22* GOESCHE COURANT
Deze Courant
DE TELEX
BINNENLAND.
WEERBERICHT.
I"22 h'
I.. 18
NUMMER 102.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
MEI 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
Mei-dag.
De Zeeuwen zijn standvastig. Zij laten zich niet mede
slepen door den waan en de leuzen van den dag. Zij
hebben geleerd bij het verdedigen van hun grond en bij
de beoefening van hun bedrijf, rustig te wikken en te wegen,
ook in stormgetij, wat het meest geboden is. Zoo zuilen
zij ook thans den juisten weg, den weg van het liberalisme,
weten te kiezen en te volgen, omdat ondanks den nood
der tijden in hen leeft het besef dat vrijheid van handel
en bedrijf en bovenal vrijheid van consciëntie steeds de
grondslagen zijn geweest van Zeeuwschen voorspoed.
J. M. VAN BOMMEL VAN VLOTEN.
Het luchtbombardement
van Guernica is een
schande voor de wereld.
En niemand heeft
het gedaan. Diep tragi
sche en beschamende
toestand Voor een her
haling van dien gruwel
van NU bent U STRAKS
verantwoordelijk, wan
neer U niet meedoet
aan arbeid voor vrede
onder menschen
en Volkeren I
iszand.
Korps
daarna
l,Uil t
irjaar-
jilitaire
Tehuis
Partij,
„To.
j-tz.
oneel-
et o.l.
p.15 h.
iestav.
Kin-
-17 h.,
iel en
jmite
Dem.
Oud.
e Af-
i.orps
reem-
|,30 h.
[orps
reem-
30 h.
Torps
reem-
Is i. s.
mdel.
iOO h
>nia
Lez.
aard;
„De
ing
ina";
«I
nia
tma";
iia";
Tuin
Tuin
Ichut-
H
pna
|ina";
iia";
Mei:
en
15 h.
Mei:
ZO
Lpr.-
en
JO h.
„De
rens.
St-
burg.
rovwctaU
MIDDELBURG
COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlis8Ïngen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant'; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche ^Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Vandaag viert het socialistisch geor-
gan'seërde deel van het Nederlandsche
▼olk feest, zijn feest van den arbeid
zooals dat dan heet. Tot voor enkele
jaren deden dit alleen de socialisten
en de communisten, doch met de weer-
galooze kennis van de politieke tak-
tiek welke de nedernazi's van hun Ita-
liaansche en Du'tsche partijgenooten
hebben afgekeken, vieren sinds een
jaar of wat ook deze den 1 Mei-dag
natuurlijk onder de leuze, dat dat ge
doe van die S.D.A.P. natuurlijk alle
maal maar snert is, en d,at de ware 1
Mei-geest alleen bij de N.S.B. wordt
gevonden. Een handige zet is dat in
elk geval maar daarover ditmaal nu
niet.
De 1 Mei-dag, en dan enkele weken
voor de verkiezingen, is wel een ge
schikte gelegenheid om, in algemeenen
zin, ons standpunt ten opzichte v,an de
socaal-democratie in Nederland eens te
bepalen.
Dat geschiede dan niet met enkele
goedkoope exclamaties en verdoemen
de 'bezweringsformules, maar in alle
nuchterheid en oprechtheid. Want het
is wel heel eenvoudig, en ook wel wat
goedkoop, om een stuk of w,at zij
't nog zoo goede stokpaardjes van
den stal te halen, en deze eens een
keer of wat de baan rond te jagen.
Maar daar schieten we niet veel mee
op: dan jagen z ij wat roode stok
paardjes in de haan, die loopen óók
om 't hardsten de wereld wordt er
geen z er beter van. De paarden (van
alle kleuren) moeten aan gespannen
worden om den wagen uit het moeras
te halen, inplaats van een politeke en
nuttelooze harddraverij te houden!
Nu is er tweederlei houding tegenover
de sociaal-democratie mogelijk. De
volhardend princip'eel-afwijzende, en
de voorzichtig-welwillende.
Eea staaltje van het eerste vindt
sne,* onder Perskroniek, elders in dit
blad: de geheid-1 berale theoloog prof.
