ZEELAND.
WEERBERICHT.
BINNENLAND.
NUMMER 271.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
m 16 NOVEMBER 1936. EERSTE BLAD. 179c JAARGANG.
Een qnaestie van
Geografie.
mOELBURG.
i ^rotiitctaW
mm.
I
iAS
MIDDELBUBGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
2^ GOESCH E COUQANT£!2£
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I5
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Er zijn onderscheidene geografische
quaestie'tjes in Nederland. Om er eens
een te noemen: het wadden-eiland Vlie
land, schoon van Frieschen oorsprong,
schoon door zijn dagelijkschen veerboot-
dienst op Harlingen, door het dialect zij
ner bewoners en nog veel meer, tot
Friesland behoorende, is niettemin pro
vinciaal ingedeeld bij Noord-Holland. Al
is het een ommelandsche reis van je wel-
ste om ter Alkmaarder rechtbank of ter
provinciale griffie van Haarlem te ge
raken. Texel daarentegen, het volgende
eiland, is heelemaal met verkeer, mark
ten etc. op Den Helder en dus op
Noord-Holland georiënteerd.
Zoo is er menigerlei quaestie'tje.
Een daarvan is deze: is Schouwen-
Duiveland nu eigenlijk 'nZeeuwsch
of een Zuid-Hollandsch eiland?
Ons dunkt en dat waarlijk niet
omdat we deze regelen nu in Zeelands
hoofdstad aan 't papier toevertrouwen
dat Schouwen-Duiveland toch door
en door een Zeeuwsch eiland is,
zijn hoofdstad Zierikzee echt een Zeeuw-
sche stad. En nu is het heelemaal niet
erg, integendeel zelfs, dat dit Zeeuw-
sche eiland zoo goed mogelijke verbin
dingen met Holland en de groote ste
den, met name met Rotterdam zoekt;
daarnaar streeft een ieder, Walcheren
en Zeeuwsch-Vlaanderen b.v. net zoo
goed.
Maar toch: niet enkel economische
belangen mogen hier gelden. Ook het ge-
voels-element mag tegenwoordig in de
politiek en in het openbare leven een
woord meespreken op dit terrein.
En dan zouden we willen stellen, dat,
zoowel uit economische aliS uit alge-
meen-Zeeuwsche overwegingen, een om-
oriënteering van Schouwen-Duiveland
op Zuid-Holland en Rotterdam, zoo
zulks door de onvermijdelijke evolutie
der dingen al niet geheel voorkomen kan
worden, toch in alle geval uit Zeeuw-
schen gezichtshoek bezien niet inde
hand gewerkt moet wor
den. Als Schouwen-Duiveland Zeeuwsch
is, dan zal Zeeland, zoolang het tot deze
provincie behoort, moeten doen wat in
haar vermogen is om dit lid der familie
als volwaardig lid in den familieband te
blijven behouden. Dat geschiedt dan ook:
in menig opzicht zou aan te wijzen zijn,
dat en hoe Zeeland zich van dezen plicht
bewust is.
Men heeft Zaterdag nog in ons blad
kunnen lezen, dat de K. L. M. den dienst
op Schouwen-Duiveland zeer binnenkort
gaat heropenen. Dat wil zeggen: dan
wordt enkel van Haamstede
naar Rotterdam gevlogen.
Wij in Zeeland zeggen: hoe is dat nu
toch mogelijk? Hoe heeft men het dur
ven bestaan de Zeeuwsche Lucht Lijn in
tweeën te knippen, en aldus, wat het
luchtverkeer betreft, het Zeeuwsch ei
land Schouwen-Duiveland los te scheu
ren uit den familieband?
Het antwoord is voor ons, die al deze
jaren achter de schermen gekeken heb
ben, niet onduidelijk: we zien hier voor
ons het resultaat van het rusteloos wroe
ten van een man, die met alle door zijn
vindingrijkheid op dit gebied bedenkba
re middelen er naar gestreefd heeft om
het Nederlandsche volk in te hameren
de onderstelling: de Zeeuwsche Lucht
Lijn, dat is: HaamstedeRotterdam.
