GOESCHE COUQANT
W-Ode
PI6I3
1829
Duitsche pantserkruiser gebombardeerd.
BIMNENLAND.
Dr. Colijn kabinetsformateur
Duitsche oorlogsschepen
beschieten Almeria.
WEERSEMT.
ZEELAND.
NUMMER 125.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
31 MEI 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
Spaansche regeeringsvliegtuigen hebben twee
bommen op de „Deutschland" laten vallen.
Talrijke dooden en gewonden. De Duitsche
regeering dreigt met straffe maatregelen.
Barcelona gebombar
deerd.
OND. BRANDWAARBORGMIJ.
LEGER EN VLOOT-
NIDDELBUM.
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal j- Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij conti, voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GORS: Turfkade, telefoon I 7.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer eau'
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
De regeeringspersdienst meldt
Hedenmorgen heelt H.M, de Koningin
dr. H. Colijn, minister van staat, ont
vangen en hem opdracht gegeven tot
vorming van een kabinet,
Dr, Colijn heeft verzocht die opdracht
ia beraad te mogen houden.
De beteekenis van de op
dracht aan dr. Colifn.
Het A. N. P. meldt: Naar aanleiding
van de mededeeling, dat H.M. de Konin
gin dr. Colijn opdracht heeft gegeven tot
vorming van een kab'net hebben wij ons
tot dr, Colijn gewend met de vraag wat
de formule waarin de opdracht is ver
vat, beteekent.
De formule aldus dr. Colijn
komt overeen, als ik mij goed herinner,
met de formule, waarin in 1918 de op
dracht aan den heer Nolens was vervat,
in 1923 de opdracht aan den heer Koo
ien en in 1925 de opdracht aan mijzelf.
Uit den aard der zaak laat die formule
aan den formateur de vrijheid, om in
verschillende richtingen naar een oplos
sing te zoeken, wat intusschen niet weg
neemt, dat ik uiteraard begin met te
zoeken naar een oplossing, waarbij rede
lijkerwijze mag worden verwacht, dat
enen te vormen kabinet door de personen,
die het bevat en door zijn werkprogram
in de Staten-Generaal voldoenden steun
zat vinden.
De Hertog Hendrik".
Blijkens een op het departement van
defensie ontvangen telegram is Hr. Ms.
„Hertog Hendrik" 29 Mei van Gibraltar
vertrokken.
DE TWEEDE KAMER VERKIEZINGEN
Dr. I. H. J. Vos is als Kamerlid
gekozen.
Nhar uit de officieele gegevens van de
hoofdstembureaux uit de verschillende
kieskringen blijkt, zijn in totaal 4058077
geldige stemmen uitgebracht, zoodat de
k'iesdeeler heeft bedragen 40.580 77/100.
Hoewel deze kiesdeeler bijna 15 la
ger is dan die, welke volgens de voor-
loopige cijfers was berekend, wordt
daardoor geen wijziging gebracht in de
toekenning der zetels aan de daarvoor
in aanmerking komende partijen, zooals
deze toekenning is bekend gemaakt door
den verkiezingsdienst van het A.N.P.
Bij de bekendmaking van de namen
der gekozenen is door den verkiezings
dienst van het A.N.P. eenig voorbehoud
gemaakt ten aanz'ien van de verkiezing
van den Vrijheidsbonder, dr. I. H. J.
Vos, (Amsterdam) aangezien het over
schot van diens lijst slechts een zeer ge
ring verschil aanwees met dat van een
der andere lijsten van den Vrijheids
bond
Thans is gebleken, dat het overschot
van de lijst-Vos inderdaad het grootste
was, zoodat naast de heeren Bierema,
Van I.idth de Jeude en Wendelaar de hr.
Vos voor den Vrijheidsbond tot lid der
Kanten benoemd zal worden verklaard.
Zomerpostzegels.
Het comité voor de zomerpostzegels
schrijft ons:
Morgen, 1 Juni, begint de verkoop
van de zomerpostzegels, waa.rvan de
extra-opbrengst dient voor sociale en
culture el e doeleinden. De postzegels
dragen de beeltenissen van Vondel,
Van Leeuwenhoek, Dele Boe Sylvius en
Jacob Maris.
