KRONIEK van den DAG.
Onrechtmatig bezit
mmmm gekard.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN ZATERDAG 24 JUU 1937. No. 172.
IN 'T KIELZOG VAN DE WEEK.
Nogmaals de financieele
moeilijkheden in Frankrijk.
China en Japan.
Als er geen' nieuwe kink in den kabel
komt, zal de vrede in 't Verre Oosten be
waard blijven. Het is misschien een wat
rare vrede, maar 's lands wijs 's lands
eer. De Japanners houden er bijzon
dere begrippen op na ten .aanzien van
het nationale mijn en dijn. De vrede,
welke op die begrippen gehandhaafd
moeten worden, is navenant.
Noord-China beschouwt men te To
kio als een terrein voor een zekere
politieke vrijbuiterij. De Chineesche
regeering te Nanking is niet bij machte
om in dit deel van het Hemelsche Rijk
haar gezag deugdelijk te laten gelden.
Dan zullen wij er wel een beetje ge
zag uitoefenen, zeggen de Japanners.
Noord-Ch'na is economisch voor ons
v.an veel belang. En ook strategisch:
als boiweik voor onzen vazal-staat
Mantsjoekwo, Het is een opvatting, die
i hoe zot op 't stuk der souvereiniteir
de realiteit min of meer aan haar
zijde kan schijnen te hebben. Maar de
Japanners doen ook alles, om die rea
liteit zich zoo veel mogelijk te hunnen
gunste te laten ontw'kkelen.
De schermutselingen, welke er nu
zijn voorgevallen, zonder dat ze een
oorlog in het leven riepen, moet men
vermoedelijk als een voorspel beschou
wen van een gewapend conflict, dat
toch eens zal moeten komen, China is
sinds het einde der vorige eeuw een
losbandige bende geweest. De politieke
chaos in het Hemelsche Rijk stelde de
Japanners in staat, een heel stuk van
hun imperialistischen droom te ver
wezenlijken, op Chineesche kosten.
Maar men ziet nu China weer naar een
nationale eenheid toegroeien. De repu-
blikeinsche regeering te Nanking, met
den bekwamen militair en polit'cus
Tsjang-kai-sjek als min of meer dictato
riaal leider, breidt haar gezag gestadig
uit. Het best ontwikkelde en rijkste
deel van het Land luistert thans naar
haar bevelen. Qp bijgaand kaartje '-indt
men de situatie in beeld gebracht. Bij
't bekijken er van realiseere men zich.
dat ten a.anzien v.an de Japansch-Chi-
neesche controverse het reusachtige
onder Sovjet-invloed staande gebied
der N.W. provinciën: (Sinkiang etc.)
als op de hand van Nank'ng gerekend
moet worden.
Als de Nankingsche regeering er in
mag slagen het proces der consol'datie
voort te laten duren, en een geregel-
den toestand in het door haar beheersch-
te gebied te scheppen, zal het onver
biddelijk het oogenblik aanbreken,
waarop de militaire controle van Ja
pan in Sjansi, Hopei en Sjantoeng niet
langer geduld wordt. Het ontwaken v.an
het nationaliteitsbesef onder het Ch -
neesche volk zeer sterk in de Zui
delijke provincies en zich dan manifes-
teerend in anti-Japansche leuzen
werkt deze consolidatie uit den aard
der z,aak 'n de hand. Meer en meer
zien de denkende Chineezen in Tsjang-
kai-sjek den man, die hen van de
schande der Japansche hegemonie rroet
verlossen. (Evenals trouwens van de
bolsjewistische invloeden in de Wes
telijke provinciën).
Het is natuurlijk volslagen onmoge
lijk, om ook m,aar met een schijn van
zekerheid, een gerlei voorspelling te
doen omtrent het tijdstip, waarop de
ontwikkeling op het punt, der groote
botsing zal zijn aangeland. Allerlei an
dere factoren: de economische en fi~
nancieele moeilijkheden van Japan, de
houding der Sovjets, spelen ten deze
mede een voorname rol; en kunnen
het proces in .allerhande onvoorziene
richt ngen stuwen. Maar menschelijker-
wijs gesproken moet in een niet al te
verre toekomst een strijd om Noord-
China ontbranden. Tegen elkaar in drij
ven hier twee machten, tusschen welke
een verzoening onmogelijk schijnt.
