GOESCHE COUBANI^
De.ondergang van de „Flamingo"
ïïïnAM—
NUMMER 176.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
29 JUU 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
Omtrent de oorzaak van
de ramp tast men volko
men in het duister.
Hartverscheurend schouwspel.
Aan den vooravond van de
jamboree.
WEEBBERI6HT.
:ken
be-
nu
Lem
taal
te
de
icht
be-
die
den
)ei-
ien-
}eun
loe-
>en.
Jers
dat
tot
om
tcht
ten
och
Men
>en
ien
bol
len
te''
len
gd
Iet
iet
is
eft
rift
len
nt-
fens
wij
Je^
de
iet
he-
jen
;eg
Ini-
sr-
35,
i-d-
ÏS-
fce-
ei-
;en
Vd-
en
de
lis-
MIDDELBURGSCHE COURANT
l'egi»lad -Voor Middelburg, Goes ea agent
schap VKssingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-sbcaa. ia Middelburg eo
Goes 18 ot. p. w. Advertentiën 30 ct. per
-regel, Ingez. ntededeelingen 60 ct. p. r.
•8ij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap ..De Middolhurgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging da Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I— 7
regels 2.10, elke ns. 30 ct. Rubric:.
..Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. mot
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer coa-
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Het onderzoek naar de ramp van het
K. L. M.-vliegtuig, de Douglas DC 2
j,,Flam ngo", welke gistermorgen nabij
Halle ten Zuiden van Brussel neerstort
te, wordt nog voortgezet. Uit de over
eenstemmende verklaringen van ver
schillende ooggetuigen is wel gebleken,
dat men, toen het vliegtuig nog in de
wolken vloog, h,ad gehoord, dat de mo
toren onregelmatig liepen. Op een ge
geven oogenblik kwam de machine op
een hoogte van ongeveer 300 meter in
glijvlucht u't de wolken. De linkermotor
was toen geheel in rook gehuld en on
geveer 3 km voor de plaats, waar het
toestel met den grond in aanraking
kwam, sloegen er groote vlammen uit.
Desondanks zette het vliegtuig zijn
glijvlucht voort, zoodat men. den. indruk
kreeg, dat de bestuurder bezig was een
noodlanding te gaan maken. Of deze
indruk juist was zal bij het nadere on
derzoek kunnen blijken indien valt na
te giian, of de wielen al of niet waren
uitgepompt.
Even voordat de machine" tegen den
grond sloeg, maakte de neus een bewe
ging1 naar boven, doch onmiddellijk
daarna is het vliegtuig onder een hoek
van 60 graden recht tegen den grond
geslagen. Na de botsing met den grond
schijnt een nieuwe ontploffing te heb
ben plaats gehad, waardoor het wrak
verder werd vernield en volkomen uit
een werd gerukt. Tot op grooten af
stand vond men later nog weggeslinger
de brokstukken, terwijl over het ge-
heele aardappelveld, waar het toestel
neergekomen is, papieren, bagagedeelen
en u trustingstukken verspreid lagen.
Het onderzoek zal met groote moei
lijkheden gepaard gaan, aangezien van
de „Flamingo" slechts een verwarde
massa wrakstukken is overgebleven,
terwijl de motoren diep in den bodem
zijn gedrongen. Van de beide vleugels
is de bekleeding verdwenen en steekt
't naakte skelet omhoog. De geheel ver
wrongen staart rust op de rest van den
romp.
De barograaf van het toestel wees
aan, dat de grootste hoogte, welke het
toestel sedert het vertrek uit Brussel
heeft bereikt 800 tot 1000 meter was.
Waarschijnlijk heeft de piloot gepro
beerd door de wolken heen te dr'ngen
om zoodoende boven de heerschende
regenbuien te geraken.
Blikseminslag de oorzaak?
De heer A, Plesman, directeur van de
K, L. M., heeft gisteravond eenige na
dere bijzonderheden medegedeeld om
trent het verloop van de ramp.
