W.9d€
P1613
AKKERTJES
KERK EN SCHOOL
BINNENLAND.
LEGER EN VLOOT.
WEERBERICHT.
Twee Leeuwtjes.
NUMMER 15.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
19 JANUARI 1937.
EERSTE BLAD.
180e JAARGANG.
1937-
rinke-
nr den
pel zijn
wer-
brgens,
het
Ichool-
groo-
's op-
Sin den
ïburg-
ïdsche
jen ze
|niging
Jenken
agebo-
van
lange
|reeni-
vroeg
Sou-
luwsch
Jadden
)irect
Iwaar-
et zes
ïomen.
„De
|en al-
pn en
sland"
stuk
door
inses,
lies In
oud-
Igsche
eenige
fraai
|s en
werd
Itelling
Jenden
ïeeste
Ijtrek-
lp het
begaf
mu-
rland-
Eezon-
Na
lef de
ap het
>ts te
^rg te
ver
toond
uit-
den
aester
|.er, J.
naar
Inister
n ge-
plberg
facht-
lalen?
kt ge-
aan",
r den
roest.
Izoo'n
échtte
achte,
miss
zijn.
|te uit
Har-
|og'en-
m de
|af, of
Har-
chzelf
tomst
dat
blij-
kon
rster-
lt alle
niets
|er op
was,
laken
wak
ten,
oltfd)
toirtncitiU
ELBURGSCHE COURANT
'Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent-
>chap Vlissingen f 2.30, elders 2.50 per
•kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. por
regel, Ingez. mededeelingen 60 et. p. r.
- contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOESCtUE COURANT
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon I 7.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaard» der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I7
regels f 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„KJeine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
i FS «t. hij vooruitbetaling Adv. met
„brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
De benoeming tot ridder in de orde
van den Nederlandschen Leeuw is voor
gewone stervelingen, geen Kamerlid of
Gedeputeerde zijnde, een zeer hooge
onderscheiding; zij staat, naar deskun-
gen beweren, nog een trap boven het
officiersroset der Oranje-Nassau-orde.
iEn dit is al lang niet voor iedereen weg
gelegd.
Er zijn den laatsten tijd twee opzien
barende Nederlandsche Leeuwtjes ge
vallen: Saai van Zwanenberg en Klaas
ter Laan. Over de eerste is al reeds het
een en ander te doen geweest en van
het tweede zal nog wel een en ander
gezegd worden, zoo aanstonds.
Het algemeene aanzicht dezer zaak is
kort af te doen: zelfs Sovjet-Rusland
heeft zijn roode orden en openlijke eer
bewijzen weer ingesteld.
Zwitserland en Amerika kennen deze
ordeteekenen etc. niet; de Zwitser mag
zelfs geen buitenlandsch lintje aanne
men ook.
Men kan er inderdaad heel wel zon
der leven maar de praktijk des le
vens dunkt ons hier toch wijzer dan de
overmatige nuchterheid. Men zou het
misschien, ietwat algebraïsch negatief
beschouwd, het beste zóó kunnen zeg
gen: de voordeelen welke men met ver
bod of afschaffing van elk openlijk eer
betoon van staatswege meent te berei
ken, blijken in de praktijk vaak afwezig
te zijn; de nadeelen zijn minder groot
dan de al te puriteinsche anti-orden
aars wel meenen. En het heeft ontegen
zeggelijk, nu positief bekeken, z'n goe
de kant wanneer men, mits langs rechte
wegen gaande, als regeering zoo hier en
daar eens een blijk van tevredenheid
door middel van een Koninklijke on-
derscheiding-met-een-lintje kan uitdee-
len. v
Indien de drager ervan een juist
begrip van de betrekkelijke
waarde ervan heeft nl.: dat deze
waarde slechts in en binnen de gemeen
schap der menschen geldt, als eervolle
onderscheiding van een mensch door en
onder medemenschen, maar dat de dra-
gei van een lintje er zelf, als mensch,
innerlijk geen steek beter of nobeler
van of door wordt, noch daarvoor aan
gezien mag worden dan is het, dunkt
ions, beter wèl dan niet over het insti
tuut zulker koninklijke onderscheiding
te beschikken; met beleid en zin voor
rechtschapenheid gehanteerd kan het
geen kwaad en, hier en daar, wel goed
doen in de maatschappij.
