i r
ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
.-irs fu,'if aft 3
si.
rk
P
IVAN DE PDOVIMCIALE ZEEUVSCHE MIDDELBUDGSCHE COUQAhTl
7 Nov. 1H)
o3w .5 o - -£✓ m
to
to
s ï?-
g-s
3
s
TEKENPLAATJE.
EEN MOORS KNECHTJE.
RAADSELHOEKJE.
OPLOSSING DER RAADSELS
UIT HET VORIGE NUMMER.
VOOR GROTEREN
(trui)..
(mantel).
(rok).
(jas.)
3. P
Papaver.
VOOR KLEINEREN.
OM OP TE LOSSEN.
VOOR GROTEREN
jas lak h
groen koe a
pan lak ei
gras lat Nel
er
Et pur se muove.
UIT 'N OUD KOOKBOEK.
Kalfs-borst, hoe men die fruiten
zal.
Kalfs-Zwezerikken.
BRIEFGESCHRIEF
TUSSCHEN
JAN EN JEWANNES.
3
d1
e
►-«
9a
of gS-y»
o 5 co% j-r» *3 w. a
K>
o
u
J3
O
o
O
cr
o-
o
o-
o
2 o>
o 3
2
Sr*
g N O
P P
?r ?r
to a
n -t
CO CO
Q- p r-"
CÖ
<9
KH 3
3 2*!*o
S ~2 p
tfl h, HE
pL <o p fl>
£5 its'
CO to p- w
H
<o
»-t
nj CO
P hT
T3 p
B
I
Om dit Moorse knechtje, dat
een bak met fruit draagt, na te
tekenen, begin je met de lijn A
B te trekken.
Dan teken je bovenaan de grote
cirkel om een 2x/2 centstuk, ee*
halve cm er onder het vierkant
2 y2 cm) daarna de driehoefc
waarvan de hoogte 1XA cm is.
Wanneer je hiermee klaar be<l
ga je de lijnen om deze hulpfigu
ren tekenen, zoals fig, 2 je laat
zien. Het kleine cirkeltje trek je
om een halve cent.
Na de hulplijnen weggestuft te
hebben, maak je de figuur af, zo
als het voorbeeld (3) laat zien.
Als je het aardig vindt het plaatje
te kleuren, kun je dat ook nóg
doen.
J. Neurenberg. Beer, negen, been,
urn, berg, uur, guur.
2. Geef Piet ruimte voor zijn trein:
de jongen moet zich met een
veel te klein hoekje behelpen.
Door al dat oponthoud kwam
Au te laat op school,
Onze hond Caro kwam ons
kwispelstaartend tegemoet.
Deze halve stuiver is helemaal
afgesleten. (vest.)
Ga je mee naar huis Ja, Saar-
tje; ik ben dadelijk klaar.
aal
Koper
Papaver
haver
E e m
r
4. Lak, ei; lakei.
l.Rijn, rijk.
2
D
O
K
O
M
A
K
A
T
3. Een ladder.
4. Doorn.
1. Verborgen plaatsen in het bui
tenland.
Kwam je Toms kleine broertje
en zusje tegen (2)
Laat het nieuwe zadel hier be
zorgen, Piet.
De waakhond op de boerderij
was kwaad en blafte hard.
Wat is goedkoper: thee of kof
fie
Goed, Marie I Laat hen even
wachten en dan ga ik mee.
2. Maak dieren van:
3. Welke plaats in België is tevens
een verkorte jongensnaam
4. Mijn geheel wordt met 25 let
ters geschreven en noemt een
bekend spreekwoord,
15, 16, 20, 21 is een kleur.
19, 18, 13 is een meisjesnaam.
22, 23, 21, 21, 5, 9 is een jon
gensnaam.
Een 1, 13, 12, 10, 11 is een lig
plaats voor schepen.
Een 6, 7, 3, 4 is nooit recht.
Een 8, 2, 9 is een familielid.
Een 21, 23, 17, 25, 10 is een
boom.
Een 14, 8, 24 is een vrouw.
