kan men Zondags beter geen foto-toestel op kerkgangers rich ten tfenzij men dê modderbaden' be mint en de Utrechtsche Dom schudt nog afkeurend het grijze wijze hoofd over den ijverigen dienaar der wet, die het parkeerverbod voor een Engelschen auto te zwaar, de gastvrijheid te licht, en den bemiddelenden hotel-portier te snel opvatte. Vreemdelingen zijn schaarsch op 't moment en dus duur. Het gemeentebestuur van de oude kei zerstad aan de Waal heeft blijk gegeven dit te begrijpen door het parkeer-geld voor auto's v,an buitenlanders uit de ge meentelijke kas te weren. E.en van die kleine geschenken, die overal ter we reld de vriendschap onderhouden. Ook de bedrijfs-kwieke mej. Pé T. T. heeft haar vrienden weer met een petit cadeau bedacht door het stuivers- port van voor den oorlog in .eere te herstellen. A,an deze attentie is het winstcijfer van een slordige 8b> millioen stellig niet vreemd. Desniettemin: hoed je af voor het gebaar. De heer Damme kent het klappen van de zakelijke zweep, en zoolang hij blijft voortborduren op het stramien fjroo- ter omzet door kleiner winst zal het zijn staatswinkel niet aan klanten ont breken. Mogen binnen niet te langen tijd zijn inzichten en zijn tarieven-poli- 35). door DOROTHEA GERARD. H. A, Een oogenblik later sprong zij op en reeg ^aar keurslijf los. Zij herinnerde zich, dat het uur van het middagmaal nabij was, wat beteekende, dat zij weer een kans had om den vreemdeling te zïen. Bij de gedachte dat zij dien kans zou kunnen misloopen, sloeg haar plot seling de angst om het hart. „Ben ik door mijn besluit gebonden?" vroeg zij zich af terwijl zij een andere 7°\ V?eb lk een gelofte af gelegd? Zij hebben geweigerd op mijn uitnoodiging in te gaan.... en dus ben tk vrijvrij.... vrij!" Ze herhaalde woorden hardop, terwijl zij met koortsachtige vingers heur haar weer opstak. In de eetzaal beneden waarden haar oogen langs de tafel om teleurgesteld naar haar eigen bord terug te keeren. Van den vreemdeling was niets te zien. Niets ook van Kazimira en Witek. Iets scheen hen er toe gebracht te hebben boven te blijven. Zij bleef na het eten ook niet lang op de waranda en lang zaam ging zij de trap weer op maar de verschijning in de ochtenduren liet op zich wachten. Boven aan de trap vond zij Olympia Grabinska. „O, Panna Sagorska! Ik zocht u juist Kazimira vraagt u, of u in haar kamer wil komen. U zou haar een groot genoe gen doen als u dadelijk bij haar wilde ko men", „Ik zal er voor zorgen", zei Katya niet al te vriendelijk, want het vooruitzicht den namiddag in Kazimira's kamer door te brengen scheen de kans voor haar te verminderen om de verlangde ontmoe ting te hebben. Een oogenblik stond zij op het punt Olympia naar den nieuwen gast te vragen, maar zij zag er van af. Binnen!" riep Kazimira, toen zij op de deur klopte. Toen zij deze had ge opend, bleef zij een oogenblik staan, daar zij naast Witek nog eeni gestalte van een man in het zonlicht zag staan. Maar Kazimira, die, door kussens ge steund, op haar sofa zat met schitteren de oogen en een blos op haar wangen, riep haastig: „O Katya, kom toch gauw hier!" (reeds lang noemden zij elkaar bij den voornaam). „Stel je mijn verbazing voor! Mijn broeder Tadeusz komt hier uit den hemel vallen Zonder met een enkel woord te waarschuwen! Je moet be paald kennis met hem maken. Hij gaat van avond weer weg en neemt dan Wi- J-fk mede, die booswicht! Hier staat hij. Tadeusz, dat i§ nu de jonge dame, waar van ik je verteld heb, mijn gezondheid, mijn kracht, „mojè