GRIEP SiroopFameJ D D D ^AUNlfy DE GOUDEN RAT KRONIEK van den DAG. BINNENLAND. ZEELAND. TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN VRUDAG 23 OCTOBER 1936. No. 251. Het politieke aspect van Hitler's vier jaren-plan. ste medewerkers beschouwd; een VEILIGHEIDSWEEK DER K.N.A.C. GELD VOOR NAT. SOC. DOELEINDEN UIT DUITSCHLAND? 'A 4 A CLCs ///jut/'//' '#/i 130 ZUID-BEVELAND. RAAD VAN HEINKENSZAND. ING le- w, Vlis- lelburg. (Wordt vervolgd). Er is onder de nationaal-socialisten ie Duitschland een belangrijke groep, welke van het moment, dat Hitier aan het bewind kwam, af, ernst heeft willen maken met het socialistische deel van het partij-programma. Men moet er zich voor hoeden hun politieke-economische desiderata te vereenzelvigen met de marxistische ideologie. Marx is uitge gaan van den klasse-strijd en meende te voorzien, dat er een socialistische maatschappij zou ontstaan, via een in eenstorting van het kapitalistische sys teem en een dictatuur van het proleta riaat als overgangsstadium. Het natio- naal-socialistische ideaal daarentegen spreekt van een ombuiging van het ka pitalistische systeem in een „organisch stelsel", dat de diverse klassen (standen) met elkaar zal kunnen verzoenen en waarbij de staat optreedt als een soort van curator met absolute macht be kleed. Dit is een vorm van socialisme, die breekt met de natuurwetenschap pelijke gedachte der gelijkheid en het daaruit voortgesproten democratische vrijheidsprincipe. De mensch is niet „vrij", doch gebonden aan de gemeen schap (hier voorshands nationale ge meenschap) en de staat is de geestelijke uitdrukking dier gemeenschap. Hij moet in de eerste plaats voor een zekere har monie van de klassen of standen zorgen, door b.v. te waken tegen uitbuiting en onderdrukking van de arbeiders. Het bedrijfsleven, dat aan straffe banden dient te worden gelegd, behoort slechts één doel te kennen: bevordering van de welvaart der geheele gemeenschap. De eenzijdige welvaart van een deel der ge meenschap ten koste vaak van het andere deel mag de staat niet tole- reeren. van deze socialistische (maar niet marxistische) ideologie kwam tot dusver in de economische praktijk van het nat.- soc. régime niet veel terecht. De minis ter van economische zaken, dr. Schacht, is eigenlijk een overtuigde „kapitalist"; de leiding, welke hij aan het Duitsche bedrijfsleven gaf, heeft steeds heel ver afgeweken van de wenschen der link- sche militante nazi's. Weliswaar werd de industrie aan zekere banden gelegd, doch dat sproot v.oort uit de omstandig heden van het oogenblik: het werkloos heidsprobleem en de krapte aan buiten- landsche deviezen vereischten maatre gelen van hoogere hand, evenals zulks mutatis-mutandis in talrijke andere lan den het geval is geweest. Met de toe passing van het eigenlijke nat.-soc. pro gramma had een en ander echter niets te maken. Dr. Schacht is in de kringen der linksche nazi's dan ook allesbehalve persona grata. Voortdurend zijn pogin gen aangewend, hem van zijn hoogen post af te krijgen. Hitier echter wilde daar niets van weten. Hij heeft Schacht steeds als een van zijn bekwaam van de weinige mannen, die de uiterst moeilijke en ingewikkelde problemen van het- moderne bedrijfsleven aankon den; en die hem tot een geweldigen steun was bij de bestrijding der werk loosheid. Men moet zich thans afvragen, of het „vierjaren-plan" waarvan gisteren te dezer plaatse enkele historische dessous zijn belicht, Schacht in staat zal stellen, zijn tot dusver gevolgde politiek voort te zetten, dan wel of hij op den achter grond zal raken en er een andere, d.w.z. socialistische geest over de politieke lei ding van het Duitsche bedrijfsleven vaardig gaat worden. Het staat vast, dat Schacht ook nu nog niets moet hebben van een staatsbemoeiing, welke het be drijfsleven aan zeer straffe banden zou leggen. Zooals gisteren echter