=2* GOISCHE COURANT^
SPORT.
WEERBERICHT.
NUMMER 180.*
TWEE BLADEN.
DINSDAG
3 AUGUSTUS 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
BEGINSELVAST ÉNTI-
DEMOCRATISCH LIBERALISME.
mmmm.
De jamboree.
11
M.
29
33
e-
V,
MIDDELBUCGSCHE COURANT
:3agbl*ri -Voor Middelburg, Goes en agent-
.cliap Vliasingen f 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abona. ia Middelburg en
^ioes 18 ct. p. w. Advertentiën 36 ot. per
regel, Ingez. ntededeeiingen 60 ct. p. r.
9ij c»»tr. voor beide veel lager; tar. op aaavr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Têiefoen: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon.17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging do Nederlandscbe Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I—
regels f 2.10, elke r. ra. 30 ct. Rubriek
„Kleins Advertentiën", ten hoogste 6 regels.
75 ct. bij vooruitbetaling Adv, mef,
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou«
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
tMlr. J. F. van Deinse schrijft ons:
Reeds eenigen tijd had ik het voorne
men U iets te schrijven over mijn inzich
ten in zake ,,de liberale partij", waaraan
ik thans gevolg geef.
Zelf ben ik op en top van liberalen
huize; mijn vader vertegenwoordigde,
omstreeks 1900, tien jaar lang' het kies
district Hontenisse in de Tweede Kamer
«n behoorde tot de liberale partij; in
Middelburg heb ik in vroegere jaren met
jhr. M. de Casembroot een vrij-liberale
kiesvereeniging opgericht, en thans ben
ik nog lid van den Vrijheidsbond, zij het
dan aarzelend!
Nu ben ik het in zeer groote mate eens
met het in Uw blad van Maandag 26 Juni
.aangehaalde artikel van mr. Van Dam.
De fout der Liberale Partij (thans be
lichaamd in den Vrijheidsbond) is, dat zij
zich democratisch is gaan gedragen.
Democraat en liberaal behoeven geen
onverzoenlijke tegenstellingen te zijn,
maar de begrippen dekken elkander
volstrekt niet. Democratie en liberalisme
hebben in wezenlijk niets met elkander
te maken, al bewegen beiden zich op
politiek terrein.
Democratie beteekent heerschappij
der massa, het „kratein" van de de-
mos"; de macht van het aantal.
Liberalisme beteekent verzet tegen
dwang; opkomen voor vrije ontwikke
ling.
Democratie en Liberalisme kunnen en
konden samengaan zoolang de massa
werd verdrukt en gedwongen door een
.autoritair en despotiek koningschap en
kerkelijke onderdrukking der geestelijke
vrijheid; hier lag de rol van de Liberalen
in Europa in de 19e eeuw en zij vonden
de volksmassa achter zich en vormden,
gesteund door de socialistische stem
men, de linkerzijde in de parlementen en
zelfs gedurende lange perioden de meer
derheid.
Thans zijn de borden echter geheel
verhangen en dreigt onderdrukking en
dwang veeleer van de zijde der massa,
die door de macht van het aantal (door
dwaas algemeen stemrecht enz.) over-
heerschend is geworden. Daardoor moet
het Liberalisme thans eerder front ma
ken tegen de democratie en. is haar
plaats opgeschoven van links naar mid
den, misschien zelfs naar rechts. Beter
gezegd moet het Liberalisme thans een
strijd op twee fronten vechten, eener-
zijds tegen den druk der massa (demo
cratie) andererzijds tegen de kerkelijke
fracties, het clericalisme, dat nog steeds
sterk staat Hierdoor is aan de Liberale
partij de steun der massa noodzakelijker
wijze ontvallen en moet zij hare kracht
zoeken zuiver en alleen in de qualiteit.
Haar rol als regeerende partij schijnt
daardoor voor zeer langen tijd uitge
speeld; eerst onder zeer sterk gewijzig
de omstandigheden zal zij het regeerkas-
teel weer kunnen bezetten.