zdrowie"! Katya's hand vasthoudend, drukte zij tiek doordringen tot andere staatsbe drijven en tot de vele gemeentelijke in stellingen, die nog altijd fraaie balansen] verwachten van tarieven, weTke het pu-[ bliek zoo niet doen. rillen en beven] dan toch weerhouden meer gebruik] te maken van haar diensten en produc-] ten dan strikt noodzakelijk is. Wellicht] dat het verlokkelijke winstcijfer der P.j T. T,, in 3 jaar. tijds met 4¥> millioen ge-| stegen, eindelijk eens wat wind in de] .andere ambtelijke zeilen blaast Binnen de wallen van het vredige IJsselstedeke Doesburg tuimelen de feestklanken over elkaar, en de bevol king heeft zich als 700ste jaardag ge schenk der regeering een garnizoen ge dacht. Rie Mastenbroek's ster viel te Wildervank in het water, en de ster van een andere Rie ving daardoor, daar te glanzen aan. De burgemeester van Ke- thel heeft gezegd gelukkig te zijn met het automatisch signaal-systeem, dat ,aan den onbewaakten overweg in zijn gemeente zal worden aangebracht. De diakenen der Ned.. Herv, kerk krijgen geen dames in hun midden. Een in Rot-1 terdam gedomicilieerde olifant smik-| kelde acht en zestig gulden aan bank papier en specie n,aar binnen, en een Engelsche domine, die al eerder over den kansel was uitgegleden, en daarna in de leeuwenkooi terecht was geko-| men trapte in het vuur van zijn rede op een poot, waaraan een kw,ade leeuw vast zat. Een paar kleine feiten uit de groote hoeveelheid kleinigheden, die te sa men het legende aangezicht der wente-1 lende wereld beelden.... De Yells schalden en de Jambo- ree verwekte rumoer. Maar in de studio's v,an de Avro, waar de luidruchtige Dinsdagavondtrei- nen hebben gereden heerschten even stilte en smart om het verlies van een I jonge begaafde vrouw, die in den koe-1 len bodem van Italië rust. En precies 23 jaar geleden verstilde in een Poolsch grensdorp de echo van het schot, dat het eerste slachtoffer van den wereldoorlog opeischte Kwartiermeester. I Financieel economisch weekoverzicht. Gunstige gang van zaken in Ned.-Indië. Overwegende belangstelling voor scheep- vaartwaarden. Vaste stem ming op de obligatie-markt. Het schijnt, dat de toestand in Frank rijk momenteel iets beter wordt. Ach tereenvolgende discontoverlagingen als mede een aangekondigde conversie van een gedeelte van de staatsschuld, kun nen tot op zekere hopgte worden gezien als een bewijs dat de Regeering wat meer grond onder de voeten voelt. Wel gaat het hier nog niet om massale bedra gen, maar een goede fr. 8 millioen zijn met genoemde conversie-operaties toch wel gemoeid. Voor de toekomstige ont wikkeling van het land hangt van het welslagen van dezen proefballon uiter aard zeer veel af. Men kan natuurlijk stellen, dat het bij de bestaande inflati- onistische credietschepping door den Staat, ietwat typisch aandoet, dat thans tot discontoverlaging, waardoor de mo gelijkheid tot vergroote credietverlee- ning in de hand wordt gewerkt, wordt overgegaan. Men vergeet daarbij echter dat het bedrijfsleven nog steeds onder den druk van de hooge rentelasten ge bukt gaat en dat ééndags-geld nog steeds ruim 4 kost. Ook uit hoofde van de wisselkoersen behoeft er voor het oogen blik geen klemmend bezwaar tegen dis- contoverlaging te bestaan; de contante koers van den franc is beduidend vas ter, terwijl ook een ontspanning is inge treden in de noteeringen van de termijn deviezen. Uit dien hoofde is het uitlee- nen van contante francs voor aankoop van termijn-deviezen momenteel heel wat minder