1 ^-C o°?rk.eelden en bewijzen zijn hier
egio. chrijver dezes zag zijn bagage, in
Amsterdam naar Vlissingen bevracht, op
Haamstede uitladen met een groote la
bel Haamstede er aan, wan twie naar
Zeeland vloog vloog natuurlijk naar
Haamstede. I al van journalisten van bo-
van den Moerdijk vroegen schrijver dezes
herhaaldelijk „of men dan ook naar Vlis
singen vliegen kon?"
Ook de K. L. M. zelf werkte dit denk
beeld door reclame-materiaal wel in de
hand, vroeger. Door de nauwe relatie
tusschen het voormalig luchtvaart-comi
té en den stationsdienst in Haamstede
werden strijk en zet cijfers verstrekt en
in heel Neerlands groote pers bona
fide opgenomen over het enorme ver
voer op de Zeeuwsche Lucht Lijn, dat
wilde dan zeggen: op het gedeelte van
deze lijn HaamstedeWaalhaven#
Verzoeken onzerzijds om regelmatige
verstrekking van de cijfers op de h e e 1 e
lijn werden vriendelijk beantwoord,
maar: de cijfers bleven niettemin achter
wege.
Zoo is het jaar-in jaar-uit gegaan.
Wij vlogen veel uit Vlissingen, wij
hielpen eveneens de lijn steunen; provin
ciaal bestuur, consulteerende geneeshee-
ren, tandartsen, advocaten, parket, za
kenlieden, particulieren, alles vloog van
hier uit, menig Middelburger of Vlissin-
ger had zich er juist op ingesteld door
een vliegdienst meer of beter op Schou
wen-Duiveland te komen; naast de de
zerzijds niet aangevallen verbetering
der verbinding van dat eiland met Rot
terdam, Den Haag en Amsterdam kwam
ook een nauwer aanhalen van den band
tusschen Schouwenoverig Zeelandi
En nu: ziehier het resultaat.
Het verlengstukje naar de rimboe is in
geval van nood overbodig. Als de eenige
echte Zeeuwsche luchtlijn Schouwen
Waalhaven dan maar bevlogen wordt.
Het is een schande.
En die hebben we wel voor een goed
deel te danken aan de hiervoren ge
schetste invloeden en aan één voormalig
inwoner van dat eiland, die, schoon naar
elders overgeplaatst, nog pralende met
zijn in feite niet meer bestaande functie
van voorzitter van een onderafdeeling
der Zeeuwsche Vereeniging voor Lucht
vaart (zonder, gelijk organisatorisch niet
meer dan behoorlijk is, het hoofdbestuur
dier vereeniging daarin te kennen) op
zijn eentje al wat luchtvaartautoriteit in
Den Haag is, tot den minister van water
staat persoonlijk toe, afloopt, bepraat,
brieven schriiftom deze verbinding
tot stand te brengen.
Welk een dwaze indruk moet het wel
maken, wanneer die ge-expatrieerde af-
deelingsvoorzitter nota bene qualjtate
qua den 6en November om heropening
van de Z. L. L., traject Haamstede
Waalhaven vraagt, en er den lOen No
vember een brief van het hoofdbestuur
der Zeeuwsche Vereeniging voor Lucht
vaart waarin deze zelfde afdeeling
door jhr. Schuurbecque Boeye, burge
meester van Zierikzee, vertegenwoor
digd is! uitgaat, waarin met klem van
redenen betoogd wordt, dat „heel wat
nadeel, critiek en teleurstelling zouden
worden vermeden door het bewaren der
homogeniteit der Zeeuwsche Lijn"?
En wat moet de minister van water
staat wel denken, wanneer er eerst een
zich qq. aandienende afdeelingsvoorzit-
ter eener provinciale vereeniging komt
pleiten voor heropening van de halve
Zeeuwsche Lucht Lijn, en wanneer dan
nog geen veertien dagen later het hoofd
bestuur dier vereeniging den algemeenen
voorzitter met den nieuwen Schouwen-
Duivelandschen afdeelingsvoorzitter naar
Den Haag afvaardigt, teneinde den mi
nister te overtuigen hoe verkeerd
het is, de Zeeuwsche luchtlijn in tweeën
te knippen?