Een koninklijke onderscheiding, on
der ministerieele verantwoordelijkheid
toegekend, moet echter verdiend zijn;
een onwaardige mag deze niet toege
kend worden, wil zij niet allen zin ver
liezen en in haar tegendeel omslaan.
Wij meenen te weten, dat de Neder
landsche regeering zich niet te licht van
haar verplichtingen te dezer zake af
maakt
Desondanks zal kritiek ook hier nim
mer geheel te ontgaan zijn: lintjes wor
den niet door heiligen aan engelen,
maar door menschen aan menschen, uit
gereikt.
Kritiek, soms onwaardig-venijnig, op
den Leeuw, den heer Van Zwanenberg
toegekend, heeft men hier en daar al
gelezen. Ook op den Leeuw, den afge
treden burgemeester van Zaandam ver
leend, zal men nog wel wat te hooren
krijgen.
Wat den heer Van Zwanenberg be
treft, meenen wij, dat de geuite kritiek
net minderwaardige anti-semitische
gescheld van zekere lieden geheel bui
ten beschouwing latende overhaast
en ook wel ietwat onrechtvaardig is.
Wij neemen gaarne aan, dat bij een
door-elkaar-loopen Van de draden,
waaraan de heer Van Zwanenberg
moest trekken, ook wel ee„, af,n
draadjes getrokken zal zijn „waar zijn
ondernemingen niet minder van wer
den' Dat zou trouwens niemand, daar
geplaatst, gekund of gedaan hebben
of hij had een ezel moeten zijn.
Wei weten wij d't, van een onkreuk
baar eerlijk m,an die lang in de naaste
nabijbeid van den heer Van Zwanen
berg gewerkt heeft; dat Zwanenberg
een man van groote scherpzinnigheid,
uiterst breed-omvattend, diep-doordrin-
gend zaken-inziicht was, snel en met
«en groote werkkracht, en dat onze
zegsman geen geloofsgenoot van den
Mer Zwanenberg, maar een
.,rechtsch man .voor zijn chef hoog
respect h,ad.j Een fatsoenlijk man en
een eminente kerel, noemde hij hem
eens tegenover ons.
Naar aanleiding van het vele on
vriendelijke, hetwelk men van dezen
commercieelen adviseur onzer regeer ng
gezegd heeft en nog zegt, meenden wij,
ter verklaring van dit neergedaalde
Leeuwtje, ook deze opinie van een
insider wel eens te mogen doen hooren.
En wat het Katerlaansche Leeuwtje
betreftwe weten niet of dit de
eerste hooge koninklijke onderscheiding
is, welke een soc.-democraat te beurt
valt. Is dit zoo, dan is dat zeker niet,
omdat ze den soc.-democraten niet eer
der gegund zouden zijn geworden, maar
natuurlijk slechts omdat deze ze, tot
dusverre, niet Hebben willen aanne
men, vermoedelijk uit de o.i. vol
komen ongegronde vrees, dat zulks
op hun goed-democratische gezindheid
een smet zou werpen.
Natuurlijk zal de heer Ter Laan te
voren gepolst zijn: een weigering dezer
onderscheiding zal men v,an hoogerhand
niet geriskeerd hebben.
Enverdiend?
Laat ons openlijk zeggen: ja en neen.