Eerdmans spreekt daar fel en scherp
zijn: „nooit of te nimmer" uit. De ver
anderingen van den Laatsten tijd in het
roode kamp ziet hij als slechts door
de omstandigheden afgedwongen schijn-
maneuvers, niet berustende op de nood
zakelijke verandering van diepste over
tuiging op die punten, en dus is het
camouflage, demagogie, voor de zoo-
veelste maal volksmisleiding. Nu de
heerschende windrichting d,at verlangt,
omdat men anders teveel gevaar voor
zetel-, stemmen- en invloedsverlies ziet,
doet men wat onvriendelijker tegenover
de rasechte communisten dan anders,
trekt men bij gelegenheid een
rood-wit-blauw jasje aan en soms als
't moet, zelfs een oranje vest en zingt,
vooruit-met-de-ge't, het Wilhelmus dan
ook maar mee. Edoch: houdt ze in de
gaten: rose is slechts verdund rood,
en als de nood aan den man komt zit
het roode hemd onder 't oranje vestje,
en hamer en sikkel staan als onpit-
wischbaar brandmerk in den schouder
van eiken sociaal-democraat!
Als gezegd, dat is de opvatFng van
de volhardend-afwijzenden. Hoezeer
wij ook principieel met dezulken op
een wortel stoelen, met andere woor
den: hoezeer ook wij het materialisti
sche Marxisme op zichzelf, als wijls-
geerig stelsel, en :n zijn tendenties als
steeds naar 't communisme trekkende,
onomwonden veroordeelen, toch mee-
nen wij, dat de voorzich-welwillende
houding hier eerder geboden is, N i e t
om redenen van opportuniteit, niet
omdat zulks thans het t.akt'sch ha'ndig-
ste zetje zou wezen, maar omdat wij
in het algemeene Nederlandsche volks
belang moeten trachten, met o n-
wrikbaar vasthouden aan
het zuivere in eigen beginse
len, de in de S.D.A.P. georganiseer
de volksmassa's naar de mate onzer
krachten te steunen en tegemoet te ko-
ïeif l?t ^Un worsteLng om van de ver
derfelijke materialistisch-marxistische
beginselen^ los te komen, naar ander
en beter inzicht.
En wanneer het er dan ereis een
beetje krom bij toe gaat daar och
't is menschelijk. Slechts zelden komt
men in zulke dingen een rechte, rond-
uite bekeering tegen, en 't is zelfs ook
de vraag of dat pract'sch doenlijk zou
wezen. Als de geest maar het
goede wil, daarop komt het aan!
Een jaar of acht geleden heeft een
onvervaard liberaal, dien het niet om
functies of zetel te doen was, ir. C.
Wolterbeek, een verhandeling geschre
ven over „Liberalen en Socialisten",
met als ondertitel: „perspectieven v,an
toekomstige samenwerking op beginsel
vasten grondslag." De schrijver betoogt
daarin, dat de liberalen niet langer
zoo vreemd en afzijdig tegenover het
socialisme moeten staan, maar dat zij
met behoud van het vaste beginsel moe
ten zoeken naar de mogelijkhe d van
samenwerking in de toekomst, omdat
de sociaal-democratie als groote partij
ter linkerzijde door haar getalsmacht
nog wel eens mede geroepen zou kun
nen worden te dienen ,als bolwerk voor
de democratie en de vrijheid van ge
weten, van het woord, van vergadering
en van drukpers.
En toch, daarnaast acht de schrijver
die niet op compromis of halfheidspoli-
tiek uit is„de socialistische staat
kunde zonder perspectief van werkelij-
ken vooruitgang, zonder idealisme, daar
zij immers haar scheppenden arbeid
niet bewust richt op de verwerkelijking
van een bepaalde idee" (Het Plan van
den Arbeid was er in 1929 nog niet
maar dat ïs ook minder een te verwer
kelijken idee, dan een loos ideetje voor
de anti-fascistische progaganda!)
„En toch, en toch! zoo vervolgt ir.
Wolterbeek deze onafzienbare scha
re van socialistische mannen en vrou
wen: zij willen vooruit! zij zijn vooruit
strevend! zij gelooven aan hun roeping
en kracht!.... Waarheen?.. Kan het
democratische beginsel op die vraag
een antwoord geven?"....
Wij zullen ir. Wolterbeeks antwoord
nu niet verder ontleden. Er is zoo een
en ander veranderd sedert '29. De
hoofdzaak is nu dit: de ontbrekende of
al te gebrekkige wijsgeerige grondslag
van de Nederlandsche sociaal-democra
tie heeft zich gewroken. Hier evenals
buiten onze grenzen.
