GOISCHE COURANT^
r
ZEELAND.
WEERBERICHT.
Een Tijdsbesluit
Geei
lekkere
,an»e
Nederlandsch vliegtuig in
Frankrijk verongelukt.
Griep, Influenza. hiehoJsp^alg
NUMMER 16.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
20 JANUARI 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
Op welke gronden komt de Kroon tot
dit, voor dan gewonen staatsburger zoo
op het eerste gezicht toch wel heel won
derlijke, besluit?
SOES. y;
WALCHEREN.
MIDDELBURGSCHE COURANT
gTagfclad Voor'Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
.kwartaal Week-ebonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
3ij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
3a
Dezer dagen vestigde een onzer me
dewerkers onze aandacht op een merk
waardig Kon. Besluit, onlangs versche
nen, en betrekking hebbende op ver
leening van vr ij stelling van
den dienstplicht.
Het ging hier om zekeren W. J. A.
ML. S., directeur van een N.V. te Am-
tserdam, ingeschreven voor den dienst
plicht lichting 1932. Hij was tot gewoon
dienstplichtige bestemd en verzocht aan
den minister van defensie om vrijstel
ling van dien dienstplicht wegens aan
wezigheid van een bijzonder geval. De
minister beschikte hierop afwijzend; de
heer S. ging van deze ministeriëele be
slissing in beroep bij de Kroon, daarbij
aanvoerende, dat hij onmogelijk een
plaatsvervanger voor zoon langen tijd
kan aanstellen; dat de genoemde firma,
waarvan hij sinds de oprichting de lei
ding heeft, nu ruim anderhalf jaar werkt
en zich vooral in den laatsten tijd zeer
bevredigend ontwikkelt, waartoe niet
weinig meewerkt zijn opleiding in het
buitenland (Duitschland, Engeland en
Frankrijk) bij groote confectiehuizen;
dat zijn werk allereerst bestaat in het
maken der collectie, inkoop der stoffen,
controle der productie; dat tevens een
belangrijke factor is zijn persoonlijke
connectie met de groote concerns en
klanten; dat het maken der collectie en
de verkoop de basis voor zijn zaak vor
men en het toch onmogelijk is om zich
hienn te laten vervangen door een
vreemde, die zijn ideeën zou moeten
uitwerken en aan wien hij gedurende
een jaar de geheele zaak zou. moeten
overlaten; dat 34 personen bij hem
werkzaam zijn, die hij zeer tot zijn spijt
voor een deel of geheel zou moeten
ontslaan en dat de bank, die hem een
vertrouwenscrediet van 25.000 ter be
schikking heeft gesteld, zou weigeren
om bij zijn niet-aanwezigheid dit crediet
te handhaven.
De Kroon heeft thans de beslissing
van den minister vernietigd en
aan den appellant voorgoedvrij-
stelling van den dienst
plicht verleend, met dien ver
stande, dat deze vrijstelling niet geldt
in geval van oorlog, oorlogsgevaar of
andere buitengewone omstandigheden.
D© Kroon overwoog' bij haar beslis
sing o.m., dat het voortbestaan der N.V.
waarvan appellant directeur is, ernstig
in gevaar zou worden gebracht, indien
hij in werkelijken dienst zou moeten ko
men voor eerste oefening; hij had nl.
aannemelijk gemaakt, dat in verband
met den aard van het bedrijf zijn per
soonlijke leiding, in het bijzonder voor
wat het technische gedeelte van het be
drijf aangaat, niet kan worden gemist,
terwijl ook vervanging uiterst bezwaar
lijk, zoo niet onmogelijk zou zijn, omdat
dan het speciale cachet der zaak te loor
zou gaan, nog daargelaten, dat het voor
hem niet zonder gevaar zou zijn om een
plaatsvervanger in dienst te nemen en
op te leiden, aangezien deze dan te
zijner tijd als concurrent van de zaak,
welke een zeer speciaal karakter draagt
zou kunnen optreden, Ook achtte de
Kroon een belangrijke factor, dat er ge
vaar dreigde voor opheffing of inkrim
ping van het bedrijf, waarin thans een
niet onbelangrijk aantal personen werk
neeft gevonden, die uiteraard bij even-
tueele opheffing of inkrimping gevaar
zouden loopen werkloos te worden, ter
y'F vo°rts onder de huidige omstandig-
e en ook in het algemeen belang het
weer te niet gaan van een nieuwe in
dustrie zooveel mogelijk moet worden
voorkomen
Tot zoover deze beslissing.