Dat nu toch eindelijk, na jaren van fel
en zoo uiterst onvruchtbaar, ja bepaald
nadeelig organisatorisch gevecht en ge
twist zonder einde, weinig voor en heel
veel achter de schermen, er eens vrede,
eendracht en oprechte samenwerking in
het Zeeuwsche luchtvaartvereenigings-
wezen moge komen! Misschien is het nu
mogelijk, duiven inplaats van kempha
nen te worden: een duif vliegt toch ook
aanzienlijk beter dan een haan
PRINSES JULIANA EN PRINS
BERNHARD NAAR SCHOTLAND?
Op de terugreis wordt mis
schien een bezoek aan Wal
cheren gebracht.
Naar de Crt. verneemt, bestaat de
mogelijkheid dat de Prins en de Prinses
kort na hun huwelijk een reis zullen
maken naar Schotland om daar een deel
van de wittebroodsweken door te bren
gen. Officieele bevestiging hiervan was
echter niet te verkrijgen.
Naar verluidt zou een kasteel ter be
schikking van het jonge paar worden
gesteld door een Schotsche adellijke
familie, waar H. M, de Koningin en H.
K. H. de Prinses verleden jaar gelogeerd
hebben.
Na afloop van deze huwelijksreis zou
het Vorstelijk Paar op de terugreis naar
Nederland van Vlissingen uit misschien
een bezoek aan Walcheren brengen.
Weldadigheidszege1 y00r het kind.
Van December tot en met 5 Janu
ari a.s, zullen op de postkantoren we
derom weldadigheidszegels verkrijgbaar
worden gesteld, waarvan de netto op
brengst boven de frankeerwaarde ten
bate komt van het bescherming- en
hulp-behoevende kind. Evenals vorige
jaren worden de zegels uitgegeven met
een frankeerwaarde van resp. 114, 5, 6,
en 1214 cent en een verkoopprijs van
resp. 3; 8, 10 en 16 cent.
De kleur van de zegels is resp. grijs,
groen, roodbruin en blauw. Zij dragen
Beheerscht uw gemoed, als gij niet
wilt, dat het u zal beheerschen.
in a'lle waarden dezelfde afbeelding: 'n
bazuin-engeltje, afgezant der kinderen,
dat de menschen oproept tot een extra
gave voor het misdeelde kind.
De zegels zijn ontworpen door den
kunstschilder J. Sjollema te Amsterdam.
De geld gheidsduur voor frankeering
loopt tot en met 31 December 1941,
Ir, M. H. Damme 60 jaar.
Vandaag vierde :r. M. H. Damme, di
recteur-generaal van P. T. T. zijn zes
tigsten verjaardag. Hoewel de jubilaris
zelf aan dit feit zoo weinig mogelijk
ruchtbaarheid had willen geven, heeft
het hoofdbestuur van P. T. T. gemeend,
dat een ^kleine hulde niet achterwege
mocht blijven. Namens het personeel van
het hoofdbestuur werd hem een fraai
bloemstuk aangeboden. Ook den verde
ren dag heeft de directeur-generaal zijn
bezigheden niet geheel ongestoord kun
nen verrichten. De postharmonie bracht
hem. vanmorgen voor het gebouw een
muzikale hulde, waarna de hoofden van
dienst en personeel van P. T. T.-instel
lingen in Den Haag den heer Damme
kwamen feliciteeren.
NOGMAALS: DE ZAAK-RIES
Een scherpe nota van mr
Bouman te Zwolle,
Wij ontvangen een gedrukte
„Nota van mr, H. J. Bouman betreffende
de vervolging van den thesaurier-gene
raal mr. L. A. Ries". Aanvankelijk was
deze nota „vertrouwelijk" uitgegeven,
thans is zij klaarblijkelijk vrij gegeven.
