KRONIEK van den DAG. STATEN-GENERAAL Het helsch complot TWEEDE BUD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN VRUDAG 29 JANUARI 1937. No. 24. De grondwetsherziening. ,^sCHoc°i-SW?i: VNb5 VA^3 Een weinig benijdenswaardig ambt. De gepensionneerde vice-admiraal De Graaff hee't voor de hooge eer, we ke de Volkenbondsraad hem wilde aandoen, iedankt. Wij verbazen ons daarover niet. De functie van hooge commissaris van Dantz'g kan voor iemand. wien 1-e+ "'et •m de hooge bezoldiging er aan verbon den en den uiterlijken glans te doen is, weinig aantrekkelijks bieden. De Ier Les ter, die de laatste jaren het ambt waar aam, heeft er onpleizierige ervaringen aaee opgedaan: sinds de nazi's de lakens te Dantzig uitdeelen, kan van een hand having van de grondwet der vrije stad geen sprake meer zijn. Van het demo cratisch bestuur, dat ze voorschrijft, is niet veel meer over. De nat.-soc. regee- ring heeft de oppositie-partijen (socialis ten, Duitsch-nationalen en katholieken) ua een hoek getrapt. De socialistische i partij werd zelfs ontbonden verklaard. Haar voornaamste leiders zitten achter «lot en grendel, haar bladen mogen niet neer verschijnen en haar vakorganisa ties zijn vernietigd. Dit al'es is regel recht met de grondwet, welke de Vol kenbondsraad heet te .waarborgen" in strijd. Wij hebben op deze plaats al eens uit eengezet, dat de Raad echter vrijwel machteloos staat tegenover de drijverijen van Greiser c.s. Men beschikt te Genè- ve over geen enkel machtsapparaat om Greiser te dwarsboomen. Polen, dat het aangewezen land zou zijn, om zoo noo- dig zijn weermacht ter beschikking te stellen voor de naleving der Dantzigsche grondwet Dantzig werd immers te Versailles tot vrije stad gemaakt om Po len als onafhankelijke in- en uitvoerha- Ven te dienen zal zich daar wel voor wachten, zoolang de Poolsche belangen niet in het gedrang komen. En Greiser c-8, zijn voorshands verstandig genoeg, om die belangen te ontzien en de eigen aardige positie van Dantzig als „vrije stad" voor het uiterlijk intact te laten, ia werkelijkheid moge de Dantzigsche regeering haar bevelen uit Berlijn krij gen, als dat maar binnen de perken van een zekere politieke welvoeglijkheid blijft, zullen de Polen er zich niet over opwinden en wat kan de Volkenbonds raad dan anders dan er het zwijgen toe doen? Lester heeft in het afgeloopen jaar ge probeerd de nat.-soc. regeering tot in binden te bewegen. Hij ging daarbij ver der dan voor een goede verstandhouding tusschen hem en Greiser dienstig zou blijken. Het liep uit op een ruzie, welke het aanblijven van den Ier op zijn hoo- gen post, onmogelijk maakte. De Assem- blée stelde hem daarom in een harer laatste zittingen in de gelegenheid tot een „eervollen"aftocht, door hem tot ad junct-secretaris-generaal van den Vol kenbond te benoemen. De man die Lester zal opvolgen, weet nu precies hoe laat het is. Hij zal zich bij zijn toezichthouderij moeten onthou den van alles wat de Dantzigsche regee- ring kan beschouwen als averechtsche bemoeizucht met de „binnenlandsche aangelegenheden" van de vrije stad. De Volkenbondsraad, die reeds verscheiden dagen over de zaak te Genève aan het delibereeren is, moet dit reeds hebben erkend in een officieuze instructie voor den nieuwen functionaris. Beek de Pool sche minister van buitenlandsche zaken, die rapporteur in de Dantzigsche kwestie is, stelde zulks voor. In de toekomst be perkt de taak van den hoogen commissa ris zich dus tot een controle op de nale ving der bepalingen, welke de Poolsche belangen belichamen. Wat voor ongrond wettige streken Greiser c.s. ook mogen uithalen, de