Een hee merkwaardige beslissing.
Een besluit, waarbij wij aanvankelijk
en oppervlakkig beschouwd de bedachte
aan persoonlijke bevoorrechting n!et van
ons af kunnen zetten. Het is in Neder
land helaas nu eenmaal zoo, dat de mili
taire dienst nu daargelaten hoe men
deze op zichzelf waardeert in zijn
gevolgen dikwijls ernstig nadeel voor de
betrokkenen meebrengt. Er zijn tallooze
gevallen van ergens niet-aangenomen-
worden wegens nog te vervullen dienst
plicht, of van niet-opengehouden betrek
kingen van dienenden, zoodat iemanc
die zijn plicht tegenover het vaderlanc
vervult daarvoor door de gemeenschap
beloond wordt met 't verlies van een be
hoorlijke betrekking; van schade die in
beroep of bedrijf geleden is, zonder er j
ophef van te maken, in het besef der
onvermijdelijkheid en hoogere noodza
kelijkheid gedragen, spreken we nu nog
maar niet.
En ziet, nu komt er ééntje, die net
als deze duizenden anderen het van
wege „zijn zaken" óók niet erg plezie
rig vindt om te moeten dienen; hij zet
met inspanning van al z'n krachten dóór,
tot in hoogste instantieen hij weet
den dans te ontspringen.
Wij kunnen ons indenken, dat menig
een die zonder morren en uit plichtsbe
sef zijn dienst verrichtte, deze beslissing
niet warm zal toejuichen.
De moeilijkheid bij de beoordeeling
dunkt ons hier te liggen; dat persoon
lijk en algemeen belang hier zoo nauw
ineengestrengeld liggen. En voor een
rechtvaardige beoordeeling van ideze
zaak moeten die twee eerst uiteengera
feld worden. Aldus: dat men zich eerst
afvraagt, in welke mate de apellant
persoonlijk belang heeft bij een
vrijstelling van den dienstplicht; zijn de
omstandigheden hier van dien aard, dat
men iederen andere dienstplichtige, die
het vroeg, eveneens' vrijstelling zou ver-
leenen dan is de zaak meteen uit. In
dien evenwel de beslissing enkel met
in het oog vatten persoonlijke belan
gen van den appellant twijfelachtig of
zelfs afwijzend zoude wezen, dan komt
de vraag van het algemeen belang, waar.
aan de persoonlijke belangen van den
betrokkene dan, hoe 't ook valt, onder
geschikt te maken zijn. En dan komen
de o.i. sterkste overwegingen: een nieu
we, bloeiende industrie mag in tijden
van inspanning' tot overwinning eener
werkloosheids- en crisisperiode niet
lichtvaardig stopgezet worden!
Het is prettig voor den apellant, dat
de eisch van het algemeen belang samen
valt met zijn persoonlijk belang. Maar
ter zake doet het, voor ons gevoel, niets.
Uit een oogpunt van algemeen belang
echter lijkt ons deze beslissing billijk,
Familieberichten en dankbetuigingen 1—7
rtftli f 2.10, «Ik* r. m. 30 et. Rubriek
„KJein* Advertentiën", ten Hoogste 6 regels,
A 25 Ct. bq vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
sasssasasaBBHaanK'
ntt scb°°
-WtkkeodS
kop
(Ingez. Med.t
HR. MS. KRUISER „DE RUYTER".
Een Sensatie-berichtje?
Naar wij van bevoegde zijde verne
men is eenrecent bericht hetwelk wij
in ,,De Banier vonden, en volgens het
welk de kruiser „De Ruyter" ernstige
gebreken zou vertoonen, zoo dat men in
de marine reeds van een mislukking van
dezen kruiser zou gaan spreken, geheel
uit de lucht gegrepen. De reparaties, die
aan het einde der garantie-vaarperiode
hier te lande in Nieuwediep werden uit
gevoerd, overtreffen niet de normale
voorzieningen, welke aan een nieuw
schip, dat op het punt staat naar Indië
te vertrekken, worden uitgevoerd. Al
gemeen wordt in de-marine, instede van
een mislukking, van een groote
aanwinst van onze weerkracht
door het gereedkomen var, Hr. Ms. ,,De
Ruyter" gesproken.
ZEEUWEN IN INDIë.
Men meldt ons uit Bandoeng: dat bij de
feesten die aldaar ter eere van het hu
welijk van onze Prinses zijn gehouden
ook een bal was; daarop was Zee
land sterk vertegenwoordigd. Zeeuw-
sche kappen en ijzers waren hiervoor
speciaal uit Zeeland gezonden en ook
verscheidene kinderen waren
Zeeuwsch costuum.
m
De Thoolsche brug.
