GOESCHE COUBANT*
W9de
PI8I3
25jaar getrouwd
BINNENLAND.
ZEELAND.
MIDDELBURC.
NUMMER 72.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
26 MAART 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
Nieuwe Kwartaalabonné's.
GOES.
GISSINGEN.
WALCHEREN.
Met oorlogstuig naar Spanje.
„FALC0N"-MAHTELS
Kleedingmag. J. Hooftman Jr.
ZUID-BEVEL&ÜD,
ELBUBGSCHE COURANT
'öögWad Voor Middelburg, Goes ea agent
schap VHsaingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal #Week-abonn. in Middelburg en
Goea lö ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. med<-dee!ineren 60 ct. p. r.
B$ contr. voor beide vee] lager; tar. op aaavr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOESTurfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbfadpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I
regale 2.10. elke r. m. 30 ct. Rubriek
»Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
h 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou.
rant" 10 ct extra Bewijsnommers 5 cent.
rmmOfaeseaxsm
Zij, die zich met ingang van 1 April
a.s. op ons blad abonneeren,
ONTVANGEN DE TOT DlEN
DATUM VERSCHIJNENDE NUM
MERS
GRATIS.
HET VOOR-ONTWERP
LANDBOUWORDENINGSWET 1937.
Bezwaren van de Ned. Mij.
voor Nijverheid en HandeL
In een schrijven aan den min sterraad
maakt het hoofdbestuur van de Ned.
Maatschappij voor Nijverheid en Han
del zijn bezwaren kenbaar ten aanzien
vein het dezer dagen gepubliceerd voor
ontwerp landbouwordeningswet 1937.
Het hoofdbestuur is van meening, dat
thans de tijd gekomen is om af te wij
ken van de beide beginselen, d e den
landbonwcrisissteun tot nu toe ten
grondslag liggen:
1. Aan den agrarisch en producent
hier te lande hetzij direct, hetzij indirect,
een redelijke opbrengst van zijn pro
duct te verzekeren door een samenstel
van verschillende maatregelen, waar
ran hier in het bijzonder genoemd mo
gen worden heffingen aan de grens en/'
of in het binnenland en betaling van
toeslag op bepaalde producten.
2. Dekking van de totale kosten van
den landbouwcrisissteun via het land
bouwer'sisfonds uit de opbrengst der
gezamenlijke heffing en andere inkom
sten.
Het hoofdbestuur meent met betrek
king tot de positie van het landbouw
crisisfonds, dat, de uitgaven van het
fonds ten behoeve van stéun aan tuin
bouw en sierteelt, aan de plu'mveeteelt,
voor de kleine boeren, visscherij, peul
vruchten, aardappelmeel, benevens de
kosten van algemeen beheer, in hoofd
zaak slechts gedekt kunnen worden uit
de overschotten, welke de monopolie
heffing op granen, de steunregeling voor
den inheemschen tarwebouw en de hef
fing op su ker opleveren.
Mochten de graanprijzen op de we
reldmarkt nog verder oploopen, dan
zouden de bezwaren van een kunstma
tig verhoogd prijsniveau zich in nog
sterker mate dan thans doen gelden en
zouden de heffingen zeker niet gehand
haafd kunnen blijven en daarmede deze
bron van inkomsten voor het land
bouwcrisisfonds moeten vervallen.
Het hoofdbestuur meent dan ook, dat
er alle aanle'ding is om thans, nu een
zoo belangrijke opleving op de wereld
markt voor akkerbouw-producten is in
getreden, de monopolieheffingen op
granen (en veevoeder) dadelijk te ver
lagen tot zoodanig peil, als overeen
komt met de nog bestaande marge tus-
schen den binnenlandschen richtprijs
en den prijs op de wereldmarkt en ove
rigens d e heffingen zoo spoedig mo
gelijk geheel af te schaffen.
De afschaffing van den „accijns" oo
het brood zou ook geheel vallen in de
lijn der algemeene regeeringspolitiek
om mede ter voorkoming van onge
wenschte loonstijging de kosten van
levensonderhoud zoo laag mogelijk te
houden.
Een tijd van stijgende prijzen, als zich
nu voordoet, zoo schrijft het hoofd
bestuur tenslotte biedt bij u tstek de
gelegenheid om tot een ander, meer in
de gewijzigde verhoudingen passend
stelsel, over te gaan.
iroote tunnel te Rotterdam.
