ZEELAND.
BINNENLAND.
Dobbelmanti
lekker... tnarf
NUMMER 128.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
3 JUNI 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
Breede of Smalle Basis
1
i rovmcüTk 11
mïddelbubgsche
ttvwgch#
Slffi
COURANT
'Dagblad Voor Middelburg, Goes e» agent
schap Vlissingen f 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertenties 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
-Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOESCHE COUPANT£!££
«Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen l7'
regels f 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou«
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Als de zon in andermans water schijnt,
dan kan men z'n oogen dicht doen en
het hoofd afwenden of men kan de
zon in diens water zien schijnen en be
rustend zeggen; doe d'r eens wat aar.!
De zon schijnt in het water van de
A.R., dat is buiten kijf. Wij kunnen dat
zien. Wij kunnen het, zooal niet waar-
deeren dat ware ook wel wat veel ge
vergd begrijpen, dat fo.v. het A.R
blad „De Zeeuw" zich verkneukelt in
de winst der A.R, partij. En wanneer
dit blad dan niet zonder een zweempje
leedvermaak vaststelt, dat, in afwijking
van zeker vermaard slagzinnetje, de
kiezers meer antirevolutionairen inplaats
van meer liberalen naast Colijn gezet
hebben, nu, dan zigaarne erkend dat
wij, waren we die beginselen toegedaan,
zeker ook niet nagelaten zouden hebben
dit met vreugde den tegenstander onder
het oog te brengen.
En nu zou er mischien met heel vee'
arithmétique politique nog wel wat aan
de nederlaag van den Vrijheidsbond te
dokteren zijn, maar dat lust ons niet: het
is zulk zielig werk en de buitenstaander
heeft er toch niets dan 'n schouderop
halen voor over. Wat niet geheel onbe
grijpelijk is ook: al dat met percenten
aantoonen dat inet zoo erg zoude wezen,
wat in werkelijkheid toch wèl erg is,
heeft geen zin.
Maar er is iets anders.
Na deze haar gegunde vreugde
over den stembusuit;lag tot uitdrukking
te hebben gebracht, gaat een beschou
wing' in „De Zeeuw" van Dinsdag j.l.
aldus voort:
,,En als we poger. de sprake van de
stembus te verstaan, dan zien we daar
in geen aanwijzing tot het bestendigen
van de „breede basis", zooals de vrij
zinnige pers dat wenscht.
Intusschen wachten wij rustig af wat
dr, Colijn zal doen.
iMoge het hem gelukken een krachtig
kabinet te vormen, een kabinet, dat zich
in overeenstemming met het AR. ver
kiezingsmanifest ten plicht ziet gesteld,
„tot het ontplooien van een krachtige
werkzaamheid ter bewaring van de
'hoogste goederen, onder Gods voorzie
ning bestel en onder de leiding van het
Huis van Oranje, in den loop der histo
rie aan ons volk geschonken".
Tot zoover „De Zeeuw".
Hier wordt dus, ontdaan van allen
omhaal, aanbevolen de nationale basis
van thans te verlaten,
Ons dunkt: dat is toch een verkeerde
interpretatie van dezen stembusuitslag.
Want de overmaat van stemmen op
Colijn is toch zeker niet op de „smal
le maar op de „breede" basis uitge
bracht, op het hoofd van dit kabinet en
over dat hoofd henen van het heele hui
dige kabinet?
En: vergeet „De Zeeuw" dan, dat de
linkervleugel der liberale gedachte, de
Vrijzinnig-Democraten, een groote stem
menwinst heeft geboekt, de, daar weer
links van staande, Sociaal-Democraten
stemmen- en z'etelwinst beide zelfs?
Het eenige wat men, naar evenredig
heid rekenende, zou dienen te zeggen, is,
dat de wanverhouding van 1 V.B.- en 2
V.D. ministers bij Kamerfracties van
onderscheidenlijk 7 en 6 manhu
door dezen stembusuitslag gecorrigeerd
is!
En overigens kunnen wij kwalijk ver
staan waarom een nationaal kabinet op
breede basis waarin dus ook de stem
men van een drietal links gerichte Ne
derlanders gehoord worden en meetel-
^en minder goed in staat zou zijn
..tot een krachtige werkzaamheid ter
bewaring van de hoogste goederen., ons
in den loop der historie geschonken",
dan een kabinet hetwelk, door 't uitwer
pen dezer linksche elementen in de bui
tenste duisternisse, waar weening en
knersing der tanden is, op een smalleren
grondslag zou komen te rusten.