VOOR KLEINEREN,
1. Wie komt er na de thee
2. Wat staat hier:
k
3. Mijn eerste is steeds meer dan
één,
Een boom mijn tweede deel,
Mijn derde siert vaak huis en
hof,
Een bloem is mijn geheel,
Waarvan ik één ding nog vertel:
De kleur is heldergeel.
4. Op de zigzag-kruisjeslijn komt,
van boven naar beneden gele
zen, de naam van een plaatsje
in Noord-Holland.
X lo rij een deel van
X een voertuig.
X - 2o rij een deel van je
X gezicht.
X - 3o rij tuinmansge-
X reedschap.
X 4o rij het tegenover-
X gestelde van recht.
X 5o rij een roofvogel.
X 6o rij iets, wat ons
omhoog of omlaag
voert.
7o rij iets, waarmee
gegeten wordt.
8o rij een boom.
9o rij een getal.
lOo rij een zeer ijverig
insect.
YV
Et pur se muove. Dat zijn vier
historische woorden. Zij werden
gesproken door Gallileï, den groo-
ten astronoom. Hij was tot de
wetenschap gekomen, dat de aar
de draaide. Dat was in strijd met
wat destijds geleerd werd. In
strijd ook, meende men, met wat
in dit opzicht door den Bijbel ge
leerd werd. Een kerkvergadering
riep hem ter verantwoording. Be
vreesd geworden voor wat hem
kon wachten, herriep hij zijn astro
nomische stellingen. Maar toen die
woorden hem over de lippen ge
komen waren, zou hij zoo luidt
het verhaal daarover dadelijk
berouw gehad hebben. „Et puk-
se muove (en toch beweegt zij
zich) zou hij aan zijn herroeping
hebben toegevoegd.
En toch beweegt het zich wij
zouden het kunnen zeggen van
het wereldleven en van het eigen
leven. Het gaat maar door jaar
in, jaar uit; dag in, dag uit als
of er geen dingen geschieden, wel
ke dat leven als op zijn grondves
ten doen daveren.
De Duitschers hebben voor zul
ke gevallen een aardig spreek
woord: „hier houdt de wereldge
schiedenis op" maar toch wordt
die historie van dag tot dag verder
geschreven.
Onze arme menschenwereld,
heeft sedert de schepping heel wat
moeten verduren. Rampen zijn
over haar heengegaan; oordeelen
hebben haar getroffen; zij is ge
beukt, gegeeseld, geschud, dat het
den menschen o zoo bang om het
hart werd; men sprak van het
laatste oordeel; van den onder
gang der wereld; men heeft op den
dag af precies uitgerekend, wan
neer de wereld zou vergaan,
Nü is het; nü gaat het niet lan
ger maar de ondergang bleef
uit. Et pur se muove en toch
beweegt zij zich.
Wij kunnen wel eens bang wor
den, wanneer wij denken over de
vraag: hoe zal het verder gaan
Want sedert ruim twintig jaren
lijdt de wereld veel en zwaar. Zal
zij te gronde gaan aan zichzelf
De vraag, die vorige generaties
stelden in hun woorden: Wanneer
vergaat de wereld
Wij vragen: hoe zal alles ten
goede zich kunnen ontwikkelen
Het antwoord is: et pur se muove
de wereld gaat door; het men-
schenleven staat niet stil. Wat nu
doorgemaakt en doorgeleden
wordt is, in anderen vorm, wat zij
zoo vaak heeft ondergaan: een
storm, die over haar heen gaat als
een verschrikkelijke orkaan Let
op het najaar. De herfststorm
woedt, maar de gevolgen zijn niet
zonder goede gevolgen. Daar valt
in het bosch een reus van een
eeuw, misschien nog ouder. Jam
mer van dien ouden boom, die
met kruin en bladerdak een
sieraad was voor het bosch. Maar
de boomen er om heen krijgen nu
meer licht en lucht en voeding uit
den bodem. De leege plek is spoe
dig volgegroeid
De stormen, die over de we
reld huishouden, zullen niet an
ders zijn. Ook zij zullen wat goeds
nalaten. Et pur se muove de
wereld gaat voort en het men-
schenleven gaat voort. Het komt
er maar op aan, dat wij niet ach
teruit zien naar wat voorbij is;
voor goed voorbij is, maar dat wij,
uit het verleden en door het heden
geleerdj, gaan opbouwen als de
storm voorbij is.