Volgens de weerberichten, waarover
men op het Brusselsche vliegveld Haa-
a:en beschikte, heerschte er toen de
„Flamingo" na een kort oponthoud v.an
Brussel vertrok, in de nabijheid van de
Belgische hoofdstad een „depression
orageuse", een weersgesteldhe:d, die de
mogelijkheid van onweer1 inhield.
De Belgische experts meenen uit oog-
getuigenverklaringen te moeten aflei
den, dat het ongelu'k door blikseminslag
veroorzaakt is, aldus de 'hr. Plesman, al
bieden de geheel metalen Douglas-ma-
chines in het algemeen weinig mogelijk
heden voor het inslaan van den blik-
séfri, omdat de electrische lading zich
onmiddellijk over het metalen opper
vlak gelijkmatig verspreidt, en al is het
in brand vliegen van een motor door
blikseminslag ook iets, dat uiterst zel
den voorkomt.
De chef van de werkplaatsen der K,
L. M., de heer Behage, deelde gister
avond mede, dat de Nederlandsche des
kundigen over de oorzaak van de ramp
zich nog geen opinie konden vormen,
De Nederlandsche deskundigen hellen
niet over naar de theorie, die de Bel-
„isc e technici, zij het ook na een op-
5^57 a onderzoek, hebben verkon-
"<7 a khkseminslag de oorzaak zou
tn indruk te hebben
gekregen, dat de brand of ontploffing is
Hopenlijk zal een onderzoek van de
motoren, dik heden worden vrijgege
ven, daarover opheldering brengen.
Ook de onderdirecteur van' de K. L
M., de heer P, Guilonard,, zeide scep
tisch te staan tegenover de veronder
stelling, dat blikseminslag de ramp heeft
veroorzaakt.
De omgekomen leden der be
manning.
De gezagvoerder v„n de verongelukte
„Flamingo", C, Th. R. Steensma, is op
27 September 1913 te Hellevoetsluis
geboren. Op 11 Februari 1936 kwam hij
als vliegtuigbestuurder in dienst van de
K. L, M. Evenals alle overige leden
der bemanning was hij ongehuwd.
De tweede bestuurder, G, Geering,
die in opleiding was voor bestuurder
mecanicien, is 9 September 1912 te
Rotterdam geboren. Op 9 Mei 1936
kwam hij in dienst van de K. L. M.
De radio-telegrafist B. van Lude-
kuize, werd op 16 November 1912 ge
boren te Durgerdram en trad op 11 No
vember 1935 bij de K. L, M, in dienst.
De om' het leven gekomen stewardesse,
mej. M. J, van der Laan, is op 1 Fe
bruari 1912 te Helpman geboren. Zij
kwam op 1 Maart jl. bii de K. L, M. in
dienst.
De werktuigkundige Wapperon. die
verbonden was aan de technische werk
plaatsen der K. L. M. te Amsterdam en
voor een dienstaangelegenheid naar
Parijs moest, is 31 jaar oud. Hij kwam 8
Januari 1934 in dienst van de K. L. M.
Hij woonde te Rijk is de Haarlemmer
meer. Wapperon was gehuwd en vader
van één kind.
De passagiers.
Uit Amsterdam waren slechts 2 pas
sagiers met de „Flamingo" naar Parijs
vertrokken. Het waren de heer Nathans,
de eenige Nederlander aan boord, en de
Mexicaan Trillo. De overige 8 passa
giers stapten te Brussel in. Tot deze
laatsten behoorden de Duitscher Felix
Wetzlar en drie Belgen, nl, het echt
paar Tondreau en de heer Blum.
De heeren Goldbloom, Canton en
Bernhard F. Mun waren Amerikanen,
terwijl de passagier Whitehouse van
Britsche- nationaliteit was. De Neder
lander, de heer N, Nathans, tweede sec
retaris van de Internationale Transport
arbeidersfederatie was op reis naar Pa
rijs in zijn kwaliteit van lid eener com
missie, ingesteld door de S. D. A. P,
en het N. V. V., welke tot taak had het
overbrengen van Spaansche kinderen
naar Nederland te bespreken. De drie
andere Nederlandsche leden dezer com
missie waren Dinsdagavond per trein
vooruit gereisd, doch de heer Nathans,
die lid van den Hilversumschen ge
meenteraad is, had nog de avondverga
dering van Dinsdag van dezen Raad
willen bijwonen en was deswege gister
morgen per vliegtuig vertrokken. De
heer Nathans is op 7 December 1883 te
Arnhem geboren.
