NATIONALE DELFTSCHE SLAOLIE Alexander Harkens Testament KRONIEK van den DAG. CALVÉ-KWALITEIT DERDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN ZATERDAG 15 MEI 1937. No. 113. Nederlandsche landbouwers naar Chili? LEVENSVERZEKERING-BANK Het goudvraagstuk. □la Engeland, Duitschland en Italië. De betrekkingen tusschen Engeland en Italië staan de laatste weken weer eens aan een tamelijk hevige spanning bloot. Men heeft het gevoel te Rome, dat de John Buil een duistere politiek in Spanje speelt, een politiek dwars te gen de [overigens ook duistere) belangen van Italië in. Het geval heeft, zooals men weet, reeds tot een soort van pers oorlog geleid. De Italiaansche dagblad correspondenten zijn op hoog bevel van den in zijn wiek geschoten Duce uit Londen teruggeroepen. Gelukkig trekt de minder zenuwachtige Engelsche re geering zich van dergelijke ietwat kwa jongensachtige demonstraties niet veel aan. Haar taktiek is te doen, alsof haar neus bloedt, d.w.z.: niet te veel notitie te nemen van de Romeinsche opvlie gendheid. Daarmee voorkomt ze ver moedelijk, dat het toornig woeden van signor Mussolini de officieele diploma tieke betrekkingen in 't openbaar gaat schaden. Tegen een bepaald tempera ment van den Italiaanschen dictator schijnt geen ander middel te deugen dan dat der negatie. En in de kunst der ne gatie zijn de Engelsehen meesters. Graaf Ciano, de schoonzoon van den Duce, heeft eergisteren in de Italiaan sche „Kamer" een rede over de buiten- landsche politiek gehouden. Men had daar nog al wat verwachtingen van, in verband met het Italiaansch-Engelsche heibeltje. Sensationeele verklaringen bleven echter uit. De rede was voor Italiaansch doen betrekkelijk mat. Graaf Ciano deelde o.a. mede, dat Ita lië bereid blijft den vrede te dienen en ook met Engeland vriendschappelijke betrekkingen te onderhouden. Wellicht heeft John Buil gemeesmuild, toen hii dit vernam. Ook de verhouding tusschen Londen en Berlijn laat intusschen weer het een en ander te wenschen over. De Duitsche pers heeft op voorbeeld van de Ita liaansche? de laatste dagen opnieuw vinnige kritiek op Engeland uitgeoefend. Daarvan neemt men aan de Theems echter evenmin veel notitie, blijkbaar in de onderstelling, dat Hitier er wel voor op zal passen, de spanning al te veel op te voeren. Het feit van de aan bieding der geloofsbrieven door den nieuwen Britschen ambassadeur te Ber lijn, Sir Neville Henderson, heeft deze week trouwens een welkome gelegen heid tot het uitspreken van verzoenend klinkende woorden geboden. Hitler's be scheid op de toespraak van den gezant was in heel vriendelijke termen vervat. Het officieuze orgaan de „Deutsche diplomatisch-politische Korrespondenz knoopte aan dit onderhoud beschouwin gen vast, welke de aandacht verdienen. De verzekering des Britschen ambassa deurs, dat hij gaarne wil medewerken om de betrekkingen tusschen beide lan den op een grondslag van blijvende en vriendschappelijke overeenstemming te plaatsen, juicht de „Diplo" toe. Dat er de laatste maanden nogal schaduwen op die betrekkingen zijn gevallen wordt door haar overigens (en natuurlijk) ge weten aan de z.g. onjuiste berichten in Engelsche bladen. Verder betoogt de Korrespondenz dan dat blijkens zekere verklaringen anti-Duitsche elementen er reeds op rekenden, van de gerezen moeilijkheden te kunnén profiteeren; dat zij hoopten met Engelschen steun het Duitsche Rijk uit te schakelen als gelijkberechtigd medewerker in het Donaubekken 't Geheele artikel maakt min