F
BUITENLAND.
KUNST EN WETENSCHAP.
ZUSD BEYELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.O.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
BEURS VAN AMSTERDAM.
SPANJE.
PALESTINA.
00STZEE-LANDEN.
EKENIS VAN DEN
AANSCHEN
ER00RL0G.
dp rechterhelft zeer slecht is, begaat
men een overtreding der verkeersrege
ling en neemt de consequenties daar
voor op zich. Een waarschuwing te de
zer plaatse, vooral aan niet-Veerenaars,
die 't pad ook meestal berijden, is n'et
overbodig. Maar met dit al zou het een
zeer waardeerende geste van de zijde
der vroede vaderen zijn, indien men een
paadje te rechter zijde der straat liet
aanleggen. Het is een klein werkje en
zou gemakkelijk en goedkoop in werk
verschaffing kunnen worden gedaan.
VROUWENPOLDER. Donderdagavond
hield de Ned. Herv. Meisjesvereeniging
„Hosanna", 'n de Ned. Herv. kerk al
hier in tegenwoordigheid van talrijke
genoodigden o.l. v,an ds. H. M, J. van
Duijne, haar zesde jaarfeest. De uitge
brachte verslagen getuigden van een
gezond en bloeiend vereenigingsleven.
Hierna werd het programma afgewerkt,
waarbij ernst en lu'.m elkander afwis
selden, vooral „T,ante Jet" en „De
roeping der vrouw" vielen zeer bij de
aanwezigen in den smaak.
ZOUTELANDE. Alhier is Woensdag
avond een ,afdeeling opgericht van den
Nationalen Bond „Landbouw en Maat
schappij" met aanvankelijk 13 leden.
Tot bestuursleden werden gekozen J.
Geelhoed, voorzitter; Jakob Koppejan,
vice-voorz.; P. Kleinepier, secr.penning-
meester, E. Janse en J. Sturm, leden.
's GRAVENPOLDER. Vrijdagmorgen
had op de hofstede van den heer A. W.
een ernstig ongeluk plaats. Toen de
knecht J. W. wat lang in den stal bleef,
ging men kijken en vond hem in den
paardestal liggen tusschen de paarden.
Hij had van de dieren zoodanige trap
pen opgeioopen, dat dr. Kole geroepen
werd, die ernstige inwendige verwon
dingen constateerde.
KAPELLE. Donderdag werd in de O.L
school de eindles gegeven van den cur
sus in bemest ngsleer.
Het hoofd der school, de heer M.
Nieuwenhuize, verwelkomde ir. B. Bos
nia, het bestuur der Ver. v. Oud-leerlin
gen en den heer Jan de Jager Jozszn.
Een practisch onderwerp over de be
mesting van een boomgaard werd behan-
held.
Ir. Bosma was zeer tevreden over de
goede antwoorden die hij heeft verno
men. Een cursus als deze, onder de
vlotte, gemoedelijke en toch zakelijke
leiding van den heer N.euwenhuize, zal
geenszins nalaten nut af te werpen.
Allen 19 cursisten werd een getuig
schrift uitgereikt.
Namens de Ver. van oud-leerlingen
sprak de heer Johs. Oele zijn blijdschap
uit over de medewerking van ir. Bosma
en feliciteerde de cursisten met het be
haalde getuigschrift.
De heer Jan de Jager Jozs.zn., felici
teerde eveneens de cursisten en voeg'de
hierbij nog aan toe de kennis zooveel
moge ijk in toepassing te brengen en in
dien moeilijkheden zich voordoen, den
heer Nieuwenhuize te vragen naar zijn
advies
De heer Joh. van Leeuwen dankte
den heer Nieuwenhuize voor het gegeven
onderwijs en bood namens de cursisten
als blijk van waardeering een boekwerk
aan. De heer Nieuwenhuize dankte voor
het prachtige geschenk, doch de groot
ste voldoening heeft hij reeds ontvangen
gedurende den cursus door de wijze
waarop de cursisten de lessen hebben
gevolgd. Hij wenschte hun geluk met het
behaalde getuigschrift.