Het is bekend, dat de heer K. ter
Laan tot de goede, laten we zeggen:
rustige, niet-opslandige sociaal-demo
craten behoorde, en dat hij een braaf
en ijverige werker in zijn rooden
bloementuin was (dat er ook goudsbloe
men in stonden, hebben we echter nooit
hooren verluiden)., Naar de maatsta
ven gemeten, welke voor een lintje
worden gebruikt, komt het dezen schei
denden burgemeester echter zeker toe.
Maar: de onderscheid'ng wordt ver
leend bij k o n i n k 1 ij k besluit.
endaar zou nog wel iets over te
zeggen wezen. Erg koningsgezind en
Oranjegezind zijn onze sociaal-democra
ten nog lange niet heeft niet de
directie van de Arbeiderspers van alle
kanten van haar eigen lezers op haar
top geh,ad over de naar hun smaak te
breede verslaggeving van het prinselijk
huwelijk?! en wij meenen ons ook te
herinneren dat Zaandam, waar burge
meester Ter Laan den moker des ge-
zags zwaaide, enkele heel leelijke roo
de kerfjes in den or.anjebalk gezet
heeft
Maar ala, we moeten vooruit. Ook de
legale, reformistische, echt-democrati-
sche, anti-elke-dictatuursche, betrouw
baar gezagsgetrouwe, sociaal-democra
ten moeten op den duur gaan beseffen
dat zij goede vaderlanders willen wezen,
en dat zij onder de constitutioneele mo
narchie met een democratisch-regeeren-
de hoogstaande vorstin als draagster
van Neêrlands kroon nog het beste af
zijn.
De weg van afkeer via toenadering
tot goede vriendschap is echter geen
korte weg. Laat ook dit Leeuwtje wat
helpen dien weg te banen.
De heer K. Schoolmeester te Vlis-
singen slaagde zoowel voor het Mercu-
rius-diploma als voor het examen boek
houden van de Vereeniging' van Leera
ren.
*tr°~
Geslaagd voor het machinisten-di
ploma B (thèor. ged.) J. C. Andriessen
en M. van Dijk, leerlingen van de De
Ruyterschool teVlissingen.
Tot diaken in de Ned. Herv. Kerk
te N i s s e is gekozen A. Heijligers in
de plaats van P. Bosman, die gekozen
is als ouderling in de plaats v,an L.
Huijssoon.
Benoemd tot tijdelijk onderwij
zeres aan de o. 1. school te K 1 o e t i n-
g e mej. M. Oom te Ierseke.
Ned. Herv. Kerk.
Ds. C. Hooykaas te Brielle is beroe
pen te Middelburg (vac. wijlen ds. J. de
Visser.)
Zoolang is nog goed is te doen en
kwaad te herstellen, is het leven nog
van belang en te leven een plicht.
Tot magazijnbeheerder der Artil
lerie 2e klasse met den rang van ser
geant-majoor is bevorderd H. van den
Bosch te Vlissingen, thans 3e klasse.
TERAARDEBESTELLING
MR. H. M. G. KLOPPENBURG.
Op Nieuw Eik en Du'nen te Den H,aag
is heden hei (stoffelijk overschot ter
aarde besteld van wijlen mr. H. M. G.
Kloppenburg, in leven o.a. oud-kanton
rechter te Rotterdam en !e Ter Neuzen.
Een groot aantal rechterlijke au'ori-
teiten en belangstellenden woonde de
uitvaart bij.
In de ,aula werden op het orgel ten
gehoore gebracht het Largo van Handel,
„Es ist bestimmt im Gottes Rat", van
Mendelssohn en een koraal uit de Mat-
thaus Passion.
Mr. Uiterwijk, oud-kantonrechter te
Rotterdam, herinnerde ,aan den bloei
tijd van mr. Kloppenburg's leven en
schetste den ontslapene als een ijverig
en bekwaam magistraat die tot hoogen
ouderdom zijn taak heeft vervuld. In
1911 en volgende jaren heeft spr. als
griffier bij het kantongerecht te Rotter
dam met mr. Kloppenburg samenge
werkt en hij heeft hem leeren kennen
als een harden werker, die nagenoeg
alle kantonnale strafzaken berechtte.