Door het comité van ac'ie voor vrij
making van de Thoolsche brug is een
uitvoerig rekest verzonden aan den
Minister van Waterst,aa', waarin wordt
gewezen op de onbillijkheid, dat de
eilandbewoners wel de verhoogde ben-
zine-belasting moeten betalen om elders
tolvrije bruggen te 'helpen bouwen,
maar dat zij zelf om op of van hun ei
land te komen hooge bruggelden moe
ten betalen.
Deze tarieven staan de conom'sche
en cultureele ontwikkeling van het ei
land in den weg.
Met belangstelling wordt de uitslag
van het onderhoud met den Minister te
gemoet gezien.
„Praatmiddag".
Dinsdagmiddag hield de centrale
Goes van A. R. Kiesvereenigingen een
praatmiddag, waarvoor veel belangstel
ling was. De heer J. J. C. van Dijk, lid
der Tweede Kamer was overgekomen
om de verschillende vooraf, schriftelijk
gestelde en mondeling ter vergadering
gedane vragen te beantwoorden.
De heer Van Dijk vond o.a. gelegen
heid er met klem op te wijzen dat het
bij de a.s. verkiezingen boven alles zal
gaan om de beginselen. Die moeten dan
ook uitgedragen worden.
De tegenstelling Colijn-Schouten die
men ten opzichte van de samenwerking
De vier inzittenden om het
leven gekomen.
Gistermiddag heeft zich nabij Senlis
in Frankrijk een noodlottig vliegtuig
ongeluk voorgedaan, waarbij vier perso
nen den dood vonden.
Door nog onbekende oorzaak stortte
hier de PHMAG, een Nederlandsch
vliegtuig, dat bestuurd werd door den
bekenden Nederl. instructeur-vlieger
A. R. Somer, en dat om 14 h 25 uit Parijs
met drie passagiers naar Ypenburg bij
Den Haag was vertrokken, neer. De be
stuurder en zijn drie passagiers moeten
op slag dood zijn geweest.
De heer Somer stond bekend als een
voortreffelijke vlieger. Hij heeft zijn op
leiding genoten te Soesterberg en was
o.a. eenigen tijd ingedeeld bij de jacht-
vliegtuigafdeeling J.A.V.A., onder bevel
van kapitein Van Weerden Poelman.
De PHMAG was een Waco, een
dubbeldekker, die plaats biedt aan vier
personen. Het toestel is het eigendom
geweest van den eenigen tijd geleden bij
een vliegramp om het leven gekomen
heer Van der Leeuw uit Rotterdam en
behoorde nu aan de Nat. Luchtvaart-
school toe.
Een vleugel gebroken.
Uit verhalen van ooggetuigen moet de
conclusie getrokken worden, dat de ramp
is veroorzaakt door het breken van een
vleugel. Verschillende ooggetuigen al
thans vertelden, dat zij het toestel heb
ben zien vallen en dat zij duidelijk heb
ben waargenomen hoe een der vleugels
los van het vliegtuig een boog beschreef.
Brand is niet ontstaan.
Het terrein, waar het toestel is neer
gekomen, is zeer moerassig en de over
blijfselen zijn een flink eind in den grond
gedrongen. Twee lijken lagen onder de
puinen van het toestel. De beide andere
inzittenden zijn tijdens den val van hun
zitplaatsen geslingerd, of in wanhoop uit
het vallende toestel gesprongen. Na veel
moeite vond men hun lijken op eenige
honderden meters van het wrak in het
moeras.
Nadere bijzonderheden.
Zooals reeds gezegd, behoorde het ver
ongelukte vliegtuig aan de Nationale
Luchtvaartschool toe.
De PH-MAG had reeds enkele dagen op
Le Bourget gestaan. De heer Schmidt
Crans, chef-instructeur van de N.L.S.
had het toestel op het Parijsche vlieg
veld achtergelaten, daartoe door een
onbeteekenend motordefect genood
zaakt, Per trein was hij naar Nederland
teruggekeerd. De N.L.S. had toen een
mecanicien, Maltha geheeten naar Pa
rijs gestuurd om de reparatie te verrich
ten en later was een tweede werktuig
kundige „Janus" Hoeven hem nagereisd
ter controle van de reparatie.
Maandag was de heer A. R. Somer,
vergezeld van dep sportvlieger, Tissot,
naar Parijs vertrokken, om het toestel
Dinsdag met de beide mec.ano's over te
vliegen.
