BINNENLAND.
ZEELAND.
KERK IN SCHOOL
Cadeau Zorgen"
NUMMER 279.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
2b NOVEMBER 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
En toch een Zedenzaak
Aeschylos.
KRABBENDIJKE.
E. VAN DE VREDE.
&8ES.
Withuis Geschenkenhuis L'g;Jslr'
VLISSINGEN.
WaiOHEREN.
ZUIB-BEVELAND.
WEERBERICHT.
NQORD-BEVELAND.
2EEUWSCH-VLAAMDEREN W.D.
$tww<ri<sl£
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg ea
Goes 18 ct. p. j\r. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOESCHECOUQANT£üü
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 15!
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
mk
Den 24en October schreven wij-(„In
zake den laster") over de onthullingen
van ds. Van der Heide in zijn brochure-
Ries; later volgde daarop de nog „ster
kere" brochure van mr. Bouman.
Beide auteurs zijn ons persoonlijk be
kend; de eerste is een onbetwist nobel
man, de tweede neef en opvolger van
nu wijlen minister Van de Veg'te in diens
Zwolsche advocatenpractijk een ad
vocaat en procureur van goeden naam.
Is het wonder wanneer twee zulke pa
ladijnen zich voor mr. Ries opwerpen,
en daarbij zulk zwaar geschut in het veld
brengen, dat men een toenemende nei
ging krijgt om aan te nemen, dat de zaak
zal wezen, zooals zij schrijven?
Ook wij hebben dien aldus gewekten
indruk tot uitdrukking gebracht. Doch
onder een reserve. Ten aanzien van de
zekerheid, wat nu waar of onwaar zou
zijn, schreven wij o.a.:
,Hier echter moeten wij voorloopig halt
houden. En zelfs een vraagteeken zet
ten. Niet, omdat wij toch nog wel een
beetje in de schuld van mr. Ries zouden
gelooven, Wij zijn te dezer opzichte vol
komen blank, om de doodeenvoudige
reden, dat wij niet over 't materiaal be
schikken hetwelk ons de vorming van
een eigen oordeel naar dezen of genen
kant ook maar in de verste verte zou
veroorloven!
Wel moet dit gezegd worden: de be
schuldigingen van ds. Van der Heide vin
den wij zoo vreeselijk, zoo buitengewoon
erg, dat wij haast niet gelooven, dat het
"m o g e 1 ij k kan zijn, dat politie en
justitie op zoo losse gronden ingre
pen."
Met andere woorden: ook hier zou
slechts na hoor en wederhoor een oor
deel te vormen zijn, en de brochures-Van
der Heide en Bouman waren uiteraard,
hoezeer er wellicht naar zakelijkheid ge
streefd werd, niettemin onbetwistbaar
een-zijdig, n.l. in zooverre zij immers
slechts hetgeen ten voordeele van den
ex-verdachte aan te voeren viel, in het
licht stelden. En nu werd dat wel op
zoodanige wijze gedaan, dat men sterk
den indruk van betrouwbaarheid te eener
zijde, van roekeloosheid te anderer zijde
kreeg ,maarmen moest ook reke
ning houden met de mogelijkheid dat als
bv. officier van justitie en rechter-com-
missaris óók eens brochures (konden,
mochten en) gingen schrijven, er toch
nog wel een heel ander licht op de zaak
zou kunnen vallen!
Het blijkt nu goed geweest te zijn, dat
wij dit voorbehoud maakten.
Want, gelijk uit het Kamerverslag el
ders in dit blad uitvoeriger kan blijken,
heeft de minister nu ook enkele van
z ij n kaarten op tafel gelegd. En dat
bleken voor mr. R. leelijke troeven te
zijn.
Volgens de mededeelingen van den
minister van justitie in de Tweede Ka
mer toch is er wel degelijk sprake van
een zedenschandaal in Den Haag.
„Minister Van Schaik heeft zoo
ontleenen wij nog aan het Kamerover
zicht van de Nieuwe Rotterd. Crt. na
overleg met den ministerraad, een tipje
van de sluier opgelicht, maar hetgeen
hij heeft medegedeeld over de kringen,
welke de thesaurier-generaal van finan
ciën frequenteerde, over de vrienden,
waarmede hij omgang had, over diverse
van tegennatuurlijke ontucht verdachte
of wegens homosexualiteit met minder
jarigen veroordeelde kennissen van de
zen hoofdambtenaar, heeft bij schier
ieder van de aanwezigen den indruk ge
vestigd, dat deze figuur allerminst re
den heeft tot klagen over hardvochtige
behandeling door minister Oud. Trou
wens, het rapport van een reclassee-
nngsambtenaar, waarop in de brochure
van mr. Bouman een triomfantelijk be
roep wordt gedaan, bleek allerminst vol
ledig. Geen melding was gemaakt van
een zeer bezwarend dagrapport der
Haagsche politie van 21 Maart 1923, op
grond waarvan moest worden aangeno
men, dat mr, Ries op dat tijdstip reeds
de afwijkingen vertoonde, waarvan de
auteurs der brochures hem trachten vrij
te pleiten.