Inmiddels is haar invloed, althans in
ons land, geweldig en weldadig geweest,
zoo geweldig, dat ons volk in breeden
getalen (de extreme partijen uitgezon
derd) gedrenkt is in vrijzinnigheid, dwz',
in gematigdheid, eerbiediging van de
meeningen van andersdenkenden, be
reidheid ook met de belangen van poli
tieke tegenstanders rekening te houden,
en dit alles verbonden aan de bij ons
.volk ingevreten liefde voor vrijheid,
heeft gemaakt, dat het Liberalisme als
zelfstandig politieke partij niet meer zulk
een uitgesproken reden van bestaan
heeft als in de tijden toen de vrijheid nog
veroverd moest worden op autoritair
Koningschap en onverdraagzaam kerke
lijk gezag.
De fout van de Liberale Partij in Ne
derland (en elders zal het wel niet an
ders zijn gegaan, want nergens hebben
d® Liberalen zich kunnen handhaven) is
sari. wel geweest, dat zij mede afgegle
den is naar de democratie, als gevolg
van haar strijd voor de bevrijding der
massa. v
Daarom was de oprichting der Vrij
zinnig Democratische Partij een juiste
maatregel en daardoor konden de de
mocratische elementen in de Liberale
Partij deze verlaten en een eigen onder
komen vinden zonder bij de S.D.A.P. te
belanden.
Maar daarom is ook iedere gedachte
aan een fusie uit den booze, omdat daar
door weer heterogene elementen bijel-
kaar zouden worden gebracht. Integen
deel is eerder te hopen, dat de werke
lijk democratisch georienteerden in den
Vrijheidsbond deze zullen verlaten en
naar de Vrijzinnig democraten zullen
overgaan.
Ik behoor tot degenen, die zich nog
maar zeer lauw voor den Vrijheidsbond
(niet voor 't Liberalisme!) geporteerd
gevoelen, omdat deze in het algemeen
te zeer in democratische richting vaart.
Als liberaal ben ik principieel anti
democratisch, omdat m.i. de massa, het
aantal, de meerderheid, niet heerschen
moet, niet regeeren kan. De meerder
heid heeft zelden gelijk; de massa is
kortzichtig, onevenwichtig, onwijs. De
stem van den straatveger evenzwaar te
laten wegen als dien van den minister,
stempelt het algemeen kiesrecht tot een
onding.
De actie van den liberaal behoort po
sitief te zijn gericht op vrijheid, negatief
teg'en allen dwang, het zij deze komt van
rechts of van links.
De liberaal moet op het punt der
vrijheid niet van transigeeren willen we
ten en weerstand bieden aan overwe
genden invloed van groepsbelangen en
kerkelijke stroomingen.
In den tegenwoordigen tijd heeft het
liberalisme nog een ernstige taak in het
verzet tegen de aantasting van het
recht en de v r ij h e i d, die ten
onder dreigen te gaan door den druk
der massa (democratie), maar de Libe
rale Partij zal zich alleen kunnen hand
haven door zich zuiver tot die taak te
bepalen, zoowel op politiek als op eco
nomisch gebied en geen allianties met
andere richtingen (christelijk histori-
schen of vrijzinnig democraten) aan te
gaan.
Conservatief behoeft daarom de Libe
rale partij niet noodwendig te zijn. In
tegendeel zij kan zeer vooruitstrevend
zijn in den letterlijken zin des woords,
wanneer zij voortdurend bedacht is op
de vermeerdering der welvaart en de
benutting van alle nieuwe uitvindingen
en ideeën, die het geluk der mensch-
hetd kunnen bevorderen. Wanneer zij
zich daarbij niet laat overhaasten mag
zulks haar niet het odium van achter
lijke behoudzucht bezorgen.
