*2* GOESCHE COURANT-
BINNENLAND.
ZEELAND.
SPORT.
WEERBERICHT.
NUMMER 45.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
23 FEBRUARI 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
TaiTn T Tn'dat het wete«5ch^-
«iDDELBURfi.
SOES.
aan-
aan-
de
MiDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
■Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
3ij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 1 7.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I7
f 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
k 7 5 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
..Brieven" of „Bevragen bureau dezer co«>
lont" 10 ct extra Bewijsnommers 5 cent.
DE KONINGIN TERUG IN HET
VADERLAND.
H.M, de Koningin is vanochtend om
3,10 uur met den sneltrein uit Bazel in
het vaderland teruggekeerd. Zij werd
aan het station Nijmeg'en begroet door
de autoriteiten. De politie had de per
rons afgezet,
H.Mt. de Koningin, die er welvarend
uitzag, was vergezeld van jhr. Van Hol
ten en freule Schimmelpenninck,
Bij het uitstappen werd H.M. begroet
door den burgemeester van Nijmegen,
die haar welkom' heette op vaderland-
schen bodem. De Koningin dankte har
telijk voor deze woorden, en onderhield
zich ook nog eenigen tijd met jhr. Bowir,
districtscommandant van de Kon. mare
chaussee. Het aanwezige publiek be
waarde een rust ge stemming.
De Koningin en haar gevolg stapten
vervolgens in de twee gereedstaande
hofauto's, waarmede zij direct naar Het
Loo reden.
Op het stationsplein stonden honder
den opgeste'd, die H.M., die in een open
auto reed, hartelijk toejuichten, waar
voor de landsvrouwe vriendelijk dankte.
Voor haar vertrek uit Oostenrijk heeft
H.M., bondspresident Miklas een tele
gram gezonden, waarin zij haar harte-
iijken dank betuigt voor de haar tijdens
haar verblijf te Igls en Zei! am See ten
deel gevallen ontvangst,
H.M. de Koningin op het Loo
aangekomen.
Om enkele minuten voor half tien, is
H. M. de Koningin op het Loo aange
komen.
Niettegenstaande regen- en sneeuw
buien op het traject ArnhemApel
doorn, was de kap van de Cadillac,
waarin H.M. gezeten was, gedeeltelijk
neergelaten.
Daar de aankomst van de landsvrou
we zoo vroeg in den ochtend door me
mand verwacht werd, kon de konink
lijke auto onopgemerkt de hoofdstraat
het centrum van Apeldoorn pas-
seeren.
Enkele oogenblikken na aankomst in
het paleis werd de koninklijke stand
aard geheschen.
DE REIS VAN HR, MS. O 16.
Orkaan,
Prof. F. A. Vening Meinesz schrijft
ons dd 9 Februari uit Hamilton (Ber
muda):
Ons tweede traject over den Atlan-
tischen Oceaan is niet beter geweest
dan het eerste; integendeel. Waar bo
ven het eerste het woord storm geschre
ven mag worden, daar p,ast boven de
elf dagen van ons tweede slechts het
woord orkaan. Het begon reeds onmid
dellijk na het verlaten van de haven
van Horta (Azoren). Een zware zee
wachtte ons buitengaats. En daarmede
begon de ergste slinger en stampperiode
die ik ooit medemaakte, 's Nachts moes
ten de maatregelen genomen worden
om niet u t de kooien te slaan. Ik her
inner mij dat ik een der eerste nachten
met een erge kaaier een oogenbld
rondkeek en in het onderofficiersver-
blijf vlak bij mij een hoop dekens op
aen^ grond zag liggen, waar zich een
hoofd rnet slaperige oogen uit loswik-
kelde. Het w,as een sergeant-torpedo
maker., die uit de bovenste verdieping
kooien was gevallen. Gelukkig had hij
f.ï? bezeerd en ook latere derge
lijke avonturen van anderen zijn goed
afgeloopen.
