ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
HET AVONTUUR BEGINT
17 Juli 1937
EENDENJAGERS.
s"?» 2-» N 2 O 2
IVAM DE PROVINCIALE ZEEUVSCHE MIDDELBURGSChE COUPAhTI
MOOI NEDERLAND.
ZEEUWSCHE ZANGEN.
EINDELIJK IN DE TREIN NAAR OPA EN OMA.
Het is absoluut overdreven, als
men zegt, dat de verhalen, die de
jagers doen, allemaal gelogen zijn.
Hoor maar eens wat deze oude
eendenjager ons te vertellen heeft
en denk je, dat ze waar gebeurd
zijn
Hij ontmoette laatst zijn vriend
Goedhart en begon zijn "gesprek:
„Ja, en nu zou je denken, dat een
eend niet anders doet dan vissen
en slapen, desnoods ook nog
zwemmen, maar dat is toch niet
waar. De vorige week was ik op
de eendenjacht en schoot een
mooie, vette eend. Even later
hoorde ik het geweeklaag van een
andere eend, die naar zijn gevallen
makker ging, en dikke tranen huil
de. Met zijn vleugel veegde hij de
tranen uit zijn ogen. O, ik werd er
bepaald wee van. Enfin, ik neem
de dode eend en stop die in mijn
weitas en kijk nog even naar de
andere eend. Die waggelde nu
naar de waterkant en begon daar
een grote hoeveelheid kleine
steentjes te eten. Ik was natuurlijk
stom verbaasd, want ik had nog
nooit gezien, dat een eend stenen
at. Even later strompelde het dier
naar het water toe en liet zich er
in glijden, doch kwam niet, zoals
anders altijd het geval is, weer
naar boven. Dat bevreemdde mij,
ik ging dus naar de kant en zag
het dier in het heldere water op
de bodem zitten, alsof hij sliep. Ik
haalde hem op, maar hij was dood,
de stenen waren zo zwaar, dat hij
verdronken was."
„Waarom zou het dier dat ge
daan hebben vroeg Goedhart.
„Nu, dat is gemakkelijk te ra
den", zei onze verteller, „hij had
natuurlijk zo n verdriet omdat zijn
vriendje dood was."
„Ja, dat is een vreemd verhaal",
antwoordde Goedhart, „maar ik
heb laatst ook iets eigenaardigst
beleefd. Op zekere dag, de vijvers
waren dichtgevroren, ging ik naar
buiten en zag een eend, die met
zijn staart in het water was vast
gevroren. Ik sneed het dier zijn
staart af en nam hem mee naar
huis, waar wij er heerlijk van heb
ben gesmuld. Een paar dagen la
ter ga ik in gedachten weer die
kant uit en zie tot mijn verbazing
weer iets op het water bewegen."
„Wat vraagt de toehoorder,
„was er weer een eend vastgevro
ren
„Weineen, hoe kom je er bij",
zegt mijnheer Goedhart, „de staart
was weer aangegroeid tot een
eend
z O N Tl Tl G W
c 2 2 2 P c
O C/3 P 3
«-+» H-J P M D M M
S"* C/3 CO *-♦- TH
O Ott-p Er
0®, 3 AP - O L_a
s"o P) 3
3 3 3 61.3-1 2
B -ï B w rïï-N B <5 r—!
s Ig. jTg.fi' f.#1" S
ETS-i» p-S g-ss
3 p S7 5- 05 ►—j
2. e P 2. 2T ET S. KW
rt- 2- m m !U <0 S!
<v rt- w B ïo, su p
3 s-o Sr? fa a >-
3 p a crr SS
ai ja H i
2 o-£ "EL C/3
r*
p
p
Bij de Kluis.
Wij waren er vele jaren niet ge
weest daar boven op den Kluis-
berg in het kleine Limburgsche
plaatsje. Het is één van die typi
sche merkwaardigheden, die een
ieder gaat bezoeken: een kleine
kapel uit de zestiende eeuw met
de povere woning voor den klui
zenaar er aan vast gebouwd. Als
wilde men zeggen: die twee zijn
één en ondeelbaar, de kapel en
de kluizenaar. Daaromheen een
klein hofke. Iets verder op, enke
le schreden; een bidweg met het
heilige graf in het midden, spre
kend van oude vroomheid, door de
ja/ren, misschien wel door de
eeuwen heen trouw bewaard. Dat
graf heeft zeker een kluizenaar
gebouwd. Doodeenvoudig van
steenen op den berg bij elkaar ge
zocht. Daarin een iruwe zwarte
doodkist, daarboven een crucifix
met werktuigen voor Jezus kruisi
ging gebruikt.