winstgevend dan enkele we ken geleden, zoodat ook de geldmarkt uit dien hoofde een verruiming kan te gemoet gaan. - Over ons Indië blijven de berichten nog steeds onverdeeld gunstig luiden. De deur dicht, in deze lawine van opti misme, deed echter wel de publicatie van de opbrengst van de landsmiddelen over het eerste halfjaar 1937. Voor de maand Juni toch blijken de ontvangsten niet minder dan 13 millioen hooger te liggen dan in de overeenkomstige maand van het vorige jaar, terwijl in de geheele periode Jan. tot en met Juni 1937, de ontvangsten zelfs ruim 63 millioen hoo ger liggen dan in het overeenkomstige tijdvak van 1936. Het is dan ook niet te verwonderen dat deze gunstige gang van zaken zich zeer duidelijk heeft weerspie geld in het verloop van de vlottende schuld aan het Moederland. Van circa 75 millioen in het begin van dit jaar, is deze schuld thans verminderd tot even 15 millioen, zoodat eerlang de geheele schuld zal zijn gekweten. De eenige pijn lijke noot vormt de indiening in den Volksraad van een voorstel tot „insmel ting van de opcenten in de vennoot schapsbelasting", waardoor aan deze op centen het tot nu toe hieraan klevende crisiskarakter wordt ontnomen. Dat deze maatregel voor de Indische ondernemin gen met zeer gemengde gevoelens is ont vangen, behoeft wel geen betoog. Tevens is hiermede met betrekking tot regee- ringsmaatregelen weer eens aangetoond dat „rien n'est plus constant que le pro visoire". Een zeer gunstige indruk maakte het verslag van de Aniem, welk concern zijn dividend van 8 tot 9 kon verhoo- gen, zulks niettegenstaande de afschrij ving ook dit jaar weer zeer aanzienlijk kan worden genoemd. Bij een balans- waarde harer vaste activa plus deelne mingen ad circa 21 millioen, komen de kapitaalsverhoudingen van dit con cern zeer gunstig uit; aandeelenkapitaal plus reserves maken circa 130 van eerstgenoemden uit. Obligatieschuld be zit de maatschappij dus niet, hetgeen voor een „public utiluty concern" zeker als een unicum kan worden beschouwd. Op onze locale markt was de stem ming deze week gunstig te noemen. Vooral aandeelen Philips mochten zich in een goede belangstelling verheugen, zoodat een moment zelfs een koers werd bereikt van 366 Verder bleven Scheepvaart aandeelen de meeste be langstelling trekken. Hoe snel het leed, verbonden aan dit bij uitstek conjunc tuurgevoelig bedrijf is vergeten, bleek uit het feit, dat de Stoomvaart Mij. Oost zee, die nog in 1934 4J4 millioen op haar 5 millioen groot kapitaal had moeten afschrijven, een emissie aankon digde van 750.000 tot den koers van 150 Bij een beurskoers van 260 kan men de claimwaarde, rekening hou dende met een dividend van 12 over 1937, dus op circa 72 stellen. De beurs taxeerde het toekomstige rendement blijkbaar hooger, daar de claims een oogenblik voor 90 werden verhandeld. Met de opbrengst van deze emissie hoopt men een nieuw schip te kunnen bouwen, waardoor de achterstand in den nieu wen bouw eenigszins zal worden inge haald. De obligatiemarkt blijft vooralsnog bij zonder vast gestemd en het moment komt steeds meer nabij, dat de voor conversie in aanmerking komende obli gaties op disconto-basis zullen worden verhandeld. Na de jongste verlaging van de prolongatierente tot 3% is thans opnieuw een verlaging doorgevoerd tot y» op welk niveau het voor hen, die die tegen haar wang Maar bij het vast houden verkilde de hand. ,,Ik zei u wel, dat hij in staat was mij bij mijn haren weg te komen halen", riep Witek lachend. Doch Kazimira keek