ïl. SiroopFamel m KRONIEK van den DAG. DE GOUDEN RAT BINNENLAND. ZEELAND. Sukkelt Gij met Uw spijsvertering? M.S.S.-cachets 0 rWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GGESCHE CRT.) VAN DONDERDAG 15 OCTOBER 1936. No. 244. Hitler's zin voor de politieke realiteit. //y/T/mê. NLS.B.-ers maken reclame voor „Eenheid door democratie". MIDDELBURG. De nationaal-sociali^tische regeering van Dantzig zet haar arbeid tot vernie tiging van de oppositie stelselmatig voort. Gisteren is de sociaal-democra tische partij verboden. De vorige week werden huiszoekingen gedaan in haar bureaux. Het heet nu, dat daarbij veel bezwarend materiaal voor den dag is gekomen. Op grond van dit materiaal meende het nazi-bewind tot de ontbin ding over te kunnen gaan Twee oppositie-partijen zijn er nu nog over: een conservatieve Duitsch-natio nale groep en het r.k. Centrum. Het laat zich aanzien, dat deze binnenkort het zelfde lot zullen deelen als de socialis tische. De voorbereidingen worden reeds getroffen: bij den leider der Duitsch-nationalen is eergisteren huis zoeking verricht. Misschien bezat de man geen bezwarend materiaal, maar dat behoeft de nazi's niet te beletten het te voorschijn te brengen. Sinds den brand in den Rijksdag zijn ze (niet alleen in het Rijk zelf) uiterst bedreven in het laten we zeggenpolitiek occultisme geworden; de vermoording van den ge- nialen Hanussen ten spijt. Het verbod van de soc.-dem. partij viel samen met den terugkeer van Les ter, den hoogen commissaris, van een kort verlof. Men weet, dat hem tijdens dit verlof ontslag is verleend. De Vol kenbondsraad benoemde hem tot twee den secretaris van den Volkenbond. Lester is niet langer als curator van het Dantzigsche gouvernement te handha ven. Hij heeft zich uitgesloofd voor de bij grondwet gewaarborgde rechten der oppositie. Toen die grondwet door de nazi's met voeten werd getreden, stond hem geen enkel apparaat ter beschik king, om desnoods met geweld tegen de schenners op te treden. De Volkenbond protesteerde, maar verder liet hij Lester eigenlijk in den steek. De Volkenbond kon niet anders, tenzij hij het risico van een gewapend conflict had willen aan vaarden. Aanwending van geweld zou 't Derde Rijk zonder den minsten twijfel naar de wapenen hebben doen grijpen. Blijkbaar vonden de Dantzigsche nazi's, dat ze Lester nog eens duidelijk moes ten laten voelen, dat hij den strijd ver loren heeft. Het samenvallen van het verbod van de soc.-dem. partij met zijn terugkeer van zijn laatste verlof hij moet het hooge ambt nog eenigen tijd waarnemen, daar nog geen opvolger is benoemd is te mooi (van nazi-stand punt bekeken) voor een coïncidentie. In politiek-cultureel opzicht wordt Dantzig nu dus allengs bij het Derde Rijk ingelijfd. De nationaal-socialistische ide ologie vindt er in onderdeelen nauw keurig dezelfde practische toepassing als in Duitschland zelf. De gouw Dant zig der nat.-soc. partij staat onder de be velen van de centrale leiding te Mün- chen. Polen, dat Dantzig als „vrijhaven" noo- dig heeft, trekt zich van deze inlijving naar het uiterlijk althans niets aan. Zoolang hun economische belangen maar ongeschonden blijven, zijn de Polen be reid heel veel over hun kant te laten gaan. Voorshands is de kans, dat die be langen in het gedrang raken, gering. Ber lijn is zoo verstandig, om niet meer naar zich toe te halen, dan zonder het risico van een oorlog, in zijn bereik ligt. Hitier weet vrij nauwkeurig, wat de realiteit hem veroorlooft. Hij heeft dat dezer dagen ook in een andere aangelegenheid duidelijk bewe zen. Er zou binnenkort te Breslau een groot koloniaal congres plaats vinden. naar het Engelsch van PAUL TRENT. 