of meer den indruk, dat Duitsche officieele krin gen er naar streven, de spanning tus schen Engeland en Duitschland en Ita lië althans eenigermate te doen beda ren. Hiervoor zou ook het bezoek kun nen dienen, dat, zooals thans bekend wordt, „minister-president" Göring met de Pinksterdagen aan Venetië zal bren gen, naar 't heet om zijn echtgenoote die nog altijd op Italiaanschen bodem vertoeft, af te halen. Te Weenen hac het gerucht, dat tegen Pinksteren een Duitsche extra-trein Oostenrijksch ge bied in Zuidelijke richting zou passeeren en kort daarna terugkomen, al de ver onderstelling gewekt van een vervroegd onderhoud HitlerMussolini. Maar uit Berlijn is gemeld, dat de Duce eventu eel per vliegtuig naar Berchtesgaden, waar het landingsterrein gereed is, zou reizen. Wanneer dat zal zijn laat men in 't midden. Dat de „Diplo" in zijn artikel de Do nau-landen ter sprake bracht, hoeft niet te verbazen. Er schijnen sinds enkele dagen inderdaad pogingen gedaan te worden Engeland meer voor midden- Europa te interesseeren. In Oostenrijk en Tsjecho-Slowakije maakt men zich nogal ongerust over de Duitsch-Italiaan sche „spil". De samenwerking tusschen Rome en Berlijn zou die beide landen duur te staan kunnen komen, meenen de ongerusten. Vandaar dat men te Wee nen en Praag zijn blikken naar Londen heeft gericht. Als Engeland bereid ge vonden zou worden voor steun aan de politiek der beide landen (welke er in de eerste plaats op gericht is, van een curateele van Duitschland en Italië ver schoond te blijven) zouden heel wat har ten daarginds weer rustiger gaan klep pen. Voorshands gejooven wij echter niet, dat voor de gesignaleerde onge rustheid inderdaad veel reden bestaat. Ook al lijkt het twijfelachtig, dat Enge land er veel voor zal voelen, zich met het midden-Europeesche wespennest van heel nabij bezig te houden. door MARY HASTINGS BRADLEY. 33). Dus ze hield nog niet van hem! Ze be schouwde hem nog niet werkelijk als haar echtgenoot!.... Verlicht ademde Alex op en plotseling greep hij haar bij haar schouders, trok haar naar zich toe en omhelsde haar. „Anne! Anne dan toch!" Ze verborg haar gelaat tegen zijn schouder. .Anne, liefsteje weet, dat ik wel van je houd.... dat ik je altijd al lief gehad heb, van het eerste oogenblik al. Toe, zeg, dat jij ook van mij houdt! Zeg! dat je met mij mee zult gaan!" Ze hief haar hoofd op en wendde het heel even af. In het sterrenlicht las hij haar onzekerheid duidelijk genoeg. „O, Alexzei ze bevend. „O, (Alexik weet het zelf niet.heusch, ik weet het niet!" Hij liet haar los. Hij voelde een steek in zijn hart. Zelf zoo beslist en onafhan kelijk, kon zijn natuur niet zoo gauw het medelijden vatten dat in haar leefde en haar gevoel van verplichting tegen over iemand, dien zij, al was hel dan ook geheel buiten haar schuld, krenken Een deel dezer Zuid-Ameri- kaansche republiek is uiterst geschikt voor kolonisten uit onze contreien. Omtrent het bezoek, dat de Neder landsche handelsmiss'e in Zuid-Amerika aan Chili heeft gebracht, wordt ons nog dd 6 Mei uit Santiago gemeld, dat zij zich ook heeft verdiept in de vraag, of Nederlandsche landbouwers z'ch daar te lande kunnen vestigen. Deze vraag is een ietwat uitvoeriger be schouwing waard: De langgerekte en smalle strook lands: tusschen de Cordillera de Los Andes en de Stille Zuidzee, d e Chili heet, kan ruwweg worden ingedeeld in het droge en warme Noorden, het koele en re genachtige Zuiden, en het gem.atigde midden des lands. S/ehakelt men Het