Na langdurige discussie heeft de Rot-
terdamsche Gemeenteraad in zijn ver
gadering van Donderdagavond besloten,
het conege van B. en W. volmacht te
▼erleenen tot wijziging van het tunnel-
plan 8/6 (d.L om het plan. van de reéee-
nng te wijzigen in plan 840, het z.g
groote tunnelplan). Dit laatste houdt in
het bouwen van een tunnel voor twee-
banig autoverkeer en voor verkeer van
wielrijders en voetgangers. Het betref
fende voorstel werd z.h.s. goedgekeurd
Uitvoering consumptiemelkregeling.
De Nederlandsche zuivel centrale
vestigt er de aandacht op van veehou
ders, aan wie een formulier regeerings-
coutract voor levering van consumptie-
melk is toegezonden, dat, indien zij con
tract voor aflevering van consumptie-
melk aan gaan, zij bij verkoop der melk
aan de industrie of anderszins, het voor
behoud dienen te maken, dat zij tot het
leveren van consumptiemelk moeten
overgaan, indien aan hun melk voor dit
doel behoefte mocht blijken te bestaan.
Dit voorbehoud is uiteraard niet noo-
dig, wanneer de betrokken veehouders
bij voorbaat afstand zouden doen van
de tegemoetkoming ingevolge de bij de
nieuwe consumptiemelkregeling getrof
fen garantieregeling,
Ijsfabriek „Walcheren".
Onder voorzitterschap van den heer
L. Leijdesdorff, hield de coöperatieve
Vereeniging „Ijsfabriek Walcheren"
gisterenavond hare algemeene vergade
ring. De balans en de winst- en verlies
rekening werden goedgekeurd.
Als bestuurslid werd herkozen de hr,
P. de Pagter en als lid van den raad van!
toezicht de heer J. Hubregtse.
Na de gebruikelijke afschrijving, zal
5 dividend worden uitgekeerd.
Handelsbelang.
In het verslag van de vergadering van
Handelsbelang zijn gisteren twee foutjes
geslopen in de jaarrede van den voor
zitter, die herstelling vereischen.
Ten eerste staat er „In feite is er voor
hen nog steeds geen sprake van een da
lende tendens". De aandachtige lezer zal
begrepen hebben, dat het woord „geen"
er te veel stond.
Even verder staat „gemakkelijk op
ruimen der tolmuren". Dit moet zijn
„gezamenlijk" opruimen.
Niet 20 winkeliers, doch één namens
de betrokken vereenig ng schreef over
der Zaterdagavond markt.
Hedenmorgen om 7 uur kwam de
vrachtrijder R, met een vrachtauto uit
de St. Jansstraat en reed in de richting
van de Markt. Hij nam de bocht wat
te breed en kwam met zijn auto in bot
sing met de luifel aan den winkel van
den heer Jacq, Frank. Deze luifel werd
verbogen en beschadigd.
Wanneer uw vijand u zoekt te hin
deren en te beleedigen, glimlach en
ga heen. Juist uw prikkelbaarheid en
gevoeligheid toch is oorzaak dat zijn
onedel wapen doel treft.
HET ONGELUK TE LEWEDORP.
De zwaar gewonde overleden.
Het slachtoffer van het auto-ongeval
dat gistermorgen te Lewedorp plaats
vond de hr. Th. Soudijn is gistermiddag
nog in het Gasthuis alhier, overleden.
Het echtpaar Hoek is naar Schiedam
vervoerd.
en nog is m'n ring als nieuw. Dat
zult U later ook zeggen als U Uw
verlovingsring koopt in Witkam's
Geschenkenhuis, Goes. Prijzen van
f 5.50 tot f 17.Graveeren gratis.
2de Paaschdag geopend.
(Ingez. Med
Verkeersongeval.
Woensdag is een 5-jarig kind uit het
gezin v. d. P. te Kloetinge op den Kloe-
tingschen weg door een auto van den
heer J. C. uit 's Gravenpolder aangere
den en ernstig gewond, zoodat het naar
het Ziekenhuis St. Joanna moest wor
den overgebracht. Het meisje, dat op
het rijwielpad speelde, stak toen de
auto die van den Tol naar de richting
Goes reed, op zeer korten afstand ge
naderd was, met haar autoped de straat
over en werd toen door de auto gegre
pen. Het bekwam een hersenschudding
en een sleutelbeenbreuk. (De Z.)
De directeur van de N.V. Haven van
Vlissingen gaat heen.
In de jongste vergadering van Com
missarissen van de N.V. Haven van VI s-
singen kwam de onverwachte mededee-
ling dat de heer M. C. van Hall, direc
teur der N, V. in den loop van 1937 deze
functie zal neerleggen en wel als in de
daardoor ontstane vacature is voor
zien. De heer Van Hall is thans 3 jaar in
functie, hij is benoemd tot directeur van
het Vereenigd Cargadoors Kantoor te
Amsterdam.
