BINNENLAND.
WEERBERICHT.
NUMMER 165.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
16 JULI 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
Als een kat in t nauw.
EEN ACTiE-COMITé VAN
LIBERALEN.
Laagwater te
f
MIDDELBURG
COURANT
Dagblad -Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
•Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
i Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
IMII anwwt ummmmmum ■mmuh
GOESCHE COURANT^
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Midd«lburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandscbe Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen
regel* 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubrics
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regel*,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent
Het is onverkwikkelijk, en meer dan
t dat.
Als een in 't nauw gedreven kat, ma
ken de Vrijheidsbondsche voorvechters
der er-is-toch-niets-aan-'t handje opvat
ting, de raarste sprongen. Zij verliezen
daarbij schoon zich tot paladijnen
ervoor opwerpende niettemin de
goede persmanieren geheel uit het oog.
Was dat tot dusverre in zeker groenig
blaadje slechts en dan nog maar ver
moedelijk een broodschrijvende let
terkundige, voormalig behalve literator
van eenigen naam ook een min of meer
verdienstelijk, althans op eenigen faam
kunnende bogen, provinciaal journalist,
thans heeft zich helaas, driewerf helaas,
daar ook het weekblad „De Vrijheid"
bijgevoegd, welks hoofdredacteur onder
zijn vakgenooten als een keurig en ook
in journalistieke zaken de regelen ken
nende en eerbiedigende persman bekend
staat. Helaas overtreedt thans ook deze
de wetten van het tornooi door zijn be
strijding van hetgeen de „Middelburg-
sche Courant" ter zake van Vrijheids
bond en liberale gedachte schreef in
hoofdzaak te richten tegen den persoon
dee hoofdredacteurs van ons blad, en
dan nog wel op zulk een hoonende,
kleineerende, schampere wijze, dat
zulks het scherpste verweer onzerzijds
zou rechtvaardigen.
Wij zullen onsd aarvan echter ont
houden. Slechts deze zinsneden overne
men v.an wat een ander liberaal blad,
welks hoofdredacteur eveneens door
„De Vrijheid" particulier de ooren ge-
wasschen worden „De Avondpost"
naar aanleiding van dit artikel in
„De Vrijheid" schreef:
„In het „officieel propaganda-orgaan"
van den Vrijheidsbond, „Het Liber,ale
Weekblad", zijn wij onlangs op min
derwaardige wijze, en persoonlijk, be
streden f,aldus de Avp. Maar het ge
schrevene was telkens evenzeer tegen
ons blad gericht. Red. M.C.]
Redacteur van dat blad is o.a. de
voorzitter van den Bond.
'Men (hij?) sprak daarin van „kwaad
willige critiek", van „naargeestige cri-
tiek", van critiek „van een renegaat",
van „rinzige critiek", waaraan wij ons
„een roes dronken", en wij werden bui
ten de liberale gemeenschap gestooten.
Het was zóó erg, dat men er èn in de
rechtsche pers èn in een liberaal week
blad tegen opgekomen is, en schreef
dat een dergelijke bestrijding „alle
perken te buiten ging."
Een oogenblik hebben wij de illusie
gekoesterd, dat het andere orgaan van
den Vrijheidsbond „De Vrijheid"
waar althans een beroepsjournalist van
naam ,aan het hoofd staat, die weet hoe
het hoort tegen een dergelijke be-
strijdings-methode zou opkomen.
Helaas! dit is niet alleen geenszins
gebeurd, maar ;'n „De Vrijheid" zélf
wordt nu tegen ons in gelijke lijn voort
gegaan, Dat het bladons be
strijdt, is zijn recht. Dat het echter de
zelfde afkeurenswaardige methode toe
past als het andere orgaan, nl. om
niet ons blad te bestrijden,
maar den persoon van
onzen hoofdredacteur,
die van begin tot eind met name wordt
aangevallen, is iets, hetwelk ons in den
leider van „De Vrijheid" verbaast. Nog
erger is het. dat ook de kwalificaties
van „Het Liberale Weekblad" worden
overgenomen en aangedikt.