reeds ge zegd: de uitvoering van het „vierjaren plan" vereischt dictatoriale regelingen. De industrie zal voor een deel in geheel nieuwe banen moeten worden geleid. Immers, tal van grondstoffen, welke nu nog uit het buitenland worden ingevoerd, wil men zelf langs kunstmatigen weg produceeren. Daarop is de industrie uit den aard der zaak niet ingesteld. Er zul len dus groote omzettingen moeten plaats vinden, welke hooge kosten meebrengen. Moeten de onderne mers daarvoor opdraaien, of mogen ze van den staat eischen, dat die hun de kapitalen althans voorschiet? Uit ver schillende beschouwingen in de Duit sche bladen zou men kunnen opmaken, dat de regeering er niet veel voor voelt, al te groote sommen in de zaak te ste ken. Ze heeft vermoedelijk niet al te veel meer, en staat op het standpunt, dat de industrie zelf mans genoeg is, om de nieuwe uitgaven grootendeels te dragen en maar moet zien, dat ze de eindjes weer aan mekaar knoopt. Voor iemand, die in economicis liberaal denkt, zoo als dr. Schacht, moet dat lichtelijk om van te rillen zijn. De staat doet op deze manier feitelijk een aanslag op 't eigen domsrecht. De vrije beschikking van den particulieren ondernemer over zijn on derneming, wordt althans geducht be snoeid. Ditzelfde geldt trouwens ook, zij het in iets minder mate, indien de staat de financieele consequenties, die aan 't geval vastzitten, zou helpen dragen. Is het een wonder, dat de linksche vleugel van de N. S. D. A. P. zich over den nieuwen koers verheugt? Nonnen- bruch, een economische expert van de partij, heeft in de „Völkische Beobach- ter" reeds te kennen gegeven, dat de economische politiek thans een anti-ka- pitalistischen inslag krijgt. Zonder twij fel hoopt men in de linksche kringen, dat de positie van Schacht nu eindelijk stelselmatig ondermijnd zal worden en een periode is aangebroken, welke het begeerde, en tot dusver zoo veronacht zaamde, practische „socialisme" zal in leiden. Het is in dit verband ook volko men begrijpelijk, dat minister Goering tot „economisch dictator" werd be noemd. Dr. Schacht, die tot dusver nogal eens met dezen titel werd bedacht, is er niet de man naar, „rücksichtslos" de maatregelen door te zetten, welke nu noodzakelijk zullen zijn. Al zal Hitier hem vermoedelijk nog zoo lang moge lijk als minister van economische zaken willen behouden, hij moest nu naar het tweede plan. Goering, die na Hitier de populairste figuur in de nat, -soc. regee ring is, treedt, maar dan met veel groo- ter volmachten bekleed, in zijn plaats. Wij zijn er uiterst benieuwd naar, hoe de zaak zich in de naaste toekomst practisch gaat ontwikkelen. Het hier ge schetste politieke aspect er van mag :het belangwekkendst iheeten., en is van veel meer gewicht dan de tech- nisch-economische aspecten: of het in derdaad zal lukken in voldoende mate grondstoffen synthetisch te bereiden en welke dat dan zullen zijn. (Men hoort voorloopig vooral van benzine en rub ber spreken). Aan het geval zit tenslotte nog een economische en politieke problematiek van internationale allure vast. Hoe zal het buitenland reageeren op de daling van den afzet naar Duitschland? En als het Derde Rijk er in mocht slagen, zich inderdaad economisch tamelijk onafhan kelijk te maken, zal het zich dan ten aanzien van zijn buitenlandsche politiek niet nog meer vrijheid van handelen voorbehouden dan thans reeds? Wie zich in deze vragen verdiept, zal waar schijnlijk tot de slotsom komen, dat het Duitsche „vierjaren-plan" nu niet be paald geschikt lijkt, om de internationa le verstandhoudingen te verbeteren. Maar voorspellingen dienaangaande lij ken ons voorshands misplaatst. Er zijn zooveel andere*factoren, die ten dezen invloed, en belangrijken invloed, uitoefe nen, dat men zich van logisch schijnende conclusies beter kan onthouden. Voor de zesde maal roept de K. N. A. C. door middel van haar