GOISCHE COURANT
W.9d€
PI6I3
BINNENLAND.
ZEELAND.
WEERBERICHT.
NUMMER 266.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
10 NOVEMBER 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
WAPENSTILSTANDSDAG.
MIDDELBURG.
VLISSINGEN,
ZUID-BEVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster: Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux: Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon: Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon I 7.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen I5
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Morgen is het achttien jaren geleden,
dat het einde werd ingeluid van den
vreeselijken gruwel, dien de rampzalige
wereldoorlog 1914-1918 voor de geheele
menschheid beteekend had!
Op dezen dag gaan onze gedachten
uit naar de millioenen, onverschillig
hun ras en hun natie, welke in die
noodlotsjaren hun leven gelaten hebben
in Frankrijk, in Vlaanderen, in Rusland,
in Italië, op Gallipoli en op nog zoove
le plaatsen elders, niet minder ook
naar de onnoemelijk velen, die psychisch
en physiek, naar geest en lichaam, ge
broken zijn door de vreeselijke botsin
gen.
Waartoe en waarom? Ook nu weten
wij het nog niet. Mysterie, dat verslui
erd ligt!
En wederom is de wereld in deze da
gen vol onheil-spellend oorlogsgeruchf
en droevig wapengekletter. Men vraagt
zich met ontzetting af of wij dan een
herhaling van dat moord-gebeuren moe
ten gaan beleven, de tempeesten op
nieuw zullen losbreken.
En dat, terwijl de Aarde verscheurd
ligt en bloedt uit duizend wonden, de
geesel der werkloosheid ons niet wil
verlaten, de handelsverhoudingen nog
wreed zijn gestoord en de monetaire
chaos onontwarbaar lijkt.
Laat dan deze treurige herinnerings
dag ons de bezieling geven om, met be
houd van warme liefde voor ons dier
baar vaderland, aan hen, die met ons
leven, ook over de grenzen heen, naar
beste weten de vriendenhand te reiken,
en de eeuwige en onsterfelijke Broeder
schapsgedachte tot hoogere verwezen
lijking te brengen!
En moge bovenal de jeugd aan wie
immers de toekomst is i zich toeberei
den voor een eensgezinden kamp in
dienst van den Vrede, opdat uiteindelijk
het geweld zal wijken voor het Recht.
M. van der Veur,
Middelburg, 10 November 1936.
EEN HULDEBLIJK VAN DE
KONINKLIJKE LANDMACHT.
Zooais reeds werd vermeld, zal door
alle deelen van de koninklijke land
macht een geschenk aan Prinses Juliana
en Prins Bernhard, bij gelegenheid van
hun huwelijk worden gegeven.
In dit geschenk zal zoowel wat de
daaraan ten grondslag liggende symbo
liek als wat de vervaardigers en de ge
bruikte materialen betreft, de bijzonde
re verhouding van het leger, zijn ge
schiedenis en zijn materieel tot het Huis
Varv 0ranie worden vertolkt.
Be aanbieding van dit geschenk is
evenals zulks destijds in 1879 het
geval was bij het huwelijk van Koning
Willem III en Koningin Emma 'n bui
ten het nationaal geschenk staand sym
bool, zoodat de kleine hiervoor vastge
stelde bijdragen, niemand zullen behoe
ven te weerhouden, vooral ook aan het
nationale geschenk deel te nemen.
Die gelegenheid tot deelnemen aan dit
geschenk wordt niet alleen opengesteld
voor allen van eiken rang die juist
°P dit oogenblik actief deel uitmaken
vaa de koninklijke landmacht en voor
a le niet onder de wapenen zijnde re-
erve-officieren, maar ook voor alle ge-
rpii 'i?nneer<^e °fiïciererL onderofficie-
rrfir,'or°rporaals en s<>ldaten en niet in 'i
V00r n*e* onder de wapenen
nK-,reSC,!Ve^ersoneeI en de dienst-
mu en?den den rang van officier,
m.a.w. allen, die gepensionneerd of met
groot verlof zijn.
De commissie, welke tot dit doel bij
eengeroepen is, door en onder voorzit
terschap van den luitenant-generaal jhr.
W. Röell, commandant van het veldle
ger, heeft in zich opgenomen vertegen
woordigers van alle onderdeelen van de
kon, landmacht, de kon. militaire acade
mie en de protestantsche en roomsch ka
tholieke geestelijke verzorgers inbegre-
pen, terwijl zij voor de uitvoering wordt
bijgestaan door een artistieke- en mili
tair-geschiedkundige werkcommissie,
onder leiding van den gepensionneerden
kolonel van den generalen staf J. W.
van Oorschot.