Bloemlezing:
i,Lijders aan fusie-koorts"; artikelen
"u ii brooddronken belhamels"; als
„belletje-trekkende bengels"; als „vo-
cifereerende vandalen", „Wij laten"
zegt^ het bl,ad „ons niet naar de vrij
zinnig-democraten ranselen", want dit
zijn „polemische concentratiekamp
methoden"; onze critiek wordt „een
journalistiek-epileptische aanval" ge
noemd.
En na aldus zijn polemische spijzen
elegant te hebben geserveerd, verze-
L®rt het weekblad dat het behoort tot
„de kinderen der rustige gedachte"
(evenals blijkbaar het andere Vrijheids
bond-orgaan) en citeert het plechtig
Jacques Perk: „Tot heerschen is wie
zich beheerscht bij machte." Tableau..!
Het is bekend zoo vervolgt „De
Avondpost dat er toestanden zijn,
waar.'n het beter is iemand niet tegen
te spreken. Wij gelooven dat hier iets
dergelijks aanwezig is. Tot polemiek
zijn wij altijd bereid geweest, maar wij
laten ons door zulke invectieven niet
naar de polemiek „ranselen." Wij; wil
len alleen verklaren, dat, al worden ze
vertienvoudigd, wij zullen b 1 ij v e n
doen, wat wij onzen harden plichï ach-
*enDe hartelijke instemmi"
van velen waaronder niet de eer
sten de besten is ons daarbij een
steun."
„De Avondpost" vervolgt dan, met
betrekking tot onze (naamlooze) publi
catie van enkele ons uit liberalen kring
geworden beschouwingen dat, als „De
Avp," eens hetzelfde deed, men nog
eens wat zou zien, en dat men dan zou
ervaren, dat „de journalistiek-epilepti
sche, aanval" van „De Avondpost" nog
maar een wenkbrauwfrons was verge
leken bij die oordeelvellingen. Overi
gens verzuimt „De Vrijheid" nauwkeu
rig, om uit onze artikelen, of uit die
van de Middelb. Crt., de Zutphensche
Crt„ het Utr. Dagblad, Onze Wachter,
Het Ned. Volk, enz., ook maar een be
duidend citaat letterlijk over te nemen.
Als „de kinderen der rustige gedach
te" tot zich zelf zijn gekomen en op
zich zelf de waarheid toepassen van
het „tot heerschen is wie zich be
heerscht bij machte", dan zullen wij
nog wel eens verder zien. Alleen be
kroop ons tijdens het lezen van „De
Vrijheid" de lust, om die „kinderen"
eens bij te wonen, wanneer zij een
voorstelling v,an niet-,,rustige gedach
ten" geven.
Een dergelijke sensatie-film zou de
moeite waard zijn!"
Tot zoover de, terecht, scherpe te
rechtwijzing welke „De Avondpost" der
hoofdredactie van „De Vrijheid" toe
dient.
Wij zouden er geen woord aan be
hoeven toe te voegen, ware het niet
dat „De Vrijheid" in zijn daverend ar
tikel, hetwelk op onze totale vernie
tiging gericht is, enkele punten in^ 't
geding brengt waartegen verweer on
zerzijds meer bepaald geboden is,
„De Vrijheid" heeft het dan oria, over
een „wonderlijk anonymus". Zij ver
gist zich, want het is nauwelijks een
anonymus en er is in 't geheel geen
wonderlijks aan. Zij haspelt bovendien
dooreen wat deze eminente figuur aan
ons schreef, en wat w ij zeiven
schreven. W ij hebben in onze in
leiding tot de aanhaling v,an zijn brief
er op gewezen, dat deze liberaal het
huikje niet nu, na 26 Mei, naar den
wind hing, maar dat hij reeds een tien
tal jaren geleden zich een warm voor
stander van een oriënteering iviar links
betoonde. >(Dit geschiedde in een bro
chure, die tot titel droeg: „Liberalen
en Socialisten; perspectieven van toe
komstige samenwerking op beginsel
vasten grondslag")
Hetgeen „De Vrijheid" hieromtrent
schrijfft is er in alle opzichten naast,
en wanneer derzelver redactie in haar
,archief de boven aangehaalde brochu
re eens wil opzoeken, dan zal zij ze
ker niet nalaten ons haar verontschul
diging aan te bieden voor dat, aan onze
waarheidslievende of oordeelsbevoegd
heid insinueerend twijfel-scheppende:
„naar het heet een vrij invloedrijke
figuur".