dorre Noorden en het nog vrijwel on bewoonde Zuiden voorloopig maar liever geheel uit, dan blijft het zeer aantrekkelijke midden des lands over, doch ook van deze middelmoot komt het Noordelijke gedeelte, waar de beide grootste steden liggen, wel nau welijks voor vestiging door Nederland sche landbouwers in aanmerking. Het land is er vruchtbaar en l'efelijk, maai de gewassen behooren tot de sub-tro pische groep, en over het algemeen is het een streek van droge warmte, dus zeer geschikt voor de volkeren uit Zuid-Europa dan uit het Noorden van ons werelddeel. Zoodra men echtei verder Zuidwaarts de streek bereikt, waar de regens veelvuld'ger vallen, en waar de wijnbouw het opgeeft, komt men in een land w.aar de Nederlander zich vermoedelijk zeer op zijn gemak zal gevoelen. Golvende v,alleien van vrij aanzienlijke breedte, en soms zelfs uitgesterkte vlakke stukken bieden daar een voortreffelijken bodem voor landbouw en veeteelt van de soort waaraan de Nederlandsche boer ge wend iisv Er groeit tarwe, haver en zou. Hoe was het mogelijk dat ze van hem hield en toch niet met hem mee wilde komen? Zonder verder iets te zeggen liet hij haar gaan. HOOFDSTUK XL Uren lang hadden de drie blanken 't olifantenspoor gevolgd, Bij 't eerste ha nengekraai, toen het nog duister was en vochtig van de dauw, was een inboor ling' het kamp binnen gekomen met het ber:cht dat olifanten de bananenaan- plantingen van een naburig dorp hadden verwoest en dat hij hen op hun spoor kon brengen. Zoo snel ze maar konden hadden de mannen zich op weg begeven. Mc Nab had de geweerdragers bijeen getrommeld, had den kok gauw koff e laten zetten en er voor gezorgd, dat ge weren en munitie in orde werden ge bracht. Het leek een heel goeden kans. Alex zei weinig. Andy scheen buitenge woon in zijn schik. Anne hoorde hen praten en het leek haar, of de vorige avond niet meer dan een bange droom was geweest. Ze ging niet mee op jacht maar vergezelde hen tot den rand van het kamp, om hun goede jacht te wen schen. En ze bleef met een brandenden lantaarn in de hand omhoog geheven staan, toen de kleine stoet van blanken en zwarten haar voorbijtrok langs het glibberige steile pad. ander graan, doch ook naar aardappe len is in Chili groote vraag. De regel matige regenval maakt dat het 'aan graanvoer nimmer ontbreekt, zoodat deze streek dan ook een groote toe komst heeft voor veehouderij en zuivel bedrijf. Ruwweg kan men zeggen, dat de streek, die zich groepeert rondom de beide voornaamste provinciesteden Te- muco en Osorno de meest geschikte zal blijken te zijn. Deze streek is destijds bewoond geweest door de Arauc.aniërs, een taai Indiaansch volk dat pas in de tachtiger jaren tot de Chileensche repu bliek is toegetreden. Rondom de in die zelfde periode gestichte stad Temuco (thans 35,000 inwoners) heeft de regee ring aan deze Indianen tamelijk uitge strekte stukken bouwland afgestaan. Later is onder de Araucaniërs de dege neratie door drankmisbruik en andere kwalen snel toegenomen, zoodat er op den duur n,aar een uitweg gezocht zal moeten worden om deze reservaten weer u t de handen der inboorlingen te krijgen, teneinde een betere exploitatie te bereiken. Vermoedelijk zal de Chi leensche regeering trachten, de Arau caniërs verderop naar het Zuiden te verplaatsen. In de omgeving van Osor no (ook 35,000 inw.) wonen hoofdzake lijk Duitsche kolonisten, zoodat dit stad je in menig opzicht meer op een Euro- peesche provinc eplaats lijkt dan op ChiL. Een driemanschap uit de Nederland