wvincttsU
GOISCHE COURANT -
W.©€t€
PI6I3
1829
ZEELAND.
WEEKBERICHT,
Geen Fusie
maar Absorptie.
NUMMER 155.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
5 JULI 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
EEN GEDEELTELIJKE
VOORRANGSWEG,
Opgepast!
Als voorrangsweg is slechts aangewe
zen de Rijksweg van Middelburg tot en
metde Middelburgschestraat te Goes
(de traverse door de gemeente Nieuw
en St. Joosland inbegrepen,) de Patijn-
weg van Goes tot begin der bebouwde
kom van Kloetinge en het gedeelte van
den Rijksweg van Kruiningen (begin be
tonweg) tot Woensdrecht (Korteven).
VRAGEN AAN GED. STATEN
VAN ZEELAND,
Over den Generalen Prins Wil
lem-polder.
HET ZEEUWSCHE LANDSCHAP.
MIDDELBURG.
Muziek op de Markt,
CONVERSIE GELDLEENINGEN.
OND. BRANDWAARBORGMIJ.
VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
(Ingez. Med.)
Verwachting tot morgenavond:
DE BILDT: Zwakke tot matige Z. tot
Z.W, wind, gedeeltelijk bewolkt, nog
weinig of geen regen. Warmer,
UKKEL: Zwakke of matige wind uit
Z.W. tot W. richtingen, bewolkte hemel,
vrij schoon weer met misschien plaatse
lijk een weinig regen, matige tempera
tuur met een maximum van ongeveer 20
graden.
Ma, 5 Juli, Zon op: 4 h 47; onder:
21 h 21. Licht op: 21 h 51. Maan op:
1 h 57; onder: 18 h 44. N.M. 8 Juli.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
Juli.
GOES.
De grenswijziging.
VLISSINGEN.
Gouden jubileum.
ELBUBGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en ageat-
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
8üj contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootscbao ..De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I1
rsjt'j f 2.10, elke r. m. ?Q ct. Rubrics
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
In een zijner artikelen heelt „De
Avondpost" onlangs tot mr. P. J. Oud
gezegd: „gij hebt bewezen den man te
zijn, die in deze dagen de leiding kan
nemen. Als ge het kunt, dan moet
ge het ook; laat dan van U uitgaan een
poging om tot stand te brengen, wat
onder de huidige politieke constellatie
meer dan ooit noodig is: één sterke, li
berale, vrijzinnige en democratische par
tij".
Zóó ongeveer heeft „De Avondpost"
het gezegd. W ij hebben het niet zóó
kras gezegd het verschil is ook, dat
de schrijver van 't bewuste artikel niet
meer, en schrijver dezes nog wel is lid
van den „Vrijheidsbond" m,aar in
deze richting gaan. en gingen onze ge
dachten, en hetgeen wij schreven, ook
zeer zeker.
Mr. P. J. Oud geeft thans in „De
Vrijzinnig-Democraat" een uitvoerig,
weloverwogen, welgesteld en wat het
voornaamste is niet principieel afwij
zend antwoord op het aanzoek van „De
Avondpost".
Niet principiee 1-afwijzend.
Maar: verre van opgetogen.
Mr. Ouds beschouwing valt in twee
deelen uiteen: een toetsing van de mo
gelijkheid en wenschelijkheid eener her-
eeniging en een positieve uiteenzetting
van den dieperen geestelijken onder
grond der vrijzinnig-democratische op
vattingen.
Dit laatste gedeelte zullen wij mor
gen, onder „Perskroniek", ter kennis
van onze lezers brengen; wat het eerste
gedeelte betreft reeds thans enkele op
merkingen.
Mr. Oud dan acht ....„de zaak....
ook op zichzelf, van zooveel gewicht,
dat zij ten volle verdient er aandacht
aan te geven".
De schrijver citeert dan de hoofd
strekking der artikelen van „De Avond
post"; dat „De Vrijheidsbond" het soci
ale element in de politiek volkomen
heeft verwaarloosd en, dat „enkele
groot-werkgevers in dien Bond den
toon aangeven" om tenslotte de ziens
wijze van de „Avondpost" aldus samen
te vatten: „Het liberalisme zal sociaal
zijn, of het zal niet zijn".
Dan zet mr. Oud zijn standpunt uit
een. Wij citeeren:
„Vooropgesteld moge worden, dat wij
altijd hebben gezegd, dat niets ons aan
genamer zou zijn, dan dat in Nederland
één algemeene vrijzinnige partij zou
kunnen bestaan. Wij hebben daar ech
ter altijd in één adem aan toegevoegd,
dat het dan werkelijk één partij zou
moeten zijn, hetgeen beteekent een or
ganisatie van personen, die het over de
g r o o t e [spat. v. ons. Red M.C.]
beginselen van het te voeren staatkun
dig beleid te zamen eens zijn"....