Vervolgens: het verwijt, dat wij lou
ter fouten weten te ontdekken bij den
Vrijheidsbond, louter deugden weten te
speuren bij den Vrijzinnig-Democrati-
schen Bond.
Dit is dwaasheid. W,are dat zoo, wij
zouden geen oogenblik aarzelen den
V. B, te verlaten en ons bij den V. D.
B. aan te sluiten.
Wij zagen en zien niets anders dan
de nu toch waarlijk wel keihard be
wezen volslagen onbekwaamheid dej
leiding van den Vrijheidsbond,
de mede haar toevertrouwde liberale
gedachte voor 't voortschrijdend verval
te behoeden. Dit is niet onze particulie
re meening: dat zegt de curve van ze
teltal en stemmenpercentage der laat
ste twintig jaren. Dat zeiden en zeggen
dus die vele, vele duizenden k i e-
z e r s,
„De Avondpost" wordt nu verder
nota-bene nog verweten.... dat
zij zoo correct w,as vóór de verkiezin
gen den Vrijheidsbond niet af te val
len. Kan het loyaler van een blad,
welks hoofdredacteur niet eens meer
lid van den V. B. is?
Op uiterst glad ijs begeeft „De Vrij
heid" zich, wanneer zij het heeft over
de „ongemeen milde giften van enke
le personen" die de V. D, B, veroor
loofd hebben zoo'n effectieve propa
ganda te voeren. Hoe glad dit ijs is zal
het blad zelf wel beseffen, als het eens
met den penningmeester van den Vrij
heidsbond gaat praten. Het zal dan één
der vele organisatorisch volstrekt fou
tieve toestanden in dien Bond ontdek
ken.
We zullen het hier bij laten.
Wij wenschen den ondergang
Prettiger dan een vriend die spreekt
als een boek, is een boek dat spreekt
als een vriend. Men kan het uit de
hand leggen, wanneer het begint te
vervelen.
van den Vrijheidsbond niet. Integen
deel: wij meenen tot en met 26 Mei
het onze bijgedragen t/e hebben om,
althans voor wat Zeeland betreft, dien
te verhoeden.
Maar tegen de feiten en on-
wederlegbare cijfers kunnen ook wij
niet op.
Als wij zien, dat het koetsje van den
Vrijheidsbond twintig jaar aaneen ach
teruitholt en nu aan den r,and des af-
gronds staat te waggelendan roe
pen wij niet uit: redt tot eiken
prijs 't cavalje en den onbekwamen
koetsier! Dan trachten wij de li
berale idee die in den ver
keerden postkoets rijdt, er t ij d i g
uit te halen. Laat de ram
melkast dan maar in den afgrond stor
ten.
En de geredde jonkvrouw? Als zij
zekerheid kan verkrijgen niet gelijk
een asschepoes, maar met den haar
jonkvrouwefijikheid verschuldigden eer
bied in den postkoets V, D. B. ontvan
gen te zullen worden, dan zal ze, dunkt
ons, misschien goed doen mee te rij
den.
En zoo niet: dan zal haar een ander
rijtuig, als 't moet een draagstoel, ge
bouwd moeten worden.
