ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
JU
ZOEKPLAATJE.
Kan DE PROVINCIALE ZEEUVSCHE MIDDELBUPGSCHE COUPAhTl
MmKMafrf;
30 Jan. 1937
WIE NIET HOREN WIL
DE SPERWER.
DE NIEUWE „OUDE" AUTO.
4
BRIEFGESCHRIEF
JAN EN JEWANNES.
Wim kon zo echt zaniken en
iedere keer als grootvader op be
zoek kwam, vroeg hij hem:
„Grootvader, mag ik eens even
door uw bril kijken".
En iedere keer zei grootvader
tegen hem: „Weineen jongen, daar
zou je niets door kunnen zien,
want ik heb heel andere ogen dan
PÏ'-
Maar op een dag dat grootvader
er weer was en even zijn bril op
tafel had gelegd omdat moeder
hem had gevraagd even mee te
willen gaan om het slot van de ka
merdeur boven na te kijken, wa
ren zijn moeder en de grootvader
nauwelijks de kamer uit of Wim
pakte de bril en zette die op. Het
was gek, maar hij kon er helemaal
niet door zien. Hij zette hem nu
een beetje verder, op het puntje
van zijn neus en liep naar de spie
gel om te zien, hoe hij er uitzag
met zo'n gewichtige bril op. Hij
ging op een stoel staan, want de
spiegel hing tamelijk hoog en duw
de de bril weer voor zijn ogen.
Maar, neen hoor, hij kon niets
zien. Hij wilde nu een beetje die
ter bij de spiegel komen, misschien
zou het dan beter gaan, maar o
heip, daar boog hij zich te ver
naar voren en viel met stoel en al
om. Wim gilde van de schrik, maar
gelukkig had hij geen letsel beko
men. Grootvader en moeder kwa
men op het gegil aanlopen om te
zien, wat er gebeurd was, maar
toen zij Wim daar zagen met de
bril van grootvader nog steeds op
zijn neus, begrepen zij er alles
van. Grootvader nam hein de bril
af en opeens kon Wim weer goed
zien. Hij had zijn elleboog lelijk
pijn gedaan, maar inplaats van
hem te beklagen, zei grootvader:
„Ja, mijn jongen, dat heb je er van,
kinderen, die niet horen willen,
moeten maar voelen".
„Nu vrouwtje, heb ik geen fijne
nieuwe wagen gekocht Model
1923, dus niet zo heel erg oud".
Ik kan de draaier er niet inkrij-
Een roofvogel-met een alziend
[oog,
Hij lijkt wel een gespannen
[boog,
Ziet hij zijn prooi ergens in draf,
Schiet hij er als een pijl op af.
Meester tegen Jan: En waarom
heb jij Kees met de nijptang op zijn
hoofd geslagen
Jan: Ik kon de hamer zo gauw
niet vinden, meneer.
„Jonge mem, zou je eens voor
me aan de zwengel willen draai
en
T'
Daar is het ongeluk al gebeurd.
Mevrouw loopt boos naar binnen,
mijnheer ligt onder zijn (nieuwe
auto en de hulpvaardige jongen
weet zich geen raad.
„Gelukkig, eindelijk
Een, twee hup
pakt hij.
O-
f.
•<r».
o tfp e
Waar is de boer
i
W B I
tv
JS UI
B. S»
3 3
B <-»■ i
c£!
s a
CCS
3
r.ü.§s«>s Pofts
ÏO.f;00»PB»V..t:5B.S.<6<5<BtoT,*P i
uAiiclisi-
Eenzaamheid.
dan men denkt. Wil men eenigs-1
zins benaderen wat die eenzaam
heid is.als iemand alleen is in
een land, waarvan hij de taal niet
verstaat, zoodat het is alsof hij in
een doofstomme wereld is, waar
TUSSCHEN
Middelburg, Jannewaori 1937.