Grens v. h. chineescme rmK
.1 V. m EIGENLMKe china
118 provinciën)
GDEmeew oer Losgescheurde
g.ebieoeu.
pooviwcie gc7emzcu
BurreuLAWDscH bezit
Landgrenzen
HHEjSowjET defensieve alliantie geb.
SSSCHlUEESCHE COMMUNISTISCHE HMRDtl
nfpa Invloedssfeer v. EugeLand
Lmmm.' en Amerika
BiB) Onafhankelijk verklaard geb
i OwcowtroLeerbare gebiedeh
der CertraLe Regccpiug.
jgqafl japahsche vasaalstaat
i IJAPAMSCHE iwvLoed5£>FEER
li 11 IT H Ouder Militaire ComtroLe vJapau
Gebied v.d.cemtraLe regeeriug
(uaukiwg)
BJAPAW5CWE VLOOTSTEUU-
- puuteu
door
23).
Nationka's papieren was het eerste
wat zij noodig had, en Katya wist, dat
zij ze even gemakkelijk in haar bezit zou
kunnen krijgen als Nationka's hoofd, als
zjj daarom had gevraagd. Als tzij eenmaal
de papieren had, dan kwam in de twee
de plaats de commissaris van politie aan
de beurt. Voor dergelijke dingen kon hij
haar nuttig zijn.
Een paar inuten later was Katya in de
naaikamer aan het praten met Nationka-
.Luister eens, Nationka, je hebt je pa
pieren te Feliksoto, niet waar? Ik bedoel
'e doopacte en het trouwbewijs van je
ouders
„Ja, meesteres, zoo is het".
„Nu, haal ze morgen. Ik heb 2e noo-
dig. Je wilt mij ze wel toevertrouwen,
niet waar? Slechts voor een paar da
gen".
„Mijn meesteres weet wel, dat ik haar
van ganscher harte vertrouw" zeide Na
tionka, terwijl hare donkere oogen voch
tig werden van ontroering.
„Ja, dat weet ik. Maar de papieren
zijn het eenige wat ik noodig heb voor
het oogenblik. Zorg, dat je ze mij
brengt".
„Daar kunt u op rekenen", zeide Na
tionka, blindelings gehoorzamend. Te
vragen, wat Katya met haar papieren
wilde beginnen, kwam even-min bij het
naaimeisje op als dat Katya er aan dacht
haar die mede te deelen.
Dien avond begon zij Malania Petrow-
na op de komende gebeurtenissen voor
te bereiden. Zij deelde haar niet alles
mede, dat zou tot op het allerlaatste
oogenblik worden uitgesteld, maar al
leen de algemeene trekken van haar
plan. Het was geen moeilijke taak voor
haar, want sedert het begin van de on
lusten verkeerde Malania eiken nacht
in de overtuiging, dat zij in haar bed
vermoord zou worden. De mededeeling
dat zij den zomer zouden doorbrengen
te Zalkiew, onder de beschermende
vleugels van den Oostenrijkschen ade
laar, leek haar een verademing, al keek
zij er ook ten hoogste verbaasd over.
Hoewel zij nog nimmer tevoren de gren
zen van haar geliefd vaderland was over
getrokken, vond zij het thans een heer
lijk vooruitzicht ongedeerd aan de an
dere zijde er van te vertoeven. Gretig
overhandigde zij de papieren welke noo
dig waren voor de aanvrage van 'n pas
poort.
„Zal het lang duren eer we het krij
gen?" vroeg zij,
„Ik denk het niet, als ik het geluk heb
den commissaris op zijn bureau te tref
fen. /Ik zal er morgen zelve heen gaan.
Zaken zijn altijd veel gauwer in orde,
als je ze mondeling afdoet".