Een Jubileum.
Gisteren was de heer J,"Peters 50 jaar
werkzaam bij de Kon. Mij. „De Schelde",
De jubilaris, die thans werkmeester in
de smederij is, o'ntv ng op het kantoor de
gebruikelijke gratificatie die met geluk-
wenschen gepaard ging.
VEERE. Woensdagavond vond het
jaarlijksche schoolfeestje plaats in de
oil. school alhier. Verschillende klasse-
groepen hebben er zangnummers, na het
zingen van het Wilhelmus, ten beste ge
gegeven, afgewisseld door een tweetal
schetsen in Zu d-Bevelandsch dialect
door het hoofd der school, en eenige ko
mische en leerzame films door de fa. Van
Boven, te Midde burg vertoond.
Onder auspiciën van Volksonderwijs
is deze gisteren herhaald geworden
ten behoeve van degenen, die Woensdag
niet aanwez'g konden zijn en voor niet
leden.
WESTKAPELLE. Uitgaande van de
afdeeling Zeeland van den Ned. Boe-
rinnenbond trad Donderdag alhier in het
Evangeliesatiegebouw op mevr. Kooiman
van St, Annaland. Na een inleidenc
woord van den heer Dorst, algemeen
secretaris van de Z.L.M. zette spr. in een
helder betoog uiteen het doel, dat de
Het relaas van een zeeman, die
a/b van een Nederlandsch schip,
geweren, mitrailleurs, bommen,
granaten enz, naar Alicante
hielp brengen,
Zoo nu en dan is in de pers melding
gemaakt van het vervoeren van oorlogs
materiaal door Nederlandsche schepen
voor een der Spaansche oorlogvoerende
partijen. Bijzonderheden ontbraken ech
ter in den regel. Hoe de lading aan boord
kwam en gelost werd was nooit zeer
duidelijk, Toevalligerwijze kwam een
verslaggever van het A.N.P. dezer dagen
in aanraking met iemand, die onlangs
een „smokkelreis" naar Spanje aan
boord van een onder Nederlandsche vlag
varend schip gemaakt heeft en bereid
was daarover te vertellen.
In Dec. meldde hij zich aan bij een'
Nederlandsche reederij. Daar werd hem
de vraag gesteld of hij bereid was deel
uit te maken van de bemanning van het
s.sï „Sarkani", dat een reis naar Spanje
met contrabande aan boord zou maken.
Hij antwoordde bevestigend en daarna
ontving hij een aanstelling. Eenigen tijd
later begaf hij zich te Rotterdam aan
boord. De bemanning voor deze re;s be
stond uit 21 man, inclusief de gezagvoer
der.
Zonder lading, ver%t het 3,000 ton
metende schip Rotterdam. De orders
luidden, dat het schip naar Memel in
Lithauen moest, waar het vier dagen is
gebleven. Vandaar werd naar Gdynia in
Polen gestoomd. In de Poolsche haven
werd in zeer snel tempo geladen.
De gevaarlijke lading.
De ru'men werden gevuld met gewe
ren, mitrailleurs, kanonnen, vliegtuigmo
toren, ongeveer 500 ton buskruit, eenige
honderden tonnen brandbommen, ge-
weerkoge's enz. Een gedeelte van de la
ding werd door een Duitsch schip uit
Hamburg aangevoerd. Toen de Duit-
schers er achter kwamen, waarvoor hun
lading bestemd was, begonnen zij te
schelden op de „bolsewiki". Dat dit ma
teriaal voor de l'nksche partij in Spanje
bestemd was, was overigens allen opva
renden bekend. Trouwens, eigenlijk wist
de bemanning dit al in Rotterdam, al
leen wist men niet waar geladen zou
worden. De gezagvoerder kreeg pap'e-
ren, waaruit bleek, dat de lading uit
stukgoederen bestond en voor Marseille
bestemd was
Het loon voor de bemanning'
Voor het vertrek uit de Poolsche ha
ven vroeg het scheepsvolk den verte
genwoordiger der reederij te spreken,
die het in de kajuit van den gezagvoer
der ontving. Het scheepsvolk eischte "bo
ven de van te voren vastgestelde gage
een premie van f 500 de man en boven
dien wilde de eischende partij een schrif
telijke verklaring, dat na behouden te
rugkeer het volk niet zou worden afge
dankt, maar voor e«n volgende reis in
aanmerking zou komen. Het resultaat
was, dat aan ieder f 250 boven zijn gage
werd toegezegd en de geeischte verkla
ring werd verleend en ook prompt is na
gekomen. Nadat dit geregeld was wer
den de off eieren ontboden. Hun werd
gevraagd of zijn zich te allen tijde be
reid verklaarden den kaD'tein te ge
hoorzamen. Het antwoord luidde beves
tigend, waarop de eerste oftic er een
gratificatie vroeg, nu deze ook aan het
volk beloofd was. Toegezegd werd, dat
alle officieren behalve hun gaga 'n ex-
tra-uitkeering van 100 procent zouden
ontvangen met a's basis f 350 voor den
derden officier. Bij thuiskomst te Rotter
dam is aan scheepsvolk en officieren het
toegezegde uitbetaald.
