GOESCHE COURANT -
W.odc
PI8I3
BINNENLAND.
ZEELAND.
Landbouwersknecht
doodgeschoten.
BUITENLAND.
WEERBERICHT.
UW SLAAP
een
icht-
oor-
nog
be-
ïbbel
NUMMER 54.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
5 MAART 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
'Gisterm ddag is, in zijn woonplaats
/orden, op 70-jarigen leeftijd overleden
de gep. generaal-majoor der artillerie J.
C. C. Tonnet.
mussert wil tweede kamerlid
worden.
WESTKAPELLE,
GOES.
goes gaat zich „beschermen."
¥LlSSÜlGEfl,
De moord te Vlissingen.
lEEUWSGH-YLAANDEREM WJ.
De dader gearresteerd.
SPANJF
Mijnhardt's Zenuwtabieiten
ENGELAND.
van
en
dat
het
oege
van
>lan-
en
MIDDELBUBGSCHE COURANT
Jagfelad Voor Middelburg, Goes e* agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
3ij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
to»»l» 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
..Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 7 5 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rent" 10 ct extra Bewijsnommers 5 cent.
jm
De Koningin naar de jaarbeurs.
Het ligt in net voornemen van ri. M.
de Koningin Vrijdagochtend 12 Maart
een bezoek te brengen aan de Neder
landsche Jaarbeurs te Utrecht.
GENERAAL TONNET f.
De generaal Tonnet, is een officier van
buitengewone bekwaamheid geweest.
Nog leeft die roep in het tegenwoordige
off cierskorps voort. Zijn krachtige over
tuiging bracht hem dikwijls in conflict
met meerderen; voor ondergeschikten
was hij een ideaal-chef. Van zijn sterk
ontwikkeld gevoel van recht en recht-
vaard gheid en van zijn groote hulp
vaardigheid heeft hij, na zijn pensionee
ring, nog in het bekende geval-Boeyink,
dat hem in aderlei moe lijitneden en ver
drietelijkheden heeft gestort, blijk ge
geven.
Buitengewoon goed aangeschreven als
hij als of icier was, viel hem als kapitein
in 1913 de bevordering bij keuze tot ma
joor ten deel. Daarna stafofficier voor
treffelijk en gel efd docent als leeraar
aan de Hoogere Krijgsschool, en militair
attaché bij het gezantschap te Londen
tijdens den were doorlog, vervolgde hij
zijn carrière, totdat hij als generaal-ma-
jooor, om zakelijke redenen, verband
houdende met het militair beleid, ont
slag u t den dienst nam, waarin hij an
ders ongetwijfeld den hoogsten rang zou
hebben bereikt. Een militair van groote
allure. Daarbij een eenvoudig man, wars
van alle uiterlijkheden.
Voor het herstel van Boeyink den
boer, die tengevolge van de werking
van de landarbeiderswet al wat hij be
zat verloren had als eigenaar van een
boerderij heeft hij alles in het werk ge
steld tot het doel bereikt was.
Zoo was generaal Tonnet: als hij zich
voor een zaak gaf, hield hij niets achter,
maar gaf z'ch geheel Het succes, dat hij
in het geval-Boeyink bereikt heeft, blijft
een schoon eere-teeken voor zijn ener
gieke toewijding aan zijn medemensch.
Met generaal Tonnet is een vitaal en
goed mensch heengegaan van groot for
maat, met gen'ale trekken en buitenge
wone gaven van hoofd en hart. Zij, die
hena kenden, zullen hem noode missen.
D® „De Ruijter" te Tandjong-Priok.
De kruiser „De Ruijter" arriveerde
hedenmorgen te acht uur te Tandjong-
Priok de haven van Batavia. De kruiser
nam ligplaats aan de boeien van de ha
venkom, Hier was gistermiddag reeds
de kruiser „Java" (op weg naar Hol
land) gemeerd. De „De Ruijter" loste
de gebruikelijke saluutschoten, welke
werden beantwoord door de saluutbat-
terij, bij het vliegkamp opgesteld. De of
ficier van het piket heette den com
mandant welkom namens den vloot-
commandant.
Te circa elf uur brak het plechtig mo
ment aan waarop de vloot-commandant
vergezeld van zijn stafofficieren, voor de
eerste maal den nieuwen bodem zou be
treden, Hij werd begroet door den com
mandant van den nieuwen kruiser, ka-
pi teio-ier-zee van de Sande Lacoste,
waarna schout-bij-nacht Ferwerda de
gebruikelijke eerbewijzen werden ge
bracht.