jaarlijksche Veiligheidsweek, thans van 2631 Oc tober a.s., alle weggebruikers in he1 ge weer om de verkeersveiligheid te hel pen bevorderen. De bedoeling van de veiligheidsweek mag algemeen bekend worden geacht: het vestigen van de ,aandacht op de ge varen welke voetgangers, wielrijders, motorrijders en automobilisten door het verkeer dreigen. De K.N.AjG. neemt alle mogelijke middelen te baat om speciaal in deze week door middel van radio, 1 lm, cou rantenartikelen en propagandageschrif ten nuttige wenken te geven voor een veilig verkeer en te wijzen op de mid delen daartoe. De minister van waterstaat zal voor het filmjournaal van Polygoon een ern stige opwekking tot alle weggebruikers richten, welke journaal in de veiligheids week in alle bioscooptheaters wordt ver toond. Verder zullen eenige radiolezin gen over het veiligheidsvraagstuk wor den gehouden, op de drie grootste postkantoren in ons land zullen speciale poststempels worden gebruikt etc. Zoo tracht de K.N.A.C. door een breed opgezette propaganda het hare bij te dragen tot de zoo noodige en door ieder gewenschte verhooging van de ver keersveiligheid. Het Tweede Kamerlid Donker heeft aan den minister van justitie de volgen de schriftelijke vragen gesteld: 1. Heeft de minister kennis genomen van een op 8 October 1936 voor de ar rondissementsrechtbank te Haarlem be handelde strafzaak, bij welker behande ling een getuige zou hebben erkend, dat leden eener partij van nationaal-socialis- tische richting naar Berlijn en München zouden zijn geweest om geldelijken steun van de Duitsche regeering, al thans van officieele Duitsche instanties of personen, voor hun partij te verkrij gen? 2. Is de minister bereid en in staat om te doen nagaan of het feit, waarover hier sprake is,was, inderdaad heeft plaats gevonden en onder welke omstandighe den en met welk gevolg? 3. Zoo ja, is de minister bereid om het resutaat van dit onderzoek aan de Ka mer mede te deelen? wj v\ voorkomt Siroop Famel ernstige gevolgen, doet hoesf bedaren; maakt het slijm los! Vraagt het oordeel van Uw dokter! groote flacon kleine flacon M .1 5 (Ingez. Med.) Bij Apothekers en Drogisten Besmettelijke ziekten. In de week van 11 tot en met 17 Octo ber kwamen in onze provincie 2 geval len van besmettelijke ziekten voor, nl. 1 geval van roodvonk te H o o f d - p 1 a a t en 1 geval van diphtherie te Biervliet. Begrooting vastgesteld. HEINKENSZAND. Donderdag verga derde de Raad onder voorzitterschap van den burgemeester voltallig. De vergadering was in hoofdzaak be legd ter behandeling van de gemeente- grooting voor het dienstjaar 1937. De commissie, die haar had nagezien bracht verslag uit bij monde van den heer Ste- ketee. Spr. deelde mede dat de com missie zich geheel vereenigen kon met de cijfers in de begrooting genoemd. Hij hoopte, dat B. en W. zullen kunnen toe komen met de verschillende bedragen. De begrooting kon zonder belastingver- hooging sluitend worden gemaakt. Z.h.s, werd ze vastgesteld. Bij de rondvraag vroeg den heer Bos, of er bij de begrooting op gerekend is, dat ook over dit jaar een kolentoeslag mag worden verleend. De v o o r z. zei- de dat deze op 1 November reeds in gaat. Op een tweede vraag van den heer B o s, of B. en W. ook hebben ge- rekend op een eventueel feestje bij het a.s. huwelijk van H. K. H. Prinses Juli ana zeide de v o o r z. dat een memo- riepost op de begrooting is gebracht om eventueel een bedrag te kunnen be schikbaar stellen. De heer D e 1 1 e b e- k e vroeg of er dezen winter misschien objecten komen voor werkverschaffing. De v o o r z. antwoordde dat de ge meente zelf geen object heeft. Ook B. en W. zijn van oordeel dat er iets te vinden zal zijn wanneer de waterschap pen ,,'s Heer Arendskerke" en „Nisse" hun medewerking willen verleenen. Smaadschrift", IERSEKE. Door mr, Van der Hoeven voorheen voorzitter van het