De machine werd gebruikt als les-
machine en was door wijlen den heer
Ml. A. G, van der Leeuw aan de instel
ling geschonken.
Omstreeks 5 uur gisteravond begon
men zich op Ypenburg ongerust te ma
ken. De PH-MAG had er al moeten
zijn. De lichten op het veld waren ont
stoken. Men belde toen Waalhaven op
en verzocht radiografische inlichtingen.
Het is bij vragen gebleven: antwoord
kwam er niet. De jobstijding kwam om 6
uur binnen. De heer Mohr. de Parijsche
vertegenwoordiger van de K.L.M. deelde
toen telefonisch mede, dat de PH-MAG
gevallen was, dat 2 lijken geborgen
waren en geïdentificeerd waren als
zijnde de stoffelijke overblijfselen van
Somer en Tissot en dat de beide andere
lijken niet te vinden waren. Omstreeks
8 uur belde de heer Mohr voor de twee
de maal op. Hij bracht toen het bericht,
dat ook de beide andere lijken gevon
den waren.
De overblijfselen van de vier slacht
offers zijn in een chapelle ardente te
Senlis opgebaard.
De slachtoffers,
Somer, een uiterst bekwaam piloot,
trad na zijn Soesterbergsche jaren in
1932 bij de N.L.S. in dienst. Al spoedig
werd hij aangesteld tot chef-instructeur
op het vliegveld te Eindhoven, Sinds
November van het afgeloopen jaar was
hij als instructeur op het vliegveld Ypen
burg werkzaam. Eiken Zondag gaf hij nog
in Eindhoven les.
De heer Somer was niet alleen bekend
als een voortreffelijk bestuurder, maar
ook zeer bemind wegens zijn prettige
omgangsvormen. Hij was eerst twee jaar
geleden gehuwd en laat een vrouw en
een baby van 3 maanden achter. De hr.
Somer woonde te Stompwijk,
De werktuigkundige „Janus" Hoeven
heeft jarenlang voor Fokker gewerkt,
waar Jiij zeer goed aangeschreven staat.
Hij fungeerde als „international man"
dwz. dat hij belast was met 't monteeren
van toestellen in het buitenland. Hij
werkte o.a. in Turkije, Polen, Zweden,
Engeland en Frankrijk.
Zijn ondergeschikten droegen hem op
de handen. De overledene was
ongeveer 39 jaar oud, gehuwd en va
der van 2 dochters. Hij woonde de laat
ste jaren te Rijswijk.
Jaap Maltha was ongetrouwd en on
geveer 20 jaar oud. Hij stond bekend
als een veelbelovend mecanicien. Hij
was naar Parijs gezonden om de ma
chine luchtwaardig 'e m,aken.
De heer J. B. A. Tissot, was pas uit
Indië teruggekeerd, waar hij in de cul
tures werkzaam was. Evenals den be
stuurder. Somer was de heer Tissot nog
slechts korten tijd gehuwd. Hij was nog
niet gebreveteerd, maar had al twee
van de drie proeven met goed gevolg
afgelegd en vloog al solo.
Meeningen omtrent de oorzaak.
Wat de oorzaak van het ongeluk be
treft was "men gisteravond in vliegers-
kringen op Schiphol geneigd aan te ne
men, dat deze moest worden gezocht in
omstandigheden, welke buiten bereik
moeten hebben gelegen van den vlieger.
Dat het ongeluk door vleugelbreuk zou
zijn ontstaan, v/erd aannemelijk geacht
hoewel eerst nadere gegevens omtrent
de toedracht van het gebeurde dienen
te worden afgewacht, alvorens men een
voorloopig oordeel zal kunnen uitspre
ken.
Hoe het ongeluk plaats greep.
Nader wordt nog gemeld:
Arbeiders, d'e in de vlakte van Mont
l'Evèque op het veld aan het werk wa
ren, hoorden om ongeveer 10 minuten
voor drieën het geronk van een vlieg
tuigmotor. Direct daarop vernamen zij
een hevig gekraak en zagen zij het
vliegtuig snel naar beneden du'ken.
Onmiddellijk begaven zij zich naar de
plaats waar het toestel was neerge
komen. De machine was volkomen ver-
n'eld en temidden der wrakstukken la
gen twee lijken.