Vorming van een vrije groep
die den toestand onder oogen
wil zien.
Er was zoo hier en daar een en ander
uitgelekt, dat er iets gaande was. Thans
doet een der voornaamste in die actie
betrokkenen, de heer D, Hans, hoofdre
dacteur van „De Avondpost", daarom
trent enkele mededeelingen in zijn blad,
die ook ons thans nopen iets van de
zaak openbaar te maken.
In ons nr. van 1 Juli namen wij een
gedeelte van een brief op van een libe
raal man die in den Vrijheidsbond en
daarbuiten zijn sporen verdiend heeft
In dien brief werd bepleit het streven
naar „de vorming van een nieuwe, krach
tige, democratische, linksche, niet-socia-
listische partij".... „de leiding van die
partij komt toe aan Oud, niet aan Wen-
delaar". „maar noodig is, dat uit het
liberale kamp een initiatief komt, dat
zich door niets laat stuiten". De slot
vraag van dien brief was: „Wie wil in
dezen de leiding nemen?"
Als gevolg van dezerzijds ontvangen
reacties op dat, en andere, artikelen in
ons blad, in „De Avondpost" en in andere
bladen, is toen een schriftelijk contact
ontstaan tusschen den schrijver van dien
eersten brief, de hoofdredacteuren van
„De Avondpost" en van ons blad, en nog
een aantal andere liberalen, leden en
ook enkele voormalige leden van den
Vrijheidsbond. Eerst is toen een mani
fest ontworpen, hetwelk de Nederland-
sche liberalen die om het liberalisme be
ducht waren, tot een bijeenkomst zou
oproepen teneinde gezamenlijk en niet
gehinderd door de aanwezigheid van een
in hoogheid zetelende partijbestuur, met
zijn claque, onder de oogen te zien, wat
er gedaan kon worden.
Daarna is echter, op voorstel van den
heer D. Hans, besloten dezen oproep
niet per manifest te doen geschieden,
aangezien door den inhoud van zoodanig
geschrift reeds tevoren een program min
of meer bepaald zou zijn. Daarop is tus
schen alle oorspronkelijk aangezochte
comité-leden volkomen overeenstem
ming bereikt over den inhoud van een
§.an de Nederlandsche pers te verstrek
ken bericht, behelzende, „dat zich
een Comité van Liberalen heeft gevormd,
dat binnenkort te 's-Gravenhage een
conferentie zal beleggen, waar de vraag
ter sprake zal komen wat in de gegeven
omstandigheden in ons land, tot behoud
en ter versterking van een democrati
sche, liberale politiek valt te doen. Van
dit comité, waarvan de heer D. Hans,
hoofdredacteur van „De Avondpost", het
voorloopige voorzitterschap heeft aan
vaard, maken deel uit de heeren: [vol
gen de namen die wij ons thans nog niet
gerechtigd achten bekend te maken]".
Het voorloopig secretariaat van deze
actie-groep was door den directeur
hoofdredacteur van ons blad op zich ge
nomen.
Enkele uren voor het afgesproken tijd
stip, waarop dit bericht aan het A.N.P.
zou zijn verstrekt, trok de heer D. Hans
zich, onder opgaaf van zijn redenen, te
legrafisch terug uit het Comité.
Naar hij thans in „De Avondpost" ver
klaart dit is ook de rechtvaardiging
waarom wij zijn naam bekend mogen ma
ken wijl hij „bij nader inzien ervan is
teruggekomen, omdat hij het beter achtte
zich tot zijn journalistieken arbeid in den
bedoelden geest te bepalen". Hoewel dit
besluit natuurlijk een groote teleurstel
ling was, moest het comité 't eerbiedi
gen; waar het comité hierdoor echter
voorzitterloos was geworden, bovendien
de vacanties zijn aangevangen, scheen
eenig nader beraad nu wel geboden. Het
contact tusschen de leden van het voor
loopig comité blijft echter gehandhaafd
en het secretariaat staat met nog meer
personen te dezer zake in correspon
dentie.