sche handelsmissie heeft zich op een bezoek van eenige dagen be de hier boven genoemde middelpunten met hun omgeving bezocht. De opgedane indruk was dat het land stellig beschouwd mag worden als een der beste streken voor vestiging in Zuid-Amer'ka, De hoeveel heid land die per landbouwend gezin benood'gd is, wordt in Chili begroot op 100 ha indien er rijp en groen onder is, heeft men te maken met reeds ge heel bouwrijp gemaakten grond, dan kan men met 50 ha toekomen. Er worden prijzen genoemd van ongeveer 1000 Chileensche pesos (70 gulden) per ha. Behalve de mogelijkheid van zelfstan digen aankoop bestaat er echter nog 'n andere figuuf, waarvan de nieuwkomer zich kan bed'enen, nl, als kolonist op te treden van de Caja de Colonisacion. Deze kolonisatiekas te Santiago, een stichting van de regeering, :s doende om onvoldoend geëxploiteerde landerij en in eigendom te verwerven, of groote bedrijven welke in financieele moe'lijk- heden geraken, te koopen, teneinde den aldus uit de handen van het grootgrond bezit verkregen bodem te verkavelen en met geschikte elementen te koloni- seeren. Vindt de Caja dat een bepaald boerengez n in staat is om op eigen beenen te staan, dan brengt zij het op een der koloniegroepen, welke uit het bosch gerooid worden, en waar de ko lonist zelf zijn huis kan bouwen en zijn grond kan indeelen. Doorloopend staai hem assistentie van de Caja ter beschik- k ng. Pas na drie jaar begint hij af te betalen, en wel 3 pet. rente en 1 pet. amortisatie. In veertig jaar kan hij on bezwaard eigenaar zijn. Tot zoolang moet hij zich een zekere voogdij van de Caja laten welgevallen, o.a. in de selectie van zaaigoed, veesoorten en2. Voor gezinnen, d'e eerst den landbouw nog moeten leeren, onderhoudt de Caja bovendien een paar „school-boerderij- en", waar cursussen van gemiddeld drie jaren worden gegeven, midden in het practische bedrijf. De techniek van den landbouw laat in Ch:li slechts bij uitzondering de toe passing van machines op eenige schaal toe. Immers, niet alleen is het land over het algemeen heuvelachtig, doch boven dien heeft het oorspronkelijk een dikke vacht van woud gedragen. D't bosch wordt in .brand gestoken, hetgeen in 'n zoo regenachtige streek waarlijk niet altijd eenvoudig is. De beste boomen, doorgaans een eiksoort, plegen aan al- Voorop ging' de gids, een glimmende neger in een geitenvel, met een lantaarn zwaaiend; dan de blanken met een ge weerdrager in smoezelig khaki achter hen aan, tenslotte een stel onwillige dra gers met 'n speer rils wandelstaf, bela den camera's en in regenjassen gewik kelde trommeltjes met proviand, die ze op het hoofd droegen, met veldflesschen aan 'n riem over de schouders, voort durend mopperend, omdat zij waren uit gekozen voor den tocht. De ochtend was nog duister. De lan taarn van den gids verspreidde slechts een vaag schijnsel. De blanken zochten met hun zaklantaarns den weg over de glibberige rotsen en tusschen het hooge gras, nat van dauw, dat het door hen te volgen pad overdekte, In het hart van Andrew Farquahr heerschte nog' som berder duisternis. Hij volgde dat pad met haat in zijn binnenste. Hij zou dien dag niet op jacht gaan naar olifanten, maar jagen op Alexander Harken. Hij had hem den vorigen avond in ge sprek gezien met Anne en dat had zijn ziel vergiftigd. Hij was er door over tuigd geworden, dat Alex haar heimelijk van hem wilde aftroggelen. Haar en haar geld er bij! Maar dat zou hij bij zijn weten niet toelaten! Hij was er ook nog! Uren