hooge commissaris zal moe ten doen alsof zijn neus bloedt, zoolang men te Warschau vrede met den gang van zaken heeft. Benijdenswaardig is de functie dientengevolge allesbehalve en -gelijk gezegd wij verbazen er ons dan ook niet over, dat vice-admiraal De Graaff alvast voor de eer heeft bedankt. De minister aan het woord De Tweede Kamer zette gistermiddag de behandeling voort van de wetsont werpen betreffende de grondwetsher ziening. De minister van binnenlandsche za ken, de heer D e W i 1 d e, was ver heugd dat deze ontwerpen hier in zoo rustige sfeer kunnen worden besproken. Van den aanvang af heeft de regeerkq zich op het standpunt gesteld dat met deze herziennig allerminst kan worden gewaagd dan 'n wereldschokkende ge beurtenis. Doch tevoren is niet te zeg gen, hoe de ontwikkeling van schijnbaar kleine aangelegenheden zal kunnen zijn. Terecht is opgemerkt door den heer Goseling dat, ware er in 1933 een staatscommissie benoemd voor onder zoek eener radicale grondwetsher- zien'ng, het resultaat niet anders zou zijn geweest dan het nu is. Er valt fun damenteel thans in onze grondwet niet veel te veranderen. Ook daarop wees de heer Goseling. Ons volk bv. is vrij om degenen te kiezen waardoor het zich in deze vergadering wil doen vertegen woordigen. Dit berust op de grondwet in harmonie met de gevoelens van de groote meerderheid van ons volk. Doch we leven snel, en de regeering heeft getracht, daarmede rekening te houden. De heer Westerman bleek wei nig ingenomen met het parlementair stelsel. Ons volk is echter zeer gesteld op ons parlementaire stelsel, met zijn vrijheid van godsdienst, onderwijs enz Aan elk stelsel echter kleven gebre ken. Aan regeering en Staten-Generaal de taak, die gebreken zooveel mogelijk te herstellen. Het gaat om het belang van ons volk, zijn zedelijken en stoffe- lijken vooruitgang. En het volk is er niet voor den vorst, de vorst is er voor het volk. Dit woord van den Zwijger geldt ook nu, en ook voor het parle ment. Ook is de bedoeling van het mo gelijk maken, dat bepaalde leden van het parlement woirden uitgesloten, geenszins om het parlementaire stelsel te verzwakken. Als er sprake is van re actie waarover de heer De Visser 't had dan van reactie tegen dreigende verwording van het parlementaire stel sel. Zoo is het ook met de vrijheid van drukpers. Haar grootste vijanden zijn zij die er misbruik van maken. Tegenwoor dig zijn daarbij de excessen talrijker dan vroeger en meer systematisch. De regeering echter heeft art. 7 niet aan getast, omdat ze de tegenstellingen niet wil toespitsen en omdat er voldoende kan worden opgetreden. De heer Albar- da wilde een „droit de réponse". Spr. vraagt zich af, of dit in staat is, misbruiken voldoende te keeren. Het is de vraag of het altijd in vollen om vang kan worden toegepast. Hoe het zij art. 7 der grondwet verzet zich tegen het „droit de réponse" niet. Dat er een wet mogelijk is, een ver schijningsverbod inhoudend, achten sommigen, met name de heer Albarda, verontrustend. Het verbieden van een dagblad is geen censuur. We kennen in ons land in dezen vorm geen censuur. Wel ten aanzien van de radio is er een voorafgaande keuring van wat er ge sproken zou worden. De heer Albarda heeft dit aan den lijve ondervonden. T. a. v. de drukpers bestaat geen vooraf- door ANNIE S. SWAN 27). HOOFDSTUK XII. De nachtwake. Maar, terwijl Alice sliep, waren er an deren klaar wakker in het oude huis. ®ni ^alf Êlngen de drie dienstmeis je» naar hun eigen kamers. De kokkin had een kamer voor zich alleen op de vierde verdieping, Grace Jervis, het dienstmeisje en Christina Caldwell 