KONINKLIJKE BELANGSTELLING
VOOR DE JAMBOREE.
De persdienst van de wereldjamboree
meldt:
H. M. de Koningin zal niet alleen op
Zaterdag 31 Juli de wereldjamboree te
Vogelenzang openen, maar H. M. heeft
ook het voornemen te kennen gegeven
de belangrijke welpen- en verkenners
demonstraties op Woensdag 4 Augustus
bij te wonen en tevens een bezoek aan
het kamp te brengen.
Plaatsing in overheidsbetrekkingen van
houders van akte lager onderwijs,
In een schrijven aan de colleges van
B. en W, der onderscheidene genieen
ten brengt de minister van binnenland-
sche zaken, de heer Van Boeyen, op
verzoek van den minister-presideflt het
volgende onder hun aandacht:
Het groot aant/al bez tters van de
akte van bekwaamheid als onderwijzer,
dat, mede ten gevolge van door de
overheid noodzakelijk geachte bezuini
gingsmaatregelen, buiten staat is ge
raakt om een aanstelling te verkrijgen
in de betrekking, w,aarvoor zij zijn op
geleid, heeft de regeering doen beslui
ten, een regeling te treffen waar
van een afschrift bij het rondschrijven
is gevoegd krachtens welke zooveel
doenlijk zal worden bevorderd, dat
bedoelde personen plaatsing vinden in
voor hen geschikt geachte betrekkin
gen bij het rijk.
Het zou der regeering groote voldoe
ning schenken, indien B, en W. bij de
vervulling van de onder hen ressortee-
rende soortgelijke betrekkingen even
eens rekening zouden houden, met die
regeling,
Voor plaatsing in dienst der gemeen
te zullen desgewenscht uitsluitend in
aanmerking worden gebracht akte-hou
ders, die in de betreffende gemeente
hun woonplaats hebben.
ENGELSCHE KLEINHEID.
In de heden te Londen gehouden jaar
vergadering van de Britsche Kamer
van Koophandel voor Ned. Oost-Ind'ë,
heeft de voorzitter, de heer L. H.
Cripps, o.a. het volgende gezegd:
Eenigen tijd geleden kwamen de
Britsche postautoriteiten overeen de
mail voor Singapore aan te nemen voor
vervoer door de K. L. M., naast de Im
perial Airways, op voorwaarde, dat de
post voorzien is van het opschrift „via
Holland" en eén extra postrecht wordt
betaald, zoodat, wanneer de eene m,ail
is gemits, de brieven met het eerst
vertrekkende vliegtuig kan worden ver
zonden.
De waarde van deze regeling voor
de Britsche belangen wordt nu echter
grootelijks aangetast, wijl zij niet is
vermeld in de Post Office Guide en
wanneer ge per telefoon informeert,
wordt alle verwijzing
naar den K. L. M. - dienst
zorgvuldig vermeden.
Verwachting tot morgenavond:
DE BILDT: Matige tot zwakke N.W.
tot Z.W. wind, zwaar bewolkt tot be
trokken met nog kans op regenbuien,
tijdelijk opklarend met later weer toe
nemende kans op regen, iets warmer.
UKKEL: Vrij sterke, later matige wind
uit Z.W. tot W,, tijdelijk betrokken he
mel, bij tusschenpoozen regen, later op
klarend, matige temperatuur met een
nachtelijk minimum van ongeveer 10
graden.
Vr, 16 Juli. Zon op: 4 h 58; onder:
21 h 13. Licht op: 21 h 43. Maan op:
15 h 12; onder: 24 h 11. V.M. 23 Juli.
Roog-
en
Vlissingen»
Juli.
Vr.
Hoogwater.
Laagwater.
16
8.09 20.30
2.09 14.24
Za.