De bijdragen, die als een maximum
moeten worden beschouwd, heeft de
commissie, rekenig houdende met de
tijdsomstandigheden, vastgesteld als
volgt:
voor opper-officieren f 2; hoofdofficie
ren f 1,50; subalterne-officieren f 1; ou
dere onderofficieren (adjudanten-onder-
officier en sergeant-majoor, opperwacht
meester) f 0.50, jongere onderofficieren
f 0,25; korporaals f 0,15, minderen f 0,10.
Geschenk van de Friesche schooljeugd.
Men meldt* uit Leeuwarden aan de
N.R.C.;
Ter gelegenheid van haar achttienden
verjaardag' is aan Prinses Juliana, uit
bijdragen bijeengebracht door de Frie
sche schooljeugd, een schrifftaifelgarni-
tuur geschonken, welk geschenk H.K.H.
zeer op prijs heeft gesteld
Deze gebeurtenis gaf aanleiding tot
het stellen der vraag, of ter gelegenheid
der verloving niet opnieuw een geschenk
door en namens de .Friesche school
jeugd diende te worden aangeboden.
Deze vraag' werd met' algemeene stem
men bevestigend beantwoord. Bepaald
is echter dat geen kind een hoogere bij
drage mag geven dan 10 cent.
In overleg met H.K.H. is besloten,
dat een „knottedoosje" met doek zal
worden geschonken.
In vroeger jaren (zelfs nog in 'het be
gin der vorige eeuw) bood degene, die
naar de hand van een meisje dong, deze
een doek aan waarin enkele dukatons
(oude zilveren munten, ook zilveren
rijders genaamd) waren geknoopt.
Hij vroeg haar dan:
„Wotte, ja wotte
De knotte, de knotte?"
Wanneer het verzoek in goede aarde
viel, trok het' meisje aan een der uitein
den van den doek en verwierf daardoor
de dukatons in ruil voor het hart.
In goed gesitueerde kringen werd een
ziilveren knottekistje .gegeven. Hoe'wel
deze kistjes zeldzaam zijn, is de com
missie, welke zich met deze zaak bezig
houdt, er in geslaagd om op zoon kistje
de hand te leggen, waardoor zij dus in
de gelegenheid is aan de verloofden een
typisch geschenk aan te bieden.
Aan hoofden van scholen in de pro
vincie Friesland heeft de commissie nu
verzocht om van een en ander mede-
deeling te doen aan de kinderen en van
hen een bijdrage te vragen.
Nederïandsch-Engelsch huldeblijk aan
Prinses Juliana.
De Nederlandsche Kamer van Koop
handel te Londen, welke, ofschoon on
der Nederlandsche leiding, een aantal
Britsche firma's en personen onder hare
leden telt, zal ter gelegenheid van het
vorstelijk huwelijk een huldeblijk aan
bieden aan Prinses Juliana.
DE ECONOMISCHE POSITIE VAN
NEDERLAND.
De meening van den heer
Graadt van Roggen over de
uitwerking van de devaluatie
van den gulden.
De secretaris-generaal van de Neder
landsche Jaarbeurs, de heer W. Graadt
van Roggen, heeft op een vraag van den
„Westdeutsche Pressedienst" naar zijn
meening omtrent de economische po
sitie van Nederland de volgende verkla
ring afgelegd:
Over de te verwachten uitwerking
van de valutamaatregelen der Neder
landsche regeering op de economische
positie van Nederland, en in het bijzon
der op den buitenlandschen handel van
Nederland, valt thans nog moeilijk iets
te zeggen. Daarvoor zijn de Nederland
sche handelsbelangen in te groote mate
van het buitenland afhankelijk. De in
ternationale vraagstukken worden he
laas nog al te zeer op onverwachte wij
ze door invloeden van velerlei aard
doorkruist, zoodat zelfs voor de naaste
toekomst de vooruitzichten in het duis
ter liggen.
Om te beginnen is voor ons van het
meeste belang de vraag welke reacties
de „zwevende" gulden in het buitenland
veroorzaken zal. Omtrent den aard en
den omvang der reacties tast men nog
volkomen in het duister.
In ieder geval is het een gunstig tee-
ken, dat de valutamaatregelen in Ne
derland in een sfeer van vertrouwen tot
uitvoering gebracht konden worden. Dit
geldt zoowel in nationaal als in inter
nationaal opzicht.