Goeie vriend Jan
Zoö en dan Ko Kwiel en ienkel-
Robinson Crusoë op het onbe- I alleen het gebaar iets te zeggen
woonde eiland dat is wel een heeft, hoe kan hij dan verlangen
heel duidelijk beeld van eenzaam-1 naar het eigen land; naar het
heid en van verlatenheid. Hoeveel J eigen kleine provinciestadje mis- de andere kie joe in de smisse ul-
generaties hebben dit romantisch schien, waar alles tot hem spreekt der eige d r 311 g'erregerd, da z'
verhaal met historischen achter- Wat voelt hij zich door en door op s°nunigste durrepen 'n bitje
grond niet met spanning gelezen. I eenzaam I achterankemm-e mit de trouw-
Het blijft zijn spanning houden. Men kent het verhaal van dien ffesten- 'k Begriepe nie, da je ze
Nog zeer onlangs verscheen er millionairszoon en dien armen nie buten gegooid eit. As de men
een bewerking van om bij het
leesonderwijs op de scholen te ge
bruiken.
Maar wie dit verhaal meeleeft,
die verheugt zich met Robinson,
wanneer door de komst van Vrij
dag de eenzaamheid verbroken
wordt en hij weer een mensche-
lijke stem hoort. Het drukkend
zwijgen is voorbij. Er komt een
vragen en een antwoorden.
Wij zouden zoo zeggen: er zijn
weinig eenzame menschen meer
op deze wereld. Nu ja, enkelen;
een vuurtorenwachter op een al
leenstaanden toren; gevangenen in
musicus. De jonge man was naar
Londen gekomen, waar hij nie
mand kende; hij ging door de
drukke straten; langs de volle
boulevards. Niemtmd z'eide iets
tot hem; niemand groette hem;
niemand kende hem. Toen viel de
eenzaamheid op hem. Hij had kun
nen schreien. Op den hoek van
een straat stond een jong, ajm
musicus viool te spelen. Om
iemand te kunnen hebben met
wien hij spreken kon, gaf hij dien
musicus geldt. Daaruit ontstond
schen in ordentelijkeid leutig
feestgevierd en daenae ielk toch
't ziene kunne gee, dan gaet da
gin mensch an. En da z' in 't êele
land nie overaol op denzelfden
dag gefeêst dat was werentig
êel wies, wan g'loof mè, dat dan
den eit van de feesten mislukt
waere deu gebrek an menschen.
Mè waer ik m'n eige an erre-
gere moet, da 's an aol dat uut
pottereteéren van de Prinsesse en
de Prins. Da 's 'n overlast vö die
menschen. En toet overmaet van
een hechte vriendschip, dTIbel I smart moete ze dan nog tegen die I
den ten zegen werd. kaerels n vriendelijk gezicht zet-' - - - -
Maar zoo is die eenzaamheid te' asof ze d er blie mee bin' Is
- dat men wenschen gaat door toch °Pen' 38 ze wi tuus bin' da
hun cellen noem er nog maar I jemand wj d k aangestiro I ze dan mer *s 'n Bienke stuit mi
enkelen op. Maar deze eenzaam- ken te\Trden °°k' aa^eSPro" rust gelaeten oóre.
heid telt ai bi, den dag. Zi, is met Zulk een eenzaamheid kan spQe. 'k Bin 't êelemaele
En toch is dat niet juist. Er is I vo&rbij gaan. Er is maar één
ij j__ I mensch op een oogenblik noodig
om die te breken.
nog een andere eenzaamheid dan
die van het verlaten eiland; den
eenzamen post. Dat is de geeste
lijke eenzaamheid.
Oude denkers en levenswijzen
sporen aan om de eenzaamheid te
zoeken. Met een boekske in een
hoekske. Om alleen te peinzen;
zich te verdiepen; te overdenken
tijdelijke dingen en eeuwige waar
heden.