Den eersten dag kon het waarnemings
programma nog volledig .afgewerkt wor
den, doch de storm nam toe en den
weeden dag was alle duiken onmogelijk
geworden. Van de snelheid van tien
mij en per uur bleven slechts vijf be-
j ^nder deze omstandigheden
mitnrH»'»6 commandant aan de marine-
rnufp en ,een verandering van reis-
0r e stellen, die zorgvuldig
pelijk onderzoek er niet onder zou ïïf-
den, terwijl er beter weer en beter vaart
van zou zijn te verwachten en dientenge
volge ook het duiken voor de waarne
mingen weer zou mogelijk worden Wij
zouden een méér Zuidelijke route' kie
zen en eerst de Bermuda's aandoen en
vervolgens Washington en dan van daar
langs de Noordelijke route naar Europa
terugvaren, inplaats van deze routes
andersom te volgen. Het plan werd
goedgekeurd en zoo zijn wij dus eerst
naar het Zuidwesten en vervolgens naar
hef Westen op de Bermuda's aangeva
ren.
Hoewel deze route wat beter weer
beloofde, zijn wij toch niet gespaard ge
worden. Tot twee malen toe n.am de
stor» opnieuw een orkaankarakter aan
met windkracht tien en vlagen van elf.
De oppervlakte van de zee was zoo
met schuim van stukgewaaide golven
overdekt, dat het zicht zeer slecht
werd. Het was alsof men in een mist-
laag voer. Bijna niemand kwam meer
op den toren behalve de officier van de
wacht en de roerganger. Met groote
plonsen stortte het over den toren ko
mende water door het torenluik naai
b nnen. Binnen de boot waren de moei
lijkheden door de fantastische bewegin
gen niet van de lucht. Kastjes en lader
sprongen open en deden hun inhoud
op den vloer terecht komen en men
moest zich haasten om alles zoo spoedig
mogelijk bijeen te rapen, want in een
oogenblik verdween het in de zijden
van het schip om daarin onherroepeli;
weg te zakken. Men kon zich troosten
met het grapje, of iets weg is als men
precies weet waar het is, m,aar daar
mede had men het nog niet terug
Met een enkele uitzondering van wei-
n'g belang kon nu echter het duiken
voor de waarnemingen toch doorgaan.
Het was een mooie prestatie, die zeker
eenig in zijn soort was. Ik kan niet
denken, dat ooit een andere duikboot
een dergelijke serie van onderw.ater-
oefen'ngen bij stormachtige zee verricht
heeft.
Hulde daarvoor aan commandant Van
Waning. En ik gedenk ook met erken
telijkheid de medewerking van de an
dere officieren en van onder-officieren
en minderen in verband met de waarne-
m ngen ondervonden. Wij hebben groot
geluk gehad. Slechts één ochtend was
de zee kalmer, tusschen twee depres
sies in, en juist dien morgen was er een
averij aan de voorduikroeren, die dank
zij de kalmere zee kon hersteld worden.
Eiken anderen1 dag zou dit uitgesloten
zijn geweest. En zonder duikroeren zou
verder duiken onmogelijk zijn geweest,
terwijl bijna zeker de u'tgeslagen duik
roeren door de zware zeeën die ons nog
wachtten stukgeslagen zouden zijn.
Zoo hebben wij ,aan het einde van dit
uitermate zware traject aan alle kanten
reden tot groote dankbaarheid. Niet het
minst ook omdat het schip zich weder
onder deze beproevingen zeer goed ge
houden heeft.
BEPERKING VAN DE VESTIGING
VAN NIJVERHEIDSBEDRIJVEN,
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp houdende regeling tot
het beperken v.an de vestiging van be
drijven, waarin eenige tak van nijver
heid wordt uitgeoefend en van de uit
breiding van de capaciteit van zoodanige
bedrijven.