Centraal Verkoopkantoor voor mosselen te Ber gen op Zoom is bij den officier van ju stitie te Middelburg een aanklacht inge diend tegen den heer E. Sterk journa list te Ierseke, wegens smaadschrift, (publicatie van verschillende artikelen in „de Banier"). IERSEKE. Bij de panoesterkweekers J. K. en C. N. in den Hardenhoek is in den nacht v.an Woensdag op Donderdag uit de put een zeeft met panoesters ont vreemd. Daders onbekend. Ook de zeef- ten waren meegenomen. OUDELANDE. De Commissaris der Koningin heeft van den diens'plicht we gens broederdienst vrijgesteld: L. Evert- se en N. de Koster van de l:chting"T938. WEMELDINGE. Morgen hoopt de oudste ingezetene onzer gemeente de wed. P. den Hollandervan 't Sas h.aar 97sten geboortedag te herdenken. Het oudje is den lakjtsten fipd beïïlegerig, maar ontvangt nog steeds bezoeken. Haar geheugen is nog zeer goed. Woensdag is het stoomschip „Vier Gebroeders" met 2 sleepschepen op sleeptouw omhooggevaren en blijven lekker paling, ferookte Ingelse, M'burg. 25 ct. p. raid 18, truffels laas met lond. M. |e, Mbg. burg, is zoute- ng, zure st, kaas les eer- rarkens- gebra- en ge- gerij A. straat L Toast in 2 cent. ren der id. broche, ooning, lburg. n Boer, naar het Engelsch van PAUL TRENT. 54). "Maar waar kunnen zij hem voor straffen?" „Wegens medeplichtigheid aan die 3 lai „Maar ik heb het geld niet gestolen" protesteerde de prinses heftig,. „Fraser neeft het me zelf gegeven. Ik heb geen misdaad begaan. „Dat is volkomen waar. Daar had ik niet aan gedacht" antwoordde hii da- denkend. „Het is een ingewikkelde ge schiedenis. Maar ik ben niet van plan er over te blijven tobben. Ik heb al ge noeg andere zorgen. Ik zal geen oogen blik rust hebben, voor wij in de Oostzee zijn. Brockdorf heeft mij zenuwachting gemaakt";, „Brockdorf is een groote dwaas", riep ze, vol verachting, „Dat is hij allerminst. Hij is verstan dig en hij is voorzichtig". „Wat betreft deze menschen je ge vangenen, of gasten, of wat je ze noemt ik veronderstel, dat je ze naar Lenin grad brengt? Kun je je zekerheid ver schaffen, dat je betaald zult worden, voordat je hen uitlevert? Je hebt mij nog nooit verteld wat ze je betalen voor dit karweitje, maar het zal wel niet ge- ring zijn. Ik vraag mij af, of je er wel aan gedacht hebt, dat je jacht op het oogenblik waardevolle personen her bergt, Ik bedoel speciaal op den jongen Fraser en op den Groothertog. Mis schien zou je van hen een veel grooter .geld kunnen loskrijgen, dan de Sovjet- Regeering je ooit zal willen betalen. Ik weet, dat je een handels-g'eest hebt en een scherp oog voor nummer één Zou het niet voordeelig zijn, er eens over. na te denken?", Grafton stond op en stak met zorg een sigarette op, waarna hij langzaam begon heen en weer te loopen. Plotse ling bleef hij staan en keek op haar neer. „Nadine, ik geloof niet, dat je mij ooit zult kunnen begrijpen. Ik ben een groote schurk; ik heb allerlei leelijke dingen gedaan en ik veronderstel dat ik er nog wel meer zal doen voor mijn dood, maar er is één ding, wat ik nooit gedaan heb, namelijk dit, mijn werkgever heb ik nooit bedrogen. Ik weet niet, waarom ik dat zoo belangrijk vind. Ik veronderstel dat iedere schurk de een of andere goe de eigenschap heeft, en dat dit de mijne is trouw aan den man, die betaalt", „Philip, je bent heusch niet zoo slecht als je vijanden beweren. Wat mij betreft ik vind, dat je er goed aan zou doen, als je de Bolsjewisten een poets speelde. Ik weet, dat jij je niet gemakkelijk laat beïnfluenceeren, maar als je mijn voor stel aanneemt, wil ik je helpen het ten uitvoer te brengen; ik zal dan wel de onderhandelingen voor je voeren". „Ben je nog niet voor eigen rekening aan het onderhandelen geweest?" viel Grafton haar streng in de rede, Niettegenstaande haar groote zelfbe- heersching, bleek dat deze pijl doel trof. „Ik weet niet, wat je bedoelt, lieve". „Oh