ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD-
x
x
x
x
9 Jan. 1937
AVONTUREN VAN DEN ROOKWORSTMAN.
De AUTO.
doen,
EIGEN SCHULD.
RAADSELHOEKJE.
OPLOSSING DER RAADSELS
UIT HET VORIGE NUMMER.
VOOR GROTEREN
G
GOEDE VRIJDAG.
OM OP TE LOSSEN:
VOOR GROOTEREN:
XXXXXXXXX
VOOR KLEINERE:
Kees Pril
Hans Tasec
IVAN DE PROVINCIALE 2EEUVSCHE MIDDELBUPSSCHE COUPAhTI
S. van Mariëngaarde.
BRIEFGESCHRIEF
TUSSCHEN
JAN EN JEWANNES.
Op reis,
De Rookworst-manf keek door
zijn ruit
De ondeugd straalde 'm d'
ogen uit
Daar zag hij 'n auto 't Was
niet druk,
Stil in de straat zelfs Een
geluk
En vóór hij goed wist, wat hij
deed,
Begon hij, wat hem later
speet
Hij stapte vlug de auto in,
Had in een avontuur wel zin.
Chaufferen kon hij niet heel goed,
Wist ik maar beter, hoe
het moet
Zo zuchtte hij. Maar't
zal wel gaan.
Daar rijd ik al I Zó
kalmpjes aan
Maar d' auto reed zo vlug, zo
vlug
De Rookworst-man wou 't
liefst terug
Hij wist niet, hoe hij dat moest
Ging sneller steeds vooruit
en toen.
Reed d' auto eensklaps in de
gracht
Och, Rookworst-man, 't was
ondoordacht,
Dat je dit avontuur begon,
Terwijl jè niet chaufferen kon
Hij schreeuwde dan ook moord
en brand
Daar kwam juist iemand langs
de kant.
Die zag het ongeluk, nee maar
Rookworst verkeerde in gevaar!
Help riep hij. Help
Och, help me gauw
'k Zal 't nooit meer doen.
Ik heb berouw
De ander sprong in 't water snel,
Verstond de eed'le zwemkust
wel.
Hij trok den Rookworst-man eruit,
Riep toen gebiedend en heel
luid:
Trek mij nu niet aan arm of
been
De drenk'ling riep: (nog
angstig Neen!
De ander bracht hem naar de
kant.
Daar stond hij weldra op het
land.
Zijn hele spaarpot ging er aan,
Voor d' auto op de wal zou
staan
Twee hondjes in hun auto,
Die hadden toch zo'n pech
Een wiel sprong van de wagen,
Een tegenvaller, zeg
Juno trok nu vlug zijn jasje,
Zijn warme jasje uit,
Ging haastig aan de arbeid.
Maar Tom, een echte guit,
Zei: Ik ga eerst eens kijken,
Of ik ook iemand vind,
Die 't zaakje op kan
knappen.
Hoe of zo'n hond 't verzint
Want.het kwam voort uit
luiheid
Toen hij de hoek om was,
Ging hij heel kalmpjes zitten
In 't lekker zachte gras
Vriend Juno moest maar zwoegen,
Maar die was ook niet dom
Hij maakte vlug de wagen,
Reed weg toen zonder Tom
Nog heel lang bleef Tom zitten
In 't lekker zachte gras.
En toen hij eens ging kijken,
Hoe ver vriend Juno was
Deed hij maar niets dan blaffen,
Och, och, wat was hij kwaad
Had hij ook maar geholpen
't Berouw kwam wel wat laat
d O r
b e E l d
a D a
marsEpei n
e V a
sat i R i c u s
wIJ n
t i) D i g
k A s
G
Oplossing: poes, hoes, hoed,
hond.
1. Verborgen plaatsen in het bui
tenland.
Zij bleef hongerig, al at zij ook
nog zo veel. (2)
Och, Piet, heb een ogenblikje
geduld
Lach u Rosa toch niet zo uit,
Oom Jan
Wij zagen u aankomen en waren
blij, dat u kwam.
Wat is de weg mul met die
droogte
2. Kruisraadsel.
Op de beide kruisjeslijnen komt
de naam van een Indische
vrucht,
X
X
X
X
le rij een medeklinker.
2e een zangstem.
3e een jaargetijde.
4e viervoetige dieren.
5e 't gevraagde woord.
6e een ander woord voor
pijl.
7e een boom.