Hierna verzamelden officieren en be
manning zich op het achterdek waar zij
werden toegesproken door den vloot-
commandant, die zijn rede besloot met
„lang leve de Koningin".
De commandant van de zeemacht be-
rich daarop met zijn staf wederom,
onder gedaver van de saluut-batterij, in
e a<hniraalssloep naar den wal.
Op een vergadering te Aalsmeer heeft
de heer Van Geelkerke secretaris der
N.S.B,, medegedeeld dat ir. Mussert be
sloten heeft nu de Roomseh Katholieke
Staats(greep) Partij een partijendicta
tuur in ons and wil stichten, zichzelf als
no. 1 op alle candidatenlijsten der N S
B. voor de a.s. verkiezingen te plaatsen
en ook in eigen persoon zitting te nemen
in de Tweede Kamer".
Aldus geciteerd volgens de termino
logie va® het „Nationale Dagblad"!
^konnementen en Advertentiën vooi
blad worden aangenomen door
den Agent P LfEVFNKF
ADR. STROOSNIJDER.
Het zou ons geen verwondering
wekken, als er lezes zijn die, door het
woord „beschermen" verle'dt, aan
luchtaanvallen denken, waartegen Goes
zich wapent.
We merken echter reeds dadelijk op,
dat er ook andere gevaren zijn, waar
tegen men zich beschermen moet. De
waterstaat, land- en tuinbouw, de me
dische wereld, om slechts deze te noe
men, weten ook, op hun gebied, wat
onder dit woord verstaan kan worden.
Ook andere terreinen v,an onze cul
tuur moeten dit woord binnen hun ge
bied betrekken. En wij denken aan de
ontsiering van gemeenten. Vele gemeen
te zijn nog nalat'g maatregelen te tref-
jfen in zake de bebouwing, waarbij
zelfs de Woningwet overtreden wordt.
We denken ook aan de reclame, die
meer en meer om zicIT heen grijpt, tot
ontsiering zoowel van onze groote ge
meenten als van de meer landelijke.
Goes had blijkbaar een reclame ver
ordening. Wellicht zijn er in Zeeland
wel meer gemeenten die een maatregel
a's den bedoelde hebben. Maar de mees
ten zullen zich op d't terrein wel onbe
tuigd laten.
Goes is wellicht wat slap geweest in
de toepassing dier verordening; mis
schien g,af ze ook aan B. en W. te wei
nig macht. Hoe ook, men 's daar tot
de ervaring gekomen, dat het zóó niet
langer gaat. Bijr onderzoek, schrijven B.
en W. is men tot de schrikbarende ont
dekking gekomen, dat er gebouwen zijn,
waarop van 38 tot 50 reclames voor
komen, En wij vreezen dat een onder
zoek in Middelburg, Vlissingen, Terneu
ren, Zierikzee en Tholen 'ngesteld, niet
minder ontstellend zou zijn. Zelfs 'n
gemeenten van ons gewest, die een
uitgesproken zindelijk karakter dragen,
stoort het gemeentebestuur zich aller
minst aan de disharmonie, welke ont
staat door de overmatige toepass'ng
van afschuwelijke reclameborden of
schilderingen op gevels en muren.
Volgens mededeelingen in de pers,
beeft het college van B, en W. deze
zaak verstandig aangepakt, door vast
te stellen dat alle aanwezige reclames
gehandhaafd kunnen blijven tot 1 Janu
ari 1939. Deze overgangsmaatregel is
inderdaad uitstekend. Na dien datum
kan men u tzoeken wat al of niet toe-
.aatbaar is.
Inderdaad ziet men, als men het zg.
centrum van Zeeland eens bezoekt, heel
leelijke dingen. We denken bv. ,aan de
afschuwelijke schutting om het Sport
terrein. Gaan we vandaar terug en ko
men dus op de Kade, dan treffen ons
enkele mooie oude geveltjes bij het be
roemde Gothische huis. Op een dezer
zijn, hoog in den top, twee groote gele
reclameborden aangebracht, die zeer
storend werken en de arch'tectuur be
derven, Zoo zal er wel meer te noemen
zijn, denken we. Januari 1939 zal dus
verandering brengen.
Goes is echter niet de eenige gemeen
te, waar zulke wanverhoudingen be
staan. Onze schoone hoofdstad kan op
dit terrein ook meedoen.
Volgens het verslag der raadszitting
in de ganzenstad, voorkomende in de
bladen, denken zakenmenschen, dat zul
ke borden of pap'eren onmisbaar zijn.
hoewel lang niet elke firmant deze
hulpmiddelen noodig acht, waardoor de
ze meeniing betwistbaar wordt. Maar
als de uitgesproken gedachte waarheid
is; als dus de reclame onmisbaar is,
waarom moet zij dan binnen de grens
van het leelijke en ontsierende liggen?