De post verloren.
De met de „Flamingo" meegegeven
post is vermoedelijk geheel verloren ge
gaan. Deze post, waarvan, het totaal ge
wicht slechts 5 kg bedroeg, bevat uit
sluitend stukken bestemd voor Frank
rijk.
Deelneming van H, M. de
Koningin.
De directie van de K. L. M. ontving
in den loop van gisteravond van den ad
judant van dienst van H. M. de Konin
gin. jhr. De Jonge van Ellemeet, een
telegram van den volgenden inhoud:
„Hare Majesteit de Koningin diep be
gaan met den rouw der nabestaanden
van de slachtoffers der „Flamingo"-
ramp draagt mij op ook der K. L. M.-
directie hoogst derzelver gevoelens van
deelneming over te brengen".
In den loop van den middag ontving
men bij het hoofdkantoor der K. L. M.
te 's-Gravenhage een brief van den mi-
nis.ter van waterstaat,, ir, mr. dr. J. A.
M. van Buuren, waarin deze zijn deel
neming betuigde met den slag, dien de
K. L. M. getroffen had.
Een soortgelijk schrijven werd ont
vangen van den secretaris-generaal van
het departement van defensie, namens
den minister van defensie, die niet te
's-Gravenhage vertoeft.
Voorts werden nog telegrammen van
rouwbeklag ontvangen van verschillen
de buitenlandsche luchtvaartmaatschap
pijen en) o.a. van den Belgischen min s-
ter van vervoerswezen, Marcel Henri
Jaspar.
Onderhoud met den eigenaar
van den akker, waarop het
toestel zijn tragisch einde
vond. >,Nog nooit zoo'n
verschrikking beleefd",
(Van onzen «redacteur).
LEMBEEK. (België), 28 Juli. Ver
spreid over een opengereten aardappel
veld en tusschen wuivende goudgele
korenaren liggen de rookende overblijf
selen van wat een§ de „Flamingo" was.
En aan den rand van het kronkelende
landpaadje door het Vlaamsche land
staan zeven kistenAf en aan loopen
De mensch gevoelt zich opgelucht
en voldaan, wanneer hij zijn ziel in
zijn werk heeft gelegd en zijn best
heeft gedaan. Daarentegen zal alles,
wat hij vluchtig heeft gezegd of ver
richt, hem onbevredigd laten.
of rijden de menschen in de avondlijke
uren, terwijl de zen onder een vlekke
loos blauwen hemel ondergaat. Dood
stil scharen zij zich langs het door gen
darmes afgezette terrein en wachten
Op den akker zelf is het onderzoek in
vollen gang.
Bemoeilijkt wordt het daardoor dat
ruim 8 uur na het neerstorten van de
„Flamingo" de overblijfselen nog roo-
ken. Naast politie-autoriteiten zijn aan
wezig deskundigen van de K.LM,
Hedenmiddag zijn de ingenieurs Von
Baumhauer en Van der Heide van den
luchtvaartdienst van het Departement
van Waterstaat op het veld aangeko
men. Zij konden uit den aard der zaak
thans nog geen definitieve mededeeling
doen, en zelfs zal, zooals ir. Von Baum
hauer vertelde, het de vraag blijven of
ooit de juiste oorzaak zal worden op
gespoord.
Uit de ooggetuigevenklaringen, die
over het algemeen vrijwel gelijkluidend
zijn, kan als vaststaand worden aange
nomen, hetgeen reeds gemeld is, dat
het toestel in de lucht reeds in brand
gevlogen is.