[Dit laatste is o.i. niet juist: de auteurs
der brochures ontkennen of bepleiten te
dezen opzichte niets anders ,dan dat mr.
Ries zich nimmer aan laak- of strafbare
handelingen schuldig gemaakt zou
hebben. Dat is iets anders. Red.]
Minister Van Schaik heeft een eer
biedwaardige schuchterheid des geestes,
heeft respectabele kieschheidsbezwaren
moeten overwinnen voordat hij de me
dedeelingen heeft gedaan, die in dit sta
dium na de in en buiten de Kamer ge
uite critiek inderdaad niet meer achter
wege konden blijven."
En dezelfde schrijver laat hieraan
voorafgaan deze zinsneden:
,De dupliek van minister Van Schaik,
waarop slechts ds. Van der Heide met
enkele geeszïns overtuigende woorden
heeft geantwoord, een dupliek, waarop
luid applaus volgde, als wilde de groote
meerderheid der Kamer te kennen ge
ven, dat zij medeleefde met de ministers
van justitie en financiën, die in en buiten
de Kamer aan felle critiek hebben
blootgestaan, heeft de zaak-Ries ineens
uit onze Tweede Kamer weggebezemd."
En.... zij „heeft deze beteekenis, dat
de miskende martelaar Ries, de man, die
zich niets te verwijten zou hebben, niets
strafbaars en ook niets laakbaars, die
het beklagenswaardig slachtoffer zou
zijn van politie en justitie, bestaat voor
de overgroote meerderheid der Kamer
niet meer.
Dit is wel een dramatische wending
in deze zaak: feitelijke mededeelingen
omtrent door mr. Ries bijgewoonde ho-
mosexueele feesten, waarbij twee man
nen onder den zang van Lohengrins
Brautlied de kamer verlaten, en zoo nog
't een en ander meer.... dat doet de
balans weer overslaan in de richting van
wèl een zeden schandaal ook al
kunnen bij de behandeling van dit schan
daal door politie en justitie misslagen
begaan zijn.
Hoofdzaak voor ons is, dat de zaak
nu rolt, en opgeklaard schijnt te zullen
worden. Dat is ook het eenige werkelijke
algemeene belang in dezen: het vertrou
wen in de rechtszekerheid van den bur
ger moet hersteld worden.
Prins Bernhard woont oefeningen der
luchtdoelarlillerie bij.
Hedenmorgen te kwart voor negen is
Prins Bernhard te Terschuur (Veluwe)
aangekomen om tegenwoordig te zijn bij
de oefeningen van de luchtdoelartillerïe,
welke in de. omgeving van Barneve'd
g'ehouden worden. Hij was vergezeld
door zijn particulieren secretaris jhr. ir,
W. G. Röell, De Prins werd opgewacht
door den commandant van het veldleger
jhr. W. Röell, generaal-majoor J. H
Carstens, inspecteur van de artillerie,
kolonel J. J. van Santen, chef van den
staf van het hoofdkwartier van het veld
leger en majoor S. C. van den Bergh toe
gevoegd aan den inspecteur der artillerie
voornoemd.
Per auto van de defensie begaf de
kleine stoet zich, begeleid door veld
wachters op de motorfiets, door Barne
veld naar een terrein gelegen nabij de
hofstede „De Hul" onder Barneveld waar
de Prins een stelling van de luchtdoel
artillerie zou bezichtigen.
Langs den weg, welke het gezelschap
door Barneveld nam, stonden vele be
langstellenden, die den Prins luide toe
juichten.
Nabij de hofstede „De Hul" was een
klas schoolkinderen opgesteld, die het
Wilhelmus zong.
Prins Bernhard te Naarden.
Prins Bernhard heeft gisteravond te
Naarden in hotel „Het bosch van Bre-
dius" de bijeenkomst bijgewoond van
de club van jongere werkgevers, waarin
vooraanstaande personen uit handel en
nijverheid zitting hebben.
De Prins volgde met aandacht de ge-
dachtenwisseling over verschillende ac-
tueele onderwerpen.