Kunnen zij niet aan redelijke eischen
van schoonheid voldoen? Mag men de
eisch niet stellen dat zij zich aanpas
sen aan de omgeving?
Ook deze laatste e'sch schijnt in de
nieuwe verordening opgenomen te zijn.
Want volgens hetgeen de pers meldde,
werd in den Raad de vraag gedaan: Wie
dit beoordeelen moet?
Deze vraag is volkomen gewettigd.
Alleen was ze in Goes niet geheel op
haar plaats, gezien de leiding d'ë daar
bestaat, waarover men gunstig hoort
oordeelen.
Het wil ons dan ook voorkomen, dat
de vrager hierbij dacht aan de stelling:
Ieder mensch heeft z'n eigen smaak; dus
is nooit uit te m/aken, wat inderdaad
u t aesthetisch oogpunt door den beu
gel kan.
Is deze gedachte den ondergrond ge
weest, dan is ze wel zeer dwaas. Zoo
wordt „schoonheid" }een hersenschim,
een begrip dat alleen in de gedachten-
wereld ligt, en op geen enkel terrein
Want voor allen is dit de eerste wet:
dat wij met open en blijde handen
maar rauw en hard van het sjouwen -
het leven ontvangen, dat wij liefheb
ben en zegenen.
Gerard Bruning.
benaderd kan worden. Een landschap
door een eenvoudigen huisschilder ge
maakt, zou dan gelijk stpan met een
zelfde onderwerp door b.v. Mauve of
Jacobs geschilderd; een portret door 'n
prul gepenseeld, heeft dan de zelfde
waarde als een vrouwtje van Rem
brandt; een tingeltangel op de kerm s,
wordt dan een symphonie van Beetho
ven gelijk; en een gemeentehuis b.v, te
Aardenburg staat gelijk met dat te Hil
versum,
Men kan dus de beoordeelingen van
reclameborden niet in ieders hand ge
ven. Dit doet men ook niet op het ge-
b ed waar de materie v,an beteekenis is.
Het keuren van hout, ijzer, kleeding-
stoffen laat men terecht over aan des
kundigen. Welnu, laat ook de keuring
van reclames door deskundigen geschie
den, waarbij ook in aanmerking moet
komen, in welke omgeving deze aan
gebracht worden.
Goes gaat zich dus beschermen tegen
het overmatig gebruik van reclames,
maar ook, en m'sschien wel het aller
eerst, tegen het ontsierende. Niet elke
reclame zal behoeven te vallen; dat is
ook niet noodig. Maar wèl die, welke
door vorm en kleur afkeurenswaardig
zijn, of niet passen in de omgeving.
De dader vermoedelijk gewond.
Het parket uit Middelburg heeft gis
termorgen een opderzoek op- de plaats
van het misdrijf ingesteld, en zich gis
termiddag opnieuw naar café „De Keer
sluis" begeven, waar de politiescheikun-
dige, de heer Van Ledden Hulsebosch
met zijn assistent gedurende een ge uren
de situatie heeft onderzocht.
Omtrent de bij dit onderzoek verkre
gen resultaten, kan in het belang der
nasporingen momenteel geen nadere
mededeelingen worden gedaan. De li
chamen der slachtoffers bevinden zich
nog in de woning, die onder politiebe
waking staat en waartoe niemand wordt
toegelaten.
De sectie die dr. Hulst uit Leiden he
denochtend zou verrichten is uitgesteld
daar dr. Hulst door ziekte verhinderd
is.
De politie vestigt er speciaal de aan
dacht op, dat de dader waarschijnlijk
zelf verwondingen heeft opgeloopen,
een feit waarop ook de talrijke bloed
sporen wijzen. De autoriteiten hopen
hierdoor nadere gegevens te kunnen
verkrijgen.
GROEDE Gistermiddag omstreeks
vier uur heeft op den Hoogendijk alhier
de 45-jarige landbouwer F. G. op den
30-jarigen landbouwersknecht A. W. een
schot gelost, dat dezen in het hart trof.
De man was vrijwel op slag dood. Om
trent de aanle ding' tot het gebeurde
vernemen wij, dat de landbouwersknecht
vergezeld was van zijn baas, boer D., die
herhaaldelijk oneenigheid schijnt te heb
ben gehad met den landbouwer F. G.
Toen het tweetal gistermiddag op den
Hoogendijk G. ontmoette, kwam het tot
een hevige woordenwisseling tusschen
D. en G„ waarbij de knecht A. van der
W. de partij van zijn patroon trok. Plot-
sel'ng haalde G. een revolver te voor
schijn, waarmede hij een schot loste op
W.die even later ineen zeeg.