verbaasd naar Katya's gelaat. „Maar lieve kind, wat ben je bleek! Ik heb je nog nooit bleek gezien. Dat lange zitten was op den duur te zwaar voor jou. Of heb je last van de warmte? Witek, haal eens een glas water!" „Neen, neen", zeide Katya, uiterlijk ten minste haar zelfbeheersching' her winnend, hoewel het glimlachje, dat op haar gelaat verscheen, niet haar gewone lachje was. ,,'Het is de warmte, denk ik ten minste. (M'ag ik gaan zitten?" Zij ging zitten, nog altijd zeer duizelig en met nog steeds het werktuigelijke lachje om haar lippen. Het eerste noo- dige was wel zeker, dat zij zich niet be lachelijker maakte dan onvermijdelijk was. En daarvoor weer was het noodig, dat zij niet keek naar den man met den kort geknipten bruinen baard, die bij haar binnenkomen was opgestaan en haar nu met verbazing aanschouwde, ,,'Het is niet de eerste maal, dat wij el kaar ontmoeten, Panna Sagorska. niet waar? Ofschoon de andere keer wel wat sensationeeler was", „Neen, het is niet de eerste maal", er kende zij En voor zich zelve liet zij er op vol gen: „En ook dat was de eerste keer niet, al denkt u dat ook". „Ik moet u nog mijn verontschuldigin gen aanbieden voor mijn optreden, dat u wel hoogst ongemanierd moet hebben gevonden. Het is mijn gewoonte niet om zoo onbescheiden de menschen aan te kijken, maar het costuum draagt er de schuld van. Litauen in vleesch en bloed te aanschouwen, is geen dagelijksch er varing". „Het was ongetwijfeld om van te schrikken". Én terzijde liet zij ei in haar binnenste op volg'en: „O, ja, hij heeft voldoende verklaring voor zijn houding!" Maar wat kon zij aanvoeren?" Niets, dat openlijk kon worden gezegd Wat kon hij wel van haar denken? Ach, waarom was de vloer van Kazimira's ka mer zoo soliede, dat deze zich niet voor haar voeten opende om haar door te laten? Zij gevoelde zich zoo van streek, dat zij na tien benauwende minuten opstond ondanks de pogingen van Kazimira om haar terug te houden. Slechts de een zaamheid van haar eigen kamer kon haar in staat stellen om zich in den nieu wen toestand in te werken. Toen zij halfweg door de gang was, klonk er een haastige stap achter haar en werd haar naam genoemd: Panna Sagorska!" Met een soort van wanhoopsgevoel stond zij stil, en het volgende oogenblik stond Tadeusz Swigello naast haar, ern stig' zijn verontschuldiging aanbiedend. „Ik veroorloof mij een groote vrijheid, dat begrijp ik. De kortheid van mijn verblijf diene mij echter tot verontschul diging, Kazimira heeft mij van uw vrien delijkheid verteld en dat moedigt mij aan. Ik spreek tot. u als tot haar vrien din, en het is ook tot haar vriendin, dat ik het waag een verzoek te doen: is u het mogelijk, dat u uw verblijf alhier nog rekt? Ik heb gehoord, dat u er over dacht dadelijk na de voltooiing van het portret te vertrekken, en Kazimira vindt dat verschrikkelijk". Kataya zweeg een oogenblik alvorens langzaam te ntwoorden: „Zij behoeft geen vrees te koesteren Ik zal blijven", Er sprak dankbaarheid uit de op haar gerichte oogen. „Dank u," zei hij kortweg, maar het woord kwam blijkbaar uit het diepst van zijn hart. „Dat wentelt een gewicht als lood van mijn hart. U weet dat zij alles is wat wij. Witek en ik, hebben. Ik dank u nogmaals hiervoor en voor al uw vriendelijkheid. Veroorloof mij uw hand te drukken; ik ben haar broeder. Hij bracht haar hand aan zijn lippen naar Poolsche manier en het volgende oogenblik stond Katya alleen op de gang I (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1937 | | pagina 5