[De opname van dit betoog van mr,
Van Deinse houdt, zoo min trouwens als
de plaatsing in ons blad van andere
zienswijzen van derden, niet de volle
instemming der redactie met de geheele
strekking er van in. Wij achtten echter
deze klare en doordachte uiteenzetting
van het principieel anti-democratische,
individualistische liberale standpunt in
den huidigen politieken wirwar dermate
belangrijk en geschikt tot verheldering
van veelzijdig inzicht, dat wij des schrij
vers toestemming verzochten en verkre
gen dit aanvankelijk als persoonlijk stuk
bedoelde artikel in ons blad te mogen
opnemen. Waarvoor wij mr. Van Deinse
gaarne erkentelijk zijn. Hoofdred.
M.C.]
KERK EN SCHOOL,
Geslaagd voor Engelsch M.O.A. de
heer Ji Kousemaker thans werkz'aam
aan de school van M.U.L.O. te 's Gra-
venhage, vroeger onderwijzer te iMid
delburg, hoofd de heer Brouwer.
Te Utrecht slaagde voor het
examen Engelsch L. O. de heer P. B.
Hamel te Middelburg.
Te 's-Gravenhage slaagde voor
het examen Duitsch L, O. de heer J.
v.an Overbeeke te Goes.
Te Utrecht slaagde voor het exa
men „gezel-timmeren", afgenomen van
wege de Vereeniging tot Veredeling van
het Ambacht, de heeren A. M, Snoep,
C. v. d. Vliet, beiden te S chor e.
Te Rotterdam slaagde voor de
hoofd,acte de heer J, Th. Schelfhout te
Kloosterzande.
SCHAKEN,
Het landen-tournooi te Stockholm,
Gisteren werden de afgebroken par
tijen uit de eerste, tweede en derde ron
de van het landen-tournooi te Stock
holm voortgezet en beëindigd. Voorts
werd de vierde ronde gespeeld, waarin
Nederland met 31 van Italië won.
Het Hollandsche team deelt, na de
vierde ronde met Estland, de vijfde
plaats in de algemeene rangschikking.
POSTDUIVEN.
Wedvlucht „De Scheldevlieger" te
Waarde van Vilvoorden: le, 10e en 15e
L, Nagelkerke,Rilland; 2t, 7e en 13e W.
Ivrijnsen; 3e, 8e, 18e en 19e G.ebr,
Blauwkamer; 4e, 11e en 12e Ch.r, Louis-
se; 5e M<. Krijnsen; 6e A. Schr'er; 9e
C, de Leeuw; 14e en 17e K, G. Louisse;
16e P. Sonke, allen te Waarde.
Uitstellen is beginnen te vergeten.
Herdenking i£onmgin Emma.
Ter nagedachtenis aan de Koningin-
Moeder heeft het bestuur der vereeni
ging Oranjedag gisteren op haar ver
jaardag een krans gelegd op haar graf
in de Nieuwe Kerk te Delft.
De plechtigheid werd opgeluisterd
met eenige orgelsoli van den heer J. H.
Storm.
DE RAMP VAN DE FLAMINGO.
Begrafenis van vier der slacht
offers.
Gisteren zijn vier slachtoffers van de
ramp met het K.L.M. vliegtuig „Flamin
go" ter aarde besteld.
Mej. M. J. van der Laan de stewar-
desse.'werd gistermiddag op de begraaf
plaats „Zorgvliet" te Amsterdam be
graven. Mr. L. H. Slotenmaker betuigde
namens de directie van de K.L.M. zijn
deëjneming. De chef-stewardesse mej.
H. Bongertman en verschillende collega
stewardessen woonden de plechtigheid
bij.
Te Wageningen werd het stoffelijk
overschot van den bestuurder, den heer
C. T. R. Steensma ter aarde besteld, on
der overweldigende belangstelling. De
directeur van de K.L.M., de heer A.
Plesman, sprak woorden van troost tot
de familie en roemde het plichtsbesef
van den piloot.
De tweede bestuurder, de heer G
Geering, werd op de begraafplaats
Crooswijk te Rotterdam begraven. Hier
voerde kapitein Roland van de lucht
vaartafdeeling Soesterberg het woord,
die zeide, dat Geering een goed officier
en een trouw kameraad was.