Naar de meenngi van den mnister is
voor ons land een regeling in dien zin
aangewezen, dat aan de Kroon de be
voegdheid wordt verleend, om na ont
vangst van een daartoe strekkend ver
zoek, bij algemeenen maatregel van be
stuur bepaalde takken van nijverheid
of onderdeden daarvan aan te wijzen,
waarin vestiging resp. uitbre:ding niet
meer vrij zal staan. Hij zou daarbij
geenszins zoover willen gaan, dat in
den aangewezen t,ak van nijverheid elke
nieuwe vest'ging of uitbreiding bij voor
baat volledig wordt uitgesloten, doch
wilden volstaan met deze van een ver
gunning afhankelijk te stellen. Een vol
ledige afsluiting toch zou tot onge-
wenschte verstarring van den betrok
ken bedrijfstak leiden. Een vergunnin
genstelsel als in het wetsontwerp be
lichaamd, z,al daarentegen een soepele
hanteering mogelijk maken, waarbij de
gelegenheid bestaat om aan het onder
nemersinitiatief, voorzoover dit in con-
creto niet ingaat tegen hetgeen in het
economisch landsbelang voor den be
trokken bedrijfstak meest wenschelij'
wordt geacht, voldoende recht te laten
wedervaren.
In art kei 2 is o.m. een bepaling op
genomen, welke met „vestigen" gelijk
stelt het opnieuw in werking brengen
van een tevoren stilgelegd bedrijf.
Het ontwerp heeft niet betrekking
op land- en tuinbouw, veeteelt, vissche-
rij, mijnbouw, handel, bank- en assu
rantiewezen, scheepvaart en verkeer te
land.
Belangrijke orders der Nederl.
Spoorwegen in uitvoering.
Dank zij de groote uitbreiding, welke
door de Nederlandsche Spoorwegen aan
de geëlectrificeerde lijnen wordt gege
ven, is er thans in enkele Nederlandsche
fabrieken volop werkgelegenheid.
Zoo zijn bij Werkspoor N.V. te Am
sterdam 53 tweewagentreinen besteld,
terwijl de koninklijke fabriek van rij
tuigen en spoorwagens J. J. Beijnes N.V.
te Haarlem en de firma Allan te Rot
terdam 37 drie-wagentreinen bouwen,
Indien gij iemand een dienst wilt be
wijzen, gedenk dan, dat het leven kort
is en dat gij geen tijd te verliezen
hebt!
waarvan aan eerstgenoemde N.V. de
constructie van de twee-eindrijtuigen
dezer" drie-wagentreinen en aan de
laatste firma die van het middenrijtuig
is opgedragen.
De algemeene inrichting van deze rij
tuigen is nagenoeg gelijk aan die van het
laatste stroomlijnmaterieel, zooals dit
ook rijdt op de lijn Rotterdam-Hoek van
Holland. Er zijn echter kleine verschil
len, die elk voor zich een gunstigen fac
tor vormen in het kader der geriefelijk
heid.
De treinen zullen slechts even als het
Diesel-materieel bestaan uit compar
timenten tweede en derde klasse.
Iets nieuws in de inrichting is een
keukentje, dat in een der wagons van
elk treinstel wordt aangebracht, waar
door het mogelijk is aan passagiers,
die zulks wenschen, koffie ot thee te
serveeren.
Heemaf te Hengelo verzorgt de elec-
trische installaties. Deze industrie le
vert ook de motoren, welke bij Beijnes
en Werkspoor worden ingebouwd.
Verwacht wordt, dat de eerste com
plete twee-wagentrein einde Mei in de
eerste complete drie-wagentrein einde
Juni gereed zullen komen. Tegen dien
tijd is ook de electrificatie van de baan
vakken MaarnArnhem en jGouda
Den Haag gereed, zoodat dan met de
proefritten op nieuw geëlectrificeerde
baanvakken kan worden begonnen.
Men rekent er op, dat in Mei 1938
zoowel alle bestelde twee- ais drie-wa
g'entreinen in dienst gesteld zullen wor
den.
Hoe belangrijk deze bestellingen van
de Ned, Spoorwegen zijn, uit een oog
punt van werkverruiming, moge blijken
uit het feit dat, om ons ten deze te be
palen tot de fabriek van Beijnes, deze
onderneming, welke in slappe tijden een
kern van honderd arbeiders handhaaf
de, thans vijfhonderd man personeel in
dienst heeft.