De krachtige werkzaamheid van dit
nationale kabinet tegenover de verfoei
lijke slapheid inzake de gezagshandha-
ving van menig rechtsch coalitiekabinet
pleit zeker niet voor deze stelling!
Het mog'e dan als een oratio pro domo
klinken, toch hopen wij, dat dr. Colijn
in dezen stembusuitslag, in het over-
groote aantal- stemmen op den n a-
tionjalen staatsman uitge
bracht stemmen waaronder stellig
een aanzienlijk aantal van on-politieke,
min-of-meer liberale, in elk geval link-
sche kiezers en, kiezeressen afkomstig
zal zijn een aanwijzing tot vorming
Onthulling monument wijlen Koningin-
Moeder te Baarn.
De onthulling van het monument, het
welk te Baarn voor wijlen de Koningin-
Moeder is opgericht zal Zaterdagmiddag
door Prinses Juliana en Prins Bernhard
geschieden,
H.M. de Koningin z'al met groot ge
volg de plechtigheid bijwonen.
Middelburg.
DE „JAVA" WORDT OPGELEGD.
Bij Kon, besluit is bepaald dat met
een door den min ster van defensie v,ast
te stel'en datum Hr, Ms kruiser „Java"
in d'enst zal worden opgelegd, en is
met dien datum, de kapitein-luitenant
ter zee J, J. A. van Staveren eervol
ontheven v,an het bevel over dien krub
ser.
DE GRONDWETSHERZIENING.
De vereenigde vergadering v,an de
beide Kamers der Staten-Generaal in
verband met ,1e grondwetsherziening,
zal worden gehouden in het gebouw
van de Tweede Kamer op Zaterdag, 5
Juni as. des nam. te kwart voor drie
uur.
DE REDEVOERINGEN OP DE
VERGADERING DER GEREF.
JONGELINGEN TE MIDDELBURG.
De uitzending was, volgens
mlinister De Wilde, toelaat
baar.
Op vragen van het Tweede Kamerlid,
den heer Krijger in verband met de ra-
dio-uitzlending van redevoeringen en
toespraken ter vergadering' van den Ne-
derlandschen Bond van jongelingsver-
eenigingen op Gereformeerden grond
slag op 6 Mei 1937, heeft de minister van
binnenlandsche zaken geantwoord:
De controle op de gedeeltelijke uit
zending van de N.C.RV. (uit Middel
burg) van den 49sten bondsdag van
den Nederlandschen bond van jonge-
lingsvereenigingen op Gereformeerden
grondslag werd, naar den minister uit
van de radio-omroep controle-commis
sie verkregen inlichtingen is gebleken,
niet preventief uitgeoefend.
Gelet op den persoon van de sprekers
en mede gelet op de practijk van derge
lijke uitzendingen in vorige jaren, achtte
de radio-omroep controle-commissie geen
termen aanwezig vóór de uitzending den
tekst van de op genoemden bondsdag
uit te spreken redevoeringen voor zoo
ver deze zouden worden uitgezonden,
bij de N.C.R.V, op te vragen.
Ook bij nacTere overweging is de mi
nister van gevoelen, dat van de gelegen
heid om ongecontroleerd het gesprokene
uit te zenden of te doen uitzenden niet
een veel ruimer gebruik is gemaakt dan
met het oog op den inhoud van gedeel
ten der redevoeringen en toespraken
toelaatbaar is te achten. Wat betreft de
redevoeringen van de beide in de vra
gen. bedoelde ministers, de eene was
eenvoudig een toespraak, die geheel bui
ten de politiek omging, terwij! de andere
handelde over de beteekenis van dr. A.
Kuijper voor de opleving van het ge
reformeerd beginsel en een historische
schildering gaf van het leven en werken
van dezen staatsman.
Ten aanzien van één enkele passage
in het dankwoord van den, voorzitter kan
worden toegegeven, dat deze niet beant
woordde aan het bepaalde in artikel 2,
2de lid, van het radio-reglement 1930.
Hierbij zij echter aangeteekend, dat
dit geimproviseerde dankwoord werd
opgenomen op 'n gramophoonplaat en de
spreker wist, noch bevroeden kon, dat
zijn woorden later per radio zouden
worden uitgezonden.