'deel den samen een grootere kamer. Ze kon den niet goed met elkaar opschieten. Jervis was, wat men noemt, een ervaren dienstmeisje en had 'n gïenzenlooze min achting voor Christina. Toen ze kwam had Jervis eerst geweigerd een kamer •et haar te deelen en om den vrede te kewaren, had Alice hun aparte bedden gegeven. De kamer was oorspronkelijk de kinderkamer van het huis geweest en "ff ruim en het was een zwijgend bewijs va» de gespannen verhouding tusschen die Üwee jonge vrouwen, dat hun beddenl Jecovftol levertraan wetenschappelijk de beste levertraan voor U en Uw kind Verkrijgbaar bij apothekers en dro gisten a f 0.75 per flacon. (Ingez. Med.) in de uiterste hoeken van het vertrek gezet waren, zoo ver mogelijk van el kaar. Wanneer ze toevallig samen in de kamer waren, wisselden zij nooit een woord met elkaar. Als een soort sar castische tegenprestatie van de overdre ven exclusiviteit van Jervis, had Chris tina, die niet van humor ontbloot was, met behulp van een droogrek een scherm om haar eigen bed gemaakt, zoodat haar gedeelte van de kamer als een klein hokje van de rest afgeschut was. Ze gingen als gewoonlijk naar hun kamer en voor elven was Jervis vast in slaap. Achter het scherm had Christina slechts gedaan alsof zij zich uitkleed de, maar was in werkelijkheid geheel gekleed op bed gaan liggen onder haar sprei. Toen Jervis sliep, stond ze heel voorzichtig op en liep op haar teenen naar de deur. Ze deed de deur zachtjes achter zich dicht en sloop de trappen af, terwijl ze haar beide ooren inspande om het min ste geluid op te vangen. Het was nogal een stormachtige nacht, zoodat het huis vol krakende geluiden was, die allen Christina's plan om, zoo mogelijk, uit te vinden, wat er in de ziekenkamer voor gaande keuring. Daar is er alleen de verantwoordelijkheid volgens de straf wet. Een wet, houdende de mogelijk- ueid vein een verschijningsverbod, zou met de noodige waarborgen omringd moeten zijn. Het gevaar voor iets an ders ware in ons land eenvoudig niet te duchten. Ware het theoretisch mogelijk dat iemand, die critiek op een kamerlid uitoefent, twintig jaar gevangenisstraf zou krijgen, in de praktijk is dit in ons .and toch absoluut ondenkbaar. De vrij heid van drukpers ligt ten slotte in de rechtsopvatting en de zeden van ons volk. Aan ons allen dus de taak, die goede zeden te propageeren. De argumenten van den heer Albar da tegen de Eerste Kamer die enkele oogenbiikken soms zou bijeenkomen om de leden het presentiegeld te doen lau- ceeren, kon spr. niet deelen. Ten eerste is zoo een korte vergadering gewoon lijk de aanleiding van een afdeelings- vergadering. Bovendien is het karakter der Eerste Kamer geheel anders dan dat der Twee de. Er kunnen personen lid van zijn, die uit hoofde van hun ambt niet lid der Tweede Kamer kunnen zijn. Het ver wijt van cumulatie wordt er ook groo- tendeeis door voorkomen, wijl er geen jaarlijksche vaste toelage wordt toege kend. Om die redenen wenscht de re geering geen verandering t.o.v. de Eer ste Kamer. Een van de bedoelingen van verte genwoordigende organen is, te komen tot decentralisatie der wetgeving. Ten deze wordt tegemoetgekomen aan de wenschen van den heer Joekes v/at be treft het meer tot zich trekken v,an des kundige elementen. De wijze van benoeming van den voorzitter der Eerste Kamer heeft nog nooit eenige moeilijkheid opgeleverd. In den oorlogstijd en de crisisjaren zijn er steeds meer wetten gekomen met overdracht van bevoegdheden aan de overheid, bovendien is deze over dracht een deel van de materie der so ciale wetgeving. Die overdracht is in- haerent aan de materie zelve, het