Onmiddellijk schoten eenige voorbij
gangers toe, terwijl .enkelen den rijks
veldwachter waarschuwden. Deze arre
sheerde den dader en brachten hem naar
de marechaussee-kazerne te Breskens
G. staat zeer ongunstig bekend.
Het lijk van het slachtoffer is door de
politie in beslag genomen.
De dader heeft aan de politie ver
klaard, dat hij uit noodweer heeft gehan
deld, daar hij door de twee anderen, die
schoppen en ander landbouwgereed
schap' bij zich hadden, zou zijn bedreigd.
De verslagene laat een vrouw en drie
kinderen achter.
DE GEVECHTEN IN ASTURIë DUREN
VOORT.
Aan het Noordelijk front, in Asturië
wordt nog fel gestreden, voornamelijk
'n den sector van Oviedo. De regee-
ringstroepen bestoken zonder ophouden
de achtste divisie van de opstandelin
gen, doch deze di/visie behoudt haar
stellingen, niettegenstaande de aanval
len van de regeeringstroepen en het
trommelvuur van de artillerie. De ver
liezen van de regeeringstroepen bij de
ze aanvallen zijn zeer groot. De link-
schen brengen hier vele troepen in het
vuur. Van het front bij Santander zijn
vijf bataljons naar Oviedo gedirigeerd.
Het bombardement van Oviedo wordt
met tusschenpoozen voortgezet. De stad
heeft verschrikkelijk geleden onder het
geschutvuur der regeeringstroepen. De
toren der kathedraal 's weggeschoten
ter hoogte van het schip der kerk. Het
ziekenhuis is zwaar gehavend. Het aan
tal gewonde en gedoode burgers, in den
loop der laatste acht da<*en, wordt ge
raamd op duizend tot twaalfhonderd, van
wie de helft vrouwen en kinderen zijn.
Regeringstroepen nog niet in
Toledo.
De opstandelingen-generaal Que po
de Llano heeft verklaard, dat de berich
ten van regeeringszijde, volgens welke
de linksche troepen Toledo zouden zijn
binnengedrongen, volkomen onw,aar
zijn. Dezelfde berichten zijn ten aanzien
van Oviedo de wereld ingestuurd doch,
aldus de generaal, in werkelijkheid is er
van deze fronten n ets nieuws te mel
den.
Aanvallen der opstandelingen
bij Madrid,
Gistermiddag hebben de opstandelin
gen tot viermaal toe een aanval onder
nomen op de stellingen der regeerinps-
iroepen in de universiteitswijk, welke
z'ch uitstrekken van Monclo,a tot het
Westerpark en over de Brug der Fran-
schen loopen. Hierbij werd gebruik ge
maakt van tanks en ander modem ma
teriaal doch de anti-tankkanonnen en
de afdeelingen dynamiteros der regee
ringstroepen doemden de tanks tot
machteloosheid.
N,a vijf uren vechten moesten de recht-
schen zich terugtrekken. De verliezen
waren belangrijk.
Franco beschuldigt Frankrijk
van intriges in Marokko.
Radio Salamanca heeft een nota van
de regeering v,an generaal Franco gepu
bliceerd, gericht tot de mogendheden
welke het verdrag van Algeciras hebben
onderteekend. In de nota wordt gewe
zen op zekere intriges in de grensgebie
den van de Fransche en Spaansche pro
tectoraten van Marokko, met het doel
ordeverstoringen te verwekken in
Spaansch Marokko, opdat de Fr.ansche
autoriteiten, onder voorwendsel de or"3e
te herstellen en het overslaan van het
gevaar naar Fransch-Marokko te voor
komen, de Spaansche zóne binnen zou
den kunnen rukken. Op deze wijze zou
den alle van kr,acht zijnde internationa
le verdragen worden geschonden, waar
door een gevaarlijke toestand in het le
ven zou worden geroepen voor den vre
de in Europa.
De regeering van Franco heeft de
mogendheden gevraagd een internatio
nale commissie in te stellen, welke de
gegrondheid van deze nota zal bestudee-
ren. Verder vraagt de regeer ng-Franco
aan de niet-inmengingscommissie een
einde te maken aan deze intriges.
Te Londen en Parijs verklaart men
een dergelijke nota nog' niet te hebben
ontvangen.
De controle op de niet-inmen-
ging.