NIEUWE VERSCHIJNING OP ONZE
SPOORBANEN.
Dieselmechanische wagens voor
stille trajecten.
Terwijl de Nederlandsche industrie
nog pas begonnen is met de uitvoer'ng
van. de groote order der Nederlandsche
Spoorwegen, welke het gevolg was van
het besluit tot electrificatie v.an de thans
door Dieseltre nen bereden traiecten,
vernemen wij thans, dat de N, S, een
nieuwe opdracht aan „Werkspoor" heb
ben verleend.
Het verkeer met stoomtreinen op tra
jecten, waar het reizigersverkeer minder
druk is als voorbeeld wordt genoemd
de lijn AlkmaarDen Helder heeft
daar tot nu toe een onevenred'g kostba
re accomodatie aan materiaal en bedie
ning geëischt. Er werd een sterke be
hoefte gevoeld aan zuiniger mater'aal op
deze lijn-gedeelten. Om deze reden heeft
de directie van de Ned. Spoorwegen
thans besloten de proef te nemen met 'n
nieuw type Diesel-mech.anischen spoor
wagen en heeft zij aan Werkspoor order
tea
Niet de eed is de waarborg van den
man, maar de man de waarborg van
den eed.
gegeven acht van deze wagens te maken
Een n'euwe verschijning zal daarmede
op onze spoorwegen haar intrede doen.
Uiterlijk lijkt deze Diesel-mechanische
spoorwagen het meest op de elecfrische
s'roomlijnwagens, welke thans dienst
doen op het baanvak RotterdamHoek
van Holland. Hij heeft denzelfden ge-
stroomlijnden neus en dezelfde groene
kleur. Doch dit type kent geen tre ns tel
len, zooals zijn Diesel-electrische fami
lieleden, Elke trein zal slechts bestaan
uit één enkelvoud gen spoorwagen, die
met zijn ongewone lengte van 26,70 m de
langste onder de Nederlandsche spoor
wagentypen zal zijn. Elke wagen beva*
een groote afdeeling derde klasse met
56 zitplaatsen en acht staanplaatsen en
een afdeeling tweede klasse met 15 zit
plaatsen en acht staanplaatsen. Het in
wendige komt overeen met dat v.an den
D'esel-electrischen trein, met dit ver
schil, dat eeniga verbeteringen zijn aan
gebracht, waartoe de ervaring met de
oudere gestroomlijnde treinen heeft doen
besluiten.
De exploitatiekosten van dit materiaal
zullen op stille trajecten belangrijk la
ger zijn dan die van de stoomtreinen.
De bediening is eenvoud'ger, het brand
stofverbruik geringer en vooral het on
derhoud is minder kostbaar. Door hun
groofere aanzetsnelhe'd zijn de wagens
geschikt voor de lijnen met veel stop
plaatsen, terwijl zij per dag een veel
grooter aant.al kilometers kunnen afleg
gen dan stoomtreinen.
Aangezien het in de bedoeling ligt
de acht bestelde wagens 'n Oc'ober van
het volgend jaar in gebruik te nemen,
kan men de eerste proefritten in den
volgenden zomer tegemoet zien.
ONTHEFFING
WINKELSLUITINGSWET.
Naar wij vernemen heeft de minister
van handel, nijverhe'd en scheepvaart in
verband met het huwelijk van Prinses
Juliana en Prins Bernhard van "Dipp
Biesterfeld, burgemees'er en wethouders
van alle gemeenten gemachtigd, een a!
dan n et voorwaardelijke ontheffing van
de winkelsluitingswet te verleen en voor
het tijdvak van 4 tot en met 7 Januari
1937.
Herkozen tot ouderling' bij de Ned.
Herv. kerk, te G r ij p s k e r k e, de heer
P, Huisman, en tot diaken de heer J.
Groeneberg.
Gekozen tot ouderling bij de Ge-
ref. kerk teOostkapellede heer
D. Coppoolse in plaats van den heer B.
Wattel Azn en tot diaken de heer G.
de Visser Jz. in plaats van den heer W.
Wondergem.
De kwestie'ds. Van Empel en ds. Boer,
De Algemeene Synode der Ned. Herv.
Kerk heeft onlangs in een brochure,
welke aan alle kerkeraden en kerk
voogden toegezonden werd, op de aan
vallen van het Orgaan van den Bond
van Ned. predikanten uitvoerig geant
woord, in welk antwoord ds. M. van
Empel te Middelburg, voorzitter, en ds.
D. Boer, secretaris van den bond, ern
stig over „hun onhoudbare en lichtvaar
dige aantijgingen" berispt werden.