Het nationaal-socialisme kon slechts
opkomen, omdat het socialisme liever
gezegd: omdat de geest onder degenen,
die in S.D.A.P. en N.V.V. georganiseerd
waren niet nationaal was. Omdat
men in socialistisch en kring, bona fide,'
maar niettemin ten onrechte, meende
nu al internationaal en a-nationaal te
kunnen denken. Omdat men de hooge,
ja nu nóg allesoverheerschende waarde
van de ideeën natie, volk, gezag,
plicht, en nog zoó een twintigtal, uit de
ze kategorie, als te verwaarloozen nie
tigheden, als nuttelooze franje aan den
„slechts" ideologischen bovenbouw van
den hechten en alleen er op aankomen
den materialistisch-economischen on
derbouw der maatschappij beschouw
de.
Dus doende gaf men zijnen menschen
steenen voor brood.
Het is de tragiek der socialistische ar
beidersbeweging, dat zij zoo laat, zoo
heel erg laat dit licht aan de kimmen
ziet rijzenhelaas slechts opgeroe
pen door zwarte dreigingen aan de oos
terkim.
Maar het ware verkeerd, door harde
afwijzing en herhaald venijnigen aanval,
het zich nu klaarblijkelijk aankondigen
de genezingsproces te belemmeren, mis
schien wel tot stilstand te brengen.
S.D.A.P, en N.V.V. zijn voor negen
tiende immers geen beginsel-partijen,
maar zuivere belangenpartijen. Het
eenige staatkundig-economische begin
sel van het Marxisme is, door hun
eigen menschen, al herhaalde
lijk en definitief als volstrekt onhoud
baar aan de kaak gesteld. Het is geen
beginsel, slechts een stuntelige, foutie
ve econimische theorie.
Maar de menschen, die in S.D.
A.P. en N.V.V. georganiseerd zijn
dat zijn voor 't meerendeel goede, rusti
ge burgermenschen, die niets liever wil
len dan verwerven, wat elke liberaal
ook als rechtmatig erkent: een mensche
lijk en menschwaardig bestaan met re
delijke bestaanszekerheid.
Wanneer de valsche profeet Marx, nu
reeds meer dan eens door de knapste
koppen der sociaal-democratie, als
wijsgeerig-economisch denker volledig
verloochend, ook in den geest der ge
heele sociaal-democratische beweging
verlaten zal zijn, wanneer de r e c h t s-
s t a a t door de socialisten van vandaag
zonder voorbehoud zai aan
vaard worden, wanneer de oude revo
lutionaire ideeën in den oceaan over
boord gezet en verzonken zullen zijn,
zoodat slechts de democratie, streven
de naar recht en vrijheid overgebleven
is dan zal de liberaal de reserve die
hij thans tegenover de sociaal-democra
tie nog strikt en derdege in acht moet
nemen, kunnen laten varen.
En dan zullen deze linksche democra
ten met de andere democraten ter lin
kerzijde en zeker met onderschei
denen ter rechterzijde ook ais goe:
de Nederlanders vruchtbaar kunnen
samenwerken tot gezamenlijke oprechte
verdediging van onze heiligste Neder
landsche goederen: recht en vr ij -
h e i d
DE SPAANSCHE PERIKELEN.
Vragen van het Tweede
Kameriid Wijiakoop.
De heer Wijnkoop heeft aan de mi
nisters van 'buitenlandsche zaken, van
defensie a.i. en van handel, nijverheid
en scheepvaart de volgende vragen ge
steld:
Willen de ministers mededeelen waar
om op of omtrent 16 April jl, de com
mandant van den kruiser Java convooi
heeft geweigerd aan den Nederland-
schen vrachtvaarder Sarkani, waardoor
het schip kon worden aangevallen en
naar Ceuta opgebracht, terwijl toch als
het standpunt der Nederlandsche regee
ring wordt aangegeven, dat bescherming
wordt verleend aan Nederlandsche han
delsschepen in de straat van Gibraltar?
Is het den ministers bekend, dat het
volkomen vast stond, dat het schip te
Rotterdam alleen levensmiddelen in
nam, en dat het blijkens de officieele
verklaring van de rijksambtenaren van
invoerrechten en accijnzen uitsluitend
voedingsproducten aan boord had, en
wel meel, conserven, zalm, koffie,
groente, erwten, boonen, tarwe en
voorts dat het na Rotterdam geen en
kele haven meer aandeed?