Spr. bewaart n hem de herinnering
aan een hartelijk en gevoelig vrïend.
Mr. Nelemans sprak een kor: woord
van afscheid als oudste kantonrechter
te Rotterdam.
Hierna werd de kist grafwaar's ge
dragen.
DE MINISTERS GELISSEN EN
DECKERS TE KARLSKOGA.
De ministers, prof.'-'dr. Gelissen en mr.
dr. Deckers, zijn uit Oslo (Noorwegen)
in Karlskoga (Zweden) aangekomen.
In Karlskoga bevinden zich de beken
de munitiefabrieken van Bofors.
LUITENANT-GENERAAL
JHR. W. ROëLL GAAT HEEN.
Men meldt ons uit Den Haag:
Naar aanleiding van geruchten, dat
luit.-generaal jhr. W. Roëll, commandant
van het veldleger en gouverneur der re
sidentie, met 1 Mei a.s. den dienst zal
verlaten, hebben wij ons voor nadere
inlichtingen tot zijne excellentie gewend.
De generaal deelde ons mede, nog
geen beslissing te hebben genomen, wan
neer hij zal verzoeken zijn commando's
en functie ter beschikking van H.M. de
Koningin te mogen stellen, maar dat het
zeker is, dat hij het langste deel van zijn
carrière vervuld heeft.
INDIë IN DE BRANDING VAN DEN
TIJD.
Voorloopig verslag der Tweede
Kamer inzake de begrooting
Aan het voorloopig verslag der Twee
de Kamer inzake de Indische begrooting
voor 1937 wordt het volgende ontleend:
Van verscheidene leden was het oor
deel over de bestuursperiode van den
afgetreden landvoogd niet gunstig, al
erkenden zij, dat hij onder uiterst moei
lijke omstandigheden het bewind heeft
moeten voeren. De indruk werd voorts
gewekt, dat niet de gouverneur-generaal
in Indië regeerde, maar de minister. De
ze leden betreurden dien toestand, wel
ken zij onjuist achtten en niet in het be
lang van Nederlandsch-Indië.
Andere leden gaven uiting aan hun
waardeering voor de wijze, waarop de
vorige landvoogd het gezag in Indië
heeft hooggehouden.
De hoop werd uitgesproken, dat de
nieuwe gouverneur-generaal op dezen
weg zal voortgaan en geenerlei ver
slapping zal gedoogen.
Verscheiden leden Waren van oor
deel, dat de toestand, waarin een groot
deel van de bevolking verkeert, nog
steeds allerbedroevendst is. Op het stuk
van gezondheid, voeding, woning en
kleeding heerschen, in het bijzonder op
Java, zeer bedenkelijke toestanden. Zij
achten het noodzakelijk, dat hiernaar
een uitgebreid en stelselmatig onder
zoek zal worden ingesteld.
Verscheiden leden spraken hun vol
doening uit over de op het gebied van
de economische samenwerking tusschen
Nederland en Nederlandsch-Indië tot
dusver bereikte resultaten.
Met klem drongen zij er bij de regee
ring op aan, dat zij steeds zou voorop
stellen, dat het eerste doel der samen
werking moet zijn en blijven: de ver
hoogde welvaart van de inheemsche
millioenenmassa. Het belang van Neder
land komt slechts in de tweede plaats
en vloeit, bij stelselmatige samenwer
king, automatisch voort uit de verhoog
de welvaart van de 60 millioen inwo
ners van Indië.
De suikercultuur.
Onder vooropstelling, dat zij met in
stemming den maatregel tot steun aan
de Java-suiker begroetten, wilden som
mige leden de opmerking' niet achterwe
ge laten, dat er bij zoodanige maatrege
len ook in de toekomst zorg voor gedra
gen dient te worden, dat de Nederland
sche suikerbietenteelt daarvan geen na-
deelige gevolgen ondervindt.