47). u karles luisterde vol sympathie naar haar, maar nu achtte hij den tijd gekomen 0m ie zien, of zij werkelijk nm irt' ,?le zouden kunnen hel- vrade f tY°in i.^aar verschillende vragen te stellen, die 2ij alle eerlijk antwoordde. Ten slotte gat Zlj hem nog eenige inlichtingen, die hij vermoedde dat van het grootste nut zouden kunnen zijn. Er kwam in „De Gouden Rat" dik wijls een zeer jonge, 'knappe vrouw, Eva Leighton genaamd, wier adres Peg gy in staat was te verschaffen ,,Ik geloof, dat zij het volle vertrou wen genoot van Antonio en het is best mogelijk, dat wij iets van haar te weten kunnen komen. In elk geval is het best de moeite waard om het te probeeren." Intusschen had sir Charles haar naam en adres opgeschreven en ging toen da delijk naar Carruthers toe, om hem te vragen een draadloos bericht te verstu ren voor Scotland Yard. Hierin droeg hij zijn plaatsvervanger op een bekwaam detective naar deze vrouw toe te sturen om zich alle mogelijke inlichtingen om trent Antonio te verschaffen en meer speciaal over zijn plannen voor de naas te toekomst. Zij gingen juist voor anker voor Spithead, toen hij aan dek kwam en De bedoeling was Duitschland's koloni ale eischen hier met veel tam-tam aan de orde te stellen. Te hooi en te gras werd er al geruimen tijd van die eischen gerept, maar een van boven af georgani seerde en luidruchtige koloniale propa ganda bestaat nog niet. Het congres te Breslau moest daar het begin van wor den. Voorbereidingen in grooten stijl waren reeds genomen. Plotseling ver scheen er deze week echter een oekase van Hitier: de bijeenkomst werd voor onbepaalden tijd uitgesteld. Het Duitsche volk is geen deugdelijke officieele motiveering van dit besluit verstrekt. Het zal zooiets vermoedelijk ook niet verwacht hebben, Om Hitler's besluiten hangt 'n aureool van boven natuurlijke inspiratie. Wat hij beslist, kan in zichzelf voor het Duitsche volk niet anders dan wijs en goed zijn. Het buitenland beschouwt zijn beslissingen echter met het nuchtere oog der rede en interesseert zich zooveel te meer voor de dessous ervan. Het staat vrijwel vast, dat in het on derhavige geval, de een of andere wenk uit Londen den stoot tot Hitler's oekase heeft gegeven. De Engelsche regeering acht het tijdstip voor een koloniaal con gres in Duitschland nog niet rijp. Zij heeft naar alle waarschijnlijkheid te ken nen gegeven, dat zoo'n congres haar zou noodzaken tot een pertinent non- possumus. De Engelsche regeering hield zich tot dusver op de vlakte ten aanzien van de koloniale kwestie. Teruggave van ko loniën aan Duitschland wil ze niet cate gorisch van de hand wijzen, maar ze weet, dat er momenteel onmogelijk een meerderheid in het Engelsche parlement voor te vinden is. Was het congres te Breslau doorgegaan, dan zouden de En gelsche die-hards, die op het standpunt staan, dat Engeland nooit of te nimmer ook maar één duimbreed koloniaal bezit (de mandaat-gebieden meegerekend) dient af te staan, in beweging raken en van de regeering een besliste uitspraak eischen. De regeering zou daar dan niet meer aan kunnen ontkomen (momenteel mag ze zeggen, dat de kwestie alle actu aliteit mist). En Duitschland zelf zou zijn koloniale zaak dan dus indirect schade hebben berokkend. Hitier heeft blijkbaar ingezien, dat deze redeneering juist is. Hij lastte der halve het koloniale congres af. Een wij ze zet, welke men niet mag aanzien voor een symptoom van zwakheid. Inte gendeel: een staatsman, die op zijn tijd weet te retireeren, is door de bank ster ker (want wijzer) dan de staatsman, die zich door zijn politieke begeerten teveel laat meeslèepen en dan tenslotte het on mogelijke meent te moeten gaan onder