^en niag ze niet verwarren met de
jamboree-zegels. Deze opmerking lijkt
misschien overbodig, maar het vorige
'aar -1.® °°k verwarring ontstaan, omdat
CJde zomerpostzegels de uni-
versiteitzegels (driehoeks-zegels) ver
krijgbaar waren. Het bleek toen, dat
hot*1 onderscheid^'d rekenSchaP «af van
SPOORWEG TEKORT GESTEGEN,
\ft miUioen over '35 tot
miihoen over '36.
Staat dpr NoA V °°re komt zal de
Maat der Nederlanden over 1936 rond f 2
milhoen meer ter dekking van de spoor-
wegtekorten moeten bijdragen dan over
1935. Het totale bedrag dezer bijdrage
f%i i ,?°r °Ver 1936 s,i^en tot rond
f 31% milhoen tegen f 29% millioen ove-
1935.
Over 1935 moest de Staat voor de
H. IJ. S. M. een bedrag bijbetalen van
f 16.4 millioen en voor de Staatsspoor
eea bedrag van f 13.1 millioen,
De Spaansche burgeroorlog.
Zaterdagavond heeft zich een ernstig
incident voorgedaan tusschen den Duii-
schen pantserkruiser „Dèutschland en
vliegtuigen der Spaansche regeering.
Daarbij is het Duitsche oorlogschip door
eenige bommen getroffen.
De „Deutschland", die deelneemt aan
den internationalen controled enst, lag
op de reede van Ibiza behoorende tot de
eilandengroep der Balearen in de Mid-
dellandsche zee, welke eilanden voor
het grootste deel in het bezit der op
standelingen zijn. Twee regeeringsvlieg
tuigen. die, zooals de laatste dagen tel
kens geschiedde,, een verkenningsvlucht
naar de Balearen maakten passeerden
boven het Duitsche oorlogsschip. Vol
gens de regeering te Valencia schoot de
„Deutschland" op de vliegtuigen, waar
op deze bommen liet vallen, doch van
Duitsche zijde wordt verklaard, dat de
regeeringsvliegtuigen zonder dat op hen
geschoten is, het schip bombardeerden.
Wat dus precies gebeurd is valt niet te
zeggen. Het communiqué van de regee
ring te Valencia luidt als volgt:
Zaterdagmiddag om vijf uur hebben 2
regeeringsvliegtuigen een verkenn ngs-
vlucht gemaakt naar de Balearen. Toen
zij Ibiza passeerden heeft een oorlogs
schip, dat zich op 200 m van het haven
hoofd bevond, met groote hevigheid vuur
gegeven-op de beide vl'egtuigen zon
der dat deze eenigen aanval hadden
ondernomen op het schip noch op de
stad. De vliegtuigen beantwoordden het
vuur. Zij wierpen twaalf bommen, van
welke vier op het schip tot ontplof^ng
kwamen.
Het communiqué voegt hieraan nog
toe, dat zooals men weet, buitenland-
sche oorlogsschepen, die belast zijn met
de controle zich op ten minste tien mijl
van de kust moeten ophouden.
De „Deutschland" bevond zich in de
Golf van Ibiza en nog wel dicht bij de
pier. Bovendien is de controle bij Ibiza
bij besluit van de niet-inmengingscom-
miss e opgedragen aan een Fransch
smaldeel en had de Duitsche kruiser der
halve geen enkele opdracht, ter plaatse
waar hij zich bevond.
Verklaring van de Duitsche
rijksregeering.
De Du tsche regeering publiceerde gis
teren naar aanleiding van het gebeurde
met de „Deutschland" de volgende ver
klaring:
Nadat enkele dagen geleden „roode"
vliegtuigen de in de haven van Majorca
liggende Engelsche, Duitsche en Itali-
aansche schepen met bommen hadden
aangevallen en daarbij aan boord van 'n
Italiaansch schip zes officieren doodden,
werd den Duitschen schepen het verdere
verblijf in deze haven ontzegd.
Zaterdag 29 Mei lag het pantserschip
„Deutschland" ter reede van Ibiza. Het
schip behoort tot de voor de internatio-
Inale maritieme controle bestaande
strijdkrachten. Niettemin werd tusschen
zes en zeven uur 's avonds het schip
plotseling met bommen bestookt door
twee 'n glijvlucht dalende vliegtuigen
der „roode" regeering van Valencia.
Aangezien het schip „rust" had, be
vond de bemanning zich in de onbe
schermde ruimte in het voorschip. Een
der „roode" bommen sloeg, zooals on
langs bij het Italiaansche schip, in de
zaal voor de officieren, in de cantine
voor de manschappen.