Deze nota is een poging, en een naar
't ons wil voorkomen wel geslaagde po
ging, een sterke bijdrage te leveren voor
de zoo moeilijke rehabilitatie van den
steeds klaarblijkelijker op zoo uiterst
lichtvaardige wijze vervolgden thesau
rier-generaal.
'Slechts moeten wij ernstig protest
aanteekenen tegen het feit, dat ook mr
Bouman niet nalaat van een „A.N.P.-
schandaal" te spreken, waar hij slechts
degenen die h e t A. N. P. z ij n in
lichtingen, verstrekten,
had dienen te beschuldigen. Als reeds
eerder vermeld: schrijver dezes was
toevalligerwijze op het Haagsche bu
reau van het A.N.P. aanwezig juist toen
dit bericht op den telex werd doorge
geven: op grond van de daar toen voor
handen informaties kan niet anders ge
zegd worden dan dat, wilde men niet
met twee maten meten, het A.N.P. ze
ker de grootst m o g e 1 ij k e en jour
nalistiek toelaatbare soberheid
in dezen betracht heeft. Wanneer er be
roerde en volkomen ongegronde berich
ten in de pers gestaan hebben en dat
hebben er inderdaad dan make men
het A.N.P. daarvan geen verwijt: dit
toch heeft elk bericht niet zelfstan
dig op zijn betrouwbaarheid te toetsen,
doch slechts nauwlettend zorg te dragen
voor de betrouwbaarheid zijner bron
nen.
In elk geval begint het, dunkt ons, tijd
te worden dat althans voorzoover het
A.N.P. betreft dat is niet „een" pers
bureau, maar dat is de geheele gezamen
lijke Nederlandsche pers nu eens een
onderzoek door een commissie van des
kundigen worde ingesteld (leden van de
N.D.P. bv„ die geen lid van den Raad
van Beheer van het A.N.P. zijn), opdat
in het openbaar uitgesproken kunne
worden of. het A.N.P. in dezen om
bv. mr. Boumans woorden te citeeren
„het niet zoo nauw neemt", of er van
een „A.N.P.-schandaal" gesproken mag
worden, of dat het A.N.P. niets minder
en niets meer dan zijn behoorlijken
plicht gedaan heeft.
Overigens werpt mr. Boumans nota
een nog aanzienlijk schriller licht op de
ze zaak dan ds. Van der Heides bro
chure, Hoe langer zoo meer krijgt men
den inijruk, dint het ^eden-schandaal
verdwijnt om voor een politie- en justi-
tieschandaal plaats te maken.
De fd. officier van justitie mr. Blok,
de ministers Oud en Van Schaik, en met.
name de rechter van instructie mr. Van
Vrijberghe, de Conigh, komen wel in
een heel bedenkelijk licht te staan in
en door deze publicatie, voor welker in
houd mr. Bouman uit den aard der zaak
de volledige verantwoordelijkheid aan
vaard neeft, alvorens haar aan de per-:
te verstrekken.
Mr. Bouman besluit zijn interessante
nota aldus:
„De feiten, die in deze nota worden
medegedeeld, zijn dikwijls zeer hard,
maar het onrecht, dat hier tegen een
omnium consensu zeer verdienstelijk
staatsburger is geschied en voortduurt,
is nog harder".
Vertrouwen wij, dat de beoogde re
habilitatie door deze publicatie naderbij
gebracht, het geschokt vertrouwen in de
juistheid van het optreden van politie
en justitie door sprekende maatregelen
hersteld worde!
Een Vrijgezellen-belasting?
Minister Oud heeft Vrijdagmiddag bij
zijn beantwoording van de algemeene
beschouwingen over de Rijksbegrooting
voor 1937 terloops de mogelijkheid v.an
invoering van een Vrijgezellenbelasting
aangeroerd.
Het „Alg. Handelsbl." herinnert er
aan dat een Vrijgezellenbelasting reeds
eerder bij de regeering in overweging is
geweest. Op grond van ernstige bezwa
ren van verschillenden kant geuit, heeft
de regeering indertijd aan haar voorne
men geen gevolg gegeven.