HET P. T. T.-PERSONEEL VRAAGT
SALARISHERZIENING.
De besturen van alle vakgroepen,
vereenigd in den centralen bond van
Nederlandsch post-, telegraaf- en tele
foonpersoneel fC.B.P.T.T.), zijn giste
ren te Utrecht bijeen geweest.
De bondsvoorzitter, de heer H. M'.
Roos uit Den Haag, tevens lid van de
centrale commissie voor georgan seerd
overleg in ambtenarenzaken, heeft een
inleiding gehouden over de s,alarieerin<;
van het rijkspersoneel.
In Maart 1936 werd door de regeering
aan de centrale commiss e het voorne
men medegedeeld in den loop van 1937
te zullen overwegen een algemeene her
ziening van het „bezoldigingsbesluit bur
gerlijke rijksambtenaren" ter hand te
nemen.
Tot dusver werd omtrent voorberei
dende stappen daartoe nog niets ver
nomen.
Het congres besloot bij den centrale van
Nederlandsch overheidspersoneel, waar
bij de centrale postbond 's aangesloten,
aan te dringen met kracht te ijveren
voor een spoedige salarisherziening met
in afwachting daarvan het ongedaan ma
ken van de laatste procentische salaris
korting. Het congres wordt heden voort
gezet.
KERK EN SCHOOL.
Te Amsterdam slaagden de da
mes S. Biesma en W. Gijzeis uit V 1' s-
s i n g e n voor het examen voor typiste.
HANDBOOGSCHIETEN.
De uitslag van het Zondag door de
Kon. Handboog-Sociëte't „Jacoba van
Beieren" te Goes gehouden concours is:
Hoofdvogel: J. B.al Az„ ADLU,
Kwadendamme; ie Klepprijs: M. Baa-
rends; 2e klepprijs: F. BaarenSs; 3e
klepprijs: M. van Stee, allen van Jaco
ba van Beieren; le zijvogel: P. Boon
man, Jacoba van Beieren; 2e ziivogel:
P. de Jonge, VIOS, Heinkenszand; le
kal: P. Boonman, a.v.; 2e kal: J. Bal
Az., a.v.; 3e kal: J. Clarijs, ADLU Kwa
dendamme; 4e kal: M. van Stee. a.v,-
meeste vogels (5) E. Vervaat, Jacoba
van Beieren; aan deze schieting werd
door 6 soc'ëteiten deelgenomen. Het
was een spannende wedstrijd met een
zeer geanimeerd verloop.
VOORBEREIDING TER HERDENKING
VAN HET VIERDE EEUWFEEST VAN
MARNIX VAN ST. ALDEGONDE.
Gisteravond heeft in de zaal Gruter
te Antwerpen een vergadering plaats
gehad v,an het uitvoerend comité tot
herdenking van het vierde eeuwfeest
van de geboorte van Marnix van St. Al-
degonde.
Onder de aanwezigen werden opge
merkt A. Ruijs, consul-generaal dei-
Nederlanden te Antwerpen; M. Fe-n-
hout, burgemeester van Middelburg; j\
mr. A. F. C. de Casembroot, burgemees
ter van Westkapelle; C. A. v,nn Wocl-
deren, burgemeester van Vlissingen en
deputaties uit Oost- en West Souburg.
Deze vergadering vormde een inlei
ding tot de viering van het vierde eeuw
feest van Marn'x van St. Aldegonde, die
in 1938 te Oost- en West Souburg en
te Brussel, zal plaats vinden. Zij werd
voor het grootsie deel in beslag geno
men door een rede van den Belgischen
minister van onderwijs, Hoste.
TIEN MILLIOEN FRANSCHE
ZAAIOESTERS AANGEKOCHT
Men schrijft ons uit Ierseke: Naar wij
vernemen heeft onze regeering in
Frankrijk ruim 10 millioen zaaioesters
aangekocht van ongeveer 20 kg. per
1000 om deze tegen kostenden prijs te
distribueeren onder de oesterkweekers.