8e een plaats in Gelderland.
9e een medeklinker.
3. Wie mijn eerste is, heeft geen
heldere stem, mijn tweede is
een bloem en mij geheel een
insect.
1. Maak voorwerpen, die je in de
winter wel graag gebruiken
zult, van:
2. Ik kom in de winter,
Blijf kort en soms lang.
Wel ben ik heel grimmig,
Maar maak je niet bang.
Het kleurtje, waarvan ik
Het meeste wel houd
't Is wit. 'k zeg alleen nog:
Altijd ben ik koud
3. Welke mond kan niet praten
4. Vul deze 9 vakjes in met:
- 2A 21 ID 2L IP 1T
maar doe het zó, dat je van
links naar rechts en van bo
ven naar beneden leest:
le rij een geneesmiddel.
2e een meisjesnaam.
3e een lang, dun stuk hout,
a
V
Vlucht uit de eenzaamheid
Er is in onzen tijd achter alle
werkelijke of schijnbare verdeeld
heid een zoeken naar meer een
dracht, naar datgene wat bindt,
wat den mensch het gevoel kan
geven deel uit te maken van een
rijke, levende gemeenschap.
Vlucht uit de eenzaamheid kan
men dit verschijnsel noemen; uit
die eenzaamheid des enkelen men-
schen, waarin het ten top gevoer
de individualisme der vorige eeuw
hem deed belanden. Op alle gebie
den des levens openbaart zich het
verschijnsel; op dat van handel en
verkeer met zijn ordeningen, op
dat van de politiek met zijn strijd
tegen de partij-versplintering, op
dat van de kunst met zijn graven
naar elementaire en onverganke
lijke waarden, op dat van den
geest tenslotte met zijn bezinning
op universeele, bovenzinnelijke
begrippen.
Het totale beeld van al dit zoe
ken en graven is zeer zeker nog
allerminst bemoedigend voor wie
zich veel aan zijn tijdelijke samen
stelling gelegen laat liggen, Het
geeft een doorelkander van tegen
strijdigheden te zien, waarvan met
den besten wil ter wereld in geen
eeuwen eenige homogeniteit
schijnt te verwachten. Vooral de
politische figuren met al hare -is
men maken zich daaraan schul
dig. Ze lijken voor een deel op
bloeddorstig gedierte, gereed om
mekaar te verslinden.
Wij mogen niet beweren, dat dit
politische tafereel van nul en
geener waarde, slechts schijn, zou
zijn. Het lijkt maar al te waar, dat
de internationale vrede in sommi
ge streken van de wereld weer
aan een zijden draad hangt. Maar
anderzijds moet men er zich voor
hoeden teveel op den buitenkant
te letten. Het symbolieke, dat hem
eigen is, brengt den toeschouwer
nogal eens op een dwaalspoor bij
het verklaren van den werkelijken
aard der verschijnselen. Men
komt er zoo. gemakkelijk toe in
van alles en nog wat het symbool
van dit of dat te willen onderken
nen. De vergissingen, welke ten
deze begaan worden, zijn legio.
De samenstelling van het tijde
lijke beeld verandert tegenwoor
dig trouwens vaak met den dag.
Dat op zichzelf houdt reeds in, dat
men haar beteekenis gemakkelijk
overschat. Het heeft daarom meer
zin uit de veelheid der verschijn
selen diegene te zoeken, welke
met vrij groote zekerheid repre
sentatief voor een bepaalden on
derstroom genoemd kunnen wor
den; en het oor te luisteren te leg
gen naar die stemmen, welke
overschreeuwd door de stem-van-
den-dag, nochtans een wonder
baarlijk sterk voortplantingisveir-
mogen bezitten en soms na ver
loop van zeer langen tijd opnieuw
gehoord worden en menschelijke
gemoederen in trilling brengen.
Ook dan zal men nog geen vi
sioenen krijgen van een zeer
schoone nabije toekomst. Maai
wel zal men dan meer vaste tee-
kening ontdekken door het chaoti
sche of op zijn minst heterogene
beeld van de uiterlijke verschijn
selen heen. En dan krijgt al dal
zoeken naar meer eendracht, naai
„binding" levendiger zin; komt
men er toe, om te gaan g e 1 o o -
ven in de incarnatie van xeen
nieuwe gemeenschap, welker
vorm en structuur weliswaar in
den schoot der toekomst verbor
gen ligt, doch welker „innerlijk
heid" reeds duidelijk voelbaar
wordt in de gedachten aan een
harmonischen samenhang van
mensch-en-maatschappij. En ten
slotte: dan kan men zich weer
hechten aan een ideaal, waarvan
die incarnatie het doel is en waar
voor te strijden, rustig en eerlijk,
men vele gelijkgestemden zal vin
den. Dat alleen beteekent reeds
een betrekkelijk geluk.