Roekeloosheid.
Volgens onzen zegsman was het la-
dingswerk op buitengewoon roekelooze
wijze geschied. Voorop dient te wor
den gesteld, dat het schip in het geheel
niet op een dergelijke lading berekend
was, zoodat de op zich zelf reeds ge
vaarlijke last nog gevaarlijker voor de
opvarenden werd. Het materiaal werd
er „ingesmeten", de brandbommen
om een voorbeeld te noemen lagen
vlak bij de vuren.
Bovendien is het weer buitengewoon
ongunstig geweest, zoodat het kolenver-
bruik zeer groot was en inplaats van 12
mijl slechts 7 mijl ontwikkeld kon wor
den. Het schip heeft dan ook het groot
ste gedeelte van de reis met een koplast
van 6 voet gevaren. De bommen ver
schoven gedurende de reis, de kruitkis-
ten braken door, de watertanken sloe
gen lek; kortom het mag een wonder
heeten, dat het schip niet in de lucht is
gevlogen,
In de tweede helft van Januari ver
trok de Sarkani" uit de Poolsche ha
ven. Door de Sont koerste het schip
naar Gibraltar.
Voor de gelijknamige straat kwam het
ongeveer 14 dagen later aan. Tusschen
de Spaansche kust was steeds 100 mijl
afstand bewaard en tot Gibraltar liep
alles goed. „lil het holle van een maan-
loozen nacht voeren wij met gedoofde
lichten door de Straat. Ons groote ge-
DAMES!
Wij ontvingen de allernieuwste
moderne tinten als: zeegroen, licht geel
en beige. Zie Etalage.
VLASMARKT MIDDELBURG
(Ingez. Med.)
luk was, dat de zoeklichten van de zich
in deze zone bevindende schepen van
de Franco-partij ons niet te pakken
konden krijgen, omdat deze patrouil-
leerende schepen onden den wal zaten
Vrijwel stuurloos voeren wij voor de
wind, onder een krachtige storm. Ein
delijk kwamen we behouden voor Ali
cante aan, U begrijpt, aldus onze zegs
man, dat als de „Sarkani" een pil had
gekregen, wij er gewees't zouden zijn
met deze lading".
Jongleeren met granaten
Even voor de haven van Alicante
draa:de een vaartuig van de regeerings-
partij bij en spoedig daarop werd met 't
lossen een aanvang gemaakt. „De Span
jolen bleken onze lading niet erg ge
vaarlijk te vinden, want zij vermaakten
zich met balletje spelen en jongleeren
met granaten en brandbommen. Een
Franschman, die als „supercargo" aan
boord was en iedereen op zijn vingers
keek, nam in een toespraak van de be-
mann:ng afscheid. Hij dankte ons allen
voor de diensten aan de Spaansche re
publiek bewezen".
De terugreis.
Van Alicante vertrok de „Sarkani"
naar Oran aan de Noord-Afrikaansche
kust. Daar kreeg de gezagvoerder order
naar Dartmouth in Engeland te varen.
Eenige dagen later passeerden wij
andermaal de Straat van Gibraltar en
werden toen aangehouden door een
zwaar bewapenden treiler van de
Franco-partij. Het vlaggesein van dit
patrouillevaartuig was: stoppen en op-
stoomen naar Ceuta. Door de micro-
phoon werd medegedeeld, dat het schip
zou worden prijsverklaard.
Een Spaansche off cier met 5 man be
gaf zich aan boord v,an de „Sarkani" en
eischte inzage van onze papieren
Hoewel deze op Marseille gesteld wa-
*ren zou onze aanwezigheid op deze
plaats natuurlijk argwaan wekken en
bovendien lag er in de ru'men nog vrij
veel kruitafval. Ook ditmaal was hel
geluk alevel met ons want een Engel-
sche kruiser draaide bij. De officier en
zijn manschappen gingen toen vlug van
boord, zonder de ruimen te hebben
onderzocht.