De eigenaar van het iand, waar de
„Flamingo" is neergevallen, heeft de
ramp vrijwel van het begin tot 't einde
meegemaakt. Hij verleide ons in zijn
Vlaamsche taal, dat het toestel uit de
wolken was gevlogen en dat naar zijn
meening het toen reeds <n moeilijkheden
verkeerde.
De motoren liepen onregelmatig, en
het was duidelijk te zien, dat de machine
aan de onderzijde reeds brandde.
„Ik zag het toestel naar beneden ko
men, maar vlak vóórdat het den grond
zou raken, wist de bestuurder het toe
stel weer op te trekken. Hij zette zijn
vlucht voort. Ik rende er achteraan zoo
hard ik kon, maar het lukte mij natuur
lijk niet het geheel te volgen. Even later
hooide ik een donderenden slag, en zag
ik, hoe de zware machine op de aarde
stortte.
De aanblik was vreeselijk, Overal la
gen onderdeelen verspreid,, fel brandend
Het toestel heeft zich met den neus in
den grond geboord en is toen verder
over den kop geslagen. Ik geloof niet,
dat er één passagier is, die niet onmid
dellijk na den val is overleden.
Er zijn menschen geweest, die passa
giers uit het toestel hebben meenen te
zien springen. Dat lijkt mij niet denk
baar".
Inderdaad maakte het schouwspel dat
het terrein bood, een aangrijpenden in
druk. Uren is men reeds bezig met de
identificatie van de slachtoffers, 'het-5
geen op zich zelf reeds enorme moeite
kost. Niet alleen wijl het noodig is, dat
stukken vliegtuig uit den bodem wor
den uitgegraven teneinde bij de lijken te
kunnen komen, maar ook omdat ver
schillende lichaamsdeelen ver over de
aarde verspreid zijn, In den loop van den
middag heeft men reeds twaalf der
slachtoffers, ondanks de afschuwelijke
verminking weten te herkennen.
Roode Kruis-z'usters en broeders loo
pen af en aan en wikkelen de gevonden
lichamen in lakens, om ze daarna in de
kisten te leggen, die inmiddels van el
ders zijn aangevoerd en die met het
kruisbeeld op de bovenzijde reeds op
zichzelf een triesten indruk maken.
Zooals men reeds weet, vervoerde het
vliegtuig vijftien personen. Ook de heer
Wapperon, mecaniciën van de K.L.Mi
behoorde tot hen. Ingestapt te Amster
dam. om in Parijs een bepaalden op
dracht te gaan volvoeren, is ook deze
jonge werker ten offer gevallen aan zijn
plicht.
In Lembeek wordt een chapells arden-
te ingericht, waar de rouwikisten voor-
loopig zullen worden opgesteld. De Bel
gische justitie heeft op het wrak en haar
inhoud officieel beslag gelegd, zoodat
men haar beslissing heeft af te wachten
vooraleer de stoffelijke resten zullen
worden vrijgegeven.
Wij spraken een broer van den heer
Wetzlar, die na de verschrikkelijke tij
ding naar de plaats des onheils was ge
sneld. Hij vertelde ons, dat hij vier jaar
in den oorlog had meegevochten en der
halve veel had meegemaakt maar nog
nooit zoo iets gruwbaar ontstellends had
aanschouwd. Ook de familieleden van 't
Belgische slachtoffer, mevrouw Ton
dreau, kwamen op het terrein, waar zich
zooals te begrijpen was, hartverscheu
rende tooneelen afspeelden.
Bij het eerste onderzoek was ook dr.
Slotboom van de K.L.M aanwezig, zoo
mede de heer Behage van den Techni-
schen Dienst. Ook zij verleenden hulp
bij de identificatie van de slachtoffers.
Wij zagen voorts verschillende piloten
van de Sabena, die zich eveneens van
de situatie op de hoogte stelden ten ein
de eventueel hun conclusies te kunnen
trekken.
Het heeft ons moeite gekost, hetgeen
wij dezen middag aanschouwd en beleefd
hebben, voor den lezer onder woorden
te brengen. Wie eenig menschelijk ge
voel heeft, kan begrijpen hoe diep de in
druk is die z'ich van ons meester maak
te, toen wij tol deze ontzettende hel wa
ren doorgedrongen.