Toen den volgenden dag Katya met de
noodige papieren in de hand onaange
afmntuwnw uil i I—I—TfI
Honderden schoolbellen hebben
het lied der bevrijding gezongen: een
gelukkige jeugd is uitgezwermd, op de
broze zilveren wieken der zorgeloos
heid, naar de open paleizen van Moe
der Natuur. En met zwaarderen slag
wieken mêe, wien van een ouder ge
slacht het gegeven werd, het gareel
van den strijd om het bestaan voor een
wijle af te leggen. Vacantie: de tijde
lijke verlossing uit de dagelijksche be
slommeringen; de korte vogelvlucht
v.an den mensch op de winden der ver
getelheid.
Ach neen, geenszins overal en altijd
even sierlijk en verheven zijn deze
wiekslagen van den onttoomden homo
sapiens; maar wat wil men: werden
der musch niet de stat'ge wolkenvlucht
van den arend, mitsgaders de dartel-
charmante buitelingen van de kievit
ontzegd?
Op de reusachtige duiventil van
het Haarlemsche Vogelenzang strijken
thans de jonge vogels der dagelijksche
goede daad neer. Uit alle oorden der
wereld komen ze aangevlogen, met den
tak der internationale verbroedering in
den ideal stischen gelen snavel. Straks
zal onze Landsvrouwe het heilige vuur
hunner jamboree ontsteken; met eene
koninklijke fakkel des Vredes. En dan
kan geen Babylonische spraakverwar
ring den zuiveren gloed hunner broe
derschap door de walmende vlammen
der chauvinistische benepenheid ver
ontreinigen hopen we.
Er is al walm genoeg 'n deze wereld:
de kruithuizen onzer nationale samen
leving, die kanselarijen heeten, wor
den er zwart door beslagen.
Adelaar Snijders is van zijn
vlucht in de politieke luchtlagen op
den hoogen horst zijner nationale bo-
venpartijdigheid teruggekeerd. Het was
geen edele vlucht, waardig aan de
voormalige v,an het opperbevelhebber
schap van leger en vloot. Een adelaar
hoort niet in de luchtlagen, waar zoo
veel ganzen vliegen; een dier, dat wel
iswaar het Kapitool vodr nachtelijke
overrompeling behoedde, doch d'an zijns
ondanks, door zijn angstig gesnater
Ach, als met snateren een natie was te
herstellen.
Maar k,an men ook teveel scheuren
zien in het huis van een goedaardig
volk? Valt er aan het onze inderdaad
zooveel te restaureeren, dat een gene
raal, die, rustend, toch de exponent
moet heeten van onze imperiale lucht
vaart, zich in de politieke luchtlagen
moest wagen? Wat zon hij ooit zonder
zwaard dat met eere aan den wand
hangt tegen haar oorverdoovend ge
snater vermogen? Zonder zwaard....
het alternatief vindt men in Spanie
De broze wieken der zorgeloos
heid.... Hoe kloek en sterk moeten
niet de wieken der Amersfoortsche
vindingrijkheid zijn geweest. waarop
een kei - een kei van 3% maal dui
zend kilo uit het Lippisch paleis van
Moeder Natuur n,aar het paleis Soest
dijk is komen zweven. En hoe dartel
tegelijk: een gansche natie deden ze
glimlachen.
Maar dan de teederheid: hier streelt
niet de hand van een sprookjesprins de
stevige herinnering aan den ouden va-
derlandschen bodem, die hem door
het wonder in zijn nieuwe vaderlanc
gewerd. Zoo kunnen concrete keien de
zachtheid eener stille aandoening be
komen. Misschien was het de steen der
wijzen, die den Amersfoorters dezen
kei deed vinden,
Op de wieken van den dood is
een groot man de vacantie der eeuwig
heid ingegaan: Marconi. Hij heeft de
diend het bureau in kwestie binnenstap
te, scheen de uitdrukking op het leder
achtige gelaat van den Pool inderdaad
de vrees van Malania eenigszins te
rechtvaardigen,
„Waaraan heb ik dit geluk te dan
ken?" prevelde hij, juist zacht genoeg
om niet verstaan te worden door den
klerk, die verderop in een hoek van het
groote, kale vertrek,, hoofdzakelijk mei
loketten jjemefubeld, zal Zijtn kleine
oogen schitterden, toen hij in de hare
keek, maar zij keek hem ijskoud aan.