Thans evenwel is dit denkbeeld ten
departemente weer in studie genomen.
Het is zeker niet onmogelijk, dat een
Vrijgezellenbelasting ook nu weer uit
eindelijk terzijde zal worden gelegd.
Keuring van lichten voor motorrijtuigen.
Aangezien der verkeersinspectie der
Rijksveldwacht is gebleken dat de nieu
we verlichtingsvoorschriften voor motor
rijtuigen voor den gemiddelden automo
bilist nogal moeilijkheden opleveren, is
zij voornemens den automobilisten en
motorrijders gelegenheid te geven de ver
lichtingsinrichtingen van hunne motor
rijtuigen deskundig Je laten keuren.
Zij zal daartoe op Dondrdag 19 Novem
ber a.s. van 7 tot 9 uur des avonds
aanwezig zijn op den Veerschen
weg te Middelburg en op
Maandag 23 November a.s. van 7 tot 9
uur op den W! e s 1 h a v e n d ij k te
Goes.
DE VEERDIENSTEN OP DE
WESTERSCHELDE EN OP ZONDAGEN
De K.N.A.C. schrijft ons:
Het geïsoleerd liggende deel van Ne
derland, Zeeuwsch-Vlaanderen, dat met
den „vasten wal" is verbonden door een
aantal provinciale veerdiensten, welke
over het algemeen aan zeer redelijke
eischen voldoen heeft tot bekend be
zwaar, waarop de K.N.A.C. reeds eer
der wees, de nog altijd hooge kosten aan
het „overzetten" verbonden. Vooral nu
de eigenaars van motorrijtuigen mede
betalen aan de „halve cents bruggenbe-
lasting" op de benzine mag toch ver
wacht worden, dat de veerdiensten in
Rijkswegen gelegen, min of meer als
plaatsvervangende bruggen zullen wor
den beschouwd en zoo al niet gratis dan
toch tegen lage tarieven zullen werken.
Een ander bezwaar is de zware beper
king van de dienstregeling op Zondagen.
Zoo komt een belangrijke ook inter
nationale verbinding als Vlissingen
Breskens des Zondags van 12 op 5 dien
sten. Vooral des zomers, wanneer hier 'n
druk toeristenverkeer is, zouden met 'n
frequente dienstregeling op Zondag vele
belangen zijn gediend.
De K.N.A.C. heeft bij de Ged. Staten
van Zeeland op verbetring in dezen aan
gedrongen.
In moeilijke positie.
Tijdens de vaart op de Westerschelde
geraakte het met suikerbieten geladen
Nederlandsche motorschip Martha Jo
hanna in een gevaarlijke positie. Tenge
volge van den golfslag kreeg het schip
dat zwaar geladen was water aan dek
en in het ruim. Daar gevaar voor zinken
bestond heeft de schipper zijn vaartuig
nabij Hoedekenskerke aan den grond
gezet. Met 2 sleepbooten is het daarna
vlotgetrokken en te Hansweert binnen
gebracht.
Een wild schaap.
Zaterdag ontsnapte uit een stal in de
Schuiffelstraat een schaap en liep op de
Pottenmarkt bij den kapper Jellema
binnen. Toen men daar het dier wilde
grijpen, ging het er weer van door, maar
sprong door 'n ruit heen naar buiten.
Hier werd de vluchteling gegrepen.
Instituut voor Arbeidersontwikkeling.
Zondagavond hield voor het Instituut
voor Arbeidersontwikkeling, Lode van
Gent uit Antwerpen een lezing over
Vlaamsche humor. Lode van Gent is een
waardige zoon van het Vlaamsche volk.
Hij besprak de humor in de Vlaamsche
taal, de volksgebruiken enz. Met koste
lijke voorbeelden illustreerde spr. een en
BIJDRAGEN VOOR HET NATIONALE
HUWELIJKSGESCHENK VAN HET
NEDERLANDSCHE VOLK AAN ZIJN
KROONPRINSES
kunnen, behalve aan de penningmeesters
der plaatselijke comités, ook worden
gestort in gesloten bussen aan de bu
reaux van dit blad te Middelburg en te
Goes, of worden overgeschreven on
der vermelding van „Nationaal Huwe
lijksgeschenk"! op de postrekening nr.