KLOETINGE. Bij den landbouwer v.
N. alhier hebben twee paarden, nadat ze
in een schuurtje waren binnengedrongen,
zich aan Parijsch groen te goed gedaan
met het noodlottig gevolg dat ze beide
zijn gestorven. De eigenaar was niet ver
zekerd.
OUDELANDE. Vrijdagmiddag verga
derde de Raad onder voorzitterschap
van burgemeester Nieuwenhuize. Afwe
zig wethouder I. de Bakker en A. Boon
man.
De v o o r z. deelde mede, dat door
B. en W. namens de gemeente een tele
gram is gezonden aan H. K. H. Prinses
Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard.
De schoolgeldverordening en de be-
smettelijkeziektegeldenverordening wer
den overeenkomstig het verzoek van
Ged. Staten gewijzigd.
Tot lid van de Commissie tot wering
van schoolverzuim werd gekozen Joh
van 't Veer Az.
Op een verzoek van den controleur
der steunverleening om een kleine sa-
larisverhooging werd gunstig beschikt.
Met algemeene stemmen werd besloten
het salaris met 25 te verhoogen.
In verband met het feit dat de ge
meenteveldwachter van 1 Januari 1937
af tevens is aangesteld voor de gemeen
te Baarland werd de gemeentebegroo-
ting 1937 gewijzigd, alsmede de veror
dening regelende de benoeming en de
bezoldiging der veldwachters. Goedge
vonden werd dat de wegenlegger zal
worden opgemaakt door den waterbouw
kundigen ambtenaar De Rijk,
Bij de rondvraag vroeg de heer W i s-
kerke maatregelen te nemen voor
het verleggen van eenige grintputten in
den Tolhoek hetgeen door den v o o r z.
werd toegezegd.
De heer De Jager drong er op
aan, dat de wijzerplaten van den toren
worden opgeschilderd, hetgeen den
v o o r z. deed opmerken, dat dit reeds
is toegezegd, maar dat de weersomstan
digheden nog van dien aard zijn, dat
hiertoe thans nog niet kan worden over
gegaan.
De heer Goetheer vroeg waarom
of er thans geen voorstel van B. en W.
is omtrent kastoeslag, waarover in de
laatste vergadering werd gesproken. De
v o o r z. zeide, dat er geen aanleiding
is om nu hierover nog te beraadslagen,
aangezien de kastrekkers bijna allen
zijn uitgetrokken.
WOLPHAARTSDIJK. Als een bij-
•-onderhe d kan worden gemeld, dat in
de J,andbouwschuur van den heer A.
Koert, zich verscheidene witte ratten
bevinden.
WOLPHAARTSDIJK, Donderdagavond
h eld de vereeniging „Het Groene Kruis"
o.l. van den burgemeester, vice-voor-
zitter der vereeniging haar jaarlijksche
alg. vergadering. Tegenwoordig 95 le
den. Uit het verslag van den secretaris
bleek, dat de vereeniging 588 leden
telt en 5 donateurs; h'ervan dragen 44^
leden bij aan de wijkverpleging, zoodat
er nog altijd 145 leden niet bijdragen
dus ook geen recht hebben op hulp
van de wijkverpleegster bij ziekte oi
ongeval.