Eenige leden drongen er op aan, dat
bij handelsbesprekingen met het buiten
land meer rekening zal worden gehou
den met de inheemsche landbouwpro
ducten.
Naar de stellige overtuiging van ver
scheiden leden is de financieele toe
stand van Indië aanmerkelijk verbeterd
en mag op een verdere verbetering wor
den gerekend.
Het oliekapitaal in Indië moet veel
zwaarder worden belast: het is volko
men in staat een veel zwaarderen last
te dragen.
Vele leden waren van oordeel, dat
een verhooging van de salarissen en
loonen der Europeanen en inheemschen
in openbaren dienst niet zal kunnen uit
blijven.
Met leedwezen moest men vaststel
len, dat de internationale politieke toe
stand niet minder donker is dan een
jaar geleden. Te meer, aldus vele 'le
den, klemt de noodzakelijkheid van een
krachtige defensie van Nederlandsch-
Indië.
Duitsche invloeden?
Steeds weder opduikende geruchten
van nationaal-socialistische Duitsche in
vloeden op een groot deel van de Euro-
peesche pers in Nederlandsch-Indië
hadden vele leden verontrust. Daar de
ze pers herhaaldelijk blijk geeft van ster
ke sympathieën naar de zijde van het
nationaal-socialisme, werd het bestaan
van geheime verbindingen in de aange
geven richting niet onmogelijk geacht.
Mochten zulke verbindingen inderdaad
bestaan, dan meenden deze leden, dat
ingrijpen van regeeringswege hier gebo
den zou zijn.
Zeer vele leden waren van oordeel,
dat het optreden van de Indische re
geering tegenover de nationaal-socialis
tische beweging onvoldoende krachtig
is. Haar houding is tegenover deze ele
menten veel clementer dan tegenover
de inheemsche volksbeweging, zoodat
de indruk ontstaat, alsof het fascisme in
de hoogste regeeringskringen sympathie
en steun geniet.
Vele leden waren van meening, dat in
Indië dringende behoefte bestaat aan
een verbod voor ambtenaren van het
lidmaatschap der n.s.b. en aan een ver-
"bod van het in het openbaar dragen
van kleedingstukken of opzichtige on
derscheidingsteekenen, welke uitdruk
king zijn van een bepaald staatkundig
streven, bepalingen, welke in het moe
derland, Suriname en Curacao reeds
lang zijn ingevoerd.
Verscheiden andere leden meenden,
dat aan de Indische regeering moet
worden overgelaten of, en zoo ja, welke
maatregelen tegen de n.s.b. moeten
worden getroffen. Ook deze leden ga
ven echter te kennen, dat de Indische
regeering hier niet met voldoende
kracht optreedt en dat het nationaal-
socialisme een wig drijft tusschen de
verschillende deelen van het volk.
Andere leden, die zeker niet minder
afkeerig waren van deze beweging, wa
ren van meening, dat haar invloed in
Nederlandsch-Indië overdreven wordt
voorgesteld. Men moet zich niet al te
spoedig laten alarmeeren: een zaal vol
publiek is nog niet hetzelfde als een
zaal vol aanhangers.
DE UITVOERING VAN HET PLAN-
DETERDING.
Hoe de Veehouderijcentrale dr.
Dijt adviseerde.
De vraag kan worden gesteld, aldus
het „Hbld.", hoe of op wiens ,advies
dr. Dijt er toe is kunnen komen, om
slachtrunderen in ons land te gaan op-
koopen bij zijn uitvoering van het plan-
Deterding. Immers, zoowel de marktprijs
stijging (in de laatste weken een stuiver
per kilo levend), de geringere aanvoer
(12 pet. minder dan vorig jaar in dezen
tijd) en het invoersaldo (1,15 millioen
kilo in 11 maanden) wijfeen duidelijk
Grif/
De koorts daalt onmiddellijk,
De besmetting wordt gestuit.