Tenslotte werd te Papendrecht, on
der blijken van medeleven van de zijde
der burgerij het stoffelijk overschot van
den werktuigkundige A. Weepperon ter
aarde besteld. De onder-directeur der
K.L.M. de heer Guillonard sprak woor
den van innige deelneming en troost tot
de nagelaten betrekkingen. De burge
meester van Papendrecht sprak namens
de gemeente een woord van afscheid.
Het was Maandag weer een gezellige
drukte in het tentenkamp op de jam
boree.
De ochtend werd als gewoonlijk in
intiemen kring doorgebracht, zonder dat
de jongens werden gestoord door de
nieuwsgierige blikken van het publiek.
Overal wordt nog steeds gewerkt aan
de verdere verfraaing van het kamp.
Het blijkt dat Zondag ongeveer 60.000
personen het kamp hebben bezocht.
Den talrijken bezoekers, die Maan
dagmiddag tegen 1 uur reeds op het
terrein rondwandelden, wachtte een bij
zondere attractie, want tegen dat tijd
stip naderde uit de richting Den Haag
een Poolsch padvinders-vliegtuig, dat
een Poolsch zweefvliegtuig meesleepte.
Even later verscheen nog een tweede
vliegtuig van de Poolsche scouts, die
Zondag op Ypenburg zijn aangekomen.
Het was een schitterend schouwspel.
De hoofdverkenner, staatsraad Ram-
bonnet heeft gisterochtend per auto
verschillende subkampen geïnspecteerd.
Des middags leek het kamp wel een
kermisterrein, maar dan dat van een
kermis uit den goeden ouden tijd, en
vooral op het centrale punt, het groote
marktterrein kon men elkaar soms nau
welijks passeeren.
De eerste demonstratie in de
arena.
Gistermiddag heeft in de groote arena
de eerste demonstraties plaats gehad,
waarvan een gedeelte door den chief-
scout werd bijgewoond.
Geopend werd met een défilé, waar
aan de verschillende landen met één
tiende van de sterkte van hun contin
gent deelnamen. Ook dit défilé maakte
een keurigen indruk.
Als eerste nummer verschenen de
Schotten in de arena, gekleed in witte
blouses en kleurige rokken.
Onder begeleiding van doedelzakmu-
ziek vertoonden zij gezamenlijk volks
dansen.
Vervolgens kwamen de Hollandsche
verkenners, ten getale van vijftien hon
derd, met een uitgebreid programma
waarbij zij op keurige wijze en met
groote behendigheid „ropespinning",
fietsacrobatiek, vendelzwaaien enz. enz.
te aanschouwe gaven.
Eenige honderden van hen brachten
door middel van seinvlaggen hulde aan
lord Baden Powell, door gelijkmatig te
seinen: „Leve de chief scout".
Een hartelijk applaus beloonde het
optreden der Hollandsche verkenners.
Vervolgens kwamen de Noren met
volksdansen, de Armeniërs met een
voorstelling van een boerenhuwelijk en
de IJslanders gaven een worsteldemon-
stratie.
Groot kampvuur.
Op de groote kampvuurplaats is gis
teravond het eerste kampvuur gehou
den, waarbij ook publiek was toegela
ten. Naar schatting waren ongeveer
tienduizend belangstellenden aanwezig.
Hoe later het werd en de duisternis
begon te vallen, des te fantastischer
werd het kampvuur, waarvan de vlam
men hoog oplaaiden en de aanwezigen
in breeden kring belichten.
Uitbreiding K.L.M.-diensten op Texel.
De luchtverbinding naar Texel, die de
K. L. Ml per 1 Juli j.l. geopend heeft,
verheugt zich nog steeds in een zeer
groote belangstelling. Begonnen werd
met een tweemaal dagelijkschen dienst
van Schiphol naar Texel v.v., met uit
zondering van den Zondag, doch reeds
dadelijk bleek, dat deze dienst niet kon
voorzien in de groote vraag.