Het devaluatievraagstuk nam den
laatsten tijd in Nederland hoe langer
hoe meer den vorm aan van een strijd
vraag, die met ongewone heftigheid
werd besproken en zelfs naar politiek
terrein werd verplaatst. Voor het Ne
Wanneer men begeerig is om iets te
weten, wordt men weetgierig genoemd,
maarals men allerlei nieuwtjes
wenscht te weten, dingen, waarmee
men niets te maken heeft, dan heet
men: nieuwsgierig. Het eerste is een
deugd; het tweede een ondeugd.
derlandsche zakenleven culmineerde
het devaluatievraagstuk sedert gejrui-
men tijd niet meer in de vraag: Wordt
de gulden gedevalueerd? Veeleer dien
de men te vragen: Wanneer en onder
welke omstandigheden zal de gulden
van het goud losgemaakt moeten wor
den? Gelukkig waren de omstandighe
den, waaronder de depreciatie geschied
de, gunstig. Niettemin kwam de om
zwenking in de valutapolitiek van Ne
derland onverwacht. Desondanks was
echter bij geen enkele bevolkingsklasse
in geheel Nederland sprake van een pa
niekstemming.
Men kan zelfs zeggen, dat de koers
wijziging der regeering in de valutapo
litiek ook in kringen, die steeds op de
bres gestaan hebben voor de verdedi
ging van de goudwaarde van den gulden,
instemming heeft gevonden. Ook de
door de regeering-Colijn op krachtige
wijze nagestreefde „aanpassing" heeft
ertoe bijgedragen, dat, toen de depreci
atie van den gulden een feit was gewor
den, het algemeene openbare leven zich
in de gewone banen kon voortbewegen.
De regeering voerde controle in op
de prijzen van de belangrijkste levens
middelen. De onmiddellijk tegen prijsop
drijving genomen maatregelen, die wel
iswaar tamelijk overbodig schenen te
zijn, oefenden een kalmeerenden in
vloed uit. Zoo kon in 'n sfeer van ver
trouwen de bevolking erop worden
voorbereid, dat, aangezien Nederland
voor de fabricage van Nederlandsche
waren afhankelijk is van den invoer van
buitenlandsche grondstoffen, geleide
lijke prijsverhoogingen onvermijdelijk
zijn en men hiermede wel rekening"
dient te houden.
Daar de mate der prijsverhoogingen
voor een belangrijk deel afhankelijk is
van de mate van de uiteindelijke waar
devermindering van den gulden, vormen
het vertrouwen in den gulden en de
gunstige omstandigheden, waaronder de
valutamaatregelen der .regeering zic'h
voltrokken men beh'oeft slechts te
wijzen op den grooten goudvoorraad
van de Nederlandsche Bank een gun
stige factor voor een rustige en kalme
beoordeeling van de naaste toekomst.
De regeering heeft reeds maatregelen
genomen om de prijsverhoogingen zoo
veel mogelijk te compenseeren. Voor
den Nederlandschen handel met het bui
tenland blijft het een punt van het
grootste belang in hoeverre het mogelijk
zal zijn, de stijging der kosten van le
vensonderhoud binnen bepaalde gren
zen te houden en de reeds tot stand ge
komen daling van den rentevoet te be
vorderen.
In het algemeen beoordeelt de zaken
wereld de toekomstige ontwikkeling
van den economischen toestand met
gematigd optimisme. Wat onzen buiten
landschen handel betreft, is tusschen de
Nederlandsche loonen en het niveau van
het wereldloon reeds een zoodanige
verhouding ontstaan, dat de mogelijk
heid is geschapen, dat Nederland op de
wereldmarkt beter kan concuarreeren.
Het voortdurend krachtiger wordende
internationale streven naar geleidelijke
afschaffing van handelsbeperkingen en
opheffing van tariefmuren wordt in Ne
derland toegejuicht en bevorderd. De
Nederlandsche regeering heeft reeds
verschillende contingenteeringen in ver
band met de valuta-maatregelen opge
heven.
In de exportindustrie kan reeds een
grootere bedrijvigheid geconstateerd
worden. Zoo zijn betrekkingen aange
knoopt met landen, waar Nederlandsche
goederen geheel van de markt verdwe
nen waren, en opnieuw met lanflen,
waar onze producten in verband met
den hoogen koers van den gulden geen
afzetgebied meer konden vinden.
DE NIEUWE GEZANT TE ROME-
Naar wij vernemen is binnenkort de
benoeming te verwachten van dr. J. B
Hubrecht, buitengewoon gezant en ge
volmachtigd minister te Boekarest, in
gelijke hoehanigheid te Rome.