Na een schildering van den histori
sch en gang van zaken vervolgt mr. Oud:
„Verschillende maatregelen van so
ciale politiek, gedurende de laatste ja
ren door de Regeering voorgesteld....
stuitten bij de liberale Kamerfractie op
hardnekkig verzet. Wij gelooven wel,
dat deze geest niet die is van de geheele
partij. Uit het kamp der jonge liberalen
klinken tegenwoordig nu en dan heel
andere geluiden. Een man als de afge
treden Minister van Waterstaat jhr.
Van Lidth de Jeude heeft zich aller
minst een hardnekkig vasthouder aan
de oude leerstellingen betoond
....Zoo zou er meer zijn te noemen.
Maar deze dingen zijn voor den Vrij
heidsbond niet representatief. Haar Ka
merfractie in de samenstelling die zij
°t op 26 Mei had heeft zeer bepaald
een anderen koers gestuurd.
Het zou de kracht van vrijzinnig Ne
derland niet versterken, indien onder
deze omstandigheden op fusie werd aan
gestuurd. Voor fusie zal de
mogelijkheid eerst be
staan, indien de elemen
ten die tegenover de so
ciale politiek vijandig
staan, den Vrijheidsbond
hebben verlaten,
....Deze elementen hebben op de
partijleiding geheel het stempel gedrukt.
Fusie van bovenaf lijkt ons daarom een
onmogelijkheid. Deze dingen zullen van
onderop moeten groeien. Wanneer er li
beralen zijn, die hun geest veel beter ge
representeerd zien in den Vrijzinnig-De-
mocratischen Bond dan in den Vrijheids
bond, dat zij tot ons komen. Zij zullen
ons van harte welkom zijn. Maar zij moe
ten alleen komen, indien zij werkelijk
overtuigd zijn, dat zij bij ons thuis hoo-
ren, Is dat niet het geval, dan zal het
voor hen en voor ons slechts teleurstel
ling opleveren, indien zij zich nochtans
in onze rijen komen scharen."
Tot zoover de, als wij 't zoo eens zon
der kans op misverstaan mogen zeggen,
in den goeden toon gehouden
beschouwing van mr. Oud.
Daaruit klinkt niettemin wederom
door, wat men altijd te hooren krijgt bij
contact tusschen V.B.-ers en V.D.-ers:
het bezwaar tegen 't onderstelde starre,
kille, onvruchtbare, negatieve en con
servatieve van den Vrijheidsbond.
Wij laten nu maar eens in het midden,
of dit verwijt principieel geheel juist is;
dat het volkomen onverdiend zou zijn,
zouden we willen noch kunnen stellen.
Evenmin trouwens als het andere: dat
het volkomen verdiend zou "ïiijn.
Maar wij zouden hier nu eens iets an
ders willen stellen.
Inderdaad zal ook naar onze meening
een volledige fusie van deze beide par
tijen niet mogelijk zijn. Dit staat voor
ons vast, mits men den nadruk legge op
volledige fusie.
Wanneer wij dan toch het pleit blij
ven voeren voor één flinke, in aantal
voldoende macht kunnende ontwikke
len, en ook. innerlijk sterke en gezonde
liberale, vrijzinnige en democratische
partij, dan bedoelen wij met mr. Oud
dat het van onder op, niet van boven
af moet komen.
Men zou kunnen zeggen: helaas van
onderop.
Maar het is zoo.
Beter, organisatorisch juister ook, wa
re natuurlijk een fusie der twee partijen
van bovenaf waarbij dan, met het
heilige kruis achterna, de conservatieve
elementen uit den Vrijheidsbond toch
cito de plaat zouden poetsen maar
ook wij achten dit thans, en zelfs nu
meer dan ooit, uitgesloten. Met het zoo
goed als geheel ontbreken van elk waar
lijk levend organisatorische leven binnen
den Vrijheidsbond, is het welslagen van
een werkelijk doorgevoerde unionisti
sche actie langs streng-organisatorischen
weg hier niet te verwachten.
Maar wat moet er dan wél gebeuren?