ja, dat weet je heel goed, Ik ben niet heelemaal blind en heb wel gezien, hoe handig je de onderhandelingen ge opend hebt. Heeft de Groothertog je al een aanbod gedaan?" „Doe niet zoo dwaas, Philip. Alsof ik je ooit in den steek zou kunnen laten," „Lieve, jij zou iedereen in den steek laten, als dat je voldoende voordeel zou opleveren. Eens maakte ik mij illusies over jou, maar van die ziekte was ik ge lukkig gauw genezen. Maar ik stel nog steeds belang' in je en ik vind je een charmant kameraad. Voor een vrouw heb je een zeer scherp verstand, dat snel werkt en je, tot nu toe, nog nooit in den steek gelaten heeft. Er bestaat niet de minste kans, dat je gevoelens je ooit parten zullen spelen, want die heb je niet", „Je liegt. Ik heb jou lief gehad", riep zij verontwaardigd. „Net zooals Desbrook zeker". „Dat noem ik geen liefde. Maar laten we niet over onze karakters praten, Zij zijn heelemaal niet belangrijk, behalve voor ons zelf". „Wel, wat voor plan heb je bedacht? Er zit misschien wel iets in. Brockdorf heeft mij zoo juist verteld, dat hij het denkbeeld haat, dat onze vrienden aan de Sovjet-Regeering zullen uitgeleverd worden. Vreemd genoeg, is bij mij het vermoeden gerezen, dat ik hierover de zelfde gevoelens koester. Maar dat is natuurlijk onzin", voegde hij er luchtig aan toe, „Ben je daar wel zoo zeker van, Phi lip? Zooals je me zooeven verteld hebt, heb je niet veel gemist van alles wat er om je heen gebeurd is. Ik heb mijn oogen ook wijd open gehad. Voor zoo ver jij" een vrouw kunt liefhebben, heb je Jane lief. Natuurlijk zul je haar even gauw vergeten als je mij vergeten hebt". „Hoe durf je jou naam in één adem te noemen met dien van miss Fraser?" riep hij woedend en greep haar polsen beet De prinses was hev^g verbaasd over de gevoelens, die hij toonde, doch lach te spottend. ,,Dus zoo staan de zaken? Dan zul je een middel moeten bedenken om miss Fraser haar vrijheid te hergeven. Dat zal niet gemakkelijk zijn. Dus je hebt haar werkelijk lief, Philip? Dat is een g'rappig idee, vriend Maar als je A zegt •moet je ook B zeggen. Als je van dat meisje houdt, zul je in de eerste plaats aan haar veiligheid denken. En als je veel van haar houdt, zul je haar broer ook in veiligheid willen brengen. Dat zijn er dus twee voor wier veiligheid je moet zorg dragen Dan blijven er alleen nog de groothertog en Desbrook over. En de laatste telt niet mee. Hij heeft' (Ingez. Med.) geen geld en niemand zal hem missen. Je zult hem wel liever kwijt zijn met 't oog op Jane en ik verzeker je dat ik niet probeeren zal je tegen te houden. Maar de groothertog, is een waardevol bezit en ik zal volkomen eerlijk tegen je zijn. Er zijn reeds eenige besprekingen gehouden, waaraan ik, ten behoeve van jou, deel g'enomen heb. Die besprekin gen hebben tot op zekere hoogte vrucht gedragen. Je weet, dat ik geen dwaas ben en ik ben er van overtuigd, dat wij ons heele leven verder niet over geld behoeven te bekommeren, als wij deze zaak verstandig aanpakken. Er is nog' maar één hinderpaal en dat is, dat jij je werkgever niet wilt bedriegen. Geloof mij, het is groote dwaasheid van je. Als je werkgevers gewone menschen uit de burger-maatschappij waren, zou het wat anders zijn; maar de Sovjets zouden je bij het minste of geringste naar de an dere wereld helpen en je er in laten, wanneer ze de er kans toe zagen, Geen enkel mensch is loyaliteit verschuldigd aan de Sovjet-regeering. Bovendien ben je geen Rus van geboorte." „Hoe weet je dat?" vroeg hij. „Of ben je het wel?" vroeg zij, plot seling achterdochtig. „Werkelijk, ik weet het niet. Ik ge loof, dat ik mijn eigen nationaliteit ver geten ben Ik ben zoo dikwijls in mijtf leven van nationaliteit veranderd", ant- woorde hij met een ruwen lach. „Wel, we schieten nog niet erg op".

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1936 | | pagina 5