nemen. ff ff ««III Vraagt het oordeel van Uw dokterl Bij Apothekers en Drogisten groote flacon kleine flacon f 1.1 5 (Ingez. Med.) de commandant gaf den marconist on middellijk order om het bericht te ver zenden. Sir Charles op de campagne achter latend, haastte Carruthers zich naar be neden, waar hij Peggy onbeweeglijk in een leunstoel vond zitten, blijkbaar in gedachten verdiept. Hij ging naast haar zitten en deed ge- ruimen tijd geen poging om de stilte te verbreken. „U verkeert in moeilijkheden is het niet?" vroeg hij eindelijk. „Ik veronderstel, dat men het moei lijkheden zou kunnen noemen." „Over dien groothertog', niet?" „Bent u niet een tikje persoonlijk?" „Vergeef mij. Ik weet, dat ik dat ben, maar ik spreek niet uit nieuwsgierig heid. Ik stel er werkelijk belang in Als u mij beter leert kennen, zult u merken, det ik altijd zeg wat ik denk". „Is het niet erg onverstandig om zijn hart op de tong te dragen?" vroeg hij op luchtigen toon. „Het is niet een kivestie van verstand, het is een karakterschap". „Dat is waar. Ja, het is om den groot hertog", „Is hij een groot vriend van u?" „Ja, „Heeft u hem lief?" „Dat vroeg ik mij juist af, toen u bin nen kwam", zei Peggy nadenkend. „Het feit, dat u het zich afvraagt, wijst er al op, dat er twijfel bestaat". „Het is nogal moeilijk om zijn gevoe lens te beschrijven, wanneer het zoo'n De Haagsche afdeeling der Nederland- sche Beweging voor Eenheid door De mocratie hield gisteravond in de groote zaal van den Dierentuin een propagan- davergadering, waarin als sprekers op traden dr. H. Faber uit Velsen; p,ater H. de Greeve uit Haarlem; prof, mr, A. C. Josephus Jitta uit Den Haag en ds. A. van der Heide uit Voorburg. De toeloop tot deze vergadering was zoo groot, dat velen moesten worden af gewezen. De leiding' was in handen van den hr Weiss, die na een kort openingswoord het woord gaf aan dr. Faber, die de ginselen der beweging uiteenzette. Tij dens deze rede, werd het achter in de zaal reeds onrustig, zoodat de voorzit ter moest waarschuwen niet te inter- rumpeetren en dreigen de ordeverstoor ders uit de zaal te zullen laten zetten. P.ater de Greeve's redevoering gaf van den aanvang af aanleiding tot heftige protesten. Binnen enkele minuten ont stond er een geweldig rumoer. Van alle kanten werd geroepen, zoodat de spr. zijn onderwerp „de totale staat en hel kathol"'ek beginsel" niet kon vervolgen. Tal van ordeverstoorders (jeugdige N. S. B.-ers blijkbaar) werden op hardhandige wijze uit de zaal gewerkt, doch nauwe lijks had de spreker weder eenige zin nen voltooid of er ontstond opnieuw een oorverdoovend lawaai, dat verder spre ken onmogelijk maakte. Van ,alle kanten klonken kreten en wederom werden tal van personen, met behulp van den gum- m'stok verwijderd. In totaal werden on geveer 150 demonstranten op deze wijze door de politie naar buiten gewerkt. Gedurende de pauze verzamelden zich verschillende groepen in de zaal, de zij gangen en de rotonde. Na de pauze sprak prof. Josephus Jit ta, die vrijwel ongestoord zijn onderwerp kon behandelen waarin hij de vrijheids- gedachte sedert eeuwen door het Ne- derlandsche volk hooggehouden als on vergankelijke waarde belichtte. De laatste spreker, ds. Van der Heide, die naar aanleiding van een uitspraak van den Engelschen staatsman Church'll, waarin deze op de zegening der demo cratie wees, deze tegenover de autocra tie in andere landen stelde, lokte even eens protesten uit. Daar hef overgroote deel van de tegenstanders der democra tie evenwel reeds uit de zaal verwij derd was kon spr. zijn rede rust'g be ëindigen. De voorzitter deelde aan het slot me de, dat een honderdtal aanwezigen zich tijdens de