De commissie voor ziekenvoeding
verleende in 16 gezinnen hulp door 't
verstrekken van eieren :n totaal 168
en 446 liter volle melk. De wijkver
pleegster, zuster De Bel legde 3783 be
zoeken af waarvan 3537 met verple
ging terwijl 246 uitsluitend bezoeken be
troffen voor de tbc-bestrijding, maat
schappelijk werk en zuigelingenbescher
ming; 266 maal werd een der verple-
ginösart kelen uitgeleend. Onder toe
zicht „t.b.c.-bestrijding" stonden in
het afgeloopen jaar 13 gezinnen met 16
patiënten, 1 patiënt werd verpleegd in
een sanatorium. Het consultatiebureau
voor zu'gelingen hield 57 zittingen en
verstrekte 307 consulten, ingeschreven
waren 30 zuigelingen terwijl 50 kinde
ren het bureau bezochten. De Emma-
bloem-collecte bracht dit jaar f 51,60
op. De rekening van het Groene Kruis
sloot in ontvangst en uitgaaf op f 911,
waaronder een batig slot van f 164.
De reken ng wijkverpleging wees aan
een ontvangst en uitgaaf van 2101, met
een saldo van 35.
De t.b.c.-bestrijding bleek ontvangen
te hebben f 733 en uitgegeven f 731 sal
do f 2. Het uitzendfonds had een ont
vangst en uitgaaf van f 825 met een
goed slot van f 588, hierin was verwerkt
een goed slot van vorige dienstjaren
van f 709.
De begrootingen voor het d'enstiaar
1937 wérden vastgesteld en wel: Groe
ne Kruis op f 853; wijkverpleging f 2065.
t.b.c.-bestrijding f 714; uitzendfonds
635.
Als bestuurslid in de vacature dr.
Meijnen werd gekozen dr. A. Vos; her
kozen werden bij acclamatie de heeren
A. M. Boot en P. Luikenaar.
Door den heer F. A. Holleman w»rd
een lezijng ter propageen'ng van "Tiet
verbruik van zuivelproducten gehou
den.
WOLPHAARTSDIJK. Vrijdag verga
derde de Raad voltallig onder voorzit
terschap van den burgemeester. Daar
het de eerste vergadering was, in 1937
hield de v o o r z. de gebruikelijke
nieuwjaarsrede. Medegedeeld werd o.m.
dat in 1936 door de politie 106 proces
sen-verbaal zijn opgemaakt en wel 97
voor overtredingen en 9 wegens misdrij
ven en dat de financieele toestand
der gemeente gunstig mag worden ge
noemd.
Op een verzoek van de schoolbestu
ren van de bijzondere scholen die aan
den Papeweg en Prinses Juliana weg'
om een voorschot werd gunstig be
schikt: eerstgenoemde school krijgt
577, laatstgenoemde 315. Een nade
re verordening voor besmettelijke-ziek-
tegelden werd vastgesteld. Eveneens
werd vastgesteld een nieuwe school
geldregeling en wel op grondslag van de
personeele belasting. Met algemeene
stemmen werd besloten om op een aan
bod van J. J. Klompe in te gaan om een
perceel weiland groot pl.m. 5 ha in
werkverschaffing te doen omspitten en
egaliseeren, waarvoor door den minister
toestemming was verleend. Het rijk za
80 van het arbeidsloon bijdragen,
Een en ander .is begroot op 2700 uit te
voeren onder toezicht van de heide
maatschappij, welker kosten door den
heer Klompe zullen worden gedragen
Eveneens werd in beginsel besloten
goed te keuren in werkverschaffing uit
te voeren de verlegg'ng van den water
afvoer van den Nieuw Sabbinge-polder,
Gok voor dit plan was de goedkeuring
van den minister ter tafel en zal even
eens de bijdrage op arbeidsloon door het
rijk 80 zijn. Van den algemeenen
bond van bouwvakarbeiders was een
verzoek ingekomen de in deze gemeen
te werkloozen bouwvakarbeiders ook in
aanmerking te doen komen voor steun
B. Daar er op grond van de nieuwe mi
nistr'ieele beschikking geen bouwva'kar
beiders' in deze gemeente zijn die mo
menteel in aanmerking komen voor ge
noemden steun daar hun gezinnen te
klein zijn, zal in dien geest worden ge
antwoord.