Reeds den eersten Zaterdag dat ge
vlogen werd, moesten extra-diensten
worden ingelegd en vloog men 5 maal
heen en terug. Den tweeden Zaterdag
werden 6 diensten naar Texel onderhou
den en den vierden Zaterdag vlogen de
K.L.M.-toestellen, waaronder zelfs een
Fokker F 8, plaats biedende aan 12 pas
sagiers, zeven maal naar en van Texel.
Ten einde in de gebleken behoefte te
voorzien, is de K.L.M. thans definitief
overgegaan tot uitbreiding van de ge
wone dienstregeling. Met ingang van 6
Augustus zullen dagelijks 3 diensten naar
Texel en vandaar naar Schiphol worden
onderhouden, terwijl des Zondags twee
diensten en des Zaterdags zes diensten
gevlogen zullen worden.
HET BEZOEK AAN ONS LAND VAN
PRINS EN PRINSES TSJITSJIBOE.
Gistermiddag heeft Prins Tsjitsjiboe
een bezoek gebracht aan de diamantslij
perij van de firma Asscher aan de Tol
straat te Amsterdam, De Prins teekende
het gastenboek en was zeer getroffen
de handteekening te lezen v,an zijn kei
zerlijken broeder Z. M. Hiro Hito. die
in 1926 met Prins Hendrik de slijperij
heeft bezocht.
De heeren Asscher en Lissauer heb
ben vervolgens den Prins door de fa
briek rondgeleid. Wegens de vacant e
waren er geen arbeiders in de. fabriek,
doch de bewerking van de diamant kon
toch aan den Pins worden gedemon
streerd, doordat de leden v,an directie
en administratief personeel de verschil
lende bewerk'ngen voldoende machtig
waren. De heer J. Asscher demonstreer
de zelf het kloven van een diam,ant. De
Prins liet zich alles haarfijn uitleggen,
Gistermiddag zijn Prins en Prinses
Tsjitsjiboe kort na elkaar te 's-Gr,aven-
hage gearriveerd, waar zij hun intrek
hebben genomen 'n Hotel des Indes,
Ter begroeting was o.a. in Hotel des
Indes ,aanwezig Jonkvrouwe A. baron
esse' Schimmelpenninck van der Oye,
hofdame van H. M. de Koningin, die
aan de Prinses tijdens haar verblijf te
Den. Haag is toegevoegd.
Te ruim zes uur arriveerde Prins. Tsji
tsjiboe, die niet, zooals de prinses, recht
streeks van Amsterdam naar Den Haag
was gekomen maar eerst een bezoek aan
de Jamboree-terreinen te Vogelenzang
had gebracht, waar hij in het bijzonder
het kamp der Japansche jamboree-deel
nemers bezichtigde. Hij werd o.a, ver
gezeld door den kapitein-ter-zee Eoor-
man, .die den prins tijdens zijn vfrbliif
in ons land is toegevoegd.
In het gebouw der Japansche legatie
aan het Plein 1813, heeft de Japansche
gezant gisteravond het prinselijk paar
een banket ,aangeboden. waarbij o.a.
hebben aangezeten graaf Dumonceau,
opperceremon:emeester en grootmees
ter van H. M. de Koningin en jhr. mr.
F, Beelaerts van Blokland;, vice-presi
dent v,an den Raad van State.
NED. ONDERWIJZERS
GENOOTSCHAP.
Wij zijn erkentelijk jegens den
minister, maar
De heer H. J. Bon, voorzitter der he
den te Rotterdam aangevangen 91ste
algemeene vergadering van het Neder-
landsch Onderwijzersgenootschap, heeft
in zijn openingswoord als volgt gespro
ken:
Gaarne zouden we woorden van
waardeering en erkentelijkheid voor ge-
Verwachting tot morgenavond:
DE BILDT: Meest zwakke N. tot N.W.
wind, half tot zwaar bewolkt, weinig of
geen regen, weinig verandering in tem
peratuur.
UKKEL: Matige wind, voornamelijk
uit N. richtingen, betrokken tot nevelig,
later opklarend, vrij zachte temperatuur
met een nachtelijk minimum van onge
veer 10 graden.