Achten de ministers het niet uiterst
nadeelig voor de Nederlandsche
scheepvaart en voor den Nederland-
schen handel, zoowel voor nu als voor
de naaste toekomst en later, dat dooi
de weigering van convooi aan de Sar
kani ten nadeele van Nederland gepre-
judicieerd wordt zoowel voor de Neder
landsche handels- als voor de Neder
landsche scheepvaart-belangen, die bei
de voor dit land en zeker tegenwoor
dig van zoo groote beteekenis zijn?
Is het den ministers bekend, dat ook
de clearing tusschen Spanje en Neder
land zoo is geregeld, dat Nederland
door zijn minder gunstige bepalingen ten
deze bij landen als bijv. Engeland en
Frankrijk ten achter staat, wat natuur
lijk ook weer ten nadeele van den Ne-
derlandschen handel komt, en wat den
ken de ministers te doen om daarin
spoedig een gunstige verandering te
brengen?
Willen de ministers mededeelen hoe
het thans staat met de bemanning, zee
lieden en officieren, zoowel van de An-
dra als van de Sarkani, en wat de mi
nisters eventueel zullen doen of gedaan
hebben om hen zoo snel mogelijk te be
vrijden?
Willen de ministers mededeelen
waarom in de huidige omstandigheden
de zaken van het Nederlandsche gezant
schap te Madrid waargenomen worden
door een niet-Nederlander, nl. door een
Duitscher, of de ministers dat in het
gegeven geval verantwoord achten voor Witter dan wit
de Nederlandsche belangen, en wat de Tt j j- tt
ministers - trouwens in overeenstem- wordcn Uw tanden indlen U poetst met
ming met den aandrang daartoe uit de 1 Tube 60 en 40 ct. Doos 20]|ct. IVOROL
Nederlandsche kolonie te Madrid I
denken te doen om in deze situatie zeer
spoedig wijziging te brengen?
I
DE BOMAANVAL OP HET
S.S. „FAUNA".
Aangaande den bomaanval, die Don- j
derdag in de Spaansche wateren op het
Nederlandsche s.s. „Fauna" van de K.N. j
S.M, plaats vond, kan nader worden i
medegedeeld, dat de aanvaller een
zwart gestreept, grijs watervliegtuig j richt7ngen,' bewolkte" "hemelf'op '"veTé
was, dat uit noordelijke richting nader-1 piaatSen helder, koele temperatuur met
de. Na een bom geworpen te hebben, j een nachtelijk minimum van 8 tot 5 gra-
die op omstreeks 20 meter van het ach- den<
terschip in het water terechtkwam, cir- j Morgen bewolkte hemel, mooi weejf,
kelde het vliegtuig nog even boven hetmatige N.O, winden en ochtendnevel,
schip en verdween toen in oostelijke
Verwachting tot morgenavond:
DE BILT: Zwakke tot matige, in bet
Noorden N.W. tot N.O., in het Zuiden
N. tot Oï wind, gedeeltelijk bewolkt,
droog weer, iets warmer overdag,
UKKEL: Matige wind uit N.O, tot O.
richting. Gisteren werd van den com
mandant van Hr. Ms, „Java" bericht ont
vangen, dat hij de „Fauna' veilig door: 06'; onder. g 'h 21
Za 1 Mei: Zon op: 4 h 32; onder; 19 b
24. Licht op: 19 h 54. Maan op: 12 h
de Straat van Gibraltar heeft gecon-
voyeerd.
Tewerkstelling van Nederlandsche
arbeiders in Duitschland.
De Nederlandsche afdeeling van den
internationalen vrouwenbond voor vre
de en vrijheid heeft het volgende tele
gram gezonden aan den minister van so
ciale zaken:
Met groote verwondering namen wij
kennis van de handelwijze van B. en W.
der gemeente Ommen in verband met
de schorsing van een vijftal arbeiders
in dienst bij de werkverschaffing, omdat
zij weigerden in Duitschland te gaan
werken.
Wij keuren het af, dat 15 der 25 aan
geschrevenen geen antwoord zonden op
het desbetreffend voorstel van B. en
W„ maar wij meenen, dat het zoowel op
humanitaire gronden als op grond van
gewetensvrijheid onder de tegenwoor
dige toestanden in Duitschland, niet
verantwoord is, wanneer Nederlandsche
werklieden tegen hun 2in gedwongen
worden in het buitenland te gaan arbei
den.
Reden waarom wij uwe Excellentie
dringend verzoeken bovengenoemde
schorsing niet te sanctionneeren.