Dr. J. B. Hubrecht, die als opvolger
van mr. J. A. N. Patijn tot gezant te
Rome is benoemd, is 13 April 1883 te
Utrecht geboren. Aan de Universiteit
van zijn geboorteplaats studeerde hij
wis- en sterrekunde. Voorts studeerde
hij aan de universiteit van Cambridge.
Na zijn promotie koos dr. Hubrecht de
diplomatieke loopbaan. Als gezant-
schapsraad ging hij naar Madrid en in
1927 naar Londen, Tijdens zijn verblijf
te Londen was hij commissaris van de
Nederlandsche vereeniging (Dutch club)
aldaar.
Zijn benoeming tot buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd minister bij de re
geering van Brazilië volgde op 2i Fe
bruari 1930. Na Rio de Janeiro kreeg
dr. Hubrecht in 1934 Boekarest als stand
plaats toegewezen. Op 24 October van
dat jaar werd hij namelijk benoemd tot
buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister in Roemenië, tevens geaccre
diteerd bij het hof van Zuid-Slavië,
De nieuw benoemde gezant te Rome
is ridder in de orde van den Nederland
schen Leeuw en officier In de orde v.an
Oranje-Nassau.
DE STEUN AAN DEN TUINBOUW-
Naar het „Handelsblad" verneemt, zal
de regeering zeer binnenkort een derde
uitkeering aan den tuinbouw doen. Dit
steunbedrag zal liggen tusschen 3 en 3J4
millioen.
IKasgeldvloorziiening
B. en W. stellen den Raad voor te be
palen, dat ook in 1937 tijdelijk gelden
opgenomen zullen worden in rekening
courant, dan wel op schuldbekentenis of
promesse, tegen een rente van ten hoog
ste 2 pet. boven het promesse-disconto
van de Nederlandsche Bank en tot ten
hoogste f 150,000.
mm.
Aanrijding.
De koopman C. J. G. den B., werd
gisteren, toen hij iper rijwiel uit de St.
Adriahnstiraat kwam, aangereden door
een in de Nieuwstraat passeerende auto.
Den B. viel doch bekwam slechts eenige
onbeteekenende kneuzingen. Het stuur
van zijn 'rijwiel wérd verbogen, 'doch
ook hieraan was de schade zeer gering.
De auto is doorgereden. Waarschijnlijk
heeft de bestuurder niets van het onge
val bemerkt. Het nummer werd echter
door een voorbijganger genoteerd.
De collecte voor het fonds voor bij
zondere nooden bracht deze week 43
op.
De werkloosheid.
Bij de arbeidsbeurs staan thans inge
schreven 770 werkloozen tegen verle
den week 775.
Bij de werkverschaffing zijn 106 per
sonen te werk gesteld.
HOEDEKENSKERKE. Gisteravond
had de heer Van de K, te Goes, het on
geluk door te slippen met zijn auto, in
de sloot aan den Kwadendamschen Grint
weg te geraken. Hij bekwam lichte ver
wondingen aan gezicht en handen.
De auto werd licht beschadigd,
IERSEKE. Maandagmorgen had de
landbouwer D. v. d. Velde, die tarwe
wilde leveren, het ongeluk door het stuk
gaan van een wagen in de zoogenaamde
Kuilk te rijden, 3000 kg tarwe geraakte
te< water. Geen persoonlijke ongelukken.
In den nacht van Zondag op Maan
dag is tegen de werkgevers van
een 4050-tal jongens en meisjes, die
den 18-jarigen leeftijd nog niet bereikt
hadden, proces-vertbaal opgemaakt we
gens het doen werken in nachtarbeid.
Dé mosselexporteurs beginnen Zondag
nacht bij eenige drukie te werken opdat
de orders vlug uitgevoerd kunnen wor
den.
AXEL. De alhier gehouden collecte
voor het nationaal huwelijksgeschenk
heeft opgebracht f 255.
IJZENDIJKE. Zondagavond half zeven
werd vanwege de Vereeniging voor Val
lende Ziekten te Haarlem-Heemstede 'n
filmavond gegeven in de Ned. Hervorm
de kerk. Het bezoek was flink te noe
men. Dé avond was belegd met het doel
belangstelling te wekken voor het
schoone werk der Vereeniging. Na af
loop werd aan den uitgang der kerk ten
bate der vereeniging gecollecteerd.