In het jongste nummer van het Or
gaan van den Bond heeft nu het gan-
sche bestuur zich met de twee berispte
predikanten solidair verklaard en dat
in een breed stuk toegelicht. Het be
stuur van den predikantenbond brengt
tegen de synode in, dat zij kerkvoogden,
zoo deze misdoen, niet ter verantwoor
ding roept, echter wel de predikanten,
leden van den bond; dat in het geval
van ds. Van Empel en ds. Boer het on
derzoek niet aan een onpartijdige com
missie is opgedragen en de synode rech
ter in eigen zaak werd; en ten slotte dat
zij aan de beschuldigden niet de goede
gelegenheid heeft geboden hun beschul
digingen te bewijzen.
Abonnementen en Advertentiën vooi
dit blad worden aangenomen door den
Agent
Bedeeling Dorcas.
De Zuid-Bevelandsche Dorcas bedeel
de heden 27 vr. hemden, 10 m. hemden,
46 lakens, 21 dekens, 36 sloopen, 4
schorten, flanel benevens wollen onder
goed.
De laatste Toondag.
De laatste Toondag is het druk in
Goes geweest en ook enkele kermisex
ploitanten deelden in d e drukte. Over
'iet algemeen hebben de vermakelijkhe
den echter niet veel te doen gehad.
Zelfs de „Vogelpik" kon geen liefhebbers
trekken. Als een nachtkaars ging de
laatste Toondag uit. De politie had het
rustig.
ii
1001 wenken voor aardige St. Nicolaas-
geschenken in
Alle geschenken in speciale St. Nico-
laasverpakking. Verzending en bezorging
door heel Nederland.
(Ingez. Med.)
WERKLOOSHEID TE VLISSINGEN.
Het aantal ingeschreven werkloozen
steeg van 739 tot 744, Van deze zijn
er 104 te werk gesteld bij de werkloo
zen.
O. W.-SOUBURG. De Raad dezer
gemeente komt Donderdagmiddag te 2
uur in vergadering bijeen ter behandeling
van de begrootingen voor 1937.
Op de agenda komen verder nog voor
de capitulantenverordening waarover in
een vorige vergadering reeds gesproken
werd. Men meende toen dat Souburg
wel ontheffing zou kunnen verkrijgen
v.an deze verorden'ng. B. en W, deelen
thans mede dat deze gemeente niet voor
ontheffing in aanmerking komt,
B. en W. stellen verder voor te be
slui'en tot aansluiting bij het Borgste1-
l'ngsfonds te Middelburg, met ingang
van 1 Januari 1937. De kosten van aan
sluiting bedr.agen 10 cent per inwoner
als aandeel in het kapitaal en verder 2
cent per inwoner per jaar,
WESTKAPELLE. Aan het raadsver-
slag moet nog worden toegevoegd: dat
ook ingekomen was 'n schrijven van de
heeren L. Minderhoud Pz„ opperbrand-
meester, L. Minderhoud Lz. en L. Min
derhoud Jcz., brandmeesters, waarin zij
den Raad ontslag vragen uit hun be
trekkingen bij de brandweer. Op voor
stel van den v o o r z. werd dit ontslag
eervol verleend, onder dankbetuiging
voor hun diensten aan de gemeente bij
de brandweer bewezen. Op voorstel
van den voorz. werd daarop besloten
aan de brandweer een schrijven te
richten met verzoek een aanbeveling te
willen indienen van personen voor deze
functies.
DE FRANSCHE ZAAIQESTERS.
YERSEKE Dinsdagavond vergaderde
de vereeniging tot bevordering van de
oestercultuur (Vebo). Voorzitter burge
meester Gunning.
De vergadering was goed bezocht ook
van oesterkweekers buiten Yerseke o.a.
van Bergen op Zoom en Wemeldinge.
Doel was te protesteeren tegen den
verkoop van de uitgezaaide Fransche
oesters door de regeering op 30 Novem
ber a.s.
De vereeniging heeft bij de betrokken
ministers schriftelijk en persoonlijk mei
klem van argumenten den verkoop be
streden en gevraagd deze oesters nog
een jaar te laten liggen, opdat de zaad-
val in 1937 bevredigend zal kunnen zijn.
Het heeft echter niet mogen baten. Nu
zal de regeering als concurrent optreden
van de Zeeuwsche kweekers en zullen
deze hun product zeer moeilijk kunnen
gaan vei'koopen. Reeds nu ligt de plaat
selijke handel bijna geheel stil, daar ge
wacht wordt op het betere Fransche
product, en wat verkocht wordt, gaat
2025 lager.