lang had hij wakker gelegen en zich aldoor maar voorgesteld, dat Anne bij hem ko men zou om hem te zeg'gen, dat ze met ROTTERDAM (Ingez. Med.i geheele vernietig'ng te ontkomen, en gaan vervolgens weer doorgroeien, zij 't ook met een verschroeiden top. De stronken blijven voorloopig in den bo dem achter. Pas na ve(.e jaren zijn zij voldoende weggerot om opgeruimd te kunnen worden. Men ploeg; en zaait dus doorloopend tusschen boomen en knoesten in. Ook 'n de weidevelden ziet men alom deze stompjes van het voormalige oerwoud. De bodem is niet bepaald zeer zwaar, en bestaat slechts zelden uit klei. Meestal is het een goe de zandgrond, waarop ook tarwe wil groeen. Aan granen, aardappelen vleesch en nog eenige andere agrari sche producten bestaat in Chili be paald schaarschte, zoodat de land bouwer er gunstige vooruitzichten heeft, te meer daar binnenkort well cht tus schen Chili en Bolivia een douaneover eenkomst tot stand komt, welker strek king zal zijn, dat de grenzen vrijwel wegvallen. En Bolivia moet schier alle voed'ngsmiddelen importeeren. De leden der handelsmissie bezoch ten een der kolonies van de Caja.. En- trelagos genaamd, omdat zij gelegen is "tusschen twee zeer liefelijke berg meren, Lago Puyehue en Lago Rupan- co. Een voortreffelijke autoweg leidt er van de stad Osorno heen, over een afstand van 50 km. Op het grondge bied der kolonie zou men zich in de omgev ng van een kurort ergens in de bergen wanen, zoo welverzorgd is de autoweg die te midden van parkachtig woud het meer zoomt tot w.aar de voet v,an de Codille bereikt wordt. Al dergelijke terreinen zijn te krijgen en te gebruiken tevens. Zij zijn niet af gelegen en tevens n et zeer duur. Het zal dus stellig de moeite waard zijn om te dezer zake de voeling met Chili te blijven onderhouden, om te zier. in hoeverre ook de Nederlandsche land bouwende bevolking wellicht van deze "logelijkheden gebru k zal kunnen ma ken. LEGER EN VLOOT- Bij Kon. besluit is op het daartoe door hem gedaan verzoek, een eervol ontslag als zoodanig verleend uit den militairen dienst, aan den reserve-eer- ste-luitenant jhr. A. van Citters van het 7e regiment veldartillerie. KERK EN SCHOOL. Door het Prov. Kerkbestuur van Zeeland is na gehouden examen toegela ten de heer A. M. C. Franken te Char- lois. Financieel economisch weekoverzicht. Een waarschuwing van mr. Trip De productie heeft de behoefte ver overschreden Internationale samenwerking moet een eind aan de moeilijk heden maken Gunstig jaar verslag van de Ned, Handel Mij. In het verslag van de Bank voor In ternationale Betalingen heeft de pre sident van deze instelling, de heer Trip, deze week men g waarschuwend woord laten hooren aan degenen, die mochten meenen, dat de huidige goud productie zal kunnen worden voortge zet in een zelfde tempo als de laatste jaren het gevaT was. En inderdaad lijkt er voor een dergelijke waarschuwing alle grond. Sedert 1930 toch :s de we- reld-goudproductip gestegen van 20 millioen ounces tot 35 millioen ounces, een toename derhalve v,an 75 pet,, en wat meer zegt: een toename waaraan gegeven de reeds bestaande zeer rui me gouddekking der circulatiebanken tot hare dhect opeischbare verplich tingen geenerlei behoefte bestaat. W. i. w. zijn er verschillende centrale ban ken, die juist aan een tekort aan goud lijden, men denke bv. slechts aan Duitschland en Italië, maar dit maakt het probleem van den goudovervloed voor de .overige centrale banken des te grooter. Bij een meer gelijke ver deeling toch