Gebleken is, dat door een omissie na
de op een gramophoonplaat opgeno
men redevoering van dr. Colijn abusieve
lijk ook het dankwoord van den voor
zitter, dat op dezelfde plaat was opge
nomen, is uitgezonden. Alle omstandig
heden in aanmerking genomen werden
geen termen aanwezig geacht de N.C.R.
V. te dezer zake ter verantwoording te
roepën,
In een en ander heeft de minister geen
aanleiding kunnen vinden om bevesti
gend te beantwoorden de vraag, of hij
bereid was, te bevorderen, dat het
rechtsgevoel worde bevredigd door an
dere politieke partijen vóór 26 Mei ge
legenheid te geven voor de microfoon te
van een kabinet op breede basis zal vin
den.
Breed-nationale politiek lijkt ons ver
kieselijker dan smalle coalitiepolitiek.
Hoevelen zijn er, wier gedachten al
tijd vooruitloopen naar toekomstige
vreugde en die daardoor vergeten stil
te staan bij het goede dat ze heden
genieten!
spreken over de beteekenis voor ons volk
van de beginselen, die zij voorstaan en,
desgewenscht, over de beteekenis van
hun overleden of nog in leven zijnde lei
ders en van hun lijstaanvoerders.
DE MOSSELCULTUUR.
Na twee jaar centralisatie in
het mosselbedrijf.
Men schrijft ons:
Reeds twee jaren is het mosselbedrijf
en de mosselhandel gecentraliseerd in
het Centraal Verkoopkantoor voor mos
selen te Bergen op Zoom. In 1936 waren
er zeer ernstige klachten over de han
delingen van sommige personen, die hun
macht verkeerd gebruikten. Door ingrij
pen van hooger hand is daar gelukkig 'n
einde aan gekomen. Sedert dien tijd is
de levering van mosselen door de kwee
kers voor 95 geheel tot hun tevre
denheid geschied. Wel zijn er nog eenige
fouten, maar een stelsel zonder fouten is
niet denkbaar. Bovendien de uitzonde
ring bevestigt den regel. Een grief van
de kweekers over het algemeen geno
men is nog dat de handel niet vrij is;
dat niet ieder die wil, in mosselen kan
handelen. Alleen hij, die de voorgaande
jaren 193319341935 handel heeft ge
dreven, mag op de bekende centra han
delen, de rest is buitengesloten. Dat
daardoor het particulier initiatief wordt
gedood, spreekt vanzelf. Wellicht komt
evenwel door de nieuwe regeering meer
vrijheid. Het is natuurlijk de groote
vraag of dit mogelijk en wenschelijk zal
zijn.
Het is dan ook geen wonder, dat in
kringen «-van belanghebbenden deze
vraag druk wordt besproken. Krijgen we
evenals een onzer groote partijen wil:
ordening? en zal dan het mosselbedrijf
tot proefkonijn worden gebruikt? Dat is
niet te hopen. De mosselcultuur en -han
del leent zich slecht tot proefnemingen
en de ordeningsgedachte is nog niet gaar
genoeg om op tafel te worden gebracht.
In mosselkweekerskringen is men over
het algemeen zeer tevreden over de ge
volgde tactiek van de hedendaagsche
bestuurders te Bergen op Zoom. Men ge
looft in hun goede bedoelingen. Men
heeft in die heeren vertrouwen. En di
recteur en regeeringscommissaris heb
ben dit ten volle.
Resumeerend komt men tot: le. dat
sedert September 1936 de verkoop en de
levering van mosselen voor de leden is
veilig geweest; 2e. dat gebleken is dat
de algeheele macht bij belanghebbenden
(plaatselijk geïnteresseerden, zelf kwee
kers) niet veilig is; 3e. dat de tegen
woordige leiding boven dit te preferee-
ren is.
Laat de Regeering de kweekers los,
dan alles vrij. Maar geen proefnemingen
van de een of andere machthebber.
De restauratiewerken in de Abdij.
Zooals wij gisteren schreven, is de
veranda, die voor het voormalige nota
rishuis in de Abdij stond afgebroken,
maar daarbij is het niet gebleven. Men
is direct begonnen met het afbikken van
den cementlaag van dit gebouw en daar
onder zijn nu de oude steenen van dit
deel der Abdijgebouwen naar voren ge
komen en komen o, a, duidelijk de bo
gen uit van de plaatsen waar vroeger
ramen of raampjes hebben gezeten.