pauzè -als lid had opgegeven en dat de nationale landdag der bewe ging op 4 November a.s. te Amsterdam zal worden gehouden. SNEEVLIET IN SPANJE, Eenige dagen geleden, is het Tweede KaSnerlid, Sneevliet, voorzitter van de R.S.A.P. en tevens voorzitter van het nationaal arbeiders secretariaat (N.A.S.) in opdracht van beide laatstgenoemde organisaties naar Barcelona vertrokken met ingezamelde gelden voor steun aan de Spaansche regeerig. .Mede vertoeft de heer Sneevliet aldaar om besprekin gen te voeren om de wijze te bepalen, waarop aan Spanje het best de steun tot uitdrukking kan worden gebracht. De heer Sneevliet is verzocht voor den radiozender P.O.U.M. (de Spaan sche Trotzkistische partij van Andreas Nin) een redevoering te houden. Bij Kon. besluit is aan J. L. Ooster- hoff, vroeger gemeente-secretaris te Ter Neuzen, op zijn verzoek, met ingang v.an 1 Januari a.s. eervol ontslag verleend als burgemeester der gemeente West- dongeradeel. hooge persoonlijkheid betreft", vervolg de Peggy ernstig. „Ik begrijp wat u bedoelt", zei Car ruthers. „Bent u.... heeft u...." Hij brak af en keek haar hulpeloos aan Zij moedigde hem niet aan en zuchtte van opluchting, toen sir Charles in de deuropening verscheen. „Ik ben blij dat u daar bent, sir Char les. Wij begonnen vreeselijk ernstig te worden", riep Peggy opgewekt. „Dat gaat altijd zoo met marine-offi cieren. Zij schijnen geen gulden midden weg te kennen; zij zijn of in de wolken, of in den put". „Moet het leven eigenlijk niet zoo ge leefd worden?" vroeg Peggy. „Maar la ten we er verder niet over praten, want ik ben erg moe en als u er niets ">p te gen heeft, ga ik nu maar naar bed". Goeden nacht, miss Fayrfield en wel bedankt voor de inlichtingen over An tonio's vriendinnetje, die u mij gegeven heeft. Ik hoop binnen enkele uren te weten, of zij van eenig nut kunnen zijn. Goeden nacht", herhaalde sir Charles en boog voor haar. Carruthers ging haar voor en opende de deur van zijn hut voor haar. „Ik wilde wel, dat wij een stewardes aan boord hadden", zei hij, „maar daar is nu eenmaal niets aan te doen. Ste vens is huisvader en een uitstekende bediende. Aarzelt u vooral niet om hem te roepen als u iets noodig heeft. Ik hoop dat alles naar uw genoegen zal zijn", „Dank u", antwoordde Peggy en na TER AARDE BESTELLING WIJLEN A- J, VAN LUIJK, Op de algemeene begraafplaats te Middelburg had gistermiddag onder groote belangstelling de ter aarde be stelling plaats van het stoffelijk over schot van wijlen den heer A. J. van Luijk, hoofdcommies ter provinciale grif fie en secretaris van het Provinciaal college van toezicht op het beheer der kerkelijke goederen en fondsen van de Hervormde gemeenten in Zeeland. De lijkkist was gedekt met verschil lende kransen en bloemstukken, waar onder van den griffier en de ambtenaren ter griffie van de provinciale stoomboot diensten enz. In den stoet reden o,a. mede het lid van Ged. Staten, de heer J. A, van Rompu, het oud-lid van dat college mr. R, M. van Dusseldorp, de griffier der Staten van Zeeland, dr. B, D. H. Telle- gen en enkele ambtenaren, alsmede de directeur van de stoombootdiensten op de Wester- en de Ooster Schelde, Op de begraafplaats was o.a. aanwe zig de regeeringscommissaris bij de stoombootdiensten, de heer C. H, Zijl stra uit Den Haag, verder mr. H, F. Lantsheer, namens het genoemde Pro vinciaal college uit de Ned, Herv, kerk, vele ambtenaren van provincie en boot diensten, buurtgenooten en andere vrien den van den overledene. Aan de groeve heeft de griffier, dr. Teilegen, gewezen op het treffende in dit heengaan, juist nu de heer Van Luijk na een zeer eer volle loopbaan rust zou gaan nemen, Bijna 40 jaar heeft