„Och, een kleinigheid", zeide zij zon
der op den stoel te letten, welke hij zich
gehaast had voor haar neer te zetten.
„Ik heb een paar paspoorten noodig, en
u gaat, als ik me niet vergis, over de
paspoorten.
„Gaat mademoiselle naar het buiten
land?" vroeg hij, terwijl hij zijn onderlip
bijna liet hangen.
„Ja, er schijnt meer kans op een rus-
tigen zomer in Oostenrijk te zijn dan
lier".
„Och, u maakt u bezorgd? Ik kan me
dat begrijpen, maar geloof mij, het ge
vaar is niet zoo groot als de bladen be
weren. De arm van het gezag is nog al
tijd machtig, en als ik u op eenigerle*
wijze van dienst kan zijn om u te b
schermen.
.,Ja. dat geloof ik graag, maar ik heb
er irijn zinnen op ge/.at om in Oosten
rijk een kijkje te nemen. Mijn plannen
ujn al opgemaakt. Het eenige wat ik u
h-?h te vragen, is mij Je paspoorten zoo
menschheid den bliksemsnelle® onhoor-
baren, wiekslag der draadlooze teleb
grafie leeren beheerschen. En daarme
de het beeld dezer wereld een andér
aanzien helpen geven. Schooner, maar
niet louter schooner. Ook in den dienst
van den gepantserden moloch, wien
nu weer in Spanje wordt geofferd, is
zijn Uitvinding gesteld.
Zal de menschheid ooit leeren zijn
uitvindingen moreel te beheerschen?
Karl Mannheim spreekt van een Dis-
proportionalitat in onze moderne sa
menleving: 's menscben technische
vlucht heeft zijn moreele ontwikkeling
verre achter zich gelaten. Zoo smeedt
hij zich wapenen, welker aanwending
de volkomen zelfvernietiging zou kun
nen beteekenen.
Merkwaardig beeld: juffer techniek in
de vliegmachine, juffer moraliteit in
den kruiwagen. Kan de laatste de eer
ste nog ooit inhalen, opdat zij! hand in
hand den mensch een edeler vlucht
laten beoefenen? Wie zal het weten:
wellicht staat er een nieuwe Marconi
op, de Marconi van het Goddelijk be
ginsel. wiens draadlooze wiekslag juf
fer moraliteit uit het zeer aardsche
voertuig verlost. „De geest is het, die
levendig maakt; het vleesch en is niet
nut."
Maar zal Finsterwolde weldra
gedwongen worden, zijne geesten te
stellen? De geest van de philosophie
van Marx, geborgd (vermoedelijk) uit
een niet al te propere tweede hand,
of i(pog waarschijnlijker) opgevischt
uit de walmende goot der politische
slagerijen van de firma Stalin en Co.,
werpt zijn schaduwen over dit Groi-
ningsche Lundbouwdorp.
Och, in de praktijk der gemeentelij
ke huishouding kan (allerwaarschijn
lijkst) de bruinroode kookkunst van de
beide vroede v,aderen. aan wier op
voeding de strafrechter te pas kwam,
niet al te veel potten en pannen be
derven, Ook over deze keuken waken
de bedachtzame goden van den Haag-
schen Olympos, En dan is het een
strekkend voorbeeld: in een boterbon
vat men weinig wijsheid des geestes sa
men.
Kwartiermeester,
Financieel economisch
weekoverzicht.
Herwaardeering van den goud
voorraad en een steunfonds om
de koersen der Fransche staats-
leeningen op peil te houden.
Ten onzent was de markt over
't geheel tamelijk vast.