Hoe de restauratie verder zal worden
voortgezet kon ons nog niet worden
medegedeeld, maar wel vernamen wij,
dat de heeren van de Monumenten
commissie te Middelburg verwacht wor
den om over de verdere plannen te be
raadslagen.
De verkeersexamens.
Zooals wij reeds meldden zullen mor
gen en overmorgen de verkeersexamens
van de Vereeniging voor Veilig' verkeer
worden gehouden.
Er is een kle:ne wijziging in de re
geling gekomen, waarmede ook de ge
wone weggebruikers die op de examen
uren in de Jacob Catsstraat en omge
ving komen, te maken hebben. Niet
zullen aan de borden, die geplaatst wor
den voor de examens opschriften dit
aangevende worden aangebracht, doch
de bij de borden dienst doende contro
leurs zullen een embleem der vereeni
ging met nummer op de borst dragen.
Bij deze controleurs g'elden de verkeers
borden dus alleen voor de geexamineerd
wordende kinderen.
Goes.
GOES.
Landdag B.V.L.
Op den Landdag van den B.V.L. te
Goes op Zaterdag 26 Juni a.s. zullen
de ministers De Wilde en Deckers zeer
waarschijnlijk aanwezig zijn en het woord
voeren.De minister van Defensie heeft
toestemming verleend, dat de onder
officieren van de veld uit Bergen op
Zoom een springconcours zullen houden.
Voorts verleenen medewerking de ma
trozen uit Vlissingen en de muziekge
zelschappen van het derde Regiment
Infanterie en het 14e Reg. Infanterie.
grALCHEREN.
„Es ist nicht wahr."!
Ons bericht over de zitting van het
Kantongerecht op 28 April j.l., heeft
eenige consternatie gewekt. Het ging
om dat deel van het verslag, volgens het
welk'de heer J. A. Dekker uit Goes zou
hebben verklaard, dat hij op Maandag
29 Maart, den Tweeden Paaschdag, met
ir. Mussert vooruit van Middelburg naar
Vlissingen is gereden en daar in ho
tel Noordzeeboulevard
een onderhoud heeft gehad met den com
missaris van politie.
Gisteren heeft de heer Dekker daar
op gezinsneeld bij de verdere behande
ling der zaak voor het kantongerecht te
Middelburg en toen onze verslaggever
ongeveer gelijk met de verdachten en
hun verdediger de zittingszaal verliet en
laatstgenoemde hem toevoegde: Heb je
een verkeerd berichtje gepubliceerd?
Was de Zeeuwsche oppernedernazi wel
zoo vriendelijk daarop te zeggen: „Och
de couranten liegen wel meer." (Natuur
lijk zal de heer Dekker het blad met te
legram-adres „Waarheid" hier van uit
zonderen.)
Maar wat den heer Dekker niet mede
zal vallen, is, dat zijn verdediger, dien
wij een paar minuten later spraken, en
die toen blijkbaar was ingelicht waar het
om ging, ons zeide, „ook ik heb toen
uit de woorden van den heer Dekker
niet anders begrepen, dan dat hij met
den commissaris in hotel Noord
zeeboulevard heeft onderhan
deld. N u zegt hij echter dat dit was
op den Noordzee-Boule-
v a r d."
Wij bevinden ons dus in uitstekend
gezelschap en het blijkt slechts de on
duidelijke wijze, waarop de heer Dekker
zich uitdrukte, geweest te zijn, die als
oorzaak van alle misverstand moet wor
den beschouwd. Het is echter wel de ty
pische N.S.B.-geestesgesteldheid om hier
bij direct te denken aan „liegen" van de
pers, en deze aantijging maar meteen uit
te spreken ook.
ONGELUK OP HET VLIEGVELD.
Een jeugdig lid der Zweefvlieg-
chib verspeelt vier vingers.