Zeker, dat heeft een mensch
Er is nog een andere eenzaam
heid, die te schrijnender is, omdat
zij er niet behoefde te wezen: de
geestelijke eenzaamheid in eigen
kring.
Daar wordt door ouderen m
onze dagen veel over geklaagd.
Er is een andere wereld tot
rust gelaeten oore.
mit joe
seens, dat 't vreêd dinne is om
d' an ties of de sociaole of wie dan
ook verwieten te doen, as ienkel-
de van ulder iet doe, dat nie deu
den beugel kan. En j' eit ook pron-
tjes gezeid, Jan, oe dat er over en
weer gevochte moet oóre. Mè 't
schient vö sommigste vreêd moei- j
lijk om alleênig beginsels tegen
over beginsels te stellen. Dae bin
d'er nog aoltied, die dienke, as ze
mè vee lillijk kwaed van de be-
ginseldraegers zeie, da ze dan ul
der beginsel flienk gerocht Die
vule gewoonte is noe wi pas lil-
Lae m'n ope, dat dat ook be-
docht zal oóre op de polletieke
vergaederiengen, die me binnen
kort zü kriege. Mè voraol moet
dae toch ook is bedocht oóre, dat
diegene, die overwinnaers zullen
oore, ook wetten moete kunne
maeke. Die moete vanself passé
bie d' omstandigheden, mè ze
moete toch voraol zövee meuge-
lijk Nederlansche wetten weze,
Nae mien meênienge zou 't wè
goed zien, dat aol diegene, die
gaen vechte op ope van d' over-
winnienge, al is 'n bitje over ulder
wetten wilde praote.
'k E van de weke dien geleerden
meneer wir is op verzite g'aod.
En die ao 'n krantje bie 'm van
d' anties. En ie ao 't er over, oe
dat daerin wir is d' uutdrukkienge
„gezag bij Godes gratiedienst ao
moete doe toet vereerelijkienge
van 't Konienkschap,
Dae stieng 'n van te kie
ken, juust omdat meneer
gelee toch is zó
dudelijk geschreven eit, dat 'n
vorst deu te spreken van regêerén
bie de graotie Gods z'n afanke-
lijkeid van God moe betuge. Die
meneer beschouwde 't dan ook as
misbruuk van die woorden, as dae-
mee d' onafankelijkheid van 'n
vorst tegenover z'n volk uuge-
sproken oórt. 'k Vond 't zelf zoó
erg, dat in dat zelfde krantje ook
misbruuk van wóórden uut den
biebel gemaekt wier. In da stikje
stieng: „Door Mij regêeren de
Koningen". Deudat die schriever
Mij" mit 'n oófdletter schreef, be
doelde 'n vanself, dat de Konien-
gen deu God regêere: Mè noe is
't wel opmerrekelijk, dat in den
biebel dat woordje nie mit 'n oófd
letter staet en da 's goed, wan
daer oórt God ook nie mee be
doeld, mè wè „de Wijsheid". Die
vuuf woorden bin uut ulder ver-
ons gekomen. Veel, waaraan wij,
noodig. Te meer, naarmate het le- ouderen, zoo'n steun hadden, is
ven sneller gaat; en de dagen I voorbijgegaan. Vaste grondslagen I lijk an den dag gekomme in n
drukker worden. Dan ligt het ge-1 waarop ons leven zoo veilig rust- I boek over de Roómsche gosdienst.