Een tweede bom, aldus vervolgt het
communiqué der rijksregeering, trof 't
zijdek, doch richtte daar slechts geringe
schade aan.
Het schip, dat volkomen gevechts-
klaar is, voer naar Gibraltar om daar
de gewonden aan land te zetten.
Het schip heeft geen schoten gelost
op de vliegtuigen.
Nadat de „roode" regeering van Va-
lenc'a door de niet-inmengingscommis-
sie en door de rijksregeering twee ma
len gewaarschuwd -was geen verdere
aanvallen te doen op de in dienst der
internationale cqgt^e staande schepen,
dwingt d e»Z'^^h ieuwe mis
dadige aanslag op een
Duitsch schip de regee
ring van het Duitsche
rijk tot maatregelen, wel
ke zij onverwijld zal mede-
deelenaan deniet-inmen
gingscommissie.
23 DOODEN.
UT Gibraltar wordt gemeld, dat een
der bommen door het dek drong en ont
plofte in een verblijf zoodat 18 opvaren
den op slag gedood werden. Een tweede
bom, die op het voorschip terechtkwam,
doodde vier mannen. Van de vele ge
wonden is er later nog een overleden,
zoodat deze bomaanval 23 dooden heeft
geëischt. Het aantal gewonden zou 60
bedragen. Onder de dooden zou zich
geen enkele officier bevinden. De
„Deutschland" is gisteravond te Gibral
tar aangekomen.
Alle Britsche en buitenlandsche oor
logsschepen hadden de vlag halfstok ge
hangen, toen de kruiser de haven bin
nenvoer.
De gewonden werden in allerijl naaf
het ziekenhuis overgebracht. Alle dok
ters zijn met spoed ontboden,
Hoe Duitschland het nieuws
vernam.
Rijkskanselier Hitier bevond zich
voor de opening van een landbouwten
toonstelling te Muenchen. toen hij ken
nis kreeg van het bombardement.
Na de opening der tentoonstelling^
heeft de Führer 'een bespreking gehad
met den te Muenchen aangekomen rijks
minister van buitenlandsche zaken.
Zondagmiddag kwam ook de opperbe
velhebber der vloot, generaal-admiraal
Raeder per extra-vliegtu'g te Muen
chen aan. Hij begaf zich direct naar Hit-
Ier met wien hij een diepgaande bespre
king had. Om vier uur verliet de rijks
kanselier Muenchen Hij keerde, in ge
zelschap van den rijksminister van bui
tenlandsche zaken en den opperbevel
hebber der marine, naar Berlijn terug.
De Duitsche omroep stelde de luis
teraars van het gebeurde in kennis na
de andere polit'eke berichten en het
sportnieuws. De uitzending van dans
muziek aan het einde van den avond
verviel. In de Berlijnsche hoofdstraten
werd de tijding door het verraste pu
bliek in groepjes besproken,
In politieke kringen geeft men geen
aanwijzingen omtrent den aard der maat
regelen, die de regeering denkt te ne-
mn in antwoord op het bombardement
Von Ribbentrop zal vandaag de com
missie voor de niet-inmenging van die
maatregelen in kennis stellen,
Duitsche perscommentaren.
Voor zoover couranten verschenen
zijn, publiceeren zij het bercht over den
luchtaanval op het pantserschip
„Deutschland" in een rouwrand, In hun
commentaar geven de bladen uitdruk
king aan de verontwaard'ging welke het
land wegens deze „ongeloofelijke ge
beurtenis" vervult. Tevens wijzen zij de
uiteenzettingen van de hand welke Va
lencia hierover heeft gegeven. Zoo
schrijft de „Volkischer Beobachter".:
„Met verdraaiing der feiten tracht men
de vreeselijke misdaad te bedekken,
waaraan bijna honderd Duitsche solda
ten bij het vervullen van een internati
onalen plicht ten offer zijn gevallen. Het
feit, dat de Duitsche matrozen :'n het
verblijf der bemanning door de doode-
lijke bommen achterhaald zijn, weerlegt
ondubbelzinnig de brutale bolsjewisti
sche uiteenzetting.