Het meest opmerkelijke feit van de
week was de bijzondere handigheid
waarmede enkele vooraanstaande lan
den de valuta-schaar ter hand namen
als middel om „kas" te maken. Want
hoe ongelooflijk het ook in de ooren
mag klinken, tot geen ander doel were
door hen opnieuw het mes der muntbe-
snoeiing gebruikt dan om aan middelen
te komen, die elders, dus noch op geld
noch op kapitaalmarkt meer te vinden
waren. Als eerste in de rij trad hierbij
Japan naar voren, welk land, bij monde
harer regeering zeer laconiek liet ver
klaren, dat „met het oog op het hand
haven van een zoo stabiel mogelijke
munt, het noodig werd geoordeeld, de
goudvoorraad van de Bank van Japan
welke toch reeds tot de helft was ge
reduceerd, te herwaardeeren". Een
doeltreffender middel om opeens aan
geld te komen kan men zich nauwelijks
denken. Jammer slechts dat men het
maar zelden kan aanwenden, hoewel
Frankrijk ons in dezen toch weer een
spoedig mogelijk te verschaffen, ik zo
hei aangenaam vinden als ik vóór het
ei.: de der voig'jncb week kon vertrek
ken. lik heb er drie noodig. Hier zijn de
de papieren."
Hoewel zij er feitelijk maar twee noo
dig had, was het natuurlijk onvermijde
lijk, dat izij er ook een op haar naam
aanvroeg, Klobinski nam de papieren
aan met een bedroefde zucht, terwijl hij
met een zenuwachtig geh'aar van de
linker hand over zijn sluik haar streek.
„Drie?" vroeg hij somber.
„Ja, voor mij, voor Malania Petrowna
eni voor Nationka Sagorksa".
„Wie is dat?"
„Och, een meisje, dat nu en dan eens
voor mij naait. Ik geloof, dat u haar wel
eens in mijn huis heeft gezien".
„Ja, dat herinner ik mij. En u neemt
ïaar mede?"
„Waarom zou ik dat niet, als ik dat
verkies?"
„Natuurlijk, natuurlijk! U zal een be
diende noodig hebben. Nu, als uw besluit
vast staat, zal ik natuurlijk aan uw ver
zoek voldoen", zei Klobinski met een
grafstem. „De stukken zijn in mijn be
zit. Wat betreft de signalementen, zal
dat van Malania Petrowna geen moei
lijkheden opleveren, veel minder dan dat
vah u", vervolgde hij met een flikkering
in zijn ongen, „maar wat dat meisje be
treft
„Maak haar signalement zooals u het
van mij zou geven", zei Katya stoutweg,
het niet versmadend om een heel klein
lesje heeft gegeven, door binnen een
tijdsbestek van nog geen jaar, twee
maal zijn goudvoorraad te herwaardee
ren. De Fransche regeering paste het
deze week ook weer eens toe. Ditmaal
'geeft het „slechts" een bate van frs 8
milliard, oogenschijnlijk een forsch be
drag, doch voor een land, waar het
volksfront de leiding van de Staatsza
ken heeft, beteekent het slechts een
druppel in een emmer water.
De Fransche regeering heeft deze
tweede herwaardeering van den goud
voorraad gemotiveerd door te wijzen op
de noodzaak om een fonds in het leven
te roepen dat moet dienen om de koer
sen van de Fransche staatsfondsen, de
z.g. rentes, die allengs op noodpeil zijn
gekomen, te steunen. Hierbij verwijst de
regeering naar analoge fondsen, door de
regeeringen van de Vereenigde Staten
en België in het leven geroepen. Zij ver
geet daarbij echter dat deze regeerin
gen niet met ruïneuze deficitten hadden
te kampen en dat feitelijk de aankondi
ging van dergelijke fondsen reeds vol
doende was om het staatscrediet weer
op peil te brengen. Hiervan is echter in
Frankrijk geen sprake. Men mag veilig
aannemen dat de middelen van het
fonds in record-tijd zullen zijn verbruikt,
omdat door het volmaakte ontbreken
van vertrouwen, de houders van staats
fondsen, een eventueele koersstijging, in
het leven geroepen door de activiteit
van het nieuw ingesteldde fonds, zullen
aangrijpen om zich van het Fransche
staatspapier te ontdoen. En daarom
doet het ook eenigszins misleidend aan,
indien men verneemt, dat het in de be
doeling van de regeering ligt, zoo spoe
dig mogelijk, dus na liquidatie van het
steunfonds, de middelen van dit fonds
aan te wenden tot aflossing van de en
orme voorschotten welke de Banque de
France aan den Staat heeft verstrekt,
Eerst dan toch kan ze tot aflossing
van dit voorschot overgaan indien de
middelen van het (steunfonds daartoe
de mogelijkheid laten; zoo lang dit ech
ter aldoor fondsen zal moeten aankoo-
pen, worden inplaats van dat er midde
len vrijkomen, middelen geblokkeerd.