de overledene in dienst der Provincie gewerkt, hij is op geklommen van klerk tot de leidende functie welke hem toekwam. Namens den Commissaris der Konin gin, die tot zijn leedwezen verhinderd was en mede namens de heeren Van Rompu en Dusseldorp uitte spr. dank voor alles wat de heer Van Luijk in zijn ambtelijk leven heeft gedaan. Spr. wilde persoonlijk getuigen van zijn groote waardeering voor hetgeen de heer Van Luijk als collega voor hem was. Vooral voor de bootdiensten heeft hij in de laatste jaren veel verricht, Spr. hoopte dat de overledene de rust zal vinden, die in het hiernamaals voor de werkers is weggelegd. De zoon, de heer- J, H. A. van Luijk, uit Amersfoort bracht dank mede na mens zijn aanwezige moeder en vrouw voor de laatste eer zijn vader bewezen. REDDEN VAN DRENKELINGEN, Uit het ijs en uit tewater ge reden auto's. Aangezien er dit jaar geen zwem wedstrijden te Middelburg zijn gehou den was de Middelburgsche Reddings brigade en zwemvereeniging „Luctor et Emergo" op de goede gedachte geko men voor haar leden een gezelligen en tevens leerzamen avond te organisee- ren. Daartoe had zij den nijveren pro pagandist van den Ned. Bond tot het redden van drenkelingen, den heer A. J. Meijerink uit Haarlem uitgenoodigd een voordracht te houden over reddend zwemmen. De bovenzaal van de Sociëteit „De Vergenoeging" was gisteravond tot in alle hoeken gevuld met belangstellende leden, genoodigden, leerlingen van scho len enz., toen de voorzitter van de M. R, B., de heer H. W. Naezer, dezen avond inleidde. een oogenblik van aarzeling stak zij hem met vriendelijken glimlach haar hand toe. „U bent heel erg vriendelijk voor mij geweest en daar ben ik u erg dankbaar voor", zei zij eenvoudig, en sloot toen langzaam de deur,. Carruthers bleef een oogenblik onbe wegelijk staan, totdat hij hoorde dat Sir Charles hem riep, waarna hij naar de kajuit terugkeerde. Daar waren nu een drietal officieren aanwezig en Carrut hers zette zich naast den hoofdcommis saris neer om nog wat te drinken. „Is zij niet geweldig aantrekkelijk?" zei Carruthers enthousiast. „U steekt uw meening niet onder stoe len of banken,. Dat is wat ik juiist zoo waardeer in jullie zeelui; jullie zegt al tijd precies waar het op staat. Ik ben oud genoeg om uw vader te zijn, cap tain, en ik vraag me af, of ik u een goe den raad mag geven? Bedenk, dat ik niets tegen uw gast heb. Ik vind haar een charmante vrouw en zeer intelligenf maar ik zou niet graag willen, dat men u verdriet berokkende. Als ik het zoo maar eens mag zeggen, vind ik u ge knipt voor uw werk en ik weet, dat u zich met hart en ziel er aan wijdt Ik veronderstel, dat u weet, dat de admi raal u voor dit karweitje heeft uitgeko zen, omdat u een van de meest betrouw bare en intelligente officieren van uw rang bent. Natuurlijk had hij er geen vermoeden van, toen hij zijn keus deed, dat we een gast van het schoone ge slacht aan boord zouden krijgen. Als Beslagen tong Beladen gevoel Gebrek aan eetlust Last van bloedaandrang Hoofdpijn Warm hoofd? Ziet Gij er daar door slecht uit? Lusteloos, geen werklust en reeds 's morgens bij het opstaan moe? Maak Schoon Schip, neemt Zij bewerken een wonder. Al Uw klachten verdwijnen en Gij voelt U weldra een ander mensch. Opgewekt, vroolijk, als verjongd. Uw eetlust keert weer terug. M.S.S.-Cachets werken langzaam laxeerend en afvoerend. Iedereen kan ze goed ver dragen. Wilt Gij snel ineens „Schoon Schip maken", neem er dan gerust twee tegelijk. 