Benoemd werden de leden voor de
stembureaux voor de a.s. verkiezing
Tweede Kamer. Besloten werd tot con
versie der 4% en 4% leening tot een
bedrag van 43600,
De heer Goetheer vroeg, of B.
en W. hun aandacht reeds hebben ge
schonken aan de verbetering uraai Pro
vinciale wegAchterweg en of het zelf
de college reeds verdere pogingen heeft
gedaan vrnr uitbreidmg der begr^if-
plaats te Oostkerke. Voor de eerste
zaak wordt gedacht op gunstiger weers
omstandigheden, wat de tweede betreft
zullen ts. en W. aan een nader one er-
zoek onderwerpen, waarbij weth.
S n o o d ij k opmerkte dat er z.i. nog
ruimte genoeg is.
Een goed resultaat
BRESKENS. De commissie voor het
vieren van het huwelijksfeest van Prin
ses Juliana en Prins Bernhard, kan niet
alleen op een goed verloop der feesten;
maar tevens op een financ eel goed re
sultaat terug zien. De rekening sloot met
een batig sa do.
TERNEUZEN. Met zekeren trots zal
de Zeeuwsch-Vlaming U naar de booten
van den Provncia,en stoombootdienst,
die het verkeer met overig Zeeland on
derhouden, wijzen. Doch deze gerecht
vaardigde trots heeft een gevoeligen
snak gekregen. De boot die om 18 uur 15
en 20 uur 5 van Hansweert naar Wan
oorden moet vertrekken kon gister we
gens den vrij sterken wind niet afvaren.
De reiz'gers die van dezen veer
dienst gebruik moesten maken, waren
ten zeerste met het staken van den
dienst gedupeerd. Sommigen zijn per
auto naar Antwerpen vertrokken om
vandaar per trein naar Holland te gaan.
Naar verluidt zou het motorschip
toning'n Wilhelm ina bij stormachtig
weer niet voldoende kunnen manoevree-
ren, waardoor gevaar bestaat dat het na
den afvaart aan lag-er wal zou geraken.
Zeeuwsch-Vlaanderen dat vroeger ah een
lij mist geïsoleerd was en zoo goed als
nimmer bij storm, gaat er dus wat de
communicatie betreft, niet op vooruit.
Moge hierin spoedig verbetering komen.
Eerste noteering is vorige koers(efi);
daarachter officieele noteering van lb-
den; beieekent: geen noteerisg
ontvangen.
Denemarken Oblig. 1926-5 102%10
Amsterdam 1934-414 100100
Zeeuws. Hyp. B-4% 10099%
Cities Service Cy. P, 1958 5 55%54%
A Pref. Jurgens A 125125%
A Ned. Gist- en Spiritusf. 480
A De Schelde N.B. 7374%
C Am. Smelt Ref. 6772%
A Born. Sum. H.M. 216211%
A Houth. Alberts 110—109
C Union Pac. Rr. 101101%
C Int. Nickel Cy. 49%46%
Ned. 1000-4 100%—100%
O. Indië 34 1000-4 100%—100%
Engeland 1960-90 4 81%—81%
A Koloniale Bnk. 76%78%
C Ned. H. M. 1000 205
A v. Berkels Pat. 57%58
C
A
C
C
C
C
C
C
C
A
C
C Phillips Petr. Comp, 41%-41
C Shell Union O.C. 25%—25%-%.
C Tide Water Ass. Oil 16%16%-%.
A Ned. Scheepv. U. 120%—121-19%.
A H.V. Amsterdam 502%—502-03.
A Jav,a Cult. Mij. 227-225-27.
A N.I. Suiker U. 169%—166%-67%.
A Deli Batavia 292,%—293%-92%.
ÏEURSTHERMOMETER ZATERDAG
Industrie
Rubbei
Cafvé-Delft 9593%
Philips Gem, B. afg. 339%342-40%
Uniever 171%—172-71.
Am. Car en Foundry 49%50.