Nu waren wij er weer. Het was
een warme dag, toen wij naar bo
ven togen tegen den hoogen berg
op. Maar hooger stijgende werd
het uitzicht over het heuvelig
landschap steeds wijder en dus
steeds schooner. De vogels zongen
de schoonheid van den stralenden
zomerdag uit in een klankrijk lied.
De wilde rozen bloeiden volop. De
accacia's geurden zoet. Al wat
daar groeide en bloeide sprak lui
de van de heerlijkheid der natuur.
Een tocht om aan te denken als
het werk van iederen dag weer de
inspanning vraagt; of als de win
ter komt met afsterving en met
den dood.
Eindelijk.... daar stonden wij
voor de kapel; de kluis. Er was
geen kluizenaar meer. De woning
was gesloten; de kapel dicht. On
meetbaar ver zagen wij uit; in het
dal daar in de diepte herkenden
wij huizen en wegen.verder
de begroeide heuvels; de bebos-
sching onderbroken door groene
weiden; door ruischende korenvel
den en om ons heen een ontzag
lijke stilte. Als een muur; ondoor
dringbaar.
Hier was de eenzaamheid, die
een mensch in zijn leven behoeft;
die hij meer moest zoeken dan hij
doet. Want de mensch onzer
dagen mint het geruisch en ge-
druisch; de drukte en het gewoel;
het gesnor en het gejaag. En toch,
ofschoon hij buiten dit alles niet
kan, toch roept in zijn binnenste
een stem om de stilte en om de
eenzaamheid.
De nivelleerende tijd maakte
ons tot kuddedieren; het verzet
daartegen is het verlangen om al
leen; om zichzelf te kunnen we
zen; om vrij te wezen. Want de
ware vrijheid ligt tenslotte in het
zichzelf zijn.
Die eenzaamheid, welke tot de
innerlijke vrijheid vojert, hebben
Zierikzee: Noord-Havenpoort.
(cliché A.N.V.V.)
vroeger menjschen gezocht,; 'die
gingen wonen als hier op de
zen berg in deze kluis in de
eenzaamheid, ver van het jagen
en draven der arme wereld. En
zoover raakte men af van dat ver
langen om zichzelf te kunnen we
zen, dat men die menschen in de
eenzaamheid ging bezoeken als
rariteiten. Eigenlijk abnormaal,
maar ongevaarlijk voor de ge
meenschap. En toch.... innerlijk
vöelde men de waarheid: men na
derde den heremiet toch als
iemand, die boven het niveau
stond. Werden zij niet voor heilig
gehouden!
Die schijnbare tweestrijd is ook
in ons leven. Wij voelen heel goed,
dat wij bij stukskens en beetjes ons
zelf verliezen op onzen gang
door de wereld en wij kunnen ons
daartegen niet verzetten, omdat
de overmacht te groot is. Evenwel
af en toe gaan wij in ons leven den
Kluisberg op. Wij zoeken stilte;
wij hechten naar eenzaamheid om
eens eventjes te luisteren naar wat
anders, dat ongebroken is in zijn
schoonheid; om te genieten van
ongrensbare uitzichten, ver, heel
ver over het dal heen, waar het
leven der menschen is met moeite
en zorgen; met drukte en strijd;
met voor en tegen. Maar het
kan niet anders, omdat wij deelen
zijn van het groote geheel wij
kunnen niet alleen daar boven blij
ven; wij moeten weer naar bene
den. Maar de herinnering er aan
blijft toch en houdt ons rechtop
als wij weer opgenomen worden
in het groote drukke leven.
J. Nagel.
van
HEIN TUUT.
o
Guzens-werk.
Dat zie 'k noe net zö lévend voe
m'n bogen. De zwartgeteerde
'uusjes op de kaaie. Vóór de rae-
men, mie de groen-geverfde vein-
sters, de bellen en de graniums in
róoie potten op witte scheuteitjes.
En oal de ménsen, die a di' toen
weunden kan 'k nog vóór me trok-
ke'. Dir je Kees mie Tine en
Steven mie Megriêt en d' ouwe
Priene. Die vremde schilder en z'n
vrouwe mie dat misje, dat a toen
'ier 'ebleven is bie Kees en Tine.
Die schilder en die vrouwe gienge
reize. Ik weet nie wi' ni' toe 'óor;
va..a..re wig! Dat misje kon nie
mee, dat was nie' sterrek. Ze was
nog jonk, zó wat acht, negen jaer,
en, 't was een fientje, 't was een
klein, lucht dienksje; een zwarte
krullekop mie zukke óogen!