O
t
Di. 3 Aug. Zon op: 5 h 24; onder: 20
h 47. Licht op: 21 h 17. Maan op: 1 h
39; onder: 18 h 29. N.M. 6 Aug.
.jj- 9
Hoog- en Laagwater te Vlissingeni
Augustus.
Hoogwater. Laagwater.
Di. 3 11.07 23.46 5.09 17.47
Wo. 4 12.16 24.52 6.23 18.57
Do. 5 13.13 7.22 19.54
y
Hoog- en Laagwater te Wemeldinges
Augustus.
Hoogwater. Laagwater.
Di. 3 12.57 6.10 18.44
Wo. 4 1.34 14.11 7.26 19.56
Do. 5 2.44 15.12 8.27 20.53
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Vesre 38 min. later
(S springtij).
nomen regeeringsmaatregelen als blijde
tonen in ons openingswoord willen doen
doorklinken, maar zelfs bescheiden
juichtonen over zeer bescheiden verbe
teringen moeten weer dadelijk gedempt
worden door tonen in mineur, als we
denken aan noodzakelijke grootere ver
beteringen, die niet werden aange
bracht. Om eenige voorbeelden te noe
men:
We zijn erkentelijk jegens den minis
ter, dat op aandringen van het Kamer
lid Thijssen in de regeling van de uit
betaling van salaris bij ziekteverlof
eenige wijziging ten goede is aange
bracht, maar hetgeen we herhaaldelijk
vroegen: de betere regeling, welke voor
de rijksambtenaren geldt, is nog steeds
niet op ons toepasselijk geworden.
We zijn erkentelijk jegens den minis
ter, dat Z. Exc. enkele opgeheven open
bare scholen heeft doen herrijzen, maar
de bescheiden juichtoon verstomt, als
we de doodsklok hooren aantikken, die
reeds boven andere openbare scholen
hangt en straks zijn sombere tonen zal
doen weerklinken,
We zijn erkentelijk jegens den minis
ter, dat hij de vrije sollicitatie heeft
opengesteld, en de jongeren dus ook uit
zicht op een kans tot benoeming heeft
gegeven, meer is het in feite niet
maar een juichtoon houden we weer in,
als we denken aan het ontzaglijk groote
aantal gegadigden, dat er thans reeds
is, een aantal, dat tengevolge van het
voortduren der ongebreidelde opleiding
ieder jaar zal toenemen, een aantal, dat
straks bovendien vermeerderd dreigt te
worden met een aantal wachtgelders.
We zijn erkentelijk jegens den minis
ter, dat hij bevorderen wil, dat jonge on
derwijzers in een administratieve rijks
betrekking worden geplaatst, dat jonge
onderwijzers zullen kunnen worden op
geleid in inrichtingen van onderwijs van
technischen aard. Maar een juichtoon
past hier evenmin, als we letten op het
groote aantal jongeren, dat werkloos
blijft of als kweekeling met akte werk
zaam is tegen een tegemoetkoming, die
eerder de naam van „fooi" dan van „be
zoldiging" verdient.
Op initiatief van de Unie van Chr.
Onderwijzers hebben de zes onderwij
zers-organisaties, die in de commissie
voor georganiseerd overleg in onder
wijzerszaken zitting hebben besloten,
een gezamenlijke actie te voeren, om
van de nieuwe regeering te verkrijgen
een belangrijke verlaging deir leerlin-
genschaal, die er toe leiden zal, dat de
school weer ten volle haar taak als
opvoedingsinstituut zal kunnen vervul
len, die er tevens toe leiden zal, dat de
wachtgelders weer een vaste betrek
king verkrijgen en dat de duizenden
werklooze jonge krachten een levens
taak en een bestaansmogelijkheid wor
den geboden.
Daarnaast staat als andere branden
de quaestie, die om redding vraagt: de
totale onvoldoendheid der onderwijzers-
salarieering. Wij spreken hier dezen