Anaconda Cop. 4545%-%,
Bethlehem St. 66%68%-%,
Kennec Copper 47%48%-%.
U. States St. C. 80%—85%-%.
North Am. Cy, 23%24.
Kon. Petr. Mpij. 440%—443%-46.
Contin. Oil Cy. 33%—33%-%.
Well
Unilever
Philips
Amerika
Olie
VI M r k t
Koninkl.
Obl.Markt—
Schepen
T ahak
Suiker
gedeponeerd
Kalmte aan de fronten.
De verdedigingsraad van Madrid
deelde gisteravond mede, dat na een
strijd van vijf uur de aanval der opstan
delingen in den sector Jarama kon wor
den .afgeslagen. De regeeringstroepen
konden hun stell'ngen in de omgeving
van Manrosa behouden. Van de overige
fronten valt weinig strijd te melden.
Algemeen neemt men aan dat de op
standelingen belangrijke troepenver
sterkingen afwachten, alvorens weder
om tot een heftigen aanval over te gaan.
Vluchtelingen gedood.
Radio Sevilla deelde gisteren mede,
dat 'n het Zuiden des lands kleine zeer
mobiele colonnes de zuivering voort
zetten in de provincies Malaga en Gra
nada. Bij Velez de Malaga hebben zij
een 600-tal vluchtelingen verrast van
wie 100 werden gedood en 80 gevan
gen genomen.
26 dooden bij bombardement
van Andujar.
Van het front van Cordoba wordt
gemeld dat het bombardement van An
dujar 26 dooden heeft gekost, waarvan
slechts drie mannen waren. 34 perso
nen werden gewond, van wie verschei
dene zeer ernst'g.
De controle inzake de niet-in-
menging.
Volgens de „Daily Herald" heeft de
Portugeesche gedelegeerde op de Com
missie voor de niet-inmenging voorge
steld, dat de controle bij de Portugee
sche kust zal gesch'eden door Portu
geezen, maar dat de Britsche ambas
sade 50 of 60 agenten zullen worden
toegevoegd, die zullen kunnen waarne
men, wat er geschiedt en over alle fa
ciliteiten zullen kunnen beschikken.
Men schijnt het er overigens over
eens te zijn, dat ook Portugeesche en
Russischen schepen aan 't toezicht zul
len deelnemen: het is alleen de vraag,
waar zij geplaatst zullen worden. Vol
gens het oude plan der vier mogendhe
den zou het ïNoordoostelijk deel der
kust van Biskaje gecontroleerd worden
door de Britsche vloot, het Noordwes
telijke deel der Irebische kust door
Britsche schepen, de Middellandsche
zeekust door de Duitsche en Italiaan-
sche vloten. Op de bijeenkomst der
technische ondercommissie werd voor
gesteld, dat de Russische en Portugee
sche schepen een plaats zouden krijgen
tusschen de Fransche en Engelsche zo
nes aan de Noordkust, De Russen had
den echter veel voorkeur voor een
plaats langs de kust der M~ ddelland-
sche zee (om te kunnen smokkelen?)
Botsing tusschen Arabieren en Joden.
Gistermiddag zijn te Tiberas ongere
geldheden voorgevallen. T'joen revisi
onisten in uniform door de tsad mar
cheerden begon een aantal Arabieren
irjet steenen te gooien, de revisionisten
gooiden terug en de partijen raakten
handgemeen.
De politie, die de orde wilde herstel
len, stiet eerst op tegenstand, zoodat
de militairen te hulp moesten worden
geroepen. Er moest van mitrailleurs
gebruik gemaakt worden. Twee Brit
sche politieagenten, 30 Arabieren en 30
Joden werden gewond. De veiligheid op
de wegen in het district Jaffa is nog
steeds niet verzekerd.