BIJDRAGEN VOOR HET NATIONALE
HUWELIJKSGESCHENK VAN HET
NEDERLANDSCHE VOLK AAN ZIJN
KROONPRINSES
kunnen, behalve aan de penningmeesters
der plaatselijke comité's, ook worden
gestort in gesloten bussen aan de bu
reaux van dit blad te Middelburg en te
Goes, of worden overgeschreven on
der vermelding van „Nationaal Huwe
lijksgeschenk"! op de postrekening nr.
43255 ten name van de N.V. de Middel
burgsche Courant.
Verwachting tot morgenavond:
Krachtige tot matige W. tot Z.W.
wind, afnemende bewolking, aanvanke
lijk nog kans op regen of hagelbuien en
iets kouder.
Di 10 Nov; Zon op: 7 h 13; onder 16 h
14. Licht op: 16 h 44. Maan op: 3 h 22;
onder: 14 h 21. N.M.: 14 Nov.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
November.
Hoogwater. Laagwater.
Di. 10 10.59 23.28 5.00 17.32
Wo. 11 11.40 5.45 18.14
Do. 12 0.05 12.17 6.23 18.53
Hoog- en Laagwater te Wemeldingei
November.
Hoogwater. Laagwater
Di. 10 0.14 12.36 6.07 16.28
Wo. 11 1.04 *13.23 6.54 19.13
Do. 12 1.47 14.03 7.32 19.51
DE STRIJD OM EEN KWEEKSCHOOL.
Vergadering met Kamerleden.
OOSTBURG. Na een stormachtigen
overtocht der Wester-Schelde, (waarbij
de van boven den Moerdijk gekomenen
terdege bemerkten, dat de tocht Vlissin
genBreskens geen rivierpont-overg'ang
maar een echte zee-arm overtocht is)
arriveerden hier gisteren vertegenwoor
digers van een'ge Tweede Kamerfrac
ties teneinde met het Oostburgs comité
tot behoud van de Rijkskweekschool en
het Zeeuwsche comité benoorden de
Westerschelde tezamen te beraadslagen
over dit Zeeuwsch-Vlaanderen zoo na aan
het hart liggende onderwerp.
Tegenwoordig waren de Tweede Ka
merleden: mevrouw mr, B. Bakker-NorL
namens de vrijzinnig-democratische frac
tie; mr. J. A. H. Coops, namens de li
berale fractie en de heer. Th. J. Thijssen
namens de soc.-democratische fractie, 't
Boven-Scheldes comité was vertegen
woordigd door de heeren J. L. Dregmans
van Koudekerke en dr. S. S. Smeding
u t Middelburg.
Dat slechts Kamerleden der zgn. lin
kerzijde waren gekomen, bleek zuiver
toeval te zijn; de C.H. en R.K. hadden
bv, bericht van verhindering gezonden,
maar daarbij blijk .gegeven zich toch
zeker" ook voor de zaak te interesseeren.
Eerst is een bezoek gebracht aan de
Kweekschool zelf, waar de gasten wer
den ontvangen en rondgeleid door den
directeur die thans, tengevolge van
de omzetting der nog bestaande klassen
rondloopt met den titel van tijdelijk leer-
aar aan de Rijkskweekschool te M i d-
d e 1 b u r g nota bene! en waar zij
met belangstelling kennis namen van de
eenvoudige doch doeltreffende inrichting
dezer onderwijsinrichting, met boven de
leslokalen voor de kweekschool, beneden
de aan de kweekschool verbonden open
bare lagere school. De directeur legde
er daarbij echter den nadruk op, dat
slechts de a.s. openbare onderwijzers
hun praktijk aan deze openbare leer
school" opdoen: de a.s. bijzondere on
derwijzers gaan daartoe naar de r.k. of
de prot,-chr. school.
Dit deugdelijke schoolgebouw heeft 'n
tiental jaren geleden, bij de omzetting
der normaallessen in een Rijkskweek
school, der gemeente omstreeks f 30,000
gekost. Oosiburg getroostte zich dit of
fer: het Rijk huurde de lokalen voor "zijn
kweekschool, voor 10 jaar. Dat loopt 1
September 1937 af en dan. kan men
er een turfpakhuis van maken! Zou de
gemeente deze f 30,000 hebben gevo
teerd, indien zij had kunnen bevroeden,
da+ het Rijk na 10 jaar de huur zou op
zeggen en een haar 55-jarig bestaans
recht bewezen hebbende instelling maar
mir nichts dir nichts zou opheffen?
Des middags te twee ure vond ten
Raadhu'ze de vergadering van comilé's
en Kamerleden plaats. Uitvoerig, gede
gen en met helder cijfermateriaal is daar