Het Duitsche oorlogsschip had rust
en was niet klaar voor een gevecht om
den overval te weerstaan. Men mag ver
wachten, dat de bommen op de,
„Deutschland" eindelijk eens de niet-in-
mengings-commissie te Londen uit haar
lethargie en academische besprekingen
haalt. Aan de deur van de Lon-
densche conferentiezalen kloppen de
dooden van de Duitsche en Itali
aansche oorlogsschepen. Een geheel
volk, en dat deel der wereld, dat
het bolsjewistische gevaar in zijn ge-
heele draagwijdte inziet, verheft de aan
klacht erkent eindelijk dat hier mis
dadigers aan het werk zijn, die een we-
reldchaos willen ontketenen. Praat niet
langer over beschermingsmaatregelen
maar neemt maatregelen. Dag in dag uit
wordt de geheele internationale con
trole duidelijk gehoond, zendt men wa
penen en vrijwilligers over de Pyrenee
ën en werpt men op de schepen die den
„rooden" invoer moeten controleeren,
bommen als op schietschijven. Duitsch
land heeft zich bij de internationale con
trole niet opgedrongen. De jongste ge
beurtenissen om Guernica en de bolsje
wistische verdraaiingen in Genève en
Londen sinds het begin der internatio
nale controle hebben voldoende bewe
zen, dat de bolsjewistische misdadigers
er niet aan denken, de internationale
afspraken voor zich als bindend te be
schouwen".
De „Montagspost" zegt ervan over
tuigd te zijn, dat de Duitsche regeering
met alle scherpte er voor zal zorgen dat
voor dit voorv.al voldoening gegeven
wordt.
De indruk te Londen en Parijs.
Hoewel het bericht, volgens hetwelk
de Duitsche regeering met ingang van
heden maatregelen zou nemen ter be
antwoording van het bombardement
van de „Djeutschland" .eerst laat bei-
kend werd, heeft het zoowel te Parijs
als te Londen eenige bewogenheid in
politieke kringen doen ontstaan. Men
weigert evenwel te gelooven, dat
Duitschland (Je verantwoordelijkheiid
voor een onmiddellijke actie op zich zal
nemen. Door een dergelijk onmiddellijk
optreden, aldus »zegt men, zouden ern
stige internationale gevolgen kunnen
ontstaan, doordat de commissie voor de
niet-inmenging voor een voldongen feit
geplaatst zou zijn alvorens zij in de aan
gelegenheid betrokken zou zijn en over
maatregelen beraadslaagd zou kunnen
hebben.
Uit Gibraltar wordt gemeld, dat Duit
sche oorlogsschepen vanmorgen, Alme
ria (een van de belangrijke havens aan
de Middellandsche zee, welke zich in
handen van de regeering bevinden) heb
ben gebombardeerd bij wijze van tegen
maatregel tegen het bombardement van
de „Deutschland". Van 7 uur heden
morgen af hebben een kruiser en twee
torpedojagers de stad beschoten.
Mededeeling van Del Vayo,
De Spaansche vertegenwoordiger bij
den Volkenbond, Del Vayo, heeft te Ge
nève bevestigd, dat zijn regeering hem
heeft doen weten, dat Almeria vanmor
gen te zeven uur gebombardeerd werd
door een Duitschen kruiser en twee tor-
pedobootjagers.
Spanje vraagt onmiddellijke
bijeenkomst van den Volken
bondsraad.
Nader wordt gemeld: De regeering te
Valencia' heeft onmiddellijke bijeenroe
ping van den Volkenbondsraad ge
vraagd.
(Zie verder: laatste berichten.)
Vliegtuigen van Franco hebben Za
terdag een aanval ondernomen op Bar
celona. Er zijn vijftig dooden en honderd
gewonden. De zes driemotorige bom
menwerpers lieten een vrij groot aantal
bommen vallen op verscheidene stads
wijken. Terstond werd alarm gemaakt
en opende het luchtdoelgeschut het
vuur op de vliegtuigen, die onmiddellijk
met mitrailleurvtfur beantwoordden.
Eenige huizen zijn ingestort. Alvorens
in de richting der zee te vertrekken,
lieten de vliegtuigen nog bommen val
len op het dorp Gramanet del Besos,
waar bewoners werden gedood en eeni
gen gewond.
Schip tot zinken gebracht.,
Het ministerie van nationale verde
diging te Valencia deelt mede, dat een
duikboot van onbekende nationaliteit
bij Barcelona twee torpedo's heeft af
gevuurd op een Spaanschen koopvaar
der, de „Zorroza". Eenige uren later
bracht dezelfde duikboot, die zich schuil
had gehouden, het vrachtschip „Ciudad
de Barcelona" met een torpedo tot zin
ken. Het aantal slachtoffers zou aan
zienlijk zijn, daar het schip met vele
passagiers uit Marseille was vertrok
ken.