Poeldurp, Jannewari 1937.
Vriend Jewannes
J'ao 't in je lesten brief over 't
sluten van sommegte errebergen
en je wou die errebergen laete
slute, dae om grof geld espeeld
wordt en wae 'n keer of twi drie
evochten is. Dae bin 'k 't eele-
gansch mie seens. Mè dan wou
je ok die errebergen slute, wae
da ze tappe an menschen, die in
'n auto wee varder rie. Begriep je
nie, Jewannes, dat dat 'm onmeu-
gelikeid is. Da je dan vee eenvou-
deger kus zegge: „aól d' erreber
gen motte d'r van deur". Want a
bedoel je 't ok goed, je snap noe
toch zeker wè, dat 't voe 'n erre-
berregier totaal onmeugelik zou
weze om in d'n tied dat iederen-
deen in 'n auto riedt, te zeggen:
„julder tap 'k nie." Dan kon 'n z'n
stelljitje wè dicht spiekere. En
nèt zoo min zou 't gae om dat
soort van errebergen te sluten,
wae gelegendeid bestaet om alf
droenkige kaerels, zooas je
schreef, in staet te stellen om 'n
troep klaploopers te trakteeren. 't
Mag wee goed bedoeld weze, mè
voer jie zoo ies mè is uut, as eive-
bergier wezende. En bie slot van
rekenienge zei je dan, dat 'r nog
genoegt fersoendelikke errebergen
over bluve. Daer ei je 't wee: waer
is persies de grens tusschen fer
soendelikke en onfersoendeiikke
errebergen. Maek jie dat uut? Kan
jie je 'n eigen 'n overeid voorstel-
le, die in staet is om die grens te
trokken? Nee m'n goeie man, da's
aol mooi op pepier, mè in werke-
lik-eid zou d'r van aol joe plan
nen letterlik niks terechten kom-
me. Niks. J' ei ommers aolt.iec
van die butendiekers, die de gele
gendeid waer wete te nemen. Dat
za je wee mè is zie bie de Oran
je feesten, die me te wachten stae.
Uut Oranje liefde drienke ze
oranje-bitter! Je schreef in je
lesten brief da je 't zoo goed vond,
dat 'r neffen die feesten lessen
gegeve wiere in geschiedenisse, 'k
Begreep nie wae da je nae toe
wou, toe da 'k leesden, dat 'i in
Middelburg 'n toonstellege g'ouwe
wier van aolderande boeken en
prenten, die betrekking a op 't
Oranj' uus. „Eel ouwe en splinter
nieuwe boeken" schreef je
„laege en stienge neffen mekaore
as klaere bewiezen, dat de Prinsen
van Oranje 'n geweldege betee-
kenisse g aod voor ons land, mè
tegeliek beweze ze, dat die Prins
en de liefde en de toegenegeneid
van de Nederlanders in rume mae-
te aode". Noe mo je m'n nie
kwaelik neme Jewannes, a 'k zeg
ge, dat dat aolle gaere zoo be-
wiesachteg klaer was deur die
ouwe en die nieuwe boeken, dae
gin eene bezoeker wat anders
van ezie zal as de butenkant.
Dat de menschen mie genoegen
kieke nae prenten, da kan 'k
gloove, mè an die boeken, dae
zulle ze ok a nie vee an egad
Bovendien: wat weet ons volk van
de Vaoderlansche geschiedenis-
se?! De meesters op de scholen
vertelle d'r over 't endenuut. Me
wat bluuft 'r van ange. Je mo mè
is an ouwere menschen vraege
wat a ze d'r nog van wete. Van
Prins Willem van Oranje, ja, dae
wete ze van, dat 'n dood-eschote
wier; van Maurits en Frederil
Enderik dae gloove ze da z' ok wel
is van egoord mè van aol die
are Prinsen wete ze niks, niks en
aol de moeite van de meesters
was moeite voe niks, dus zonde
van d'n tied die d'r an verdaen
is. Net zoo goed as van d'n tied
die d'r besteed wier over de meel-
stampers of oe eete ze in
appel- en keeze blommen en zoo
meer.