De handelaars hebben absoluut geen
behoefte aan oesters, die zijn nog vol
doende verkrijgbaar. Een poging om alle
een verklaring te laten onderteekenen
dat ze niet koopen zullen, mislukte daar
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige wind uit O. rich
tingen, nevelig tot zwaar bewolkt, wei
nig of geen neerslag, temperatuur om 't
vriespunt tot lichte vorst,
Wo 25 Nov, Zon op: 7 h 40; onder: 15
h 54, Licht op: 16 h 25. Maan op: 13 h
45; onder: 3 h 13. V.M,: 28 Nov.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
November.
Hoogwater. Laagwater
Wo. 25 9.56 22.34 3.53 16.33
Do. 26 10.51 23.22 4.56 17.33
Vr. 27 11.40 5.48 18.23
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
November.
Hoogwater. Laagwater,
Wo. 25 11.42 5.00 17.30
Do. 26 0.20 12.42 6.03 18.29
Vr. 27 1.14 13.35 6.55 19.17
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later,
(S springtij
het onderlinge vertrouwen niet groot
gepoeg is.
De vergadering wilde de regeering
geen eischen stellen of de wet voor
schrijven, maar eerbiedig en dringend
verzoeken om den verkoop uit te stellen
tot Januari 1937.
Enkele leden meenden dat de regee
ring ongerust is dat de Fransche oesters
niet tegen vorst kunnen en dat ze daar
om zoo spoedig wil verkoopen. Dan is
ze van de risico af. De voorzitter meen
de dat dit dan toch een verkeerd stand
punt is. Ook is hem ter oore gekomen
dat de regeering niet tot eiken prijs wil
verkoopen en daarom minimumprijzen
zal vaststellen.
De vergadering nam ten slotte een
voorstel van een der leden aan om aan
de betrokken ministers (Oud en
Deckers) en aan den minister-president
dr. Colijn een telegram te zenden met
het eerbiedige verzoek den verkoop uit
te stellen tot na Nieuwjaar.
COLIJNSPLAAT. Maandagavond
hield de ijsclub „Ons Genoegen" een al
gemeene vergadering o. 1. van den heer
L. H. Kievit. De rekening van den pen
ningmeester gkf aan als inkomsten
551 en als uitgaven 117. De aftre
dende bestuursleden, de heeren J, Ha
ringman, J. Snoep en Jacs de Pree wer
den herkozen. Bij de rondvraag zegde
de heer M. H. Kievit, dat de feesten ter
eere van het huwelijk van Prinses Juli
ana wel eens konden vallen op een dag,
dat er ijs is. Hij stelde voor, dat het be
stuur van de ijsclub met de feestcom
missie zou bespreken om in dat geval
erikele volksspelen op het ijs te hou
den. Dit voorstel werd verworpen.
De v o o r z. deelde mede, dat het be
stuur van plan was de palen voor de
electrische verlichting van de baan langs
de baan te plaatsen en niet meer in het
ijs. Algemeen achtte men dit een flinke
verbetering. Ook deelde de voorzitter
nog mede dat in 1938 de club haar 50-
jarig bestaan kan herdenken. Mocht de
club er dan financieel nog zoo goed
voorstaan, dan zou dit heugelijk feit
best eenigszins feestelijk geviprd kun
nen worden.
BIERVLIET. Tot uitvoerder bij de
werken der Ned. Heide Maatschappij' te
Biervliet is aangesteld de heer A. van
Nijnatten te Rucphen.
Zondag de winkels geopend,
OOSTBURG, In verband met het op
komst zijnde St, Nicolaasfeest, mogen
alhier de winkels Zondag a.s. geopend
zijn. De Raad plaatst zich ten deze op
een zeer breed standpunt,
OOSTBURG. In de Beurs te Oostburg
werd Dinsdag de film vertoond van de
verloving van H. K. H. Prinses Juliana
met Z. D. H. Prins Bernhard van Lippe-
Biesterfeld, eerst voor de leerlingen der
lagere scholen, vervolgens voor de leden
der Vereeniging Ceres" en genoodig-
den en ten slotte voor de leerlingen der
hoogere onderwijsinrichtingen. De film
viel v/el zeer in den smaak, maar werd
naar veler oordeel te snel afgedraaid.
RAAD VAN IJZENDIJKE.
IJZENDIJKE, Dezer dagen vergaderde
de Raad. Onder de ingekomen stukken
is een verzoek van F. Carpreau en 11
anderen tot het aanbrengen van straat
verlichting op den Schoondijkschen weg.