Dit: de liberalen in en buiten den Vrij
heidsbond, die niet voornemens zijn lan
ger lijdelijk toe te zien dat deze zaak
naar den kelder gaat, moeten zich aan
eensluiten. Zij moeten als sterke groep
met den V.D.B. in overleg gaan treden,
of de veronderstelde verschillen in op
vatting op kardinale punten van
politiek beleid nu nog (wij leggen
den grootst mogelijken nadruk op deze
gespatieerde woorden, die den verstaan
der genoeg zullen zijn) zoo groot zijn,
dat zij niet overbrugd kunnen worden.
En, des neen, dan moet men aan deze
bruggen gaan bouwen,
Men verlieze toch nimmer uit het oog,
dat, zoo er al misschien in de hoogere
regionen der partij-organisatie en der
vertegenwoordigingen scherpe verschil
len geweest mogen zijn die nu ook al
veel van hun snijdende scherpte verlo
ren zullen hebben in de eigenlijke
massa, die der partijleden en de kiezers,
deze verschillen altijd veel en veel min
der acuut gevoeld zijn!
Het is veelal een quaestie van bijkom
stigheden, van levensomstandigheden,
ouderlijk huis, vriendenkring en derge
lijke, geweest die bij de eenvoudige sol
daten van het partijleger besliste of men
vrijzinnig-democraat of vrijheidsbonder
zou worden. Want beiden immers zijn
het in den breeden zin des woords niet
alleen loten van liberalen stam, maar
de een zoowel de ander is libe
raal in den ruimsten zin dezes
woords.
Daarom: geen fusie van bovenaf.
En óók geen gereserveerd: „ge kunt
bij ons komen en ge kunt wegblijven, al
naar 't u lijkt", bij de vrijzinnig-demo
craten.
Maar: met streven naar beiderzijdsch
begrip en waardeering ernstig onder
zoeken of de Vrijzinnig-Democratische
Bond door absorptie van die vrijzinnige
en democratische liberalen, die naar on
ze vaste overtuiging nog het grootste
contingent van den Vrijheidsbond vor
men, kan worden tot die ééne sterke
democratische middenpartij, waaraan
thans in Nederland behoefte bestaat.
De conservatieven, de reactionairen
en de individualisten allen op zich
zelf hoogst respectabele lieden die er
Lof. oordeelkundig geschonken, is
belegd kapitaal.
De brigadier der Rijksveldwacht L.
Kouwen, van den verkeersdienst in het
5e district, schrijft ons:
Zooals bekend is, zijn met ingang van
4 Juli 1937, verschillende Rijkswegen
als voorrangsweg aangewezen, en als
zoodanig op de voorgeschreven wijze
voor den weggebruiker kenbaar ge
maakt. In verschillende 'nieuwsbladen
en periodieken van verkeersbonden zijn
kaartjes afgedrukt geweest waarop die
voorrangswegen waren aangegeven. Op
al die kaartjes stond ook de Rijksweg
door Zuid-Beveland en Walcheren aan
gegeven en wel in zijn geheel
van Woensdrecht (Korteven) tot Mid
delburg. Dit was echter niet juist
en dit kan dus verwarring stichten.
Het gedeelte van den Rijksweg van
Kloetinge tot aan het begin van den be
tonweg in Kruiningen is dus niet als
voorrangsweg aangewe
zen.
Het verdient aanbeveling voor den
weggebruikers hiermede terdege reke
ning te houden!
De heer A. C. de Baare te Vlis
singen heeft namens de Soc. Deni.
Statenfractie aan Ged, Staten van Zee
land de volgende vragen gesteld:
Is het Ged. Staten bekend:
le. dat bij den Generalen Prins Willem
polder sedert 25 Mei 1903, zonder wer
kelijke onderbreking, werkzaam is, de
arbeider D. v, d. B.;
2e. dat het dezen arbeider, thans ruim
68 jaar oud, moeilijk valt de hem op
gedragen werkzaamheden te verrichten;
3e. dat hij niet in ambtelijken dienst
is aangesteld, zoodat de bepalingen
van de pensioenwet -1922 niet op hem
van toepassing zijn;
4e, dat op een verzoek, dezen arbei
der een toelage te verstrekken, opdat
hij de hem nog resteerende levensjaren
in niet al te zorgelijke omstand'gheden
kan doorbrengen, door de ,algemeene
vergadering van ingelanden van den Ge-
ralen Prins Willempolder, afwijzend is
beschikt;
5e. dat artikel 30, I'd 1 van het re
glement voor de calamiteuze polders
of waterschappen in Zeeland in geval
len als het hier bedoelde voorziet;
6e. Zijn Gedeputeerde Staten bereid
te willen bevorderen, dat het bestuur
van den Generalen Prins Willempolder
alsnog een gunstige beslissing neemt
voor den betrokken arbeider?