Toen gisteravond de laatste vlucht
per zweefvliegtuig op 'het vliegveld
Vlissingen zou plaats hebben, stond de
16-jarige Minderhout uit Middelburg,
sedert enkele maanden lid der Walcher-
sche Zweefvliegclub bij het wiel waar
langs de kabel van auto tot toestel
loopt, op post. Blijkbaar door niet vol
doende opletten op de vlaggenseinen
is toen een ernstig ongeluk voorgeko
men. M. wilde den kabel op zijn plaats j
leggen, juist toen men aan de andere
zijde van het veld begon te trekken. De
rechterhand van M. werd door den tros
gegrepen en drie vingers afgesneden,
terwijl ook de pink deerlijk gehavend
werd. Alleen de duim bleef aan de hand
over.
M. had de tegenwoordigheid van geest
naar den hangar te loopen, waarin
in verband met de militaire nacht
oefening, verschillende personen aanwe
zig waren. De pols werd afgebonden en
de gewonde per auto naar dr. Huijsman
te Souburg gebracht, die na voorloopige
verbinding, den jongen naar het gast
huis te Middelburg vervoerde. De hoop,
vliegenier te worden, is voor M. voor
altijd vervlogen.
ZUm-BEVEUISD.
KKUININGEN. Gevonden: een vul
pen; inlichtingen bij veldwachter v.
Kleunen.
911$ SHAG
•ji
VOOR DE PIJP,
(Ingez. Med.)
Verwachting tot morgenavond:
DE BILDT: Zwakke tot matige, later
wellicht toenemende Z, tot W. wind,
toenemende bewolking, later waarschijn
lijk regen of onweer, aanvankelijk war
mer.
UKKEL: Matige Z. tot Z.W. wind, hier
en daar regen, vrij zachte temperatuur
met een nachtelijk minimum van onge
veer 7 graden. Morgen vrij zacht weer,
regen, vooral in West-België, bij matige
Z.W. wind.
Do, 3 Juni, Zon op: 4 h 45; onder:
21 h 12. Licht op: 21 h 42. Maan op:
1 h 31; onder: 14 h 23. N.M. 8 Juni.
Hoog- en Laagwatei - te Vlissiagenï
Juni.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 3 8.44 21.06 2.38 14.59
Vr. 4 9.52 22.16 3.48 16.15
Za. 5 10.54 22.19 4.54 17.17
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Juni.
Hoogwater. Laagwater
Do. 3 10.14 22.39 3.33 16.07
Vr. 4 11.22 23.51 4.43 17.21
Za. 5 12.37 5.50 18.24
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
RAAD VAN BORSSELE.
Wijziging schoolgeldverordening
Herstellingen aas de haven.
BORSSELE. Woensdag vergaderde de
Raad, onder voorzitterschap van burge
meester G. A. Bax voltallig.
De vergadering werd, ingevolge het
in de vorige vergadering genomen be
sluit, met gebed geopend.
Van Ged. Staten, was een schrijven
ingekomen, dat zij de rekening 1935,
niettegenstaande ook daarin, evenals
in die van 1934, vele onnauwkeurighe
den voorkomen, hebben goedgekeurd.
Het batig saldo van de gemeentereke
ning 1935 bedraagt 3268 voor den ge
wonen dienst en 775 voor den kapi-
taaldienst.
De reclame, ingediend door den heer
Jan de Smidt tegen zijn aanslag in het
schoolgeldkohier, hebben B. en W. ge
grond bevonden. Zij stellen dan ook
voor hem vrij te stellen van schoolgeld-
betaling, met welk voorstel de Raad
zich vereenigde.
Volgens de verordening op het ge
meentelijk waterleidingbedrijf moet de
Raad voor een tijd van 5 jaren een ta
bel vaststellen, betreffende de minimum
percentages der afschrijvingen op de*
waarde der bezittingen van dit bedrijf.
B. en W. stelden thans voor die percen
tages te bepalen op 10 perc, voor de
watermeters en 3 perc. voor het bui
zennet. Aldus besloten. De rekening
1936 van het gemeentelijk waterleiding
bedrijf sluit met een nadeelig saldo van
535.
Van B, en W. van de gemeente Goes
was bij het dagelijksch bestuur een ver
zoek ingekomen, om verlaging van het
rente-percentage van 414 perc. der
geldleening door Borssele in 1932 met
Goes aangegaan, groot 14000. De
v o o r z. wees er op, dat de gemeente
Goes van haar recht, om de leening
vervroegd af te lossen, misschien ge
bruik zou maken, als men niet aan het
verzoek voldeed, wat nadeel g voor
Borssele zou kunnen zijn. Omdat B. en
W. meenden, dat het in het belang van