C Deli Mij 1000 342%—342-43%
A Senemb; h 348%'349-55
C Baltimot 3 Ohio 20%21%
C Souther: Pac. Cy. 37%37%-%
A Southei Rlw. 25%—25%
A Amst. F ïbb. C. 302%303-05
A De't't-Ba Rubb. 199%—200%-02%
A Hessa lubber 217%216%-%
A Serbadj^i S.R. 180—181
SSELKOERSEN.
Heden gister
Londen 8.94% 8,94%
Berlijn 73.55 73,57%
Parijs 8.51 8.51%
Brussel 30.82 30,83
New-York 1.82% 1.82%
Ontploffing in kruithuis.
Gistermorgen is het kruithuis te Lie-
paja (Letland) door een ontzettende ont
ploffing volkomen vernield. Een der be
wakers werd 180 meter weggeslingerd
en vreeselijk verm'nkt gevonden. Een
tweede bewaker is stervende. Vele hui
zen in de nabijheid van het magazijn
hebben ernstige schade opgeioopen."
leen tot actie over met gewapend ge
Concetr „Zuid-Bevelandsche a
Capella Koor".
Gisteravond is in de groote zaal van
't „Schuttershof" te Goes, door boven
genoemde vereeniging, een uitvoering
gegeven. Het programma, dat hoogstaan
de en veeleischende nummers bevatte, is
vertolkt in zoon verheven stijl, dat wij
ons niet kunnen herinneren, dat hier
ter plaatse ooit een concert door, een
a capella koor is gegeven, dat op dit
peil stond. Wij willen hiermede niet
zeggen, dat het volmaakte bereikt is,
dat verwacht ook niemand. Zoo dachten
wij dat van de eerste liederengroep het
„Wilt heden nu treden" wel iets inniger
moest worden vertolkt, terwijl het weid.
tweede couplet van ons „Wilhelmus
om den ernst en gebeds-inhoud zeker
zou hebben gewonnen bij een iets lang
zamer tempo dan het eerste couplet.
„Musica" en „Serenade" zijn tot groo
te voldoening van de zijde van het pu-
biek weergegeven en wat indrukwek
kend klonken de drie Kerstliederen „O,
Du mein Trost" „Ons is gheboren een
Kindekijn" en „In dulci Jubilo". Vooral
„Ons is gheboren" werd bijzonder
vroom en liefelijk weergegeven. Dat er
ook gevaren bestaan voor de uitvoeren
den bleek uit een kleine vergissing bij
den inzet van „Mattersegeniets dat
overigens het zingen van dit lied geen
schade aandeed, 't Volgende „Die zwölf
Rauber", Oud Russisch lied, is door den
heer Otto Lies 4 tot 9-stemmig bewerkt
voor Mannenkoor, soli en gemengd
koor.
Dit prachtig bewerkte en uitnemend
uitgevoerd nummer was o.i. het belang
rijkste van het programma en het ge
tuigde zeker van een fijne, muzikale
smaak dat door sommigen hiervan een
herhaling werd gevraagd. De vertolking
was zoo voornaam dat wij die willen be
titelen met „kunstig". De directeur wil
de deze herhaling geven inplaats van
het slotno. „De spijskaart", die zooals
hij zeer terecht opmerkte, niet op het
programma thuishoorde, maareen
ander deel van het publiek begeerde
ook nog „De spijskiaart" te hooren.
Hieruit bleek, hoe verschillend de
smaak van het publiek is en om ieder
ter wille te zijn gaf hij beide no's.
Om niet al te uitgebreid te worden,
vermelden wij tenslotte „De Hirte'
„Ich lag in tiefer Todesnacht" en
„Wach auf" om de prachtig doorvoelde
weergave.
De heer Tamminga heeft veel succes
geoogst met dit concert. Zeker, het is
een koor met uitstekend stemmen-mate-
riaal, maar hij weet zijn zangers(essen)
pp te wekken tot verrassende effecten
die kleur en leven brengen in hun zang.