De ziekte-duur wordt ingekort,
Steeds goede resultaten met:
Volgens recept van Apotheker Dumont
AKKER.CACHÉTS
Overal verkrijgbaar. Per 12 stuks 52 cent
(Ingez. Med.)
Verwachting toti morgenavond;
Matige tot zwakke later wellicht toe
nemende Z.W. tot Z. of Z.O. wind, ge
deeltelijk bewolkt, weinig oi geen neer
slag, aanvankelijk kouder.
Di. 19 Jan, Zon op: 8 h 01; onder:
16 h 21. Licht op: 16 h 51. Maan op: 10
h 17; onder 12 h 02. E.K. 19 Jan.
Hoog- en Laag water te Vltssinfens
Hoogwater. Laagwater*
Januari.
Di. 19 5.31 18.03 12.18
Wo. 20 6.25 19.03 0.27 13.10
Do. 21 7.25 20.12 1.26 14.14
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge!
Hoogwater. Laagwater.
Januari.
Di. 19 7.16 19.42 0.45 13.16
Wo. 20 8.05 20.39 1.34 14.06
Do. 21 9.02 21.49 2.33 15.10
Westkapelle is 28 min. ca Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later,
(S springtij)
op het tegendeel van een „geaccumu
leerd surplus". Indien het dus dr. De-
terding's bedoeling is, om ons van een
surplus af ie helpen, doch niet om ons
een tekort te bezorgen, dan dient hij in
elk geval géén slachtrunderen te gaan
koopen!
De „Vee- en Vleeschhandl" is de zaak
g,aan voorleggen aan dr. Dijt. Deze deel
de mede, dat hij de positie der slacht-
veemarkt, zooals hij die thans na
een eersten aankoop had bevonden,
„een noodlottig gevolg acht van het
door hem veroordeelde cr sisbeleid,"
Na over de werkelijke ro,ark'positie
te zijn ingelicht door vaklieden, had hij
dan ook besloten om zijn aankoop tot
de helft terug Ie brengen.
Maar: wie had hem dan toch zoo ver
keerd ingelicht? Dr. Dijt heeft daarop
geantwoord: „Den F.aag, waar men mij
in de meening heeL gebracht, dat er in
de komende maanden 10,000 a 15.000
vette runderen [te veel zouden zijn."
Dit i denkbeeldige surplus nu had
hij, op grond van dat offic eele advies,
willen opkoopen.
Met even groove verwondering als
wij neemt het vakblad er kennis van,
dat de regeering voor dezen „export
van ons tekort" eenuitvoerprem e
geeft op kosten van consument en Land
bouwcrisisfonds.
Verder schrijft het vakblad:
„Hoe ter wereld men bij de tegen
woordige marktsituatie een 10,000 a
15,000 vette runderen te veel op onze
markten kan zien is ons een gróót
ra,adsel en bewijst weer eens 'e meer,
hoe eenzijdig en tendentieus de voor
lichting is, welke men van hoogerhand
krijgt en doorgeef?".
DRIJVENDE SCHOOL VOOR
SCHIPPERSKINDEREN.
De „Prins Bernhard" gereed.
Het onderwijsfonds voor de scheep
vaart besloot het vorig jaar voor het
geven van onderwijs aan (protest,ant-
sche) Nederlandsche schipperskinderen
in Duitschland een schip in te richten,
dat met medewerking van de Duitsche
autoriteiten op een guns'ige plaats n
de haven van Ruhrort zou kunnen wor
den gelegd.
Dit schoolschip. „Prins Bernhard" ge
doopt. :s thans afgebouwd bii de firma
Van Andel en Veth te Sliedrecht. De
inrichting beötaat uit een oude hak,
waarop drie lokalen van normale .afme
tingen en geheel volgens de door de
wet gestelde eischen ingericht, zijn ver
rezen. Op de bak is tevens een woning