uit voeren van allerlei aangelegenheden bij algemeene maatregelen van bestuur. Intusschen achtte spr. het duidelijk dat het zeer moeilijk is, normen te stel len, hoever de delegatie mag gaan. Aan de wenken van den heer Goseling te dezer zake zal spr. gaarne zijn aandacht wijden. Overigens komen verschillende pun ten vanzelf bij afzonderlijke wetsont werpen aan de orde.. De heer Lingbeek had eenige deside rata. O.m. dat de koning den Ned. Herv. godsdienst zou moeten zijn toegedaan, de voorrang worde gegeven aan de Herv. kerk, gewaakt moet worden te gen roomsche overheersching. Spr. vreesde dat als de heer Lingbeek hier de baas ware, het met de ware vrij heid gedaan zou zijn. Wat de heer Ling beek wil, zou alleen te verwezenlijken zijn door tyrannie. Spr. bestreed het beroep dat de heer Lingbeek deed op Groen van Prinsterer te dezer zake, door andere citaten uit wat Groen van Prinsterer heeft ge schreven, voor te lezen. De heer Groen van Prinsterer heeft niet aan een of andere kerk de voorkeur willen geven. Principieel is verkeerd, wat de heer Lingbeek wil. En de historie heeft ge leerd dat een kerk met de macht zoo als de heer Lingbeek die wil, tol ver val komt. De heer Lingbeek wil staats- voogdij van de verkeerde soort. Daar tegen moet de regeering zich met alle kracht verzetten. De algemeene beschouwingen werden gesloten. De voorzitter deelde mede dat het de bedoeling is, de eindstemming over de wetsontwerpen te houden zoo dra ze alle zijn afgehandeld. Het inkomen der kroon en de toelage der Kamerleden. Aan de orde waren daarop eerst de wetsontwerpen betreffende 'het inko men der kroon, en betreffende de scha deloosstelling en het pensioen van de (lngez. Med.) viel, begunstigden. Heel voorzichtig bereikte ze het por taal voor de ziekenkamer en ging toen verder door het nauwe gangetje, dat naar de kleedkamer leidde, Het was daar pikdonker en daar ze zoo ver standig geweest was om haar witte schort af te doen, werd ze spoedig door de algeheele duisternis opgeslokt. De deur van de kleedkamer was wijd open en het volgende oogenblik was er binnen en achter het scherm verborgen. Een flauw lichtschijnsel drong vanuit de ziekenkamer tot de kleedkamer door. Het verbaasde Christina, dat in de ka mer van miss Dempster alle lichten brandden. Terwijl ze nauwelijks adem durfde te» halen, dook ze op den grond achter het scherm ineen en luisterde. Eenmaal knapte het vuur en de asch viel met een zacht geritsel op den haard. Daarna hoorde zij ineens een an der geluid, dat veel weg had van het geknars van een sleutel, die in een slot omgedraaid wordt. Onmiddellijk hief Christina haar hoofd op en zag met groote belangstel ling en verbazing, dat Dalgleish, met haar rug naar de kleedkamer gekeerd, leden der Tweede Kamer. Deze wer den gezamenlijk behandeld. De heer Goseling (r.k.) had eeni ge nauwkeurige berekeningen betref fende de koopkracht van het geld ge mist. De salarissen der ambtenaren kunnen soepeler geregeld worden. De hier bedoelde geldbedragen echter wor den vastgelegd in de grondwet. Als men rekening houdt met 1.000 onkosten, dan wordt de vergoeding der Kamerle den feitelijk teruggebracht niet tot 4.000,maar tot 3.000,Om veel demagogie te voorkomen, ware het be ter geweest, als deze bedragen onge noemd waren gebleven. De mogelijk heid bestaat toch ook dat de kosten van levensonderhoud weer zullen stij gen. Beter ware het, de desbetreffende bedragen niet te doen regelen bij de grondwet maar door den wetgever. Ook aan het voorstel om het inkomen der kroon van 1.2 millioen op 1, millioen te brengen, kan spr. zijn stem niet geven. De heer