van de monetaire goud voorraden dat zijn die voorraden waarop het geheel geld- en crediet- wezen van het land is gebaseerd zouden de gevaren welke aan een „goud-indigestie" kleven, veel m nder hoog kunnen worden aangeslagen. Thans is de situatie echter aldus, dat enkele landen, Amerika vooraan, ge volgd door Engeland en Nederland, vrijwel al het monetaire goud n,aar zich zien vloeien, terwijl het geldwezen van deze landen hieraan allerminst behoef te heeft. Integendeel en dit is dan ook de reden dat in die landen alle mogelij ke maatregelen worden genomen, om de schadelijke gevolgen hierv.an te weren. Een poging daartoe vormt de be kende sterilisatie-polit'ek, welke is gericht den invloed van den overdadi- gen goudstroom te keeren, door tot een zelfde bedrag als het binnen- stroomende goud, schatkistpapier in O* (Ingez. Med.) Alex wegging. Maar ze was niet geko men. Hij had dus nog tijd! Hij moest de vluchige gedachte, die in den nacht bij hem was opgekomen, snel verwerken. Hij had de aarzelmg van jAnne bemerkt en was er even verbaasd over geweest als Alex, maar had die ook evenzeer misverstaan als deze, Hij meende, dat, indien zij zooveel om hem zelf gaf, dat ze aarzelde van hem heen te gaan en het eens was geweest met zijn voorstel de dingen vooreerst te la ten zooals ze waren, ze dan ook genoeg van hem hield, om bij hem te blijven, wanneer haar weg weer vrij was. Zoo lang ze maar niet te weten kwam, dat hij dien weg had vrij gemaakt! En hij zou er wel voor zorgen, dat ze het nim mer te weten kwam! De aanwezigheid van Mc Nab was een beveiliging tegen iedere verdenking. En hij zou Mc Nab wel om den tuin leiden! Rleeds dagen lang was zijn jajloezie tegenover die twee, die elkaar steeds nader kwamen, gegroeid. Nu waren zijn laagste instincten gewekt, doordat hij gezien had, hoe Anne zich door hem had laten omarmen. De wereld was nu te klein geworden voor hemzelf en Alex HarkenHii zou volbrengen, wat Nathan tevergeefs gepoogd had. En hij zou niet aarzelen, hij zou de onzekere hulp van een trein niet aanwenden.... een schot in den rug zou veel meer af doende zijn. En dan zoo, dat niemand ooit \ermoeden zou, dat hij dat schot gelost had. Ze hadden zes geweren bii zich, drie dubbelloops zware olifanten geweren voor de blanken en drie lichtere geweren, die door de bedienden gedra gen werden voor ander jachtwerk. De geweerdragers werden verondersteld nooit te vuren dan uitsluitend voor zelf verdediging Maar voor vandaag waren er andere orders gegeven Terloops had Andy het plan geopperd, dat de zwarten zouden mogen schieten nu de bianken, omdat hoe meer kogels een olifant kreeg, des te veiliger het zou zijn. En Mc Nab, die geen echte jager, maar meer een kampleider was, had daarin maar al te graag toegestemd. An dy had nu met zijn drager van geweer verwisseld, onder voorwendsel, dat hij dus schieten zou met eenzelfde soort ge weer als de andere twee dragers en dat dus een mistreffer altijd aan een der ne gers zou worden geweten. Natuurlijk dat er van geen wild door elkaar schie ten sprake zou zijn, maar dat moest hij afwachten. En dan bleef hem nog altijd de hoop, dat een olifant Alex verplet teren zou. Alex had totaal geen onder vinding van de jacht op zulk grof wild. ,,'n Man doet veel voor geld.... zelfs moord!" h,ad de oude Alexander op zijn sterfbed gezegd. Als hij eens zien kon, hoe hoog het zaad der hebzucht, door hem uitgestrooid, was opgeschoten! (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1937 | | pagina 9