En het was een harde plicht, :n Brus
sel teruggekeerd, bij het telefoongesprek
met Nederland deze verschrikkingen
weer voor ons oog in détails te moeten
oproepen.
De aankomst van den chief
scout, lord Baden Powell te
Hoek v. Holland.
Met de Harwich-boot is hedenochtend
vroeg te Hoek van Holland gearriveerd
lord Baden Powell, de chief scout en
wereldleider der padvindersbeweging,
teneinde de wereldjamboree te Voge
lenzang te komen bijwonen.
Te ruim half zes meerde de „Vienma"
aan de kade. Aan boord bevonden zich
ook twintig Engelsche voortrekkers uit
Plymouth, die als voorkampers het sub
kamp voor een deel van het Britsche
contingent in orde komen maken en
voorts een hondertal Amerikaansche
padvinders uit Washington.
Ter begroeting van den chief scout
waren verschillende padvinjdersautori-
teiten aanwezig.
Tegen 7 uur stapte de chief scout aan
den wal. In zijn gezelschap bevonden
zich zijn echtgenoote, lady Baden Po
well, zijn dochter, Heather Baden Po
well, de secretaris van het internati
onaal bureau, Lund en de directeur van
dit bureau, Martin.
Toen de chief scout het groepje pad
vinders zag, dat keurig den padvinders-
groet bracht, begaf hij zich, ondanks het
officieuse karakter dat hun aanwezig
heid droeg, naar hen toe, om hen te in-
specteeren. „Gaan jullie ook naar de
jamboree?" vroeg hij, „fijn, dat jullie
daar komt. Ze zien er net zoo uit als
onze Engelsche meisjes en jongens'
Lady Baden Powell, als chief girl
guide, gaf alle meisjesgezellen een hand
en onderhield zich met eenigen harer.
Toen stapte het gezelschap in de met
een Nederlandsche vlag en de Union
Jack getooide Lincoln Zephyr, die de
Ford-fabrieken gedurende het verblijf
van den chief scout in ons land tot zijn
beschikking hebben gesteld en achter
de auto met de rood-wit-blauwe jambo
ree-vlag van den hoofdverkenner aan,
ging het door het Westland naar Den
Haag, waar lord en lady Baden Powell
als eerste officieele daad in ons land de
Haagsche kabouters en welpen zouden
gaan inspecteeren.
Morgengroet van circa 200
welpen en meisjes-padvinders
in de residentie-
Groepjes Welpen en jeugdige leden
van het padvindstergilde marcheerden
in den ontwalcenden, nieuwen dag door
de straten der residentie. Het doel van
deze vroeg wandeling was het Nassau-
plein.'waar de chief scout de eerste ont
moeting zou hebben met zijn Nederland
sche discipelen, van wie de allerjongste
de eer te beurt was gevallen, hun hoog-
sten chef te verwelkomen. Zeven zware
slagen galmden de klokken over een
nog slapende stad, toen zich aan weers
zijden van het Nassauplein honderden
jeugdige padvinders en padvindsters
schaarden, allen blij glimlachend en
kennelijk in spannende afwachting van
hetgeen straks zou gaan gebeuren.
Een fleurig en kleurig schouwspel, die
groote schaire jeugdige en opgewekte
jongens en meisjes daar te zien staan,
netjes op een rij, totempalen en vlaggen
en wimpels bij zich en gekleed in een
uniform, dat er voor deze gebeurtenis
uiteraard nog keuriger uitzag dan an
ders. Tusschen die opgewekte schare
stonden ook opgesteld een aantal invali
de padvindsters met haar wagentjes.
Verwachting tot morgenavonds
DE BILDT: Meest zwakke, in het
Noorden N.W. tot N-, in het Zuiden N.
toi O- wind, betrokken tot zwaar of half
bewolkt, weinig of geen regen, weinig
verandering in temperatuur.