Mie de Nieuwejaer me nie vee
geloop egad. Da's ok a vee ver
anderd in de leste vuuf en twinteg
jaer. Dat nieuwejaerswenschen
bedoel 'k. D'n Affekaat kwam ne-
turelik en die a 't over van aolles
en nóg wat. Ie kwam netTtoen dat
Toon de Puut in 't deurgat stieng
om wig te gaen en d'n Affekaat
zei: „Jan, die za z'n naem ok
diene te veranderen. 'k Zegge:
„oe bedoel je?" En toen zei
um: „me leve tegenwooreg in d'n
tied van Nederlandsch fabberi-
kaat. 't Kan nie Nederlansch ge
noegt weze en van aolles wordt 'r
edae om je liefde in te prenten voe
je land, voe je volk, voe je taele.
En noe za „de Puit" motte veran-
dere in „de Puwiet". „Zoo en
ie schreef mie z'n potloodje op de
witte rand van de Middelburger,
die op d'n taefel lag: Puït. Zie je
mie twee van die vliegespikkel-
tjes op de i. En Wullem d'n Boer,
die wordt dan Bower en Koeba
van Jilles: Kowéba. De groste lui
gae d'r in voor. 't Klienkt zeker 'n
bitje voornaemer as dat ouwer-
wessche Jan de Kuiper. Dat ver-
mo neturelik verandert in T,de
Kuwieper". Zoo Nederlansch meu-
gelik, dat oor je zoo wè en as ze
d'r mee deur gae dan.... mè me
zulle mè ope, dat 't meerendeel
van de menschen beter z'n ver
stand za gebruke en nie zukke bu-
tengewone zottegeid za verkoo-
pe.
Ei j' eleze, Jewannes, dat de
menister nie erg tevree is over de
lust van de jonge werkelooze om
deel te nemen an d'n erbeid, die
ze zouwe motte verrichte as aol
les goed gieng? Ie wiest de jeug-
dege werkelooze d'r op „dat het
hun plicht is, zich niet langer te
onttrekken aan de vele moeilijk
heden, welke op het terrein van
de cultureele zorg voor werkloo-
zen worden geboden", 'k Vree-
ze d'r voe, of de werklust in 't
aolgemeen zoo butensporig groot
za weze. De goeie dan da
spreekt van selft nie te nae
esproke. Mè ik voe mien bin van
meenege, dat 'r a o zoo vee bin,
die d'r d'r eigen vóór wille spanne
om jeugdege werkelooze ange-
naem en nuttig bezig te ouwen,
om ze te laete werken, dat 'r o
zoo vee bin, zeg 'k, die soms in
staet zouwe weze as ze d n onwil
en de beroerde luie lamlendigeid
zie, uut te roepen: „ik kan doe
wa 'k wil, mè goéd is 't nooit en
mie onwillege onden is 't moeilik
aezen vangen. As je zoo is leest
zegge, dan schient 't toch dat 'r 'n
wat of sommegte groote koppen
bitje meer licht deur de wolken
gae breke. Scheepsbouw, febrie-
ken, scheepvaert: dae kom meer
leven in de brouwerie. Me zulle
mè ope, da 't nieuwe jaer de wae-
reld wee is 'n flienk ennetje nae
boven mag douwe. In meenig op
zicht za 't 'n jaer van belang wezé.
Dienk mè is an de verkiezegen.
Van ganscher arte oop 'k, dat de
Regeerege van 't Land de wies-eid
mag om te bluve doen, wat dat
'n dee: vechte tegen de groote
moeilik-eden; dat meneer Colijn
de Schipper mag bluve die onze
boot in 't goeie vaerwaeter oudt
en dat 't van z'n lippen mag klien-
ke: Luctor et Emergo". Dat de
verstandege Nederlanders en
'k ope dat 'r dat o, o zoo vee zul
le weze magge elpe om 'n bie
z'n werk te steunen.
Mie de groetenisse voe julder
tweeën van Jaonetje en van
je vriend,
Jan de Smid,
Schuldeischer: Merkwaardig,
dat jouw baas altijd op reis is, als
ik de rekening kom aanbieden.
Bediende: O, dat is hèele-
maal niet merkwaardig, als ande
ren met hun rekening komen, is hij
ook op reis.