vaar voor de hand, dat men niet I te, werden ondergraven en droe- I D' oöge waerde daevan moch ook
leeft, maar geleefd wordt; dat het gen niet meer. Een jonger geslacht wir is bewezen oóre deu te zeien, band gesnokt mer a ,e z is nae-
1 1 1 1 leest m bpreuken 8, dan zu je mi
mien biebelverklarienge moete
zeie, da ze beteekene: „Door my-
nen raad en bystand regeeren zy
hunne ryken verstandig, recht
vaardig en gelukkig"
Vreêd vee anties kriege 't aoke-
lig op ulder eupen, a je durft te
zeien, dat de Koneginne regeert
bie de volkswil. Mè 'k vraege
toch, waedeur bleef de Konegin
ne g'andaefd in 1918? Is toen nie
deu de groóte, groóte meêrdereid
dudelijk gezeid, da ze niks mosten
van 'n rippebliek? En diegene,
die de Koneginne weg wouwen
nie 't groóte abbuus gemaekt, deu
dat z' ulder eige nie van te voren
op d' oógte gesteld a'ode van de
volkswil in dezen? Laete d' anties
voraol goed bedienke, dat Willem
I de regêerienge van de Neder
landers gekregen eit, g'liek as 'n
dat ook zelf prontjes gezeid eit.
Waerom is t' er noe nie is gezeid,
dat deu Gods goedeid Nederland
deu de Koneginne en 't Volk sae
men geregeerd oórt? En g'loof mè.
levensschip een platboomd vaar
tuig wordt. Dringend is het dan
noodig, wil men niet zichzelf ver
liezen, dat men stille uren zoekt.
Maar wie komt daartoe om zoo
uit het drukke leven zich in de
eenzaamheid terug te trekken
En toch in diezelfde drukke
wereld hoevelen gaan door de
straten met honderden en duizen
den anderen, die zich zoo bitter
eenzaam voelen. Onder al die
menschen hebben zij niemand. De
alleenstaanden Om welke reden
'dan ook alleen achtergebleven
gaan hun dagen in grauwheid
voorbij. Er zijn goede menschen;
goede vereenigingen, die zich het
lot van deze eenzamen aantrek
ken. In het bijzonder op die dagen,
dat het gezellige leven in de ge
zinnen hoogtij vieren mag. Een
groet, die tot hen moet zeggen:
ér zijn nog menschen, die aan U
den eenzame denken.
Men denkt misschien, dat er zóó
niet veel zijn; 't zijn er veel meer
kwam op in onze eigen gezinnen
met gansch andere levensvormen,
levenswaardeeringen hun leven
is zoo gansch anders dan dat der
ouderen; der eigen ouders.
En als dan een ouder in den
eigen kring zit dan kan het hem
vreemd te moede worden; er valt
een eenzaamheid op hem in een
wereld, die de zijne niet meer is.
En dit is het wat leed kan doen,
dat zooveel wat groote waarde
had, zijn waarde verloren heeft.
Dat men zelf gaat leven als in het
verleden.
Dat is de gang der wereld. Rij
ken zijn voorbijgegaan. Hun tijd
was gekomen. Heel de wereld
kreeg in den loop der eeuwen een
ander beeld. Wereld- en levens
beschouwingen worden afgelost.
Maar wie het oogenblik der af
lossing beleefd, die kan vaak niet
mee en leeft na dat uur verder als
in eenzaamheid, die niet van hem
genomen kan worden.
dat Luther 'n slemper was, om zó
te zeien: één, die mè prakkezeer-
de over lekker eten en drienken.
En in verband daemee wist dien
Endrik ook nog te vertellen, dat
er indertied is 'n gróót gedicht ge
maekt is over de Paus, waerin dan
zeker toet meerdere eêre van de
Roomsche kerreke Luther ook 'n
flienke beurte g'aod eit. Daerin
wier van 'm gezeid:
„Aan het slijk der aard
[gekluisterd
Ligt nu die fiere geest, die
ft volle zonlicht dronk
Maar in den heinacht der
[verdierlijking verzonk".
Mè g'loof mè, Jan, dat er n
eêleboel Prottestanten bin, die nie
van achter stae om flienk op de
Roómsche te schimpen. Laete toch
de menschen over en weer be
griepe, da z'er niks He winne, mè
da ze wè de kansen da z' ulder j
eige ook smerig maeke, as ze 'n
J. Nagel. I ander ml modder gooie.