7e. Zijn Ged. Staten niet van oordeel,
nu in de calamiteuze polders onder
soortgelijke omstandigheden. ,als het
hier bedoelèe geval, voor arbeiders en
hun weduwen wel een zekere
voorziening is getroffen, dat eenzelfde
maatregel dient te worden vastgesteld
voor gelijksoortige arbeiders in dienst
van de niet calamiteuze polders?
8e. Zijn Ged. Staten bereid te bevor
deren voor arbeiders, in dienst van
polders of waterschappen zonder vas
te aanstelling, in het „Polderambtena
ren-reglement Zeeland 1931" of het al
gemeen reglement voor de polders of
waterschappen een bepaling te doen
opnemen van gelijke strekking, als het
hierboven bedoelde artikel 30, lid 1?
9e. Zijn Ged. Staten bovendien be
reid te bevorderen, ter voorkoming van
gevallen als dat in den Generalen Prins
Willempolder, aan artikel 20 van het
„Polderambtenarenreglement Zeeland
1931" of het algemeen reglement voor
de polders of waterschappen een aan
vulling te doen toevoegen, waardoor
in gevallen als hier bedoeld vooè de
betrokkenen recht op pf'
s i o e n ,aanwezig is?
e
in den V.B. nog mochten overblijven,
vormen dan maar een nieuwe partij, of
zetten de zaak na deze liquidatie-uit
verkoop maar weer op den ouden voet
voort.
Het A.N.P. meldt ons uit Amsterdam:
In de dezer dagen gehouden verga
dering van het algemeen bestuur der
stichting „Het Zeeuwsche Ljandschap"
werd door den secretaris verslag uitge
bracht over het eerste stichtingsjaar.
Uit dit verslag bleek o,m. dat de stich
ting thans, niettegenstaande door het
bestuur op uitgebreide schaal propagan
da was gemaakt, nog slechts 95 perso
nen of instellingen als contribuant telt.
Bij de besprekingen, naar aanleiding van
dit verslag gevoerd, werden verschillen
de middelen aan de hand gedaan, waar
door het welficht mogelijk zou blijken
het aantal contribuanten te verhoogen,
de stichting aldus finantieel sterker te
maken en, hare werkingsmogelijkheid
daardoor uit te breiden.
Voorts werd door het dagelijksch be
stuur rekening en verantwoording ge
daan van het gevoerde financieel be
heer, welke rekening en verantwoor
ding door het algemeen bestuur werd
goedgekeurd.
De periodiek aftredende bestuursle
den jhr. H. J. van Adrichem Boogaert,
jhr, F. Beelaerts van Blokland, jhr. ir.
J. L. Boreel, jhr. mr. A. F. C. de Gasem-
broot, H. A. A. baron Collot d'Escury en
mr. P. Dieleman werden met algemeene
stemmen herkozen. Besloten werd in de
vacature van den heer E. D. van Dissel,
die eveneens aan de beurt van aftreding
was, doch die zich in verband met
het feit, dat hij binnenkort als directeur
van het staatsboschbeheer zal aftreden
niet herkiesbaar had gesteld, te zijner
tijd te voorzien door benoeming van den
opvolger van den heer Van Dissel als
directeur van het staatsboschbeheer,
aangezien men van oordeel was, dat het
in het belang van het doel der stichting
zou zijn, wanneer deze ambtenaar deel
uitmaakt van het bestuur der stichting.
Bij de rondvraag bracht jhr. Van
Adrichem Boogaert de bebouwing van
het vroon onder Oostkapelle en Vrou
wenpolder ter sprake, terwijl jhr. Bee
laerts van Blokland het een en ander
mededeelde aangaande de tertiaire
gronden onder Nieuw-Namen, gemeen
te Clinge. Onderzocht zal dienen te wor
den of met betrekking tot het behoud
dezer gronden een taak voor de stich
ting is weggelegd.
Aan deze mededeeling moge een op
wekking toegevoegd worden voor allen,
die hart hebben voor het Zeeuwsche
landsdhapsschoon om doof- toetreding
als contribuant tot de stichting „Het
Zeeuwsch Landschap" mede te werken
tot behoud van dat natuurschoon. Het
secretariaat der stichting is gevestigd
provinciale griffie, Abdij Middelburg.
Morgenavond heeft in een der zalen
van de „Vergenoeging" de overdracht
plaats van het bedrag, dat dit jaar het
Mimuco-comité bijeen heeft gebracht,
aan het bestuur van het Middelburgsch
Muziekkorps.