Doel is onder meer, om met een twee
jarig crediet oesterkweekers, pachters
van staatsoesterperceelen, gelegenheid
te geven deze perceelen te bevolken en
een beteren zaadval te bevorderen. Ge
bleken is nu sedert 3 achtereenvolgende
jaren dat die Fransche oesters heel goed
en snel groeien en er percentsgewijze
weinig dooden zijn. Het is alleen te be
treuren dat de oesters niet zwaarder
zijn daar ze dan reeds najaar 1937 zou
den geschikt geweest zijn voor de con
sumptie en tegen goeden prijs zouden
kunnen verkocht worden. Alhoewel niet
buitengesloten is dat als 1937 wederom
zoo n goeden groei geeft als '36, dan
toch nog veel van die kleinere als eerste
en tweede soort zouden te gebruiken
zijn. Soorten die als ze van goede kwali
teit zijn, in België en in Engeland veel
gevraagd worden. Slaat men b.v. de
statistieken eens op, dan blijkt dat voor
al Engeland in kleinere soorten veel af
nam in de eerste kwarteeuw 4 a 5 mil
lioen waren soms per ir.aand te plaatsen.
De regeeringsmaatregel is ook toe te
juichen omdat er nu veel kans bestaat,
dat de eventueel uit te leggen gekalkte
pannen broed van gezonde oesters zul
len opvangen.
Alle in Frankrijk aanwezige en (e
koop zijnde zaaioesters van 3545 kg
per 1000 zijn door de groote Engelsche
maatschappijen opgekocht. Deze heb
ben nu reeds 3 seizoenen achtereen
heele mooie winsten met deze oesters
gemaakt, evenals de Nederlandsche
Staat zelve dit seizoen in Zeeland. Ook
van andere zijde zullen dit voorjaar nog
oesters in Zeeland worden aangevcferd.
O.a. uit Bretagne. Deze week werden
ook nog oesters uit Scandinavië aange
boden, oesters van 10 kg per 1000 te
gen een prijs die heel bevredigend is te
noemen, terwijl monsters aan koopers
wel voldeden. Zoo doet men van alle
zijden zijn uiterste best om de zoo zeer
vervallen oestercultuur wederom op
peil te brengen en in zijn ouden luister
te herstellen. Dat menige oesterkwee-
ker zijn laatste gelden tot die krachts
inspanning inzet, wordt ook van hoo-
gerhand gewaardeerd. En 'de oester
kweekers zijn verheugd dat de Staat
zelve niet meer uitzaait, daar iederen
keer blijkt dat de concurrentie van
Staatswege niet aangenaam is, maar
verkoop van Zeeuwsche oesters, speci
aal de groote, zwaardere soorten, ten
zeerste belemmert.
De Ambachtsschool.
Gisteravond had in het schoolgebouw
de jaarlijksche algemeene vergadering
plaats van de Vereeniging \,,De Am
bachtsschool" onder voorzitterschap
v,an den heer J. A, Vertregt.
De secretaris, de heer S. Caljouw,
bracht het jaarverslag uit, waaraan wij
ontleenen, dat de pogingen om den
cursusduur der school op 3 jaar te be
houden, niet het gewenschte resultaat
mochten bereiken. Brandtrappen aan 't
schoolgebouw werden aangebracht. Ir.
H. Streefkerk, die sedert 1914 in het
bestuur zitting had, zag zich wegens
vertrek naar Apeldoorn, genoodzaakt
als bestuurslid ontslag te nemen. Hem
Verwachting tot morgenavond:
Krachtige, later afnemende wind uit
W.-richtingen, aanvankelijk nog zwaar
bewolkt met hagelbuien, later opkla
rend, waarschijnlijk lichte vorst des
nachts, overdag iets zachter,
Di, 23 Febr,: Zon op: 7 h 01; onder 17 h
26. Licht op: 17 h 56 Maan op: 15 h 45;
onder: 5 h 45 VM: 25 Februari.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
Februari.