Aangezien men vreest, dat het on
mogelijk zal zijn voor de waarnemers,
om technische redenen, op 6 M,aart
reeds d.w.z. op den oorspronkelijk
vastgestelden datum aanwezig te
zijn op de hun toegewezen posten, is
het waarschijnlijk dat hiervoor in de
plaats de datum 21 Maart door de
nietinmengingscommissie zal worden
vastgesteld.
De deskundigen van de commissie
voor de niet-inmenging hebben besloten
aan te bevelen, dat het stelsel v,an toe
zicht ook wordt toegepast op de sche
pen van de mogendheden, die de over
eenkomst hebben geteekend, welk naar
Spanje vertrekken uit Amerikaansche
of andere niet-Europeesche havens.
GRIEKSCH TANKSCHIP OP
EEN MIJN GELOOPEN EN
GEZONKEN. DE BEMANNING
VERMOEDELIJK VERDRON
KEN.
Het Grieksche tankschip „Loukia",
Verwachting tot morgenavond:
Matige tot zwakke O. tot N. wind,
zwaar bewolkt tot betrokken, mogelijk
eenige regen, weinig verandering in
temperatuur.
c
Vr 5 Mrt.: Zon op: 6 h 40; onder 17 h
45. Licht op: 18 h 15. Maan op: 2 h 02;
onder: 9 h 44. L.K.: 5 Mrt.
Hoog- en Laagwater te Vlissingent
Maart.
Hoogwater.
Vr. 5 6.08 18.42
Za. 6 7.12 19.49
Zo. 7 8.35 21.21
Laagwater.
12.29
0.48 13.23
2.01 14.50
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge;
Maart.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 5 7.48 20.21 1.04 13.34
Za. 6 8.43 21.23 1.53 14.27
Zo. 7 10.01 22.51 3.00 15.51
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij.)
is weer rustig en Uw
zenuwen worden ge
kalmeerd en gesterkt door het gebruik
van
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drog.
(Ingez. Med.)
geladen met Roemeensche petroleum,
bestemd voor Barcelona, is in de Mid-
dellandsche zee op 2 mijl afstand van
Kaap San Sebastian, ten Noorden van
Barcelona, op een mijn geloopen. De
schok had tengevolge, dat de lading
benzine met een geweldigen slag ont
plofte, Het schip vloog in brand en
zonk onm ddellijk. Onder de 24 leden
der bemanning zijn talrijke dooden en
gewonden gevallen. De bewoners van
de Spaansche kust hebben eenige lijken
alsmede gewonden ,aan land gebracht.
DE UITBREIDING DER LUCHT
MACHT.
De begrooting 350 millioen gul
den hooger dan verleden jaar.
De ramingen der begrooting voor de
militaire luchtvaart voor 1937 bedragen
in totaal 88 m llioen pond sterlinig (bijna
800 millioen gulden) vergeleken met 50
millioen pd. st. (450 millioen gulden)
voor 1936.
Den eersten April a.s, zal de lucht
macht bestaan uit 100 eskaders in Groot
Brittanje, twintig eskaders, van de
vlootluchtmacht en zes en twintig es
kaders in de overzeesche gebieden.
Het personeel der luchtmacht zal dan
zijn gebracht op 4850 officieren en
51.000 piloten. Zes fabrieken voor de
vervaardiging van motoren zijn in aan
bouw, zij zuilen grootendeels binnen
enkele maanden gereed komen. Nieuwe
fabrieken worden opgericht, o.m. voor
de productie van zekere types bommen.
De luchtmacht van het U-ngelsche le
ger zal in den loop van den zomer ge
bracht worden op 124 eskaders, met
1750 toestellen in de eerste linie. Het
aantal officieren en manschappen zal
dan gebracht worden op 70.0U0, waar
bij niet zijn inbegrepen zij, die in Britsch
Indië dienst doen. Verder stelt men
voor twee bijzondere eenheden der
hulpluchtmacht in het leven te roepen
voor het in werking stellen van een
ballonversperring, welke verband zou
houden met een verdedigingsolntwrirp
voor het Londensche gebied. De orga
nisatiewerkzaamheden worden voortge
zet, de bestellingen voor de noodige
ballons en de uitrusting zijn reeds ge
plaatst en de leveringen worden reeds
ontvangen.
Vrijwilligers voor luchtaiweerdienst
gevraagd.
De minister van binnenlandsche za
ken, Sir John Simon, heeft gisteravond
per radio een beroep gedaan op de be
volking ten gunste van de vorming van
een vrijwilligerscorps, dat de alarm
dienst zou moeten vervullen in geval
van luchtoverval'en. zulks in samenwer
king met de militairen en de politie.
Voor deze organisatie heeft men in ge
heel Engeland ongeveer 300,000 vrijwil
ligers noodig.