Faillissementen.
De rechtbank te Middelburg heeft
heden failliet verklaard J. Taelman aan
nemer te Philipinne, Rechter
commissaris mr. A. van der Hoop; cu
rator mr. G. Tichelman te Terneuzen.
VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
Ml DDELBURG
(ingez. Med.l
Bij beschikking van den minister
van defensie a.i. is de luit. ter zee 2e
kl. marine reserve F. Heijman, heden
geplaatst a. b. van Hr. Ms. „Jan van
Brakel".
Verwachting tot morgenavond:
DE BILDT: Meest matige N.W. tot W.
wind, zwaar bewolkt met tijdelijke op
klaring, later weer kans op regen, iets
koeler.
UKKEL: Matige W. tot N. wind,
zwaar bewolkt, met op verschillende
plaatsen nog regen, in Oost-België plaat
selijk onweer. Toenemende opklaringen,
matige temperatuur met een nachtelijk
minimum van ongeveer 6 graden.
O
Ma. 31 Mei. Zon op: 4 h 47; onder:
21 h 08. Licht op: 21 h 38. Maan op:
24 h 53; onder: 10 h 37. L.K. 2 Juni.
Hoog- en Laagwatei te Vlissingen s
Mei.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 31 5.58 18.14 12.10 24.50
Juni.
Di. 1 6.46 19.03 12.55
Wo. 2 7.41 20.00 1.40 13.51
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Mei.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 31 7.43 20.02 1.06 13.17
Juni.
Di. 1 8.25 20.44 1.47 14.04
Wo. 2 9.14 21.36 2.34 15.00
Westkapelle is 28 min. en Domburg'
23 min. vroeger; Veere 38 min, later
(S springtij),
OPENBARE CONCERTEN.
Het eerste Abdijconcert zal niet op
Zondag 13 Juni, doch reeds Zondag 6
Juni a.s. plaats vinden, terwijl het eer
ste Molenwaterconcert van het Middel-
burgsch Muziekkorps, aanvankelijk
bepaald op 4 Juni, nader is vastgesteld
op Vrijdag 11 Juni.
Overtreding Arbeidswet.
De politie heeft procesverbaal opge
maakt tegen zekeren B. terzake het
doen verrichten van arbeid door 5 ar
beiders op voor hen verboden tijd.
Houdt uw stuur vast.,
Het is verboden op een rijwiel te rij
den zonder met minstens één hand het
stuur vast te houden. Het is een over
treding, die nog al vaak voorkomt en
deswege is tegen een wielrijder proces
verbaal opgemaakt.
Landlooperij.
De politie hield zekeren W, P. N. aan
die zich aan landlooperij schuldig maak
te. N. is aan de justitie voorgeleid.
Op vrije voeten.
Zekere J. wonende te Middelburg, die
in den loop der vorige week door de po
litie te Vlissingen ter beschikking van
de justitie werd gesteld als verdacht
van verduistering van een belangrijk
geldsbedrag, is thans op vrije voeten ge
steld.
De examens ter verkrijging van het
bewijs van geoefendheid van het Neder
landsche Roode Kruis zijn op 27 en 28
Mei gehouden met den volgenden uit
slag: Geslaagd zijn de dames L. Goed-
bloed, W. H. Gompelman, W. G. den
Hollander-Rooseboom, C. F. van Kerk-
voort, E. H. v. d. Roost, H. Seymour,
M. Verkley en P. C. v. d. Voorde-Bos-
schaart, en de heeren P. J. G. Kenting,
A. L. C. Kenting, K. W. Snoep, W. C.
Kunst, C. A. Polderman, J. J. de Muynck
en W. K. Net.
VEREENIGING SCHOOLMUSEUM.
„Het belang van goed kleuter
onderwijs".
Na een korte pauze kwam Zaterdag
een lezing over bovengenoemd onder
werp aan de orde, waarvoor was uitge-
noodigd mej. J. E. Schaap, die te Rot
terdam directrice is van de kweek
school voor bewaarschoolonderwijzeres
sen, tevens belast met het gemeentelijk
toezicht op bewaarscholen.
Mej. Schaap zette uiteen, dat
goed kleuteronderwijs van groote waar
de is. Men heeft over het algemeen