Het valt op dat zijn bedoeling goed
wordt begrepen, zeker een gevolg van
het uit het hoofd dirigeeren.
De opkomst van het publiek was zeer
goed (een verblijdend verschijnsel bij
zulk een prachtige uitvoering) en de uit
voerenden werden ruimschoots met
dankbaar applaus gehuldigd.
oorgeschiedenis van den
orand.
De bekende (roomsch-katho'ieke) his-
panoloog dr. J. Brouwer, hield gister
avond in het Concertgebouw te Vlissin-
gen voor het Instituut voor Arbeidsont-
w kkeling een rede over de beteekenis
van den Spaanschen burgeroorlog.^
Spr. merkte allereerst op, dat hij zich
met het Spaansche probleem van den
burgeroorlog Alleen bezig houdt uit een
oogpunt van sijudie over Spanje en haar
cultuurgeschiedenis. De opmerkingen die
spr. zou maken stonden geheel buiten
een ge po itieke ideologie,
Spr. begon met het vertellen van een
kleine anecdote dat, als uitgangspunt, de
ontzaglijke inzet van den strijd verklaar
de. In deze anecdote kwam tot uiting
dat de Spaansche boeren geen. mitiatiet
toonen, geen verstand of wil Hebben om-
den medemensch te helpen. Het is een
geslacht dat eeuwen achtereen verwaar
loosd is in geestelijken, burgerlijken en
verstandelijken z;n. De bevolking is niet
staat tot redelijk denken. Zij gaat. al-
Het platteland is zonder communica
tiemiddelen en daardoor afgesloten van
de primitiefste beschaving, legen dezen
achtergrond moet men den Spaanschen
burgeroorlog begrijpen. Overziet men de
geschiedenis van Spanje in de laatste
eeuwen, dan ontwaart men een voL dat
langzamerhand wegzinkt, na meen korte
periode van welvaart en glorie e ie
ben geleefd. De Spaansche cultuurge-
sdredenis is eigenlijk opgerezen uit
menschelijke ellende, uit geestesnood.
Overal in Spanje zult ge niets anders
vinden, aldus spr., dan een boerenbevol
king die al eeuwen lang leeft in de
uiterste eUende, De ®enschea wonen
in leemen hutten, du;zenden hebben „een
bed, zijn nooit behoorlijk gevoed. Negen
tiende van de bevolking verkeert, in ze
delijken, geestelijken en lichamelijken
zin, in den grootsten nood.
Twee of drie kie ne groepen hadden
het land in handen: dit waren de groot
grondbezitters. In Spanje is daardoor de
burgerij niet, zooals in andere landen,
tot ontwikkeling kunnen komen-
Eerst de laatste 50 jaar bracht de
invloed van de industrie en den handel
daarin eenige verandering. Onder l
ding van eenige liberale, democrat sche
mannen nam de burgerij toe. En
uitloop daarvan kwamen in
sterk democratisch repubhkemsche te -
denzen op. Het waren de centra die
aanstuurden op een n euwen koers en
op een ander bestuur. Omdat de groep
van grootgrondbezitters niet wilde^me-
dewerken kon in 1931 de P
worden uitgeroepen. Deze hwam met
uit het volk, zij was niet een bewuste
daad van dit volk, maar de reoubhek
was 'n schepping van burgerlijke de
mocraten. Door een onjuist beheer
stortte de militaire dictatuur die van
19231930 had geheerscht ineen, en m
haar val sleepte zij de monarchie mee.
De levensmogelijkheid van het volk
was echter niet te vergrooten zonder
de belangen te treffen van de kiene
groep der feodale heeren, de groot
grend-bezitters. Deze bleven niet on-
W De 'menschen, die de republiek had
den uitgeroepen waren burgerlijke de
mocraten met een 18e en 19e eeuwsch
optimisme. 'Zij begingen de groote on
vergeeflijke fout, de Staatsorganen in
handen te laten van de heeren, die prm»