17
9.14 21.38
3.08 15.30
Zo.
18
10.28 22.49
4.15 16.41
Hoog-
en
Laagwater te
Wemeldinge:
Juli.
Vr.
Hoogwater.
Laagwater.
16
9.44 22.04
3.08 15.33
Za.
17
10.46 23.09
4.05 16.38
Zo.
18
11.59 24.21
5.13 17.49
Westkapelle is 28 min.
en Domburg
23 min.
vroeger; Vee.re
38 min, later
(S
springtij).
Ik heb onlangs gelezen, d,at brieven
ook door de K. L. M. naar Britsch-In-
dië kunnen worden verzonden, maar
ook hier wordt het feit niet bekend ge
maakt. Wat hier geheel en al over het
hoofd schijnt te worden gezien is het
feit, dat, ondanks dat alle beschikbare
facilite'ten zoo ruim mogelijk zijn be
kend gemaakt, de Britsche belangen
in een nadeelige positie staan tegen
over hun mededingers op het vasteland.
KERK EN SCHOOL.
Uitslag M. U. L. O.-examens te Goes,
Donderdag slaagden voor A: C. de
Kunder, Goes; J, Wagenvoort, Middel
burg; J. N. van Liere, Kloetinge; A. J.
de Broekert, Middelburg; M. K. van
Luijk, Goes; L. M. van Dijk, Koudeker-
ke; J. J. Potter, Hansweert; L. J, Sinke,
Goes; W. A. M, van Strien, Kruiningen;
P. A. Treffers, 's-Heer Arendskerke; S.
L. F, van Meeusen, Ter Neuzen; J. A.
Moens, Hoek; A. P. van Woudenberg,
Goes; P. L, Willemse, Yerseke; J. van
Vliet, Kruiningen; J. J. Visser, Goes; A.
Verburg, Goes; G. J. Fonteijne, Vlissin
gen; L. C. Schoonen, Zierikzee; J. E, den
Hollander, Middelburg; S. M. C. de
Zeeuw en G. C. van de Velde te Ter-
neuzen; J. Dieleman, Hontenisse.
Voor B: J. H. Strijbos, Zaamslag en J.
A. Massee en M. A. de Bruijne te Goes.
„De Ruijterschool" te Vlissingen.
Geslaagd voor stuurmansleerling di
ploma B.S.: C. Franke, J. van der Jagt,
A. A. Kaasjager, J. Poppe, H. H. Vader,
W. A. Vermoet, J. Vonk en R. J. de
Weerd.
Voor stuurmansleerling Diploma A.S.:
J. L. M. Custers, L. T. C, J. Ludwig en
A, Ouwehand. Afgewezen geen.
Be kweekeling met akte.
Het Schoolblad heeft uitgerekend,
dat op de gezamenlijke Nederlandsche
scholen 3736 kweekelingen met akte
werkzaam zijn, zoodat men naast elke
acht leerkrachten één kweekeling in
school aantreft.
Geslaagd voor huishoudkundige
aan de Bredasche 'kook-huishoud- en
Industrieschool, mej, P. N. C. de Vlieger,
vroeger te M1 i d d e 1 b u r g.
Woensdag slaagden te Breda van
wege den Algem. Ned. Bond ter ver
spreiding van het stenografiestelsel „I.
Pitman" voor het diploma machine-
schrijven (500 w. per half uur): mej. Jac.
van Waarde te Kattend ij ke met
aanteekening Fransch; voor het diploma
kantoorstenograaf (130 lettergr. per
minuut); de dames Tr. Breen te G o e s,
P. van den Berge te Kortgene en
B. Reuneker te Terneuzen; voor het di
ploma A stenografie Pitman mej. T.
Minderhoud.
Ned. Herv. Kerk.
IDs. J. E. Drost te Gulpen (Limburg),
heeft het beroep naar 's Heer Abtsker-
ke aangenomen.