43255 ten name van de N.V. de Middel
burgsche Courant.
Verwachting tot morgenavond:
Matige, later weer toenemende N. W,
tot Z.W, wind, tijdelijk opklarend, later
weer toenemende bewolking, met kans
op regen, weinig verandering in tempe
ratuur,
2 t
Ma 16 Nov,: Zon op: 7 h 24; onder: 16
h 05. Licht op: 16 h 35. Maan op: 9 h 46;
onde,r: 17 h 22. E.K.: 22 November.
Hoog- en Laagwater te Vlissingeni
November.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 16 2.17 14.26 8.40 20.58
Di. 17 2.49 15.01 9.18 21.28
Wo. 18 3.22 15.38 9.56 22.04
Hoog- en Laagwater te Wemeldingei
November.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 16 4.14 16.22 9.44 21.59
Di. 17 4.47 16.55 10.21 22.34
Wo. 18 5.19 17.28 10.59 23.11
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min, later
(S springtij.)
ander. Uit alles bleek niet alleen zijn
groote kennis, maar ook zijn liefde voor
het Vlaamsche volk.
Het was een genotvolle en leerrijke
avond,
Op het politiebureau kwam zeke
re J. D. om nachtverblijf. Dit werd hem
gaarne verleend, doch in het Huis van
bewaring, want hij stond nog gesigna
leerd voor een dag hechtenis.
De verkoop van de loten voor de
zoo bekende signaalafdeeling van Achil
les is zoo vlot verloopen, dat de trek
king, d e bepaald was op Donderdag 25
Maart 1937, thans reeds op Vrijdag 27
November in het Schuttershof zal plaats
hebben.
St. Nicolaas-veldloop,
De athletiekvereeniging „E. M. M."
te Middelburg organiseert op 5 December
een St. Nicolaas-veldloop, waarvan de
start en de finish op het Gemeentelijk
Sporterrein zullen zijn en waaraan zoo
wel leden van de KNAU als niet-leden
kunnen deelnemen, evenals adspiranten.
Aan de Zeeuwsche vereenigingen, die
daarvoor in aanmerking komen, zijn na
dere inlichtingen verstrekt.
JUBILEUM „STEM DES VOLKS"
Een mooie feestavond.
De Goesche Arbeiders Zangvereeni-
ging „De Stem des Volks" gaf Zondag
avond, ter gelegenheid van haar vijfjarig
bestaan, een feestavond in de feestelijk
versierde schouwburgzaal van de Prins
van Oranje.
De voorzitter, de heer J. Ooms, open
de den avond met op dit eerste lustrum
te wijzen. Spr. bekende daarbij, dat
vijf jaar een slechts korten tijd is, maar
gezien het aantal pessimisten bij de op
richting, meende spr. toch dat er nu
alle reden is dit jubileum met dankbaar
heid te vieren. En dit temeer, daar niet
doel was, het bereiken van toppresta
ties, maar het scheppen van een gezel
lige sfeer en een nuttige ontspanning.
We wilden daarmede, aldus spr., onze
menschen' ook eens uit de grauwe zor
gen van eiken dag halen.
Spr. zette verder uiteen, dat voor de
arbeiders, die zingen willen, de Stem
des Volks de aangewezen vereeniging
is, en hij noodigde allen uit: kom eens
bij ons kijken!
Hierna werd, onder leiding van den
directeur, den heer W- Hengeveld, met
de uitvoering van de 12 zangnummers
begonnen. De inzet, met „Op naar 't
licht", van A. Krelage, was reeds da
delijk zeer goed. Er zat gang, tempo in,
en de toon was mooi. Van „Trineke",
(Bernard Dianant), en „Het Rijdertje"
(Isr. J. Olman) troffen ons vooral de
goede uitdrukking, terwijl „Sneeuw
klokjes" van Zuiderlaan, uitmuntte door