Donker (s.d.) bepleitte het beginsel dat er voor elke wijziging in de geldbedragen een gequalificeerde meer derheid van twee derden moet zijn. Spr. betoogde dat er anders tal van ver wikkelingen kunnen ontstaan tusschen Kamer en regeering. Bv. heeft de Kamer een wijziging in de bedragen niet bij stemmen aangenomen, later komt de re geering met een voorstel om dat weer in te trekken, dit wordt aangenomen met meer dan 50 doch minder dan 67 stemmen. Dan kan de eene partij dit be schouwen bv. als aangenomen en door zenden naar de Eerste Kamer, terwijl de andere een tegenovergestelde opvat ting heeft. Tot deze en soortgelijke ver wikkelingen kan men thans komen. De moeilijkheid is eenvoudig te ondervan gen door -de materie van den gewonen wetgever over te laten. Moge de regee ring dit element van twijfel elimineeren. De heer Vliegen (s.d.) achtte het onbillijk, met de vermindering voor de Tweede Kamerleden verder te gaan dan tot 4.500,Aan wat de heer Go seling heeft gezegd, heeft spr. weinig toe te voegen. Er wordt wel eens verge ten, hoevele onkosten Kamerleden heb ben. Spr. heeft nog gekend den tijd van de vergoeding van 2.000.Dat was, voor wie ervan moest bestaan, een ar moedig bestaan. Men moet niet genood zaakt zijn er iets bij te zoeken. Het Kamerlidmaatschap mag niet ver- proletariseerd worden. De keuze der partijen wordt bij een te lage schade loosstelling te beperkt. Spr. kon zich niet vereenigen met het door de regee- 'ring voorgestelde bedrag van f 4.000, De heer Van den Heuvel (a.r.) zeide dat de vergoeding moet zijn en niet anders kan zijn dan de grootste gemeene deeler der verschillende desi derata. Daarbij komt dat de persoon lijke omstandigheden der Kamerleden zoo verschillend zijn. Spr. en de meesV leden zijner fractie gaan mede met de meerderheid der staatscommissie en de regeering. Of de vergoeding 4.500 of ft 4.000,is, maakt ook voor wie ervan moeten leven, niet zulk een groot ver schil. De heer DeVisser (comm.) be toogde dat het parlement zekeren in vloed moet behouden tegenover de kroon. De recente geschiedenis o.m, in Engeland bewijst wel de wenschelijk- heid hiervan. Ook mogen we de oogen niet sluiten voor de fascistische geva- blijkbaar drukke pogingen aanwendde om de kastdeur open te krijgen. Ze pro beerde een ontelbaar aantal sleutels met een voorbeeldig geduld, een betere zaak woordig. Tenslotte werd haar moeite beloond; een krakend geluidje een ruk en de kast was open. Het was een gewone linnenkast, met drie diepe planken, die ze dikwijls van binnen aan schouwd had. Nu echter staarde zij er in, alsof ze het ding nog nooit eerder ge zien had en verwachtte er ongehoérde schatten in te vinden. Er stonden een paar flesschen en twee doozen in. Dal gleish nam ze er een voor een uit en be keek ze met de grootste belangstelling. Ze werd in haar bezigheid gestoord door het geluid van de voordeurbel. On middellijk dook Christina ineen en hield haar adem in. Maar Dalgleish duwde haastig de kastdeur dicht en ging door de deur van de ziekenkamer naar bui ten, zoodat ze niet zoo dicht in de nabij heid van Chritsina kwam als deze ver wacht had. Het duurde twee minuten, voordat zij ze samen naar boven hoorde komen en de kamer binnengegaan op dezelfde wij ze, als waarop Dalgleish haar verlaten ren die de monarchie inhoudt. Spr. ging naast het inkomen der kroon na, weike bedragen er besteed worden voor her stel en verbetering der paleizen, enz., en concludeerde dat hier belangrijk had kunnen zijn ingegrepen, vooral als we letten op het levensbestaan in breede lagen desi volks, op de vele salarisver lagingen enz. Daarentegen