In ieder leven komen zulke mo
menten voor, dat men zou willen
vragen met dien grooten man uit
een heel ver land en uit een heel
ver verleden: Neem mijn ziel van
mij.
Gewoonlijk is dan het leven ge
schokt tot op zijn fundamenten
door verlies: de dood kwam en
roofde wie onmisbaar scheen; ver
trouwen, door de jaren gefun
deerd, stortte als 'n bouwwerk in
een; hartverdriet werd aangedaan;
juist van iemand van wien men het
allerminst verwachtte; een levens
positie zonk weg in de diepte.
Men schatte toen het leven zonder
waarde; het kon evengoed weg
genomen worden. Maar toch ont
waakte men iederen morgen en
het leven ging door eischen te
stellen en beslag te leggen. Et pur
se muove.
En dan is het maar heel geluk
kig, dat het leven voortgaat van
den eenen dag in den anderen.
Verondersteld eens, dat het niet
zoo deed. De beste remedie tegen
het leven is het leven zelf. Hoe
meer het eischt, des te meer ge
ven. Hoe meer het drukt, des te
meer tegendruk daartegen zet
ten, opdat de actie door de reactie
wordt in evenwicht gebracht. De
wereld gaat door; en het wereld
leven gaat door en ons menschen-
leven gaat door. Strijd en neder
laag; arbeid en rust; vreugde of
droefheid 't gaat alles door en
het verandert niet. Maar het ver
andert ons zelf, opdat wij in dat
zich rusteloos voortbewegende le
ven onze plaats behouden en daar
doen, wat wij moeten doen; in
dragende ons zelf in dat leven, op
dat wij den zegen van den vrede
uit dat leven mede mogen dragen.
Jan Nagel.
Neemt een Kalfsborst, en kookt
die tot dat ze gaar is: Snydt ze
dan open, en wenteld die in een
mengsel van meel, eyeren, gekur-
ve petercelie met wat zout, en
fruit ze in vet of reuzel, en doet
er dan wat booter by is zeer goed.
Neemt versche Kalfs-Zwezerik
ken, en laat die ter degen in
schoonwater wit uittrekken, en
dan opdroogen, en bestrooid die
dan met wat zout en meel, en fruit
ze dan in de pan tot dat ze geel
worden, eet ze dan met lemoen-
sap, is heel goed.
Middelburg, November 1936.
Goeie vriend Jan
Mit joe vin 'k 't vreêd jammer,
dat er zdvee joengers op de dur-
repen d'er gin aordigeid in om
nog is wat uut de boeken te leeren
over 't boeren. Daer is bie mien a
niks lillijker as om te dienken: me
weet 't toch wè. Mè laete me vor-
zichtig zien om te zeien, dat dat
aoltied uut onverschilligeid komt.
'k Zou zeie: 't moe mer is onder
zocht oöre, of t'er gin andere oör-
zaeken bin. In di verband wx 'k
je wè zeie, da 'k klietig brood nie
lekker vinde en dat 't zwaer op
m'n maege leit, wae da 'k mee
zeie wil, dat aol 't gene, dat in
die lanbouwscholen op taefel
komt, verteerbaer en liefst ook
smaekelijk moe zien. En 'k zou
ook wè wille vraege: die joen
gers op de gewone schole onder
't leeren 't echte leeren nie ver
leerd? En je schreef, dat somste-
mes zoon kursus mi kunst- en
vliegwerk bie mekaore gemarteld
óort. 'k Wi je wè zeie, dat voo die
gene, die d'er om zó te zeien bie-
gesleept oöre, de kosten nie ver
antwoord bin.
En noe von 'k, da j' in di ver
band wel 'n bitje schimpte op de
gimmelestiek en de zangscholen
deudat mè lolletjes te noemen. As
de gimmelestiek gin kunstemaeke-
rie oört, dan moete me die prieze,
wan dan kun de joengers en ook de
meisen deu gepaste lichaemelijke
inspannienge meer kracht en ge-
zondeid kriege, waedeur dat dan
de gimmelestiek anpursant ook
toet 'n uutspannienge oört. En 't
is nae mien mêenienge 'n netepoes
van 'n vent, die daerin iet anstoö-
telijks vindt. En noe mag 't wel
itte, da 'k flee weke net 'n brief
kreeg van 'n meneer, die al êel
wat jaeren vó de gimmelestiek ge-
daen eit, wat 'n doe kon en die
dan ook nae mien meênienge mee
mag praote. En die man ao om
zó te zeien verêerienge vö de
goeie gimmelestiek. Mer ie keurde
anpursant sterk af, da sommigste
deu de gimmelestiek toet li-
chaemsafgoderie gebrocht öore.