Hoogwater. Laagwater.
Di. 23 12.27 6.25 18.46
Wo. 24 0.46 13.10 7.14 19.28
Do. 25 1.24 13.47 7.57 20.06
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Februari.
Hoogwater. Laagwater.
Di. 23 1.41 14.09 7.28 19.53
Wo. 24 2.36 14.57 8.16 20.35
Do. 25 3.19 15.38 8.56 21.11
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S springtij.)
wordt dank gebracht voor datgene wat
hij in het belang der vereeniging en
der school heeft gedaan,
In 1936 telde de vereeniging 2 eere
leden, 42 leden en belangstellenden. On
der het personeel h,ad eenige verande
ring plaats o.a. nam de heer P, de
Wijs, die van 29 Juni 1915 leeraar in
de natuur-, werktuig- en stelkunde was,
ontslag tegen 1 Augustus wegens het
bereiken van den pensioengerechtigden
leeftijd en werd hij vervangen door ir.
B. D. de Roos.
Gedrag en vlijt der leerlingen waren
voldoende; 15 leerlingen verlieten iiis
schentiids zonder diploma om verschil
lende redenen de school en 9 werden
tusschentijds toegelaten. De nieuwe cur
sus begon met 292 leerlinp'en en wel
eerste klasse 105, tweede 81, derde 72
en cursus voor scheepwerktuigkundige
34 leerlingen.
Van de 292 leerlingen wonen er 194
niet ip Middelburg, 23 genieten vrij
stelling van betaling van schoolgeld.
Het jaarverslag en ook de rekening
van den heer Caljouw als penning-'
meester werden goedgekeurd.De re
ken ng geeft een eindcijfer van f 72111.
De vergadering herkoos tot bestuursle
den: jhr. ir. J. L. Boreel; ir. H. C. Ghij-
sen en A, Heijboer en koos in de va
cature-Streefkerk, den heer L. J. van
't Westende.
DE MEER WERK ACTIE.
Nog een week en de maand Februari,
door de betrokken commissie aangewe
zen voor buitengewone actie voor meer
werk, is reeds weer ten einde. Het
kwam ons goed voor eens te informee-
ren naar de bereikte resuitaten en
vernamen wij, dat tot en met gisteren
voor ruim 8000 aan werk is opgege
ven behalve dan nog enkele kleinere
karweitjes, waarvan de kosten minder
nauwkeurig waren te ramen.
Nu is het wel eigenaardig, dat het op
gegeven werk voornamelijk betrof, tim
merlieden, schilders en electriciens.
Toch heeft de commissie zich het meer
werk geven over meer branches ver
deeld gedacht. In de eerste plaats kan
men door aanschaffing bij den midden
stand van artikelen, die men anders nog
niet direct zou hebben gekocht, ook aan
de werkverruiming mede helpen. Daar
naast is het zeker zeer goed de kleer
kasten eens aan een extra inspectie te
onderwerpen en dan als men tot aan-
viïlling overgaat niet te karig te zijn en
in de eerste plaats te denken aan stad-
genooten. Ook daardoor helpt men de
werkloosheid bestrijden.
Dat er gelukkig ook branches zijn, die
op dit oogenblik volop werk hebben,
blijkt uit de duizenden aardappelkisten,
die de firma J. Goedbioed en Zonen
thans vervaardigd voor de verzending
van de Zeeuwsche aardappelen in zeer
groote hoeveelheid met eind bestem
ming Zuid-Amerika.
In verband met de prijsstijging van
het hout, heeft deze firma ook groote
orders voor de veilingen, die anders
eerst in het drukke seizoen worden ge
geven.
Een reis door Afrika.
Hedenmorgen tegen zeven uur ver
trokken onze stadgenoot dr. Huese en
zijn echtgenoot voor een reis door Zuid-
Afrika. De tocht gaat over België naar
Marseille, waar de Middellandsche Zee