't Is een vondst van Apotheker Dumont. Prettig innemen, want Ge proeft niets. Per koker van 12 stuks 60 cent. Overal verkrijgbav. (Ingez. Med.) De heer Meijerink heeft bij de lezing die verduidelijkt werd door een groot aantal lichtbeelden, zich voornamelijk bepaald tot het bespreken hoe men han delen moet bij het redden van drenke lingen uit het ijs en uit te water gere den auto's. Nadat spr. eerst een der voorvechters van den bond, welke persoon kort ge leden overleed, had herdacht heeft de heer Meijerink in 't kort eenige grepen uit de geschiedenis gedaan van rampen waarbij duizenden menschen verdron ken. Maar ook de getallen van perso nen die door verdrinking om het leven kwamen zijn in de laatste jaren groot. In de periode van 19031910 bv. ver dronken 6578 menschen. En ieder jaar weer worden vele jonge levens afgesne den Idoor verdrinkingsongevallen. Uit de droeve cijfers blijkt dat men niet ge noeg propageeren kan vooral toch te leeren zwemmen. Met het eerste deel van de lichtbeel den heeft spr. duidelijk gemaakt hoe men drenkelingen uit het ijs bevrijden imoet. Vooral wees spr. er met nadruk op dat men nooit naar den drenkeling moet loopen, maar dat men hetzij door middel van een plank, een bank of lad der, hetzij op de buik liggend zich naar den door het ijs gezakte moet voortbe wegen. Aan de hand van de lichtbeel den wees spr. op de fouten die zoo dikwijls gemaakt worden en toonde aan hoe men in dergelijke gevallen tewerk moet gaan. Na de pauze behandelde spr. het nieu we gevaar dat de laatste jaren zooveel slachtoffers heeft geëischt: het te water rijden van auto's. In 1934 reden 85 auto's, autobussen of vrachtauto's te water, waarbij 43 menschen verdronken. In 1935 waren het er 108 met 36 verdronkenen, terwijl tot op heden in 1936 reeds 112 auto's in het water terecht zijn geko men. Spr. heeft een interessante be schouwing hierbij gehouden van de proe ven die door den bond zijn genomen om een oplossing te vinden, om inzittenden uit te water gereden auto's te redden. Er doen zich daarbij vele moeilijke pro blemen voor om de juiste reddingswijze toe te passen. Uit de proeven is dit g'ebleken, dat het portier van 'n zich onder water be vindende auto gemakkelijk te openen is," wanneer de evenwichtstoestand intreedt djW.z. wanneer het water in de auto niet meer stijgt. De lucht wordt door de stijging van het water in de auto name lijk bv. onder de kap zoodanig in 't hoogste gedeelte van den wagen sa mengeperst, dat de druk van deze lucht- politieman is het mijn plicht een studie te maken van den menschelijke natuur en ik heb mij er altijd op toegelegd. Als ik u goed beoordeel, behoort u tot dat dat soort mannen, die wel eens leelijk tegen de lamp kunnen loopen, U zult zich nooit met halve maatregelen tevre den stellen. Wilt u mijn raad opvolgen?" Bij deze woorden van sir Charles steeg Carruthers het bloed naar het gelaat en slechts met moeite hield hij zich in om niet heftig in de rede te vallen. „Ik ben ervan overtuigd, dat u het beste met mij voor hebt, sir, maar, als ik zoo vrij mag zijn, dit te zeg'gen, ik geloof dat ik heel goed in staat ben mijn eigen aangelegenheden te behartigen", zei hij heel rustig, „Een dergelijk antwoord heb ik uit gelokt en zeker verdiend. Wel het spijC me, dat ik iets gezegd heb. Ik was al leen maar van plan u voor te stellen, gedurende dezen tocht het gezelschap van deze jonge dame zooveel mogelijk te vermijden. Ik wil nu zelfs een stapje verder gaan, Mocht u verliefd op haar worden, dan zou daar niets dan ellende uit voortkomen, In de eerste plaats koestert zij reeds lang een groote gene genheid voor den Groothertog' Ivan. Daarom is het niet gewenscht, dat een man, die een openbaar ambt bekleedt, haar tot zijn vrouw zou makenmoet ik hier nog meer aan toevoegen?" (Wordt vervolg'd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1936 | | pagina 5