Directeur en werkende leden van het
korps hebben zich bereid verklaard na
afloop der wekelijksche repetitie van de
Heerenstraat naar de Markt te trekken
en daar enkele nummers ten gehoore te
brengen, om aan de overdracht eenigen
luister bij te zetten.
Na de Raadsvergaderingen van 29
Juni bereikte B. en W. wederom een
aanbod voor conversie van een drietal
per 2 Januari te converteeren geldlee-
ningen.
Het betreft hier de leeningen: 1927,
oorspronkelijk groot 260.000, per 2
Januari nog 200.000, rentende 4
1929 oorspronkelijk 185.000 per 2
Januari 161,000 rentende 4% 1937
oorspronkelijk 100.000, na aftrek van
de per 1 Maart 1938 verschuldigde af
lossing, nog groot 94.000 rentende
4 Deze leeningen hebben 2 Januari
1938 nog een leeningsduur van resp.
40, 32 en 24 jaar. Het ontvangen aanbod
betreft bovengenoemd restantbedragen,
alzoo totaal 455.000 op te nemen per
2 Jan. 1938, a pari op gewone schuldbe
kentenis, tegen een rente van 334
Rekening houdende met het voor een
der leeningen te betalen boetepercenta
ge bij extra-aflossing en met de ver
schuldigde provisie zal het netto-voor-
MlDDELBU RG
Hoogwater. Laagwater.
Ma, 5 11.26 23.56 5.28 17.56
Di. 6 12.29 6.32 19.06
Wo. 7 1.00 13.26 7.29 20.04
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Juli.
Hoogwater. Laagwater.
Ma, 5 13.13 6.26 18.59
Di. 6 1.43 14.22 7.33 20.05
Wo. 7 2.52 15.24 8.32 21.02
Westkapelle is 28 min. en Domburg'
23 min. vroeger; Vee.-e 38 min. later
(S springtij).
deel op de begrooting voor 1938
1798,85 bedragen.
Morgen (Dinsdag) komt de raad bij
een, om tot deze conversie te besluiten.
De politie heeft enkele personen
verbaliseerd die yischten op voor hen
verboden plaatsen.
De opbrengst van den jaarlijkschen
bloempjesverkoop ten behoeve van de
on- en minvermogende toevallijders van
alle gezindten, te Haarlem en Heemste
de, heeft alhier 162.50 opgebracht.
Naar wij vernemen zal de minister van
binnenlandsche zaken, de heer Van
Boeijen, een bezoek brengen aan Goes,
in verband met de voorgenomen grens
wijziging.
De Commissaris der Koningin en Ged.
Staten zullen Z.Ex. vergezellen, terwijl
des middags de bezwaarden hun argu
menten mondeling kunnen toelichten in
het Gemeentehuis.
Zaterdag was het 50 jaar geleden, dat
de heer L. J, Pieterse, thans bedrijfslei
der van het filiaal der firma Brasch
Rothenstein, bij deze firma in dienst
trad. Dit jubileum is niet onopgemerkt
voorbijgegaan. Zondagmorgen kwamen
op het, met vele gezonden bloemen ver
sierde kantoor de beide firmanten, het
personeel en andere belangstellenden bij
een om den heer Pieterse te huldigen.
Nadat de jubilaris met zijn echtgenoote
van huis was gehaald, heeft de firmant
dr. H. Fürth uit Amsterdam zijn groote
waardeering geuit voor alles wat de heer
Pieterse voor de firma heeft gedaan.
Spr. roemde zijn ijver en werklust en
stelde hem ten voorbeeld aan het ove
rige personeel. Spr. overhandigde den
heer Pieterse een portefeuille met in
houd. Namens het filiaal Vlissingen sprak
de heer J. R. Harting, die den jubilaris
een boekenkast aanbood. De heer G.
Perry, agent te Londen wees er op dat
de naam van den heer Pieterse niet al
leen op de kantoren in Nederland, maar
ook op alle kantoren in het buitenland
bekend is. Spr. deed zijn gelukwenschen
vergezeld gaan van 'n kostbare binocle-
De heer Pieterse heeft den sprekers in
welgekozen woorden dank gezegd.
Op de daarna volgende receptie kwa
men zeer velen hun gelukwenschen, die
mede vergezeld gingen van fraaie ca-
deaux en bloemstukken, aanbieden.
Zoo merkten wij o.a. op den burge
meester van Vlissingen, den heer C. A.
van Woelderen, wethouder A. Rorije, de
gemeente-secretaris F. Bisschop, de di-
recteur van de Maatsch, „Zeeland G.