Onder leiding van een burgemeester
en een kapitein der gendarmerie werd
onmiddellijk het reddingswerk ter hand
genomen. Temidden der verwrongen
resten van het toestel bleken zich de
lijken van de heeren Somer en Tissot
te bev:nden. De lijken der beide ande
re inzittenden werden gevonden op
ongeveer 150 meter afstand van de
plaats waar de machine was neerge
komen. Tot op een ,afs+and Van 800 me
ter werden s'ukken van den rechter
vleugel gevonden,
Verwachting tot morgenavond;
Zwakke tot matige, later toenemende
Z.O. tot Z.W. wind, tijdelijk opklarend,
later wellicht weer neerslag, tempera-
turn1 om het vriespunt, later weer zach
ter.
Wo 20 Jan. Zon op: 8 h 00; onder 16 h
23. Licht op: 16 h 53. Maan op: 10 h 45;
onder: 1 h 24. V.M;: 26 Jan.
Hoog- en Laagwater te VHssfngess
Hoogwater. Laagwater,.
Januari.
Wo. 20 6.25 19.03 0.27 13.10
Do. 21 7.25 20.12 1.26 14.14
Vr, 22 8.44 21.36 2.40 15.30
Hoog- en Laagwater te Wemeldinges
Hoogwater. Laagwater.
Januari.
Wo. 20
Do. 21
Vr. 22
8.05 20.39
9.02 21.49
10.21 23.17
1.34 14.06
2.33 15.10
3.44 16.23
te herstellen, zijn een paar Mijnhaidt's
Poeders. Per stuk 8 ct.doos^ 45 ct.
Bij Uw Drogist.
(Ingez. Med.)
met de vrijzinnige partijen heeft gesteld
is niet juist. Beiden streven in de eerste
plaats naar samenwerking met hen, die
steunen op de Christelijke belijdenis.
In den breede ging spr. na de gebeur
tenissen op monetair gebied die hebben
plaats gehad en de gevolgen van de de-
pieciatie van den gulden voor ons
volksleven.
Ook de werkloosheidsbestrijding en
het vraagstuk der jeugdwerkloosheid
werden breedvoerig besproken.
Eveneens het defensievraagstuk. Ook
spr. meende dat ons voor de weermacht
groote offers zullen moeten getroosten.
Verder merkte spr o.a, op dat de A.
R. Partij in haar manifest zich uit
spreekt voor bedrijfsorganisatie. Daar
bij moet evenwel erkend dat nog niet
allen meewerken aan de collectieve
contracten. Hier werken volgens spr.
nog resten van het economisch libera
lisme na.
Verschillende vragen over den land
bouwsteun vonden ook beantwoording.
In dit verband keurde spr. het af dat
landbouwers zich door coöperatief op
treden gaan bewegen op het terrein van
den middenstand.
Ten slotte wekte spr. op tot krachti
ger. arbeid bij de a.s. verkiezingen.
De collecte voor het Fonds voor
Bijzondere Nooden heeft deze week
47 opgebracht,
Chr. Landarbeiders op Walcheren.
Het district Walcheren van den Ned.
Chr. Landarbeidersbond hield Maandag
avond zijn jaarvergadering te Middel
burg, onder leiding van den heer P,
Vreeke te Souburg.
Uit de jaarverslagen bleek, dat het le
dental der 18 afdeelingen in totaal stati-
onnair bleef (pl.m. 450). Het aantal col
lectieve contracten vermeerderde weer.
In 12 plaatsen is nu een C.A.O.
Het boekjaar sloot met een batig sal
do van 81.
Tal van vragen over werkloozenzorg
enz. werden gesteld en door den hoofd
bestuurder, den heer Vingerling, uit
Goes, beantwoord.
O. EN W. SOUBURG. Met ingang van
1 Februari a.s. wordt de rijksveldwach
ter brig. tit. A. Vos alhier, verplaatst
naar Klaaswaal met benoeming tot
rijksveldwachter-brigadier.
VEERE. Dat ook de griep hier in n et
onaanzienlijke mate heerscht,- blijkt wel
uit het feit, dat ongeveer de helft der
schoolkinderen ziek is, terwijl ook het
ontspanningslokaal voor werkloozen
wegens ziekte gesloten moest blijven.
WESTKAPELLE. De bevolking dezer
gemeend bedroeg op 31 December jl.
2242 personen (1173 m. en 1069 vr.) Er
werden in 1936 geboren 13 jongens en
17 meisjes; vestigingen 11 m. en 13 vr.
pers.; overleden 7 m. en 7 vr. pérs.; ver
trokken 14 m. en 11 vr, pers. (Bevolk'ng
einde 1935: 2227 personen).