De verkeersbonden en de prijs der
benzine.
De prijsverhooging der benzine van
eind Maart was voor de verkeersbon
den, t.w, de B.B.N., de K.N.A.C., de
K.N.M.V. en de Kon. Ned. Toeristen
bond A.N.W.B., aanleiding, zich tele
grafisch tot den Raad van ministers te
wenden met het verzoek, verlaging van
het bijzonder invoerrecht op benzine te
willen bevorderen. In aansluiting daar
op hebben genoemde bonden een uit
voerig schriftelijk vertoog gericht tot
den minister van financiën, In dat ver
toog wordt er o.a. op gewezen, dat de
achtereenvolgende prijsverhoogingen
tezamen van het motorwegverkeer een
grootere uitgaaf vorderen van niet min
der dan 12 y2 millioen gulden.
Bevordering van het toerisme naar
Frankrijk.
Teneinde het toerisme naar Frankrijk
te bevorderen, heeft, naar de A.N.-W.B.
meldt, de Fransche douane-administra
tie bepaald, dat van 1 Mei 1937 af alle
gebruikte voorwerpen, mits in overeen
stemming met de maatschappelijke po
sitie van den toerist, vrij naar Frankrijk
kunnen worden medegenomen.
Hieronder vallen b.v. fototoestellen,
filmtojes,tellen, sportbenoodigdheden,
toiletartikelen, gramophoons (met 20
platen), draagbare schrijfmachines, kin
derwagens, reisdekens, enz. Depot van
invoerrechten of een speciaal grensdo-
cument voor deze voorwerpen is dus
van dien datum af niet meer noodig.
Zo 2 Mei: Zon op: 4 h 30; onder 19 h
25. Licht op: 19 h 55, Maan op: 12 h 39;
onder; 9 h 27. L.K. 3 Mei,
en Laagwater te Vlissingen:
JVfei.
Hoogwater,
1 4.35 16.50
2 5.15 17.31
3 6.06 18.26
en Laagwater te
Mei.
Hoogwater.
1 6.22 18.41
2 7.00 19-19
3 7.45 20.07
Westkapelle is 28 min
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij).
Hoog-
Za.
Zo.
Ma.
Hoog-
Za.
Zo.
Ma.
Laagwater,
10.53 23.19
11.31
0.00 12.21
Wemeldinge:
Laagwater.
12.01
0.21 12.38
1.00 13.28
en Domburg
krijgt dag en nacht uit alle
oorden der wereld het nieuws
toegezonden per
vol-automatische
verreschrijfmachine
Abonneert U op de courant, die U
het wereldnieuws snel en accuraat
in uw huis brengt.
Jngez. M i d
KERK EN SCHOOL.
De heer J. H. Ligteringen, kwee-
keling met acte teVlissingen is
benoemd tot leeraar aan de 4e Am
bachtsschool (Baarsjesweg) te Amster
dam,
De heer C. P. Phernambucq, thans
tijdelijk onderwijzer aan de O.L. school
I te S t. P h i 1 i p s 1 a n d, is met in
gang van heden benoemd tot tijdelijk
onderwijzer aan de O.L. school te
G r o e d e.
Zilveren ambtsjubileum.
Woensdag 12 Mei hoopt ds. P. J. F.
van Voorst Vader, Ned. Herv. predikant
te Middelburg zijn 25-jarig ambtsjubi
leum te herdenken.
Geboren te Harderwijk 24 Maart 1886,
heeft de predikant in zijn prilste jeugd
verscheidene jaren te Middelburg ge
woond, waar wijlen zijn vader rechter
in de rechtbank was.
Na volbrachte studies werd ds. Van
Voorst Vader op 12 Mei 1912 bevestigd
a's predikant te Nederhemert, in 1915
vertrok hij naar Doesburg, in 1920 naar
Lochem om in 1928 van daar naar zijn
vroegere woonplaats Middelburg terug
te keeren,
Ds. Van Voorst Vader is quaestor van
den ring Middelburg en lid van het
Classicaal Bestuur van Middelburg. Ook
op verschillend niet direct kerkelijk ge
bied is hij werkzaam en dan denken wij
o.a. aan zijn voorzitterschap van de
Zeeuwsche Hervorm'de Diaconessenin-
richting.
Geref. Kerk.
Ds. W. H. van der Vegt te Goes heeft
bedankt voor het beroep naar Leiden
(vac. W. Bouwman.)
k.