UKKELs Lichte veranderlijke wind,
helder tot bewolkte hemel, enkele re
genbuien of onweer mogelijk.
Do, 29 Juli, Zon op; 5 h 16; onder: 20
h 55. Licht op; 21 h 25. Maan op; 10 h
50; onder: 12 h 34. L.K. 30 Juli.
u,.
Hoog- en Laagwater te Vlissingent
Juli.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 29 5.55 17.08 12.15 24.54
Vr. 30 6.43 19.01 13.03
Za. 31 7.34 19.53 1.44 13.56
Hoog- en Laagwater te Wemeldinges
Juli.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 29 7.39 19.55 1.10 13.23
Vr. 30 8.23 20.40 1.51 14.10
Za. 31 9.10 21.29 2.41 15.04
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veore 38 min. later
(S springtij).
Dat was een treffend gezicht. Dat ont
roerde allen die het zagen.
Lord en Lady Baden Powell arriveer
den te ruim half acht op het Nassau
plein. Was de chief-scout aanvankelijk
van plan geweest om het défilé uit de
auto gade te slaan, omdat de zeereis
hem meer had vermoeid dan hij had ge
dacht, bij het aanschouwen van de groo
te schare kinderen, stapte hij toch uit
de auto om, in gezelschap van den hop
man P. P. C. van Rijen, de Haagsche
welpen te gaan inspecteuren. Een der
jongste welpen, Henk Jerphanion, over
handigde den krassen chief-scout een
ruiker gele lelies, waaraan een lint, met
daarop geschilderd: „De Haagsche wel
pen".
Aan de andere zijde van het plein
stonden de Haagsche leden van het pad
vindstergilde opgesteld. Deze werden
geïnspecteerd door Lady Baden Powell,
die zich bij elke groep met een leidster
onderhield. De chief gire-guide ontving
een ruiker zalmkleurige anjers van een
der jongste kabouters. Bij haar inspectie
was zij vergezeld van de assistent-
districtscommissaresse mevr. v. d. Hort,
tevens leidster van het défilé.
Zichtbaar verrast door deze hartelijke
ontvangst wandelden Lord en Lady Ba
den Powell langs de vroolijke en jui
chende kinderen. De geheele inspectie
duurde een kwartier.
Even voor acht uur vertrok Lord Ba
den Powell, de voortrekker der voor
trekkers, 't symbool eener onverganke
lijke en idealistische jeugd, hartelijk na
gewuifd door zijn jonge Haagsche volge
lingen, naar Bloemendaal, waar hij in
hotel Duin en Daal zijn intrek neemt.
De Nederlandsche padvinders
gisteren gearriveerd.
De A.N.P.-verslaggever op het jam
boree-terrein meldt:
De groote jamboree-kampeerterrei
nen, welke de laatste weken reeds zoo
zeer de belangstelling v(an duizenden
hadden getrokken voor de bezichtiging
van de voorbereidende werkzaamheden,
waren gister het middelpunt van de be
langstelling van de bewoners zelf, die
tijdelijk hier hun tenten komen opslaan.
Van heinde en ver meldden zich de
verschillende groepjes Ne'deirlandsche
padvinders, bepakt en bezakt, aan de
poorten van het kamp aan.
Zeer veel hadden de reis per fiets on
dernomen, doch ook op de speciale per
rons was het een drukte van belang van
arriveerende verkenners, die heden als
gastheeren voor hun buitenlandsche ka
maraden zouden moeten optreden.
Voor de kampleiding en de kamppoli
tie was het een zware dag, om de ver
schillende troepen en groepen naar de
voor hen aangewezen sub-kampen te
dirigeeren, waar de aankomende tel
kens met luide vreugdekreten werden
verwelkomd. Zoo zijn in den loop van
den dag eenige duizenden Nederland
sche jongens het kamp binnengetrok
ken, en, zooals wel vanzelf spreekt,
trok deze invasie van de zijde van het
publiek zeer groote belangstelling.
Ook wij hebben in de diverse kampen
eens een kijkje genomen en de bedrij
vigheid, die overal heerschte, gadege-