gaat de verlaging van de vergoeding dér Tweede Kamerle den niet in de democratische lijn. Wat hieromtrent wordt voorgesteld, is ver- 1 eerd en verwerpelijk. Men moet niet wijken voor fascistische demagogie. Spr. althans wilde er geen duimbreed voor terug gaan. Spr. is een Vijand van alle demagogie (gelach). De voorgestelde verlaging zal ook het euvel der cumulaties in de hand wer ken. Men geve dengenen die het par lementaire stelsel bestrijden, niet de argumenten om het parlementarisme in discrediet te brengen. Dezelfde motie ven gelden bij spr. ten aanzien van de pensioenen. Spr. kon met de desbetreffende voor stellen Van He 'regelkring niet mede gaan. De minister van binnenlandsche za ken, de heer D e W i 1 d e, was van oordeel dat de bezwaren van den heer Goseling tegen deze wijze van wetge ving geen steek houden. Als er een groote waardeverandering van het geld is tot stand gekomen, is er reden om ook van de schadeloosstelling der Kamer leden vrijwillig 'n deel der vergoeding wordt afgestaan. Maar dat is toch niet al gemeen en kan leiden tot abnormale toe standen. Gelijkheid- is beter. Het is 't bes te, daarvoor een gequalificeerde wet te hebben, met een meerderheid van twee derde der Kamerleden. Ook worden initiatiefvoorstellen van Kamerleden die een wit voetje bij de kiezers willen ha len, zoodoende voorkomen. De bezwaren, in het algemeen tegen het yoorstel ingebracht, zijn dan ook niet juist. Spr. was het niet eens met den heer Donker dat er een dubium te vreezen ware. De heer Donker ziet spoken. Dezelfde voorwaarden voor wijzigingen gjïlden logisch ook voor uitrekking. Indien de Kamer er anders over denkt, zal spr. zich niet verzetten tegen het intrappen van een epen deur. Over amendemen ten overigens moet uit den aard dei- zaak met normale meerderheid kunnen worden beslist. Wat de schadeloosstelling der Kamer betreft, zijn voorts alle cijfers betrek kelijk. Verdiende het eene Kamerlid misschien wel 10.000,dan kunnen er anderen zijn die met 1.000,— goed betaald zijn (vrooüjkheid). Spr. ziet het Kamerlidmaatschap als een eere-ambt dat zonder schade moet •kunnen worden vervuld. Practisch wordt door de onkosten de schadèloossteling van 4,000 bv., teruggebracht tot 3.000,Er zijn geen amendementen ingediend. Ver werping zou dus beteekenen dat het bedrag van 5.000 behouden blijft. Dat wil niemand. Daarom kon spr. er mede accoord gaan, als de schadeloosstelling van 5.000 op 4500 wordt gebracht, welke wijziging spr. bereid is, aan te brengen. De heer Goseling (r.k.) repliceer de. Het zal spr. een verheugenis zijn als 't voorstel tot 't brengen der schadeloos stelling op 4500 wordt ingediend. Spr, had. Zonder ook maar een blik op het bed te werpen, liep Ruthven naar de kast en gooide de deur open. Ook hij nam de fleschjes er één voor één uit en bekeek hun inhoud zorgvuldig. Die was echter heel onschuldig. Een fleschje bevatte een soort toiletwater, een ander eau-de- cologne en het derde cognac. Toen tilde hij er een klein mahoniehouten medi cijnkistje uit en droeg het naar het licht. Vanuit Christina's schuilhoek kon zij de helft van de kamer overzien, waaronder ook den haard. Het licht hing boven den haard en de dokter stond er bij. Het was een keurig, klein kistje, dat in vele In dische plaatsen dienst gedaan had en deel uitmaakte van de weinige bezittin gen van haar vader, welke Alice behou den had. Het bevatte minstens een do zijn kleine fleschjes en een paar laatjes, waar verschillende geneesmiddelen in bewaard werden, Ruthven berook en bekeek ze allemaal. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1937 | | pagina 5