Volgens um is an gimmelestiek
doe niks anders as zurrege vó je
lichaem. Etn waebie d,an voraol
toch nie vergete mag oöre, dat
ons lichaem mè 't uus is, daer onze
ziele in weunt. 'k Zou zeie, dat
daemee 't gedoe in Duischland de
ze zeumer zó scherp meugelijk
veroordeeld is.
En noe over de zangscholen.
Kiek, Jan, je za toch werentig wè
wete, dat de meziek en 't zienge*
in 't biezonder 'n grooten invloed
op 'n mensch kan uutoefene: de
edele ten goeien en de slechte
vanself ten kwaejen. Endrik liet
m'n dat, a wlas 't nie noödig, nog
is leze in de voorreden van Lo-
densteyns Uytspanningen. Mer
omdat dat van de meziek zó nae
waereid is, moete de guus op scho
le goeie vaesjes op angenaeme
wiesjes leère zienge. En lae me
mè toegee, dat Luther eigentlijk
gin ong'liek ao, toen 'n zei, dat 'n
'n schoolmeester, die nie zienge
kon, nie ankieke wou. En noe
moet mit 't ziengen, dat op de
scholen goed begonnen is, deuge-
gaen oöre op de zangscholen. En
dae zit ook nog 'n groöte waerde
in 't gezellig saemenzien, as dae
tenminsten 'n verstandige man den
baos is.
Toen ao je 't over de schrifte
lijke kursussen. Terecht liet je
dae bie 'uutkomme, dat de gé-
tuugschriften an 't ende van zoö'n
kursus wel êel bedriegelijk kunne
zien. Mè 'k zou zeie, dat dien on
dermeester bie julder dae nie zu-
nig de schuld van is deu die joen
t' ellepen bie 't bedriegen van de
leiders van zoö'n kursus deur 'm
meer te laete schienen dan 'n is.
'k Eb ook al ienkelde keeren
affertensies gezie van zukke kur
sussen. En j' ei g'Iiek, ze belove
ze klaer te maeken vö van aoles.
De menschen moete mer uuzoeke.
Mè 'k zou zeie, ze moete d'er toch
ook essens vor en lust om te
leeren en daerom zou 't beter
zien, dat dien ondermeester an
Kees van Aorie êèst is raed ao ge-
gee, voodat 'n d'er mee begon.
En dat moete de meesters overaol
doe, fvoodat die joengers uld.er
lieve centjes d'er an waoge. 'k
Zag werentig ook, da ze j' ook
leere spreke in 't openbaer. Da za
zeker beteekene, da ze je leere,
oe da je moe riddeneere a je nie
vee te zeien eit. 'k Dienke, dat er
binnenkort 'n eêleboel ulder eige
zullen opgee voo die afdeêlienge
mit 't oög op de verkieziengen,
In j'n oordeel over de werreke-
loöze joengers wou je gelukkig de
goeie daevan üutslute. Bè :noe,
laete vö die goeie de ontwikke-
liengslessen deugae en gunt toch
werentig die menschen 't vermaek
van die onschuldige spilletjes. 'k
Vraege: wie komt er iet bie te
kort? Da me den dag zü zegene,
dat aol die lokkaolen geslote kun
oöre, da spreek vanself. En as
jie zucht en steent over de werke-
looseid dan vraeg 'k, wa schiete'
me d'er mee op. Laete me liever
blie zien, as t'er ier of daer is 'n
bitje verbeterienge komt. Laete
me toch nie bluve klaege over
droogte en doreid, a m'n 'n wolkje
zie, al eit 't dan ook nog mè de
grootte van „eens mans hand".
In Duischland gaen ze noe is