De mededeeling der Regeering dat zij
langs dien weg vertrouwt de mogelijke
inflationistische tendenzen te keeren,
doet al evenmin serieus aan; die kiem
daartoe werd immers reeds veel eerder
gelegd, n.l. door de voorschotten van de
Bank aan den Staat. Dat men d.w.z.
de markt de aangekondigde plannen
der regeering niet al te ernstig neemt,
bleek wel uit het feit dat na de aankon
diging van de steunplannen, de contante
koers van den franc scherp inzakte tot
6.60, of 20 punten ten opzichte van
den dag te voren. Het ziet er dan ook
niet naar uit, dat een verdere depreci
atie van den franc zal kunnen worden
voorkomen en dat nog slechts een radi
caal ingrijpen en een volkomen breken
met de Volksfront-principes, het land
van een inflatie en een chaos zullen
kunnen redden. Maar daartoe lijkt de
huidige regeering allerminst in staat;
daarvoor leeft zij te zeer bij de gratie
van de socialisten.
Op onze beurs was de stemming nog
al prijshoudend en dat de ondertoon
goed is kan men afleiden uit het feit dat
zoodra de andere internationale beur
zen ook maar eenigszins „meewillen
Amsterdam, aanstonds de leiding neemt.
Vandaar dan ook dat verschillende
Amerikaansche favorieten hier boven
New Yorksche pariteit noteeren.
Op de aandeelen markt blijven
scheepvaartwaarden gezocht. Het is op
merkelijk dat ook op de emissiemarkt,
feitelijk alleen de reederijen van zich
hebben doen spreken; zij zijn de eenige
die van de huidige gunstige stemming op
de kapitaalmarkt en den goeden gang van
tikje coquetterie in haar lachje te bren
gen. „U heeft haar toch al eens voor mij
gehouden",
Klobinski wierp een wanhbpigen blik
naar den ijverig werkenden klerk, ver
geefs een middel zoekend om hem kwijt
te ralken.
„Ik begrijp nog niet recht.
„Ik ibest. Daar, ga maar eens zitten
met een stuk papier voor u, en ik zal
u haar persoonsbeschrijving geven voor
het geval u het signalement vergeten is:
lengte gemiddeld, gestalte slank, oogen
zwart, mond groot, neus kort, tanden ge
lijk, U ziet hoe de bijzonderheden met
elkaar overeenstemmen, u zou dat sig
nalement voor ons allebei kunnen ge
bruiken. Neen, neen", vervolgde zij, toen
hij met een bilk van verzet opkeek van
het papier, dat hij gehoorzaam had in
gevuld, „ik heb nu geen tijd om de zaak
langer met u te bespreken, en ik zal u
ten hoogste dankbaar zijn als u den
grootsten spoed wil betrachten. U heeft
mij vaak verklaard, dat het u zoo'n bij
zondere vreugde zou zijn mij een dienst
te kunnen bewijzen. Mijn bezoek aan
uw bureau mag voor u het bewijs zijn,
dat ik u aan uw woord houd".
Zij was reeds aan de deur, hem vrien
delijk toeknikkend, en een oogenblik
later stond zij buiten, in zich zelve la
chend bij de gedachte, hoe netjes zij dat
had opgeknapt en hoe gemakkelijk de
mannen zich laten bedriegen.
(Wordt vervolgd)