Mè rap, as waeter man
wat kon dat dienk toch lópe' en
vliege' mie dien 'ond, dir 'ieuw ze
zoo-vee véé' van. Di' was ze aol-
len dag oltied mie doende. Van
's ochens. Dan brocht dien 'ond ze
ze a een ènde wig ni' schole, Ze
most een ollef ure lóope, om en
vrom. Eêst lingst den diek, zö-wat
den elt, en dan, over de padjes en
de planken deur de weien. En
's mirregs most ze bie de meester
bluve. Ze leerden Frans. Dat kon
z' a prate, weet je, mè' bie de
meester leerden ze 't dan schrieve.
Mer a' ze dan nir 'uus kwam
's aevens, ni' de kaaie Kiek,
mènsen-lieve, dan was 't mooi om
zién, 'óor! oe a dien 'ond dan toch
te werke gieng.
Mè stoutegheden 'a' ze dee;
glad vrêed, man!
Is op een keer, noe mö' je
wete', da z' in dien tied nog mêe-e
dolve; bie de schipper lagge, in de
schure, een staepel mêevaeten,
nou, op een keer, toen liep ze
's Zitterdags een bitje, hinsen en
weer, is 'ier en daer te kieken, en
toen rocht ze bie Wullem in de
schure. Ze keek is overoal, en
dien 'ond ók vanselleft. Noe stieng
dir ök een puzze brunen teer; en
wat 'ei' noe dat stoute dienk te
doen? Di gae ze oal die mêevaeten
is teere! Een eele mirreg was
ze stille bezeg; dien 'ond was mè
gae' ligge slaepe'. En toen a 't
etenstied was 'oorden ze Tine
roepe', en toen gieng ze nir 'uus.
Mè' Tine, die d'r a' zö-vee'
fertuten mie' beleefd, die zei:
„wir jie toch oltied 'ezete, en
wat j' uut-'evoerd, een 'êelen
achemirreg?" En 'êel tevree-en zei
ze: „ik de mêe-vaeten 'eteerd,
voe' Wullem van de Beurte, noe
bin ze zóo is móói."
,,'E1, 'el, joe lilluk dienk", riep
Tine, en die was kwaed, 'óor, „joe
stouten beest! Wi' trokt dat op? 't
Is schande! Aap, a je di' toch bint!
Noe kun' z' ommest de letters nie*
mi' leze'; noe weet gin méns mi',
wien z'n vaeten a dat bin! Veruit,
'ier 'ei j' n bitje vet, 'ier, in die
scheutel en ouwe doeken; joe sme-
reg jonk! Gae noe is gauw dien
teer ofkelve, vuullap, en zurgt da'
j' oal de letters wee' góed leze'
kunt, 'óor!"
Dat kind verschrok, en die miek
da ze wig kwam, mie d'r doeken
en d'r potje vet, mè dat kun jie
begriepe! Di' brocht dat misje glad
niks van terechten.
Ze zag d'r uut, manêen
teer oal,.... en Tine die most 'r
zelverst an te passé komme.
'El machteg, dat was toch een
stelletje!
't Was dirrom zonde, 'óor, van
dat kind, wan' a' je noe toch, een
eigen Moeder 'eit, en die gae' dan
mè' reize, zó-mè' voe' d'r ple
zier en zelleft mö' #je, van een
vremd wuuf öf-ange, a' bin ze
nóg zó góed, het 'arte van een
Móeder kun ze je toch nie' geve:
Wien za' d'r zegge' 'oe dikkels
a ze d'r eigen in slaep 'eschreeuwd
eit, s aevens van verlangen.
Di' kon je dirrom overdag
nooit wat van merke', da' 's waer
'óor, ze was oltied even voe' den
dag. Je kon ze oltied óore zienge
of fluite. Dat dee' ze ök 'óor!
Fluite as een jongen, 't Was toch
zóo 'n apeg jonk. D'r voader en d'r
moeder noemden ze nóóit aars as
Loeloe, mer óns zei-e oltied mè'
Merie, ze schrééf d'r naem Ma
rie-Louise. En netjes têekene a ze
kon, dien 'ond 'oe dikkels a ze
die a' uut-',etêekend op
oalderlei menieren. Ze speelden
noe oltied nie' mie' dien 'ond 'óor;
ze speelden ök wè' mie de are
guus. Mer oltied spilletjes die a'
ze zelf bedocht of schooltje, dat
dee' z' ök graag. En meestentieds