Het gevaar voor ons was daarmee
voorbij en wij stoomden verder en de
terugre's had voor het overige een nor
maal verloop. Op weg naar Dartmouth
kwamen telegrafische orders binnen,
dat de „Sarkani" naar Rotterdam moest
koersen, waar het schip "na eenig'e da
gen behouden terugkeerde.
boerinnenbond beoogt. Daarin deed zij
vooral ook uitkomen, dat in dezen bond
niet alleen hooren boerinnen, maar alle
vrouwen van het platteland.
Spr. deelde o.a. mede, dat in Zeeland
reeds 7 gewesten zijn aangesloten bij
den Ned. Bond met een totaal van 7000
leden. De Ned. Bond, opgericht in 1930
in navolging van andere landen, heeft
een bloeiend bondsleven. en telt thans
116 afdeelingen.
Walcheren is nog het eenige gewest,
dat geen afdeeling heeft.
Daarna werden nog eenige filmver-
tooningen gegeven.
WESTKAPELLE. Donderdagavond
vergaderde alhier in het café „Het
Kasteel van Batav'a", onder leiding van
den voorzitter, den heer L. Roelse, de
Vrijzinnige Kiesvereeniging. De penning
meester bracht, na een openingswoord
van den voorz. zijn financ eel verslag
uit, waaruit bleek, dat de rekening 1936
sloot met een batig slot van f 8.
In de vacature van wijlen den heer
H. Minderhoud werd tot bestuurslid ge
kozen de heer J, Lous Lz.; herkozen
werden de heeren H. Cijsouw en H.
Verhulst.
HANSWEERT. De marechaussee M,
Marinisse van de brigade alhier, wordt
1 April a.s. overgeplaatst naar de bri
gade te Nieuw-Namen.
KAPELLE. De pl. afdeeling van den
Chr. Landarbeidersbond hield Donder
dagavond een groote propaganda-avond.
Als spreker trad de heer De Groot uit
Uithuizen, propagandist en hoofdbe
stuurder, op met 't onderwerp: „Waar
om het gaat". Verschillende vragen wer
den vervolgens tot den spreker gericht
en ten genoege beantwoord
Aan het eind der vergadering deelde
de voorz. de heer M'. Abrahamse mee,
dat zij die in aanmerking wenschen te
komen voor steun B een schriftelijk
verzoek kunnen indienen ten gemeente
huize.
RAAD VAN WAARDE.
Groot verschil in prijsopgave
van brandslangen. De zaak
is niet in orde De openbare
school t's zuiniger dan de bij
zondere in beroep bij de
kroon.
WAARDE. De Raad dezer gemeente
kwam Woensdagmiddag voltallig bijeen.
Bij de ingekomen stukken was o.m. een
schrijven inzake het Borgstellingsfonds
voor den middenstand, welk schrijven
voor kennisgeving werd aangenomen.
Ged. Staten zonden de begrooting voor
1937 terug met de mededeeling dat
daarop 1000 bezuinigd moet worden.
B. en W. zullen advies geven.
Voorts was een schrijven ingekomen
van den hr. A. Wondergem, den hoofd
brandmeester der gemeente, waarin
werd verzocht een commissie te benoe
men, bestaande uit drie raadsleden, om
een onderzoek in te stellen naar be
schuldigingen gedaan door wethouder
Van Fraassen. Uit 't schrijven bleek, dat
de heer Wondergem opheldering bij
Ged. Staten had gevraagd, maar dat
hun antwoord zijn rechtsgevoel niet had
bevredigd.
Uit de verklaringen van wethouder Van
Fraassen bleek de geschieden's zich als
volgt te hebben toegedaan. Via den hr.
Wondergem was van een firma prijsop
gave ingekomen voor brandslangen. De
ze slangen zouden 82 cent per meter
moeten kosten en de koppelingen 3.90
per stuk. Enkele maanden later deed
dezelfde firma wederom prijsopgave en
toen bleken de slangen 49 cent per me
ter te moeten kosten en de koppelingen
2.60 per stuk. Dit verschil deed
vreemd aan, daar de hr. Wondergem er
altijd mee schermde, dat hij alles belan
geloos deed, aldus weth. Van Fraassen.
Spr. achtte zich verplicht een onder
zoek in te stellen, temeer daar in het
dorp het verhaal de ronde deed, dat de>
staatkundig gereformeerde wethouders
aan het knoeien waren en dat er achter
